جمعه مغرب اعتقادی                                      1400/6/5 موضوع: #اثرات_سیاسی_نهی_از_منکر سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم—تسلیت ایام سوگواری امر به معروف اثرات سیاسی فراوانی دارد از جمله : 1. برقراری نظم و استواری نظام اسلامی: با امر به معروف و نهی از منکر، نظام شما ثبات پیدا می کند (و یستقیم الامر)؛ زیرا اگر بهترین قانون و نظام، مراقبت و حمایت نشود، متزلزل خواهد شد. امر به معروف و نهی از منکر ضامن پایداری نظام و حمایت از نیکو کاران، و استخوانی در گلوی خلافکاران است. اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه رواج یابد، مردم بر عملکرد دولت نظارتی مستمر خواهند داشت و کارهای هر یک از مسئولان و مأموران دولتی را زیر ذره بین خواهند برد و با اظهار نظر خویش از راه های ممکن ، آنان را بر پیاده کردن صحیح قوانین وادار خواهند ساخت و از کم کاری، کارشکنی، نقض قانون، خیانت و وطن فروشی احتمالی آنان جلوگیری خواهند کرد. 2. تضعیف جبهه ی نفاق: امام علی علیه السلام : کسی که نهی از منکر کند، بینی منافقین را به خاک می مالد. (نهج البلاغه،ص30) منافقین طبق آیه قرآن امر به منکر و نهی از معروف می کنند و مؤمنان باید با سلاح امر به معروف و نهی از منکر به پیکار آنان بروند. 3. برکناری نااهلان و دروغگویان از پست های کلیدی : حضرت علی علیه السلام می فرماید : خداوند امر به معروف را برای مصلحت عامه مردم و نهی از منکر را برای طرد سفیهان واجب کرده است. خداوند توفیق عمل به این واجب فراموش شده را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه ظهر فقهی. ۱۴۰۰/۶/۶ موضوع: #احکام_تشهد مناسبت: حرکت اسرای کربلا به سمت شام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت صادق علیه السلام روايت شده كه فرمودند: كُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ لِيَرَوْا مِنْكُمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَيْرَ فَإِنَّ ذَلِكَ دَاعِيَةٌ. مردم را به غير از زبان خود دعوت كنيد، تا پرهيزكارى و كوشش در عبادت و نماز و خوبى را از شما ببينند، زيرا اينها خود دعوت كننده است. (كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 78، ح 14) مسائل نماز بسیار مورد نیاز است و از طرفی نیز انسان واجب است مسائل مورد نیازش را یاد بگیرد تا در هنگام نیاز برخلاف وظیفه شرعی خود عمل نکند؛ بنا داریم امروز چند نکته ای درباره تشهد نماز خدمت شما نمازگزاران تقدیم کنم:  سوال: کسی که تشهد را فراموش کند تکلیف نمازش چیست؟ مثلا انسان در نماز ظهر در رکعت دوم تشهد را فراموش کند و نخواند وظیفه اش به چه صورت است؟ اگر انسان تشهد نماز را فراموش کند و بایستد و قبل از رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و نماز را ادامه دهد. (1) و اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید، باید نماز را تمام کند و بعد از سلام  نماز، به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای تشهد را قضا کند، و بعد از آن (به فتوی یا احتیاط واجب) دو سجده سهو بجا آورد. (2) این که توضیح دادیم مربوط به زمانی است که شخص یقین دارد اما در صورت شک چطور؟ شک کند تشهد را انجام داده است یا نه؟ پاسخ این است که اگر انسان کثیرالشک نباشد یا این شک؛ الف: در حالی که نشسته است برایش پیش می آید، که باید تشهد را بخواند. ب: و یا اینکه در حال ایستاده است شک می کند که تشهد را در رکعت قبل خوانده یا نه؛ که در این صورت نباید به شک خود اعتنا کند و نماز را ادامه  می دهد و نمازش صحیح است. (3) مسئله صورتها و نکات دیگری هم دارد که می توانید با سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 که به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی و خدمت می باشد سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. یا سوال را با ذکر نام مرجع تقلید به شماره 30002020 پیامک کنید. خداوند‌ متعال توفیق یادگیری و عمل به مسائل دین را به همه ما عنایت فرماید به بركت صلوات‌ بر محمد و ‌آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) خوئي، تبريزي، صافي،وحید: بنابر احتیاط واجب بعد از نماز براي ايستادن بيجا دو سجده سهو  انجام دهد. بهجت: بعد از اتمام نماز دو سجده سهو برای ایستادن بیجا و دو سجده سهو برای قرائت یا تسبیحات زیادی در صورتی که خوانده باشد نیز بجا آورد. (2) سیستانی، مکارم، زنجانی، وحید: قضای تشهد واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 1102) (3) (رساله مراجع تقلید م 1168 و م 1172 و م 1234 ؛ توضیح المسائل جامع م 1488) @AhkameHarameRazavi

شنبه ظهر اعتقادی. ۱۴۰۰/۶/۶ موضوع: #آثار_ترک_زکات سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم ترک کردن و ندادن  زکات آثار زیانباری برای تارک آن دارد که برخی ذکر میشود: 1- تلف شدن اموال:حضرت امام صادق علیه السلام فرمود:«هیچ مالی در خشکی و دریا ضایع نمی شود، مگر به ضایع ساختن زکات.»( جامع الاحادیث، ج 9، ص 50) 2ـ خسارت دو برابر: در روایتی آمده است:«کسی که حق خدا را نپردازد (در راه حق مال خود را صرف نکند) دو برابر آن را در راه باطل صرف خواهد کرد.»( وافی، ج 10، ص 42) 3 ـ هزینه کردن در راه اشرار و گناه: امام صادق علیه السلام فرمود:«بدان، کسی که مال خود را در راه اطاعت خداوند صرف نکند، به هزینه کردن آن در راه معصیت خداوند گرفتار می شود و هر کس در حلّ مشکلات ولیّ خدا گامی بر ندارد، خداوند او را بر تلاش و حرکت در راه حلّ مشکلات دشمن خدا گرفتار می کند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 25) 4 ـ محروم شدن از رحمت الهی: امام صادق علیه السلام فرمود:«کسی که حق خداوند را از مالش نپردازد، سزاوار است که خداوند رحمت خود را از او دریغ کند.»(( جامع الاحادیث، ج 9، ص 57) 5 ـ قبول نشدن نماز: امام رضا علیه السلام فرمود:«خداوند نماز و زکات را [در قرآن] قرین یکدیگر قرار داده و نماز بی زکات پذیرفته نیست(جامع الاحادیث، ج 9، ص 30) 6 ـ  هم ردیفی با رباخواران: حضرت علی علیه السلام فرمود«کسی که زکات ندهد همچون رباخوار است.»( جامع الاحادیث، ج 9، ص 63.) خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

شنبه مغرب فقهی. ۱۴۰۰/۶/۶ موضوع: #کم_فروشی_و_گران_فروشی سلا‌م علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: ... مَنْ لَمْ یَسْتَحِ مِنْ طَلَبِ الْمَعَاشِ خَفَّتْ مَئُونَتُهُ وَ نُعِّمَ أَهْلُه‏... . هر که از کسب معاش شرم نکند (و تکبر و خود پسندى مانع از کار و کوشش او نگردد) تحصیل روزیش آسان مى‌شود و عیالش در نعمت قرار مى‌گیرند. (من لا یحضره الفقیه، ج‏ 4، ص: 410) در حال حاضر مسائل اقتصادی بسیار مورد توجه است و از طرفی بر انسان واجب است مسائل مورد نیازش را بیاموزد و خطوط قرمز الهی را در باب معاملات بشناسد و رعایت کند؛ که امشب بنا داریم چند نکته در مورد کم فروشی و گران فروشی خدمت شما زائرین و مجاورین بارگاه رضوی تقدیم کنیم: 1. کم فروشی آن است که فروشنده هنگام تحویل کالا، کالا را کمتر از آن مقداری که مشخص شده تحویل دهد مثلا کسی یک کیسه برنج را که باید ده کیلو داشته باشد فروخته و وجه آن را بر همان میزان دریافت کرده اما زمان تحویل کمتر از ده کیلو به مشتری می دهد، و کسی که عمدا کم فروشی کند کار حرامی مرتکب شده و در هر صورت به مقداری که کم فروخته است مدیون و ضامن است و باید به صاحبش برگرداند. (1) 2. اما گران فروشی آن است که قیمت کالا را بیش از قیمت عادلانه آن بفروشد؛ چنانچه گران فروشی به حد اجحاف و ظلم برسد یعنی به مقداری گران بفروشد که مردم به او ظالم و ستمکار‏ می‏گویند که در این صورت گران فروشی حرام است. (2) 3. در مقابل کالایی را که انسان خریداری می کند اگر متوجه شود که فروشنده بیشتر از مقدار مقرر به انسان کالا را داده است باید مقدار زیادی را انسان برگرداند اگرچه فروشنده اشتباه کرده باشد یا وقتی انسان کالایی را خریداری می کند به هر علت پول کمتری پرداخت کند مثلا زمان پرداخت پول، فروشنده اشتباه می کند و مبلغ کمتری دریافت می کند، در این صورت نیز انسان نسبت به مبلغی که پرداخت نشده مدیون است. زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و یا با شماره 05132020 تماس بگیرید و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت کنید. خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (رساله آموزشی امام خامنه ای، ج2، ص33) (2) (استفتاءات (امام خمینى)، ج‌2، ص: 62 ) @AhkameHarameRazavi

شنبه مغرب اعتقادی. ۱۴۰۰/۶/۶ موضوع: #آثار_اجتماعی_زکات سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم زکات دادن آثار اجتماعی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود: 1- تقویت بنیه دینی مردم: امام رضا علیه السلام فرمود:«فلسفه پرداخت زکات، قوت فقرا و تقویت و کمک رسانی در امور دینی آنهاست(وافی، ج 10، ص 51) از محل زکات جمع آوری شده می توان مدارس، کتابخانه ها، مساجد و سایر مراکز دینی و فرهنگی را ایجاد نمود و یا آنچه را که قبلاً احداث شده است، توسعه داد و با دعوت از کارشناسان دینی و علما و اساتید، پایگاه علمی و اعتقادی مردم را تقویت نمود. 2- فقر زدایی، حل مشکلات و محو نمودن مفاسد اجتماعی. یکی از راههای مهم مبارزه با فقر، گرسنگی، کمبودها و مشکلات یا نابسامانی های اجتماعی توجه جدی به مسئله زکات می باشد. امیرمؤمنان علیه السلام فرمود:«هیچ فقیری گرسنه نمی ماند مگر به سبب آنکه توانمندی حق خدا را نمی پردازد و خداوند در روز قیامت توانمند را به همین دلیل بازخواست خواهد کرد(سفینة البحار، ج 3، ص 474) 3- دفع بلا از امّت و اقتدار امّت اسلامی: امام صادق علیه السلام فرمود:«قطعا خداوند به خاطر کسانی از شیعیان ما که زکات می دهند، انواع بلاها و خطرات را از سایر مردم دفع می کند و اگر زکات این گروه نبود، همه یکجا نابود می شدند(جامع الاحادیث، ج 9، ص 56) 4- ـ تقویت برادری، و کینه زدایی:با پرداخت زکات رابطه عاطفی میان افراد عمیق تر شده و مفهوم آیه «انّما المومنون اخوة(آیه9 حجرات) بهتر مورد توجه و عمل قرار می گیرد. با پرداخت زکات، شعله مهر و محبت در دلها فروزان می شود و این دوستی و محبت در تعاون و یاری رساندن به یکدیگر و حفاظت از دستاوردهای جامعه اسلامی نقش مهمی دارد. خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

یکشنبه ظهر فقهی                                                  1400/6/7   موضوع: #ارشاد_جاهل سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که کسی‏ که علمی را برای خدا بگیرد و به آن عمل کند و به دیگران هم یاد بدهد، در آسمان‌ها از او به بزرگی یاد می‌شود. (الامالی (للطوسی)، النص، ص: 47) لذا اجمالا به این نتیجه می رسیم که ما نسبت به اطرافیانمان در آموزش احکام شرعی بی تکلیف نیستیم. اما مسئله شرعی در این رابطه به چه صورت است: گاهی اوقات است که پیش می آید کسی جلوی ما وضویش را اشتباه می‌گیرد یا جهت قبله را اشتباه می کند؛ سوال این است که آیا واجب است به او تذکر دهیم؟ باید عرض کنیم که مساله دو صورت دارد: الف: اگر فردی در مسئله ای بی‌اطّلاع از حکم شرعی باشد اگر در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر هم هست، یاد دادن مسأله‌ی شرعی به او واجب است؛ در اصطلاح فقهی به این تذکرِ واجب «ارشاد جاهل» گفته می‌شود. مثلا کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا ‏بر‏ مرد ‏حرام است یا نمی داند ارائه اسناد و فاکتور صوری و دروغی حرام است یا نمی‌داند ‏سقط جنین حتی قبل از دمیده شدن روح حرام است، یا نمی‌داند کاشت ناخن مصنوعی حرام است و به علّت ندانستن حکم شرعی، این موارد را رعایت نمی‌کند، اینجا فرموده اند یاد دادن و تذکر حکم شرعی با وجودِ شرایط به او واجب است. (1) ب: اما یک موقع هست که مکلف حکم شرعی را می‌داند، ولی از روی اشتباه و ‏فراموشی مرتکب خلاف شده، در این صورت فرمودند تذکر دادن واجب نیست. مثلا کسی که می‌داند خوردن و آشامیدن، روزه را باطل می‌کند ولی از روی فراموشی اقدام به خوردن کرده؛ در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست. یا اینکه می داند باید نماز رو به قبله باشد ولی الان اشتباها، قبله را رعایت نکرده، اینجا هم تذکر دادن واجب نیست. (که در این مثالها متخلف حکم را می داند) البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مثل کسی که ندانسته می خواهد مایعی سمی بخورد. (2) زائرین و مجاورین عزیز می‌توانید (در این وضعیت شیوع بیماری که توصیه شده افراد بیشتر در منازل بمانند) سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر همان مرجع دریافت نمایید. خداوند متعال به همه ما توفیق علم و عمل نسبت به مسائل دینی عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد منابع و نکات توضیحی: (1) (تحریر الوسیله، ج۱، کتاب امربه‌معروف، القول فی شرائط وجوبهما، م 23 و 24 ؛ سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1110130؛ توضیح المسائل جامع، م 2222 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، شرایط امر به معروف و نهی از منکر، ارشاد جاهل به حکم یا موضوع) (2) (سایت ادمین، سوالات سامانه جامع امر به معروف و نهی از منکر، سوال شماره 1163165؛ توضیح المسائل جامع، م 2221) @AhkameHarameRazavi

یکشنبه ظهر اعتقادی                              1400/6/7 موضوع: #آثار_فردی_زکات_1 سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود: 1-وسیله تقرب به خداوند : امام صادق علیه السلام فرمود:«خداوند زکات را همراه با نماز وسیله تقرّب مسلمانان به خود قرار داده است.( جامع الاحادیث، ج 9، ص33) 2 ـ وسیله باز شدن گره ها: قرآن کریم می فرماید:«هر کسی بخشش نماید و پرهیزکار باشد و حقیقت را تصدیق نماید، ما کارهای مشکل او را آسان می کنیم(آِیه 5 لیل) 3-ـ نشانه کمال اسلام و ایمان : با ادای زکات اسلام کامل می شود و پیامبر اسلام فرمود:«علامت و نشانه مؤمنان در سه چیز است: نماز، روزه و زکات(جامع الاحادیث، ج 9، ص35) 4-ـ سبب گشایش برای مردگان است. شخصی به امام صادق علیه السلام گفت: برادرم از دنیا رفته است و زکات زیادی به عهده اش بود، من آنها را پرداخت کردم، امام فرمود: «با این عمل مشکل او بر طرف می شود(جامع الاحادیث، ج 9، ص 223) 5ـ سبب استجابت دعا  وقبولی نماز: در روایات آمده که دادن زکاتموجب استجابت دعا(جامع الاحادیث، ج 9، ص 53) و قبولی نمازمی باشد.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 53) خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

یکشنبه مغرب فقهی                                  1400/6/7 موضوع: #استفاده_از_اموال_افرادی_که_خمس_نمیدهند سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که درباره آثار پرداخت خمس می‌فرمایند: ... فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم... . پرداخت خمس کلید رزق شماست. (وسائل الشیعه، ج‏9، ص: 538) در رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ از طرفی مسائل خمس بسیار مورد نیاز است؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام خمس خدمت شما بیان می شود: 1. درآمدی ‏که از مخارج و هزینه های سال خمسی اضافه بیاید با شرایطی خمس دارد و همچنین پولی که بابت خرید منزل یا خودرو و یا جهیزیه یا سائر نیازهای زندگی از درآمدهای بین سال پس انداز می شود به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای خمس دارد و اگر بر ‏کسی ‏خمس واجب ‏شد و او در آن زمان توان پرداخت خمس را نداشت باید به دفتر مرجع تقلید خود مراجعه نماید تا راهکار مناسبی (مثل مصالحه نمودن یا ‏اجازه ‏گرفتن) برای او ارائه دهند. (1) 2. اگر خویشاوندان یا دوستان و اطرافیانی که بطور یقینی خمس مالشان را نمی دهند و انسان را به مهمانی دعوت کنند یا به انسان هدیه یا سوغاتی بدهند، اما شک داریم به همین مالی که هدیه داده اند یا غذایی که مقابلمان گذاشته اند، خمس تعلق گرفته یا خیر، مثلا احتمال بدهیم هدیه و همین غذا مورد نظر، از پولی تهیه شده که بر آن سال خمسی نگذشته که خمس واجب شده باشد یا از پولی تهیه شده که به آن خمس تعلق نمی گیرد مانند دیه یا ارثیه، در این صورت استفاده کردن اشکال ندارد و نیازی به بررسی و جست و جو نمی باشد. (2) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) صرفا جهت اطلاع‌: بهجت، فاضل، صافی، زنجانی، نوری، وحید خراسانی: فقط بابت جهیزیه. (گلپایگانی مجمع المسائل ج1 ص337 س173 ؛ فاضل لنکرانی جامع المسائل ج1 ص: 188 س 745 ؛ بهجت استفتائات ج3 س 3499 ؛ رساله مراجع م1391 ؛ صافی جامع الاحکام ج1س750 ؛ وحید خراسانی استفتائات خمس سایت معظم له س467 ؛ وسیلة النجاة آیت الله بهجت م10) (2) (رساله مراجع م 1795) @AhkameHarameRazavi

یکشنبه مغرب اعتقادی                                      1400/6/7 موضوع: #ایمان_عاریه ای سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم امام علی ( علیه السلام ) ایمان را دو گونه معرفی میکنند: فَمِنَ الْإِيمَانِ مَا يَكُونُ ثَابِتاً مُسْتَقِرّاً فِي الْقُلُوبِ وَ مِنْهُ مَا يَكُونُ عَوَارِيَّ بَيْنَ الْقُلُوبِ وَ الصُّدُورِ إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ (خطبه ۱۸۹ نهج البلاغه: ) از ايمانها ايمانى در دلها ثابت و برقرار، و ايمانى بين دلها و سينه‏ها تا مدتى معين عاريتى و ناپايدار است. امام خامنه ای در توضیح این حدیث می فرمایند: دوگونه ایمان داریم؛ ایمان ثابت و مستقر، و ایمان مستودع و عاریه‌ای. 1.ایمان ثابت و مستقر، یعنی جای گرفته‌ی در قلب، تکیه کرده‌ی به یک استدلال و یک بینش عمیق، و پشتیبانی شده‌ی با عمل صالح. 2.نوع دیگر ایمان این است که با احساسات پیدا شده، با منطق پیدا نشده؛ انسان پای آن، عمل صالح نگذاشته؛ همین‌طور شعارِ ایمانی داده و گاهی هم خیلی تند شعار داده؛اما پای این، عمل صالحی که به‌خاطر آن با نفس ِ خودش مجاهدت و مبارزه کند، خرج نکرده؛ یعنی این ایمان با عمل صالح آبیاری نشده؛ این می‌شود ایمان عاریه‌یی. ایمان عاریه‌یی هم ایمان است؛ نه این‌که آن شخص، منافق است؛ ایمانش راسخ نیست؛ لذا زود زایل می‌شود. در چه مواقعی این‌گونه ایمان زایل می‌شود؟وقتهای امتحان و لحظات هوای نفس. مثلاً اگر کسی پولکی است، هنگامی‌که بین پول و حفظ ایمان، سر دو راهی قرار بگیرد، ایمان می‌پرد و تمام می‌شود. بعضی‌ها دچار وسوسه‌های نفسانی و شهوات جنسی هستند؛ بعضی‌ها دچار مقام‌پرستی‌اند؛ هر کسی یک‌طوری است. هر کدام از ماها لغزشگاهی داریم؛ چنان‌که روزگاری که عصر شبهه باشد، ایمان بسیار متزلزل است و ممکن است کسی در روز با ایمان باشد ولی شب ایمان خود را از دست داده باشد(۱۳۸۳/۰۸/۲۰) امام صادق علیه السلام به یكی از اصحاب و یارانشان فرمودند: این دعا را زیاد بخوان. «اللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْنِی مِنَ الْمُعَارِینَ ( كافی،ج2، ص 72). یعنی خدایا من را از آن هایی كه ایمانشان موقت و عاریه هست قرار نده. در زیارت عاشورا در چندین جا می گوییم؟ (و ان یثبّت لی عندكم قدم صدق) و در سجده زیارت عاشورا می گوییم: و ثبّت لی قدم صدق عندك مع الحسین بنابراین ایمانی در اسلام ارزش دارد که مقلدانه( تقلید از پدر) ومتعصبانه نباشد و با دلیل باشد و همراه با عمل صالح باشد و در امتحانات از بین نرود. خداوند ایمان حقیقی به همراه عمل صالح به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

دوشنبه ظهر فقهی                                                            1400/6/8 موضوع: #کیفیت_انجام_غسل سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از پیا‌مبر خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: یَا عَلِیُّ مَنْ أتَى ٱللهَ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ. یا علی! عابدترین مردم کسی است که به آنچه خداوند بر او واجب نموده عمل نماید. (خصال صدوق ص‌: 125) یکی از مسائل مورد نیاز احکام غسل است که لازم است در این زمینه اطلاعاتمان را بالا ببریم؛ مخصوصا برای عزیزانی که در حال حاضر توفیق زیارت حضرت را یافته اند و یکی از آداب زیارت غسل هم هست؛ لذا امروز چند نکته کوتاه درباره غسل خدمت شما عرض می شود: 1. غسل چه واجب باشد مثل غسل جنابت و مس میت و چه مستحب باشد مانند غسل زیارت و غسل جمعه به دو صورت می شود انجام داد، ترتیبی و ارتماسی. که در غسل ترتیبی به کیفیتی که عرض می شود اگر عمل شود به نظر همه مراجع صحیح است، به این صورت که به نیت غسل اول سر و گردن شسته شود سپس طرف راست و سپس طرف چپ بدن شسته شود. (1) 2. به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای اگر در بین غسل کاری که وضو را باطل می کند از او سر زند، غسل باطل نمى‏شود و باید غسل را ادامه داد ولی اگر حتی غسل جنابت باشد برای نماز باید وضو بگیرد. (2) 3. اگر به عهده انسان غسل واجب باشد چنانچه مثلا بعد از حمام کردن شک کند که غسل کرده یا نه، باید دوباره غسل کند و همچنین اگر برای غسل کردن حمام رفته ولی فراموش کرده که غسل کند باید حمام برود و غسل کند؛ ولى اگر بعد از غسل شک کند که غسل را صحیح انجام داده است یا نه، لازم نیست دوباره غسل نماید. (3) بزرگواران می توانند سوالات شرعی و دینی خود را به سامانه 30002020 پیامک کرده و در اسرع وقت پاسخشان را دریافت کنند. خداوند متعال توفیق عمل به وظایف دینی را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (مشهور مراجع: فتوی یا احتیاط. خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی: بعد از سر و گردن، بدن را بشوید نیز کافی است. مکارم: ترتیب لازم نیست. (رساله مراجع م 360 و م362) (2) آیات عظام خوئی: فتوی ؛ بهجت: بنابر احتیاط به قصد وظیفه واقعیه (اعم از تمام یا اتمام) غسل را دوباره از سر شروع کند و بنابر احتیاط برای نماز و کاری که وضو لازم دارد، وضو بگیرد. تبریزی: احتیاط واجب. (توضیح المسائل مراجع، مساله 386 ؛ رساله آموزشی ج1 ص: 75) (3) (توضیح المسائل مراجع، مساله 385 ؛ رساله آموزشی ج1 ص: 76) @AhkameHarameRazavi

دوشنبه ظهر اعتقادی                                  1400/6/8 موضوع: #تفاوت_اسلام_و_ایمان سلام علیکم –بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: «قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لکنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا یدْخُلِ الْإِیمانُ فِی قُلُوبِکمْ» عرب های بادیه نشین گفتند: ایمان آوردیم. بگو: شما ایمان نیاورده اید، ولی بگویید:اسلام آورده ایم؛ و هنوز ایمان وارد قلب های شما نشده است. (14 حجرات) بنابراین، ایمان خاص است و اسلام عام؛ یعنی هر مؤمنی مسلمان است، ولی هر مسلمانی مؤمن نیست. برخی از تفاوتهای اسلام و ایمان عبارتند از: 1. تفاوت در عمق:اسلام، رنگ ظاهرى است؛ ولى ایمان تمسّك قلبى است. پیامبر (ص) فرمود:اسلام امر آشکاری است، ولی جای ایمان در قلب است.( مجمع‏البيان، ج 9، ص 208) امام باقرعلیه السلام فرمود: «ایمان، چیزى است كه در قلب مستقر مى‏شود و انسان به وسیله آن به خدا مى‏رسد و عمل، آن باور قلبى را تصدیق مى‏كند؛ ولى اسلام چیزى است كه در گفتار و رفتار ظاهر مى‏گردد، گرچه در قلب جاى نگرفته باشد».( كافى، ج‏2، ص‏26)  2. تفاوت در انگیزه:گاهى انگیزه‏ى اسلام آوردن، حفظ یا رسیدن به منافع مادّى است؛ ولى انگیزه‏ى ایمان حتماً معنوى است. امام صادق‏علیه السلام فرمودند: «با اسلام آوردن، خون انسان حفظ مى‏شود و ازدواج با مسلمانان حلال مى‏شود؛ ولى پاداش اخروى بر اساس ایمان قلبى است».( كافى، ج‏2، ص 24)  3. تفاوت در عمل:اظهار اسلام، بدون عمل ممكن است؛ ولى ایمان باید همراه عمل باشد، چنانكه در حدیث مى‏خوانیم: «الایمانُ اِقرارٌ وعَمَل و الاسلام اِقرارٌ بلاعَمَل»( كافى، ج‏2، ص‏24.)بنابراین در ایمان، اسلام نهفته است؛ ولى در اسلام ایمان نهفته نیست. 4. تفاوت در رتبه:در حدیث مى‏خوانیم: ایمان، بالاتر از اسلام و تقوا، بالاتر از ایمان و یقین، بالاتر از تقوا است و در میان مردم چیزى كمیاب‏تر از یقین نیست.( كافى، ج‏2، ص‏51) خداوند ایمان حقیقی به همراه عمل صالح به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

دوشنبه مغرب فقهی                                                     1400/6/8 موضوع: #نبودن_مانع_در_اعضای_وضو_و_غسل_با_رویکرد_کاشت_ناخن_و_مژه سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. در بین احکام شرعی یکی از احکام بسیار مورد نیاز و مورد مبتلا مسائل وضو و غسل است که امروز قصد داریم به چند نکته از آن اشاره کنیم: 1. یکی از شرایط صحیح بودن وضو و غسل این است که در اعضای وضو و غسل چیزی که مانع رسیدن آب می شود وجود نداشته باشد و در صورت وجود مانع باید برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد؛ لذا اگر بر روی دست چسب یا لاک یا ناخن مصنوعی و یا مژه مصنوعی باشد باید برای وضو و غسل برطرف شود. (1) 2. نسبت به اصل کاشت ناخن هم عرض می کنیم که بانوان محترم توجه داشته باشند اگر کسی بخواهد فقط برای زینت و زیبایی (نه ضرورت خاصی) این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد بنابه نظر تعدادی از مراجع عظام تقلید از جمله امام خامنه‌ای حفظه الله ایجاد این مانع روی ناخن شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (2) 3. اگر در اعضای وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب و رنگ چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر قابل تحملی داشته باشد در صورتی که برای تحصیل طهارت علاوه بر غسل ‏و وضوی ‏جبیره ای، (یعنی به صورت معمولی وضو یا غسل کرده و دست مرطوب بر روی مانع بکشد،) تیمم هم انجام شود به نظر اکثر مراجع تقلید، مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است. (3) زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند. خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) مکارم: اگر مانع به مقدار دو میلی متر باشد برای وضو اشکال ندارد. (2) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست. (3) سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى، زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است. تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است. حضرت امام، فاضل، مکارم، بهجت، نوری: وضوی جبیره بگیرد. گلپایگانى، صافى: و بنابر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید. (رساله مراجع مساله 338) @AhkameHarameRazavi

دوشنبه مغرب اعتقادی                                    1400/6/8 موضوع: #اثبات_روایی_ولایت_فقیه_1 سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم امام زمان (عجل اله تعالی فرجه الشریف) می فرمایند: َامّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةِ فارْجِعُوا فیهَا اِلَى رُوَاةِ حَدِیثِنَا فاِنَّهُمْ حُجَّتِى عَلَیکمْ وَاَنَا حُجَّةُ الله عَلَیهِمْ« اما رخدادهایی که پیش می‌آید، پس به راویان حدیث ما مراجعه کنید؛ زیرا آنان حجت من بر شمایند و من حجت خدا بر آنان هستم»( بحار،ج53، ص181) کلمة (حوادث واقعه)، به‌هیچ‌وجه ازنظر لغت و دلالت وضعی به‌معنای احکام شرعی نیست، بلکه معنای بسیار وسیع‌تری دارد که شامل مسائل و مشکلات و رخدادهای اجتماعی نیز می‌شود مراد از( راویان حدیث)، آن کسی نیست که فقط احادیث و روایاتی را از کتب روایی انتخاب کند و بر مردم بخواند؛ بلکه کسی بخواهد حدیثی از معصومی نقل کند، حتماً باید بتواند براساس یک حجت و دلیل شرعی معتبر آن را به ایشان نسبت دهد. واضح است که چنین نقل حدیثی، نیاز به تخصص دارد و تخصص آن‌هم مربوط به علم پزشکی یا مهندسی و دیگر علوم نیست، بلکه مربوط به علم فقه است، و فقیه کسی است که چنین تخصصی دارد. بنابراین مقصود از راویان حدیث، همان فقها و علمای دین هستند. در 2 روایت دیگر:علما را حاکم بر مردم میداند(العُلَماءُ حُکّامٌ عَلَى النّاسِ) (مستدرک ، باب 11 از ابواب صفات قاضی، ح 33) و در روایت دیگری از امام حسین ( علیه السلام ) نقل شده که فرمود:): مَجاری الامور والاحکام علی اَیدی العلماء باللّه): مجاری امور یعنی امور سیاسی، امور اجتماعی، امور عمومی و احکام و در جاهایی که نیاز به حکم است وفرمان و دستور می‌خواهد، حل مشکلات، همگی؛ به دست علماء است (تحف العقول، ص237 ) و امام حسین ( علیه السلام ) در مقام تحریک علماء است که قیام علیه ظلم و ظلمه نمایند. خداوند توفیق ولایتپذیری را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

سه شنبه ظهر فقهی                                                ۱۴۰۰/۶/۹      موضوع: #ارتباط_با_نامحرم سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به زنان مؤمنه می فرماید: فَلَا تَخضَعنَ بالقَولِ فَیَطمَعَ الَّذِی فِی قَلبِهِ مَرَضٌ وَ قُلنَ قَولاً مَعرُوفاً. با نرمی و نازکی سخن مگوئید تا آن کسی که دلش بیمار است طمع نورزد بلکه با گفتاری شایسته (ی یک زن مؤمنه) سخن بگویید. (سوره احزاب، آیه 32) در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله ارتباط با نامحرم است فرقی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد؛ لذا هر مؤمنی در ارتباط با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید در ارتباطش با نامحرم شرایطی را رعایت کند: 1. در هنگام صحبت یا چت کردن یا پیامک زدن به نامحرم، بکار بردن کلماتی که نامناسب بین دو نامحرم است مثل کلمات عاشقانه یا کلمات تحریک آمیز، جایز نیست. 2. ارتباط و تکلم به قصد لذت شهوت ‏نباشد بنابر این چنانچه هنگام ارتباط با نامحرم احساس شود به سمت لذتهای شهوانی کشیده شده است شرعا حرام است و باید قطع ارتباط صورت بگیرد. 3. اگر مرد یا زنی ترس آن را داشته باشد که چنانچه با نامحرمى صحبت کند یا به صورت چت در شبکه‌های مجازی با او ارتباط پیدا کند، آن زن یا مرد نامحرم او را به گناه آلوده خواهد کرد نباید با او صحبت ‏کند و ارتباط برقرار کند. (1) در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال محبت و دوستی خودش را در دل همه مؤمنین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف ؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092) @AhkameHarameRazavi

سه شنبه ظهر اعتقادی                                   1400/6/9 موضوع: #آثار_فردی_زکات_2 سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود: 1 ـ کلید برکت و ازدیاد رزق: واژه زکات و برکت به طور مساوی در قرآن ذکر شده اند و در روایات نیز آمده است:«الزّکاة تزیدُ فی الرزق»«زکات روزی انسان را زیاد می کند(جامع الاحادیث، ج 9، ص 52 و 69) 2-درمان بخل: پرداخت زکات آدمی را از صفت مذموم بخل می رهاند. امام صادق علیه السلام فرمود:«هر کس زکات مال خود را بپردازد، قطعا از بخل حفظ شده است.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 48) 3 ـ بیمه کردن مال:امام کاظم علیه السلام فرمود:«اموال خود را از طریق زکات بیمه کنید.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 49) 4 ـ محبوب ترین  نزد خدا: امام صادق علیه السلام فرمود:«محبوب ترین فرد نزد خداوند، سخاوتمندترین آنان است و سخاوتمندترین مردم کسی است که زکات مال خود را بدهد و از آنچه خداوند در مال او واجب نموده است، در مورد مؤمنان بخل نکند.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 65) 5 ـ مایه فرو نشاندن غضب الهی و کفّاره گناهان است. حضرت علی علیه السلام می فرماید:«ا«شما را به خدا، شما را به خدا درباره زکات [دقت کنید] که به تحقیق غضب پروردگار را فرو می نشاند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 10) 6-کفاره گناهان:در قرآن آمده است: اگر نماز به پا دارید و زکات بپردازید، من بدیهای شما را می پوشانم.(آِیه 12 مائده) خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

سه شنبه مغرب فقهی                                                            1400/6/9  موضوع: #آداب_زیارت سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ زَارَنِی فِی تِلْکَ الْبُقْعَةِ (ارض طوس) ...کُنْتُ أَنَا وَ آبَائِی شُفَعَاءَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.     در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم: 1. حاضر شدن نزد امام معصوم علیه السلام با عرض یک سلام به ساحت امام علیه السلام، زیارت محسوب می‌شود هر چند زیارت نامه‌ای خوانده نشود؛ اما بهتر است در هنگام زیارت‌، زیارت نامه های معتبر مانند زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره خوانده شود. 2. غسل زیارت که انسان به امید ثواب انجام دهد و به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای غسل زیارت کفایت از وضو نمی کند و نمی شود با آن نماز خواند. (1) 3. هنگام تشرف گامها را کوتاه برداشتن و مشغول ذکر بودن در هنگام رفتن به زیارت. 4. تلاوت قرآن که انسان می تواند به نیابت از امام معصوم علیه السلام قرآن را بخواند یا قرآن را بخواند و ثوابش را به امام هدیه کند. 5. بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت. 6. توبه کردن از گناه یعنی از گذشته خود پشیمان بوده و تصمیم بر ترک گناه گرفته و استغفار نمودن از گناهان. 7. نماز زیارت که انسان می تواند زیارت و نماز زیارت را از جانب افراد متعدد بجا بیاورد. (اما سه نکته کوتاه راجع به نماز مستحبی زیارت: اول: نمازهای مستحبی اذان و اقامه ندارند. دوم: می توانید حتی عمدا و بدون عذر به صورت نشسته بخوانید. سوم: به جماعت خواندن نماز زیارت مشروع نیست.) (2) سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (مکارم: غسل زیارت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و یا امامان معصوم علیهم السلام مستحب است.) (رساله مراجع م646 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب) (2) العروة الوثقى مع التعلیقات، ج‌1، کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، [فصل فی بقیّة الصلوات المستحبّة، فصل فی أحکام الصلوات المندوبة] م1و2و3؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، فصل فی الجماعه، م2) @AhkameHarameRazavi

سه شنبه مغرب اعتقادی                                       1400/6/9 موضوع: #اهمیت_زکات سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم نکاتی درباره اهمیت زکات در اسلام ذکر میشود: 1-در اهمیت زکات همین بس که یکی از پایه های دین مبین اسلام شمرده شده و به عنوان درمان دردهای اقتصادی جامعه محسوب می شود؛ چنان که اگر برای عضوی از بدن کسی ناراحتی ای پیش بیاید او را از حرکت می اندازد، در جامعه نیز اگر گروهی با مشکلات مالی روبه رو شوند، حرکت آن جامعه فلج می شود. 2-خروج از اسلام پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمود: یا علی! ده گروه از امّت من کافر می شوند که یکی از گروهها کسانی هستند که زکات نمی پردازند (بحارالانوار، ج 96، ص30)  و امام صادق علیه السلام  فرمود:کسی که ذرّه ای از زکات را ندهد یا یهودی یا نصرانی می میرد.»( بحارالانوار، ج 96، ص20) 3- از اولین وظایف حکومت صالحان رسیدگی به فقرا در سایه پرداخت زکات است:«الذین ان مکّناهم فی الارض أقاموا الصّلاة و آتوا الزّکاة(آیه 41 حج) 4ـ با پرداخت زکات، سلام و صلوات پیامبر را دریافت می داریم؛ چون خداوند به پیامبر فرموده: زکات مردم را بگیر و بر آنها درود فرست(آیه 103 توبه) 5ـ دریافت کننده زکات در ظاهر فقرا هستند، ولی در واقع خداوند است و این اهمیت برجسته زکات را می رساند خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه ظهر فقهی                                    1400/6/10                            موضوع: #سود_بانکی مناسبت: روز بانکداری اسلامی سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده که می‌فرمایند‏: اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلى اُمَّتى مِنْ بَعْدى هذِهِ الْمَکاسِبُ المُحَرَّمَةُ وَ الشَّهْوَةُ الخَفیَّةُ‏ وَ الرِّبا. آنچه بیش از هر چیز بر امتم بعد از خود مى‌ترسم، درآمدهاى حرام، هواپرستى پنهان و رباخواری می‌باشد. (الکافی- ط(الاسلامیه) ج5 ص: 123) در قیامت از مال ما سوال می شود: که از چه راهی آن را بدست آورده ای؟ و ما باید آنجا پاسخگوی ریال ریال درآمدهایمان را بدهیم، بنابر این لازم است نسبت به اموالمان دقت ویژه داشته باشیم و برای رسیدن به سود حلال لازم است احکام کسب و کار حلال را نیز بیاموزیم. و از آنجایی که در تقویم، امروز به نام بانکداری اسلامی نام گذاری شده است نکته ای چند در ارتباط با احکام بانک خدمت شما خوبان تقدیم می شود: یکی از سوالاتی که فراوان پرسیده می شود این است که آیا سودی که بانکها به سپرده گذاران پرداخت می کنند حلال است یا حرام؟ قراردادی که بانکها بر اساس آن سود می دهند قرارداد وکالت است یعنی سرمایه گذار و سپرده گذار بانک را وکیل می کند که سرمایه اش را در فعالیتهای اقتصادی سودآور حلال مثل خرید و فروش و مضاربه و مشارکت بکار بیندازد و سود پرداختی به صورت علی الحساب است و به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای چنانچه کسی احتمال عقلایی و قابل توجه بدهد که بانک بر اساس همین قرارداد و با سرمایه، کار حلال انجام می دهد، سود دریافتی حلال است هر چند فرد سپرده گذار اطمینان به عمل بر طبق قرارداد را نداشته باشد. (1) نکته ای که در اینجا تذکر بدهم این است که اگر افراد حقیقی بخواهند از قرارداد وکالت بانکی الگو برداری کنند و بین خودشان قرارداد وکالت را بسته و طبق آن عمل کنند و سودی پرداخت شود، مانعی ندارد ولی اگر کسی به فردی که در بانک سپرده گذاری کرده بگوید پولت را به من قرض بده و همان سودی که بانک به تو می دهد، من به تو پرداخت می کنم، به این صورت ربا محسوب شده و حرام است. (2) نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید. خداوند متعال روزی حلال به همه ما عطا بفرمایید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (اجوبه الاستفتائات س 1922 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س 355 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام بانکی) (2) بهجت: سود سپرده ربا و حرام است، مگر با معاملة شرعیه در قبال سود معین؛ به این صورت که با سود یک معاملة شرعیه انجام دهد، مثلاً یک خودکار را از بانک بخرند به مبلغ سود، به شرط آنکه بانک فلان مبلغ وام را به او پرداخت کند، مانعی ندارد. وحید: اگر با بانک شرط سود کنید این سپرده گذاری و سود دریافتی حرام است و اگر شرط سود نکنید ولی خود را طلبکار بانک بدانید باز هم بنابراحتیاط واجب این سپرده گذاری و سود دریافتی حرام است. و اگر شرط سود نکنید و خود را طلبکار ندانید این سپرده گذاری اشکالی ندارد و اگر بعنوان سرمایه گذاری باشد با رعایت شرایط مضاربه در صورتی که برای معاش خود و خانواده به این سرمایه گذاری نیاز دارید باید بنابراحتیاط واجب همان ابتداء یک پنجم آن را بعنوان خمس بپردازید و اگر برای معاش خود و خانواده به آن نیاز ندارید بنابر فتوی باید خمس این سرمایه را بپردازید و سودی که بانک می پردازد قبل از تصرف در آن، بنابر احتیاط واجب یک پنجم آن را به سادات فقیر به قصد ما فی الذمه بدهید و اگر چیزی از چهار پنجم این سود تا سال خمسی باقی ماند و صرف در مخارج زندگی نشد واجب است خمس آن را بپردازید. (بهجت، استفتائات، ج 3، ص: 192، س3993 و ص: 193 ؛ وحید، استفتاء/14222 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1219) @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه ظهر اعتقادی                                               1400/6/10 موضوع: #رابطه_شیعیان_با_امام_زمان_عجل_الله_تعالی_فرجه_الشریف سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم رابطه ما با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باید در همه ابعاد باشد: 1.از نظر عاطفی امام را پدر خود بدانیم. همانگونه که قرآن می‌فرماید: حضرت ابراهیم پدر شماست. «مِلَّهَ أَبِیکُمْ إِبْراهِیم‏» (حج، ۷۸) و پیامبر گرامی خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: من و علی پدر شما هستیم. «أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الامَّهِ»( الأمالی صدوق،ج1،ص657) 2. از نظر علمی باید علم خود را از منبع وحی و علوم اهل بیت علیهم السلام بگیریم.( فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ)(آیه 7 انبیاء)؛ امام رضا (علیه السلام ) فرمود:«نحن اهل الذکر و نحن المسؤولون؛ ما اهل ذکریم و از ما باید سؤال شود(نورالثقلین، ج۳، ص۵۵.) 3. از نظر مالی باید خمسِ درآمدِ خود را بدهیم. 4.از نظر رفتاری، سبک زندگی ما آن گونه باشد که برای امام خود زینت باشیم. «کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْناً» ( مشکاة الأنوار، ص 67) و امام را بر گفتار و رفتار خویش، ناظر و شاهد بدانیم. «فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» (توبه، ۱۰۵) زیرا که مراد از مؤمنانى که اعمال مردم را مى‏بینند و به آن علم پیدا مى‏کنند، مطابق روایات، امامان معصوم علیهم السلام هستند. خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه مغرب فقهی                                              ۱۴۰۰/6/10      موضوع: #احکام_مال_پیدا_شده سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت کاظم علیه‌‏ السلام روایت شده که می فرمایند‌: ...اَداءُ الاَمانَةِ وَ الصِّدقُ یَجلِبانِ الرِّزقَ، و َالخیانَةُ و َالکَذِبُ یَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ ... . اداى امانت و راستگویى روزى را زیاد مى ‏کند و خیانت و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى‏ شود. (تحف العقول ص: 403) در مسئله 11 توضیح المسائل آمده است که مسائلی را که غالبا مورد ابتلا است واجب است بیاموزیم. یکی از مسائل شرعی که یا برایمان پیش آمده است و یا ممکن است پیش بیاید پیدا کردن اشیاء و اموال در اماکن عمومی است و اینکه وقتی چیزی پیدا کردیم دستور دین در رابطه با آن چیست؟ امشب چند نکته در این باره بیان می کنیم: 1. بر انسان لازم نیست مالی‌که پیدا شده را بردارد بلکه برداشتن شیئی که پیدا شده مثل پول، کفش، طلا و گوشی به نظر اکثر مراجع تقلید کراهت دارد و بهتر است انسان برندارد. (1) 2. اگر مالی که برداشته نشانه‌ای نداشته باشد که بواسطه آن صاحبش معلوم شود به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب، آن را از طرف صاحبش به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2) 3. اگر نشانه ای دارد که بواسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند و ارزش آن به مقدار حدود دو و نیم گرم نقره یا بیشتر باشد باید تا یک سال مرتب اعلام کند به این صورت که هفته اول هر روز و هفته‌های بعد هر هفته یک بار اعلام کند و نباید در اطلاع رسانی سهل انگاری نماید و چنانچه بعد از یکسال اطلاع رسانی صاحبش پیدا نشود می تواند آنها را برای خود بردارد به قصد اینکه هر وقت صاحبش پیدا شد عوضش را بدهد یا به صورت امانت برای صاحبش نگهداری کند یا صدقه بدهد. (3) بزرگواران اگر در این زمینه یا مسائل دیگر شرعی سوالاتی در ذهن دارند می توانند با شماره پیامکی 30002020 و یا تلفنی 05132020 درمیان گذاشته و با ذکر نام مرجع تقلید پاسخ را دریافت کنند. خداوند متعال روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) آیت الله سیستانی: کراهت در جایی است که احتمال اینکه صاحب مال دنبال آن بیاید باشد. (2) آیت الله سیستانی: انسان می تواند آن را برای خود بردارد چه قیمت آن کمتر از یک درهم باشد و چه بیشتر از یک درهم باشد، هر چند احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش آن را صدقه بدهد. (3) (رساله مراجع م 2564 و 2574 ؛ تحریر الوسیله، القول فی لقطه غیر الحیوان م 5، منهاج الصالحین ج 2 م643 و م‌766) @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه مغرب اعتقادی                                                1400/6/10 موضوع: #سنت_امهال_و_استدارج سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: (فَلَمّا نَسوا ما ذُکّروا بِهِ فَتَحنا عَلَیهِم اَبوَاب کُلِّ شَیءٍ): پس هنگامی که  فراموش کردند آنچه را به آن تذکر داده شده اند(مثل خدا و قیامت)، درهای همه چیز را به روی آنها گشودیم.(آیه 44 انعام) خداوند در موردبرخورد با مردم به شیوه ها و سنتهای مختلف برخورد میکند، یکی از سنتها این است که به کفار و افرادی که گناه زیادی می کنند مهلت میدهد و نعمت فراوان میدهد تا آنها یاد خدا را فراموش کنند و با گناه بیشتر در قیامت عذاب بیشتری شوند. در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که شخصی از امام معنای (سنستدرجهم من حیث لایعلمون-182 اعراف) پرسید. امام در جواب فرمود: این در باره بنده ای است که گناه می کند و در اثر آن نعمتهای تازه ای به او رو می آورد، واین نعمتها او را از استغفار از گناهش باز می دارد(کافی ،ج2،ص452)  پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: «زمانی که بنده‌ای هرچه درخواست انجام دهد و خداوند نیز به او عطا کند، در حالی که آن بنده بر انجام گناه پایبند است؛‌ این استدراج برای آن بنده است»( کافی، ج۲، ص۹۷) فلسفه مهلت دادن به کفار و گنهکاران سرکش؛ ازدياد در گناه و عذاب الهي است. خداوند مي فرمايد: «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ ِلأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْمًا وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ؛ و البته نبايد کساني که کافر شده اند تصور کنند اين که به ايشان مهلت مي دهيم براي آنان نيکوست، ما فقط به ايشان مهلت مي دهيم تا بر گناه خود بيفزايند و آنگاه عذابي خفت آور خواهند داشت.»( آل عمران، آيه 178 ) يعني خداوند به کفار مهلت مي دهد و اين مهلت در حقيقت يک بستر آزمايشي است که انها خود را در آن محک بزنند. اما آنها به سوء اختيار خود راه گمراهي را بر مي گزينند و فريب امهال الهي را مي خورند و غرق در گناه مي شوند. به بيان ديگر اين ازدياد گناه، نتيجه و عاقبت غفلت آنها از هشدارهاي خداوند است. خداوند ما را به خودمان وانگذارد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه ظهر فقهی                                              ۱۴۰۰/6/11          موضوع: #استخاره سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام که می‌فرمایند: لَا مُظَاهَرَةَ أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَةِ. هیچ پشتیبانى مطمئن تر از مشورت کردن نیست. (وسائل الشیعة ؛ ج‏12 ؛ ص39) یکی از موضوعات پر مراجعه مردم به روحانیون استخاره است، رجوع می کند و درخواست استخاره دارد چقدر تا به حال نسبت به استخاره تحقیق و بررسی کردیم که حقیقتش چیست و کاربردش کجاست؟ بگذارید امروز نکاتی راجع به این موضوع عرض کنیم: 1. استخاره در لغت به معنای درخواست خیر کردن از خداوند متعال است و حقیقت آن یعنی دعا قبل از انجام کاری مهم و یا تصمیمی سرنوشت ساز؛ و مستحب است انسان برای هر کار مهمی دعا کند که خداوند متعال خیرش را در آن قرار دهد. اما آنچه مرسوم شده، از استخاره به عنوان نوعی قرعه اسلامی در امورات، خاصه تصمیمات مهم؛ باید گفت انسان نسبت به تصمیم‌گیری در امور مختلف مثل سفر، خرید و فروش ابتدا سفارش شده فکر و تحقیق و دقت و مشورت با افراد مطمئن و با تجربه داشته باشد و هنگامی که به خوب یا بد بودن آن مطمئن شد با توکل بر خداوند و دعای خیر کردن عمل کند. و ازدواج هم از همین مقوله است و اینطور نیست که به محض اینکه در معرض انتخاب همسر آینده قرار گرفتیم برویم سراغ استخاره؛ بله اگر با مشورت و تحقیق به نتیجه ای (مثبت یا منفی) نرسید و متحیر باقی ماند مانعی ندارد و می‌تواند استخاره کند، ولی در هر صورت عمل کردن به استخاره واجب نیست. (1) 2. برخی از افراد وقتی مراجعه می کنند برای استخاره می بینیم که اصلا استخاره را درست متوجه نشده اند مثلا : الف: برای پیش بینی آینده مثلا آیا با فلانی ازدواج می کند یا نه؛ یا اینکه در امتحانش موفق می شود یا نه. ب: گاهی اوقات برای انجام کارهایی که اصل آن  حرام است درخواست استخاره دارند مثلا برای سقط جنین. ج: پیدا کردن گم شده. (2) این موارد هیچ کدام استخاره ندارد و انسان برای رسیدن به حوائجش باید تلاش کند و البته از خداوند نیز بخواهد و دعا کند لذا در مشکلات و مسائل زندگی از هم صحبت شدن با اهل علم و کارشناسان دینی بهره بگیریم و به جای طلب استخاره (به غلط) از ایشان نسبت به مسئله مد نظرمان مشاوره و راهنمایی بگیریم. تعجیل‌در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (العروه الوثقی، کتاب الحج، مقدمه فی آداب السفر و مستحباته ؛ اجوبه الاستفتائات، سوال 1434 و 1435 ؛ سیستانی، استفتائات ص 130 ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج4 سوال 1195) (2) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1436 و 1437 و 1438 ؛ سیستانی، استفتائات ص 130 ؛ مکارم، استفتائات سایت، استخاره) @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه ظهر اعتقادی                                          1400/6/11 موضوع: #کسالت_نداشتن_در_بهشت سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم «خداوند در قرآن می فرماید:لَهُمْ فِیها ما یَشاؤُنَ... «آنچه آنان بخواهند در آنجا برایشان آماده است». (آیه 35 ق)، اهل بهشت هیچ گاه از زندگی ابدی و نعمتهای آن خسته نمی‌شوند؛ چون : ‌اولا: فطرت انسان بدنبال کمال نامحدود است و به اندك، قانع نمی‌شود. تنها خداست که تشنگی کمال‌جویی انسان را برطرف می‌کند و با او قلبش آرام می‌گیرد: «الا بذکر الله تطمئن القلوب»(آیه 28 رعد) اما اگر بجای خدا به چیزهای فانی، محدود، متناهی و زودگذر دل ببندد و دنبال آنها باشد، مثلاً به اشتباه خانه و ماشین و چیزهای دیگر را معشوق خود قرار دهد تا چند وقت ممکن است او را به خود مشغول کند اما بعد از مدتی دلش از آن زده می‌شود و برایش تکراری و خسته‌كننده می‌‌شود. بنابراین عامل اصلی خستگی، كسالت و دلزدگی در دنیا، محدودیت و زودگذر بودن چیزهایی است كه به آنها دل می‌بندیم. اما اگر محبوب حقیقی‌مان را پیدا کنیم در همین دنیا نیز در کمال آرامش و لذت خواهیم بود. ثانیا: در همین جهان نیز نعمت‌هایی وجود دارد كه هیچگاه انسان از آن سیر نمی‌‌شود؛ مثلاً اگر صدها سال عمر كنیم باز هم نوشیدن آب گوارا و اتنشاق هوای تازه برایمان لذت‌بخش است. حال، چه رسد به نعمت‌های بهشتی! ثالثا:هر روز نعمت‌های بهشت حالت نو و جدیدی پیدا می‌کنند وبنا به درخواست خود فرد جدید میشود (لَهُمْ فِیها ما یَشاؤُنَ.) امام صادق ( علیه السلام ) می‌فرمایند: «خداوند هر صبحگاه بهشت ویژه‌ای را مى‌گشاید و مى‌گوید: بوى خوشت را افزون کن و نسیمت را بیفزا(روح المعاني ،ج27،ص96) و نكته‌چهارم: بزرگ‌ترین نعمت و لذت بهشت، لقاء‌الله است. در همین دنیا نیز ما هیچ‌گاه از دیدن محبوبمان خسته نمی‌شویم و دوست داریم که هر لحظه پیش معشوق خود باشیم چه برسد به دیدار خدا و زیارت انبیا و ائمه در بهشت! خداوند بهشت برین را نصیب همه ما بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه مغرب فقهی                                       1400/6/11                موضوع: #صدقه_و_انفاق مناسبت: شب شهادت حضرت امام زین العابدین علیه السلام به روایتی سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت امام زین العابدین علیه السلام ابو حمزه ثمالی یکی از اصحاب امام سجاد علیه السلام می فرماید: کَانَ زَیْنُ الْعَابِدِینَ علیه السلام یَحْمِلُ‏ جِرَابَ‏ الْخُبْزِ عَلَى ظَهْرِهِ بِاللَّیْلِ فَیَتَصَدَّقُ بِهِ وَ یَقُولُ إِنَّ صَدَقَةَ السِّرِّ تُطْفِئُ غَضَبَ الرَّب‏... . امام زین العابدین علیه السلام در تاریکی شب، نان و نوای مستمندان را بر دوش می کشید و به طور ناشناس آن را انفاق می کرد و می فرمود: صدقه ی پنهانی، خشم الهی را فرو می نشاند. (کشف الغمة فی معرفة الأئمة (ط - القدیمة)، ج‏2، ص: 77) یکی از فضائل اخلاقی و سیره امام سجاد علیه السلام پرداخت صدقه و انفاق در راه خداست و اگر بخواهیم به سیره حضرتش عمل کنیم مخصوصا در وضعیت کنونی جامعه، که مردم با مشکلات اقتصادی فراوانی رو به رو هستند، باید به این مسائل توجه ویژه داشته باشیم و از طرفی یکی از آداب روز جمعه نیز پرداخت صدقه می باشد؛ لذا بنا داریم چند نکته ای درباره صدقه و انفاق در راه خدا بیان کنیم: 1. در مصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به فقیر یا ثروتمند یا سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود؛ و همچنین به کسی که صدقه پرداخت می شود، هرچه خویشاوندیش نزدیکتر باشد، ثواب آن بیشتر است. مثل پرداخت صدقه به پدر و مادر یا برادر و خواهر. پس اینکه بین مردم شنیده می شود که صدقات مستحبی به اقوام و خویشان یا سادات نمی رسد، شرعا سخن صحیحی نیست؛ بله صدقات واجب مثل زکات، خمس و رد مظالم و کفارات با یک شرایطی به برخی از اقوام و خویشان یا سادات نمی رسد. (2) 2. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم، پاداش صدقه دهنده، عطا می شود بدون اینکه از ثواب صدقه چیزی کم شود. (3) 3. در صورتی که انسان صدقه مستحبی را کنار گذاشته تا به فقیر برساند تا زمانی که آنرا تحویل نداده است تصرف در آن اشکال ندارد و مثلا اگر می خواهد آنها را به پول درشت تر تبدیل کند مانعی ندارد. عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) مفاتیح نوین، اعمال روز جمعه (2) (اجوبه الاستفتائات س1822 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، مساله 5 و کتاب الهبه، مساله 21 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1335 و م 1607 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، صدقات) (3) (تحریر الوسیله کتاب الصدقه، مساله 7 ؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج 2 م 1602) @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه مغرب اعتقادی                                                          1400/6/11 موضوع: #انواع_اجل سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: هُوَ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ طينٍ ثُمَّ قَضى‏ أَجَلاً وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ)؛ «او كسي است كه شما را از گِل آفريد، پس مدتي مقرّر داشت و اجل حتمي نزد اوست (و او از آن آگاه است) (آیه 2 انعام) انواع اجل : اَجَل انسان در آیات قرآنی به دو بخش «اجل مسمّی» و «اجل معلّق» تقسیم شده است. هر موجود زنده‌ای به حسب طبیعت و استعداد جسمى خود، تا مدّت معیّنى می‌تواند زنده بماند که اگر مانعی در ادامه حیات وی رخ ندهد، او تا پایان عمر طبیعی خود زنده می‌ماند و حیات وی به گونه طبیعى پایان می‌یابد، این‌گونه مرگ را «اجل مسمَّى» (اجل غیرقابل تغییر و تبدیل) گویند. اما اجل معلق تغییرپذیر است و به استناد علل ناقصه و مقتضیات، به وقوع می‌پیوندد؛ و بر اثر اعمال نادرست انسان ممکن است بسیار جلو بیفتد که عذاب‌های الهی یکی از آن‌ها است و بر عکس بر اثر تقوا و نیکو کاری و تدبیر ممکن است بسیار عقب بیفتد. بسیاری از موجودات از نظر ساختمان طبیعی و ذاتی استعداد و قابلیت بقا را برای مدتی طولانی دارند؛ ولی در اثنای این مدت ممکن است موانعی ایجاد شود که آن‌ها را از رسیدن به حداکثر عمر طبیعی باز دارد، مثلاً یک چراغ نفت سوز، با توجه به مخزن آن ممکن است بیست ساعت استعداد روشنایی داشته باشد؛ اما وزش یک باد شدید و ریزش باران یا عدم مراقبت از آن سبب شود که خاموش شود. مثال : اگر چراغ با هیچ مانعی برخورد نکند و تا آخرین قطره نفت آن بسوزد و سپس خاموش شود، به پایان مهلت تعیین شده (اجل حتمی و مسمّی) خود رسیده است؛ ولی اگر موانعی قبل از آن باعث خاموشی چراغ گردد، مدت عمر آن را اجل غیر حتمی، معلّق و مشروط می‌گوییم. در مورد انسان نیز چنین است؛ اگر تمام شرایط برای بقای او جمع گردد و موانع کاملاً برطرف شود، ساختمان بدن و استعداد او ایجاب می‌کند که مدتی طولانی عمر کند؛ اما ممکن است بر اثر سوء تغذیه، مبتلا شدن به اعتیاد‌های مختلف یا ارتکاب گناهان و... خیلی زودتر از آن مدت بمیرد. مرگ را در صورت اول «اجل حتمی» و در صورت دوم «اجل غیر حتمی» یا معلق می‌نامند. عوامل تاثیر گذار در طول عمر: به طور کلی گناه، مخصوصا ظلم، قطع رحم، نفرین و ناراحتی والدین در کوتاهی عمر موثرند و اطاعت، توبه، حسن خلق، خوشحال کردن پدر و مادر، انجام صله ارحام، عدل ،نیکوکاری ، دعا  وصدقه و امثال اینها باعث طولانی شدن عمر میشوند. خداوند عمر با برکت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi