eitaa logo
احکام حرم رضوی
3.3هزار دنبال‌کننده
1.5هزار عکس
28 ویدیو
29 فایل
ویژه مبلغین، ائمه جمعه و جماعت و طلاب علوم دینی ارتباط با ادمین @Ahkameharam
مشاهده در ایتا
دانلود
پنج شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۳ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. برخی از گناهانی که به عنوان گناه کبیره شمرده شده است و کمتر مورد توجه قرار گرفته، خدمت شما یاد آوری می کنم: مورد اول: اسراف یعنی زیادتر از آنچه شایسته هست مصرف نماید. بنابر این مصرف کردن آب یا برق یا مواد غذایی بیش از مقدار نیاز و شایسته، اسراف و معصیت است. مورد دوم: گفتار بدون علم و دلیل معتبر است. متاسفانه برخی از افراد بدون اینکه اطلاع کافی از مسائل شرعی یا مسائل اجتماعی و دیگر موارد داشته باشند به صورت قاطعانه اظهار نظر می کنند که جایز نیست. مورد سوم: شایع کردن گناه و معصیت بین مردم. لذا گناهان علنی مثل بدحجابی علاوه بر گناه بودن خود گناه، منجر به نشر دادن و شایع کردن گناه بین مردم می شود یا نشر دادن برخی از عکس ها و فیلم هایی که موجب تضعیف روحیه مومنین یا باعث ترویج گناه می شود باید ترک شود. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجیل فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید @AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۴ موضوع: سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در احادیث رسیده از امام رضا ( علیه السلام ) به وفور درباره خوشخویی سخن به میان آمده که برخی ذکر میشود: 1-سنگینترین عمل:امام رضا ( علیه السلام ) می فرمایند: ما من شیی اثقل فی المیزان من حسن الخلق ؛ در ترازوی عمل آدمی در روز قیامت ،چیزی برتر از حسن خلق نهاده نمی شود. ؛ نیز فرمود: در ترازوی عمل چیزی سنگین تر از خلق نیکو نیست( عیون اخبار الرضا ( علیه السلام ) ج 2 ص 37) 2-زن ندادن به بداخلاق: فردی در در نامه‏ای به حضرت رضا علیه ‏السلام نوشت یکی از بستگانش به خواستگاری نزدش آمده ولی شخص بداخلاق و درشت‏خویی است. حضرت در پاسخ فرمود: اگر این چنین است با او وصلت مکن(وسائل الشیعه، ج14، ص54) 3-نابودی عمل: امام رضا علیه السلام به نقل از پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: بد اخلاقی عمل را تباه می کند، چنانکه سرکه عسل را تباه می کند (عیون اخبار الرضا ( علیه السلام ) ج 2 ص 37) 4-بیشترین عامل بهشتی شدن: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید: از رسول الله صلی الله علیه و آله درباره ی بیشترین چیزی که به وسیله ی آن (افراد) داخل بهشت می شوند سؤال شد. حضرت فرمودند: تقوای الاهی (پرهیزگاری) و خوش اخلاقی.( عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص 38) 5-نزدیکترین فرد به پیامبر: امام رضا علیه السلام به نقل از جدشان می فرماید: نزدیک‌ترین شما به من در روز قیامت، خوش اخلاق ترین شما و بهترین شما نسبت به اهلش است (عیون اخبار الرضا ( علیه السلام ) ، ج2، ص38) خداوند به همه اخلاق خوش عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
جمعه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۴ موضوع: سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .یکی از واجبات فوری اداء دین و بدهکاری است که در این زمینه چند نکته را یاد آوری میکنم: اگر فردی بدهی مالی دارد و زمان اداء دینش فرا رسیده است چنانچه در اداء دین کوتاهی کند، ظلم است و مرتکب گناه شده است و به نظر برخی از مراجع از جمله امام خامنه ای در صورت تاخیر، علاوه بر اصل بدهی باید تورم آنرا نیز مدیون و بدهکار است. میتی که فوت می کند و بدهکار است، باید بدهی میت ابتدا پرداخت شود وسپس اموال او تقسیم شود لذا اگر میت مهریه همسرش را پرداخت نکرده است، باید مهریه از مال میت پرداخت شود. اگر طلبکار می داند که بدهکارش ناتوان از پرداخت بدهی است و مالی جز ضروریات زندگی مثل خانه و اثاث زندگی، برای پرداخت ندارد باید به او مهلت بدهد و حتی اگر مطالبه او به زحمت می اندازد مطالبه جایز نیست و بر بدهکار در صورت توانایی واجب است که کار مناسبی را انتخاب کند و کار کند و بدهی را پرداخت کند. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین عزیز صلواتی عنایت بفرمایید @AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۵ موضوع: سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم خداوند درقرآن مى‏فرمايد: «وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلاَّ رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ: ما تو را جز برای رحمت جهانیان نفرستادیم.( انبيا ، آيه 107 ) قرآن 1400 سال قبل صلح جهانى را براى عالم بشريت مژده داده و مى‏فرمايد « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ :اى كسانيكه ايمان آورديد همگى در صلح درآييد و از پيروى راه شيطان بپرهيزيد.(آیه 208 بقره) اولين شخصيت در عالم بشريت كه اقدام به ديپلماسى واقعى صلح جويانه نموده و سفيران و هيئتهاى سياسى و ديپلماتيك را به پادشاهان مصر، حبشه، فارس و... گسيل داشت، پيامبر اسلام بود. مسلمانان همه روزه نمازهاى پنجگانه خويش را به عاليترين شعار صلح، دوستى، محبت و رحمت به شعار (السلام عليكم و رحمه الله و بركاته) به پايان مى‏رسانند تمام سوره های قرآن با کلمه(بسم الله الرحمن الرحیم) شروع میشود جز سوره توبه که اظهار برائت  و بیزاری از کفار است. زمانيكه پيامبر اسلام حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) گروههاى حربى و نظامى خويش را گسيل مى‏داشت اكيداً به ايشان هدايت مى‏فرمودمو سفيدان، پيرمردان، اطفال و زنان را بقتل نرسانيد، خيانت نكنيد، صلح را در پيش گيريد. اصطلاح (سلام)، (صلح) و مشتقات آن در بيش از يكصد آيه از قرآن عظيم تذكر يافته است و بالعكس اصطلاح جنگ يا حرب و مشتقات آن بجز در شش مورد بكار نرفته است. بعد ازاينكه مسلمانان به فتح عظيم، فتح مكه نائل آمدند، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: اليوم يوم المرحمه :امروز روز مهربانى و عطوفت است.(  المغازی؛ ج 2، ص 822.)  خداوند اخلاق خوش به ما عنایت بفرماید به برکت صلوت بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۵ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از خصلتهایی که مذمت شده است مال دوستی است که بدترین نوع آن این است که انسان  نسبت به مال حرص و ولع داشته باشد و به دیگران نیز انفاق نکند که در روایات و آیات از این خصلت به شح تعبیر شده است. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی در مذمت حریص بودن به مال می فرمایند: از شُّحَّ یعنی همان حرص به مال همراه با عدم انفاق بپرهیزید  و امتهای پیش از شما به خاطر این صفت هلاک شدند و در ادامه می فرمایند فرد حریص در معرض سه آسیب بزرگ است: اول: امَرَهُم بِالكِذْبِ فَكَذَبُوا. حرص به مال گاهی موجب می‌شود که فرد دروغ بگوید و آن را انجام می دهد و فضای زندگی خود و جامعۀ خود را با خلاف حقیقت، آلوده نموده و صدق و صفا را از بین می برد.(جهت توجه: ضمیر امر به شح بر می گردد) دوم: امَرَهُم بالظُّلمِ فظَلَمُوا. گاهی حرص موجب می‌شود که ظلم و تجاوز به حقوق دیگران کند و آنرا انجام می دهد و آرامش افراد و جامعه را سلب می کند. سوم: أمَرَهُم بالقَطِيعَةِ فَقَطَعُوا. گاهی اوقات موجب می‌شود که مبتلا به قطع چیزی شود که خدا اجازه قطع آنرا نداده است. مثل قطع ارتباط با ارحام و خویشان یا قطع ارتباط باخدا و ائمۀ  و صلحاء. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف صلواتی عنایت بفرمایید. جهت مطالعه متن اصلی: الفصل الرابع: «فی کیفیة استیفاء القصاص» جلسه 286، 1382/10/21 عن النبیّ(صلی‌الله‌علیه‌وآله) قال: « عَنِ اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَالَ: إِيَّاكُمْ وَ اَلشُّحَّ فَإِنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ بِالشُّحِّ أَمَرَهُمْ بِالْكَذِبِ فَكَذَبُوا وَ أَمَرَهُمْ بِالظُّلْمِ فَظَلَمُوا وَ أَمَرَهُمْ بِالْقَطِيعَةِ فَقَطَعُوا». (خصال شیخ صدوق، باب الثلاثة، حدیث234)  شحّ به معنای حرص به مال همراه با بخل است. شحیح کسی است که با حرص و ولع به جمع‌آوری مال پرداخته و به دیگران انفاق نمی‌کند که این نوع، بدترین نوع مال‌دوستی است. پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: از شحّ بپرهیزید، همانا امتهای پیش از شما به خاطر این صفت هلاک شدند؛ چون حرص به مال گاهی موجب می‌شد که آنان دروغ گفته و فضای زندگی خود و جامعۀ خود را با خلاف حقیقت، آلوده نموده و صدق و صفا را از بین ببرند و گاهی موجب می‌شد که ظلم و تعدّی کنند. و گاهی هم موجب می‌شد که مبتلا به قطیعه شوند، قطیعه غالباً به معنای قطع رحم استعمال می‌شود لکن ظاهراً در اینجا به معنای اعمّ از آن یعنی قطع آنچه باید مراعات آن را نمود، می‌باشد مثل قطع ارتباط باخدا و ائمۀ خیر و صلحاء «یقطعون ما أمر الله به أن یوصل». @AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۵ موضوع: سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم-- خداوند در قرآن می فرماید: « صُنْعَ اللَّهِ الَّذی أَتْقَنَ كُلَّ شَیْ‏ءٍ»: ( این کار ) صنع و آفرینش خداوندی است که هر چیزی را محکم و استوار آفریده است(آیه 88 نمل) از بررسي آيات و روايات به دست مي‌آيد،‌ كه اكثر قوانين اسلام بر اساس محكم‌كاري و استاندارد، پايه‌ريزي شده‌اند كه به برخي از آنها اشاره مي‌شود: 1- محکم کاری در اعتقادات: اگر اعتقادات بر مبناي باطل و مسايل خرافي پايه ريزي شود، باعث رشد و ترقي نمي شود؛ از این جهت در رساله های علمیه آمده است که اصول دین واعتقادات اصلی با عقل و دلیل مشخص میشود و باید فرد به یقین  برسد. 2- مسائل علمی: پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) مي‌فرمايد: «قَيدُوا العِلمَ بِالكِتَابه ؛ دانش را با نوشتن در بند كشيد.» (أعلام‏الدین، ص‏82) بشر امروز هر چه دارد از كتاب و نوشتن است و همه ذخاير علمي گذشتگان در نوشته‌هاي او جمع است؛ وگرنه هيچ‌گاه ممكن نبود علوم گذشتگان به آيندگان منتقل شود. 3-امور اجتماعی: درقرض و بقیه معاملات دستور اسلام بر نوشتن و محکم کاری است تا بعدا به مشکل نخورد. خداوند در بزرگ‌ترين آيه قرآن مي‌فرمايد: إِذَا تَدَاینْتُمْ بِدَینٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ (هنگامي كه بدهي مدّت‌داري ‌به يكديگر پيدا كنيد، آن را بنويسيد و بايد نويسنده‌اي از روي عدالت، (سند را) در ميان شما بنويسد.» (آیه 282 بقره) 4- ساختمان سازی: امام صادق علیه السلام دربارة استحكام بنا مي فرمايد: « هر كه ساختماني بسازد و از آن كم بگذارد، ا جري ندارد (المحاسن، ج‏2، ص‏608) تأكيد اين روايت بر اين است كه نبايد به خاطر ارزان‌سازي، از نكات ايمني و استحكام بنا كاست. خداوند استحکام در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوت بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۵ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم در سفارشی به جناب ابوذر می فرمایند: الكَلِمَةُ الطَّيِّبَةُ صَدَقةٌ، و كُلُّ خُطوَةٍ تَخطُوها إلى الصلاةِ صَدَقةٌ.سخن نيكو و پاكيزه صدقه است، و هر گامى كه به سوىِ نماز برمى دارى صدقه است . چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف: 1.    صدقه، فقط پول دادن به مستمند و فقیر نیست، یک سخن نیکویی هم که انسان بر زبان بیاورد که فرد یا جمعی از آنها استفاده کنند مصداق صدقه است فرقی ندارد گفتاری مربوط به مباحث علمی باشد یا برای راهنمایی شخصی یا مسائل عمومی باشد. 2.    اینکه در حدیث شریف می فرماید هر گامی که برای نماز برداری صدقه است، حاکی از اهمیت نماز است و در شرع حساب خاصی برای نماز باز شده است. وهر چه انسان بیشتر در امر نماز فکر کند اهمیت آن را بیشتر درک می کند. و در می یاید که نماز کلید همه خیرات است. چرا که:  نماز است که دل‌های ما را آباد نگه می‌دارد. نماز است که ما را در صراط مستقیم باقی می‌دارد. نماز است که ما را از غلطیدن در منجلاب غفلت محض باز می‌دارد. نماز است که به ما قدرت می‌دهد، نشاط می‌دهد، توکّل می‌دهد، این اهمیّتی که به اقامة نماز داده شده، به خاطر اینهاست. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد متن اصلی جهت مطالعه: القسم الثالث من النوع الثانی: ما یحرم لتحریم ما یقصد منه شأناً کبیع السّلاح من أعداء الدین جلسه 127، 1385/8/22 حدیث اخلاقی یا اباذر! الکلمة الطّیُّبة صدقةٌ و کلّ خطوة تخطوها إلی الصُّلاة صدقة([1]). صدقه، فقط پول دادن به مستمند و فقیر نیست، یک سخن نیکویی هم که بر زبان می‌آورید، فردی یا جمعی از آن بهره می‌برند، این هم یک صدقه است. چه سخن علمی باشد یا راهنمایی‌های شخصی یا مسائل عمومی. و هر گامی که به سوی نماز برمی‌داری این هم یک صدقه است. این، اهمیّت نماز را نشان می‌دهد. چه حسابی در شرع مقدّس برای نماز باز شده است؟! واقعاً مفتاح همة خیرات و پایة همة نیکی‌ها نماز است. هرچه انسان بیشتر در امر نماز تأمّل کند، اهمیّت آن را بیشتر درک می‌کند. نماز است که دل‌های ما را آباد نگه می‌دارد، نماز است که ما را در صراط مستقیم باقی می‌دارد، نماز است که ما را از غلطیدن در منجلاب غفلت محض باز می‌دارد، نماز است که به ما قدرت می‌دهد، نشاط می‌دهد، توکّل می‌دهد، این اهمیّتی که به اقامة نماز داده شده، به خاطر این است. مکارم ‌الاخلاق ـ صفحه 374. @AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۶ موضوع: سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم –  خداوند در قرآن می فرماید: «خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقة تُطَهِّرُهُم وَ تُزَّكيهم بِها...»(توبه/ 103) «از اموال آنها صدقه‌اي بگیر تا به وسيله آن، آنها را پاك سازي و پرورش دهي. از آيات قرآن استفاده مي‌شود صدقه داراي شرایطی مي‌باشد که خدمت شما عرض میکنیم: 1- صدقه بايد از اموال حلال و خوب و سالم باشد: أنْفِقُوا مِنْ طَيّباتِ ما كَسَبْتُمْ وَ: از قسمت‌هاي پاكيزه اموالي كه (از طريق تجارت حلال) به دست آورديد، انفاق كنيد!» (آیه267 بقره) 2- بهتر است كه صدقه و انفاق مخفي باشد. «وَاِنْ تُخْفُوها وَ تُؤتُوها الفُقَراءَ فَهُوَ خَیرٌ لَكُمْ » «هر گاه آنها را مخفي ساخته و به نيازمندان بدهيد براي شما بهتر است.» (آیه271 بقره) 3- صدقه و انفاق همراه با آزار و منّت نباشد: لاتُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالمَنِّ :بخشش‌هاي خود را با منّت و آزار باطل نسازيد (آیه264 بقره) 4- انفاق و صدقه بايد با اخلاص باشد. «يُنْفِقُونَ أموالَهُمْ ابتِغاءَ مَرضاتِ اللهِ» «كساني كه اموالشان را براي جلب خوشنودي خدا انفاق مي‌كنند» (آیه265 بقره) 5- انفاق و صدقه از اموالي باشد كه آنها را دوست داریم و مورد علاقه ماست. «لَنْ تَنالُوا البِرَّ حَتّي تُنْفِقُوا مِمّا تُحِبُّونَ...» «هرگز به (حقيقت) نيكوكاري نمي‌رسيد مگر اين كه از آن چه دوست مي‌داريد (در راه خدا) انفاق كنيد (آیه92 آل عمران) خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
یکشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۶ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. والدین و سرپرست شرعی در برابر فرزندان خصوصا فرزندان نابالغ خود وظایفی دارند که به برخی از آنها اشاره می شود: 1. واجب است فرزند را از آنچه موجب فساد عقیده و نقص در ایمان یا فساد اخلاق و رفتارش مراقبت کنیم.مثلا فعالیت فرزندان نابالغ را در فضای مجازی مستقیم یا بوسیله نرم افزارهای مخصوص در حد توان مدیریت کنیم. و در همین بخش همچنین باید فرزندان نابالغ را از اعمالی که شرع مقدّس به هیچ عنوان راضی به واقع شدن آنها - حتّی از افراد غیر مکلّف - نمی باشد جلوگیری کنیم؛اعمالی مانند ارتکاب فحشا،سخن‌چینی، غیبت و گوش دادن به آهنگ حرام. 2. واجب است فرزند خویش را با معارف دین و اعتقادت صحیح از قبیل توحید، نبوت، ولایت، معاد و قیامت و... و مسائل حلال و حرام آشنا کند البته با در نظر گرفتن سن و استعداد و ظرفیتش، وی را به تدریج با معارف اصلی دین آشنا نماید. 3. دشنام دادن و آزار و اذیّت و ترساندن فرزند  حرام است. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.  تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۶ موضوع: سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: (فَلَمّا نَسوا ما ذُکّروا بِهِ فَتَحنا عَلَیهِم اَبوَاب کُلِّ شَیءٍ): پس هنگامی که  فراموش کردند آنچه را به آن تذکر داده شده اند(مثل خدا و قیامت)، درهای همه چیز را به روی آنها گشودیم.(آیه 44 انعام) خداوند در موردبرخورد با مردم به شیوه ها و سنتهای مختلف برخورد میکند، یکی از سنتها این است که به کفار و افرادی که گناه زیادی می کنند مهلت میدهد و نعمت فراوان میدهد تا آنها یاد خدا را فراموش کنند و با گناه بیشتر در قیامت عذاب بیشتری شوند. در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که شخصی از امام معنای (سنستدرجهم من حیث لایعلمون-182 اعراف) پرسید. امام در جواب فرمود: این در باره بنده ای است که گناه می کند و در اثر آن نعمتهای تازه ای به او رو می آورد، واین نعمتها او را از استغفار از گناهش باز می دارد(کافی ،ج2،ص452) پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «زمانی که بنده‌ای هرچه درخواست انجام دهد و خداوند نیز به او عطا کند، در حالی که آن بنده بر انجام گناه پایبند است؛‌ این استدراج برای آن بنده است»( کافی، ج۲، ص۹۷) فلسفه مهلت دادن به کفار و گنهکاران سرکش؛ ازدياد در گناه و عذاب الهي است. خداوند مي فرمايد: «وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلي لَهُمْ خَيْرٌ ِلأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْمًا وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ؛ و البته نبايد کساني که کافر شده اند تصور کنند اين که به ايشان مهلت مي دهيم براي آنان نيکوست، ما فقط به ايشان مهلت مي دهيم تا بر گناه خود بيفزايند و آنگاه عذابي خفت آور خواهند داشت.»( آل عمران، آيه 178 ) يعني خداوند به کفار مهلت مي دهد و اين مهلت در حقيقت يک بستر آزمايشي است که انها خود را در آن محک بزنند. اما آنها به سوء اختيار خود راه گمراهي را بر مي گزينند و فريب امهال الهي را مي خورند و غرق در گناه مي شوند. به بيان ديگر اين ازدياد گناه، نتيجه و عاقبت غفلت آنها از هشدارهاي خداوند است. خداوند ما را به خودمان وانگذارد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
یکشنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۶ موضوع: سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . یکی از گناهان قمار و شرط بندی است که در این زمینه به چند نکته اشاره می شود: 1.شرط بندی در مسابقه ورزشی یا بازهای خانگی حرام است و درحرام بودن شرط بندی فرقی بین افراد نیست بنابر این شرط بندی بین زن و شوهر، پدر و فرزند، برادر و خواهر نیز حرام است. و شرط بندی فقط در مسابقه اسب سواری و تیر اندازی با اسلحه جنگی میان مسابقه دهندگان با رعایت شرایط و احکام آن اشکال ندارد. (اجوبه س1124؛ رساله جامع م2256 و 2257 ؛ سایت مکارم، شرط بندی و قمار)  2.اگر در مسابقه ای بازنده با اختیار خودش و بدون هیچ شرط و الزامی به برنده چیزی بدهد، و آنچه می دهد در برابر برد و باخت نباشد، اشکالی ندارد. (رساله جامع م2255 ؛ سایت مکارم، شرط بندی و قمار)  3.بازی با وسایلی که در نزد مردم به عنوان وسیله قمار شناخته می شود. بازی کردن با این وسایل مطلقا حرام است هر چند شرط بندی نباشد؛ مثلا به تصریح  امام خامنه ای پاسور از وسایل قمار است و بازی کردن با پاسور هرچند بدون شرط بندی حرام است. (اجوبه س1117 و 1122سایت ادمین شماره استفتاء360286 رساله جامع م2260 ؛ سایت مکارم، شرط بندی و قمار؛ بهجت ج4 س6436 و6437) در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند . تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۷ موضوع: سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم خداوند در قرآن می فرماید: «الذین امنوا وهاجروا وجاهدوا فی سبیل الله باموالهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولئک هم الفائزون ) ; «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهای خود در راه خدا جهاد کردند درجه بزرگتری نزد خدا دارند و آنها رستگارند .»(آیه 20 توبه) قرآن در بیش از 14 آیه  به زبانهای مختلف دستور به هجرت داده است  که نشان از اهمیت آن دارد. در اسلام انواع هجرت وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم: 1- هجرت برای فراگیری دانش: قرآن می فرماید: « فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین ...»; «شایسته نیست مؤمنان همگی (به سوی میدان جهاد) کوچ کنند; چرا از هر گروهی از آنان طایفه ای کوچ [و هجرت] نمی کند تا در دین [و معارف و احکام اسلام] آگاهی یابند و به هنگام بازگشت به سوی قوم خود، آنها را بیم دهند؟» (آیه 122 توبه) در روایات به مسلمانان دستور داده اند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند . پیامبر فرمودند: «اطلبوا العلم ولو بالصین ( وسائل الشیعه، ج 18، ص 14 ) 2- هجرت برای حفظ دین: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند:کسی که برای حفظ دین و آئین خود از سرزمینی به سرزمین دیگر هجرت کند، استحقاق بهشت می یابد .» (بحار، ج 19، ص 31) 3- هجرت از دست ظلم ظالمان:  قرآن می فرماید: « آنها که مورد ستم واقع شدند، و به دنبال آن در راه خدا مهاجرت اختیار کردند، جایگاه پاکیزه ای در دنیا به آنها خواهیم داد .» (آیه 41 نحل) 4 . هجرت از گناه (هجرت درونی):  اصولا روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت » به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است. . امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند: « کسی می گوید مهاجرت کردم در حالی که مهاجرت واقعی نکرده است، مهاجران [واقعی] آنها هستند که از گناهان هجرت کنند و مرتکب آن نشوند .» (سفینة البحار، ماده هجر) خداوند توفیق هجرت از گناه به سمت خدا رابه ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
دوشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۷ موضوع: سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .پیامبر خدا صلی الله علیه و اله  در روایتی چهار عنصر سعادت و خوشبختی در زندگی را برای انسان بیان می کنند که هر کسی این چهار عنصر را دارا بود برای خودش سعادتی بداند و آنرا حفظ کند و بر اساس این چهار عنصر داشته ها و نداشته های خودش را ارزش گذاری کند و اگر دارا نیست دنبالش باشد. خب این چهار مورد چیست؟ مورد اول: اَلْخُلَطَاءُ اَلصَّالِحُونَ. کسانی که انسان با آنها در زندگی رفت و آمد دارد،  مردمان صالحی باشند. اگر شما در محیطی هستید که دوستان و معاشرین شما، کسانی که با شما رفت و آمد خانوادگی  یا دوستانه یا در محیط کار دارند، مردمان صالحی هستند، این جزء سعادتهای شماست. اگر ندارید، دنبال این باشید و اگر هم دارید، حفظ کنید. مورد دوم: اَلْوَلَدُ اَلْبَارُّ دومین عنصر سعادت، فرزندی داشته باشید که نسبت به والدین خودش، نیکی کند.و اگر فرزند اینگونه شما والدین مقدماتی را فراهم کنند تا فرزند نیکی به والدین کند. مورد سوم: اَلْمَرْأَةُ اَلْمُؤَاتِيَةُ. همسرسازگار داشته باشید. اگر سازگاری بین زن و شوهر باشد؛ محیط خانواده، محیط امن و امانی خواهد بود و زن و شوهر باید برای استحکام محیط خانواده تلاش کنند. مورد چهارم:َ أَنْ تَكُونَ مَعِيشَتُهُ فِي بَلَدِهِ. محل کسب و کارش در شهر خودش باشد. این چهار نعمت سعادتهای زندگی معمولی و ساده انسان را تأمین می‌کند.. النوادر، صفحۀ 110. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.  خشنودی امام رضا علیه السلام صلوات  متن اصلی: عن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) انّه قال: أربعة من سعادة المرء: الخلطاء الصالحون، و الولد البارّ و المرأة المؤاتیة و أن تکون معیشته فی بلده». چهار چیز است که هر کسی این چهار تا را داراست، آن را برای خودش سعادتی بداند. و چون این چهار چیز جزء اموری است که انسان باید سعادت خود بداند لذا اوّلاً: اگر داشت آن را حفظ کند و قدر آن را بداند، ثانیاً: در مقام ارزشگذاریِ داشته‌ها و نداشته‌های خود، تقدیر و تقویم صحیح داشته باشد و دنبال این چیزها باشد که جزء عناصری است که سعادت انسان را تشکیل می‌دهد. چهار چیز عبارتند از: 1- کسانی که انسان با آنها در زندگی، آمیزش اجتماعی و رفت و آمد و اُفت و خیز دارد،  مردمان صالحی باشند. اگر شما در محیطی هستید که دوستان و معاشرین شما، کسانی که با شما رفت و آمد خانوادگی  یا دوستانه یا محیط کار دارند، مردمان صالحی هستند، این جزء سعادتهای شماست. اگر ندارید، دنبال این باشید و اگر هم دارید، حفظ کنید. 2- دومین عنصر سعادت، فرزندی که نسبت به والدین، بارّ باشد، برّ به والدین داشته باشد. نیکی فرزند، غیر از صلاح فرزند است. صالح‌بودن یک نعمت دیگری است. صِرف همین‌که فرزند نیکی کند، این معنا را قدر بدانید و حفظ کنید و اگر ندارید دنبال آن باشید و مقدمات آن را فراهم کنید که فرزند، بِرّ به شما داشته باشد. 3- سوّم زن سازگار. اگر ناسازگار باشد، خیلی سخت است. محیط خانواده، محیط اَمن و امانی است اگر سازگاری بین زن و شوهر باشد. البته اینجا «مرأۀ مواتیه» گفتند: برای خانمها هم «المرء المواتی»، «البعل المواتی»، شوهر سازگار هم سعادت است. 4- یکی دیگر از جمله سعادتهای انسان این است که زندگی او، معیشت او، کسب و کار او، در شهر خودش باشد. این چهار نعمت سعادتهای زندگی معمولی و ساده انسان را تأمین می‌کند. سعادتهای معنوی و الهی و اخروی هم با امور دیگر تأمین می‌شود. النوادر، صفحۀ 110 @AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۷ موضوع: سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم--- خداوند در قرآن می فرماید: يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً :اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، اگر از خدا پروا كنيد براى شما نيرويى جدا كننده(تشخيص‏دهنده حق از باطل) قرار مى‏دهد (انفال، آيه 29). بصیرت صفتی است که به شخص، توانایی شناخت راه حق و باطل از یکدیگر را می دهد. در روایات راهکارهایی برای بدست آمدن بصیرت نقل شده است که برخی را عرض می کنیم: 1-تقوا: يكي از راهكارهاي عملي جهت دست يابي به بصيرت رعايت تقواي الهي مي باشد همانطور که د رآیه خوانده شده ،ذکر شد، پرهيزگاري و انجام واجبات و پرهيز و دوري از محرمات، به انسان نورانيت و روشن بيني دروني مي بخشد به گونه اي كه انسان در پرتو آن مي تواند حق و باطل را از هم تشخيص دهد 2- تفکر و تعقل: امام صادق علیه السّلام به ما چنین‌ می‌آموزد:«فانّ التفکّر حیاة القلب البصیر کما یشمی المستنیر فی الظلمات بالنّور»(وسایل،ج6،ص170) بنابراین،همان‌گونه که با کمک نور در تاریکی‌ها راه می‌پیماییم،اندیشه نیز به منزلهء نور قلب یا عقل،ما را به بصیرت می‌رساند 3-نشست و برخواست با اهل بصیرت وعلما: از آنجا که انسان همواره در حال آموزش است و یکی از مهمترین شیوه های آموزش تقلید از دیگران و مشابه سازی است همنشینی با هر گروهی انسان را به آنها مشابه می سازد. به همین دلیل در تعالیم اخلاقی اسلام از همنشینی با بدان نهی شده و به همنشینی با خوبان بسیار تاکید شده است. »حضرت علی علیه السلام می فرماید: (غرالحکم، 9794): با دانشمندان و آگاهان همسایه شو تا بینا (بصیر) شوی. 4- عبرت گیری از تجربه ها گذشتگان؛ یکی از عوامل کسب بصیرت سیر و گردش در زمین و مطالعه احوال گذشتگان از خوب و بد است که عاقبت آنها چه شد و کدامیک عزیزتر و سعادتمند بودند.از این جهت در قرآن آمده است که: (لقد کان فی قصصهم عبرةٌ لاولی الألباب).:به راستی در سرگذشت آنان، برای خردمندان عبرتی است(آیه 111 سوره یوسف) خداوند بصیرت در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
دوشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۷ موضوع: سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . امام کاظم علیه السلام در سفارشی به یکی از اصحابشان به نام هشام می فرمایند: إنَّ كُلَّ النّاسِ يُبصِرُ النُّجومَ و لكنْ لا يَهتَدي بِها إلاّ مَن يَعرِفُ مَجارِيَها و مَنازِلَها ، و كذلكَ تَدرُسونَ الحِكمَةَ و لكنْ لا يَهتَدي لَها مِنكُم إلاّ مَن عَمِلَ بِها. همه مردم به ستارگان نگاه می کنند اما تنها كسى به وسيله ستارگان در هنگام گم کردن راه می توانند راه را پیدا کنند که به جایگاه ستارگان و به مسیر آن آشنا باشند.همچنين شما هم علم و دانش و حکمت مى آموزيد، لکن  از ميان شما تنها کسی که بوسیله دانش هدایت می شود که علم را به کار بندد. چند نکته پیرامون این حدیث شریف: 1.  طبق این روایت شریف انسانها هم برای هدایت یافتن در مراحل زندگی ممکن است همه علم و دانش بیاموزند اما کسانی از دانش خود هدایت می شوند و بهره می‌برند که آن را در زندگی چراغ راه خود قرار داده و به آن عمل نمایند. لذا کثرت افراد تحصیل کرده در جامعه برای تحقق جامعه مترقی، کافی نیست بلکه مهم عمل کردن محصلین طبق علمشان هست. 2.  از دیدگاه معارف اسلامی، دانستن همیشه کارگشا نیست، بلکه آنچه مشکل‌گشا است، بهره‌بردن و عمل کردن به اندوخته‌های علمی می‌باشد. و همچنین  نورانیت و نجات از زوایای تاریک زندگی با عمل بدست می‌آید. 3.  طبق روایت شریف هر که علمش بیشتر است، باید عملش نیز بیشتر باشد. (تحف العقول، صفحۀ 392) در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.  خشنودی امام رضا علیه السلام صلوات  شروط معتبر در قصاص جلسه 130، 1380/1/19  من وصایا الامام موسی بن جعفر(علیهما‌السلام) لهشام: یا هشام! ان کلّ الناس یبصر النجوم و لکن لایهتدی بها الّا من یعرف مجاریها و منازلها، و کذلک انتم تدرسون الحکمة و لکن لایهتدی بها منکم الّا من عمل بها. (تحف العقول، صفحۀ 392)   یکی از خواص ستارگان، راهنمایی است؛ یعنی در بیابانها راه را به انسانهای سرگشته و گمشده نشان می‌دهد، لکن این جهت‌یابی ویژۀ افرادی است که به منازل و مجاری و جایگاهها و طلوع و غروب ستارگان آگاهی دارند. انسانها نیز نسبت به هدایت‌یافتن در مراحل زندگی همین‌گونه‌اند؛ یعنی همۀ افراد، دانش و حکمت را می‌آموزند لکن کسانی از آن بهره می‌برند که آن را در زندگی چراغ راه خود قرار داده و به آن عمل نمایند. از دیدگاه معارف اسلامی، دانستن همیشه کارگشا نیست، بلکه آنچه مشکل‌گشا است، بهره‌بردن و عمل کردن به اندوخته‌های علمی می‌باشد. نورانیت و نجات از زوایای تاریک زندگی با عمل بدست می‌آید و طبعاً هر که عملش بیشتر است، باید عملش نیز بیشتر باشد. @AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۸ موضوع:   سلام علیکم – بسم الله الرحمن الرحیم امام صادق عليه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ: در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود(کافی، ج2 ،ص255) فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:  1-بخشش گناهان : امام صادق(علیه السلام): «هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444) 2-ترفیع درجه و مقام: امام صادق(علیه السلام):هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261) 3-تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی(علیه السلام) می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45) 4- از فواید بلا این است که غرور را از انسان دور می کند(نهج البلاغة، خطبه 238) و از طرفی باعث تذکر و یادآوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30) -- البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد واین مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.» از طرفی بلاهای دنیوی در برابر پاداش اخروی چیزی نیست. ---خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
سه شنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۸ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. برخی از مومنین گاهی اوقات سوال می کنند: به مجلس عروسی یا جشن تولدی دعوت شده ایم که همراه با گناه است وظیفه چیست؟ فرقی می کند  مجلس خواهر یا فامیل نزدیک یا بیگانه باشد؟  در جواب عرض می شود : اولا :اگر در مجلسی شراب باشد مثلا سر سفره یا روی میز، شراب است حضور و شرکت در چنین مجلسی مطلقا حرام است و به هیچ وجه مجاز به ماندن در آنجا نمی باشد. و انسان نباید رضایت مخلوق را بر معصیت خالق ترجیح بدهد.  ثانیا :اگر مجلس شراب نباشد اما از جهت دیگری گناه صورت می گیرد مثلا آهنگ رقص آور پخش می شود یا غیبتی صورت می گیرد اگر حضورش به گونه ای است که سبب ارتکاب گناه مثل گوش کردن به آهنگ حرام می شود یا حضورش تایید و امضای گناه در مجلس می باشد، هرچند مرتکب گناه نشود در این صورت حضور فرد در چنین مجلسی گناه و معصیت است( البته ضمنا برخی مراجع از جمله حضرت امام  (جهت اطلاع :مانند حضرت امام - اقای مکارم ) شرکت در چنین مجالسی مطلقا جایز نیست.) سوما: در هر مجلس گناهی چنانچه شرایط نهی از منکر وجود داشته باشد باید نهی از منکر صورت بگیرد هر چند نهی از منکر متوقف برخروج از مجلس یا تذکر دسته جمعی باشد باید این کار صورت بگیرد.(رساله اموزشی رهبر معظم انقلاب، حضور درمجلس معصیت ص345 ، استفتائات ایت الله سیستانی س 198 احکام مجلس عروسی،مکارم:استفتائات 2/س719، استفتاءات (امام خمینى)، ج‌3، ص: 148)  در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. خداوند‏ متعال توفیق‏ شناخت ‏گناه ‏و ترک گناه را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۸ موضوع: سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم خداوند درقرآن شرط عمل صالح را ایمان داند و می فرماید: مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ :هر کس از مرد و زن عمل شایسته کند،درحالی که مؤمن باشد او را زندگی نیکو دهیم و پاداششان را بهتر از آنچه عمل می کرده اند می دهیم (آیه 97 نحل) هر عمل ما سه جنبه دارد که مراقبت از هر سه جنبه ضروری است: 1-باید خود عمل ذاتا خوب باشد و به تعبیر علماء اخلاق حسن فعلی داشته باشد. 2- چگونگی انجام عمل؛ برای این که هر کاری به نتیجه مطلوب برسد و تأثیر آن احساس شود، باید مراقب بود که آن عمل به بهترین صورت انجام گیرد. مثلا در کمک به یک مستمند باید مراقب بود که آبرویش حفظ شود. 3- نیت و انگیزه شخص عامل؛ مهمترین جنبه هر عملی، نیت آن است باید عمل از سر صدق و اخلاص انجام شده به اهداف دنیوی و پست آلوده نگردد. مشهورترین آموزه دینی که از پیامبر با کرامت اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) رسیده این است که ارزش و بهای عر عملی به نیت آن بستگی دارد لا عمل الا بنیه:؛(اصول کافی، ج 1، ص 70) و ارزش رفتارها به نیت ها و تصمیم هاست «الاعمال بالنیات»، (دعائم الاسلام، ج 1، ص 4) و لذا در مورد ضربه ای که امیر مؤمنان(علیه السلام) در جنگ خندق بر عمرو بن عبدود وارد آورد منجر به پیروزی اسلام گردید. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: ضربه علی(علیه السلام) در روز خندق از عبادت جن و انس برتر بود و این به خاطر اخلاص عمیق علی(علیه السلام) در این عمل بود. پس هر عملی که این سه ویژگی در آن مورد توجه قرار گرفته، برترین اعمال است. نتیجه اینکه ملاک عمل صالح همان وجه الله و تقرب جویی به خداست خداوند توفیق انجام عمل صالح به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
سه شنبه مغرب فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۸ موضوع: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از نمازهای واجب نماز قضا می باشد که به همین مناسبت چند نکته کوتاه در این زمینه اشاره می شود: 1. نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمی‌شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند تا نمازش قضا نشود و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود. 2.کسی که نماز قضا بر عهده اش است ولی تعدادش را نمی داند مثلا چند نماز صبح از او قضا شده، نمی داند سه یا چهار یا پنج نماز بوده است، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است. 3.خواندن نماز های قضا در هر ساعتی از شبانه روز صحیح است و کسی هم که مسافر است می تواند نمازی که در وطن قضا شده، در سفر بخواند البته نمازی که به صورت کامل فوت شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا شود. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۹ موضوع: سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «صلوا کما رأیتمونی أصلی؛ نماز بخوانید؛ همچنان که من نماز می خوانم (عوالی‏اللآلی، ج 1 ،ص 197) دلایل نماز خواندن به زبان عربی از این قرار است: 1- پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نماز را به عربی خواندند. پس بر ما هم واجب است؛ به ایشان اقتدا کرده و از ایشان تبعیت نمود و نماز را به عربی بخوانیم ؛ چون نماز، سنت پیامبر است  2- بقای نماز در طول قرون و اعصار است که بدون کم و کاست برای همیشه باقی بماند و اگر هر کسی به زبان محلی و مادری خود آن را تلفظ می نمود احتمال کم و زیاد شدن الفاظ، تحریف و آمیخته شدن به خرافات و مطالب بی اساس منتفی نبود 3-عربی خواندن نماز، وحدت بخش نیز هست. یعنی اگر هر مسلمانی با هر زبان مادری که بخواهد، نماز بخواند، این وحدت و پیوستگی میان مسلمانان از میان می رود. بودن زبان واحد برای این فریضه الهی از اختلافات میان مسلمانان جلوگیری و دل های آن ها را به هم نزدیک کرد.» 4-اگر اسلام این اجازه را به مسلمانان می داد که نماز را با زبان مادری می خواندند، این فریضه الهی در دوران مختلف تاریخی و نسل های گوناگون دچار تحریف های فراوانی می شد که این موضوع بلا شک به دین اسلام ضربه می زد.» 5-یکی از مهمترین موضوعات در اسلام تعبد است. یعنی بنده ای که به ماهیت حقیقی و عمیق اسلام پی برد و مسلمان شد، تابع تمامی قوانین این دین است و آن را اجرا می کند.یعنی عبادات توقیفی هستند وبه جا آوردن آنها باید به همان شکلی باشد که خداوند تعیین فرموده است. خداوند ما را جزء نمازگزاران حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
چهارشنبه ظهر فقهی ۱۴۰۲/۷/۱۹ موضوع: سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم . پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند: مِنْ تَكْرِمَةِ الرَّجُلِ لِأَخِيهِ الْمُسْلِمِ أَنْ يَقْبَلَ تُحْفَتَهُ أَوْ يُتْحِفَهُ مِمَّا عِنْدَهُ وَ لَا يَتَكَلَّفَ شَيْئاً. از نشانه های احترام و گرامیداشت به برادر مسلمان آن است که هدیه او را قبول کند  یا از آنچه دارد به دیگری هدیه بدهد و خودش را در هدیه دادن به زحمت نیندازد. چند نکته پیرامون این روایت: 1.    طبق این روایت شریف هدیه دادن و هدیه گرفتن مطلوب خدای متعال است اما اینکه انسان برای هدیه دادن خودش را به تکلف و زحمت بیندازد مثل اینکه برای جشن عروسی یا سالگرد تولد، چند نفر بناست هدیه ای ببرند، او یک چیزی بالاتر  و گرانقیمتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست.  2. هدیه دادن به دیگری، گرامیداشت و تکریم مومنین هست و بر تکریم مومنین سفارش شده است.  3. وقتی کسی شما به شما هدیه می دهد با خشرویی قبول کنید و نیز شما هم برخی اوقات به دوستانتان هدیه بدهید. 4.    اگر به اسم هدیه، رشوه بدهد حرام است . متاسفانه گاهی هدیه می‌دهند امّا در واقع رشوه است مثل اینکه  هدیه بدهد برای اینکه یک حکم یا نظر یا کار  نادرستی انجام گیرد در این صورت هر چند به اسم هدیه است ولی رشوه محسوب می شود و حرام است. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد متن اصلی: النوع الاوّل: «الاکتساب بالاعیان النجسة» جلسه 24، 83/10/29 حدیث اخلاقی عن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، عن رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) من تَکرِمة الرجل لأخیه المسلم اَن یقبل تُحفَتَه، او یُتحِفَه ممّا عنده و لایَتکلّف شیئاً. از جمله گرامیداشت‌های انسان نسبت به برادر مؤمنش یکی این است که تحفه او را، هدیه او را قبول کند، یا از آنچه خود دارد به او چیزی بدهد؛ یعنی این هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن در بین مؤمنین از جمله چیزهای محبوب پیش خدای متعال است. نکته اینجاست تکلّف به خرج ندهد، مثل آنچه معمول است به مناسبتهای مختلف خودشان را به زحمت می‌اندازند، به خرج می‌اندازند! یک چیز گرانقیمتی را تهیه کنند، اگر جایی است که چند نفر هدیه مناسب برده‌اند، او یک چیزی بالاتر از آنها ببرد! این، مطلوب نیست. نفس هدیه‌دادن، هدیه‌گرفتن مطلوب است. وقتی هدیه‌ای به شما می‌دهند، شما با خوشرویی آن را قبول کنید. خود شما هم یکوقتی به دوستانتان هدیه بدهید. البته هدیه با چیزهائی که ظاهرش هدیه است ولی باطنش رشوه است نبایستی مخلوط شود! گاهی هدیه می‌دهند امّا باطنش چیز دیگری است. هدیه برای اینکه یک حکمی را خدای نکرده صادر کند، یک نظری را بدهد، یک کاری را در یک جایی برای او انجام بدهد؛ این، هدیه نیست، یک معاملۀ حرام است، اسمش رشوه است. امّا تحفه و هدیه مشروط بر اینکه متکلّفانه نباشد، هم دادنش مطلوب است هم گرفتنش. النوادر، صفحۀ 11 @AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۹ موضوع: سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم— خداوند در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُون: در «زبور» بعد از ذکر(تورات)نوشتیم:«بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد(آیه 105 انبیاء) برای ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) شرایطی نیاز است که باید فراهم شود.شرایط به امورى گفته مى شود كه تحقق ظهور وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، ظهورى در كار نخواهد بود. چهار شرط برای ظهور لازم است که 2 عدد از این شرایط فراهم است و باید 2 شرط دیگر را ما فراهم کنیم. دو شرطی که فراهم است،یکی: وجود رهبرمقتدر و توانمند است که خود وجود مقدس امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) هستند و دومین شرط، داشتن برنامه اى جامع براى مبارزه با مشكلات و تغییر وضع موجود است که حضرت این برنامه را از جانب خدا دارا هستند. اما دو شرطی که مردم باید فراهم کنند:  اول: وجود یارانى فداكار است كه با آشنایى نسبت به برنامه ها و اهداف و اعتقاد به آنها تا آخرین لحظه، از رهبر و انقلاب دست بر ندارند و آماده هر گونه فداكارى باشند. دوم: پذیرش مردمى است که اگر مردم آن را نخواهند، و شرایط فكرى و روانى فراهم نباشد، آن قیام به سرانجام نمى رسد؛ چنان كه  امام حسین «علیه السلام» به جهت عدم همراهى مردم به شهادت رسید. خداوند ما را جزء یاران واقعی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi
چهارشنبه مغرب اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۱۹ موضوع: تعجب_پیامبراکرم_صلی_الله_علیه_وآله_وسلم_از_عدم_پرهیز_مردم_ازگناه سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .رسول خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند:   عَجبٌ لِمَن یَحتَمِی مِن الطَّعام مَخافَةَ الداء. کَیف لایَحتَمی عن الذنوب مخافةَ النّار!  (یَحتَمی از حِمیَه است یعنی پرهیزکردن.) تعجب است از كسى كه به خاطر ترس از بيمارى، از خوردن غذا پرهيز مى كند،  مثلا سرماخوردگی دارد، غذائی که برای او ضرر دارد یا احتمال ضرر می‌دهد، نمی‌خورد، پرهیز می‌کند. برای اینکه مبادا بیمار بشود. چطور از گناهان پرهیز نمی‌کند از ترس عذاب الهی؟!  فردی که در مورد جسمش اینقدر مراقب و مواظبت و پرهیز داردچطور نسبت به آن آیندۀ دشوار، سخت، عذاب الهی، چرا مراقبت نمی‌کند؟ نکته مهم: این غفلت و بی‌مبالاتی ناشی از ضعف اعتقاد به خدا و قیامت است.همه ما به خدا و قیامت معتقد هستیم اما باید باورمان به گونه ای باشد که ما را به عمل وادار کند. آن باوری اثرگذار است که در اعماق دلِ انسان ریشه دوانده باشد و انسان به معنای حقیقیِ کلمه از بُنِ دندان آنرا قبول کرده باشد. حال سوال این است که با چه راهکاری می توان باور را تقویت کرد؟  در جواب عرض می شود: این هم با توسل و توجه به خدا و تدبّر در آیات خداشناسی و قیامت شناسی در قرآن حاصل می‌شود. قرآن آیاتِ عجیبی در باب خدا شناسی و قیامت دارد، همین آیاتِ آغاز رسالت پیغمبر، آیات مکّه، بسیاری از اینها در باب خدا شناسی و قیامت است. همین‌ها دلها را تکان داد، جانها را به حرکت درآورد، کسانی را متوجه به عاقبتشان کرد. اگر این آیات را یک قدری با تدبّر بخوانیم، انشاءالله اثر خواهد کرد. امالی، صفحۀ 247. در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری می‌کنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را می‌شنوند و سلام ما را پاسخ می‌دهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء می‌کند که از بلند کردن صدا در حرم مطهر و اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکان‌ها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند. تعجيل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتي مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد متن اصلی: ادلة وجوب القصر- درس 45 جلسه 45، یک شنبه 1393/11/12 حدیث: عن اسماعیل بن مسلم، که همان اسماعیل بن ابی زیاد معروف به سکونی است، که از عامّه است و از اصحاب امام صادق است و به فرمایش شیخ طوسی، اصحاب به روایات او عمل کردند لکن از بعضی از نقلها استفاده می‌شود که ایشان شیعه بوده است و معتقد به ولایت ائمه«علیهم‌السلام» بوده. "و الله العالم". عن الصادق جعفر بن محمد، عن ابیه، عن آبائه«علیهم‌السلام» قال: قال رسول الله«صلی‌الله‌علیه‌وآله»: عَجبٌ لِمَن یَحتَمِی مِن الطَّعام مَخافَةَ الداء. یَحتَمی از حِمیَه است یعنی پرهیزکردن. و الحِمیةُ رأسُ کلِّ دَواء که در روایت وارد شده است، پرهیز غذائی است، می‌فرماید: شگفت است از کسی که از طعام پرهیز می‌کند، مَخافةَ الداء. سرماخوردگی دارد مثلاً، غذائی که برای او ضرر دارد یا احتمال ضرر می‌دهد، نمی‌خورد، پرهیز می‌کند. برای اینکه مبادا بیمار بشود. کَیف لایَحتَمی عن الذنوب مخافةَ النّار! چطور از گناهان پرهیز نمی‌کند از ترس عذاب الهی؟! شما که در مورد جسم‌تان اینقدر مراقبید، مواظبید، پرهیز می‌کنید، چطور نسبت به آن آیندۀ دشوار، سخت، عذاب الهی، چرا مراقبت نمی‌کنید؟ از گناه چرا پرهیز نمی‌کنید؟! البته این غفلت و بی‌مبالاتی ناشی از ضعف اعتقاد به قیامت است. ما از بعضی از بزرگان می‌شنیدیم در تعریف اشخاص پرهیزگاری، اشخاص مؤمنی، می‌گفتند: واقعاً به قیامت معتقد است. همه‌مان به قیامت معتقدیم، این، معنایش این است که باور قلبی در او آنچنان است که او را به حرکت و عمل وادار می‌کند. آن باوری اثرگذار است که در اعمال دلِ انسان ریشه دوانده باشد و انسان به معنای حقیقیِ کلمه از بُنِ دندان آنرا قبول کرده باشد. لذا در آن خطبۀ همّام، وقتی حضرت می‌فرمایند: کیف اصبحت؟ او می‌گوید: من کأنّه ناله و استغاثۀ اهل جهنّم را با گوشم می‌شنوم! یقینِ واقعی این است، باید سعی کرد این را در خودمان ایجاد کنیم. این هم با توسل و توجه و تدبّر در آیات قیامت در قرآن حاصل می‌شود. قرآن آیاتِ عجیبی در باب قیامت دارد، همین آیاتِ آغاز رسالت پیغمبر، آیات مکّه، بسیاری از اینها در باب قیامت است. همین‌ها دلها را تکان داد، جانها را به حرکت درآورد، کسانی را متوجه به عاقبتشان کرد.
اگر این آیات را یک قدری با تدبّر بخوانیم، انشاءالله اثر خواهد کرد.[1] @AhkameHarameRazavi
پنج شنبه. ظهر اعتقادی ۱۴۰۲/۷/۲۰ موضوع: سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم—در مورد اینکه چرا امام حسن(علیه السلام) با معاویه صلح کردند، عللی وجود دارد که به برخی اشاره می کنیم: 1-روی گردانی مردم ازجنگ،وعدم حمایت از امام علیه السلام سستی مردم در حمایت از امام، از مهم ترین دلایل اقدام آن حضرت برای اتخاذ موضع جدید بود. هیچ کس نمی تواند مدعی شود که امام به جنگ با معاویه اعتقاد نداشته است. امام حسن(علیه السلام) فرمودند: به خدا سوگند، من از آن جهت کار را به او (معاویه) سپردم که یاوری نداشتم. اگر یاوری می داشتم شبانه روز با او می جنگیدم تا خداوند میان من و آنان حکم کند(بحار،ج44،ص147). 2- حفظ جان شیعیان: حفظ شیعه یکی از ضروریاتی بود که امام را وادار به پذیرش اقدامی کرد که انجام آن، رشادت خاص خود را می طلبید امام حسن(علیه السلام) فرمودند :من برای حفظ جان شیعیانمان، مصالحه کرد(اخبار الطوال دینوری، ص 220) 3- حفظ دین: امام حسن علیه السلام یکی از دلایل صلح خود را حفظ دین بیان کردند و فرمودند: «ترسیدم ریشه مسلمانان از زمین کنده شود و کسی از آنان باقی نماند؛ از این رو با مصالحه‌ای که انجام گرفت، خواستم دین خدا حفظ شود ( حیاة الحسن شریف قرشی، ص۳۵) زیرا جامعه اسلامی در شرایطی قرار داشت که ممکن بود جنگ با معاویه، اصل دین را از بین ببرد. جنگ با معاویه نه به نفع کوفیان بود و نه به نفع شامیان، بلکه زمینه حمله نظامی رومیان را به جهان اسلام فراهم می‌کرد. خداوند توفیق اطاعت از امامان علیهم السلام را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi