سه شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۶/۱۵
موضوع: #شبکه_مجازی
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین در روایتی می فرمایند :هَلَکَ امْرُؤٌ لَمْ یَعْرِفْ قَدْرَهُ. آن کس که قدر خود را نشناخت، هلاک شد. (همان: حکمت ۱۴۹)
اما مساله شرعی:چند نکته کوتاه درباره استفاده از شبکه های اجتماعی:
تبلیغ در فضای مجازی و کسب درآمد از این طریق، در صورتی که تبلیغ کار حرامی و خلاف قانون نباشد، جایز است اما تبلیغ و کسب درآمد از این طریق مثل تبلیغ مدلهای ضد دینی یا ترویج و اشاعه بی بند باری بشود یا مطالبی که تضعیف نظام جمهوری اسلامی باشد، جایز نمی باشد.
ارسال آهنگ های حرام از طریق فضای مجازی و غیر آن، که نوعی ترویج و اشاعۀ حرام (گوش دادن به صدای حرام) یا سبب ارتکاب آن یا ایجاد انگیزه برای ارتکاب این گناه توسط دیگران میشود، جایز نیست.
انتشار یا گذاشتن پروفایل یا استوری تصاویر زنان بی حجاب در فضای مجازی و یا ملأ عام که مستلزم مفسده و یا ترویج بی حجابی است، جایز نیست.
تعجیل در فرج امام زمان سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
منابع:
استفتائات امام خامنه ای، سایت ادمین، رساله جامع ایت الله سیستانی، ج 2 م 411؛
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۶/۱۵
موضوع: #عوامل_رشد_عقل 2
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی (علیه السلام ) میفرماید: أعقل الناس أنظرهم فی العواقب؛ عاقلترین مردم، دوراندیشترین آنها در پایان کارهاست(غررالحکم، ج 2، ص 977، ح 41) یعنی آینده نگری ازعواملی است که موجب رشد عقل میشود.
برخی از مهمترین عوامل شکوفایی عقل عبارتاند از:
1-تقوا: خداوند می فرماید: إِن تَتَّقُوا اللَّهَ يَجعَل لَكُم فُرقانًا:اگر تقوا پیشه کنید، برای شما [نیروی] تشخیص [حق از باطل] قرار میدهد.(آیه 29 انفال)
"فرقان" به معنای چیزی است که میانهی دو چیز دیگر فرق گذارد"فرقان" میان حق و باطل است؛ خواه در اعتقادات باشد و خواه در عمل. "فرقان" در اعتقادات عبارت از؛ جدا کردن ایمان و هدایت از کفر و ضلالت است، و "فرقان" در رأی و نظر نیز جدا کردن فکر صحیح از فکر باطل است. از اینرو؛ همهی اینها نتیجه و میوهی درخت تقوا است.
امیرالمؤمنین (علیه السلام ) میفرماید: هر کس نفس خود را تهذیب نکند، از عقل و خرد بهرهای نخواهد برد. (غررالحکم، ج 2، ص 1462، ح 198) بنابراین هرچه تهذیب بیشتر شود، انتفاع از عقل نیز به همان میزان بیشتر میشود.
2-مشورت: مشورت کردن یعنی در عقل دیگران شریک شدن؛ امام علی (علیه السلام ) می فرمایند : با خردمندان مشورت کن تا از لغزش و پشیمانی در امان باشی(غرر الحکم، ج 4، ص 179) مشورت به معنای خاموش کردن چراغ عقل و تقلید کورکورانه و ضعف در تفکر نیست؛ بلکه منظور روشنی گرفتن از چراغ عقل دیگران و تقویت فکر خود از طریق افکار اندیشمندان است.
3-همنشینی با علما و دانشمندان؛ طبيعي است که همنشيني با عالمان بر خرد انسان مي افزايد و انسان را رشد مي دهد و در مقابل، همنشيني با سفيهان و جاهلان انسان را از تکامل معنوي و عقلي بازمي دارد. اميرمومنان در اهميت همنشيني با حکيمان مي فرمايد: « مجالسة الحکماء، حياة العقول؛ همنشيني با حکيمان حيات عقلهاست »( غرر الحکم، ج 1، ص 556)
خداوند عقل کامل به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۶/۱۵
موضوع: #آداب_سفر
سلام علیکم روایت است از حضرت رضا علیه السلام که می فرمایند: مَنْ شَدَّ رَحْلَهُ إِلَى زِيَارَتِي اسْتُجِيبَ دُعَاؤُهُ وَ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ. کسی که برای زیارت من بار سفر ببندد، دعایش مستجاب و گناهانش بخشیده می شود. (عیون اخبار الرضا ج1ص 285)
چند نکته درباره سفر:
1. برخی از آداب سفر: صدقه دادن، مستحب است خواندن آيه الكرسي، سوره حمد، سوره قدر، سوره توحيد و معوذتين(سوره ناس و فلق) هنگام سفر، انتخاب همسفران هم شأن و نیکو و کمک به دوستان و همراهان در سفر، خوش اخلاق بودن در سفر، اهمیت دادن به نماز در سفر.
2. در سفر معصيت نماز کامل است مثل سفر زن بدون اجازه شوهر حتي در سفر زيارتي مگر اينكه سفر واجب مثل حج واجب باشد. و مثل سفر فرزند با نهي پدر يا مادركه موجب اذيت ايشان شود، مگر در سفر واجب (نهي به تنهائي: بهجت، نوري؛ اذيت به تنهائي: امام، سيستانی)
3. مستحب است كسي كه نمازش شكسته است بعد از نمازهايي كه در اصل چهار ركعتي بوده و شكسته مي خواند اگر وقت دارد 30 مرتبه تسبيحات اربعه بگويد. (العروه الوثقي، آداب السفر .رساله مراجع، احكام سفر شرط پنجم، قبل ازمساله 1297)
خداوند سفر مسافرين اسلام را بي خطر فرمايد به بركت صلوات برمحمد وآل محمد
@AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۱/۶/۱۵
موضوع: #سواد_آموزی_در_اسلام
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره اهمیت و عظمت مقام علم؛ می فرماید: « قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون... ؛[ای پیامبر!] بگو: آیا کسی که عالم است با کسی که نمی داند برابر است». ( زمر ، آیه 9 )
از آنجا که دین اسلام آخرین و کامل ترین دین است و یکی از ارزشها کسب علم است , در باره علم بسیار سفارش کرده است که نکاتی در این زمینه عرض میشود:
1- معجزه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم قرآن است که کتابی سراسر معارف و حکمت است واین خودنشان ازاهمیت علم دراسلام داردزیرا می دانید که معجزه دیگر انبیاء کتاب نبوده است و معجزاتی داشته اند که مشاهده ای و تجربی بوده است.
2-قرآن هم سخن خود را با (اقرا)« خواندن » ، « علم » و « کتابت » آغاز کرد و پیوسته مسلمانان را به تفکر و تدبر درهر چه آفریده شده است ، فرا خوانده است.
3-علم اموزی از گهواره تا گور سفارش شده است (اطلبواالعلم من المهد الی اللحد)
4-بخاطر آموختن علم، سفر و مهاجرت به دورترین نقاط سفارش شده است (اطلبواالعلم ولو بالسین)
5-علم آموزی برای همه اعم از زن و مرد است(طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه)
خداوند ما را جزء عالمان دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر و عصر فقهی 16/6/1401
موضوع:#وکالت_در_سرمایه_گذاری
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
از امام صادق علیه السلام روایت است که می فرمایند: مَنْ سَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ.هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. ( وسائل الشیعة، ج7، ص: 84)
اما مساله شرعی:
یکی از راههای کسب سود حلال قرارداد وکالت است. مقصود این است که صاحب سرمایه، سرمایه اش را به فردی بدهد که برای او با سرمایه اش کار کند.
چند نکته کوتاه درباره این قرارداد:
1. کسی که قرار است از طرف صاحب سرمایه ، با سرمایه کار کند باید با آن فعالیت اقتصادی سودآور حلال انجام دهد و نمی تواند بدهی های خودش را پرداخت کند یا در جهتی که اجازه ندارد سرمایه را به کار بیندازد.
2.وکیل و کسی که با سرمایه کار می کند، می تواند همان ابتدای قرارداد برای خودش حق الزحمه ای با توافق طرفین تعیین کند مثلا بگوید نصف سود حاصله اجرت وکیل باشد و اگر تعیین نکند، اجرت معمول را بردارد.
3. صاحب سرمایه از همان ابتدا نمی تواند سود را با وکیل به صورت قطعی تعیین کند مگر اینکه از همان ابتدا مبلغی به عنوان علی الحساب به صاحب سرمایه پرداخت کند و بعد از پایان قرارداد نسبت به مقدار سود محاسبه دقیق را انجام دهند و هرکس طبق قرار، سودش را بردارد یا اینکه صاحب سرمایه با وکیل و کارگزارش، نسبت به مقدار سود با یکدیگر مصالحه و توافق کنند. (اجوبه س1803، رساله مراجع مساله 2269 ، استفتائات سیستانی س319 و320)
خداوند متعال به همه ما توفیق روزی حلال عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر و عصر اعتقادی 16/6/1401
موضوع: #انحرافات_مهدویت
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در مساله مهدویت، گاهی کج سلیقگی ها و بدفهمی هایی هست که باید برطرف شود:
1-بدانیم که وظیفه ما ملاقات با امام نیست؛ بلکه کسب رضایت امام است.
2- بدانیم وظیفه ما در دوارن غیبت، ارتباط با نزدیکترین افراد به آن حضرت است و آن حضرت فرمودند: نزدیکترین افراد به ما، فقهای عادلِ بیهوس هستند که باید در حوادث، به آنها مراجعه کنیم و مخالفت با آنان، به منزله مخالفت با امام معصوم است. «الّرادُ عَلَیهِم کَالّرادُ عَلَینا»
3- بدانیم که مهم معرفتِ امام است، گاهی در مباحث مهدویت موضوعی را دنبال میکنیم که هیچ ثمرهای ندارد، مانند ازدواج امام، مکان زندگی امام و… در حالی که ترجمه و تفسیر آیات مهدویت را نمیدانیم و با معارف ادعیه و زیارات آشنا نیستیم.
4- بدانیم جریان غلط، ارائه چهره خشن از امام عصرعلیهالسلام است، ما باید جلوههای محبت امام را برای همه تبیین کنیم، چون ایشان «رحمه للعالمین»، «الرحمه الواسعه» و «امان لاهل الارض» است.
5-بدانیم به جای تعیین وقت برای ظهور و مطابقت دادن علائم با حوادثی که اتفاق میافتد، شرایط را فراهم کنیم. وظیفه ما زمینهسازی برای ظهور است.
6-بدانیم انتظارِ ظهور به معنای سکوت و سکون نیست؛ بلکه حرکت مجاهدگونه است ،همانطور که پیامبر(ص) فرموده است: انتظار فرج افضل اعمال است، نه افضل احوال! پس انتظار، عمل است، نه حالت!
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان(ع) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب فقهی 16/6/1401
موضوع:#زیارت_اهل_قبور
اميرالمؤمنين (عليه السلام) حديث زيبايى را از رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) روايت مى كنند كه آن حضرت فرمودند: ما اُهْدِىَ إِلَى الْمَيِّتِ هَدِيَّةٌ وَ لا اُتْحِفَ تُحْفَةٌ أَفْضَلُ مِنَ الإِسْتِغْفارِ. هيچ چيزى به شخص مرده هديه نمى گردد و هيچ سوغاتى براى او برده نمى شود كه برتر از استغفار و طلب آمرزش باشد. (الجعفريات: 228; مستدرك الوسائل 2: 112 ح1570)
چند نكته كوتاه درباره زيارت قبور:
1. زيارت اهل قبور در تمام ايام سفارش شده و در صبح روز شنبه و روز دوشنبه و پنجشنبه و خصوصا عصر پنجشنبه بيشتر سفارش شده است.
2. مستحب است دست را روي قبر بگذارد و رو به قبله هفت مرتبه سوره قدر بخواند همچنين قرائت سوره هاي يس ، حمد ، معوذتين (سوره هاي ناس و فلق) و آيه الكرسي مستحب است .
3. همچنين دعا كردن و حاجت خواستن نزد قبر پدر و مادر مستحب است و باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات ، انجام واجباتي است كه از آنها قضا شده مثل نماز و روزه ، دادن بدهکاری های میت و پرداخت رد مظالم كه رد مظالم در جايي است كه مي دانيم به كسي بدهكار بوده ولي به طلبكار دسترسي نداريم و بعد از انجام واجبات ميت انجام خیرات مثل ساختن مسجد ، مدرسه علميه ، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند از کارهای بسیار خوب است. (العروه الوثقي، مستحبات الدفن35 و احكام الاموات مساله2 ؛ رساله مراجع م 2719 و 272-2722)
خداوند اموات جمع را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی 16/6/1401
موضوع: #انواع_رابطه_مردم_با_امام_زمان(عج)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
رابطه ما با امام زمان علیهالسلام باید در همه ابعاد باشد:
1- از نظر عاطفی امام را پدر خود بدانیم. همانگونه که قرآن میفرماید: حضرت ابراهیم پدر شماست. «مِلَّهَ أَبِیکُمْ إِبْراهِیم» (حج، ۷۸) و پیامبر گرامی خدا(ص) فرمود: من و علی پدر شما هستیم. «أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الامَّهِ»( الأمالی صدوق،ج1،ص657)
2- از نظر علمی باید علم خود را از منبع وحی و علوم اهل بیتعلیهمالسلام بگیریم.( فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ)(آیه 7 انبیاء)؛ امام رضا(ع) فرمود:«نحن اهل الذکر و نحن المسؤولون؛ ما اهل ذکریم و از ما باید سؤال شود(نورالثقلین، ج۳، ص۵۵.)
3- از نظر مالی باید خمسِ درآمدِ خود را بدهیم.
4- از نظر رفتاری، سبک زندگی ما آن¬گونه باشد که برای امام خود زینت باشیم. «کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْناً»( مشکاة الأنوار، ص 67) و امام را بر گفتار و رفتار خویش، ناظر و شاهد بدانیم. «فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» (توبه، ۱۰۵) زیرا که مراد از مؤمنانى که اعمال مردم را مىبینند و به آن علم پیدا مىکنند، مطابق روایات، امامان معصوم علیهمالسلام هستند.
خداوند ما را جزء یاران حقیقی امام زمان(ع) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنچشنبه ظهر و عصر 17/6/1401
موضوع : #حقوق_همسایگان
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق در روایتی می فرمایند : حُسْنُ اَلْجِوَارِ يَزِيدُ فِي اَلرِّزْقِ.خوب همسایگی کردن، روزی را زیاد میکند. وسائل الشیعه، ج12، ابواب احکام العشرة، باب 87، ص128، ح2.
چند نکته کوتاه درباره حقوق و احکام همسایگان:
1. اگر انسان در ملک خود کاری کند یا تصرّفی نماید که بر اثر آن، ضرر قابل توجّهی به همسایهاش میرسد، در صورتی که چنین ضررهایی در بین همسایگان معمول و متعارف نباشد، مرتکب حرام شده و واجب است آن را برطرف نماید؛مثل اینکه فرد در خانۀ خود باغچهای احداث کند که آب جمع شود و این امر موجب نم کشیدن دیوار همسایه گردد.
2. تصرّفات واستفاده انسان بر دیوار همسایه یا بام منزل وی یا دیوار مشترک با همسایهاش انجام میدهد باید با اجازۀ او یا اطمینان به رضایتش باشد البتّه، در تصرّفات اندکی مانند تکیه دادن به دیوار یا قرار دادن لباس روی دیوار معمولاً رضایت فرد از قرائن وشواهد به دست میآید؛ ولی همین تصرّفات نیز اگر همسایه از آن منع کند یا اظهار نارضایتی نماید، جایز نیست.
3. کارهایی که سبب اذیت و آزار همسایگان می شود، بایدخودداری شود مانند زباله ای که در بین روز در مقابل درب گذاشته وسبب اذیت دیگر همسایگان شود. که در این صورت باید از این کار خودداری کرد.
خداوند متعال توفیق اداء حقوق الهی و مردم را همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
پنجشنبه ظهر و عصر اعتقادی 17/6/1401-
موضوع: #قیام_در_راه_خدا
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم گرامی میداریم یادونام شهدای 17 شهریور را
خداوند در قرآن می فرماید: قُل إنَّما أَعِظُکُم بِواحِدَة أَن تَقُومُوا لِلّهِ مَثنی وَ فُردی…؛
بگو ای پیامبر!: شما را تنها به یک چیز اندرز می دهم و آن اینکه: دو نفر دو نفر و یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید…» (سوره سباء، آیه 46)
حدود ۴۰۰آیه در رابطه با جهاد وقیام نازل شده است. قیام بهمعنی آمادگی،داشتن انگیزه، اراده، تصمیم و اقدام برای انجام کار است.
آنچه قیام برای خداوند را دارای ارزش میکند قیام برای خداست(تَقُومُوا لِلّهِ) تفاوت اصلی قیام لله و لنفس این است که در قیام لله دعوت از سوی قیام کننده به سوی خدا و در قیام به نفس دعوت به خود است.
آثار قیام برای خدا:
رزمنده در حال شکست یا پیروزی خود را برنده میدان میداند، و هرگز احساس باختن و خسارت نمیکند و از این جهت چهره سیدالشهداء در روز عاشورا هر چه به ظهر عاشورا نزدیکتر میشد، بر افروخته تر می شد. انسان در قیام برای خدا دنبال سهم خواهی نیست، ولی اگر نیت سهم خواهی باشد برای نفس است، مثل طلحه و زبیر که بعد از قیام و قدرت دنبال سهم خواهی برای خود بودند و برخی در انقلاب اسلامی ما نیز دنبال سهم خواهی هستند.
وقتی انگیزه خدایی باشد سیاست و رفتار و حکومت مطابق دین و رضای الهی است، ولی اگر نیت فرد غیر خدایی باشد( به فرموده مقام معظم رهبری)، دین را سیاسی می کند و دین را بازیچه قدرت و سیاست قرار می دهد.قیام انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی یکی از مصادیق مهم قیام در راه خداست که یکی از عوامل آن قیام 17 شهریور بود که یاد شهدای آن روز را گرامی میداریم.-
خداوند نیات و اعمال ما را برای خودش و در راه رضای خودش قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی 17/6/1401
موضوع:#اشاعه_فحشاء
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در سوره نور آیه 19 میفرماید: إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشِیعَ الْفاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ فِیالدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ.آنان که دوست دارند در میان اهل ایمان کار منکری ترویج پیدا کند در دنیا و آخرت در عذاب و سختیخواهند بود.
یکی از گناهان کبیره اشاعه فحشاء می باشد و در آیات قرآن، موضوع اشاعه فحشاء با لحنى بسیار شدید و فوق العاده کوبنده محکوم شده است زیرا از گناهانی است که جو جامعه را آلوده و فاسد میکند و گناه را در نظر مردم کوچک و آلودگی به گناه را آسان میکند. اشاعه فحشا یعنی نشر دادن گناه و معصیت که به شکلهای مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد:
1. تشویق مردم به گناه مثل اینکه شخصی دوستش را به گوش کردن آهنگهای حرام یا مصرف مواد مخدر یا شرکت در مجالس گناه تشویق کند.
2. ارتکاب گناه در ملاء عام و آشکارا مثل اینکه خانمی بطور علنی با زینت و آرایش و پوشش غیر شرعی در جامعه حاضر شود.
3. نشر دادن گناه در جامعه مثل اینکه دروغ یا تهمتی یا رابطه خلاف عفت و حیا را در فضای مجازی پخش کند.
خداوند متعال توفیق نشر معنویت و فرهنگ صحیح را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
@AhkameHarameRazavi
پنجشنبه مغرب اعتقادی 17/6/1401
موضوع: #علت_استغفار_انبیاء
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
با اینكه پیامبران و امامان معصومند، پس چرا استغفار و گریه مىكنند؟
اگر سالن بزرگى را با نور كمى روشن كردیم جز اجناس و اشیاى بزرگ را نخواهیم دید، ولى اگر همین سالن را با نور زیاد روشن كردیم حتى یك پوست تخمه و ذره كاغذ دیده خواهد شد.
نور افراد عادى كم است، لذا تنها گناهان بزرگ خود را مىبینند ولى پیامبران و امامان معصوم كه از نور ایمان بسیار بالایى برخوردارند حتى اگر یك لحظه از عمرشان را به اعلى درجه ممكن بهره نگیرند، دست به دعا و گریه برمىدارند.
مثال دیگر: دراز كردن پا براى كسى كه درد پا دارد، نه حرام است نه مكروه، ولى مىبینیم كه گرفتاران به درد پا به هنگام دراز كردن پا از اطرافیان خود عذر خواهى مىكنند، زیرا براى آنان احترامى قائلند كه حتى از كار مباح خود شرمنده هستند.
مثال دیگر: گاهى افرادى كه در تلویزیون مشغول نقل اخبارند سرفه مىكنند و فوراً از تمام بینندگان عذرخواهى مىكنند، با اینكه سرفه كردن گناه ندارد ولى چون خودشان را در محضر مردم مىبینند، عذرخواهى مىكنند.
اولیاى خدا نسبت به ذات مقدّس او چنان معرفت و شناختى دارند كه اگر عبادات جن و انس را نیز داشته باشند، خودشان را مقصّر مىدانند.
خداوند توفیق توبه حقیقی به ما عنایت بفرماید به به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه ظهر و عصر اعتقادی 18/6/1401
موضوع: #مراحل_گمراهی_شیطان
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
شیطان برای گمراهی مردم از طریق اندیشه یا انگیزه وارد میشود واین کار با مراحلی انجام میشود که ذکر میشود:
1-ایجاد شبهه در واقعیات: اگر انسان واقعیات گناه که همان نجاست،آتش یا سم است را درک کند به سمت گناه نمی رود وعلت اینکه راحت شراب نجس را میخورد یا غیبت (گوشت برادر مرده) میکند، چون از واقعیت گناه آگاه نیست و اولین قدم شیطان تغییر واقعیت گناه وایجاد شبهه در آن است؛چنانچه پیامبر (ص) فرمود: «اللهم ارنی الاشیاء کما هی» خدایا واقعیت اشیاء را آنچنان که هست به من نشان بده.(بحار، ج 14، ص 10)
2-تسویف: کاری را به آینده موکول کردن است. مثلا اگر کسی بخواهد انفاقی انجام دهد، شیطان میگوید حالا که زود است، باشد برای فردا، فعلا خودت جوانی و نیاز داری، فردا انجام میدهی. یا مثلا میگوید چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است. در حدیث آمده : «ایاک و التسویف»بر حذر باش از اینکه برای انجام کارهایت فردا فردا کنی(امالی شیخ طوسی، ص 526)
3-تزیین-زینت دادن : در این مرحله شیطان اعمال قبیح را برای انسانها زیبا جلوه میدهد. مثل برخیها که برای زیبا کردن کالاهایشان دست به نورپردازی میزنند و کالای نامرغوب را مرغوب جلوه میدهند. شیطان برای آنکه عملی را تسویل کند، اعمال بد را چنان در دل آدمی زیبا میکند که جز افراد بصیر متوجه نمیشوند(فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَان-63نحل)
4-وعد و وعید: شیطان وعده میدهد تا یکسری از بدیها انجام شود و وعید میدهد تا یکسری از کارهای خوب انجام نشود. مثلا اگر عبیدالله بن زیاد وعده نمیداد، کسی به سمت او نمیآمد. از طرفی هم وعید داد که اگر چنین نکنید چنان میکنم، زنانتان، خانه هایتان، اموالتان و ... را مصادره میکنم و همچنین آنها را ترساند از اینکه لشکر یزید در راه است (الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ-بقره، 268)
5-ایجاد آرزو:شیطان حوصله اش زیاد است و در این مرحله میگوید من اگر الان هم موفق نشدم یک سنگ بنایی را ایجاد میکنم و آرزوی آن را در دل انسانها میاندازم هرچند که بیست سال دیگر به نتیجه برسم.( لَأُمَنِّيَنَّهُم-نساء، 119)
خداوند ما را از شر وسواس شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی 18/6/1401
موضوع: #مهریه
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از أمیرالمؤمنین علیه السلام که می فرمایند: لا تُغالُوا بِمُهورِ النساء فَتَکُونَ عداوةً. مهریه زنها را سنگین نگیرید که موجب کدورت و دشمنی میگردد. (وسائل الشیعه، ج 21، ص 253(وسائل الشیعه، ج 21، ص 253)
چند نکته درباره ازدواج و مهریه ازدواج:
1.یکی از علل فساد و فحشاء در جامعه تاخیر افتادن سن ازدواج است و برای سالم ماندن فضای جامعه و خانواده باید همه مومنین تلاش کنند که امر ازدواج در جامعه تسهیل شود و یکی از مواردی که ازدواج را تسهیل و آسان می کند، سهل گرفتن در تشریفات ازدواج از قبیل مراسم و مهریه و جهیزیه است.
2.مهریه به هر مقداری که باشد دینی به عهده مرد است و اگر توانایی مالی داشته باشد و خانم مهریه اش را مطالبه کند، مرد باید مهریه را پرداخت کند .(تحریر الوسیله، کتاب دین م 10 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 994)
3. اگر مهریه به عنوان دینی بر عهده شوهر باشد مثلا صد سکه طلا به عهده شوهر باشد و خانم در طول زندگانی مهریه را به شوهر ببخشد مثلا خانم به مرد بگوید مهریه ای که به عهده ات دارم به تو بخشیدم، نمی تواند دوباره از شوهر مطالبه کند. (استفتائات حضرت امام، ج2 ص 288 ؛ منهاج الصالحین ج3 م 318)
4. اگر مردی فوت کند و مهریه خانمش را پرداخت نکرده باشد ، باید از اموال میت مهریه پرداخت. (رساله مراجع م 2719)
خداوند متعال زمینه ازدواج آسان را برای دختران و پسران مهیا بگرداند به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی 18/6/1401
موضوع: #مامور_مرگ_انسان
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن، گاهى خداوند كارهایى را به خودش نسبت مىدهد و گاهى همان كار را به دیگرى، مثلاً در مورد گرفتنِ جان انسان، یك جا مىفرماید: «اللّه یتوفّى الانفس»(سوره زمر، آیه 42.) خدا، جان مردم را مىگیرد.
و در جاى دیگر مىفرماید: «یتوفّاكم ملك الموت»(سوره سجده، آیه 11.) ملك الموت «عزرائیل»، جان مردم را مىگیرد.
و جایى دیگر مىفرماید: «تَوفّته رُسُلنا»( سوره انعام، آیه 61.) فرشتگان، جان مردم را مىگیرند.
هر سه تعبیر قابل قبول است. چنانكه وقتى شما به یك ساختمان نگاه مىكنید، مىتوانید بگویید:
این ساختمان را مهندس و معمار ساخت، -این ساختمان را بنّا و كارگران ساختند، -این ساختمان را صاحبش ساخت، نسبت ساختن خانه به همه اینها درست است.
چنانكه مىتوان گفت: كلید، در را باز كرد، دستم در را باز كرد، خودم در را باز كردم، زیرا كلید در اختیار دست و دستم در اختیار من است.
در آیات فوق نیز شاید این گونه باشد: فرشتگان جانها را مىگیرند و به عزرائیل تحویل مىدهند و عزرائیل جانها را به خدا تحویل مىدهد.
یا منظور این است که: جان افراد عادى را فرشتگان مىگیرند، جان افراد برجسته را عزرائیل مىگیرد و جان اولیاى الهى را خداوند مىگیرد.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
عرض سلام و ادب و احترام خدمت کاربران محترم
بحمدلله توفیق زیارت اربعین اباعبدالله علیه السلام قسمت و متاسفانه توفیق خدمت در کانال و سایت احکام حرم به علت عدم دسترسی به نت و سیستم سلب گردید
انشاالله از هفته آینده در خدمت هستیم
موفق بمانید
چهارشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۶/۳۰
موضوع : #ضمان
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق.عظیمترین گناهان، خوردنِ به ناحق و تجاوز به مال یک مسلمان است. (تحف العقول، ص 216)
دو نکته کوتاه حکم جبران خسارت به اموال دیگران:
اگر انسان عمدا یا سهوا به اموال دیگری بدون رضایتش خسارتی وارد کند باید خسارت جبران کند و در این حکم فرقی نمی کند که انسان به صورت مستقیم به اموال دیگری خسارت وارد کند مثل اینکه انسان شیشه ماشینی را بشکند یا غیر مستقیم خسارت وارد کند مثل اینکه اشیای لغزنده یا نوک تیز را در محلّ رفت و آمد دیگران قرار دهد و بر اثر آن آسیب به انسان یا حیوانی برسد.
اگر کسی وسیله ای را مثل صندلی یا لب تاب یا ماشین برای استفاده کردن رایگان در اختیار انسان قرار دهد و هنگام استفاده کردن وسیله مورد نظر، آسیب ببیند در این صورت اگر فرد در استفاده کردن کوتاهی نکرده باشد و همچنین در ابتدا صاحب وسیله شرط ضمانت نکرده باشد، فرد استفاده کننده ضامن نمی باشد.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
منابع: (تحریر الوسیله، کتاب الغصب م 54، امام خامنه ای استفتائات، توضیح المسائل جامع، ایت الله سیستانی ج 3، م 1550)
@AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۶/۳۰
موضوع: #احکام_حرم
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیمم .امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: مَنْ دَقَّ فِي الدِّينِ نَظَرُهُ جَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ خَطَرُهُ. هر کس در دستورات دین دقت نظر داشته باشد روز قیامت جایگاه رفیعی خواهد داشت. (عيون الحكم ص 437)
نكاتي در مورد احكام حرم:
1. بیرون بردن اموال حرم مانند قرآن، مفاتيح و مهر شرعا حرام است حتي اگر به قصد تبرك باشد و اگركسي عمدا يا سهوا تا كنونخارج كرده بايد فورا به حرم برگرداند و اگر خودش نميتواند به وسيله ديگران برگرداند.
2. خسارت وارد كردن و آسیب رساندن به اموال حرم مثل قرآنها یا کتب ادعیه و دیگران اموال حرم گناه و فرد ضامن است.
3. وضو گرفتن از آب سردكن ها كه مختص به آشاميدن است اشكال دارد و وضو صحيح نيست، البته اگر كسي تا کنون توجه به این مطلب نداشته وضو و نمازهاي گذشته اش صحيح است و از اين به بعد بايد رعايت نماید.
4. کسانی كه عذر شرعي دارند ( جنب و حائض)ميتوانند به صحنها و رواقهاي حرم مشرف شوند اما توقف زير گنبد مطهر و در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن آن حرام است. (مشهور: توقف حرام است؛ زنجاني(فتوي)، گلپايگاني، صافي و بهجت (بنابر احتياط): ورود حراماست)اما حرم امام زاده ها اگر مسجد نداشته باشد این حکم را ندارد. (توضیح المسائل مراجع مساله 355)
خداوند سفرزائرین را بی خطر بگرداند به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۶/۳۱
موضوع: #استخاره
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امیرالمؤمنین علی علیه السلام که میفرمایند: لَا مُظَاهَرَةَ أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَةِ.هیچ پشتیبانى مطمئن تر از مشورت کردن نیست.( وسائل الشیعة ؛ ج12 ؛ ص39)
چند نکته درباره استخاره:
استخاره در لغت به معنای طلب خیر نمودن است و یک نوع دعا محسوب می شود و مستحب است انسان برای هر کار مهمی دعا کند که خداوند خیرش را در آن قرار دهد.
نوع دیگر استخاره، استخاره با تسبیح و قرآن است که برای برطرف شدن تحیر و شک انجام می دهد که در این مورد ابتدا انسان نسبت به تصمیم گیری در امور مختلف مثل سفر، خرید و فروش باید فکر و تحقیق و دقت و مشورت با افراد مطمئن و با تجربه داشته باشد و هنگامی که به خوب یا بد بودن آن مطمئن شد عمل میکند و اگر با مشورت و تحقیق به نتیجه نرسید میتواند به روش مرسوم و مصطلح با قرآن یا تسبیح برای برطرف شدن شک و تحیر استخاره کند.
استخاره برای برخی از کارها درست نیست:
الف: برای پیش بینی آینده مثلا آیا مسافر از سفر برمی گردد یا نه؛ یا اینکه در امتحانش موفق می شود یا نه.
ب: برای انجام کار حرام مثلا برای خودکشی یا سقط جنین.
ج: برای ترک واجب مثلا قطع رحم و یا قهر کردن با والدین.
د: پیدا کردن گم شده.
ه. بعد از تحقیق و مشورت و اثبات خوبی یا بدی عمل. (العروه الوثقی، کتاب حج، آداب سفر؛ مفاتیح نوین ص1111، مسائل جدید ج4 ص161)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۶/۳۱
موضوع : #نماز_جماعت
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ...کَانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ حَافَظَ عَلَیْهَا ثَوَابُ شَهِید.کسی که در هر جا باشد بر نماز جماعت مواظبت کند، برای هر یک شبانه روزی که در آن شرکت کرده پاداش یک شهید را خواهد داشت. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص307)
چند نکته کوتاه درباره نماز جماعت:
1.مستحب است صفهای جماعت منظّم باشد و بین کسانی که در یک صف ایستاده اند، فاصله نباشد و شانه آنان در یک ردیف باشد.(العروه الوثقی، فصل فی مستحبّات الجماعة و مکروهاتها، مورد ششم)
2.کسی که یک رکعت از امام عقب مانده، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای بهتر آن است که وقتی امام جماعت تشهّد رکعت آخر را میخواند، به حالت تجافی و نیم خیز بنشیند؛ یعنی انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و اگر از همان ابتدای تشهد بخواهد قصد فرادا نماید و بلند شود، مانعی ندارد.(مخالف= مکارم: احتیاط آن است که به حالت تجافی بنشیند و احتیاط واجب صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید.) (عروه، الصلاه، فصل فی مستحبات الجماعه ؛ رساله مراجع م 1452 ؛ رساله جامع م 1755)
3.اگر مأموم موقعی که امام جماعت در رکعت دوّم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید مأموم در رکعت دوّم نمازش که رکعت سوّم امام است، بعد از دو سجده بنشیند و تشهّد را به مقدار واجب بدون مستحبات (یعنی حتی الحمد لله را نگوید)بخواند ، سپس برخیزد و چنانچه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات اربعه وقت ندارد، باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید و در رکوع خود را به امام جماعت برساند. (رساله مراجع م1440 ؛ توضیح المسائل جامع م 1748)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
@AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۷/۱
موضوع: #زیارت_با_رویکرد_اربعین
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم حضرت صادق علیه السلام در روایتی در اهمیت پیاده روی جهت زیارت سید الشهدا می فرمایند: مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَة.
کسى که پیاده به زیارت قبر حضرت سید الشهدا علیه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى که بر مىدارد هزار حسنه برایش ثبت و هزار گناه از وى محو مىفرماید و هزار درجه مرتبه اش را بالا مىبرد. (کامل الزیارات، باب چهل و نه النص، ص: 133)
چند نکته کوتاه درباره زیارت:
1. یکی از مستحباتی که سفارش شده است زیارت قبور معصومین علیهم السلام خصوصا قبر سالار شهیدان سید الشهدا علیه السلام است.البته کسی که از زیارت راه نزدیک سید الشهدا محروم هستند از راه دور به نیت زیارت با گفتن السلام علیک اباعبدالله السلام علیک و رحمه الله و برکاته می توانند زائر حضرتش محسوب شوند.
2. یکی از اهداف زیارت، تقرب الی الله است و از بهترین اعمال در ضمن زیارت برای این هدف، می توان به نماز زیارت اشاره کرده است.
3. نماز زیارت با توجه به اینکه یکی از نمازهای مستحبی است لذا می توان آنرا در حال حرکت هم خواند و رکوع و سجودش را به صورت اشاره بجا آورد، اما نمی توان نماز زیارت را به جماعت اقامه کرد.
4. نماز زیارت را می توان به نیابت از افراد زنده یا اموات بجا آورد و می توان یک نماز زیارت را به نیابت از افراد متعددی خواند. البته توجه شود که برای امام زادگان می توان دو رکعت نماز مستحبی خواند، و ثوابش به آن امام زاده زیارت شده، هدیه نمود.(عروه الوثقی کتاب الاجاره مسائل متفرقه م 16، ایت الله مکارم سایت: نیابت مستحبات از حی و میت صحیح است یا باید به صورت اهدای ثواب باشد؟ نیابت مستحبات از حی یا میت اشکالی ندارد هر چند بهتر، اهدای ثواب است.)
خداوند توفیق زیارت اربعین سید الشهدا علیه السلام نصیت همه دوستداران حضرتش بفرماید، به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۱/۷/۲
موضوع : #امنیت
مناسبت: دهه آخر صفر و هفته دفاع مقدس
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس در روایتی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند: نِعمَتانِ مَکفُورَتانِ: الأمنُ و العافِیَةُ.دو نعمت است که نادیده گرفته میشود: امنیّت و سلامتی. (الخصال ج1 ص۳۴)
یکی از شروط جامعه سالم بحث امنیت جامعه می باشد و مردم در برقراری امنیت در جامعه نقش اساسی دارند که نکاتی در این باره ذکر می شود:
1.هرگونه همکاری با اشخاصی که قصد اختلال در امنیت جامعه دارند، جایز نمی باشد مثلا دادن اطلاعات امنیتی به این افراد.
2. هر گونه تشویق و تهییج دیگران به انجام عمل حرام در جامعه جایز نیست. مثلا تشویق دیگران به تخریب وسائل عمومی و بیت المال یا تشویق دیگران به شایعه سازی برای اختلال در امنیت کشور در فضای مجازی.
3. اگر شرایط وجود داشته باشد و شخص بتواند مانع انجام کار منکر و حرامی در جامعه شود و با این حال سکوت کند، این کار نیز حرام است مثلا کسی که با شبهه پراکنی قصد تضعیف نظام را دارد و انسان مانع آن نشود.
4. در مواردی که جرمی اتفاق می افتد و نیاز به ورود دستگاه های نظارتی دارد لازم است که نهادهای مربوطه را که از طرف حکومت برای این کار اختصاص یافته اند، مطلع نماید.
(رساله مراجع م2187 و 2791 ، رهبری اجوبه 1055 و 1082 و 1083 و 1403 ، استفتائات جدید مکارم ج4 س521 ، تحریر ج1 کتاب مکاسب و متاجر م10)
خداوند متعال توفیقات همه کسانی که در راه امنیت این مرز و بوم در حال خدمت هستند بیفزاید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
@AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۱/۷/۲
موضوع : #امربه_معروف
مناسبت : شب رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام و هفته دفاع مقدس
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس و عرض تسلیت به مناسب رحلت پیامبر گرامی(صلی الله علیه) و شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام عرض در روایتی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم که میفرمایند: لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى.
امّت من همیشه در خیر هستند، تا موقعی که امر به معروف و نهی از منکر کنند و در نیکی ها و تقوا همدیگر را کمک کنند. (وسائل الشیعة/ ج16/123/ح 21144)
چند نکته کوتاه درباره فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر:
۱.امر به معروف و نهی از منکر، گل سرسبد حركت هاي اجتماعي است.چراغ تابنده اي است كه راه را روشن مي سازد و دست گمشده را در دست مولايش مي گذارد.
۲.عمل به این فریضه جایی نیست که انسان فقط اطمینان به تاثیر داشته باشد بلکه درصد کمی احتمال تاثیر بدهد باید اقدام کند. انسان نباید در هنگام عمل به این وظیفه، نتیجه عملش را ببیند و اگر همین تذکرها عمومی شود تاثیر گذار است.
۳. لذا در مقابل گناهانی مانند بدحجابی ، بی حجابی، خسارت به اموال عمومی و بیت المال، ایجاد ناامنی، ایجاد یاس و بدبینی نسبت به دین و حکومت اسلامی، فحاشی و سایر گناهان یک فرد مسلمان وظیفه دارد و در مقابل این منکرات، عامل بازدارنده، نهی است. در مقام نهی از منکر همین اندازه که بگویید: «این خلاف است انجام نده». تکرار همین مقدار کلام، برای طرف مقابل، شکننده است.(بیانات امام خامنه ای سال 1371 بيانات در مراسم ديدار قشرهاى مختلف مردم.)
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید.
@AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۱/۷/۲
موضوع: #اهمیت_وقف_در_اسلام
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم- تسلیت ایام
خداوند در قرآن می فرماید:« الباقیات الصالحات خیر عند ربّک ثواباً و خیر مرداً«؛ «... و کارهای شایسته ماندنی، نزد پروردگارت از حیث پاداش بهتر و خوش عاقبت تر است.«؛ (سوره مریم، آیه ۷۶)
وقف که در بسیاری از روایات اسلامی از آن به « صدقه جاریه » تعبیر شده است دارای ثواب و فضیلت های فراوانی است.حضرت صادق علیه السّلام فرمودند: « هنگامی که انسان می میرد، پرونده عمل او بسته می شود مگر اینکه یکی از این سه چیز از او باقی مانده باشد که در این صورت پرونده اعمال او مفتوح و تا هنگامی که یکی از این سه چیز وجود دارد اجر و ثواب در آن پرونده ثبت می گردد:
1. صدقه جاریه (هر چیزی که مصدر و منبع عایدات و درآمدهایی است که در راه خیر صرف می شود) .
2. سنّت و رسم نیکی که در زمان حیات خود به تأسیس آن اقدام و پس از مرگ همچنان مورد عمل است.
3. فرزند صالحی که پس ازمرگ پدر و مادرش به یاد آنها است و برای آنان دعا می کند ». (وسایل ،ج 13، ص292)
در سیره معصومین نیز وقف نقل شده است،مثلا: نقل شده: امام حسین علیه السلام زمینها و چیزهای دیگری را که به ارث برده بود وقف کرد و حتی اطراف قبر مطهر خویش را از اهل نینوا و غاضریه به شصت هزار درهم خرید و وقف آنها کرد؛ بدین شرط که زائران را به سوی مدفنش راهنمایی کرده و به مدت سه روز از آنها به عنوان میهمان پذیرایی کنند(وقف در اسلام، ص 5.)
شیخ صدوق در روایتی دربارهی موقوفات امام صادق علیه السلام چنین نقل میکند که ایشان وصیت کرده بود تا مجلس عزاداریای بر پا کنند و اموالی را نیز بدین جهت وقف کردند ( مستدرک الوسائل، ج 2، ص511 .)
@AhkameHarameRazavi