🕊 اصل مخاطبشناسی و رعایت حال مخاطب (بهخصوص تازهمسلمان) در تبلیغ (۲)
🔆 دستگاه روانی انسان بهگونهای طراحی شده است که در مواجهه با تغییرات دفعی و ناگهانی (مانند ازدست دادن عزیزان، مواجهه با چالشهای خانوادگی و حتی شنیدن ناگهانی خبری بسیار خوش) واکنش نشان میدهد. این واکنشها گاه چنان سخت و شدیدند که عوارض ناگوار جسمی و بحرانهای عمیق روانی برجای میگذارند.
🔆 برای پیشگیری از رویداد ایندست واکنشها و عوارض ناگوار، بایسته است با تمهید مقدمات و زمینهچینی روانی، عاطفی و منطقی، مخاطب را بهتدریج با محتوای تبلیغی روبهرو نماییم. در این صورت، فعالیت تبلیغی کمترین تنش و لطمه روحی و روانی را در مخاطب ایجاد خواهد کرد.
🔆 اصل تدریج در تشریع و ابلاغ دستورات الهی و نیز اصل انعطاف در اجرای احکام اسلامی، نشاندهندۀ توجه تام شارع مقدس به این ویژگی روحی و روانی انسان است. قرآن کریم در موارد متعدد، ازجمله در آیات تشریع تیمم، روزه و جهاد، به اصل نفی عسر و حرج اشاره کرده است.
🔆 بنابر فقه اسلامی، نفی عسر و حرج قاعدهای عمومی است که بر بسیاری از احکام اسلامی قابل تطبیق است. بر این اساس، اگر اجرای حکمی از احکام دینی به ایجاد مشقت شدید بینجامد، آن حکم موقتاً تعلیق، و حکمی دیگر جایگزین میگردد.
🔆 از جمله آیات قرآن که بر نفی عسر و حرج دلالت دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● «مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ» (مائده، ۶)
● «يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ» (بقره، ۸۵)
● «وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ» (حج، ۷۸)
💠 چنانکه به یاد دارید، در شماره پیشین این فرسته، نکتهای لطیف را از امام صادق (ع) درباره چگونگی سلوک مبلّغ با فرد تازهمسلمان تقدیم نگاهتان کردیم. در این شماره، به نقل علامه شرفالدین موسوی عاملی از مواجهه ایشان با تازهمسلمان لبنانی، بهعنوان مصداق امروزین سلوک معیار تبلیغی میپردازیم:
«روزی یکی از مسیحیان ثروتمند لبنان نزد من آمد و گفت:
- من میخواهم مسلمان شوم، وظیفهام چیست؟
- گفتم: دو رکعت نماز صبح و سه رکعت نماز مغرب بخوان.
- گفت: اما مسلمانان هفده رکعت میخوانند!
- گفتم: مسلمانی آنان مقداری قوی شده است. بنابر نقل تاریخ، پیامبر اسلام (ص) دو نماز صبح و عصر را برای تازهمسلمانان میخواندند. برای تو نیز که تازه مسلمان شدهای، انجام همین مقدار کافی است.
👈 این شخص تازهمسلمان بهتدریج به مسلمانی قوی مبدل شد، و با حضور در مساجد به اقامه نماز با دیگر نمازگزاران میپرداخت. ماه رمضان که فرا رسید، ایشان سراسیمه پیش من آمد و گفت:
- من هم باید روزه بگیرم؟
- گفتم: خیر، روزه بر کهنهمسلمانها واجب است. مسلمانان صدر اسلام نیز پس از اینکه مدت مدیدی از بعثت پیامبر (ص) گذشت، به روزه گرفتن مأمور شدند.
- گفت: میخواهم روزه بگیرم.
- گفتم: هر اندازه که آمادگی داری، بگیر.
👈 این روش مواجهه با آن تازهمسلمان لبنانی باعث شد که وی در سال بعد تمام ماه مبارک رمضان را روزه بگیرد. وی اکنون به یکی از مسلمانان قوی لبنان تبدیل شده است، نماز شبش ترک نمیشود و بخش معظمی از بودجههای جنوب لبنان را تأمین میکند».
💠 علامه شرفالدین در جایی دیگر عدم رعایت این رویکرد و روش تدریجی در تبلیغ دین را سبب گریز مردم از مبلّغان و اسلام دانسته و میگوید:
«یکی از مبلغّان را برای ارشاد گروهی از مسیحیان به یکی از شهرهای لبنان فرستادیم. آنها پس از اینکه با آموزههای اسلامی آشنا شده بودند، پرسیده بودند: اکنون که میخواهیم مسلمان شویم، باید چه کنیم؟ آن آقای مبلّغ گفته بود: ابتدا باید ختنه شوید!
این برخورد خطا چنان اثر معکوسی در آن گروه مسیحی بهجای گذاشت که آنان نهتنها مسلمان نشدند، بلکه آن مبلّغ را از خود راندند. درست است که «ختنه» یکی از احکام و آداب اسلامی است، اما مبلّغ باید ذوق و سلیقه داشته باشد، اقتضای حال را رعایت کند و احکام سهل و آسان و غیر مشمئزکننده را به تازهمسلمانان ارائه کند».
✍ مهدی صادقی شهمیرزادی
📆 ۱۰ دیماه ۱۴۰۲
📌 ارجاعات:
نشریه حوزه، ، دوره ٧، شماره ٣٩، تابستان ١٣٦٩، صفحه ٥٨-٣٥.
👈 مؤسسه اطلس شیعه
https://eitaa.com/Dr_zdp53_Theology
"وداع"
آینه را نگاه میکنم. آینه هم مرا نگاه میکند، نگاهی به موهای سفیدم که این روزها رشد بیشتری دارد.
چروکهای روی پیشانی، خطوط دور چشم و پوست دستهایم همه زبان باز کردهاند.
دستی به سر و رویم میکشم، شانهای به موهایم میزنم و یک راست سمت کمد لباس میروم.
یک لحظه مردد میشوم، جشن است یا عزا؟ معمولا شهادت را تبریک میگویند، به خصوص که در ماه رجب هم هستیم.
قلبم فشرده میشود، هوای قلبم هوای سوگواری است، دستم سمت لباس مشکیام میرود. من هم تسلیم میشوم. چارهی دیگری ندارم.
باید برای وداع و نگاه آخر برسم.
علی من با پای خودش رفت، اما الان روی دستها میرود.
دامنکشان، خرامان، یاد بازیهای کودکیمان افتادم، از همدیگر کولی میگرفتیم، به اندازه چند قدم..
علی جان رفیقت را فراموش کردهای؟ مگر امکان دارد؟ صبحانه و ناهارت را در آغوش کدام حور و پری صرف کردهای؟ میدانی چه بر سر دوستت آمدهاست؟ از امیرالمؤمنین علی علیهالسلام چه خبر؟
جنت مکان خلد آشیان! مادرمان زهرا سلام الله علیها حالش چگونه است؟
آه علی جان! دلم برایت تنگ است.
حرفها دارم، از مادر و پدر و خانوادهات، از همسر و فرزندانت، از دلتنگیها و روزگار غریب..
لباسم را میپوشم، سمت گلزار یا هر جایی که بتوان چند لحظه با تو خلوت کرد. آقازاده نژادی که ژست آقازادهها را به خودت گرفتهای..
میخواهم بیایم زیر تابوت. اما برای شانههای من خیلی سنگین است. داغت، آوار تنت، نبودنت در توان من نیست..
مرا معاف بدار برادرم.. برای کولی دادن کمی پیرم، و برای نبودنت کمی ناتوان..
آه.. تابوتت را میبرند و من نگاه میکنم. نگاهی به انتهای آسمان، به افق، به جمعیت و به عکس زیبایت..
آخرین تصویرت باید همین قدر زیبا باشد، دل ندارم سر کفن را باز کنم و بیینم ریش و پوستت سوخته باشد.. یا جای گلوله و قطرات خون را در بدنت ببینم..
مرا معاف بدار برادر.. فقط برایم دعا کن..
دعا کن تا بتوانم تاب بیاورم.. تا بتوانم زیارت وداع بخوانم ، تا بتوانم اسمع، افهم برایت بسرایم..
تا بتوانم صورت ماهت را روی خاک بگذارم و با دستان خودم بر پیکر نازنینت خاک بپاشم. خاکی بر تو و خاکی بر سرم بریزم.
نه.. نه .. تو را دفن نمی کنم، تو را میکارم تا باز جوانه بزنی و برویی..
تا از خونت باز لاله بروید و باز گلزار دلپذیر شود..
آری آنجا گلستان است. من نه به هوای وداعت، که به هوای تفرج میآیم..
تو را که کاشتم، گشت و گذاری در هوای گلزار میزنم، خبری از بقیه لالهها و شقایقها میگیرم..
زین الدین، همت، کریمی و ... همه هستند، جمعتان جمع و دلتان شاد است.
هوای گلزار معطر است و به وجدم میآورد، آنچنان که دلم میخواهد پروبالی بزنم و دو سه گام در آسمان اوج بگیرم..
هوا هوای شهادت است و طعم دهانم شیرین. به همان شیرینی شربت شهادت..
نمیدانم کی و کجا .. اما میدانم به زودی من هم به شما ملحق خواهم شد،
با سرورویی خونین، با تنی پاره پاره و با قلبی آکنده از آرامش و سرور..
#شهادت_نامه
#وداع
#رفیق_شهید
۱۴۰۲/۱۱/۳
زهرا دلاوری پاریزی
https://eitaa.com/Dr_zdp53_Theology
هدایت شده از سرای راهبردی نورهان💡
پخش زنده
فعلا قابلیت پخش زنده در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
"پژوهشگاه قوهی قضائیه"
"همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی"، در جمع بانوان قاضی و فرهيختگان حوزه و دانشگاه
تهران. محله اوین درکه، پژوهشگاه قوهی قضائیه
https://eitaa.com/Dr_zdp53_Theology
هدایت شده از انجمن علمی پژوهشی کلام اسلامی جامعه الزهرا(س)
8.98M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📢معرفی ویدئویی رشته مطالعات منطقهای دانشگاه باقرالعلوم(ع)
🔹گروه مطالعات منطقهای دانشگاه باقرالعلوم(ع) درگرایش «مطالعات خاورمیانه و شمال آفریقا» از بین برداران و خواهران طلبه برای سال تحصیلی ۱۴۰۳ در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو می پذیرد.
♦️مهلت ثبت نام: 23 دی لغایت 12 بهمن 1402
🔸امتیازات:
برگزاری اردوی علمی پایان دوره در یکی از کشورهای منطقه؛
برخورداری از اساتید مجرب؛ (تدریس اساتید بر اساس مهمترین منابع روزآمد و لیستهای مطالعاتی میباشد)؛
فرصت مطالعاتی جهت نگارش پایان نامه در یکی از کشورهای منطقه؛
تسهیل ارتباط با نهادهای بین المللی فعال
🔸اولویت پذیرش با:
فعالین حوزه بین الملل؛
پژوهشگران حوزه بینالملل؛
طلاب مسلط به زبانهای (عربی، ترکی استانبولی)؛
طلاب ممتاز
لینک ثبت نام
گروه پاسخگویی به سوالات ثبت نام
@BouNews