سه شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۴/۲۸
موضوع: #احکام_اجتماعی_وظایف_شرعی_والدین_نسبت_به_فرزند
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم ضمن عرض تبریک ایام غدیر
حضرت رسول صلی الله علیه و آله بعد از نصب امیرالمومنین علیه السلام؛ در اواخر خطبه غدیر همگان را به تبلیغ جریان غدیر مکلف کرده و فرمودند: قَدْ بَلَّغْتُ مَا أُمِرْتُ بِتَبْلِیغِهِ ... فَلْیُبَلِّغِ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَی یَوْمِ الْقِیامَةِ؛ ای مردم! من آنچه به آن مامور بودم را تبلیغ کردم ... پس باید حاضرین به غائبین و پدران به فرزندانشان تا روز قیامت این جریان را تبلیغ کرده و اطلاع رسانی کنند. (خطبه غدیر)
یکی از وظایف واجبات بر عهده والدین تربیت دینی فرزندان است؛ که چند نکته در این زمینه بیان می کنیم:
1. بر ولیّ کودک واجب است که فرزندش را از امور و اسباب و وسائلی که سبب فساد عقیده او در توحید، نبوت، امامت و سایر اعتقادات می شود و یا او را به معصیت می کشاند حفظ کند؛ مثلا اگر استفاده از تلفن همراه یا اینترنت یا شبکه های مجازی یا شرکت در برخی جلسات یا ارتباط با برخی افراد، سبب انحراف فرزند شود و یا ترس آن باشد، بر پدر لازم است كه او را حفظ كند. (1)
2. بر پدر و مادر واجب است فرزندشان را به وظایف شرعی اش آشنا کنند؛ و نباید در این زمینه کوتاهی شود؛ به عنوان مثال اگر پدر و مادری نسبت به حجاب فرزندشان کوتاهی کنند و در زمان بلوغ، دخترش حجاب اسلامی را رعایت نکند والدین نیز مسئول خواهند بود. (2)
3. همچنین می بایست اولیای اطفال آنها را از هر کاری که باعث ضرر بر خودشان یا بر دیگران باشد باز دارند و از هر کاری که خداوند آن را منع نموده مثل دروغ، غیبت جلوگیری نمایند. (3)
خداوند متعال به حق امیرالمومنین علیه السلام همه ما را در تربیت فرزندانی صالح موفق کند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله کتاب الحجر، صغر سن، م11)
(2) (حضرت امام، استفتائات ج1ص 133 س25 ؛ مسائل جدید، ج1 ص179 و 180 ؛ ماده 1173 قانون مدنی)
(3) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ منهاج ج3 م 1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۲۸
موضوع: #اهل_بیت_علیهم_السلام_در_آیه_تطهیر
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- تبریک ایام دهه ولایت
خداوند خطاب به پیامبر و خاندان او در آیه تطهیر فرموده است: «إِنَّما یریدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً: خدا فقط میخواهد آلودگی را از شما خاندان بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.» (آیه 33 احزاب) ؛ در این آیه،اهل بیت را کسانی معرفی کرذه که معصوم هستند و خداوند آنان را از هرگونه پلیدی پاک کرده است.
اما مصادیق این آیه چه کسانی هستند؟
در کتب لغت عرب، کلمه «اهل» بر نوعی رابطه و پیوند میان یک انسان با انسان یا چیز دیگری دلالت میکند؛ برای نمونه، در عربی، همسر را اهل مرد میشمارند، امت هر پیامبری اهل اویند و ساکنان خانه یا شهر، اهل خانه یا شهرند. همچنین، پیروان هر دین و آیینی اهل آن دیناند(معجم المقاییس اللغة، ج۱ ص۹۳؛ لسان العرب، ج۱، ص۱۸۶)
1. اما در این آیه با کلمه (انما) تاکید کرده که اینها کسانی هستند که معصومند، بنابراین شامل زنهای پیامبر نیست، چون اگر مقصود آیه، خانههای همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود، لازم بود بگوید «اهل البیوت» و لذا آنجا که دربارة آنان سخن میگوید صیغة جمع به کار میبرد، نه صیغة مفرد ،«ال» در واژه «البیت»، اشاره به یک خانة معهود دارد که مورد عنایت آیه است،
2. هیچگاه صحیح نیست ضمیر مردان را به زنان ارجاع داد، و به زنان گفت"عنکم از شما"بلکه اگر فقط همسران اهل بیت بودند، باید می فرمود: "عنکن"،
3. در قرآن سوره تحریم(آیه 3و4) برخی زنان پیامبر را توبیخ کرده که اگر توبه نکنید،خدا برعلیه شماست و یکی از زنان پیامبر جنگ جمل را راه انداخت،پس نمی توانند معصوم باشند.
4. بیش از 70 حدیث به طرق اهل سنت، آمده که پیامبر فرمود: اهل بیت،همان 5 تن آل عبا هستند که پیامبر آنها را زیر عبایی جمع کرد و فرمود: اینها اهلبیت من هستند(صحیح مسلم، باب فضائل اهلبیت النبی، ج۴، ص۱۸۸۳.)
خداوند ما را پیرو واقعی اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۴/۲۸
موضوع: #احکام_اجتماعی_آداب_زیارت_و_پرهیز_از_خرافات_در_زیارت
مناسبت: شب ولادت حضرت امام موسی کاظم علیه السلام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب ولادت حضرت امام موسی کاظم علیه السلام
از امام کاظم در فضیلت زیارت فرزندشان حضرت رضا علیهما السلام نَقل شده که فرمودند: مَنْ زَارَهُ مُسَلِّماً لِأَمْرِهِ عَارِفاً بِحَقِّهِ کَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کَشُهَدَاءِ بَدْرٍ. کسی که فرزندم را زیارت کند در حالی که تسلیم امر او باشد و به حق او عارف باشد، مقام او نزد خدا، همانند شهیدانِ جنگ بدر خواهد بود. (کامل الزیارات، النص، ص: 305)
یکی از سنتهای مورد تاکید دین، زیارت است لکن باید آداب زیارت نیز دقیق آموخته شود تا اینکه گرفتار خرافات نشویم.
لذا دو نکته مهم در این زمینه خدمتتان بیان می شود:
1. در زیارت: اموری مثل غسل، ذکر خداوند در مسیر و حین زیارت، خواندن زیارت نامه های معتبر مثل امین الله و جامعه کبیره، قرآن خواندن، نماز زیارت و ... وارد شده است. نزدیک شدن به ضریح مقدس و دعا کردن در نزد حضرت نیز در صورت عدم مزاحمت برای دیگر زائرین سفارش شده است و همچنین یکی از آداب در ضمن زیارت، شتافتن و ملحق شدن به صفوف جماعت در اوقات نماز است که بسیار سفارش شده است. (1)
2. گاهی اوقات از برخی زائرین اموری مشاهده می شود که دلیل و مدرکی ندارد مانند بستن قفل و پارچه به شبکهها و پنجره های ضریح، و حتی مواردی از این رفتارها خطا یا گناه نیز محسوب می شود مانند بردن مُهر یا کتاب از حرم، یا گرو برداشتن کتب ادعیه و سایر وسایل از حرم برای حاجت گرفتن، نوشتن برخی مطالب در کتب ادعیه و ... که لازم است از این امور اجتناب شود و در صورت مشاهده تذکر داده شود.
3. یکی از مستحبات زیارت نیابتی است بنابر این می توانیم به نیابت از اموات و یا افراد زنده و اولیاء الهی زیارت انجام دهیم و نماز زیارت بخوانیم. چه زیباست که در این شب میلاد امام کاظم علیه السلام زائرین به نیابت از پدر بزرگوارشان و دیگر اهل بیت علیهم السلام حضرت رضا علیه السلام را زیارت کنند. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع:
(1) مفاتیح الجنان
(2) (آیت الله مکارم: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هرچند بهتر ، اهدای ثواب است.) (عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16 ؛ مکارم، استفتائات سایت)
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۲۸
موضوع: #آیه_اکمال
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- تبریک ایام دهه ولایت
خداوند در آیه 3 مائده می فریامد الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً «امروز کافران از دین شما مایوس شدند بنا بر این از آن ها نترسید و تنها از (مخالفت) من بترسید . امروز دین و آئین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آئین شما پذیرفتم ».
حال این سوال پیش می اید که این چه موضوعی است که با وجود آن کفار از نابودی دین ناامید شدند؟ آن چیست که دین با آن کامل می شود؟ این چه نعمتی است که باعث کامل شدن باقی نعمت های خدا می شود؟ و در نهایت موجب می شود دین اسلام مورد قبول و پسند خداوند قرار گیرد؟
مسلما این نعمت نمی تواند برخی از احکام دین باشد و با این توضیحات چنین نتیجه مى گیریم که اسلام در صورتى در روى زمین مستحکم و ریشه دار خواهد شد که با «ولایت امامان» همراه باشد; زیرا این همان اسلامى است که خدا «پسندیده» و وعده استقرار و استحکامش را داده است.
از همین روست که طبق نظر علمای شیعه و برخی از بزرگان اهل سنت این آیه بعد از اعلام ولایت امیرالمومنین علی (علیهالسّلام) در غدیرخم، نازل شده است.
خداوند مسلمانی ما را همراه با ولایت اهل بیت علیهم السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۴/۲۹
موضوع: #احکام_اجتماعی_عصبانیت
مناسبت: ولادت حضرت امام موسی کاظم علیه السلام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت امام کاظم علیه السلام
خداوند متعال در قرآن یکی از صفات اهل بهشت را فرو بردن خشم بیان فرموده است؛ آنجا که آمده است: وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ. (متقینی که بهشت برایشان آماده شده است) کسانی هستند که خشم خویش را فرو می برند و از مردم (در خطاهایشان) می گذرند و خداوند نیکوکاران را دوست دارد. (آل عمران آیات 133 و 134)
دو نکته شرعی در احکام خشم و عصبانیت:
1. اگر کسی در حال عصبانیت قسمی بخورد یا عهد و نذری کند چنانچه عصبانیتش، او را کاملا از حال طبیعی خارج کرده است و اختیارش را از دست داده است به حدی که متوجه نیست چه می گوید؛ چنین عهد یا قسم و یا نذری اعتبار شرعی نداشته و شخص تکلیفی ندارد؛ مثلا اگر مردی در حال عصبانیتی که او را از حال طبیعی خارج کرده است قسم بخورد که همسرش را طلاق بدهد این قسم هیچ ارزشی ندارد. (1)
2. اگر کسی به مال دیگری خسارت وارد کند (مثلا به خودرو کسی آسیبی وارد کند) یا به شخصی صدمه ای وارد کند که موجب دیه می شود، (مثلا بدنش سرخ شود،) ضامن خسارت و یا دیه است؛ و در صورت توانایی باید فورا جبران کند؛ و در این حکم بین کسی که از فرط خشم و عصبانیت اختیارش را از دست داده یا نه، فرقی نیست. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع، م 2642)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب الغصب، م 54 و 55 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 861 ؛ سایت آیت الله مکارم، استفتائات، ضمان، موجبات ضمان)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۲۹
موضوع: #نقش_امام_کاظم_علیه_السلام_در_پیشبرد_شیعه
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- تبریک ایام
امام کاظم ( علیه السلام ) با رزوشهایی موجب تقویت شیعه شده اند که برخی ذکر میشود:
1. نفوذ شیعه در دستگاهها: از زمان امام کاظم (علیه السلام ) به بعد ائمه اطهار ( علیهم السلام ) وارد عرصه سیاست میشوند و به مردم نسبت به فساد دستگاه خلافت هشدار میدهند و تلاش می کردند با نفوذ دادن برخی از افراد برجسته مثل علی بن یقطین در دستگاه خلافت بتوانند ضمن جلوگیری از برخی اشکالات و ضربات به اسلام، زمینه نشر فرهنگ اصیل اسلام که همان مکتب شیعه است را فراهم کنند.
2. سازمان وکالت، مجموعهاى متشکل از امامان معصوم (علیهم السلام) و عدهاى از پیروان نزدیک و وفادار آنان بود که با همکارى یکدیگر، تشکیلات هماهنگ و منسجمی را پدید آوردند تا با اتکا بر آن پیشبرد اهداف دینی خود را محقق سازند. وظایف این سازمان به امور مالی منحصر نبود و وظایف سیاسی، دینی و ارشادی را نیز شامل میشد. این تشکیلات تا پایان عصر غیبت صغرا استمرار داشت.
3. بنیانگذاری دهه اول محرم :طبق فرموده امام رضا (علیه السلام) اولین امام بنیانگذار دهه محرم پدرشان بودند که از اول محرم تا عاشورا گریه میکردند
4. تربیت شاگردان و آرمان تشکیل حکومت اسلامی: از جمله یاران و تربیت شدگان مکتب کاظمی، رشد و نمو شخصیت هائی مانند علی بن یقطین، هشام بن حکم، عبدالله بن یحیی کاهلی، صفوان بن یحیی، و… میباشند که نقش فراوانی در حفظ و گسترش مبانی و معارف مکتب اهل بیت (علیهم السلام ) و حمایت از شیعیان و علویان ایفا نمودند.
یک روز هارون، به امام هفتم (علیه السلام) عرض کرد که حاضر است «فدک» را به ایشان برگرداند!. حضرت موسی بن جعفر ( علیه السلام) فرمود: «در صورتی حاضرم فدک را تحویل بگیرم که آن را با تمام حدود و مرزهایش به من بدهی» ؟!.هارون پرسید که حدود و مرزهای آن چیست؟.امام ( علیه السلام) فرمود: «حد و مرز اولش، عدن؛ حد و مرز دومش، سمرقند؛ حد و مرز سومش، آفریقا؛ حد و مرز چهارمش، سرزمین ارمینه و بَحر (دریای) خزر است».هارون با شنیدن این سخنان، رنگ چهره اش تغییر کرد و با خشم و عصبانیت گفت: «با این وضع، چیزی برای ما باقی نمیماند» ؟!.امام کاظم ( علیه السلام ) فرمود: «میدانستم که نخواهی پذیرفت» !.( مناقب آل ابی طالب (ع) ۳۲۰:۴)
خداوند ما را در مسیر اسلام حقیقی ثابت قدم بدارد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۳/۲۹
موضوع: #احکام_اجتماعی_نگاه_به_فیلم_و_عکس
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السّلام نقل شده است: اِیّاکُم وَ النَّظرَة فَانَّها تَزرَع فی القَلبِ الشَهوَة وَ کَفى بِها لِصاحِبِها فِتنَة؛ از نگاه [ناپاک] بپرهیزید که چنین نگاهى تخم شهوت را در دل مىکارد و همین مقدار براى فتنهى صاحب آن بس است. (تحف العقول، ص 305)
چند نکته شرعی درباره نگاههای حرام:
1. نگاه به فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن حرام است هر چند به قصد لذت نباشد و در این حکم فرقی بین متاهل و مجرد نیست و قصد و هدف نگاه کردن نیز حکم را تغییر نمی دهد.
2. نگاه به فیلم و عکس نامحرم که حجاب شرعی را رعایت نکرده باشد، اگر به قصد لذت باشد یا با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود داشته باشد، ولو که صاحب عکس و فیلم آشنا نباشد، شرعا حرام است. (1)
3. نگاه به فیلم و عکس نامحرمی که پوشش شرعی را رعایت نکرده و صاحب عکس آشنا می باشد، مثل دختر عمو یا خواهر خانم یا همسر برادر و دیگر کسانی که آشنای انسان هستند، نگاه به فیلم و عکس این افراد (بدون پوشش شرعی) هر چند بدون قصد لذت باشد، شرعا حرام است. (2)
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان مصون بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) صرفا جهت اطلاع: اما چنانچه صاحب عکس آشنا نباشد در صورتی که عکس و فیلم مبتذل نباشد، نگاه کردن مانعی ندارد بشرط اینکه نگاه کردن به قصد لذت نباشد و با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود نداشته باشد.
صرفا جهت اطلاع: مقصود از آشنا بودن آن است که اگر او را به عنوان زن فلان شخص یا خواهر فلان-مثلا- بشناسد، کافی است. (رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 745606، تاریخ استفتاء: 1395/12/12 ؛ استفتائات مکارم، ج3 س 679)
(2) (سیستانی، مکارم، وحید: اگر از خانم های بد حجاب یا بی حجابی باشد که وقتی آنان را امر به حجاب کنند اعتنا نمی کنند، باشد؛ در صورتی که بدون قصد لذت جنسی و بدون ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.) (استفتائات حضرت امام، ج2 س 43 و ج3 ص: 261 س: 14 ؛ رساله آموزشی، ج2، درس 76 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1183 ؛ سیستانی، استفتائات، سوال 223، حکم نگاه به عکس و فیلم ؛ توضیح المسائل مراجع، ج2 ذیل مساله 2434 ؛ مکارم، استفتائات سایت، احکام نگاه کردن ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 س 1717 و 1719 ؛ جامع المسائل(فاضل) ج1 س1728 و س 1729 و س 998 ؛ بهجت استفتائات ج4 س5366 و س 5378)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۲۹
موضوع: #علت_نیامدن_اسم_ائمه_علیهم_السلام_در_قران
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
ابوبصیربه امام صادق علیه السلام عرض کرد: مردم می گویند: چرا نام علی و اهل بیت ایشان در کتاب خدانیست؟ فرمود: به آنان بگو نماز بر رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شد؛ ولی خداوند رکعت های آن را که سه یا چهار تاست در کتابش نام نبرد، تا آنکه رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم ) آن را برای مردم تفسیرکرد(کافی ج1 ص286)
قرآن کتاب کلیات است و جزئیات رانیاورده؛ حتی با اینکه توحید و مساله جسمانییت خدا مهمتر از امامت است در قران نیست و برخی درموردخدا جسمانیت را قائل شدند؛ولی در قران نیامده است.-از طرفی اسم مخالفین ائمه نیز نیامده است.
خدا گرچه برخی جاها اسم برده؛ ولی برخی جاها اسم نبرده مثل اسم زلیخا در داستان یوسف و اسم خضر در داستان موسی رانیز نگفته است و فقط صفات آنها را گفته است.
خداوندبجای معرفی به اسم؛ با صفت معرفی کرده است مثل آیه ولایت؛ آیه مباهله؛ آیه تبلیغ و...؛ چون کنایه ابلغ از تصریح است.
-البته گاهی با اینکه برخی مطالب واضح در قران آمده مثل قضیه متعه و صیغه ،ولی بازهم مخالفین قبول نکردند
- خود این قضیه اسم مستقیم نبردن باعث شده تادشمنان دین به فکر تحریف قرآن نیفتند و جان امام علی نیز محفوظ بماند
پروردگارا مارا جزء یاران حقیقی امیرالمومنین علی علیه السلام قرار بده به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۴/۳۰
موضوع: #احکام_اجتماعی_خوردنی_های_حلال_و_حرام
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن فرموده است: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُلُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُواْ لِلّهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ. ای کسانی که ایمان آوردهاید! از نعمتهای پاکیزهای که به شما روزی دادهایم، بخورید و شکر خدا را بجا آورید؛ اگر او را پرستش میکنید! (سوره مبارکه بقره آیه 172)
در برخی موارد خوردن و آشامیدن حرام است که به چند مورد اشاره می شود:
1. خوردن غذایی که نجس است حرام است اما اگر شک دارد که نجس شده یا نه، خوردن آن اشکال ندارد. (1)
2. خوردن گوشت حیوانات حرام گوشت مانند خرگوش، خرچنگ، ماهی بدون پولک، حشرات حرام است و همچنین خوردن بعضی از قسمتهای حیوانات حلال گوشت نیز مانند دنبلان و نخاع حرام است. (2)
3. خوردن هر مایعی که مست کننده می باشد حرام است، و در آن فرقی بین این نیست که کم باشد یا زیاد و فرقی ندارد مست بشود یا نه؛ و کسی که مرتکب این گناه بزرگ شده، باید علاوه بر توبه در حالت طبیعی نمازش را بجا آورد و ترک نماز گناه دیگری است. (3)
4. خوردن مال غصبی و مالی که از راه حرام بدست آمده مثل مال دزدی یا مالی که از راه قمار و مانند آن بدست آمده است؛ در این مورد انسان نیز مدیون است و باید مالی را که استفاده جبران کند و به صاحبش برگرداند.
خداوند متعال رزق حلال و طیب به همه مسلمین و مومنین عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 145)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، م 1 و م 2 و م 5 و م 27 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 877 و م 878 و م 881 و م 900 ؛ جامع المسائل ج1 س 1362 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5882)
(3) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، خوراکی های غیر حیوان، م 15 و م 16 ؛ منهاج الصالحین، ج3 ، م 926 و م 927 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5936 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام النجاسه م 32)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۳۰
موضوع: #انگشتر_زکات_دادن_امام_علی_علیه_السلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در آیه 55 مائده می فرماید: إِنّما وَلیکُمُ اللهُ و رَسولُهُ والّذینَ ءَامَنوا الَّذینَ یقِیمُونَ الصَّلوةَ و یؤتُونَ الزَّکوة و هُم راکِعونَ: ولی شما فقط خدا، پیامبر و مؤمنانی هستند که نماز را به پا داشته،و درحال رکوع زکات میدهند.
بسیاری از بزرگان اهل سنت گفته اند این آیه در شأن امام علی نازل شد که در هنگام نماز انگشترش را به یک فقیر بخشید.
انسانها حالات روحی مختلفی دارند مثلا گاهی پیامبر بخاطر گریه یک بچه نماز را سریع تمام می کرد و یا بخاطر اینکه امام حسین علیه السلام درحالت سجده روی پشت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میرفت نماز را طولانی میکرد و گاهی هم نقل شده با اینکه خانه امام سجاد آتش گرفت ایشان درنماز متوجه نشد. مثلا حضرت یعقوب متوجه حضرت یوسف در چاه نشد،ولی بوی یوسف را از مصر فهمید.
از طرفی باید بدانیم که نماز و زکات هر دو دستور خداهستند و توجه به زکات و فقیر حواس پرتی درنماز نیست،و نوعی دستور از خدا به امام برای رفع مشکل مردم است، از این جهت خدا بخاطر این عمل امام علی آیه ای را در مدح عملشان نازل کرد.
خدواندا: عمل به دستورات دینی را با تبعیت کامل از آنها به ما عنایت بفرما
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۴/۳۰
موضوع: #احکام_اجتماعی_اسراف_و_تبذیر
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: إِنَّ اَلسَّرَفَ يُورِثُ اَلْفَقْرَ وَ إِنَّ اَلْقَصْدَ يُورِثُ اَلْغِنَى . اسراف کردن فقر و تنگدستی را به دنبال دارد و نتیجه میانه روی بی نیازی و توانگری خواهد بود. (وسائل الشیعه، ج 15، ص 261)
چند نکته شرعی در باب اسراف و تبذیر:
1. اسراف به معنى خارج شدن از حدّ اعتدال است بى آنکه چیزى را ظاهراً ضایع کرده باشد، امّا تبذیر به معنای ضایع کردن مال است مثل این که براى دو نفر میهمان غذاى ده نفر را تهیّه ببینیم، و باقى مانده را دور بریزیم که هر دو مورد از لحاظ شرعی حرام و گناه محسوب می شود. (1)
2. اسراف و تبذیر در زندگی مصادیق مختلفی دارد؛ مانند باز گذاشتن شیر آب هنگام شستن خودرو یا مسواک زدن یا وضو گرفتن؛ روشن ماندن کولر، وسایل برقی، چراغها در منزل و یا محل کار بیش از مقدار نیاز؛ کوتاهی در نگهداری نان که منجر به دور انداختن نان می شود، تهیه هر گونه خوردنی بیش از اندازه و دور ریختن آن، و ... از این موارد است .
2. اگر کسی تمام مال یا بخشی از اموالش را اسراف یا تبذیر کند یا در راه حرام مصرف کند، علاوه بر اینکه گناه کرده است و باید توبه کند لازم است خمس آن مقداری را که در راه حرام مصرف کرده و یا اسراف شده را بپردازد؛ مثلا اگر برای مجلس عروسی نوازنده موسیقی حرام را دعوت کردو ومبلغی را به او پرداخت نمود باید علاوه بر توبه خمس آن را به دفتر مرجع تقلیدش پرداخت نماید. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1469 ؛ مکارم، استفتائات سایت، متفرقه، اسراف) https://makarem.ir/main.aspx?reader=1&lid=0&mid=2721&catid=6509&pid=61777
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1775 ؛ توضیح المسائل جامع آیت الله سیستانی م 2317 ؛ عروه الوثقی، ما یجب فیه الخمس، م 61)
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۳۰
موضوع: #علت_فراموشی_غدیر
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت موسى(علیهالسلام) به صراحت و روشنى، برادرش حضرت هارون(علیهالسلام) را خليفه و جانشين خود قرار داد. ايشان بنىاسرائيل را كه بيش از هفتاد هزار نفر بودند جمع نمود و به آنها تأكيد كرد كه هارون جانشين و خليفه من است و همه باید امر او را اطاعت كنيد. وقتى كه ايشان براى مدت كوتاهى به كوه طور به ميهمانى پروردگار رفت، تكليف مردم كاملاً مشخص شده بود و بايد در اين ايام از هارون تبعيت مىكردند.
هنوز مدت يك ماه از غيبت موسى سپرى نشده بود كه فتنه سامرى برپا شد و بين مردم اختلاف پيش آمد. پس از آن كه سامرى، گوساله طلا را به آنها نشان داد، بنىاسرائيل هارون، خليفه مسلّم خود را كه از جانب حضرت موسى تعيين شده بود، رها نموده و در اطراف سامرى اردو زدند؛ لذا در مدت كوتاهى هفتاد هزار نفر از همان قوم بنىاسرائيل كه خلافت هارون را با گوش خود از حضرت موسى شنيده بودند و وجوب اطاعت هارون برايشان بديهى بود، هارون را رها كرده و گرفتار دسيسه سامرى گوساله پرست شدند. حتى وقتى كه هارون آنها را منع كرد، در صدد قتل وى بر آمدند. آن قدر هارون اذيت شد كه در برگشت از كوه طور، نزد موسى رفت و شكايت و درد دل نمود. اين شكايت در قرآن مجيد چنين آمده است: «إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكادُوا يَقْتُلُونَنِی [اعراف/150] اين قوم منرا خوار و ضعيف ساختند و مىخواستند منرا به قتل برسانند».
حال با این اوصاف و با این آیههای قرآنی میتوان گفت که سامری به حق بوده است و هارون ناحق؟ به خاطر اینکه صحابه بزرگ و نزدیک موسی(علیهالسلام) به سامری پیوستند؟ آیا این سخن پذیرفتنی است؟ آیا مورد قبول است که بگوئیم چون قوم موسی به سامری روی آوردند، به خاطر نبودن نص صریح بر جانشینی هارون بود؟ آیا درست است که قوم موسی(علیهالسلام) کلمات و گفتههای موسی(علیهالسلام) را تاویل ببرند و بگویند که ما از کلماتی که در مورد جانشینی هارون گفته شده بود این طور فهمیدهایم؟}}}-
اگراز غدیر تا رحلت پیامبر 70 روز بود،ولی از غیبت حضرت موسی تا امدنش 40 روز بود و موسی زنده بود ولی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم از دنیا رفته بود؛همانطور که اکثر اصحاب حضرت موسی گوساله پرست شدند، اکثر یاران پیامبر ما نیز در سفارش غدیر را رها کردند؟ و امام علی علیه السلام مجبور شد کلمات حضرت هارون را بکار ببرد که(«إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَكادُوا يَقْتُلُونَنِی [اعراف/150] اين قوم منرا خوار و ضعيف ساختند و مىخواستند منرا به قتل برسانند».
امام علی علیه السلام در باره علت کنار گذاشتن ایشان بعد از غدیر فرمودند: در حقيقت، يك خودخواهي بود و رياست طلبي و خودكامگي بود. يك دسته به خاطر حسادت، آمدند اين زيادهخواهي و خودخواهي و انحصار طلبي را بخيلانه و حسودانه، از ما گرفتند و يك عده هم از كنار غصب خلافت، سخاوتمندانه گذر كردند و حوصله دفاع از حق ما را نداشتند، و از ما و سخنان پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) دفاع نكردند. فرداي قيامت، خداوند داور است و بازگشت همه به سوي خداست.(نهج البلاغه محمد عبده، ج2، ص64)
دلیل بعد کینه ایی بود که از امام علیه السلام بخاطر جنگهای زمان پیامبر داشتند—احقادا بدریه و خیبریه و حنینیه—
-پروردگارا:ایمان همراه با عمل به دستورات دین را به ما عطا بفرما به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۳۱
موضوع: #امامت_در_کلام_امام_رضا_علیه_السلام۱
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام رضا ( علیه السلام ) درباره معرفت امامان معصوم فرموده اند: «من مات و لم یعرفهم مات میتة جاهلیة؛ هر کس بمیرد و امامان را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است » (عیون أخبار الرضا (علیه السلام) ج2ص121) بر اساس این حدیث رضوی، معیار و مرز بین مرگ در جاهلیت و اسلام، معرفت امام است. انسان هرچه از اسلام بپذیرد، ولی سرانجام امامان را نشناسد، در کفر، شرک و مرگ جاهلی جای دارد.
- طبق حدیث سلسله الذهب، شرط نجات از جهنم، توحید است که امام رضا فرمود: بشروطها وانا من شروطها (التوحید صدوق،ص25):
یعنی اولا شرط پذیرش توحید، قبول ولایت امام است.ثانیا: امام رضا فرمود من، نه امام اول یا سوم یا ششم؛ چون شیعیان 4 امامی و 6 امامی و واقفی تا امام رضا را قبول دارند ولی امام هشتم راقبول ندارند که قبول نیست؛
ثالثا: امام رضا زمانی که فرمود (من جزء شروطم ،امام رضا، امام زنده آن زمان بود ،ولی الان امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف )؛ امام این عصر هستند و بدون پذیرش امام زنده مرگ جاهلی میشود؛ چون طبق فرمایش امام رضا ( علیه السلام ) در هر دوره ای امامی هست و گرنه زمین اهلش را در خود فرو می برد (عیون أخبار الرضا (علیه السلام)؛ج2؛ص264)؛ چون ائمه واسطه فیض خلقت هستند. (زیارت جامعه کبیره)
- امام رضا ( علیه السلام ) در حدیثی شرط درخواست شفاعت برای زائر خویش را در روز قیامت عارف به حق امام بودن ذکر کرده اند (بحار، ج ١٠٢،ص ٣٣)
مطمئنا معرفت به امام باید با اطاعت همراه باشد و گرنه سودی ندارد.
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
حمعه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۴/۳۱
موضوع: #احکام_اجتماعی_احکام_ارث
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امیرالمومنین علیه السلام در اهمیت حق الناس نقل شده است: خـداونـد مـتعال حقوق بندگان را مقدم بر حقوق خود قرار داده است فَمَنْ قامَ بِحُقُوقِ عِبادِ اللّهِ كانَ ذلِكَ مُؤَدِّيًا اِلَى اْلقِيامِ بِحُقُوقِ اللّهِ. پس هر کسی كه حقوق بندگان خدا را ادا نمايد، حقوق الهى را نيز ادا خواهد كرد. (شرح غررالحكم ، ج 3، ص 370)
یکی از موارد مهم حق الناس سهم الارث است که چند نکته شرعی در این زمینه بیان می شود:
1. وقتی که شخصی از دنیا می رود و چند وارث دارد اموال او به صورت شراکتی ملک تمام ایشان خواهد بود و هیچ کدام از آنها بدون اجازه و رضایت سایر ورثه حق تصرف در آن اموال را ندارند. (1)
2. در مواردی که افراد در زنده بودنشان، اموال را بین فرزندان تقسیم می کنند و تحویل می دهند، شرعا ارث محسوب نمی شود و احکام آن را نیز ندارد و می تواند از باب هدیه و بخشش باشد که احکام همان هدیه جاری باشد. (2)
3. چنانچه فردی فوت کند اگر چند فرزند پسر و دختر داشته باشد فرزندان پسر دو برابر دختران سهم می برند و فرقی در این حکم بین اینکه میت پدر باشد و یا مادر نیست. (3)
4. زن و شوهر در ازدواج دائم از یکدیگر ارث می برند. البته در مورد جزئیات ارث بردن زن و شوهر از یکدیگر و دیگر موارد ارث نکات ریزی وجود دارد و نظر فقهای عظام هم متفاوت است و هر شخص هم باید طبق نظر مرجع عمل کند، که برای راهنمایی بیشتر به کارشناسان مسائل دینی مراجعه نمایید. (4)
خداوند متعال به همه توفیق کسب روزی حلال عنایت فرماید به برکت صوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی جلد دوم بخش دوم: معاملات جایز ؛ فصل چهارم: شرکت درس50: مبحث سوم: شرکت عقدی صحیح)
(2) (استفتاء خصوصی از سایت امام خامنه ای، شماره 841320)
(3) (رساله مراجع، مساله 2736)
(4) (رساله مراجع، مساله 2770 و 2771)
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۴/۳۱
موضوع: #امامت_در_کلام_امام_رضا_علیه_السلام۲
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
تعریف امامت: بهترین و جامعترین تعریف از امامت را حضرت امام رضا ( علیه السلام ) فرمود:« إِنَّ اَلْإِمَامَةَ خِلاَفَةُ اَللَّهِ وَ خِلاَفَةُ اَلرَّسُولِ (الکافی، ج۱، ص۲۰۰). همانا امامت، منصب جانشینی خدا و رسول ( صلی الله علیه و آله و سلم ) است».
با این تعریف، هرچه معرفت دقیقتری از خدا و رسول خدا داشته باشیم، به همان میزان شناخت عمیق تری از امامت ائمه علیهم السلام خواهیم داشت و دیگر دچار افراط و تفریط نخواهیم شد.
- مقامی بالاتر از نبوت: امام رضا ( علیه السلام ) فرمود: امامت مقامى است که خداى عز و جل بعد از رتبه نبوت و خلت در مرتبه سوم به ابراهیم خلیل ع اختصاص داده و به آن فضیلت، مشرفش ساخته و نامش را بلند و استوار نموده و فرموده (بقره/۱۲۴): «انی جاعلک للناس اماما: همانا من ترا امام مردم گردانیدم».(الکافی، ج۱، ص۱۹۹)
این حدیث در توضیح آیه اثبات میکند مقام امامت بالاتر از نبوت است،چون بعد از نبوت و خلیل اللهی به ابراهیم (علیه السلام) رسید.
- علامات امام: امام رضا ( علیه السلام ) مىفرماید: «لِلاِمامِ علاماتٌ: یَکونُ اَعلَمَ النّاسِ وَ اَحکُمَ النّاسِ وَ اَتقَى النّاسِ وَ اَحلمَ النّاسِ وَ اَشجَعَ النّاسِ، وَ اَسخَى النّاسِ وَ اَعبَدَ النّاسِ...وَ یَکُونُ مُطَهَّراً...؛ امام داراى نشانه هایى است: او1. داناترین مردم، 2. بهترین انسان در قضاوت، 3.با تقواترین مردم، 4. بردبارترین مردم، 5. شجاعترین مردم، 6. سخاوتمندترین مردم 7.عابدترین مردم مىباشد...و 8. پاکیزه (از گناهان و معصوم است) . (عیون أخبار الرضا علیه السلام ،ج1،ص212)
خداوند توفیق شناخت و تبعیت از امام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۱
موضوع: #راههای_کسب_دوستی_اهل_بیت_علیهم_السلام
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
برای اینکه دوستى و محبت اهل بیت ( علیهم السلام ) را بدست بیاوریم راههایی وجود دارد که عرض میشود:
1. معرفت اهل بیت ( علیهم السلام )
در سایه معرفت امام به کمالات و ویژگىهاى منحصر به فردش آشنا مىگردیم و این باعث محبت نسبت به اهل بیت ( علیهم السلام ) میشود. امام صادق ( علیه السلام ) مىفرماید: «امام آن شاخص آشکار است که بین خداى عزوجل و خلقش قرار گرفته، پس هر کس او را شناخت مؤمن مى گردد و هر کس او را انکار کرد کافر مى گردد»( کافی، ج 1، ص 170، ح 839.)
مؤمن بودن، فرع بر شناخت امام است. از طرفى ایمان، عین حب و بغض است. امام محمد باقر ( علیه السلام ) مىفرماید: «الایمان حب و بغض»؛ (میزان الحکمه، ج 2،ص 214، ح 3095)
2. اطاعت از اهل بیت ( علیهم السلام )
هر اندازه نسبت به اوامر آنان عصیان شود، به همان اندازه بغض و کدورت نسبت به آنان در دل ایجاد مىشود و بر عکس هر اندازه نسبت به اوامر آنان اطاعت شود، به همان اندازه حب و صفا به آنان دل را فرا مىگیرد. امام رضا ( علیه السلام ) مىفرماید: « «الها! از تو آن عملى را مسألت مىکنم که حب خودت را به من برساند»( میزان الحکمه ، ح 3093.). بنابراین یکى از راههاى عملى وصول به «حب» اصل عمل و طاعت عملى است.
3. توسل حقیقی
در سایه شناخت امام مى فهمیم همه چیزمان به او وابسته است. واسطه فیض و کمال و همه چیزمان امام مىباشد براى آشنایى بیشتر ترجمه زیارت جامعه کبیره را مطالعه کنید. اگر توسل بعد از شناخت و با حال همراه باشد، ترنم عاجزانه و عاشقانهاى است که حب را در دل بیش از پیش مىپروراند.
4. تولى و تبرى
دو اصلى که با حب اهل بیت ( علیهم السلام ) تأثیر متقابل دارند یعنى، حب اهل بیت ( علیهم السلام )، تولى و دوستى با دوستان خدا و آنان و تبرى و بىزارى از دشمنان خدا و آنان را مى آورد و تولى و تبرى هم محبت اهل بیت ( علیهم السلام ) را در پى دارد.
خداوند توفیق محبت و اطاعت از اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۱
موضوع: #احکام_عبادی_اقتدا_در_نماز_جماعت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در اهمیت مرتب بودن صفوف نماز جماعت نقل شده است: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ الشَّیطَانُ. صفهای نماز جماعت را منظم کنید، شانههایتان را برابر شانههای همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود. (وسائل، ج 8، 423)
بر زائر مستحب است در هر جایی از زیارت که وقت نماز واجب شد زیارت را موقتا رها کرده و خود را به صفوف نماز جماعت برساند و این افضل است؛ اما چند مساله شرعی درباره احکام نماز جماعت:
1. در نماز جماعت، مطابق نظر اکثر مراجع تقلید بعد از تکبیرِ امام، اگر صفهای جلو آمادهی تکبیر گفتنِ نماز باشند، کسانى که در صفهای بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (1)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده، اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند، چنانچه در حالی که امام ایستاده، بخواهد اقتدا کند، باید خودش حمد و سوره را بخواند و لازم است تمام قرائت را آهسته بخواند حتی بسم الله آن را (ولو از نمازهایی باشد که بر مردان بلند خواندنش واجب باشد مثل قضای نماز صبح) و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد، و فقط به اندازه حمد تنها وقت است باید حداقل حمد را بخواند و به فتوای امام خامنهای و همچنین تعداد زیادی از مراجع تقلید در رکوع، خود را به امام جماعت برساند. (2)
3. اگر ماموم قبل از اقتدا میداند که برای خواندن حمد هم زمان کافی ندارد (بنابراحتیاط واجب) صبر کند تا امام به رکوع برسد، بعد اقتدا کند؛ که در این صورت دیگر قرائت در آن رکعت از او ساقط است؛ البته در رکعت چهارم جماعت که رکعت دوم این مسافر می باشد قرائت واجب است. (3)
قبولی طاعات و عبادات، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود. مشهور؛ مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن بر خلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م 1418 ؛ بهجت استفتائات ج2 س2672)
(2) (امام خامنهای، آیات عظام خوئی، بهجت، فاضل، تبریزی، سیستانی، مکارم، وحید: خودش را به رکوع برساند. آیت الله سیستانی: اگر برای تمام حمد وقت ندارد، حمد را قطع کند و با امام به رکوع برود.) (امام خامنهای، سایت ادمین، استفتاء شخصی ؛ رساله مراجع م1442)
(3) (رساله مراجع م 1441)
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۱
موضوع: #آثار_محبت_اهل_بیت_علیهم_السلام1
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
هر کار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد; دوستی اهل بیت نیز آثار فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. حشر با اهل بیت در روز قیامت :
امام علی علیه السلام فرمود: «من احبنا کان معنا یوم القیامة و لو ان رجلا احب حجرا لحشره الله معه;) هر که ما را دوست بدارد، در روز قیامت با ما خواهد بود و اگر کسی سنگی را دوست داشته باشد، خداوند او را با آن محشور خواهد کرد.» (امالی صدوق، ص 209)
2. بالاترین درجات بهشت: امام علی ( علیه السلام ) فرمود: اهل بهشت به منازل شیعیان ما (در بالاترین درجات آن) نگاه می کنند همانطوری که انسان به ستارگان می نگرد.» (بحارالانوار، ج 8، ص 148)
3. رسیدن به مقام شهید : حضرت علی علیه السلام فرمود: میت شیعه ما صدیق و شهید است چون که امر ما را تصدیق نموده و به خاطر ما دوستی و دشمنی نموده است و از این کار خود، خدای عز و جل را اراده کرده است.» (الخصال ،ج1،ص636)
4. چشم روشنی در هنگام مرگ : روزی حارث همدانی به حضور علی علیه السلام آمد. امام علیه السلام از علت آمدن او جویا شد. او گفت: عشق و علاقه به شما مرا به اینجا کشانیده است. حضرت در تایید سخن او فرمود: «به خدا همین طور است. هیچ انگیزه ای جز محبت ما تو را به اینجا نیاورده است.» آن گاه علی علیه السلام به عنوان تشکر از اظهار علاقه این دوست صمیمی خویش، به او فرمود: «بدان که هیچ بنده ای از دوستان ما نمی میرد مگر اینکه در هنگام مردن، مرا آن طوری که دوست دارد می بیند و همچنین از دشمنان و مخالفین ما هم کسی نمی میرد تا اینکه در هنگام مرگ، در حالی که دلش نمی خواهد، مرا می بیند و شرمنده می شود(اعلام الدین دیلمی، ص 448)
ای که گفتی فمن یمت یرنی - جان فدای کلام دل جویت
کاش روزی هزار مرتبه من - مردمی تا بدیدمی رویت
خداوند توفیق محبت به همراه اطاعت از اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۱
موضوع: #احکام_عبادی_وقت_نماز_مغرب_و_عشا
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام صادق علیه السلام نسبت به نماز اول وقت اینگونه روایت شده که: إمْتَحِنُوا شِیعَتَنَا عِنْدَ مَوَاقِیتِ الصَّلَوَاتِ کیفَ مُحَافَظَتُهُمْ عَلَیهَا! شیعیان ما را در اوقات نمازها آزمایش کنید که چگونه بر خواندن نماز خود در موعد مقرّر محافظت می کنند. (بحارالأنوار، ج 65، ص 149)
اما یک سوال شرعی: می پرسند انتهای وقت نماز مغرب و عشاء تا چه زمانی است؟ و در چه صورتی قضا می شود؟
در پاسخ به سوال به چند نکته اشاره می کنیم:
1. وقت نماز مغرب و عشا در حالت عادی تا نیمه شب شرعی ادامه دارد؛ و مطابق نظر تعدادی از مراجع از جمله امام خامنه ای نیمه شب شرعی (برای نماز مغرب و عشا) نصف فاصلة بین غروب آفتاب تا هنگام اذان صبح است (که تقریباً یازده ساعت و ربع بعد از اذان ظهر آخر وقت نماز مغرب و عشا است) که انسان نباید نماز را تا این زمان عمدا تاخیر بیاندازد. (1)
2. حال اگر انسان نماز مغرب و عشایش را فراموش کرد و یا خواب بود یا اینکه خانم عذر شرعی اش بعد از نیمه شب برطرف شد و تا نیمه شب شرعی نماز را نخواند در این صورت لازم است نماز را بعد از نیمه شب شرعی تا قبل از اذان صبح بجا آورد و برای بعد نگذارد؛ البته مطابق نظر تعدادی مراجع از جمله امام خامنه ای، بنابر احتیاط واجب، نیتِ ادا و قضا نکند. (2)
3. اگر خدایی ناکرده شخصی عمدا نمازش را تا نیمه شب شرعی تاخیر انداخت مرتکب گناه شده است و علاوه بر اینکه باید توبه کند، به نظر بسیاری از مراجع از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب باید نمازش را بعد از نیمه شب تا قبل از اذان صبح بدون نیتِ ادا و قضا بخواند. (3)
خداوند متعال به همه ما توفیق نماز اول وقت عنایت فرماید به برکت صوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) خوئی و تبریزی: نیمه شب فاصله بین غروب و طلوع آفتاب می باشد. گلپایگانی و صافی: احتیاط واجب... . (رساله آموزشی درس 35؛ رساله نماز و روزه، مقام معظم رهبری، م 12 ؛ رساله مراجع مساله 739)
(2) آیت الله مکارم و سیستانی، چنانچه معذور بوده تا اذان صبح به نیت ادا بخواند. (رساله نماز و روزه نمقام معظم رهبری، مساله 15 ؛ العروة الوثقی، احکام نماز، فصل فی أوقات الیومیة و نوافلها، مقدمه ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصلوه، مقدمات ششگانه، م6 ؛ ؛ خویی و وحید، منهاج الصالحین، ج2، قبل از م۵۰۱ ؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج۱، م۶۰۵ ؛ صافی، هدایة العباد، ج۱، م۶۳۸ ؛ امام خامنه ای، شماره استفتاء: 685311، تاریخ استفتاء: 1395/05/12)
(3) توضیح المسائل مراجع م۷۴۰ (آیت الله شبیری زنجانی، آیت الله مکارم: قضا شده است.) (رساله نماز و روزه مقام معظم رهبری، مساله 15)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۲
موضوع: #احکام_اجتماعی_جایگاه_اهل_بیت_علیهم_السلام_در_فقه
مناسبت: روز مباهله پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک عید بزرگ مباهله
خداوند متعال در سوره مبارکه شوری آیه 23 به پیامبرش اینگونه فرموده است: قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَی. بگو: من از شما هیچ مزدی (برای رسالت) نمی خواهم مگر مودّت به نزدیکانم [= اهل بیتم]. («محبت» يک امر قلبي خالص است؛ «مودت»، مهرورزي توأم با اطاعت و پيروي است.)
چند نکته شرعی کوتاه راجع به جایگاه پیامبر اکرم و اهل البیت علیهم السلام در فقه و احکام:
1. یکی از واجبات در نماز تشهد است، در تشهد بر نمازگزار واجب است به یگانگی خداوند متعال و رسالت پیامبر خدا شهادت بدهد و بعد از این شهادتین واجب است بر پیامبر و آل ایشان صلوات بفرستد؛ (صلوات مردم) و چنانچه عمدا این موارد را ترک نماید، مثلا صلوات نفرستد نمازش باطل است و در این حکم فرقی بین نمازهای واجب یا مستحب نیست. (1)
2. دشمنی با پیامبر و اهل بیت ایشان علیهم السلام شرعا حرام است و کسی که نعوذ بالله به ایشان دشنام دهد و یا اهانت کند شرعا کافر محسوب می شود و بدنش نجس است. (2)
3. هر عملی که عرفا هتک و بی احترامی به اهل بیت معصومین علیهم السلام باشد حرام است. هتک حرمت ائمه علیهم السلام مصادیق مختلفی دارد و فرقی نمی کند که این هتک به صورت توهین و تخریب حرم باشد یا ساخت کاریکاتور، فیلم یا موسیقی موهن و یا نوشتن مقالات و مطالب توهین آمیز و ... که همه اینها حرامند. حتی گاهی اوقات می بینید در قالب مزاح و لطیفه (به هدف خنداندن دیگران) مطالبی نشر داده میشود که وهن دین و مقدسات است لذا مؤمنین باید مراقب باشند وسیله نشر این مطالب حتی در این قالب هم نشوند. (3)
خداوند متعال بحق امیرالمومنین و اولاد طاهرینش علیهم السلام در دنیا و آخرت ما را از ایشان جدا نگرداند به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروة الوثقی، واجبات الصلاة و أركانها، التشهد ؛ رساله مراجع، مساله 1100)
(2) (تحريرالوسيلة، كتاب الطهارة فصل في النجاسات، مساله 11 ؛ رساله مراجع، ذیل مساله 106؛ رساله آموزشی درس8)
(3) (التعليقة على العروة الوثقى، كتاب الطهارة، فصل في النجاسات، فصل فی أحکام المساجد، مساله 20 ؛ رساله مراجع، مساله 904 ، مساله 884 ؛ استفتاء خصوصی از امام خامنه ای، سوال شماره 1088335، 1399/02/0
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲
موضوع: #اهمیت_آیه_مباهله
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از آیاتی که در فضیلت اهل بیت و امیرالمومنین ( علیه السلام ) نازل شده؛ آیه مباهله(61 آل عمران) است.
ابتهال به معناىتضرع و واگذارى کار به خداست. مباهله، به معنى نفرین کردن دو نفر به یکدیگراست.
داستان مباهله از این قرار است که: بعد از اینکه پیامبر مسیحیان رابه اسلام دعوت کرد و نامه به بزرگان مسیحیان نوشت و آنها بعد از بحث حاضر به پذیرش اسلام نشدند وحضرت عیسی را نیز خدا میدانستند،قرار براین شد که در مکانی جمع شده و از خدا بخواهند که هر کس در این موضوع دروغگو است، خداوند بر او غضب کند و عذاب نازل کند.
فمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَللَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ : هرگاه بعد از علم و دانشی که (در باره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: «بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آنگاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.
طبق روایات شیعه و اهل سنت، پیامبر، امام علی ( علیه السلام ) وحسنین ( علیه السلام ) و حضرت زهرا ( سلام الله علیها ) را به همراه خود بردند که مسیحیان بعد از اینکه دیدند پیامبرنزدیکترین افراد خود را آورده از مباهله انصراف دادند و مجبور به دادن جزیه و خراج شدند.
به فرموده امام رضا ( علیه السلام ) بزرگترین فضیلت امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) در قرآن آیه مباهله است که امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) در این آیه به عنوان نفس و جان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) (انفسنا) معرفی شده است.، چون هیچ موجودی برتر از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) نیست؛ پس به حکم خداوند، کسی برتر از نفس و جان پیامبر؛یعنی امیرالمومنین ( علیه السلام ) نیست (الفصول المختاره، ص۳۸)
خداوند توفیق پیروی از اهل بیت علیهم السلام را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۵/۲
موضوع: #احکام_عبادی_مصرف_خمس
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به خمس اینگونه آمده است که: إنَّ ٱلْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ... فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَکُمْ دُعَاءَنَا. پرداخت خمس کمک در (تبلیغ) دینمان است ... از پرداختش دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص548)
اما مسئله شرعی: کسی که سال خمسی او رسید و از درآمد بین سالش باقی ماند لازم است خمسش را بپردازد. که احکام مفصلی دارد، امروز نکاتی در مصرف خمس بیان می کنیم:
1. خمسی که مکلفین می پردازند به دو قسمت تقسیم می شود: یک قسمت آن سهم امام زمان علیه السلام است و قسمت دیگر آن سهم سادات فقیر است؛ در زمان غیبت حضرت ولی عصر رساندن و مصرف خمس در محل واجب خود بر عهده مرجع تقلید است بنابر این خمس یا به دفتر مرجع تقلید خودش پرداخت شود یا (به فتوا یا احتیاط واجب) برای هزینه کردن از نماینده مرجع اجازه گرفته شود. (1)
2. برخی افراد می گویند ما در طول سال خیرات مختلفی داریم و به فقراء کمک می کنیم و یا مجلس اطعام می گیریم و ... به همین خاطر تکلیف را اداء کردیم؛ در پاسخ باید گفت که همانطور که بیان شد برای مصرف خمس به عنوان یک واجب مالی محل خاصی معین شده که لازم است به همان عمل شود و هر مقدار هم که این خیرات انجام شود مکلف را از دادن خمس معاف نمی کند.
3. کسانی که تاکنون مسئله را نمی دانسته و برخلاف وظیفه عمل کرده اند؛ مثلا سهم امام علیه السلام را بدون اذن نماینده مرجع تقلید در ساخت مسجدی هزینه کرده اند و یا اینکه سهم سادات را به سیدی که فقیر نیست پرداخته اند به تکلیف شرعی خمس عمل نشده است و لازم است با مراجعه به دفتر مرجع تقلید خویش کسب تکلیف نمایند.
در پایان عرض می کنیم: مسائل و احکام خمس بسیار وسیع و دقیق است (اینکه خمس به چه کسی واجب است و چه اموالی خمس دارد و یا ندارد) و لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنهای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 1834 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1005 ؛ صافی، جامع الاحکام، ج1 س 766) سیستانی: پرداخت سهم سادات نیاز به اجازه ندارد. صافی: سوال: آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است، اذن مجتهد می خواهد؟ جواب: بنابر احتیاط، اذن مجتهد لازم است؛ ولی از طرف حقیر به طور عام پرداخت شود سهم سادات عظام به آنهایی که محتاج اند، مجاز است.
(2) (رساله مراجع، اقتباس از م 1829 و ذیل مساله 1851 ؛ امام خامنه ای سایت، شماره استفتاء611289 ؛ سیستانی، رساله جامع 2440)
@AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۲
موضوع: #آیه_مباهله
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
خداوند می فرماید:فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ اَبْناءَنا وَ اَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ اَنْفُسَنا وَ اَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبینَ»؛به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم و لعنت خدارا بر دروغگویان قرار دهیم
ـ احادیث فراوانى در بسیارى از منابع از شیعه و سنى آمده که در آنها تصریح شده پیغمبر(صلى الله علیه وآله) غیر از على و فاطمه و حسن و حسین(علیهم السلام) کسى را به مباهله نیاورد
روزى مأمون به امام رضا(علیه السلام) عرض کرد: بالاترین فضیلت امام امیرالمومنین(على بن ابیطالب) که قرآن بر آن دلالت دارد بیان کنید. امام(علیه السلام): فرمود آیه مباهله است، خداوند مى فرماید: «فَمَنْ حاجَّکَ فیه ...» هنگامى که این آیه نازل شد رسول خدا(صلى الله علیه وآله) حسن و حسین(علیهما السلام) را فرا خواند پس این دو نفر مصداق «ابنائنا» بودند و فاطمه(علیها السلام) را نیز فرا خواند. بنابراین او مصداق «نسائنا» بود و امیرالمؤمنین على(علیه السلام) را فرا خواند و او نفس و جان پیامبر به حکم خدابود و از آنجا که احدى از خلق خدابالاتر و بزرگوارتر از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نیست، بنابراین ثابت مى شود که احدى افضل از نفس رسول الله یعنى على (علیه السلام) نمى باشد».(بحار؛ج 10، ص 350،)
-علت جمع بودن (انفسنا):ما دو مرحله داریم مرحله قرارداد و مرحله اجرا. در مرحله قرارداد، گاهى الفاظ به صورت جمع ذکر مى شوند تا بر همه مصادیق تطبیق گردند؛ ولى در مرحله اجرا، ممکن است مصداق منحصر به یک فرد باشد و این انحصار در مصداق، منافات با کلى بودن مسئله ندارد.
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان علیهم السلام قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۵/۳
وضوع: #آثار_محبت_اهل_بیت_علیهم_السلام۲
هر کار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد; دوستی اهل بیت علیهم السلام نیز آثار فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. دادرسی در سخت ترین لحظات
علی علیه السلام در حدیث دیگر به حارث فرمود:ای حارث! دوستی و محبت ما اهل بیت علیهم السلام در سه جای مهم و سرنوشت ساز برای تو سود خواهد داد: هنگام نازل شدن فرشته مرگ و موقعی که در قبر مورد سؤال و باز خواست قرار می گیری و زمانی که در روز قیامت در مقابل پروردگار ایستاده باشی.» (اعلام الدین دیلمی، ص461)
2. قبولی کارهای نیک
اگر انسان تمام کارهای خیر و اعمال نیک را انجام داده، واجبات الهی را به جای آورد، اما از اهل بیت و ولایت و محبت آنان دور باشد، هیچ یک از اعمال و نیکی های او ثمره ای نخواهد داشت.
امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «هر کس ما اهل بیت علیهم السلام را دوست داشته باشد، ایمان او مفید بوده و اعمالش مورد پذیرش قرار خواهد گرفت، اما اگر کسی محبت ما اهل بیت را در دل نداشته باشد از ایمان خویش بی بهره بوده و کارهای نیک و اعمال دینی او مقبول نخواهد بود، گرچه روزها روزه گرفته و شب ها به عبادت بپرازد. (بصائر الدرجات، ص 364. )
و فرمود: «اگر بنده ای هزار سال خداوند را عبادت کند و اعمال نیک هفتاد و دو پیامبر را هم به جا آورد، خداوند از او نخواهد پذیرفت تا اینکه ولایت ما را بپذیرد و گرنه خداوند او را به صورت به جهنم خواهد انداخت(مستدرک، ج 1، ص 168)
3. آمرزش گناهان
عشق و علاقه داشتن به این خاندان مطهر، باعث میشود که گناهان و پلیدیها از ما دور شود. امام جعفر صادق (علیه السّلام) میفرمایند: محبت اهل بیت گناهان را میریزد چنان چه باد تند، برگ را از درختان میریزد( حیاه الامام الحسین، ج ۱ ص۱۵۶ )
4. شفاعت گنهکاران
امام ( علیه السلام ) فرمود:هنگامی که روز رستاخیز فرا رسد گناهکاران شیعیان را شفاعت میکنیم ولی نیکوکاران را خداوند نجات میدهد.»( فضائل الشیعه، شیخ صدوق، ص ۴۳، ح ۴۵)
خداوند توفیق محبت به همراه اطاعت از اهل بیت علیهم السلام را به ما عنایت فرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۵/۳
موضوع: #احکام_اجتماعی_حقوق_والدین
مناسبت: روز خانواده و تکریم بازنشستگان
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
خداوند متعال در قرآن مجید نسبت به والدین می فرمایند: وَ قَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا. و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! (اسراء 23)
امروز روز خانواده و تکریم بازنشتگان نام گذاری شده است به همین مناسبت چند نکته ای نسبت به والدین خدمت شما عرض می شود:
1. هر گونه رفتار و کرداری (غیر از انجام واجبات و ترک گناهان) که سبب اذیت و ناراحتی والدین شود، شرعا حرام است. مثلا اگر مادر به فرزندش بگوید برو فلان خرید را انجام بده و فرزند تخلف کند و تخلفش سبب اذیت و ناراحتی مادر شود گناه و حرام است. البته اگر پدر یا مادری فرزندش را به گناهی امر کند مثلا بگوید باید در فلان مجلس (که در آن رقص و موسیقی حرام است) شرکت کنی! تبعیت از او واجب نیست و با احترام از شرکت عذر خواهی کند.
2. بی ادبی به والدین باید ترک شود حتی در موارد خاصی که فرزند گمان می کند از ناحیه والدین به او ظلمی شده است باز هم حق تندی و بی ادبی به ایشان را ندارد.
3. یکی از وظایف فرزندان این است که اگر پدر و مادر انسان فقیر باشند بر فرزندان واجب است در صورت توانایی مالی نیاز مادی آنها را مطابق با شأنشان تامین کنند. (1)
خداوند متعال به همه توفیق خدمت به پدر و مادر را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
@AhkameHarameRazavi