شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۱
موضوع: امیرالمؤمنین (علیه السّلام) فرموند که این پنج کلمه را، از من فرا بگیرید؛
بسم الله الرحمن الرحیم.
امیرالمؤمنین«علیهالسلام» در روایت می فرمایند: پنج سخن از من بیاموزید که ارزش آنها به قدری است که اگر بر مرکب تیزپایی سوار شده و جهان را سیر کنید، مانند اینها را پیدا نمیکنید:
مورد اول : لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّهُ. امیدی به غیر از خدا نداشته باشید. امید انسان به این عوامل ظاهری، یعنی به این جسمهای بیروح و این کالبدهای بیجان نباشد. انسان در همه چیز دنبال امید به خدا باشد؛ این، کار انسان را خیلی آسان و گوارا میکند.
مورد دوم: لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَهُ . از هیچ چیز جز گناه خود نترسید. گناه، آثار دنیوی و اخروی دارد، قرآن میفرماید: «ما اصابکم من مصیبة فبما کسبت ایدیکم»، نقش این مطلب در زندگی این است که انسان مراقب رفتار و کردار و گفتار خود باشد که مبادا دچار گناه و انحراف نگردد.
مورد سوم: لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّمَ. شخص ولو عالم و دانا باشد اگر چیزی را نمیداند از یادگرفتن و پرسیدن، حیا نکند.
مورد چهارم: لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ. اگر در مورد چیزی که به آن علم ندارید، از شما سؤال شود خجالت نکشید از اینکه بگویید: خدا دانا است.
مورد پنجم: اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه. همه چیزِ ایمان صبر است. صبر یعنی تحمّل کردن، استقامت کردن، پای فشردن در راه صحیح؛ به این میگویند صبر، که پشتوانهی همهی حرکتها و تلاشهای انسان .صبر است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
جهت قبول زیارات صلواتی را عنایت بفرمایید.
(متن درس اصلی درس خارج حضرت اقا جهت مطالعه)
عَن اَمیرِ المُؤمِنین (عَلَیهِ السَّلام) اَنَّهُ قالَ: خُذوا عَنّی کَلِماتٍ لَو رَکِبتُمُ المَطِیَّ فَاَنضَیتُموها لَم تُصیبوا مِثلَهُنَّ اَلا لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّهُ وَ لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَهُ وَ لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّمَ وَ لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ اَن یَقولَ اللهُ اَعلَمُ وَ اعلَموا اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه.(۱)
خُذوا عَنّی کَلِماتٍ لَو رَکِبتُمُ المَطِیَّ فَاَنضَیتُموها لَم تُصیبوا مِثلَهُنَّ
امیرالمؤمنین (علیه السّلام) فرمود که این پنج کلمه را، این پنج مطلب را، از من فرا بگیرید؛ پنج کلمهای که هر چه سِیر کنید در این دنیا، نخواهید توانست بهتر از این کلمات حکمتآمیز را پیدا کنید. تعبیر حضرت این است که «لَو رَکِبتُمُ المَطی»؛ «مطی» جمع «مطیّه» است؛ یعنی چهارپایان و مراکبِ آن روزِ دنیا؛ حالا شما بفرمایید هواپیما و اتومبیل. فَاَنضَیتُموها؛ یعنی فرسوده کنید؛ [یعنی اگر] آن قدر سواری بکشید از این شتر یا این اسب که از پا بیندازید او را؛ یعنی این قدر پیش بروید؛ راه بروید. خلاصه، کنایه از این معنا است که هر چه بگردید، نخواهید توانست مثل این کلمات را در حکمت پیدا کنید. این پنج کلمه [برای هر کس] این است:
اَلا لا یَرجو اَحَدٌ اِلَّا رَبَّه
[اوّل:] امیدی به غیر خدا نداشته باشد؛ پشت سر همهی عوامل مادّی، ارادهی الهی را ببیند. گاهی همهی وسایل مادّی هم فراهم است امّا نتیجهبخش نمیشود. همهی این سلسلهی علل و معالیلی که در این عالَم طبیعت گذاشته شده است، قوامش و تأثیرش به ارادهی الهی است. این را آدم بفهمد و امید او به خدا باشد؛ امید او به این عوامل ظاهری، یعنی به این جسمهای بیروح و این کالبدهای بیجان نباشد. همهی این علل و عوامل، بدون ارادهی الهی کالبدی هستند بیجان؛ جان آنها، روح آنها، حقیقت آنها عبارت است از ارادهی الهی. پس در همه چیز دنبال امید به خدا باشید؛ این، کار انسان را خیلی آسان و گوارا میکند.
وَ لا یَخافَنَّ اِلَّا ذَنبَه
[دوّم:] از هیچ چیز هم جز گناهِ خود نترسد. این گناه، آثار دنیوی و اخروی دارد. وَ ما اَصابَکُم مِن مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَت اَیدیکُم؛(۲) این همان گناهان ما است، خطاهای ما است؛ ما هستیم که با سوء تدبیر خودمان، با سوء عمل خودمان، با تنبلی خودمان، با دخالت دادن هواهای نفْسانی خودمان، کارها را خراب میکنیم و میوهی تلخ آن، کام ما را تلخ میکند. پس آنچه باید واقعاً از آن بترسیم، خطای خود ما، گناه خود ما، تخلّف خود ما است. این دوّمی موجب میشود که انسان مراقب باشد که در همهی امور زندگی خطا نکند، مواظب باشد که درست بیندیشد، درست فکر کند، درست عمل کند و خواستها و هواها را در تصمیمگیریهای گوناگون در زندگی خودش اثر ندهد. همین جور هم هست؛ در زندگیتان [اگر] نگاه کنید، خواهید دید همه چیز همین جور است.
وَ لا یَستَحیِی العَالِمُ اِذا لَم یَعلَم اَن یَتَعَلَّم
[سوّم:] شخصی که عالم است، خجالت نکشد از اینکه بیاموزد آن چیزی را که نمیداند. مرحوم کیوان سمیعی -مرد بافرهنگِ فرهیختهای بود به قول امروز؛ مرحوم کیوان سمیعی چند سال پیش فوت کرد- میگفت مرحوم حاج آقا حسین قمی در سفری که از عتبات آمده بود برای زیارت و برمیگشت، آمد کرمانشاه -مرحوم آقای حاج آقا حسین قمی مرجع تقلید بود آن وقت- یک مسئلهای در قبله محلّ اختلاف شد بین علما، مرحوم سردار کابلیِ معروف که اهل نجوم و این چیزها بود، آمد نشست برای حاج آقا حسین شرح داد؛ میگوید من در مجلس بودم، دیدم حاج آقا حسین وقتی فهمید که این مردِ واردی است، با اینکه سردار کابلی، هم سنّاً، هم رتبهی علمیاش و رتبهی حوزویاش خیلی پایینتر از مرحوم حاج آقا حسین بود -البتّه او هم عالم بود، فاضل بود- حاج آقا حسین مثل یک شاگرد گفت شما فردا هم تشریف بیاورید؛ فردا هم آمد برایش شرح داد مسئلهای را در باب قبله و تبیین کرد برای او. شما عالم هستید، امّا این مطلب را وقتی نمیدانید، از اینکه بروید یاد بگیرید شرم نکنید. آنچه حالا انسان میخواهد یاد بگیرد و بنا دارد که یاد بگیرد، نگویید «من بروم یاد بگیرم با این شأن و با این مقام و با این شهرت؟» ببینید این دایرهی علمآموزی و گسترش علم تا کجاها همین طور گسترده میشود! تمامشدنی نیست یاد گرفتنِ انسان.
وَ لا یَستَحیی اِذا سُئِلَ عَمّا لا یَعلَمُ اَن یَقولَ اللهُ اَعلَم
[چهارم:] یک چیزی هم که از شما پرسیدند، وقتی نمیدانید، خجالت نکشید از اینکه بگویید: من نمیدانم، خدا میداند. حالا در این روایت دارد «اللهُ اَعلَمُ»؛ در یک روایت دیگر با یک سند دیگری همین مطلب نقل شده که دارد «اَن یَقولَ لا اَعلَم». آدم چیزی را که نمیداند، خجالت نکشد از اینکه بگوید من نمیدانم آن را؛ علم را با جهل مخلوط نکنید. الان خیلیها از این کسانی که مدّعیانِ علم هستند در عرصههای مختلف ــ نه فقط عمامهایها؛ عمامهای و غیر عمامهای؛ دیگر حالا غیر عمامهایها شلوغتر کردهاند تا عمامهایها ــ اینها وقتی یک چیزی را نمیدانند، ننگشان میکند که بگویند نمیدانیم، رشتهی ما نیست، کار ما نیست، بلد نیستیم، تحقیق نکردهایم، درسش را نخواندهایم؛ ننگشان میکند که این را بگویند؛ یک چیزی حتماً در جواب افاده میکنند، افاضه میکند، غلط؛ یعنی جهل را میریزند در عرصه و سفرهی علم، مخلوط میکنند، علم را خراب میکنند.
وَ اعلَموا اَنَّ الصَّبرَ مِنَ الایمانِ بِمَنزِلَةِ الرَّأسِ مِنَ الجَسَدِ وَ لا خَیرَ فی جَسَدٍ لا رَأسَ لَه
[پنجم:] همه چیزِ ایمان صبر است. صبر یعنی تحمّل کردن، استقامت کردن، پای فشردن در راه صحیح؛ به این میگویند صبر، که پشتوانهی همهی حرکتها و تلاشهای انسان هم صبر است.۱۳۸۳/۰۳/۰۳
شرح حدیث در ابتدای جلسه درس خارج فقه
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #حدیث_عوامل_سعادت_وشقاوت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت امام حسن عسکری علیه السلام. یکی از مهمترین مسائل حیات انسان مساله سعادت و شقاوت است که مومن دائما نگران است که در کدام گروه قرار می گیرد و در آثار اسلامی هم به این مطلب توجه زیادی شده است به همین مناسبت در یک روایتی از پیامبر به برخی از نشانه ها و عوامل شقاوت اشاره شده است تا هر کسی حال خودش را بررسی کند البته باید بدانیم که این عوامل با انتخاب نادرست انسان ایجاد می شود و اگردر شخصی وجود داشته باشد نباید مأیوس گردد چون با مراقبت و دقت در اعمال خود میتواند آنها را برطرف و به مسیر سعادت قدم بگذارد. . عواملی که پیامبر خدا بیان می کنند عبارتند از:
عامل اول: جمود العین. خشکبودن چشم و نبود حالت تضرّع و گریه به درگاه الهی، گریه در پیشگاه خدا، خواه ناشی از خشت و ترس از عظمت خداست و خواه ناشی از محبت و شکر در برابر نعمتهای خدا که نعم الهی را به یاد آورده و حقارت و کوچکی خود را متذکر شود، امری محبوب و پسندیده است و نبود آن نشانۀ شقاوت میباشد.
عامل دوم :قسوة القلب. قساوت قلب؛ که انسان در برابر حوادث و مصائبی که برای دیگران پیش میآید بیتفاوت باشد.
عامل سوم:شدّة الحرص فی طلب الرزق . در طلب روزی، شدت طمع و حرص داشته باشد.
عامل چهارم: الاصرار علی الذنب. اصرار و پافشاری بر گناه داشته باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات ختم فرماید.
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
الفصل الرابع:
«فی کیفیة استیفاء القصاص»
جلسه 306، 1383/2/7
عن جعفر بن محمد(علیهماالسلام)، عن ابیه، عن آبائه(علیهمالسلام)، عن علیّ(علیهالسلام) قال: قال رسول الله(صلیاللهعلیهوآله):
«من علامات الشقاء: جمود العین و قسوة القلب و شدّة الحرص فی طلب الرزق و الاصرار علی الذنب».
(خصال شیخ صدوق، باب الاربعة)
سعادت و شقاوت، مهمترین مسأله در حیات انسان است، لذا فرد مؤمن دائماً در نگرانی و تشویش به سر میبرد که آیا در زمرۀ سعداء یا در گروه اشقیاء است.
در آثار اسلامی نیز به این مطلب توجه زیادی شده است، در دعاء وارد شده است که: اللهم ان کنت عندک فی امّ الکتاب شقیّاً فاجعلنی سعیداً.
در این روایت بعضی از نشانهها و عوامل شقاوت بیان شده تا هر کس بتواند خود را بیازماید و البته باید دانست که این عوامل جبری نبوده و با سوء اختیار خودِ انسان حاصل میشود و اگر در شخصی وجود داشته باشد نباید مأیوس گردد چون با مراقبت و دقت در اعمال خود میتواند آنها را زدوده و به مسیر سعادت گام نهد. این عوامل عبارتند از:
1- خشکبودن چشم و نبود حالت تضرّع و گریه به درگاه الهی، گریه در پیشگاه خدا، خواه ناشی از خشیت و خوف در مقابل صفات جلال او باشد و خواه ناشی از محبت و شکر در برابر صفات جمال وی که انسان، نعم الهی را به یاد آورده و حقارت و کوچکی خود را متذکر شود، امری محبوب و پسندیده است و نبود آن نشانۀ شقاوت میباشد.
2- قساوت قلب؛ که انسان در برابر حوادث و مصائبی که برای دیگران پیش میآید بیتفاوت باشد.
3- در طلب روزی، شدت طمع و حرص داشته باشد.
4- اصرار و پافشاری بر گناه داشته باشد.
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۲
مناسبت: شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
موضوع: #انتظارات_امام_عسکری_علیه_السلام_از_شیعیان
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-تسلیت ایام
امام عسکری(علیه السلام) از شیعیان می خواهد که : «اِتَّقُوا اللّهَ وَ کُونُوا زَیناً وَلا تَکُونُو شَیناً، جَرّوا اِلَینا کُلَّ مَوَدَّةٍ، وَ ادفَعُوا عَنّا کُلَّ قَبِیحٍ: از خدا پروا نمایید و زینت (و مایه سرافرازى ما) باشید نه مایه ملامت (و سرافکندگى) همه دوستىها را به سوى ما جذب کنید و هر زشتى را از ما دور نمایید(تحف العقول، ص 520 )
از مهمترین انتظارات امامان مخصوصاً امام عسکرى(علیه السلام) از شیعیان این است که از نظر رفتارى و اخلاقى به گونهاى رفتار کنند که در بین جامعه بشرى عموماً و در بین مسلمانان خصوصاً الگو و نمونه باشند تا آنجا که مردم بگویند اینها شیعیان على و امامان معصوم علیهم السلام هستند.
برخی از انتظارات امام عسکری علیه السلام از شیعیانش عبارتند از:
1- اندیشه و تفکر: اساس تمام پیشرفتهاى مادّى و معنوى بشر در طول تاریخ، اندیشه و تفکر از یک طرف، و سعى و تلاش و عمل از طرف دیگر بوده است.
قرآن براى اندیشه و تفکر، ارزش والا و حیاتى قائل است و زیباترین و رساترین سخنان را درباره ارزش دانش و تعقل، و دقّت و تفقه بیان نموده است در قرآن بیش از هزار بار کلمه «علم» و مشتقات آن که نشانه بارورى اندیشه است تکرار شده و افزون بر 17 آیه به طور صریح انسان را دعوت به تفکر نموده، بیش از 10 آیه با کلمه «اُنظُرُوا؛ دقت کنید» شروع شده است. بیش از پنجاه مورد کلمه عقل و مشتقات آن به کار رفته است و در چهار آیه نیز قاطعانه به تدبّر در قرآن امر شده است.
در این زمینه امام عسکری علیه السلام فرمودند: بر شما باد به اندیشیدن! پس به حقیقت، تفکر موجب حیات و زندگى دل آگاه و کلیدهاى دربهاى حکمت است(بحار، ج 8، ص 115)
2- حسابرسى اعمال و پاسخگویى وجدان : رسیدگى به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگویى وجدان اخلاقى است.لازم است انسان در ابتداى هر روز نسبت به اعمال نیک و دورى از گناه با خود «مشارطه» و قرار دادى داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه» داشته باشد. و در پایان روز «محاسبه» و حسابرسى، و پاسخگویى به وجدان درونى خویش. آنهایى هم که مسئولیت هاى اجتماعى دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند که باید پاسخگو باشند، علاوه بر این در مقابل خداوند و وجدان خویش نیز باید پاسخگو باشند.
3- استوارى بر دین و ولایت در دوران غیبت : انتظار آن حضرت این است که مردم و شیعیان دوران غیبت را تحمّل کنند و از خود بردبارى و استقامت بخرج دهند، و بر دین الهى و امامت و ولایت ثابت و استوار بمانند، و براى ظهور مهدى موعود (عجل اللّه تعالى فرجه الشریف) دعا نمایند، و فرمود: به خدا سوگند (حضرت مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف) غیبت طولانى خواهد داشت که نجات پیدا نکند در آن دوران مگر کسانى که خداوند عزیز و جلیل بر قائل بودن (و اعتقاد) به امامت او استوارش نگهدارد، و توفیق دهد که براى فرج آن حضرت دعا نماید(کمال الدین، ج 2، ص 384)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #حقوق_برادران_ایمانی
مناسبت: شهادت امام حسن عسکری علیه السلام
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تسلیت و شهادت امام حسن عسکری علیه السلام حضرتش در روایتی می فرمایند: أعْرَفُ النّاسِ بِحُقُوقِ إخْوانِهِ، وَأشَدُّهُمْ قَضاءً لَها، أعْظَمُهُمْ عِنْدَاللهِ شَأناً. آن كه به حقوق برادران خود آشناتر باشد و در رعايت كردن آنها كوشاتر ، نزد خداوند ارجمندتر است. احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۱۷، ح ۳۴۰ . برادران و خواهر دینی بر عهده یکدیگر حقوق واجب و لازمی دارند که باید رعایت شود که به برخی از آنها اشاره می شود:
اگر فردی از یک مسلمانی غیبت و بدگویی می کند و معایب او را بیان می کند بر شنونده نهی از منکر با شرایط لازم است.
واجب است از ترساندن خواهر و برادر ایمانی به ناحقّ و ایجاد رعب و وحشت پرهیز شود؛ مانند اینکه فردی به ناحقّ دیگری را تهدید نماید که ضرر جانی یا مالی یا آبرویی به او یا خانوادهاش میرساند و این امر موجب ترس و هراس وی گردد.(2)
واجب است از استخفاف مؤمن و کوچک شمردن برادر و خواهر ایمانی- خصوصاً اگر فقیر باشد – پرهیز شود بلکه از هر کاری اهانت و تحقیر او محسوب می شود باید خودداری شود.(3)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق اداء حقوق الهی و حقوق مردم را به همه عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
منابع: (1) سیدعلی خامنهای، رسالۀ آموزشی، ج۲، درس ۱۹، ص۷۴؛ سیدعلی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ج۱، م۲۲۷۰؛ ناصر مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ج۳، ص۱۳۲ و ۱۳۳؛جهت اطلاع:ایت الله سیستانی و ایت الله مکارم دفاع را واجب نمی دانند.(2 و 3)ایت الله سیستانی رساله جامع ج 2 مسائل 484 و 485
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #سب_و_فحش_در_اسلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در آیه 108 سوره انعام سب و دشنام به دشمنان را جایز ندانسته و فرموده است: و لا تسبوا الذین یدعون من دون الله؛ و کسانی که غیر خدا را میخوانند، دشنام مدهید.
امام صادق علیه السلام در تبیین علل و چرایی نهی خداوند از دشنام به دشمنان فرموده است: از دشنام به دشمنان خدا بپرهیزید، زیرا آنان به خداوند دشنام خواهند داد. (تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 757، ح 238)
در روایتی دیگر آمده است: مراد از «سبالله»، سب ولی خدا است. (تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 757، ح 237) پس مومنان برای اینکه معصومین علیهم السلام مورد سب و دشنام قرار نگیرند، باید از دشنام به دشمنان و مقدسات آنان اجتناب کنند.
طبق قرآن مهمترین کسانی که اهل دشنام و فحش هستند عبارتند از: الف) بیخردان و سفیهان: و اذا خاطبهم الجاهلون (فرقان، آیه 63) ب)دشمنان پیامبر (قلم، آیات 4 و 13)؛ ج)بدمستان از ثروت (مؤمنون، آیات 66 و 67)؛ د) مشرکان (انعام، آیه 108)؛ ه) یهودیان (نساء، آیه64) و...
خداوند از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خواسته تا از اهل دشنام و فحش، اجتناب کرده و دوری کند( ولا تطع... هماز مشاء بنمیم... عتل بعد ذلک زنیم؛ اطاعت مکن... کسی را که بسیار عیبجویی و به سخنچینی آمد و شد میکند،... علاوه بر اینها کینهتوز و پرخور و خشن و بدنام است! (قلم، آیات 10 و 11 و 13)
خداوند ما را جزء پیروان حقیقی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۲
موضوع: #تولی_تبری
سلامعلیکم بسم الله الرحمن الرحیم. دو مورد از فروع دین تولی و تبری که در این باره چند نکته اشاره می شود؟
تولی به معنای دوست داشتن دوستان خدا و تبری به معنای بیزاری جستن و تنفر از دشمنان دین است و این دو از واجبات دین اسلام بشمار می روند و هر مسلمانی باید با اهل ایماندوستیکند و از اهل باطل بیزاری بجوید که بالاترین مرحله این دو، دوست داشتن اهل بیت علیهم السلام است و بیزاری جستن از سران شرک و کفر و دشمنان اهل بیت علیهم السلام می باشد.
مصادیق تولی و دوست داشتن دوستان خدا برگزاری و شرکت در مجالس عزای اهل بیت پیامبر و کمک مالی و جانی به اهل ایمان و همچنین تلاش در برطرف کردن غم و غصه از دل شیعیان و دوستداران اهل بیت پیامبر می باشد و مصداق تبری اظهار تنفر با تکبیرها بعد از نمازها از سران استکبار و همچنین منافقین
به بهانه تبری و دیگر موارد هرگونه گفتار يا كردار و رفتارى كه در زمان حاضر سوژه و بهانه به دست دشمن بدهد و يا موجب اختلاف و تفرقه بين مسلمين گردد، شرعاً حرام اكيد است.(امام خامنه ای-استفتائات)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیلدر فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۳
موضوع: #امامت_در_کودکی
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال، خطاب به حضرت یحیی می فرماید: یَا یَحْیَى خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَیْنَاهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا «ای یحیی! تو کتاب آسمانی ما را به قوت فراگیر . و به او در همان سن کودکی مقام نبوت دادیم (آیه 12 مریم)
اثبات امامت در کودکی:
۱. امامت و نبوت کودک در قرآن : امامت، نبوت و ولایت در کودکی نه تنها امری ناممکن نیست، بلکه قرآن آشکارا به اعطا کردن امامت و ولایت در سنین کودکی به برخی تصریح دارد مانند حضرت یحیی و عیسی بن مریم (آیه 30مریم)
۲. امامت کودک از دیدگاه تاریخی: که به دو نمونه از امامت و رهبری کودک، اشاره شده است: خلافت و وزارت امام علی علیه السّلام و جریان مباهله پیامبر همراه حسنین علیه السّلام (فصول المختارة، ص ۳۱۶.)
۳. گسترش قدرت خداوند؛ خداوند قادر است در یک کودک، تمام شرایط رسالت و امامت را قرار دهد.
۴. رشد عقلی کودک؛ برای رشد عقلی، سن معینی وجود ندارد.
۵. اعتراف دشمنان و خلفای معاصر به فضایل اخلاقی و کمالات معنوی امامان علیه السّلام در سنین کودکی.
6. امامت کودک و نوجوان، امری تازه و غیر مترقبه در جامعه شیعی نیست; بلکه به اتفاق شیعه و سنی، این امر قبل از امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف ) در مورد امام نهم و دهم نیز بوده است:( ارشاد شیخ مفید، ص 316 و صواعق المحرقة، ص 123)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۳
موضوع: #حدیث_بندگان_نیک
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: از رسول خدا درباره بندگان نیک پروردگار سوال شد که چه کسانی هستند، پیامبر خدا برای بندگان خوب پنج خصوصیت معرفی کردند:
خصوصیت اول : اَلَّذِينَ إِذَا أَحْسَنُوا اِسْتَبْشَرُوا : هنگامی که موفق به انجام کار نیکی میشوند مسرور و خوشحال میگردند، البته نه اینکه دچار عجب و غرور شوند.
خصوصیت دوم: إِذَا أَسَاءُوا اِسْتَغْفَرُوا: وقتی که گناهی از آنان سرمیزند، استغفار میکنند، نقطۀ سیاهی را که به تعبیر روایات در اثر ارتکاب گناه در قلب ایجاد میشود، با آب توبه میشویند و نمیگذارند که گناهان متراکم شده و صفحۀ دل تاریک شود
خصوصیت سوم: إِذَا أُعْطُوا شَكَرُوا : هنگام دریافت نعمت، خواه از طرف پروردگار و خواه از افراد دیگر، سپاسگزاری مینمایند.
خصوصیت چهارم: إِذَا اُبْتُلُوا صَبَرُوا: هنگام مبتلا شدن به مصائب خود را نباخته، دچار جزع و فزع نمیشوند و صبور هستند.
خصوصیت پنجم: إِذَا غَضِبُوا عَفَوْا : هنگام خشم و غضب، کنترل خود را دست نداده و خطاکار را میبخشند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین امام رضا علیه السلام صلوات
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
عن ابی جعفر محمد بن علی الباقر«علیهماالسلام»: قال:
سأل رسول الله«صلیاللهعلیهوآله» عن خیار العباد، فقال: الذین اذا احسنوا استبشروا واذا ساءوا استغفروا و اذا اعطوا شکروا و اذا ابتلوا صبروا و اذا غضبوا غفروا.
(خصال شیخ صدوق، باب الخمسة، صفحۀ 317)
پیامبر«صلیاللهعلیهوآله» در پاسخ این سؤال که بندگان نیک پروردگار چه کسانی هستند، فرمود: دارای پنج خصلت میباشند:
1- هنگامی که موفق به انجام کار نیکی میشوند مسرور و خوشحال میگردند، البته نه اینکه دچار عجب و غرور شوند.
2- وقتی کار زشتی از آنان سرمیزند، استغفار میکنند، نقطۀ سیاهی را که به تعبیر روایات در اثر ارتکاب گناه در قلب ایجاد میشود، با آب توبه میشویند و نمیگذارند که گناهان متراکم شده و صفحۀ دل تاریک شود؛ «انّ الذین اتقوا اذا مسّهم طائف من الشیطان تذکروا فاذا هم مبصرون»[1].
3- هنگام دریافت نعمت، خواه از طرف پروردگار و خواه از افراد دیگر، سپاسگزاری مینمایند.
4- وقت ابتلاء و برخورد با مصائب، خود را نباخته، دچار جزع و فزع نمیشوند.
5- هنگام خشم و غضب، عنان نفس را از کف نداده و خطاکار را میبخشند.
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۳
موضوع: #مقام_امامت_در_قران
در آیه 124سوره «بقره» مى خوانیم: وَ اِذا ابْتَلى اِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِمات فَاَتَمَّهُنَّ قال اِنّى جاعِلُکَ لِلنّاسِ اِماماً قالَ وَ مَنْ ذُرَّیَّتى قالَ لایَنالُ عَهْدِى الظّالِمینَ:) «به خاطر آورید هنگامى که خداوند، ابراهیم را با وسایل گوناگونى آزمود; و او به خوبى از عهده این آزمایش ها بر آمد خداوند به او فرمود: من تو را امام و «پیشواى مردم قرار دادم.» ابراهیم عرض کرد: «از دودمان من (نیز امامانى قرار بده) خداوند فرمود: «پیمان من، به ستمکاران نمى رسد.» (و تنها آن گروه دسته از فرزندان تو که پاک و معصوم باشند شایسته این مقام هستند.
-حضرت ابراهیم علیه السلام بعد از مقام نبوت،رسالت؛خلیل اللهی به مقام امامت رسید که نشان میدهد مقام امامت از نبوت بالاتر است.
-وقتی حضرت ابراهیم علیه السلام درخواست مقام امامت رابرای فرزندانس کرد خدا فرمود: به ظالمین نمی رسد.
انسانها4حالت دارند:1.تمام عمرظالم باشند 2.اول عمر خوب و آخر عمرظالم باشند 3.اول عمر بد باشند و آخر خوب شوند 4. تمام عمر خوب باشند و گناه نکنند.—مطمئنا حضرت ابراهیم برای افراد ظالم 2 دسته اول درخواست نمی کند و دسته سوم را خدا رد کرده؛پس فقط افرادی می مانند که معصوم باشند که طبق آیه 33 احزاب(تطهیر) اهل بیت علیهم السلام مقام عصمت را دارند که شایستگی مقام امامت هستند.
خدواندا: عمل به دستورات دینی را با تبعیت کامل از آنها به ما عنایت بفرما
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۳
موضوع: #حدیث_که_دل_را_میمیراند
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی می فرمایند: چهار چیز است که دل را میمیراند، یعنی دل انسان نسبت به توجه به خدا و لذتی که از آن باید حاصل شود، بینشاط میگردد:
مورد اول: اَلذَّنْبُ عَلَى اَلذَّنْبِ. گناه روی گناه. توجه شود: انسان از خطا و گناه خالی نیست، لکن گاهی بعد از گناه، توبه و اظهار ندامت و پشیمانی مینماید اما گاهی از گناه توبه نمینماید و غفلت و لغزش محض میشود که در این صورت است که دل می میمرد.
مورد دوم: كَثْرَةُ مُنَاقَشَةِ اَلنِّسَاءِ يَعْنِي مُحَادَثَتَهُنَّ .گفتگوی زیاد با زنان بیگانه و نامحرم که خواه ناخواه خالی از لغزشهای جنسی نیست.
مورد سوم: مُمَارَاةُ اَلْأَحْمَقِ.بگو مگوی و مباحثه بی فایده با افراد نادان و احمق. و امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: احمق کسی که هر دم به رنگى در مى آيد یا اینکه عيبهاى ديگران را ببيند و آنها را زشت شمارد اما همان عيبها را در خود بپسندد. [ نهج البلاغة : الحكمة 349 . ]
مورد چهارم: مُجَالَسَةُ اَلْمَوْتَى. نشست و برخاست با مردگان. سؤال شد که مراد از مردگان چیست؟ حضرت فرمود: ثروتمندانی که غرق در مادیات و مفاسد ناشی از آن میباشند. (خصال شیخ صدوق، باب الاربعة، حدیث65)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین امام رضا علیه السلام صلوات
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
عن جعفر بن محمد، عن ابیه(علیهمالسلام) قال: قال رسول الله (صلی الله علیه وآله):
«أربع یمتن القلب: الذنب علی الذنب، و کثرة مناقشة النساء- یعنی محادثتهنّ- و مماراة الأحمق تقول و لایرجع الی خیر (أبداً)، و مجالسة الموتی، فقیل له: یا رسول الله! و ما الموتی؟ قال: کلّ غنی مترف».
(خصال شیخ صدوق، باب الاربعة، حدیث65)
چهار چیز است که دل را میمیراند، یعنی انسان نسبت به توجه به خدای متعال و ذکر او و لذّتی که از آن باید حاصل شود، بینشاط میگردد:
1- گناه روی گناه. انسان از خطا و گناه خالی نیست، لکن گاهی بعد از گناه، توبه و اظهار ندامت و پشیمانی مینماید اما گاهی از گناه توبه نمینماید و غفلت و لغزش محض میشود.
2- زیاد گفتگوکردن با زنان. البته مراد، گفتگو با همسر و دختران شخص نیست بلکه گفتگو با زنان بیگانه است که خواه ناخواه خالی از لغزشهای جنسی نیست.
3- مجادله و مباحثه با احمق. با افراد نادان که عقل و تصمیم بر اعمال و گفتار او حاکم نیست، بگومگو کردن فایدهای ندارد و نتیجۀ صحیحی بر آن مترتب نمیشود.
4- نشست و برخاست با مردگان. سؤال شد که مراد از مردگان چیست؟ حضرت فرمود: اغنیائی که غرق در مادیات و مفاسد ناشی از آن میباشند
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۴
موضوع: #احکام_ازدواج
مناسبت: سالروز ازدواج حضرت خدیجه سلام الله علیها و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت سالروز ازدواج حضرت خدیجه سلام الله علیها و پیامبر خدا صلی الله علیه و اله. به همین مناسبت چند نکته کوتاه درباره احکام ازدواج اشاره می شود:
یکی از مستحباتی که بسیار بر آن تاکید شده است واسطه گری در امر ازدواج است که دارای اجر فراوانی می باشد. شایسته است بزرگترها نسبت به امر ازدواج آسان گیری کنند و چنانچه با تحقیق از تدین و اخلاق دختر و پسر مطمئن شدند نسبت به تشریفات و هزینه های ازدواج و مهریه سخت گیری نکنند. ( عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح و م1 وم17 و م13)
شروط حلالی که زن و شوهر در ضمن عقد و در جلسه خواستگاری مطرح می کنند و عقد ازدواج را با توجه به همراه شرایط مطرح می خوانند، شرعا واجب است که به آن شروط بعد از ازدواج شرعا عمل شود.
ازدواج کردن با برخی از بانوان حرام است و ازدواج صحیح نمی باشد از جمله با خانمی که شوهر دار است و زن و مرد تا زمانی که بین آن دو طلاق جاری نشود شوهر دار محسوب می شوند یا خانمی که بعد از طلاق در حال سپری کردن عده خود می باشد.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین امام رضا علیه السلام صلوات
@AhkameHarameRazavi