شنبه ظهر فقهی 1400/6/20
موضوع: #احکام_شک_در_سجده
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که می فرمایند: ...إِذَا أَرَدْتَ أَنْ یَحْشُرَکَ اللَّهُ مَعِی فَأطِلِ السُّجُودَ بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّار. اگر می خواهید در قیامت با من محشور شوید سجده هایتان را در برابر خداوند متعال طولانی کنید. (مستدرک الوسائل ج 4 ص: 472)
مسائل نماز مخصوصا شک هایی که برای انسان در نماز اتفاق می افتد بسیار مورد نیاز است؛ لذا یادگیری آنها شرعا واجب است تا در هنگام عمل بر خلاف وظیفه شرعی خود رفتار نکند.
یکی از شک هایی که در نماز برای انسان پیش می آید، شک در انجام تعداد سجده است یعنی انسان شک می کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده مثلا انسان سر از سجده برمی دارد و نمی داند یک سجده انجام داده یا دو سجده انجام داده است، از جهت شرعی وظیفه اش به چیست؟
برای جواب این سوال صورت هایی وجود دارد:
اگر انسان کثیرالشک باشد و در این مورد زیاد شک کند، نباید به شک خود اعتنا کند (1) ؛ همچنین اگر کثیرالشک نیست اما اگر شک بعد از وارد شدن در عمل بعد باشد، نباید به شک خود اعتنا کند و نماز را ادامه دهد مثلا اگر در رکعت دوم است بعد از شروع به خواندن تشهد شک کند یا بعد از ایستادن شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده، نباید به شک خود اعتنا کند و باید نماز را ادامه بدهد.
اما اگر انسان همین که سر از سجده برداشت شک کند که یک سجده انجام داده یا دو سجده انجام داده است، در این صورت باید بنا را بر این بگذارد که یک سجده انجام داده و یک سجده دیگر نیز انجام دهد. (2)
نکته: اگر تا کنون مکلف این مساله را نمی دانسته و مثلا جایی که نباید به شک خود اعتنا می کرده اعتنا کرده است و یک سجده دیگر انجام داده است یا جایی که باید به شک خود اعتنا می کرده و یک سجده دیگر انجام می داده اما آن یک سجده را انجام نداده است، در صورتی که در یادگیری این مساله کوتاهی نکرده باشد، نمازهایی که خوانده است، صحیح است. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 1184 و م 1185 و 1186)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1168 ؛ عروه الوثقی، فصل فی الشک م 10 ؛ توضیح المسائل جامع م 1433)
(3) (توضیح المسائل جامع م 1409)
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی 1400/6/20
موضوع: #انواع_هجرت_در_اسلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «الذین امنوا وهاجروا وجاهدوا فی سبیل الله باموالهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولئک هم الفائزون ) ;«آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهای خود در راه خدا جهاد کردند درجه بزرگتری نزد خدا دارند و آنها رستگارند .» ( آیه 20 توبه )
قرآن در بیش از 14 آیه به روشهای مختلف دستور به هجرت داده است که نشان از اهمیت آن دارد. در اسلام انواع هجرت وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم:
1. هجرت برای فراگیری دانش: قرآن می فرماید: « فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین ...»; «شایسته نیست مؤمنان همگی (به سوی میدان جهاد) کوچ کنند; چرا از هر گروهی از آنان طایفه ای کوچ [و هجرت] نمی کند تا در دین [و معارف و احکام اسلام] آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنها را بیم دهند؟» (آیه 122 توبه)
در روایات به مسلمانان دستور داده اند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند . پیامبر فرمودند: «اطلبوا العلم ولو بالصین ( وسائل الشیعه، ج 18، ص 14 )
2. هجرت برای حفظ دین: پیامبر فرمودند:کسی که برای حفظ دین و آئین خود از سرزمینی به سرزمین دیگر هجرت کند، استحقاق بهشت می یابد .» (بحار، ج 19، ص 31)
3. هجرت از دست ظلم ظالمان: قرآن می فرماید: « آنها که مورد ستم واقع شدند، و به دنبال آن در راه خدا مهاجرت اختیار کردند، جایگاه پاکیزه ای در دنیا به آنها خواهیم داد .» (آیه 41 نحل)
4. هجرت از گناه (هجرت درونی): اصولا روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت » به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است. . امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: « کسی می گوید مهاجرت کردم در حالی که مهاجرت واقعی نکرده است، مهاجران [واقعی] آنها هستند که از گناهان هجرت کنند و مرتکب آن نشوند .» (سفینة البحار، ماده هجر)
خداوند توفیق هجرت از گناه به سمت خدا رابه ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی 1400/6/20
موضوع: #تربیت_اسلامی_فرزند
مناسبت: شب شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها
حضرت صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ فَإِنَّمَا يُثَابُ عَلَى الْحَسَنَاتِ وَ يُسْأَلُ عَنِ النِّعْمَة. دختران، نیکی و پسران، نعمت اند و همانا بر نیکیها، پاداش و از نعمتها، سؤال میشو. (الکافی(ط- الاسلامیه) ج 6 ص: 6)
تکالیف والدین نسبت به فرزندان خلاصه در رشد جسمی ایشان نمی شود و پدر و مادر در تربیت فرزند نیز موظفند بنابر این لازم است در این زمینه کسب اطلاعات کنند تا به طور صحیح به وظیفه شان عمل نمایند؛ چند نکته در این زمینه خدمت شما تقدیم می شود:
1. بر ولیّ کودک واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ یکی از تهدیدها خاصه در این ایام شیوع بیماری کرونا که فرزندان ما را به شدت در معرض خطر قرار داده است فضای مجازی است اینکه یک موبایل با اینترنت و شبکه های مجازی بدون نظارت و مدیریت در اختیار ایشان باشد بسیار خطرناک است چرا که هر نوع فسادی که تصور شود (از مطالب، تصاویر و فیلمهای مفسد و مستهجن) در اختیار او قرار می گیرد و اگر با مشورت و برنامه ریزی با کارشناس و مشاور دینی نظارتی نباشد در بسیاری از موارد فرزند ما را دچار آسیب جدی می کند.
2. همچنین والدین موظّف اند فرزندشان را از کودکی به رعایت و دقت در واجبات دینی از جمله ترک گناهان، رعایت حجاب، کیفیت شرعی تعامل و ارتباط با نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و این امر موجب شود که پس از رسیدن به سنّ تکلیف در این امور سهل انگار گردد، شرعاً مسئول خواهند بود.
3. شایسته است که والدین به فرزندانشان برخی از آموزشها مثل نماز و بدانیم که لذا تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را می فهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. (1)
در پایان عرض می کنیم سامانه پیامکی 30002020 آماده دریافت سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین گرامی می باشد.
خداوند انشالله همه ما را در مسیر خطیر تربیت فرزند موفق و پیروز بدارد و فرزندانمان در حصن حصین قرآن و اهل البیت علیهم السلام از آفات آخر الزمان مصون و محفوظ باشند؛ انشالله
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحت الصوم، مساله 2)
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی 1400/6/20
موضوع: #اهمیت_عمر_و_وقت
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی علیه السلام دراهمیت عمر می فرمایند: اِغتَنِمُوا الفُرَص فَاِنَّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحاب: فرصت ها را غنیمت شمارید چون که همچون ابر در گذرند( نهج البلاغه، حکمت 20)
درباره اهمیت عمر و وقت در اسلام ، نکاتی عرض میشود:
1-در اهمیّت زمان همین بس که خداوند در قرآن به آن قسم یاد کرده ( وَالعَصر. إنَ الإنسانَ لَفی خُسر)در حقیقت تنها سرمایه بشر همین عمر است و از دست دادنش باعت بزرگترین خسران و زیان می شود.
2-در قرآن آنچه را که موجب اتلاف وقت می شود به عنوان لغو، باطل، افراط و به طور کلّی بیهوده گرایی و پوچی، از آن سرزنش شده است، چرا که موجب نابودی عالی ترین سرمایه زندگی، و عمر می گردد، خداوند در تعریف مومن می فرماید: (الّذین هم عن اللّغو معرضون)
3-عمر هرگز قابل برگشت نيست و بازتوليد نمي شود. وقت را نه توان به كسي داد و نه می توان از كسي قرض گرفت. عمر تنها ماشيني كه دنده عقب ندارد. ما فقط يك بار حق زيستن داريم و ديگر فرصت دومي برايمان نخواهد بود.
4-ابدیت ودنیای همیشگی و بدون انتهای بعدی، با همین زمان محدود ما ساخته میشود
5-در احکام شریعت نيز زمان اهميت دارد. اسلام برای هر عمل و حکمی وقت معيني را مشخص كرده است؛ مثل نماز،روزه وحج و...
6-از مهمترین سوالات شب اول قبر وهمچنین قیامت، چگونگی استفاده از عمر است.
خداوند توفیق استفاده کامل از عمر را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی 1400/6/21
موضوع: #حجاب_و_پوشش
مناسبت: شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها
از حضرت زهرا سلام الله علیها روایت است که می فرمایند: إِنْ کُنْتَ تَعْمَلُ بِمَا أَمَرْنَاکَ، وَ تَنْتَهِی عَمَّا زَجَرْنَاکَ عَنْهُ فَأَنْتَ مِنْ شِیعَتِنَا. اگر بهآنچه ما امر کردیم عمل میکنی و از آنچه که از آن نهی کردیم اجتناب میکنی، از شیعیان ما خواهی بود. (تفسیرالإمام الحسن العسکری ص : 307)
یکی از سخت ترین زمان ها و مکان ها برای اهل بیت سید الشهدا علیه السلام ورود به شهر شام و مجلس نامحرمان بود اما در اوج این مصائب مهمترین دغدغه اهل بیت علیهم السلام، رعایت حجاب و پوشش بود. و ما که شیعه و دوستدار اهل بیت علیهم السلام هستیم باید پیرو سیره آنان باشیم؛ لذا به همین مناسبت چند نکتهای درباره حجاب و پوشش خدمت شما عزاداران حسینی و دوستداران اهل بیت علیهم السلام تقدیم می شود:
1. رعایت حجاب و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2. پوششی که بر زن در برابر نامحرم واجب است، شرایطی دارد:
الف. اندام بدن را به مقداری که شرعاً پوشش آن واجب است کاملاً بپوشاند؛ لذا استفاده از لباسهای کوتاه که اندام بدن را به مقدار واجب نمیپوشاند یا لباسهای بدن نما که از زیر آن پوست بدن نمایان است در برابر نامحرم جایز نیست و حرام میباشد. مثلا پوشیدن جوراب های نازک و بدن نما که از زیر آن پوست پا نمایان است در حضور نامحرم جایز نیست.
ب. تنگ و چسبان نباشد؛ لذا لباسهایی که برجستگی های اندام زن را مشخّص می کند در برابر نامحرم جایز نیست.
ج. زینتی نباشد؛ لذا اگر نوع دوخت لباس یا رنگ لباس عرفا زینت محسوب شود یا باعث جلب توجه نامحرم بشود، شرعا حرام است.
نکته: همچنین زنی که صورت خود را آرایشکرده یا به ناخن دستهایش لاک زده یا ناخن مصنوعی کاشته یا از لنزهای رنگی و زینتی استفاده کرده، باید آن را از نامحرم بپوشاند. (1)
در آستان ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
با انجام واجبات و ترک محرمات خداوند متعال ما را جزء پیروان راه شهدای کربلا قرار بدهد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س1363 و 1364 و 1363 ؛ استفتائات آیت الله سیستانی س223 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، ازدواج، احکام حجاب، حجاب بانوان)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی 1400/6/21
موضوع: #رقیه_دختر_امام_حسین_علیه_السلام
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-
آیا امام حسین ( علیه السلام ) دختری بنام رقیه داشتند؟
1.عمادالدین طبری در کتاب کامل بهایی ج2 ص179 اولین بار داستان دختر کوچک امام حسین(بدون گفتن اسم رقیه) که بهانه پدرش را گرفت ویزید دستور داد سرامام را ببرند که دختر رنجور شد و از دنیا رفت؛ را آورده
2.برخی کتب نیز: مزار شام را متعلق به رقیه میدانند(نور الابصار ص195؛ منتخب التواریخ ص388)
3.کرامات متعددی از این مزار حضرت در شام دیده و گزارش شده که موید اعتبار این قضیه هست(دانش نامه امام حسین ج1 ص389)
-ابن فندق بیهقی(565 ه) در کتاب لباب الانساب ص350 و355اسم رقیه را آورده والبته در جایی دیگر فاطمه، سکینه، زینب و ام کلثوم را دختران امام حسین ذکر میکند و میافزاید زینب و ام کلثوم در کودکی از دنیا رفتند
-ابن طلحه شافعی(652ه) 4دختر برای امام گوید که نام چهارمی رانمیگوید
اکثر محققان قدیمی اسمی از رقیه نبردند مثل:ارشاد شیخ مفید ج2 ص135.
-در برخی سخنان امام درعاشورا به زنان و دختران اسم رقیه را گفته(لهوف ص141) که برخی گویند منظور خواهر امام است که اسمش رقیه بوده،
سخنان حضرت زینب درکوفه به سر امام: بافاطمه صغیره صحبت کن(بحارج 45، ص 115)-معلوم است فاطمه کوچکی هم بوده.
-در شعر سیف بن عمیره در حضور امام صادق از اسم رقیه نام برده( معلوم نیست خواهر یا دختر امام بوده)(منتخب طریحی ج2 ص 436)
- نخستین کسی که با صراحت نام کودک سه ساله امام را رقیه گفت،کتاب الایقاد شاه عبدالعظیمی ( ۱۳۳۴ق) میباشد
-برخی گفتند:قضیه شام درمورد سکینه اتفاق افتاده که آنجا بادیدن پیراهن خون امام،شهید شده (ترجمه لهوف ص183)واین غیر از سکینه دختر دیگر امام حسین است که سالها بعدکربلا زنده بوده است
-محمدجواد یزدی در اوایل قرن چهاردهم محل حادثه را خرابه شام دانسته است و گفته نام او زُبَیده یا رُقَیه یا زینب یا سَکینه و یا فاطمه بوده است(شعشعه الحسینیه ج2 ص171)
-مادرش: طبق نقل ها؛ امّ اسحاق و اُمّ جعفر قُضاعیّه یا شهربانوبوده.
نتیجه گیری: *اصل دختر بوده و اسمش(فاطمه صغیره،زبیده، سکینه) میتواند باشد و رقیه نام دومش باشد
بدلیل کمبود امکانات نگارش ؛ تعدّد فرزندان امامان؛ سانسور و اختناق حکومت بنی اُمیّه که سیره نویسان را در کنترل خود داشتند و بالاخره عدم اهتمام به ضبط و ثبت همه جزئیات تاریخ زندگی امامان نگفتند
*بخاطر همنامی رقیه در خاندان امام(خواهر امام نیز رقیه بوده) تاریخنویسان اشتباه کردند
-البته برخی جزئیات که در مداحی ها گفته میشود، در هیچ کتابی نیست
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی 1400/6/21
موضوع: #شرط_بندی_و_قمار
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام اسارت آل الله علیهم السلام
از امام سجاد علیه السلام روایت است که میفرمایند: ...أَلَا وَ إِنَّ أَبْغَضَ النَّاسِ إِلَى اللَّهِ مَنْ یَقْتَدِی بِسُنَّةِ إِمَامٍ وَ لَا یَقْتَدِی بِأَعْمَالِه. آگاه باش که منفورترین مردم نزد خدا کسی است که سیره امامی را برگزیند ولی از کارهای او پیروی نکند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج8 ؛ ص234)
در شرع مقدس اسلام بسیاری از سرگرمیها و بازیها حلال است مانند انواع ورزش، مانند شنا کردن، کوهنوردی، اسب سواری؛ اما برخی از سرگرمیها به جهت مفاسدی که دارد حرام است؛ لذا چند نکته فقهی درباره بازی و سرگرمی بیان میکنم:
1. بازی با وسایلی که در عرف وسیلهی قمار شناخته میشود حرام است که به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب میشود؛ لذا خرید و فروش و نگهداری و بازی با آن ولو برای سرگرمی و بدون برد و باخت، شرعا حرام است. (1)
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعاً ممنوع و گناه است. مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه میدهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد، یا کاری برای برنده انجام دهد؛ یا مثلا سایتهای شرط بندیی که وجود دارد؛ که اینها شرعا اشکال دارد.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد، مثل: 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افرادِ مسابقه دهنده باشد نه تماشاچیها. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خود عمل کنند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانهروزی آماده پاسخگویی و خدمت میباشد که میتوانید سوالات فقهی و اعتقادی خود را به صورت تلفنی مطرح کنید.
خداوند متعال توفیق بندگی و زندگی پاک به همه عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتاء شخصی، شماره استفتاء360286 ؛ رساله جامع م2260)
(2) (اجوبه الاستفتائات، س 1117 و 1122 ؛ منهاج الصالحین ج2 مسأله 22 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 س 15 و 17 و 18 ؛ فاضل ج1 س953 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 645 و س6436 ؛ مکارم، استفتائات ج2 س 727 و 735 ، ج 3 س 471 ؛ جامع المسائل، فاضل ج1 س 1564 ؛ رساله جامع، سیستانی، م 2259)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی 1400/6/21
موضوع: #برداشتن_حجاب_از_سر_زنان_در_کربلا
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم-
آیا حجاب را در کربلا از سر زنان خاندان اهل بیت برداشتند؟
غارت خیمه ها و برداشتن چادر و نقاب و مقنعه نقل شده است:در موقع حمله به خیمه ها زنان نزد عمرسعد شکایت کردند که جلوی شمر را گرفت(الکامل فی التاریخ، ج ۴، ص ۷۹) و نیز خطبه حضرت زینب در دربار یزید نیز هست که تو زنان خودت را پشت پرده بپوشانی،ولی پوشش دختران پیامبر را برداری(لهوف ص182)
حَتَّی جَعَلُوا ینْتَزِعُونَ مِلْحَفَةَ الْمَرْأَةِ عَلَی ظَهْرِهَا... ؛ «مردم برای غارت خانه های اولاد پیغمبر و نور چشم زهرا حمله بردند حتّی چادری که زن بکمرش بسته بود کشیده و می بردند(لهوف ص132)
در متن عربی مقاتل بیشتر این روایات، عباراتی مانند «جاذَبُوا النِّساءَ مَلاحِفَهُنَّ عَن ظُهورِهِنَّ»، «یَنزِعونَ المَلاحِفَ عَن ظُهورِنا»، «یَنتَزِعونَ مِلحَفَهَ المَرأَهِ عَن ظَهرِها» و «تُنازَعُ ثَوبَها عَلى ظَهرِها» آمده است و این ها – با توجه به معنای ملحفه(ملحفه: لباسی که روی لباس دیگر می پوشیدند) - به معنای برهنه شدن و نمایان شدن موها و بدن زنان نیست، بلکه چون زنان آن زمان علاوه بر رواندازهایی شبیه چادر؛ لباس زیرین دیگری نیز داشتند که موی سر و بدن را میپوشاند، و سپاه دشمن تنها لباس رویین آن ها را به غارت بردند. و این به معنای بیحجابی و نداشتن پوشش نیست.(( انساب الاشراف، ج ۳، ص ۲۰۴+ تاریخ طبری، ج ۵، ص ۴۵۳+امالی، ص ۱۶۴ )
- نهایت مطلبی که می توان در مورد زنان اسیر گفت این است که پس از واقعه عاشورا «مکشفة الوجوه» بودند یعنی صورت آنان باز بود، از این جهت در مورد حضرت سکینه نقل شده که: هنگام ورود به آن مجلس رسمی، سکینه صورت خود را با آستین خود پوشانده بود چون پارچه ای نداشت که با آن صورت خود را بپوشاند»(معالی السبطین ج2)
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر فقهی 1400/6/22
موضوع: #تیمم
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى مَا تَحَبَّبَ إِلَیَّ عَبْدِی بِأَحَبَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَیْه. خداوند میفرماید هیچ بندهای نمیتواند محبت مرا به خود جلب کند مگر اینکه واجبات مرا دوست داشته باشد (و به آن عمل کند.) (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص: 82)
مسئله ای که امروز بیان می کنیم این نکته است، برخی اوقات مکلف باید به جای غسل یا وضو تیمم کند و با تیمم خود را برای نماز آماده کند؛ که البته مسائل دقیقی در این باب مطرح است و با دو سه دقیقه بلکه دو سه ساعت هم نمی شود تمام مسائل را مورد بررسی قرار داد؛ لذا حتما باید با مراجعه دقیق به توضیح المسائل و یا سایت مرجع تقلید حتما برای یک بار هم که شده دقیق این مسائل را مطالعه کنیم.
در این فرصت کوتاه قصد داریم چند نکته کوتاه در باب تیمم را خدمتتان تقدیم کنیم:
1. تیمم بر دو نوع است گاهی اوقات بجای وضو گرفتن تیمم واجب می شود که به آن تیمم بدل از وضو گفته می شود و گاهی اوقات بجای غسل کردن، تیمم انجام می گیرد که به آن تیمم بدل از غسل گفته می شود. البته کیفیت تیمم بدل از غسل و وضو یکسان است و فقط در نیت تفاوت دارند. (1)
2. اگر فردی بخواهد برای نماز وضو بگیرد یا در جایی که وظیفه اش غسل کردن است، غسل کند، تمام نماز یا بخشی از نماز در خارج وقت واقع می شود باید تیمم کند؛ مثل اینکه برای نماز صبح دیر از خواب بیدار می شود و اگر غسل انجام دهد تمام نماز یا بخشی از آن خارج وقت واقع می شود. (2) و اگر کسی عمدا نماز را به تاخیر بیندازد که وقت برای وضو و غسل نداشته باشد، معصیت کرده است ولی نماز او با تیمم صحیح است. (3)
اینگونه نیست که هر کسی زخمی در اعضای بدنش ایجاد شد وظیفه اش تیمم باشد و ما طهارت دیگری به نام وضو یا غسل جبیره ای نیز داریم که آن هم دارای فروعات و نکات دقیقی است و لازم است دقیق بررسی، مطالعه و مراجعه شود.
سامانه پیامکی 30002020 و سمامه تلفنی 05132020 به صورت شبانه روزی آماده دریافت سوالات شما خوبان خواهد بود.
خداوند متعال انشالله همه ما را آشنا به دستورات دینمان بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 701)
(2) جهت اطلاع: اما اینکه وضو و غسل در این فرض صحیح است تفاوت فتوا وجود دارد. (عروه الوثقی، فصل فی التیمم، م29)
(3) (رساله مراجع م 678 و م 679)
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی 1400/6/22
موضوع: #اثرات_دنیوی_نماز_شب
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا ( علیه السلام ) می فرمایند: صلاةُ الّليلِ تزيدُ في الرّزق: نماز شب بر روزي انسان مي افزايد( وسائل،ج 5، ص 272)
در روایات اثرات دنیوی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1-افزایش روزی:
برای رزق و روزی غیر از عوامل مادی از قبیل تلاش برای کسب رزق و روزی، عوامل معنوی مثل نماز شب مؤثر است ونباید همه عوامل را مادی بدانیم، بلکه یک سری عوامل معنوی نیز میتواند علّت یا جزء علّت باشد. روزی رسان خدا است و یکی از پادشهای نمازشب (رزق فراوان) است.
2- دفع بیماریها : رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: بر شما باد به نماز شب، زیرا آن روش شایستگان پیش از شماست، و بیداری شب انسان را به خدا نزدیک میکند، و از گناه باز میدارد و گناهان را میپوشاند، و بیماری را از بدن میزداید: (بحارالأنوار، ج۸۷، ص۱۲۳)
3-نورانیت چشم و چهره و اخلاق: امام صادق علیهالسلام فرمود: نماز شب انسان را خوش سیما و خوش اخلاق و خوشبو میکند، و دید انسان را نورانی میکند:(وسائل ، ج۵، ص۲۷۲)
4- ازبین رفتن غمها: امام صادق علیهالسلام فرمود: نماز شب قرض را ادا میکند و غم را میبرد ( وسائل،ج 5، ص 272)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب فقهی 1400/6/22
موضوع: #صدقه_و_انفاق
مناسبت: شب شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام (به روایتی)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امشب به روایتی شب شهادت حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است؛ یکی از فضائل اخلاقی حضرتش این بود که اهل جود و بخشش بود و در میان مردم به این خصلت معروف بود. که روایات فراوان نیز در این باره آمده است؛ در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: حسن بن علی علیهما السلام دو مرتبه تمام زندگیاش را در راه خدا بین مستمندان تقسیم کرد. (1)
لذا امشب بنا داریم چند نکته ای کوتاه درباره احکام انفاق و صدقه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، جای انفاق واجب را نمی گیرد بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به فتوای اکثر مراجع تقلید (2) تا خمس آن پرداخت نشود، هرگونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست. (3)
2. در مصرف صدقه مستحبی به فتوای اکثر مراجع تقلید فقیر بودن شرط نیست (4) و همچنین می توان صدقه مستحبی را به سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود؛ و همچنین به کسی که صدقه پرداخت می شود، هرچه خویشاوندیش نزدیکتر باشد، ثواب آن بیشتر است. مثل پرداخت صدقه به پدر و مادر یا برادر و خواهر. (5)
3. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم، پاداش صدقه دهنده، عطا می شود بدون اینکه از ثواب صدقه چیزی کم شود. (6)
عزیزان می توانند سوالات شرعی و دینی خویش را به صورت پیامکی از سامانه 30002020 ارسال کرده و در اسرع زمان ممکن پاسخ را دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) إِنَّ الْحَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ علیهما السلام حَجَّ خَمْساً وَ عِشْرِينَ حِجَّةً مَاشِياً وَ قَاسَمَ اللَّهَ تَعَالَى مَالَهُ مَرَّتَيْن. (بحار الانوار ج43 ص: 339)
(2) امام خامنه ای: تصرف جایز است.
(3) (اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید)
(4) مکارم: در صدقه مستحبی فقیر بودن شرط است. (مکارم، استفتائات سایت، صدقات)
(5) (اجوبه الاستفتائات س1822 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، مساله 5 و کتاب الهبه، مساله 21 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1335 و م 1607 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، صدقات)
(6) (تحریر الوسیله کتاب الصدقه، مساله 7 ؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج 2 م 1602)
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی 1400/6/22
موضوع: #اثرات_اخروی_نماز_شب
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: علیکُمْ بقیام الّلیل فَإِنَّهُ تکفیرُ السَّیئاتِ:بر شما باد به قیام در شب(نماز شب)، چرا که موجب پوشاندن و بخشش گناهان است.(بحار، ج ۸۷، ص ۱۲۳)
در روایات اثرات اخروی مختلفی برای نماز شب ذکر شده است که به برخی اشاره میشود:
1-پاک شدن گناهان: یکی از آثار نماز شب پاکی روح از آلودگی گناه میباشد.پیامبر میفرمایند: انسانی که سحرخیز باشد و نماز شب بخواند، آن گناهانی که در روز انجام داده ،پاک میشود. نمازشب حسنه ای است که در دل های مومنین وارد شده و آثار معصیت و تیرگی هایی که دلهایشان از ناحیه سیئات کسب کرده از بین می برد.
2-قبولی اعمال: پیامبر: نماز شب باعث قبولی عبادات و اعمال است.«(بحار، ج87، ص161)
3- استجابت دعا: امام صادق علیه السلام میفرماید: «کسی که در قنوت نماز وتر, چهل مومن و سپس برای خود دعا کند خداوند دعاهای وی را مستجاب میگرداند(وسائل الشیعه، ج4، باب 45)
4-رضایت خدا: رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: نماز شب سبب کسب رضایت پروردگار است.( بحار ، ج. ۸۷، ص. ۱۶۰)
خداوند توفیق نمازشب به همه عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر فقهی 1400/6/23
موضوع: #احکام_غصب
مناسبت: شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام (به روایتی)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت
شخصی از حضرتش سوال کرد که چرا سفر مرگ برای ما ناخوشایند است و از او استقبال نمی کنیم؟ حضرت فرمودند: إِنَّکُمْ أَخْرَبْتُمْ آخِرَتَکُمْ وَ عَمَرْتُمْ دُنْیَاکُمْ فَأَنْتُمْ تَکْرَهُونَ النُّقْلَةَ مِنَ الْعُمْرَانِ إِلَى الْخَرَابِ. شما خانه آخرت را خراب کرده اید و خانه دنیا را آباد، طبیعی است که انتقال از اقامتگاه آباد به جایگاه خراب برای شما ناخوشایند خواهد بود. (بحار الأنوار (ط - بیروت) ؛ ج6 ؛ ص129)
غصب کردن و تصرف نابجا در اموال دیگران حرام است و البته این حکم کلی دارای ظرایف دقیقی است که برای پاک ماندن از خطا یادگیری این جزئیات لازم است و در مساله 11 رساله مراجع تقلید نیز به این مهم اشاره شده است.
امروز قصد داریم نکاتی مهم و کاربردی در این زمینه خدمتتان بیان نماییم:
1. در حرام بودن غصب و تصرف مال دیگران فرقی بین پدر و فرزند و زن و شوهر یا خواهر و برادر و یا افراد بیگانه وجود ندارد؛ بنابر این اگر پدر و فرزند یا زن و شوهر بدون اجازه و رضایت از مال یکدیگر بردارند یا شریکی در مال شریکش بدون اجازه شریک دیگر دخل و تصرفی انجام دهد از مصادیق غصب محسوب شده و گناه می باشد. (1)
2. اگر انسان مالی یا حقی را غصب کند علاوه بر توبه از گناه باید مال و حق را فورا به صاحبش برگرداند و در صورت توانایی هر مقدار که تأخیر بیندازد گناه بیشتری برای او نوشته می شود و اگر مال غصب شده از بین رفته است مثل یا قیمت آن مال را به صاحبش بدهد. مثلا اگر موبایل کار کرده را سرقت یا غصب کند اگر خود موبایل وجود دارد باید همان را به صاحبش برگرداند و اگر از بین رفته باشد باید قیمت آن را به صاحبش برگرداند. (2)
یکی از خدمات فرهنگی مذهبی آستان قدس رضوی سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 می باشد که به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات دینی و شرعی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد. و کسانی که به هر دلیلی تمایل به تماس تلفنی نیستند می توانند سوال خویش را به همراه نام مرجع تقلیدشان به سامانه 30002020 پیاک کرده و پاسخ خویش را دریافت نمایند.
خداوند متعال ما را مدیون خلقش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، ابتدای کتاب الغصب؛ منهاج الصالحین، ج 2 ابتدای غصب ص: 253)
(2) (رساله مراجع م 2548 و م 2558 و م 2559)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر اعتقادی 1400/6/23
موضوع: #علت_عدم_استفاده_ائمه_علیهم_السلام_از_علم_غیب
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) درمورد علم غیب ائمه ( علیه السلام ) می فرمایند: إِذَا أَرَادَ اَلْإِمَامُ أَنْ يَعْلَمَ شَيْئاً أَعْلَمَهُ اَللَّهُ ذَلِك: زمانی که امام اراده کند،چیزی را بداند،خدا او را آگاه می کند(کافی، ج1،ص 258 )
گاهی سوال میشود چرا ائمه ( علیه السلام ) ازعلم غیب خود برای کشته نشدن، استفاده نکردند؟ باید گفت:
1-دوگونه علم وجود دارد(طبیعی-غیب) و انسان در برابرعلم طبیعی تکلیف دارد؛ ولی علمی که از ناحیه غیب به دست آمده، تکلیف نمیآورد؛ چون علم غیب در حقیقت علم امام، آگاهی بر قضای حتمی الاهی است که تغییر ناپذیر است؛ در نتیجه، هیچ تکلیفی ندارد; زیرا تکلیف در جایی معنا دارد که انجام یا ترک چیزی در اختیار مکلف باشد . امر و نهی درباره قضای حتمی بیهوده و بی اثر است; زیرا اراده انسانی در آن تاثیر ندارد
2-معصومین مکلف به زندگی به شیوه عادی بودند تا از الگو بودن نیفتند،چون برای هدایت بشر آمده اند ؛ واگر ازعلم غیب بهره گیرند، هرگز شکست نمی خوردند و نمی توانند الگوی مناسبی برای مردم باشد; زیرا در غم و رنج و مصیبت و مشکل انسان های عادی شریک نیست که خلاف طبیعت است. البته گاه برای حفظ و عزت دین از علم غیب به دستور خدا استفاده می کنند; ولی قانون واساس بر این است که در جریان امور ظاهری از علوم عادی بهره گیرند
3-طبق برخی روایات(کافی، ج1،ص 258 ) ،علم غیب براى پیامبر و امامان شأنى است؛ یعنى، چنان نیست که این علم همواره، هر چیزى را در اختیار آنان قرار دهد. بر این اساس، ممکن است نسبت به نحوه شهادت خود با همه جزئیات آن علم نداشته باشد چون اراده نکرده که بداند.
4-معصومین نیز باید امتحان شوند و سنت الهی این است و ازطرفی عمل به غیب موجب برهم خوردن قوانین طبیعی است.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی 1400/6/23
موضوع: #آداب_زیارت_و_احکام_حرم
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در حدیثی حضرت رضا علیه السلام نسبت به فضیلت زیارت ائمه معصومین علیهم السلام اینگونه می فرمایند: ... مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ، کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَة. هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، ایشان در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم:
1. یکی از مستحباتی که سفارش شده است و فضیلت فراوانی برایش نقل شده زیارت حضرت رضا علیه السلام است که حتی در برخی از روایات ثواب زیارت حضرتش از ثواب زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام بیشتر است.
2. در روایات سفارش شده است که زیارت با معرفت داشته باشیم و معنای معرفت به حق امام بنابر روایتی که از حضرت صادق علیه السلام رسیده (عیون اخبار الرضا ج 2 ص 259) این است که باور کنیم امام شاهد بر اعمالمان می باشد و اطاعت از ایشان را در دستورات دینی بر خود واجب بدانیم؛ مثلا در پوشش شرعی یا نماز یا رعایت حقوق مردم، تحصیل کسب درآمد، طبق دستور امام، عمل نماییم.
3. کسی که عذر شرعی دارد (جنب و حائض) میتواند برای زیارت به صحنها و رواقهای حرم مشرف شود اما توقف در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن مسجد، حرام است؛ البته می تواند از یک درب داخل و از درب دیگر بدون توقف خارج شود. (1)
4. بیرون بردن اموال حرم مانند مهر و برخی از سجاده هایی که وجود دارد یا ویلچر(مگر اینکه مجوزی برای این کار وجود داشته باشد.) و مانند آن شرعا حرام است هر چند برای مدت کوتاهی باشد یا به عنوان تبرک باشد. و اگر کسی اموال حرم را خارج کرده، باید فورا برگرداند.
زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند.
خدواند متعال توفیق زیارت با معرفت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 355 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی 1400/6/23
موضوع: #اثبات_علم_غیب_امام_علیه_السلام
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خدواند در قرآن درباره علم غیب می فرماید: «عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلاَّ مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ؛ و هیچ احدی بر غیب خدا اطلاع ندارد؛ مگر کسی که خدا از او راضی باشد (آیه 26و27جن)
آیات قرآن درباره علم غیب سه گونه است:
1-برخی آیات علم غیب را مخصوص خدا میداند(آیه 59 انعام)
2-برخی آیات پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) علم غیب را از خود نفی میکند(آیه 188 اعراف)
3-برخی آیات گوید که برخی از رسولان و برگزیدگان نیز علم غیب دارند(آیه 27 جن)
راه جمع این است که بگوئیم:
علم غیب ذاتا ومستقلا مخصوص خداست و معصومین از جانب خدا علم دارند؛ازاین جهت هرجا در قرآن آمده که علم غیب مخصوص خداست(آیه 59 انعام) منظور علم غیب ذاتی و استقلالی وبالفعل است وهرجا گوید برخی دیگر که خدا بخواهد به آنها میدهد(آیه 27 جن)،منظور غیر مستقل است و ازجانب خدا وبا اذن اوست وبالفعل معصومین ندارند،ولی بالقوه دارند که اگر بخواهند خدا به آنها میدهد؛ ازطرفی برخی علوم مثل روز قیامت فقط مختص خداست .
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر فقهی 1400/6/24
موضوع: #احکام_نماز_مسافر
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت باقر علیه السلام می فرمایند: مَن أَعانَ مُؤمناً مسافراً... أَجَارَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ مِنَ الْغَمِّ وَ الْهَمِّ ... . کسی که مؤمن مسافری را یاری کند خداوند متعال در دنیا و آخرت او را از غم و اندوه در پناه خود گیرد. (وسائل الشیعة، ج11، ص: 429)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که غالبا انسان به آن نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ لذا امروز چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر خدمت شما تقدیم می شود:
1. اگر نمازگزار مشغول نماز چهار رکعتی شود و در بین نماز یادش بیاید که مسافر است در صورتی که به رکوع رکعت سوم نرفته باشد باید نماز را دو رکعتی تمام کند و نمازش صحیح است هر چند در ابتداء نماز را به صورت چهار رکعتی نیت کرده باشد. (1) اما اگر به رکوع رکعت سوم رفته باشد، نماز باطل است (به فتوی یا احتیاط) و باید دو مرتبه نماز را به صورت شکسته و دو رکعتی بخواند. (2)
2. کسیکه میداند نماز مسافر شکسته است و باید نماز را شکسته بخواند چنانچه بدون توجه و از روی عادت نمازش را تمام بخواند اگر داخل وقت متوجه شود باید دو مرتبه نماز را بخواند و اگر خارج وقت متوجه شد نیز به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای (به فتوی یا احتیاط واجب) نماز را دو مرتبه به عنوان قضا بخواند. (3)
مسائل نماز جزئی و دقیق است لذا توصیه می شود در مسائل نماز و همچنین مسائل شرعی دیگر با کارشناسان احکام مشاوره داشته باشید در همین راستا می توانید با سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 تماس بگیرید.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خصوصا زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله وحید: اگر قرائت یا تسبیح زیاد کرده، بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو بجا آورد. آیات عظام گلپایگانی، خوئی، مکارم، صافی: برای ایستادن یا نشستن بی جا بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو انجام دهد. (رساله مراجع تقلید، م 1236)
(2) آیت الله سیستانی: اگر رکعت سوم را تمام کرده نمازش باطل است. و اگر به رکوع رکعت سوم رفته، بنابر احتیاط واجب باطل است. (رساله مراجع مساله 1364 ؛ توضیح المسائل جامع، م 1643)
(3) وحید: اگر سهوا تمام بخواند بعد از وقت متوجه شود قضا ندارد. گلپایگانی، صافی: اگر غفلت کند و بعد از وقت بفهمد قضا ندارد. (عروه الوثقی، فصل فی احکام صلاه المسافر م 3 ؛ امام خامنه ای، استفتاء خصوصی ؛ توضیح المسائل مراجع م 1358)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر اعتقادی 1400/6/24
موضوع: #عوامل_آرامش
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن راهکار آرامش را یاد خدا میداند و میفرماید: أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ: همانا با یاد الاهی قلب ها آرام می شود (آیه 28 رعد)
برخی عوامل رسیدن به آرامش عبارتند از:
1-یادخدا: طبق آیه تلاوت شده یادخداباعث آرامش است،یعنی این که انسان همیشه توجه و یقین داشته باشد که هیچ موجودی در عالم نمی تواند مستقل و جدای از «الله» منشأ اثر باشد وتمام قدرت و ملک و هستی از او است وعزت و ذلت بندگان نیز به دست او است؛ او بر همه چیز توانا است؛ اگر انسان واقعا با تمام وجودش باور داشته باشد که هیچ دگرگونی و قدرتی در عالم نیست مگر این که وابسته به خداوند بزرگ است و آن گاه با زبان بگوید: «لاحول و لاقوة الا بالله العلی العظیم»، دیگر دغدغه و اضطرابی ندارد.
2- توکل به خدا: توکل یعنی این که انسان وظیفه خود را در حد توانایی انجام داده و نتیجه کارها را به خداوند واگذار نماید. قرآن مجید می فرماید: "کسی که بر خدا توکل کند خداوند او را کفایت می کند"(آیه 3 طلاق) چون رزق از ناحیه خداوند تعالی ضمانت شده وخداوند قادر است که از عهده ضمانت خود برآید.
3- رضایت به خواست الهی: اگر انسان باور داشته باشد که خداوند متعال همیشه خیر خواه بندگان خود است و به خواست الاهی گردن نهد هیچ دغدغه ای نخواهد داشت. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) دراین زمینه فرمود: هرکس اطمینان کند که آنچه خداوند برای او مقدر کرده، از او فوت نمی شود، قلبش راحت و آرام می گردد. (غررالحكم، ح 8763)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب فقهی 1400/6/24
موضوع: #استخاره
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام که میفرمایند: لَا مُظَاهَرَةَ أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَةِ. هیچ پشتیبانى مطمئن تر از مشورت کردن نیست. (وسائل الشیعة ؛ ج12 ؛ ص39)
یکی از موضوعات پر مراجعه مردم به روحانیون استخاره است، رجوع می کند و درخواست استخاره دارد
چقدر تا به حال نسبت به استخاره تحقیق و بررسی کردیم که حقیقتش چیست و کاربردش کجاست؟ بگذارید امروز نکاتی راجع به این موضوع عرض کنیم:
1. استخاره در لغت به معنای درخواست خیر کردن از خداوند متعال است و حقیقت آن یعنی دعا قبل از انجام کاری مهم و یا تصمیمی سرنوشت ساز؛ و مستحب است انسان برای هر کار مهمی دعا کند که خداوند متعال خیرش را در آن قرار دهد.
اما آنچه مرسوم شده، از استخاره به عنوان نوعی قرعه اسلامی در امورات، خاصه تصمیمات مهم؛
باید گفت انسان نسبت به تصمیمگیری در امور مختلف مثل سفر، خرید و فروش ابتدا سفارش شده فکر و تحقیق و دقت و مشورت با افراد مطمئن و با تجربه داشته باشد و هنگامی که به خوب یا بد بودن آن مطمئن شد با توکل بر خداوند و دعای خیر کردن عمل کند. و ازدواج هم از همین مقوله است و اینطور نیست که به محض اینکه در معرض انتخاب همسر آینده قرار گرفتیم برویم سراغ استخاره؛ بله اگر با مشورت و تحقیق به نتیجه ای (مثبت یا منفی) نرسید و متحیر باقی ماند مانعی ندارد و میتواند استخاره کند، ولی در هر صورت عمل کردن به استخاره واجب نیست. (1)
2. برخی از افراد وقتی مراجعه می کنند برای استخاره می بینیم که اصلا استخاره را درست متوجه نشده اند مثلا :
الف: برای پیش بینی آینده مثلا آیا با فلانی ازدواج می کند یا نه؛ یا اینکه در امتحانش موفق می شود یا نه.
ب: گاهی اوقات برای انجام کارهایی که اصل آن حرام است درخواست استخاره دارند مثلا برای سقط جنین.
ج: پیدا کردن گم شده. (2)
این موارد هیچ کدام استخاره ندارد و انسان برای رسیدن به حوائجش باید تلاش کند و البته از خداوند نیز بخواهد و دعا کند
لذا در مشکلات و مسائل زندگی از هم صحبت شدن با اهل علم و کارشناسان دینی بهره بگیریم و به جای طلب استخاره (به غلط) از ایشان نسبت به مسئله مد نظرمان مشاوره و راهنمایی بگیریم.
تعجیلدر فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروه الوثقی، کتاب الحج، مقدمه فی آداب السفر و مستحباته ؛ اجوبه الاستفتائات، سوال 1434 و 1435 ؛ سیستانی، استفتائات ص 130 ؛ مکارم، استفتائات جدید، ج4 سوال 1195)
(2) (اجوبه الاستفتائات، سوال 1436 و 1437 و 1438 ؛ سیستانی، استفتائات ص 130 ؛ مکارم، استفتائات سایت، استخاره)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی 1400/6/24
موضوع: #موانع_آرامش
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی ( علیه السلام ) گناه را از عوامل سلب آرامش می داند و می فرمایند: کَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثَت حُزناً طَویلاً؛. چه بسیار خواهش های نفسانی لحظه ای، که اندوه طولانی و درازی را در پی دارد.( کافی، ج 2 ، ص 451 )
بعضی از عوامل از بین رفتن آرامش که در روایات بدان ها اشاره شده است عبارت اند از:
1-دلبستگی به دنیا: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: "رغبت و علاقه به دنیا موجب غم و حزن انسان است و زهد و بی رغبتی به دنیا موجب راحتی قلب و بدن است(بحار، ج 73، ص 91)
امام خمینی (ره) نیز با توجه به روایات به فرزندشان حاج سید احمد فرمودند: «... من آنچه ملاحظه کردم و مطالعه در حال قشرهای مختلف نمودم، به این نتیجه رسیده ام که قشرهای قدرتمند و ثروتمند، رنج های درونی و روانی و روحیشان از سایر اقشار بیشتر و آمال و آرزوهای زیادی که به آن نرسیده اند بسیار رنج آورتر و جگر خراش تر است... آنچه مایه نجات انسان ها و آرامش قلوب است، وارستگی و گسستگی از دنیا و تعلقات آن است که با ذکر و یاد دایمی خدای تعالی حاصل می شود(نامه 26/4/1363)
2- طمع و چشم داشت به مال مردم: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: "کسی که به مال دیگران طمع و چشم داشت، داشته باشد حزن و اندوهش طولانی خواهد شد(بحار، ج 77، ص 172)
3- حسادت: امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام ) فرمود: "غیر از حسود ظالمی را ندیدم که شبیه ترین کس به مظلوم باشد؛ زیرا دارای قلبی غصه دار و حزنی پیوسته است"( بحار، ج 73، ص 256)
4- چشم و هم چشمی: وقتی می بینند کسی چیزی دارد، آنها هم سعی می کنند آن چیز را تهیه کنند و داشته باشند و نداشتن آن چیز موجب نگرانی و ناراحتی آنان می گردد و احساس کمبود می کنند. پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: در امور دنیا به کسانی که وضع زندگیشان پایین تر از تو می باشد بنگر، نه به کسانی که وضع مالی آن ها از تو بهتر و برتر است(جامع السعادات، ج6، ص105)
خداوند آرامش حقیقی به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر فقهی 1400/6/25
موضوع: #تغییر_مرجع_تقلید
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت علی بن موسی الرضا علیه اسلام که می فرمایند: أَنَّ الْفَقِیهَ یَسْتَغْفِرُ لَهُ مَلَائِکَةُ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ الْوَحْشُ وَ الطَّیْرُ وَ حِیتَانُ الْبَحْر. کسی که در مسائل دینی شناخت دقیق و صحیح دارد، ملائک آسمان و اهل زمین و حیوانات و پرندگان و ماهیان دریا، برای او استغفار می کنند. (الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا علیه السلام ؛ ص: 338)
در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد.
یکی از سوالاتی که مؤمنین سؤال می کنند این است آیا انسان می تواند مرجع تقلید خود را تغییر دهد یا خیر؟
در جواب عرض می شود:
اگر انسان مرجع فعلی خودش را بدون روش صحیح شرعی و بدون تحقیق از اهل خِبره و مجتهد شناس، انتخاب کرده، اکنون باید طبق روش صحیح شرعی و با کمک گرفتن از اهل خِبره و مجتهد، مرجع تقلید اعلم را انتخاب کند.
و اگر انسان مرجع تقلید فعلی خودش را مطابق روش صحیح شرعی، به عنوان مرجع اعلم یعنی کسی که از دیگران توانایی بیشتری بر استنباط احکام دارد، انتخاب کرده است، در این صورت نمی تواند مرجع تقلیدش را تغییر بدهد؛
بله اگر برایش طبق روش صحیح شرعی اطمینان حاصل شود که مرجع دیگری اعلم است در این صورت باید مرجع تقلیدش را تغییر دهد و از مرجع اعلم تقلید کند. (1)
خوب این روش صحیح شرعی در یافتن مرجع اعلم یعنی چه؟
در توضیح المسائل راههایی برای پیدا کردن اعلم ذکر شده است که یکی از آن راهها رسیدن به اطمینان است؛
بنابر این اگر مکلف با پرسش از اهل خِبره (که از جایگاه علمی مراجع آگاهی دارند) یا پرسش از اهل علم و طلاب علوم دینی (ولو با فرستادن واسطه)، یا از هر راه صحیح عقلایی برایش اطمینان به اعلم بودن مرجعی حاصل شود تقلید از وی صحیح است.
عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام، خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، مساله 2 و مساله 3)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر اعتقادی 1400/6/25
موضوع: #عوامل_طول_عمر1
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق ( علیه السلام ) برای افزایش طول عمر می فرمایند: صَدَقه وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ یَزِیدَانِ فِی الْأَجل :نیکی به پدر و مادر و صله رحم موجب ازدیاد عمرند.(بحار، ج71، ص 83)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-نیکی به والدین و صلهرحم: صلهرحم تا جایی نقش دارد که پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید حتی زمانی که قومی به جای نیکی، به فجور و گناه ورزی روی میآورند به سبب آنکه صلهرحم را به جا میآوردند، دارای عمر طولانی خواهند شد. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در این باره میفرماید: مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، به صلهرحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ (کافی، ج 2، ص 155)
2- خوش اخلاقی: امام صادق ( علیه السلام ) میفرماید: نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانهها را آباد و عمرها را طولانی میکنند. (کافی، ج 2، ص 100) واین طبیعی است، چون با اخلاق خوش استرس کم شده و بیماریها کم میشود.
3- زیارت امام حسین ( علیه السلام ) : در این باره امام صادق ( علیه السلام ) فرموده است: زیارت امام حسین ( علیه السلام ) را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزیات را زیاد میکند و زندگیات را همراه با سعادت میکند (کامل الزیارات، ص 286)
4- نیکی به خانواده: امام صادق ( علیه السلام ) میفرماید: هر کس به شایستگی در حق خانوادهاش نیکی کند، خداوند بر عمرش میافزاید. (کافی، ج 8، ص 219، ح 269)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی 1400/6/25
موضوع: #حق_الناس
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق. عظیم ترین گناهان، خوردنِ به ناحق و دست درازی به مال شخص مسلمان است. (وسائل الشیعة ؛ ج16 ؛ ص50)
امشب نا داریم چند نکته ای درباره حق الناس خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. تضییع حقوق مردم از گناهان است و تنها با توبه برطرف نمی شود بلکه باید انسان بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2. حال اگر حقی که ضایع شده است از حقوق غیر مالی باشد، مثل اینکه غیبت مسلمانی را کرده باشد، یا تهمت به کسی زده باشد و مانند اینها؛ در این موارد اگر مفسده نداشته باشد علاوه بر توبه به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید حلالیت بطلبد. (1)
3. اما اگر حقی که ضایع شده است از حقوق مالی باشد، مثل اینکه پولی قرض گرفته اما هنوز قرض خود را ادا نکرده است یا به مال کسی خسارتی وارد کرده باشد اگر چه سالیان زیادی از آن گذشته باشد؛ در این صورت علاوه بر توبه اگر توانایی پرداخت دین خود را دارد در صورتی که به صاحب مال دسترسی دارد باید فورا آن را به صاحب مال پرداخت کند و اگر صاحب مال فوت کرده است باید به ورثه او بدهد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبرو ریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند. و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیرشرعی صدقه بدهد. (2)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما عزاداران حسینی می باشد.
خداوند متعال ما را مدیون احدی از خلق خودش قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: رهبری، بهجت، مکارم:(احتیاط واجب): اگر مفسده ای ندارد باید حلالیت بطلبد. (رهبری، رساله آموزشی، ج2، درس: 19 ؛ استفتائات امام خمینی ج2 گناهان کبیره س 16 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، تهمت ؛ بجهت، استفتائات، ج4، ص: 562، س 6475 ؛ منهاج الصالحین،ج 2 م29 )
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنهای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی 1400/6/25
موضوع: #عوامل_طول_عمر2
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
امام باقر عليه السلام برای افزایش عمر می فرمایند:اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ يَنْفيانِ الْفَقْرَ وَ يَزيدانِ فِى الْعُمْرِ وَ يَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعينَ ميتَةَ سوءٍ:كار خير و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزايند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى كنند.(ثواب الاعمال ، ص ۱۴۱)
در روایات راههایی برای افزایش عمر بیان شده است که برخی ذکر میشود:
1-صدقه: صدقه شامل دادن واجبات و مستحبات مالی از سوی شخص است و اختصاص به زکات و خمس ندارد. هر کسی به هر میزان که صدقه به ویژه به سائل و محروم دهد، از برکات آن بهرهمند خواهد شد که از جمله آنها افزایش عمر است. امام باقر ( علیه السلام ) فرمود: کار خیر و صدقه، فقر را میبرد، بر عمر میافزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکند. (ثواب الاعمال، ص 141)
2- اجتناب از غضب الهی: اجتناب از گناه و عوامل ایجاد غضب الهی از دیگر راههای افزایش عمر است؛ زیرا اگر موجبات غضب تحقق یابد، باعث کاهش عمر میشود. در همین رابطه پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرماید: مرگ انسانها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدن اجل است و زنده ماندن انسانها در نتیجه نیکیهایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودن عمر است(مکارم الاخلاق، ص 362)
3-شکرنعمت: امام علی (علیه السلام) فرمودند: شکرگزاری فراوان ، عمر را زیاد می کنند و بر مُهلت زندگی می افزایند(غررالحکم،ح9306)
4- شستن دست پیش و پس از غذا خوردن: امام صادق ( علیه السلام ) میفرماید: دستهایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشوئید، که فقر را میبرد و بر عمر میافزاید.(محاسن، ج 2، ص 202)
خدواند عمر با برکت به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه ظهر اعتقادی 1400/6/26
موضوع: #راههای_حفاظت_از_سلامت_قلب_و_روح
سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم-
امیرالمومنین ( علیه السلام ) فرموده است: اَلْمَوَاعِظُ صِقَالُ اَلنُّفُوسِ وَ جِلاَءُ اَلْقُلُوبِ : اندرزها صیقل بخش جان ها و جلا دهنده دل هاست(تصنیف غررالحکم ،ص 224، ح 4524)
در روایات راه هایی برای حفاظت و مراقبت از سلامت قلب بیان شده که عبارتند از:
1- موعظه و نصیحت: یکی از راه های حفظ سلامت قلب بهره مندی از مواعظ و نصایح است. مواعظ، کلی گویی و در ارتباط با مسایل عمومی و فراگیر است، اما نصایح درباره شخص و مشکل خاص است. پس گاهی در مقام موعظه گفته می شود که از غیبت کناره گیرید تا قلب نمیرد؛ و گاه در مقام نصیحت به شخص می گویند شما در حال غیبت کردن هستید و توبه کنید. امیرمومنان ( علیه السلام ) درباره موعظه فرموده است: دلت را با موعظه زنده گردان.( نهج البلاغه، صبحی صالح، نامه 31، ص 392)
2- محافظت بر تقوا و ترک گناه: امیرمومنان درباره نشانه قساوت قلب به خشک شدن چشم از اشک به سبب زیادی گناه اشاره می کند و می فرماید: چشمها خشک نمی شود مگر به خاطر قساوت قلب و دلها قساوت پیدا نمی کند مگر به سبب زیادی گناه(وسائل الشیعه، ج 16، ص 45)
3-حکمت آموزی: پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) نابودی قلب و سلامت آن را به ترک دانش حکمت دانسته است. ایشان می فرماید: دلی که در آن حکمتی نیست، مانند خانه ویران است پس بیاموزید و آموزش دهید، بفهمید و نادان نمیرید. براستی که خداوند، بهانه ای را برای نادانی نمی پذیرد. (نهج الفصاحه، ص 600، ح 2095)
4.ترک محبت دنیا و مال دوستی: محبت به مال و نه بهره گیری از مال از مهمترین آفات و آسیب هایی است که در روایات به آن توجه داده شده است. پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: و خدای عزوجل به موسی ( علیه السلام ) وحی کرد: ای موسی! به زیادی ثروت شاد مشو و در هیچ حالی مرا فراموش مکن، زیرا با زیادی ثروت گناهان فراموش می شود و از یاد بردن من قساوت قلب می آورد(کافی، ج2، ص 497)
در روایات راه های دیگری برای سلامت قلب یا همان روح آدمی از قبیل صمت و سکوت، روزه، شب بیداری و نماز شب و عمل به مستحبات و ترک متشابهات و شبهات و مانند آنها بیان شده که برای جلوگیری از اطاله کلام به همین میزان بسنده می شود.
خداوند قلب ما را از گناهان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi