چهارشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۸/۱۸
موضوع: #خرید_وفروش_امتیاز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن عزیز می فرماید: يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ. ای کسانی که ایمان آورده اید، به پیمان ها وفا کنید.سوره مائده آیه 1
چند نکته کوتاه درباره حکم شرعی واگذاری امتیاز وام:
واگذاری امتیاز وام یا تسهیلات به این معناست که صاحب امتیاز وام، امتیاز وام خودش را به متقاضی امتیاز انتقال دهد تا به بانک معرفی شود و بانک به شخص متقاضی، وام را بدهد.
واگذاری امتیاز وام یا تسهیلات چنانچه خلاف مقررات بانک باشد، صحیح نیست. مثلا اگر وام ازدواج امتیازش مخصوص زوجین هست و از جهت مقررات بانکی قابل انتقال نیست، نمی توان آنرا به دیگری واگذار کرد.
اگر واگذاری از جهت مقررات بانکی مجاز باشد، انتقال دهنده می تواند مبلغی را جهت انتقال وام بر اساس توافق طرفین بگیرد.مثلا متقاضی بگوید اگر امتیاز را به من انتقال بدهی فلان مبلغ به تو می دهم.
خداوند توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
منابع:امام خامنه ای استفتائات،ایت الله مکام سایت معظم له، خرید و فروش امتیاز وام، ایت الله سیستانی رساله جامع ج 4مساله 1489
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۱۸
موضوع: #موانع_آرامش
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی(علیه السلام) گناه را از عوامل سلب آرامش می داند و می فرمایند: کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛. چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.( کافی، ج 2 ، ص 451 )
بعضی از عوامل از بین رفتن آرامش که در روایات بدان ها اشاره شده است عبارت اند از:
1-دلبستگی به دنیا: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: "رغبت و علاقه به دنیا موجب غم و حزن انسان است و زهد و بی رغبتی به دنیا موجب راحتی قلب و بدن است(بحار، ج 73، ص 91)
امام خمینی (ره) نیز با توجه به روایات به فرزندشان حاج سید احمد فرمودند: «... من آنچه ملاحظه کردم و مطالعه در حال قشرهای مختلف نمودم، به این نتیجه رسیده ام که قشرهای قدرتمند و ثروتمند، رنج های درونی و روانی و روحیشان از سایر اقشار بیشتر و آمال و آرزوهای زیادی که به آن نرسیده اند بسیار رنج آورتر و جگر خراش تر است... آنچه مایه نجات انسان ها و آرامش قلوب است، وارستگی و گسستگی از دنیا و تعلقات آن است که با ذکر و یاد دایمی خدای تعالی حاصل می شود(نامه 26/4/1363)
2- طمع و چشم داشت به مال مردم: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "کسی که به مال دیگران طمع و چشم داشت، داشته باشد حزن و اندوهش طولانی خواهد شد(بحار، ج 77، ص 172)
3- حسادت: امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) فرمود: "غیر از حسود ظالمی را ندیدم که شبیه ترین کس به مظلوم باشد؛ زیرا دارای قلبی غصه دار و حزنی پیوسته است"( بحار، ج 73، ص 256)
4- چشم و هم چشمی: وقتی می بینند کسی چیزی دارد، آنها هم سعی می کنند آن چیز را تهیه کنند و داشته باشند و نداشتن آن چیز موجب نگرانی و ناراحتی آنان می گردد و احساس کمبود می کنند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: در امور دنیا به کسانی که وضع زندگیشان پایین تر از تو می باشد بنگر، نه به کسانی که وضع مالی آن ها از تو بهتر و برتر است(جامع السعادات، ج6، ص105)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۸/۱۹
موضوع: #علم_آموزی
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ . همه كمالات در شناخت عمیق دین و شكیبایى در پیشامدهای ناگوار و اندازه نگه داشتن در زندگى است. (کافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص:32)
نكاتي در مورد علم آموزی:
يادگيري بعضي از علوم واجب است مانند احكام ديني كه انسان غالبا به آنها نياز دارد که یادگیری آنها بر همه واجب مي باشد. و يادگيري بعضي از علوم به مقدار رفع نياز ضروري جامعه، بر كساني كه توانايي دارند واجب است مانند علوم پزشكي براي نجات جان بيماران. کسی که از امکانات آموزشی عمومی استفاده می کند چنانچه در حد متعارف درس نخواند حرام است كه از امكانات و فضاي آموزشي بيت المال استفاده كند. .(اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري س 1322 ،رساله مراجع ج 1م11و استفتائات مكارم ج 3س1363)
2. در مسير علم آموزي احترام استاد و معلم را رعايت نموده و همچنين معلم و استاد نيز بايد وظيفه خود را در تعليم و تعلم انجام داده و كوتاهي نكند كه در صورت كوتاهي نمودن مديون است.(استفتائات ،بهجت س4365)
3. حاضر شدن در كلاس درس استادي كه منحرف است و در ضمن درس عليه اسلام و مكتب اهل بيت عليهم السلام تبليغ مي كند و دانشجو هم قدرت تشخیص نکات اشتباه کلام استاد را ندارد تا پاسخ بدهد و ترس انحراف ديني را داشته باشد جايز نيست و با وجود شرائطش نهي از منكر نمايد و یا به مسؤلین مربوطه اطلاع دهد .(استفتائات حضرت امام ج 2،استفتئات دين س12،اجوبه الاستفتائات س 1333 ،جامع الاحكام صافي ج2س 1538 مجمع المسائل (للگلبايگاني)، ج5، ص: 415)
تعجیل در فرج آقا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۱۹
موضوع: #عوامل_طول_عمر1
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق(علیه السلام) برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صلهرحم: صلهرحم تا جایی نقش دارد که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی میآورند به سبب آنکه صلهرحم را به جا میآوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صلهرحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانهها را آباد و عمرها را طولانی میکنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین(علیه السلام): در این باره امام صادق(علیه السلام) فرموده است: زیارت امام حسین(علیه السلام) را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزیات را زیاد میکند و زندگیات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانوادهاش نیکی کند، خداوند بر عمرش میافزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۸/۱۹
موضوع: #توبه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ....بگو اى بندگانم که زیاده بر خویشتن ستم روا داشته اید، از رحمت الهى نومید مباشید، (در ادامه آیه می فرماید:) چرا که خداوند همه گناهان را مى بخشد، که او آمرزگار و مهربان است. (سوره زمر آیه 53 )
چند نکته درباره توبه:
1. یکی از مهمترین واجبات توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگر چه قبلا هم توبه کرده و آنرا شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش نیز گناه است.
2.حقیقت توبه پشیمانی از گناه است یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بدحجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم بگیرد که ترک کند.
3.همچنین نسبت به برخی گناهان جبران گذشته واجب است مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند، خمس، زکات و حق الناس که برگردن دارد را پرداخت کند. و در ادای دین صدقه دادن یا انجام کار خیر برای طلبکار هر چند فوت کرده باشد کافی نیست. (عروه اول احکام اموات؛ رساله مراجع مساله 1813؛ 1814؛ 1815؛ 2279؛ 2701)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۱۹
موضوع: #جهاد_کبیر
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره جهاد کبیر میفرماید: «فَلَاتُطِعِ الْکَافِرِینَ وَ جَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا» «ای پیامبر! پس از کافران پیروی نکن و بهوسیله آن با آنها به جهادی بزرگ بپرداز»(آیه 52 فرقان)
«جهاد کبیر» یعنی چه؟ یعنی اطاعت نکردن از دشمن در میدانهای مختلف؛ مثل میدان سیاست، میدان اقتصاد، میدان فرهنگ و هنر. جهاد کبیر به معنای قطع رابطه با دنیا نیست؛ بلکه هویّت و شخصیّت اصلی خودشان را از یاد نبرند؛ و مثل نماینده نظام اسلامی حرکت بکنندو سخن بگویند وهضم قدرتها (فرهنگی،اقتصادی، هنر و...) نشوند.
وقتی از دشمن تبعیت نشود ممکن است هزینه هایی داشته باشد، اما وظیفه این است که:وَ تَوَکَّل عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکیلا؛ در مقابل همه این فشارها به خدا تکیه کن؛ توکّل معنایش این نیست که کار را رها کنید بنشینید تا خدا بیاید عوض شما کار را انجام بدهد؛ بلکه توکّل این است که شما راه بیفتیدو تلاش کنید، آنوقت یقین داشته باشیم که خدای متعال ما را کمک خواهد کردو یقینا پیروزیم وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنین.(آیه 69 عنکبوت)
بر اساس معارف قرآن کریم، دشمنان اسلام هرگز از مسلمانان راضی نخواهند شد مگر آنکه مسلمین اسلام را رها کنند و پیرو کافران شوند؛ در نتیجه فرمان الهی این است که هرگز نباید در برابر آنان کوچکترین نرمشی انجام دهید و باید در برابرشان محکم و استوار همچون کوه باشید و مقاومت کنید و تسلیم ناپذیر باشید. در قرآن کریم آمده است«وَ لَنْ تَرْضی عَنْک الْیهُودُ وَ لا النَّصاری حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ (آیه 120 بقره)
خداوند توفیق جهاد در راه خدا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۸/۲۰
موضوع: #ارث
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در یک روایت نورانی می فرمایند: حُرمةُ مالِ المُسلِم كَحُرمَةِ دَمِهِ. احترام مال مسلمان همانند احترام به خون و جان اوست (مراعات آن بر همه واجب است). (میزانالحکمة، ج ٢، ص ٥١٠)
چند نکته کوتاه درباره احکام ارث:
۱. هنگامي كه انسان فوت مي كند قبل از اينكه ارثيه ميان ورثه تقسيم شود، چنانچه ميت داراي بدهكاري باشد واجب است ورثه ابتدا بدهي هاي ميت را از اموالي كه ميت بجا گذاشته، پرداخت كنند؛ هر چند ميت به پرداخت بدهكاري هايش وصيت نكردهباشد، لذا به نظر مشهور مراجع از جمله امام خامنه ای اگر فرزندان بدانند كه ميت خمس يا زكات بدهكار استبايدخمس و زكات اموالش را پرداخت نمايند هرچند وصيت نكردهباشد
2-امواليكه از ميت بعد از كسر بدهكاري و عمل به وصيتنامه شرعي میت، باقيميماند متعلق به همهورثه ميباشد که پسران دو برابر دختران سهم می برند و تازمانيكه اموال تقسيم نشده است هيچ يك ازورثه بدوناجازه یا رضايت ديگر ورثه حق تصرف در آن اموال را ندارند. و چنانچه یکی از ورثه در این اموال بدون اجازه و رضایت تصرف و استفاده کند، علاوه برارتکاب گناه ،مديون به ورثه نیزمي باشد.
3. در مواردی که افراد در زنده بودنشان، اموال را به فرزندان می بخشند و تحویل می دهند یا در قالب قرارداد شرعی دیگری به فرزندان منتقل می کنند، شرعا ارث محسوب نمی شود و احکام آن را نیز ندارد.
خداوند توفيق يادگيري وعمل به دستورات دين را به همه عنايت بفرمايد به بركت صلوات برمحمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی جلد دوم بخش دوم: معاملات جایز ؛ فصل چهارم: شرکت درس50: مبحث سوم: شرکت عقدی صحیح)
(2) (استفتاء خصوصی از سایت امام خامنه ای، شماره 841320)
(3) (رساله مراجع، مساله 2736)
(4) (رساله مراجع، مساله 2770 و 2771
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۲۰
موضوع: #عوامل_طول_عمر۲
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر عليه السلام برای افزایش عمر می فرمایند:اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ يَنْفيانِ الْفَقْرَ وَ يَزيدانِ فِى الْعُمْرِ وَ يَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعينَ ميتَةَ سوءٍ:كار خير و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزايند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى كنند.(ثواب الاعمال ، ص ۱۴۱)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-صدقه: صدقه شامل دادن واجبات و مستحبات مالی از سوی شخص است و اختصاص به زکات و خمس ندارد. هر کسی به هر میزان که صدقه به ویژه به سائل و محروم دهد، از برکات آن بهرهمند خواهد شد که از جمله آنها افزایش عمر است. امام باقر(علیه السلام) فرمود: کار خیر و صدقه، فقر را میبرد، بر عمر میافزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکند. (ثواب الاعمال، ص 141)
2- اجتناب از غضب الهی: اجتناب از گناه و عوامل ایجاد غضب الهی از دیگر راههای افزایش عمر است؛ زیرا اگر موجبات غضب تحقق یابد، باعث کاهش عمر میشود. در همین رابطه پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: مرگ انسانها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدن اجل است و زنده ماندن انسانها در نتیجه نیکیهایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودن عمر است(مکارم الاخلاق، ص 362)
3-شکرنعمت: امام علی (علیه السلام) فرمودند: شکرگزاری فراوان ، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند(غررالحکم،ح9306)
4- شستن دست پیش و پس از غذا خوردن: امام صادق(علیه السلام) میفرماید: دستهایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشوئید، که فقر را میبرد و بر عمر میافزاید.(محاسن، ج 2، ص 202)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۸/۲۱
موضوع: #نسیه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: اَلعِبادَهُ سَبعونَ جُزءاً، اَفضَلُها جُزءاً طَلَبُ الحَلالِ.عبادت هفتاد جزء است و بالاترین و بزرگترین جزء آن کسب حلال است . ( وسائلالشیعه،ج17،ص21)
یکی از سوالاتی که زیاد می پرسند این است، اگر کالائی مثلا فرش، که نقد آن 4میلیون تومان ارزش دارد، وقتی که با مبلغ بیشتر، به صورت مدت و شرائط بخریم یا بفروشیم از نظر شرعی این کار حلال است یا نه؟
در جواب به دو نکته اشاره می شود:
1.با رعایت دو شرط این نوع خرید و فروش و سود حاصله حلال و شرعی می باشد اول باید قیمت و دوم باید مدت و زمان بین خریدار و فروشنده به صورت دقیق و واضح معلوم شود به این صورت که فروشنده و خریدار میتوانند ابتدا در مورد قیمت و مدت با هم صحبت کنند که به تناسب مدت، قیمت زیاد یا کم شود اما عقد معامله باید بر یک قیمت و مدت معین بسته شود مثلا این کالا را به مبلغ 5 میلیون تومان میفروشم که پولش را شش ماه بعد بپردازید و به این نوع معامله، معامله نسیه گفته می شود.
2. کسی که جنسی را نسیه فروخته و برای گرفتن پول آن مدّتی قرار داده، اگر مثلاً بعد از گذشتن نصف مدّت، فروشنده با توافق مشتری مقداری از طلب خود را کم کند و بقیّه را نقد بگیرد اشکال ندارد.رساله مراجع مساله 2109
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۸/۲۱
موضوع: #رکوع
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: مَنْ أَتَمَ رُکُوعَهُ لَمْ تَدْخُلْهُ وَحْشَةٌ فِی الْقَبْر. هر که رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر به سراغش نمی آید.(کافی(ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 321 ، ح 7)
یکی از واجبات نماز رکوع است که رکوع علاوه بر وجوب از ارکان نماز است؛ بدین معنا که ترک یا زیاد کردن آن ، حتى از روى سهو موجب بطلان نماز مىشود، اما چند نکته درباره واجبات رکوع:
1. انسان باید به قصد رکوع به اندازه ای خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد (امام خامنه ای وآیت الله مکارم: بنابراحتیاط واجب کف دست را بگذارد.)
2. برای رکوع باید از حالت ایستاده به رکوع رفت که این ایستادن قبل از رکوع را قیام متصل به رکوع می گویند.
3. در رکوع باید به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد.
4. واجب است که بعد از رکوع نمازگزار صاف بایستد و بعد از آنکه در حالت ایستاده بدن آرام گرفت، به سجده رود.
نکته آخر اینکه هر یک از این واجبات رکوع چنانچه عمدا ترک شود نمازش باطل است و نسبت به قیام متصل به رکوع و همچنین خم شدن به اندازه رکوع ، حتی اگر سهوا هم ترک شود نماز باطل است. (عروه الوثقی،فصل فی الرکوع؛رساله مراجع،مسأله 1022؛1040 ؛1030)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظمرهبری حفظه الله ،صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۲۱
موضوع : #قانون_مداری_در_سیره_پیامبر_صلی_الله_علیه_وآله_وسلم
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن هدف از فرستادن انبیا را اجرای حق و قانون بیان کرده است و می فرماید: «إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا «ما این کتاب را بحق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته در میان مردم قضاوت کنی و از کسانی مباش که از خائنان حمایت نمایی. ( آیه 105 نساء)
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: أتْقى النّاسِ مَن قالَ الحقَّ فیما لَهُ و عَلَیهِ : با تقواترین مردم کسى است که حقّ را بگوید، چه به سودش باشد چه به زیانش ( الأمالی صدوق : ۷۲/۴۱ )
یکی از مهم ترین عوامل موفقیت پیامبر در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی قانون پذیری ایشان، و از محوری ترین اصول در سیره ایشان نیز تعبّد به قوانین الهی بود که مواردی ذکر میشود:
1-جلوگیری از سوء استفاده وابستگان و اطرافیان: وقتی کسی در رأس امور قرار می گیرد، اگرچه خود درست کار باشد ،اما خواه و ناخواه اطرافیان و وابستگانی دارد که ممکن است درصدد سوء استفاده از قدرت و مقام وی برآیند
از امام صادق علیه السلام روایت شده است که وقتی آیه زکات نازل شد، چون یکی از مصارف زکات «عاملین علیها» (یعنی کسانی که به امر جمع آوری زکات می پردازند) می باشد، عده ای از بنی هاشم تقاضا نمودند که به خاطر خویشاوندی جمع آوری زکات را به آنان واگذار نماید تا در نتیجه، سهمی از زکات از آن آنان باشد. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «صدقه و زکات بر من و بر بنی هاشم حرام است.» در ادامه فرمودند: «آیا گمان می کنید من شما را بر دیگران ترجیح می دهم؟(کافی، ج4، ص 58)
2-تساوی انسان ها در برابر قانون: پیش از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان، بر اساس سنّت های موهوم قبیلگی، داشتن ثروت، شخصیت قبیلگی، نژاد، رنگ و مانند آن مایه برتری انسانی بر انسان دیگر شناخته می شد و دارندگان این گونه امتیازات بدان ها تفاخر می کردند. اما با ظهور اسلام، پیامبر بر این گونه امتیازات خط بطلان کشید.
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)در خطبه ای که پس از فتح مکّه ایراد نمودند فرمودند: ای مردم! آگاه باشید که پروردگارتان یکی است و پدرتان یکی است. بدانید که نه عرب بر عجم و نه عجم بر عرب، و نه سیاه بر سفید و نه سفید بر سیاه برتری دارد، مگر به تقوا. (میزان الحکمه ، ح 22396) آن حضرت همه انسان ها را، اعم از مخالف و موافق، در برابر قانون مساوی می دانست: «الناسُ امامَ الحقِ سواءٌ(بحار، ج 16، ص 262)
3-رعایت عدالت در اجرای قانون: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط و انقراض شدند؛ بدین سبب که در قانون تبعیض روا می داشتند؛ هرگاه یکی از طبقات بالا مرتکب جرم می شد او را از مجازات معاف می کردند، و اگر کسی از زیردستان به جرم مشابه آن مبادرت می ورزید او را مجازات می کردند. قسم به خدایی که جانم در قبضه اوست! در اجرای عدل درباره هیچ کس فروگذاری و سستی نمی کنم، اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.(تحف العقول ،ص29)
خداوند توفیق عمل به قوانین اسلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۸/۲۱
موضوع : #ویژگیهای_مشاور_از_دیدگاه_اسلام
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم –
خداوند در قرآن در مورد مشاوره می فرماید: شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ :در کارها ، با آنان مشورت کن!(آیه 159 آل عمران)
اگر چه مشورت در امور راه گشای مشکلات بسیاری است؛ اما اگر مشاور صلاحیتهای لازم را دارا نباشد، نه تنها مشورت کننده بهرهای از آن نخواهد برد، بلکه زیانهای آن بیش از منفعتش خواهد بود.
از اینرو اسلام، ویژگیهایی برای مشاور برمیشمرد تا مشورت ثمربخش باشد:
1- خدا ترسی: وجود این خصلت در مشاور او را مورد اعتماد قرار داده و از طرح راههایی که خشنودی خدا در آن نیست و یا در نظر گرفتن منافع خویش برحذر باشد و از سر نیک اندیشی و خیرخواهی او را راهنمایی کند.
امام صادق ( علیه السلام ) در این باره میفرماید: «در کار خویش با کسانی مشورت کن که پروای الهی دارند(بحار،ج 75، ص 98)
2- تجربه: مشاور میبایست در زمینه مورد مشورت، تجربه کافی، توانایی درک و تحلیل مشکل را داشته و با استفاده از تجارب گذشتگان، راه حلهای مناسب با شرایط زمانی و مکانی مشورت کننده به او ارائه دهد و به فرموده علی ( علیه السلام ) ؛ خداوندان اندیشه و خرد و تجربه و دوراندیشی بهترین افراد برای مشورتاند.( غرر الحکم، ج 1، ص 407)
3- علم و دانش داشتن: ژرف اندیش و واقعنگر و با روحیات مشورت کننده آشنا باشد و با احاطه کافی بر ابعاد گوناگون مشکلات وی و ارائه آگاهیهای نظری و عملی، بهترین راه حل را به مشورت کننده پیشنهاد کند.
امام علی ( علیه السلام ) فرمود: هر که استبداد ورزد نابود شود و هر که با بزرگان مشورت کند، در عقلشان شریک گردد (نهج البلاغه، ص۳۴۲، حکمت۱۶۱)
4- مشاور باید عاقل و آزاد اندیش باشد. همچنان که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: با انسان عاقل مشورت کنید و از نظرش سرپیچی نکنید که پشیمان خواهید شد(بحار ، ج 75، ص 100)
البته از مشاوره با افراد ترسو،بخیل وحریص نهی شده است(نهج البلاغه؛ نامه 53، ص427.)
خداوند ما را از مشاوران واقعی بهره مند بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi