حکم خمس در صورت واگذاری ملک ویلایی و گرفتن بیش از یک واحد آپارتمان 🔒اگر شخصی، خانۀ کلنگی خود را تحویل دهد تا در محل آن، چند واحد آپارتمان احداث شود و در مقابل مثلا دو واحد آپارتمان دریافت کند؛ آیا واحد اضافی که مورد استفاده شخصی او نیست، خمس دارد؟ 🔑-اگر قصد تجارت (فروش واحد اضافی) داشته و مشتری برای خرید آن موجود باشد، مقدار افزایش قیمت پس از کسر تورم، متعلق خمس است. اما اگر قصد فروش نداشته و تنها قصد اجاره دادن داشته باشد، تا زمانی که نفروخته، خمس ندارد و پس از فروش، افزایش قیمت آن (پس از کسر اصل و مقدار تورم)، جزء درآمد سال فروش خواهد بود. (امام خامنه ای) 🔑-اگر انسان منزل قدیمی خویش را - که سال یا سالیانی در آن سکونت داشته و مؤونه محسوب می­شده و در این مدّت ترقّی قیمت نموده - به پیمانکاری برای ساخت و ساز بدهد و حسب توافق مثلاً نصف مشاع از زمین را به پیمانکار تملیک نماید، در ازای مثلاً دو واحد آپارتمان با خصوصیّات مشخّص، که پیمانکار آن را در زمان معیّن پس از گذشت سال خمسی فرد به وی تحویل دهد تا از آن خودش استفاده نماید یا آن را اجاره دهد، در صورتی که در زمان توافق ارزش نصف زمین با دو واحد آپارتمان مذکور برابر باشد، آن آپارتمان­ها خمس ندارد. (آیت الله سیستانی) 📚آدرس: سایت لیدر امام خامنه ای، سوال7، https://www.leader.ir/fa/content/25552/www.leader.ir، آیت الله سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج2، م656.

حکم خمس ابزاری که هم برای استفادۀ شخصی است و هم وسیله کار 🔒فردی وسیله‌ای خریده است که عملاً هم برای کارهای شخصی و هم کار شغلی از آن استفاده می‌کند و انگیزۀ خرید، هر دو کار است. تکلیف خمس آن چیست؟ 🔑-به آن مقدار از سرمایه ماشین که با آن کار مى کند، خمس تعلّق مى گیرد و به مقدارى که جهت نیاز شخصى مورد استفاده قرار مى گیرد و با موقعیت و شأن او تناسب دارد، خمس تعلق نمى گیرد مثلا اگر شش ماه در طول سال با آن کار مى کند و شش ماه براى نیازهاى شخصى اش اختصاص دارد، باید نصف مبلغ آن را بابت خمس محاسبه کند. (امام خامنه ای، آیت الله مکارم) 🔑-اگر برای هر دو جهت باشد خمس ندارد مگر آنكه استفاده شخصی آن به قدری کم باشد که عرفاً جزء مؤونه زندگی محسوب نگردد. (آیت الله سیستانی) 📚آدرس: امام خامنه‌ای، استفتا به‌شمارۀ ۵۸۱۳۲۴. و 555448 و ۵۸۱۵۷۸؛ آیت الله سیستانی، کتاب استفتائات، س۱۳۳؛ آیت الله مکارم، استفتاء خصوصی، کد رهگیری: 140104300031 و پیک احکام 3 مساله19. https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=44815&mid=255622 و https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=44803&mid=255452

چهارشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۱۹ موضوع: #احکام_عبادی_سجده_سهو مناسبت: شهادت حضرت امام زین العابدین علیه السلام ؛ ورود اسیران کربلا به کوفه سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت سجاد علیه السلام از حضرت باقر علیه السلام نقل شده است: إِنَّ أَبِی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیه السلام مَا ذَکَرَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ نِعْمَةً عَلَیْهِ إِلا سَجَدَ ... وَ لا فَرَغَ مِنْ صَلاةٍ مَفْرُوضَةٍ إِلا سَجَدَ ... فَسُمِّیَ السَّجَّادَ لِذَلِکَ. پدرم علی بن الحسین علیه السلام هیچگاه نعمتی را یاد نمی کرد مگر اینکه سجده شکر انجام می داد و بعد از هر نماز واجب نیز سجده می کرد به همین جهت بود که سجاد نامیده شد. (‌وسائل الشیعه ج7 ص21) چند نکته کوتاه در مورد سجده سهو خدمت شما تقدیم می شود: 1. در برخی موارد سجده سهو بعد از نماز واجب، واجب می شود (فتوا یا احتیاط واجب) مثل اینکه در نماز در جایی که نباید سلام بدهد سهوا سلام بدهد یا سهوا در بین نماز حرف بزند و همچنین اگر نمازگزار تشهد یا سجده را در نماز فراموش کند چنانچه قبل از رکوع رکعت بعد متوجه شود باید برگردد و تشهد یا یک سجده را بجا آورد ولی اگر در رکوع رکعت بعد یا در رکعات بعدی متوجه شد نماز را ادامه دهد و بعد از سلام نماز به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای ابتدا باید تشهد یا سجده را قضا کرده و بعد از آن سجده سهو هم بجا آورد. (1) 2. کیفیت سجده سهو این است که بعد از نماز بلافاصله نیت سجده سهو کرده و به سجده رفته و بگوید: بسم اللّه و بـاللّه الـسـلام عـلیک ایها النبی و رحمة اللّه و برکاته که ذکرش همان سلام اول نماز است که به ابتدای آن بسم الله و بالله اضافه شده است. بعد بنشیند و دوباره به سجده رود و همان ذکر را بگوید و بعد از سجده دوم تشهد و سلام را بخواند. (2) 3. اگر سجده سهو واجب شود و انسان فراموش کند هر زمان که یادش آمد باید سجده سهو را انجام دهد و نماز صحیح است. ولو حالت نماز به هم خورده است. خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) سیستانی، مکارم، شبیری زنجانی: تشهد نیاز به قضا ندارد و سجده نیاز به قضا دارد. (رساله مراجع م 1236 و 1245) (2) مکارم: بنابر احتیاط به مقدار واجب تشهد و سلام اکتفا کند و سلام آخر نماز را بگوید. حضرت امام و سیستانی ذکر سجده سهو را مستحب می دانند. (رساله مراجع م 1250) @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۱۹ موضوع: #نیمه_تمام_شدن_حج_امام_حسین_علیه_السلام سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا امام حسین(علیه السلام) حج تمتع را نیمه تمام رها کرد و به سمت کوفه جرکت کرد؟ 1.حج تمتع از شب نهم شروع میشود،ولی امام 8ذی الحجه حرکت کرد،پس اصلا حج را شروع نکرده است(کافی ج4 ص535 +لهوف ص124 )و بارها در زمانی که در مکه بوده ،عمره انجام داده است 2.امام صادق علیه السلام فرمود:"  شخصى كه عمره بجا میاورد هر گاه از عمره فراغت حاصل كند هر جا كه بخواهد میتواند برود. زیرا امام حسین علیه السلام در ماه ذى حجة عمره بجاى آورد و در روز ترویه متوجه عراق شد در صورتى كه مردم متوجه منا شده بودند. عمره در ماه ذى حجه براى كسى كه قصد حج را ندارد مانعى نخواهد داشت."(کافی ج4 ص535) 3.از نظر فقهی نیز تبدیل احرام حج به عمره صحیح نیست و کسی که محرم به احرام حج است اگر نتواند حجش را به اتمام برساند تنها با قربانی کردن از احرام خارج میشود(تهذیب الاحکام ج12 ص349) 4. امام علیه السلام برای حفظ حرمت حرم، و جلوگیری از ترور ایشان در مکه، به تمتع نپرداختند و حفظ حرمت حرم، مهم تر از انجام تمتع بود. خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۱۹ موضوع: #احکام_اجتماعی_شرط_بندی_و_قمار سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امام سجاد علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: ... إِنَّ أَبْغَضَ‏ النَّاسِ‏ إِلَى‏ اللَّهِ‏ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه. منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏8 ؛ ص234) چند نکته فقهی درباره احکام فقهی سرگرمی ها: 1. بازی با وسایلی که در عرف وسیله‌ی قمار شناخته می‌شود حرام است که به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، پاسور از وسایل قمار محسوب می‌شود؛ لذا خرید و فروش و نگهداری و بازی با آن ولو برای سرگرمی و بدون برد و باخت، شرعا حرام است. (1) 2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه می‌دهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایت‌های شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد. 3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی   البته در این دومورد هم شرایطی دارد که باید رعایت شود از جمله شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچی‌ها. (2) خداوند متعال توفیق بندگی و زندگی پاک به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد منابع و نکات توضیحی: (1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260) (2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259) @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۱۹ موضوع: #جمله_کل_یوم_عاشورا_و_کل_ارض_کربلا سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا جمله(کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا) حدیث است؟ 1.این جمله حدیث نیست و حدیث خلافش هست که هیچ روزی مثل عاشورا نیست(لایوم کیومک یا اباعبدالله" هیچ روزی مانند روز تو نباشد ای ابا عبدالله")(امالی صدوق ص177) که از لحاظ سختیها و مصیبات هیچ روزی مثل عاشورا نیست 2.گرچه جمله(کل یوم عاشورا) حدیث نیست، اما توجیه درستش این است که هر روز باید مقابل ظالمان ایستاد و از حق دفاع کرد(صحیفه امام خمینی ج۹، ص۴۴۵ )؛ یعنی: صف بندی دو جبهه یزیدیان و حسینیان منحصر به روزی همچون عاشورا و سرزمینی همچون کربلا نیست بلکه صف بندی میان حق و باطل در هر زمان و مکان و در طول تاریخ وجود داشته و خواهد داشت اما مهم آن است که ما در کدام جبهه و صف ایستاده و چگونه از امام زمانمان دفاع می کنیم . «منظور این جمله این نکات می باشد: زنده بودن و زنده نگه داشتن همیشگی عاشورا»، «توجه همیشگی به عاشورا و کربلا»، «اشاره به نبرد همیشگی حق و باطل» و «ظلم ناپذیری در هیچ مکان و زمانی» اشاره می‌کند. خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

عقد کردن یک ساعته نابالغ برای محرمیت 🔑-پدر و جد پدري مي توانند براي محرم شدن، يك ساعت يا دو ساعت زني را به عقد پسر نابالغ خود درآورند و نيز مي توانند دختر نابالغ خود را براي محرم شدن به عقد كسي در آورند ولي بايد آن عقد براي دختر مفسده نداشته باشد.(حضرت امام) 🔑-در عقد رضیعه اگر مدت عقد کوتاه باشد مثلا یکی دو ساعت محل اشکال است یعنی علی الاحوط باید مدت ان به قدری باشد که قابلیت تمتع باشد. (امام خامنه ای) 🔑-اگر براي محرم شدن- مثلاً- پدر يا جد پدري دختر يا پسر نابالغ خود را براي مدّت كوتاهي به عقدكسي در آورد، در صورتي كه بر آن مفسده اي بار نشود عقد صحيح است، ولي اگر در مدّت ازدواج پسر به طور كلّي قابليّت تلذّذ نداشته باشد، يا دختر به طور كلّي قابل تلذّذ او نباشد صحّت عقد محلّ اشكال است[یعنی احتیاط واجب این است که مدّت عقد به اندازه اي باشد كه پسر به حدّ بهره گيري جنسي برسد].(آیت الله سیستانی) 🔑-پدر يا جدّ پدرى مى‏ تواند براى محرم شدن با زنى او را به عقد موقّت پسر نابالغ خود درآورد (به شرط اين‏كه مدّت عقد به اندازه ‏اى باشد كه پسر به حدّ بهره ‏گيرى جنسى برسد) و نيز مى‏ تواند دختر نابالغى را براى محرم شدن بستگان به عقد كسى درآورد (به همان شرط كه در مورد پسر گفته شد) و در هر دو صورت بنابر احتياط واجب بايد عقد فايده‏ اى براى آن دو داشته باشد و خالى از مفسده باشد. نکته: با توجه به اشکالی که آیه الله مکارم در زمینه عقد صغیره دارند لازم است مقلدین ایشان در صورت وجود مصلحت از نمایندگان ایشان کسب اجازه موردی کنند.(آیت الله مکارم) 📚آدرس: توضیح المسائل مراجع، م2429؛ امام خامنه ای؛ استفتاء خصوصی در تاریخ خرداد 1401؛ آیت الله سیستانی، توضیح المسائل جامع، مسأله 326. آیت الله مکارم، سایت:https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=529&mid=263118

پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۰ موضوع: #احکام_عبادی_اهمیت_یادگیری_احکام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت صادق علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: مَنْ تَعلَّم ِلِلّه و عَمِلَ ِلله وَ عَلَّم ِلله دُعِیَ فی مَلکوتِ السّماواتِ عظیماً. کسی‏که برای خدا علم را بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران نیز یاد دهد، در آسمان‌ها از او به بزرگی یاد می‌شود. (امالی طوسی: ص:167) دو نکته کوتاه درباره اهمیت یادگیری احکام دین خدمت شما خوبان تقدیم می شود: 1. یکی از واجبات، یادگیری احکامی است که انسان معمولا در زندگی به آنها نیاز پیدا می کند و آموختن آنها پیش از عمل واجب است تا در هنگام عمل بر خلاف وظیفه شرعی خود عمل نکند، همچون احکام عبادات مثل نماز و روزه و احکام معاملات مثل مباحث خرید و فروش و تجارت برای کسانی که به کسب و کار مشغول هستند. (1) 2. در بسیاری از احکام و مسائل دینی ندانستن و جهل عذر محسوب نمی شود مثلا اگر کسی به جهت نداستن و جهل به مساله، وضو یا غسل باطلی بجا آورده باشد یا ارکان نماز را کم یا زیاد کند، نمازی که با وضو یا غسل باطل بجا آورده باطل است و دوباره باید نماز را بخواند یا کسی که مثلا توانایی ایستادن دارد هر چند به کمک تکیه بر دیوار یا صندلی، ولی نماز را نشسته می خواند نمازهایی که به این صورت خوانده باید دوباره بخواند؛ هر چند از مساله آگاه نبوده است. (2) خداوند به همه توفیق علم و عمل عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (توضیح المسائل مراجع تقلید م 11) (2) (رساله مراجع م 942 و 1264 و 1265) (3) (رساله مراجع م 2052) @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۰ موضوع: #آیا_یزید_دستور_کشتن_امام_حسین_علیه_السلام_را_داد؟ سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا یزید دستور کشتن امام حسین(علیه السلام) را داد، یا عمرسعد خودش این کار را کرد؟ 1.وقتی ولید قضیه بین خود و امام علیه السلام را به یزید در نامه مینویسد،یزید دستور میدهد همراه نامه سر حسین را بفرستی(الفتوح ج5 ص18) 2. سیوطى مى گوید: «یزید در نامه اى به والى خود در عراق عبیدالله بن زیاد ـ دستور جنگ با حسین را صادر نمود».(تاریخ الخلفا ص193) 3. یزید، عبیدالله بن زیاد را والى عراق کرده بود.یزیدبه او چنین نوشت: خبربه من رسیده که اهل کوفه به حسین علیه السلام نامه نوشته و از او دعوت کرده اند تا بر آنان وارد شود، و او نیز از مکه به طرف کوفه در حرکت است ... اگر او را به قتل رساندى که هیچ و گرنه تو را به نسب و پدرت باز خواهم گرداند. پس بپرهیز که وقت از دست تو فوت نشود».(تاریخ یعقوبی ج2 ص242) 4.جهت دیدن بیشتر دستور یزید به قتل امام علیه السلام ،رجوع شود(تاریخ الاسلام ذهبی ج5 ص10+تاریخ طبری ج3 ص269+سیر اعلام النبلا ج4 ص37) خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۰ موضوع: #احکام_اجتماعی_بیت_المال سلام علیکم. بسم الله الرحمن ارحیم در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است: چند گروهند که من و هر پیامبر مستجاب الدعوه ای، آنان را لعن می کنیم از جمله ایشان: وَ الْمُسْتَأْثِرُ بِالْفَیْ‏ءِ وَ الْمُسْتَحِلُّ لَه. کسی که اموال عمومی را، به نفع خود منحصر کند و آن را حلال شمارد. (الکافی-ط(الاسلامیه) ج 2، ص 293) چند نکته درباره بیت المال و استفاده از بیت المال خدمت شما خوبان تقدیم می شود: 1. استفاده کردن از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحبش اجازه بدهد یا یقین داشته باشیم که صاحبش رضایت دارد و همچنین تصرف در اموال عمومی و بیت المال در صورتی جایز است که مطابق قوانین معتبر یا اجازه حاکم شرع باشد و گرنه استفاده از آنها حرام است؛ هر چند فرد قصد برگرداندن و جبران داشته باشد. لذا استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا دستکاری در کنتور آب و برق و گاز یا استفاده غیر قانونی از بیمه، حرام است. (1) 2. کمک کردن به دیگران برای استفاده غیر قانونی از اموال عمومی و بیت المال نیز شراکت در جرم و خودش گناه است. مانند اینکه رئیس اداره ای اموال عمومی را در اختیار خویشان و بستگانش و دوستانش بگذارد. 3. کسی که خواسته یا ناخواسته به اموال عمومی خسارت زده یا تصرف بیجا نموده، مدیون است و باید دینش را ادا کند و در صورت امکان به همان اداره برگرداند و الا باید به خزانه عمومی پرداخت کند. (2) 4. اینکه برخی افراد می گویند: "همه از بیت المال استفاده می کنند پس من هم استفاده می کنم!" شرعا این کار درست نیست؛ زیرا افرادی که از بیت المال استفاده می کنند اگر طبق قانون باشد که اشکالی ندارد و اگر تخلف از قانون باشد هم معصیت کارند و هم مدیون. و اینکه دیگران بر خلاف قانون عمل کنند و در بیت المال تصرف کنند مجوز شرعی برای تصرف دیگران در بیت المال نیست و هر انسانی باید طبق وظیفه دینی و شرعی خود عمل کند. البته اگر ما اطلاع داریم که شخصی از بیت المال خلاف قوانین سوء استفاده می کند لازم است او را نهی کنیم و در زمینه اطلاع رسانی به مراتب بالاتر مطابق قوانین عمل نماییم. خداوند متعال ما را مدیون احدی نمیراند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (اجوبه س 1556 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س1556 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360) (2) (مکارم، استفتائات ج3 س 1520 ؛ اجوبه س 1955 ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 ص: 116 س 1555 ؛ استفتائات بهجت ج 4 ص: 360 س 5831 و 5833) @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۰ موضوع: #خون_گریه_کردن_آسمان_برای_امام_حسین_علیه_السلام سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا خون گریه کردن آسمان و ازاین قبیل اتفاقات سند معتبر دارد؟ 1.خونین بودن آسمان:هنگام شهادت امام علیه السلام، آسمان خون بارید که در خراسان و شام و کوفه نیز باریده بود(تاریخ مدینه دمشق ج14 ص229) 2. جاری شدن خون از زیر سنگها:"در روز شهادت حسین علیه السلام زیر هر سنگی را بر می داشتند از زیر آن خون تازه می جوشید"(المعجم الکبیر ج3 ص113+دلایل النبوه ج6 ص471) 3. تاریک شدن دنیا: هنگامی که حسین علیه السلام شهید شد آن قدر آسمان تاریک شد که هنگام ظهر ستارگان آسمان ظاهر شدند و خاک سرخ از آسمان فرو ریخت"(تاریخ مدینه دمشق ج14 ص226+تهذیب التهذیب ج2 ص305) جاری شدن خون از دیوار دار الاماره ابن زیاد(تهذیب الکمال ج6 ص434) و اشک ریختن آسمان (سیر اعلام النبلا ج3 ص312) و دیگر موارد نقل شده است خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

جمعه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۱ موضوع: #کمک_اجنه_به_امام_حسین_علیه_السلام سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا اجنه به کمک امام حسین(علیه السلام) امدند؟ زمان حرکت امام علیه السلام از مدینه به کوفه، عده ای امدند که امام به آنها فرمود: ما بر این کار از شما تواناتریم، اما چنین نمی کنیم تا آنها که گمراه می شوند با اتمام حجت باشد و آنها که راه حق را می پذیرند با آگاهی و دلیل آشکار باشد".(بحارج44 ص330) امام صادق علیه السلام فرمودند :️ "چهار هزار فرشته نازل شدند تا همراه امام حسین علیه السلام بجنگند، ولی به آنان اجازه جنگیدن داده نشد. دوباره اذن گرفتند و فرود آمدند و این وقتی بود که حسین  کشته شده بود..."(الغیبه نعمانی ص310) -البته داستان زعفر جنی را فقط روضه الشهدای کاشفی نقل کرده که معتبر نیست و علما رد کرده اند خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۱ موضوع: #احکام_اجتماعی_وصیت سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله سوال شد کدام یک از مؤمنین از همه زیرک تر می باشد، حضرتش فرمودند: أَکْثَرُهُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ، وَ أَشَدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدَاداً. آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏3 ؛ ص258) در این زمان کوتاه چند نکته کوتاه در رابطه با وصیت بیان می کنیم: 1. در وصیت انسان سفارش می کند بعد از فوتش برای او کارهایی انجام دهند یا برای بخشی از اموالش تعیین تکلیف می کند که این وصیت می تواند به صورت شفاهی باشد یا مکتوب. (1) 2. انسان فقط می تواند تا یک سوم مال خود را برای بعد مرگش وصیت کند و بیشتر از آن در صورتی که با اجازه همه ورثه باشد اشکالی ندارد. (2) 3. اگر وصیتی شرعا ثابت باشد واجب است بر طبق آن عمل شود و ورثه نمی‌توانند مصلحت اندیشی کنند و با وصیت مخالفت کنند مثلا اگر میت بخشی از یک سوم اموالش را برای مجلس عزاداری سیدالشهداء و سایر معصومین وصیت کرده است ورثه نمی توانند تخلف کنند و یا در راه خیر دیگری مصرف کنند. (3) مشابه وصیت امام باقر(علیهالسلام) که وصیّت کردند که شیعیان تا ده سال بعد از ایشان در منا روضه برپا کنند. 4. اگر کسی برای مجلس تعزیه ای که بعد از فوتش برگزار می شود وصیت شرعی نکرده باشد، فقط در صورتی می توان از اموال میت برایش، مجلس تعزیه گرفت، که همه ورثه راضی باشند و در میان ورثه صغیر هم وجود نداشته باشد. چنانچه یک نفر از ورثه رضایت نداشته باشد نمی توان از سهم ورثه ناراضی برای میت هزینه کرد. خداوند متعال عاقبت همه مؤمنین را ختم به خیر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (رساله مراجع م2694 و 2695 و 2696) (2) (رساله مراجع م2721 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1843) (3) (اجوبه الاستفتائات س 1834 ؛ استفتاء شخصی، شماره استفتاء 813062 تاریخ 28/7/1396 ؛ سیستانی، سایت، پرسش و پاسخ، وصیت س9 ؛ سایت مکارم، استفتائات، وصیت، تغییر وصیت) @AhkameHarameRazavi

جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۱ موضوع: #سر_به_محمل_کوبیدن_حضرت_زینب_سلام_الله_علیها سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا سربه محمل کوبیدن حضرت زینب(سلام الله علیها) واقعیت دارد؟ داستان چنین است: مسلم گچکار که داراالاماره ابن زیاد را تعمیر میکند،گفته: دیدم سرامام را مقابل کجاوه(هودج) حضرت زینب سلام الله علیها بردند و ایشان درشعری خطاب به امام علیه السلام صحبت کرد و در شعر گفت: حسین،چه قسب القلب شدی؟اگر با من حرف نمیزنی، بافاطمه صغیره حرف بزن و... سپس سرش را به محمل زد و خون جاری شد(بحار، ج ‏45، ص 114) 1.این داستان راعلامه مجلسی از نورالعین شافعی مذهب و منتخب طریحی(هردو غیرمعتبر) و بدون سند و مرسل نقل کرده است وخود مسلم جصاص نیز مجهول است 2.اصلا اسیران بر شتر بدون زین بودند و اصلا اسیر را با محمل نمیبرند(منتهی الامال، ج ۱، ص ۷۵۳) 3.با مقام صبر و رضای حضرت زینب سلام الله علیها سازگاری ندارد وباتوصیه امام علیه السلام به صبر به خواهرش نمیخورد؛زینبی که در گودال قتلگاه بدن بی سر امام را بلند کرده و گفت: الهی تقبل منا هذا القربان(مقتل الحسین مقرم، ص ۳۰۷)؛زینبی که کاخ ابن زیاد و یزید را باسخنانش به لرزه درآورد 4.قسی القلب گفتن به امام حسین علیه السلام حرف زشتی است که حضرت بکار نمیبرد 5.سر امام علیه السلام را همان عصرعاشورا به کوفه بردند و همراه کاروان که 12 محرم به کوفه رسید،نبود (ارشاد،ج‏2، ص 113) 6.برفرض بوده باشد بی اختیار بوده و ربطی به قمه زنی که فعلی اختیاری است ندارد خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۲ موضوع: #احکام_اقتصادی_خرید_و_فروش_چک_بانکی سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ. کسی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177) اما مساله شرعی : چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک: 1- اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی چک مدت دار گرفته یا بابت حقوق و مزد کارش چک مدت دار گرفته چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید آن، چک را نقدا به مبلغ کمتر بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است. 2-  مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد. 3 - اگر چک صور‌ی باشد و بابت طلبکاری نبوده، مثل اینکه انسان چک خودش را مدت دار تاریخ بزند و به صورت نقدی به مبلغ بفروشد خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.‌خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869) (2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)(جهت اطلاع: البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود) @AhkameHarameRazavi

شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۲ موضوع : #معامله_نسیه سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که می‌فرمایند: اَلْعِبادَةُ سَبْعُونَ جُزْءً اَفْضَلُها طَلَبُ الْحَلالِ.عبادت هفتاد جزء است که برترین آنها کسب روزی حلال است . «الکافی، ج 5، ص 78» چند نکته در مورد نقد و نسیه : 1. یکی از راه‏های کسب سود حلال معامله نسیه است؛ خصوصیت معامله نسیه این است که کسب سود از این راه،  کسب سود قطعی و حلال است و صاحب سرمایه در ضرر طرف مقابل شریک نیست. بطور مثال شخصی که پول دارد می تواند با خرید نقدی جنس و فروش نسیه یا قسطی آن به قیمت بیشتر، سود حلال به دست آورد مثلا کسی ماشینی را بطور نقد به سی میلیون خریداری کند و سپس یکساله به سی سه ملیون بفروشد که سه ملیون سود قطعی و حلال است. 2. در معامله نسیه باید قیمت و مدت مشخص و معلوم باشد, فروشنده و خریدار می‌توانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود. (مراجع مسأله 2105 - 2108 ) 3. کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدّتی قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدّت، مقداری از طلب خود را کم کند و بقیّه را نقد بگیرد اشکال ندارد.رساله مراجع مساله 2109 خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۲ موضوع: #کمک_اجنه_به_امام_حسین_علیه_السلام سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا اجنه به کمک امام حسین(علیه السلام) امدند؟ زمان حرکت امام علیه السلام از مدینه به کوفه، عده ای امدند که امام به آنها فرمود: ما بر این کار از شما تواناتریم، اما چنین نمی کنیم تا آنها که گمراه می شوند با اتمام حجت باشد و آنها که راه حق را می پذیرند با آگاهی و دلیل آشکار باشد".(بحارج44 ص330) امام صادق علیه السلام فرمودند :️ "چهار هزار فرشته نازل شدند تا همراه امام حسین علیه السلام بجنگند، ولی به آنان اجازه جنگیدن داده نشد. دوباره اذن گرفتند و فرود آمدند و این وقتی بود که حسین  کشته شده بود..."(الغیبه نعمانی ص310) -البته داستان زعفر جنی را فقط روضه الشهدای کاشفی نقل کرده که معتبر نیست و علما رد کرده اند خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۲ موضوع: #سر_به_محمل_کوبیدن_حضرت_زینب_سلام_الله_علیها سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام آیا سربه محمل کوبیدن حضرت زینب(سلام الله علیها) واقعیت دارد؟ داستان چنین است: مسلم گچکار که داراالاماره ابن زیاد را تعمیر میکند،گفته: دیدم سرامام را مقابل کجاوه(هودج) حضرت زینب سلام الله علیها بردند و ایشان درشعری خطاب به امام علیه السلام صحبت کرد و در شعر گفت: حسین،چه قسب القلب شدی؟اگر با من حرف نمیزنی، بافاطمه صغیره حرف بزن و... سپس سرش را به محمل زد و خون جاری شد(بحار، ج ‏45، ص 114) 1.این داستان راعلامه مجلسی از نورالعین شافعی مذهب و منتخب طریحی(هردو غیرمعتبر) و بدون سند و مرسل نقل کرده است وخود مسلم جصاص نیز مجهول است 2.اصلا اسیران بر شتر بدون زین بودند و اصلا اسیر را با محمل نمیبرند(منتهی الامال، ج ۱، ص ۷۵۳) 3.با مقام صبر و رضای حضرت زینب سلام الله علیها سازگاری ندارد وباتوصیه امام علیه السلام به صبر به خواهرش نمیخورد؛زینبی که در گودال قتلگاه بدن بی سر امام را بلند کرده و گفت: الهی تقبل منا هذا القربان(مقتل الحسین مقرم، ص ۳۰۷)؛زینبی که کاخ ابن زیاد و یزید را باسخنانش به لرزه درآورد 4.قسی القلب گفتن به امام حسین علیه السلام حرف زشتی است که حضرت بکار نمیبرد 5.سر امام علیه السلام را همان عصرعاشورا به کوفه بردند و همراه کاروان که 12 محرم به کوفه رسید،نبود (ارشاد،ج‏2، ص 113) 6.برفرض بوده باشد بی اختیار بوده و ربطی به قمه زنی که فعلی اختیاری است ندارد خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۳ موضوع: #احکام_عبادی_وضوی_جبیره سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از پیامبر اکرم صلى ‏الله‏ علیه ‏و‏ آله و سلم روایت شده که حضرت فرمودند‌: أَکْثِرْ مِنَ‏ الطَّهُورِ یَزِدِ اللَّهُ‏ فِی‏ عُمُرِک. همواره با طهارت باش تا خدا عمرت را زياد كند.(امالی مفید ص60 ح5) اما مسئله شرعی: چند نکته کوتاه درباره وضوی جبیره: 1. کسی که دستش شکسته و داخل گچ است، یا زخم شده و باند پیچی است، باید وضوی جبیره بگیرد و اگر تمام دست یا صورت بسته باشد، اگر علاوه بر وضوی جبیره تیمم هم انجام دهد به فتوای همه مراجع تقلید به وظیفه‌اش عمل کرده. (1) 2. وضوی جبیره مانند وضوی معمولی است با این تفاوت که به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای باید روی باند یا گچ دست مرطوب بکشد.  3-در مواردی که وظیفه شرعی مکلف انجام وضو یا غسل جبیره ای است انجام تیمم صحیح نیست و اگر با اینکه تکلیفش وضوی جبیره بوده کسی فقط با تیمم نماز خوانده، نمازش باطل است و باید دو مرتبه نماز را بخواند. تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد. منابع و نکات توضیحی: (1) (بنابر احتیاط تیمم هم نماید. مکارم، صافی، گلپایگانی، وحید، بهجت، خوئی، تبریزی) (2) (مشهور. مکارم: احتیاط مستحب روی جبیره را مسح کند.) (رساله مراجع م329 و 330 ؛ عروه الوثقی احکام الجبائرم2 و توضیح المسائل مکارم م348) @AhkameHarameRazavi

یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۳ موضوع: #مقام_راس_الحسین_علیه_السلام سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام سر امام حسین(علیه السلام) کجا دفن است؟ چند قول: 1- مشهور علمای شیعه: کربلا: امام سجاد علیه السلام سرهای شهدا را از یزید گرفت و دراربعین توسط کاروان کربلا به بدن ملحق شد که یکی از دلایل اهمیت اربعین همین است(اللهوف ، ص 195؛اعلام الوری ، ج ‏1، ص 477+مقتل الحسین(ع)، ج ‏2، ص 84؛ تذکرة الخواص، ص 238) 2.نجف کنار قبر امیرالمومنین علیه السلام: 3روایت از امام صادق علیه السلام :{ یکی از دوستان ما سر را ازشام ربود و نجف دفن کرد(کافی، ج ‏4، ص 571)+دوقبر در نجف میبینی که قبر کوچک سرامام حسین علیه السلام است(کامل الزیارات، ص 35،) +امام صادق 2رکعت نماز در نجف خوانده  وفرموده اینجا سر امام حسین است(کافی، ج ‏4، ص 571)} نقد: علاوه براشکال سندی:مکان قبرامیرالمومنین علیه السلام برای مردم تا صدسال بعد مشخص نبود که دفن کند وممکن است اول مدتی دفن شده و بعد به کربلا برده شده است 3- مدینه: نقل‌هایی نیز وجود دارد که سر را در بقیع کنار قبر مادرش حضرت فاطمه(سلام الله علیها ) دفن شده است(مثیر الأحزان، ص 106+ تذکرة الخواص، ص 239+ مقتل الحسین(ع)خوارزمی، ج ‏2، ص 83) نقد: قبر حضرت زهرا سلام الله علیها مشخص نبوده است وبرخی گویند بعد به کربلا ملحق شده است 4. در کنار باب «فرادیس» دمشق به خاک سپرد(انساب الاشراف، ج ‏3، ص 214+ بحار، ج ‏45، ص 144) 5.عسقلان و قاهره: برخی اهل سنت و فاطمیون گفتند که هم اشکال سندی دارد و معلوم نیست سر امام بوده باشد و هم حاکمان فاطمی خواسته اند فضیلت سازی برای خود کنند(تذکرة الخواص، ص 239+ مرآة الجنان ص 110) قول صحیحتر و مشهور، همان کربلاست خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۳ موضوع: #احکام_عبادی_قیام_نماز سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم رسول گرامی(ص) در روایتی نورانی هنگام رحلتشان فرمودند: لَيْسَ مِنِّي مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِه‏. کسی که نماز را سبک بشمارد از من نیست. (کافی، ج‏ 3، ص 269) اما مساله شرعی : دو نکته کوتاه درباره قیام در نماز: 1. نمازگزار تا وقتی که توانایی ایستادن هر چند با تکیه بر دیوار یا با کمک عصا و مانند آنرا را داشته باشد، نباید نشسته نماز بخواند. بنابراین فردی که نماز را  نشسته می‌خواند در حالی که توانایی ایستادن را بدون ضرر و مشقت، دارد مثل فردی که کارهای روزه مره و تشرف به حرم و مسجد را ایستاده انجام دهد، با این حال قیام در نماز را ترک می کند نمازشان باطل است و قضا دارد. (2) 2. اگر برای فردی ایستاده خواندن هر چند به کمک وسایل مثل عصا در منزل یا هتل مهیا باشد ولی این امکان در حرم یا مسجد برای او وجود ندارد باید نماز خودش را در منزل یا هتل یا مکان دیگری که شرایط ایستادن مهیا هست، بخواند. خداوند متعال ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) زنجانی: قیام در موقع تکبیره الاحرام مانند خود تکبیره الاحرام واجب است و ظاهرا رکن نیست. (رساله مراجع تقلید، م 958) آیت الله مکارم: اگر کسی به واسطه ندانستن مسئله (جهل قصوری) مدتی قیام رکنی را ترک کند نمازهای گذشته قضا ندارد. https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45564&mid=257921 (2) (رساله مراجع تقلید، م 942 و م 970) @AhkameHarameRazavi

یکشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲۳ موضوع: #پول_گرفتن_سخنرانان_و_مداحان سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام پول گرفتن سخنرانان و مداحان اشکال ندارد؟ 1.نباید هدف پول باشد و خودش نباید نرخ مشخص کند و هدفش قرب خدا باشد(يا قَوْمِ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مالاً إِنْ أَجرِيَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ )هود ۲۹) اى قوم من، در برابر تبليغ رسالت خويش مالى از شما نمى‏ طلبم. مزد من تنها با خداست) 2. انتظار اینکه درس بخوانند و مثل بقیه کار کنند،ممکن نیست که با این همه علم و تخصص،بتوانند هم به کار و هم به علم برسند.حضرت علی (علیه السلام) نیزدر زمانی که جامعه به ایشان پشت کرده بود، وقت خود را صرف باغبانی می کردند. و آن زمانی که جامعه به ایشان روی آورد، ایشان وقت شان را صرف باغبانی نمی کرد. بلکه به انسان ها که از درخت ها مهم تر بودند، رسیدگی می کرد. و نیازهای مالی خود را از طریق بیت المال تامین می کرد و همچنین ائمه علم لدنی و بدون آموزش دارند 3. از امام صادق (علیه السلام) روایت شده: هر کس از راه علمش نان بخورد مستمند خواهد شد. این حدیث در مورد کسانی است که تبلیغ دین را دکان قرار داده‌اند و مبالغ هنگفت طلب می‌کنند. امام صادق (علیه السلام): معلم برای مزد تعلیم نمی‌دهد اما اگر هدیه‌ای به او داده شود آن را قبول می‌کند. نتیجه این که گرفتن پول توسط مداحان از صاحب مجلس اگر بدون شرط و تعیین مبلغ باشد هیچ اشکالی ندارد ولی اگر طلب پول متعارف کند با اخلاص سازگار نیست (برای شخص وی اشکال اخلاقی دارد) و اگر مبلغ هنگفت تعیین کند مذموم است (اشکال اخلاقی و اجتماعی دارد) 4.ائمه علیهم السلام به مداحان صله میدادند؛مثلا امام رضا علیه السلام  به دعبل خزاعی صله خوبی دادند 5. میان در خواست مزد و اجر در برابر  عمل و اعطای هدیه و پاداش در برابر زحمت از طرف مردم تفاوت است. خدا ما را جزء عزادارن حقیقی قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

دوشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۲۴ موضوع: #احکام_عبادی_ناخن_مصنوعی سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امیرالمومنین علیه السلام روایت شده است: مَن تَلَذَّذَ بِمَعاصي اللّه‏ أورَثَهُ اللّهُ ‏ذُلاًّ. هر كه از گناهان لذّت ببَرَد، خداوند طعم ذلت و خواری را به او می چشاند. [غرر الحكم، ح8823] اما مساله شرعی:چند نکته کوتاه درباره کاشت ناخن و مژه مصنوعی: کاشت ناخن و مژه در صورتی که برای زینت انجام می شود و خانم می داند که در زمان وضو و غسل امکان برطرف کردن آن را ندارد جایز نیست.  کسی که مرتکب این عمل شده، لازم است برای وضو و غسل آن را برطرف کند هرچند هزینه داشته باشد وچنانچه امکان جدا سازی باشد ولی جدا نکند وضو و غسل باطل است. اما در صورتی که امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز نباشد یا حرج و سختی فوق العاده داشته باشد حق ترک نماز را نداشته و طبق نظر امام خامنه ای و بعضی از مراجع عظام تقلید لازم است علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برطرف کردن مانع به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. خانمی که ناخن و مژه مصنوعی کاشته و  طبق وظیفه ای که عرض شد، عمل نکرده است توقفش در مساجد و اطراف ضریح مطهر شرعا (به فتوا یا احتیاط)جایز نیست. خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت بفرمایید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست. (2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18. @AhkameHarameRazavi