باسمه تعالی
رئوس مطالب #جلسه سی و یکم
#إسراء/۲۸-۲۹
"وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِّن رَّبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا"(۲۸)
(ﺍﮔﺮ ﺍﺯ #ﺗﻬﻴﺪﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻠّﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻱ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺍﻧﻲ، ﻭ ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻱ، ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﺮﻣﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻱ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻥ).
۱. بعد ار اینکه موارد و مصادیقی از #نیازمندان و ضرورت کمک به آنها را بیان کردند، در این آیه می خواهند به این نکته اشاره کنند که اگر در موردی چنین پیش آمد که انسان امکان مالی ندارد که به او کمک کند، چه باید کرد؟
پس اولاً نسبت به گروه خویشاوندان، مساکین و در راه ماندگان مسئول هستید، ثانیاً اگر نداشتید و نتوانستید کمک کنید، اعراضتان باید با احترام و مهربانی همراه باشد نه با بی اعتنایی، تحقیر و #دل_شکستن، چون به تعبیر حضرت امیر "إِنَّ الْمِسْکِینَ رَسُولُ اللَّهِ فَمَنْ مَنَعَهُ فَقَدْ مَنَعَ اللَّهَ وَ مَنْ أَعْطَاهُ فَقَدْ أَعْطَى اللَّهَ" (نهج البلاغه/حکمت ۳۰۴) (نیازمندى که به تو روى آورده فرستاده خداست، کسى که از یارى او دریغ کند، از خدا دریغ کرده، و آن کس که به او بخشش کند، به خدا بخشیده است)
و در آیه ۱۰ سوره ضُحی فرمود الضحى "وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ" (ﻭ ﺳﺆﺍﻝ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﻃﻠﺒﺪ، ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺑﺎﻧﮓ ﻣﺰﻥ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺗﻠﺨﻲ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻲ ﺭﺍ ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺍی)
۲. اصولاً خداوند نیاز #نیازمندان را ملاک امتحان #اغنیا و #ثروتمندان قرار داده است به همین دلیل در روایت می فرماید: "لولا الفقراء لهلک الاغنیاء" (ارشاد القلوب۱/ ۱۹۴)
یعنی اگر فقرا نبودند #ثروتمندان هلاک می شدند، پس برای حضور فقرا، ثروتمندان را ثروتمند قرار داد، که البته ثروت آنها و #فقر_فقرا هر دو امتحان است.
۳. پس حق نداریم فقرا را برنجانیم؛ بلکه باید با مهربانی و نرمی آنها را از خود دور کنیم. لذا در ادامه آیه فرمود: "فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا" با آنها سخن آرام بخش و امیدوار کننده بگو، مثلاً بنده ندارم و دستم خالی است ولی امیدوارم خداوند مشکل شما را حل کند.
"وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا"(۲۹)
(ﻭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻥ ﻣﺒﻨﺪ ﻭ ﺑﺨﻞ ﻣﻜﻦ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﮕﺸﺎﻱ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﺍﺭﻱ ﺑﺒﺨﺸﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ)
۱. جمله "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ" کنایه است از خرج نکردن و #خساست به خرج دادن و پرهیز از بخشش، در مقابل بذل و بخشش زیادی، چنان که فرمود:
"وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ" یعنی نه افراط و نه تفریط بلکه از باب #خیر_الامور اَوسطها، رعایت حدّ وسط و اعتدال را بکن.
۲. عبارت "فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا" فرع بر اصل کلی "وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ" است، یعنی اگر آن قدر بخشیدی که خود درمانده شدی، مورد سرزنش قرار می گیری.
۳. کلمه "مَحْسُورًا" از ماده "حسر" به معنای برهنه و عریان؛ یعنی آن قدر دست و دلبازی نکن که روزی از فقر #زانوی_غم در بغل گیری و دستت از همه جا کوتاه، مورد سرزنش قرار گیری و برهنه بمانی.
۴. نکته ای مهم: در آیه ۲۲ همین سوره فرمود:
"لَّا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَّخْذُولًا" در آیه ۲۹ نیز می فرماید:
"وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا"
از مقایسه این دو آیه و نتیجه مشابهی که در آخر هر دو آیه آمده، می توانیم بگوییم توحید در مسائل اعتقادی و #جهان_بینی همان تاثیری را دارد که عدل و عدالت در #مسائل_اجتماعی دارد؛ یعنی اهمیت عدل و توحید بسیار زیاد است، همان خطری را که شرک در جهان بینی و اعتقاد دارد، همان خطر را #بی_عدالتی از سوی حاکم در اجتماع دارد، اگر شرک بورزی "سرزنش شده و از رحمت الهی طرد می شوی" و اگر خلاف عدالت و #میانه_روی رفتار کنی "سرزنش شده ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ خود ﺑﻨﺸﻴﻨﻲ".
@DailyCommentaryofQuran
✍ روايت شده است كه: زنى پسرش را نزد پيامبر گرامى فرستاد و گفت به پيامبر عرض كن: مادرم به زرهى احتياج دارد. اگر گفت: صبر كنيد تا برسد، بگو: مادرم به پيراهنت، احتياج دارد.
پسر نزد پيامبر گرامى آمد و پيام مادر را ابلاغ كرد. حضرتش جامه را از تن بيرون آورد و به او داد.
از اينرو اين آيه، نازل شد. "وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا"
گفته اند: بر اثر اين بخشش، در خانه نشست و براى نماز بيرون نيامد، زيرا جامه اى نداشت كه بپوشد، از اينرو منافقان او را ملامت كرده، گفتند: محمد، خوابش برده و مشغول لهو و لعب است و نماز را ترك كرده است.
مجمع البیان۶/ ۶۳۵
@DailyCommentaryofQuran
نحوه پاسخ به فقیری که نمی خواهیم به او کمک کنیم:
✍ در كافى به سند خود از عجلان روايت مىكند كه گفت وقتى در حضور حضرت صادق (ع) بودم، سائلى آمد حضرت برخاست و از ظرفى كه خرما داخل آن بود دو مشتش را پر كرد و به سائل داد، چيزى نگذشت كه سائل ديگرى آمد، دو مشتى هم به او داد، آن گاه سومى آمد به او ندا داد و فرمود: "اللَّه رازقنا و اياكم- خدا روزى ده ما و شما است".
آن گاه فرمود: رسول خدا چنين بود كه احدى از او چيزى از مال دنيا نمىخواست مگر آنكه به او مىداد، زنى فرزند خود را نزد آن جناب فرستاد و به او سپرد اگر رسول خدا (ص) گفت: چيزى ندارم بگو پيراهنت را بده كه ما در خانه چيزى نداريم، حضرت پيراهنش را در آورد و به سويش انداخت، و در نسخه ديگرى آمده، به او داد، و خدا آن حضرت را اين چنين تاديب كرد كه "لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً" آن گاه حضرت فرمود:" احسار" به معناى فقر و ندارى است.🥀🌾🍂🌿
فروع كافى، ج ۴، ص ۵۵، ح ۷
@DailyCommentaryofQuran
32.Esraa30-31.mp3
4.7M
#اِسراء_جلسه_سی_و_دوم
#إسراء/۳۰-۳۱
"إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۳۰)
ﺍﻳﻦ ﺳﻨّﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﺎﺩﻩ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ.
"وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا"(۳۱)
ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﺷﻮﻳﺪ (ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﮔﺪﺍﻳﻲ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺩﻳﻒ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ) ﻧﻜُﺸﻴﺪ؛ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﺭﺍﺳﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺰﺭﮒ.
استاد گلمکانی
@DailyCommentaryofQuran
سلام علیکم
✍ ضمن تشکر و خوش آمد گویی به همه اعضای محترم به اطلاع می رساند همانطور که در معرفی کانال اشاره شده است، ارائه برنامه کانال بدین ترتیب است که هر شب ۵ تا ۷ دقیقه تفسیر به صورت صوتی بیان می شود که به حسب مورد ممکن است یک آیه یا حتی بخشی از یک آیه و گاهی تا سه آیه تفسیر می شود و صبح روز بعد فایل متنی آن ارائه می شود و در بین روز احادیث یا نکاتی مرتبط با آیات تفسیر شده یا قرآن برای تنوع خدمت علاقمندان عرضه می شود.
پیشنهاد ما به دوستان جدیدالورود پیگیری مباحث از اول سوره اسراء است. حضور شما و پیشنهادات سازنده شما قوت قلبی است برای ادامه راه ان شاء الله. 🌾🌴🍀🥀🌿🍂🌻🌸🌷⚘🌹🌺
باسمه تعالی
رئوس مطالب #جلسه سی و دوم
#إسراء/۳۰-۳۱
"إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۳۰)
(ﺍﻳﻦ ﺳﻨّﺖ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﮔﺸﺎﺩﻩ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ. ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ).
۱. از ظاهر سیاق و قالب آیه چنین بر می آید که دلیل مطالب آیه قبل را بیان می کند؛ که از #افراط و #تفریط در انفاق نهی می کرد، یعنی سنّت پروردگار این است که چون حکیم است و بر مصالح بندگانش آگاه است، به هر کس بخواهد روزی بیشتر می دهد و به هر کس بخواهد روزی کمتر می دهد، تو ای پیامبر نیز با تخلق به اخلاق الهی حدّ اعتدال و وسط را پیش بگیر و افراط یا تفریط نکن؛ همچنان که در آیه ۶۷ سوره فرقان در باره صفات عباد الرحمن می فرماید یکی ویگر از ویژگی های آنان این است که در انفاق #زیاده_روی نمی کنند و خساست به خرج نمی دهند بلکه حدّ اعتدال را رعایت می کنند:
"وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَٰلِكَ قَوَامًا"
(ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻣﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻨﻨﺪ ـ ﭼﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ـ ﻧﻪ ﺍﺳﺮﺍﻑ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﺳﺖ).
"وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْئًا كَبِيرًا"(۳۱)
(ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺗﻬﻴﺪﺳﺖ ﺷﻮﻳﺪ [ﻭ ﺑﻪ ﮔﺪﺍﻳﻲ ﺑﻴﻔﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺩﻳﻒ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ] ﻧﻜُﺸﻴﺪ؛ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ. ﺭﺍﺳﺘﻲ ﻛﺸﺘﻦ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺰﺭگ).
۱. "إِمْلَاقٍ" اصلش به معنای تملق و #چاپلوسی بوده و چون فقیر در هنگام نیاز دست به چاپلوسی می زند، #املاق را در فقر هم بکار بردند.
۲. "خِطْئًا" به معنای انحراف از جهت صحیح است.
۳. در عرب جاهلیت کشتن فرزندان به دلایل مختلف مرسوم بوده از جمله
الف. کشتن برای ترس از فقر،
ب. قربانی برای بتها،
ج. کشتن دختران از عصبیت و غیرت بیش از حدّ یا برای ترس از اینکه در آینده با همسر نامناسبی ازدواج کند.
در این آیه با اشاره به مسئله #ربوبیت حق تعالی و اینکه ما هستیم که روزی می دهیم از کشتن فرزندان برای فقر، نهی می کند؛ چرا که اشتباه بسیار بزرگی است، این مطلب را در آیه ۱۵۱ سوره انعام هم بیان کرد که قبلاً به مناسبت اشاره شد:
"قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُم مِّنْ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ"
(ﺑﮕﻮ: ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ، ﻣﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻧﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺷﺮﻳﻚ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺪﻫﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻲ ﻣﻜﺸﻴﺪ، ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ، ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﺷﺖ ﭼﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺁﻥ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ، ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﺸﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﻜﺸﻴﺪ. ﺍﻳﻨﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﺪ).
@DailyCommentaryofQuran
⚡تعصّب بی جا و تعصّب پسنديده⚡
قال عليٌّ عليه السلام:
✍ و لَقَد نَظَرتُ فَما وَجَدتُ أحَداً مِنَ العالَمينَ يَتَعَصَّبُ لِشَيءٍ مِنَ الأشياءِ إلاّ عَن عِلَّةٍ تَحتَمِلُ تَمويهَ الجُهَلاءِ ، أو حُجَّةٍ تَليطُ بِعُقولِ السُّفَهاءِ ، غَيرَكُم ؛ فإنَّكُم تَتَعَصَّبونَ لأِمرٍ ما يُعرَفُ لَهُ سَبَبٌ و لا عِلَّةٌ (مسّ يد علّة)، أمّا إبليسُ فَتَعَصَّبَ عَلى آدَمَ لأِصلِهِ ، و طَعَنَ عَلَيهِ في خِلقَتِهِ ، فقالَ : أنا نارِيٌّ و أنتَ طِينيٌّ ! و أمّا الأغنِياءُ مِن مُترَفَةِ الاُمَمِ فتَعَصَّبوا لآثارِ مَواقِعَ النِّعَمِ ، فَقالوا : نَحنُ أكثَرُ أموالاً و أولادا و ما نَحنُ بِمُعَذَّبينَ
فإن كانَ لا بُدَّ مِنَ العَصَبِيَّةِ فلْيَكُن تَعَصُّبُكُم لِمَكارِمِ الخِصالِ ، و مَحامِدِ الأفعالِ ، و مَحاسِنِ الاُمورِ ، الّتي تَفاضَلَت فيها المُجَداءُ و النُجَداءُ مِن بُيوتاتِ العَرَبِ ، و يَعاسيبُ القَبائلِ ، بِالأخلاقِ الرَّغيبَةِ ، و الأحلامِ العَظيمَةِ ، و الأخطارِ الجَليلَةِ ، و الآثارِ المَحمودَةِ . فتَعَصَّبوا لِخِلالِ الحَمدِ مِنَ الحِفظِ لِلجِوارِ ، و الوَفاءِ بِالذِّمامِ ، و الطَّاعَةِ لِلبِرِّ ، و المَعصِيَةِ لِلكِبرِ ، و الأخذِ بِالفَضلِ ، و الكَفِّ عَنِ البَغيِ ، و الإعظامِ لِلقَتلِ ، و الإنصافِ لِلخَلقِ ، و الكَظمِ لِلغَيظِ ، و اجتِنابِ الفَسادِ في الأرضِ...
امام على عليه السلام فرمود:
✍ من نگريستم، اما احدى از جهانيان را نيافتم كه درباره چيزى تعصب ورزد مگر اين كه تعصّب او علتى داشت كه نادانان را به اشتباه مى افكنَد، يا دليلى كه به انديشه نابخردان مى چسبد؛ جز شما كه براى چيزى تعصب به خرج مى دهيد كه هيچ سبب و علتى برايش شناخته نمى شود.
⚡اما ابليس به خاطر اصل و گوهر خويش در برابر آدم عصبيّت نشان داد و بر او به دليل خلقتش [از گل] خرده گرفت و گفت: من از آتشم و تو از گِلى.
⚡و اما توانگران مرفه و عيّاش امت ها، به خاطر فراوانى نعمت [اموال و اولاد] تعصّب ورزيدند و گفتند كه: ما داراييها و فرزندان بيشترى داريم و هرگز به عذاب گرفتار نخواهيم شد،
⚡پس، اگر چاره اى از داشتن تعصب نيست، بايد تعصّبتان به خاطر خصلتهاى والاى انسانى و كردارهاى پسنديده و امور نيكويى باشد كه خاندانهاى شرافتمند و بزرگوار و دلير عرب و بزرگان و مهتران قبايل در آنها بر يكديگر برترى مى جستند؛ با خلقهاى پسنديده و خردهاى بزرگ و مقامهاى بلند و آثار و رفتارهاى پسنديده.
⚡بنا بر اين، براى خصلتهاى پسنديده تعصب به خرج دهيد، خصلتهايى چون: نگاهداشت حق و حرمت همسايگى و پايبندى به عهد و پيمانها و فرمان بردن از نيكيها و مخالفت با تكبّر و گردن فرازى و اقدام به احسان و نيكوكارى و خويشتندارى از زورگويى و تجاوز و بزرگ شمردن قتل نفس و انصاف داشتن با مردم و فرو خوردن خشم و دورى از ايجاد تباهى در جامعه.🍂🥀🍁🌱🌾
نهج البلاغه/خطبه ۱۹۲ معروف به قاصعه (تحقیر کننده)
@DailyCommentaryofQuran
33.Esraa32.mp3
5.76M
#اِسراء_جلسه_سی_و_سوم
#إسراء/۳۲
"وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا"(۳۲)
ﻭ ﺑﻪ #ﺯﻧﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻱ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺪ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.
استاد گلمکانی
@DailyCommentaryofQuran
باسمه تعالی
رئوس مطالب #جلسه سی و سوم
#إسراء/۳۲
"وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنَا إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا"(۳۲)
(ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻱ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺪ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ).
۱. این آیه نهی از #زنا را با مبالغه همراه می کند، چون به جای اینکه بفرماید: زنا نکنید، فرمود: نزدیک زنا نشوید، زیرا زشتی این عمل به قدری است که از بُعد #فردی و #اجتماعی تاثیر بدی بر انسان می گذارد و انسان را از مسیر اصلی انسانیت خارج و نابود می سازد.
۲. نسبت به عذاب مضاعف #زناکاران در آیه ۶۸ تا ۷۰ سوره فرقان فرمود:
"...وَلَا يَزْنُونَ وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ يَلْقَ أَثَامًا
يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَيَخْلُدْ فِيهِ مُهَانًا إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا"
(... ﻭ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺧﺪﺍوند رحمان ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﻧﺪ... ﺯﻧﺎ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎم ﺩﻫﺪ ﺑﺎ #ﻭِﺯﺭ ﻭ #ﻭﺑﺎﻝ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺶ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﻋﺬﺍﺑﺶ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺩﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﺧﻔّﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﺬﺍﺏ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ. ﻣﮕﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻛﻨﻨﺪ...)
۳. اگر به حکمت تفاوت انسان و فرشته توجه کنیم؛ می بینیم فرشته ها مرگ ندارند، پس در بودن و بقاء نیاز به زاد و ولد ندارند، اما انسانها که با مرگ مواجهند برای ماندن و بقا مانند حیوانات نیاز به تولید مثل دارند، با این تفاوت که حیوانات قرار نیست از حیوانیت به مرحله بالاتری صعود کنند؛ در حالی که انسان بر اساس حکمت و سنّت الهی آمده است که به مرتبه بالاتر تکامل یابد؛ پس لازم است برای بقا و ماندنش طبق برنامه ای عمل کند که خالقش می داند و می خواهد؛ بنابراین، #غریزه_جنسی در انسان برای این نیست که مثل حیوان رفتار کند، بلکه این غریزه برای آن است که انسان از مسیر صحیحِ الهی خانواده تشکیل داده و به کمال برسد، و چنانچه این سرمایه را بیجا مصرف کند، تبدیل به #فحشا می شود که بیراهه رفتن است و با اهداف #بقاء_نسل انسانی سازگاری ندارد.
۴. در ازدواج مسئولیت طرفین زن و مرد برای حفظ #حریم و #حرمت_خانواده و #تربیت_فرزند مطرح است، که به شکل گیری #جامعه_انسانی و #مسئولیت_اجتماعی می انجامد، در #ازدواج اختصاص یک زن به یک مرد در میان است؛ و این زمینه را برای دفاع از #حریم_خانواده و برانگیختگی صفات انسانی مثل غیرت، رحم و عطوفت، صبر و تحمل در برابر مشکلات، #مسئولیت فردی و اجتماعی، #آینده_نگری و غیره فراهم می سازد؛ در حالی که در #ولنگاری_جنسی به چیزی جز لذت و رسیدن به طبیعت حیوانی و شهوت فکر نمی شود، و نتیجه آن کاهش رغبت به ازدواج است که بقاء جامعه و جمعیت انسانی را با مشکل مواجه می سازد، لذا با گسترش روابط نامشروع در جامعه، مسئولیت پذیری نسبت به تشکیل خانواده کاهش یافته و در کمترین زمان، با #کاهش_جمعیت انسانی، جامعه با اکثریت افراد #پیر و ناتوان روبرو خواهد شد، که با اهداف خالق هستی و پروردگار عالم در تضاد است.
@DailyCommentaryofQuran
💫خواسته های مردم و سنت های الهی💫
حضرت صادق عليه السّلام فرمود:
✍ خواسته هاى مردم در اين دنياى فانى چهار چيز است:
۱. بى نيازى،
۲. آسايش،
۲. كمتر اندوهگين بودن،
۳. عزیز و گرامى بودن.
⚡امّا بى نيازى در قناعت (راضى شدن به مقدار کم) است و هر كس آن را در زيادى ثروت بجويد به آن نخواهد رسيد،
⚡و امّا رفاه و آسايش زندگى در سبكبارى است و هر كس به زير بار گران رود روى آسايش را نخواهد ديد،
⚡و امّا كمتر اندوهگين بودن در کمی اشتغال است و هر كس آن را در داشتن كار زياد بجويد، نخواهد يافت،
⚡و امّا عزّت و گرامی بودن در فرمانبردارى از آفريدگار است و هر شخصى آن را در فرمانبرى از مخلوق بجويد به آن نخواهد رسيد.🌾🥀
قَالَ الصَّادِقُ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ(ع):
✍ مَطْلُوبَاتُ النَّاسِ فِي الدُّنْيَا الْفَانِيَةِ أَرْبَعَةٌ الْغِنَى وَ الدَّعَةُ وَ قِلَّةُ الِاهْتِمَامِ وَ الْعِزُّ فَأَمَّا الْغِنَى فَمَوْجُودٌ فِي الْقَنَاعَةِ فَمَنْ طَلَبَهُ فِي كَثْرَةِ الْمَالِ لَمْ يَجِدْهُ وَ أَمَّا الدَّعَةُ فَمَوْجُودَةٌ فِي خِفَّةِ الْحِمْلِ فَمَنْ طَلَبَهَا فِي ثِقَلِهِ لَمْ يَجِدْهَا وَ أَمَّا قِلَّةُ الِاهْتِمَامِ فَمَوْجُودَةٌ فِي قِلَّةِ الشُّغُلِ فَمَنْ طَلَبَهَا مَعَ كَثْرَتِهِ لَمْ يَجِدْهَا فَأَمَّا الْعِزُّ فَمَوْجُودٌ فِي خِدْمَةِ الْخَالِقِ فَمَنْ طَلَبَهُ فِي خِدْمَةِ الْمَخْلُوقِ لَمْ يَجِدْهُ.🌾🥀
🌟معاني الأخبار/۲۳۰🌟
@DailyCommentaryofQuran
34.Esraa33-34.mp3
6.91M
#اِسراء_جلسه_سی_و_چهارم
#إسراء/۳۳-۳۴
"وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا"(۳۳)
ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ـ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﺸﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ـ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻧﻜُﺸﻴﺪ، ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ ﺳﺘﻢ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﺩ، ﺑﺮﺍﻱ #ﻭﻟﻲّ ﺍﻭ ﺳﻠﻄﻪ ﺍﻱ ﺑﺮ #ﻗﺎﺗﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻳﻢ؛ ﭘﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺸﺘﻦ #ﺯﻳﺎﺩﻩ_ﺭﻭﻱ ﻛﻨﺪ (ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﻜﺸﺪ ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﺟﺰ #ﻗﺎﺗﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪ). ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ، #ﻭﻟﻲّ #ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺑﺎ ﺣﻜﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﻢ ﻳﺎﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
"وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا"(۳۴)
ﻭ ﺑﻪ #ﻣﺎﻝ_ﻳﺘﻴﻢ ـ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﺟﻬﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﺗﺮ ﺍﺳﺖ ـ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﺪ، ﻭ ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﻭﻓﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎً ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺆﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
استاد گلمکانی
@DailyCommentaryofQuran
باسمه تعالی
رئوس مطالب جلسه سی و چهارم
إسراء/۳۳-۳۴
"وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا"(۳۳)
(ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ـ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﺸﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ـ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻧﻜُﺸﻴﺪ، ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ ﺳﺘﻢ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﺩ، ﺑﺮﺍﻱ ﻭﻟﻲّ ﺍﻭ ﺳﻠﻄﻪ ﺍﻱ ﺑﺮ ﻗﺎﺗﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻳﻢ؛ ﭘﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺸﺘﻦ ﺯﻳﺎﺩﻩ ﺭﻭﻱ ﻛﻨﺪ [ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﻜﺸﺪ ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﺟﺰ ﻗﺎﺗﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪ]. ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ، ﻭﻟﻲّ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺑﺎ ﺣﻜﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﻘﺮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﻢ ﻳﺎﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ).
۱. مطالب این آیه و چند آیه قبلی و بعدی را به دلیل اهمیت در سوره نساء آیه ۲۹ و انعام آیه ۱۵۱ تکرار کرده اند:
"قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُم مِّنْ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ"(انعام/۱۵۱)
(ﺑﮕﻮ: ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ، ﻣﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﺎﻥ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻧﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺷﺮﻳﻚ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺪﻫﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﻲ ﻣﻜﺸﻴﺪ، ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﻭﺯﻱ ﻣﻲ ﺩﻫﻴﻢ، ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﺷﺖ ﭼﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺁﻥ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ، ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻛﺸﺘﻦ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﻜﺸﻴﺪ. ﺍﻳﻨﻬﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﺪ).
۱. اینکه می فرماید کشتن نفس محترمه حرام است؛ یعنی حتی کافر ذمّیِ در پناه حکومت اسلامی، محترم و قتلش حرام است، مگر اینکه کشتن نفس محترمه به حق باشد، مثل این که فردی کسی را کشته باشد یا مسلمانی که مرتد شده و این ارتدادش را به طور علنی دیگران را هم دعوت به ارتداد می کند و موارد دیگری که در فقه آمده است.
۲. این حرمت کشتن نفس محترمه در ادیان گذشته مثل مسیحیت و یهود هم بوده است چنان که در آیه ۳۲ سوره مائده می فرماید:
"مِنْ أَجْلِ ذَٰلِكَ كَتَبْنَا عَلَىٰ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا..."
(ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﻪ ﺁﺩﻣﻲ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻫﺎﻱ ﻭﺍﻫﻲ [مثل حسد ﻭ ﺩﻧﻴﺎﺧﻮﺍﻫﻲ] ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ، ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻨﻲ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻓﺮﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﻲ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﻗﺘﻞ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻓﺴﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻜﺸﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﻛﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻓﺮﺩﻱ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺪﺍﺭﺩ [ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻧﺠﺎﺗﺶ ﺩﻫﺪ] ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ...)
۳. عبارت "وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا" منظور از اینکه می فرماید ما برای ولیِّ مقتول، سلطان قرار دادیم یعنی او را در مورد قصاص و بخشش، حق تصمیم گیری و انتخاب دادیم.
۴. در عبارت "فَلَا يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا" ضمیر در "لایسرف" و "اِنّه" هر دو به ولیِّ مقتول بر می گردد، یعنی ولیّ نباید بی دلیل به دیگران مظنون شود و دست به قتل بزند. و منظور از منصور بودن ولیِّ مقتول این است که از طرف خداوند به صورت قانونی در مورد قاتل به او حق تصمیم گیری داده شده که قاتل را قصاص کند یا ببخشد و یا با دریافت مالی به صورت توافقی صلح کند.
"وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا"(۳۴)
(ﻭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﻳﺘﻴﻢ ـ ﺟﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭجهی که ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﺗﺮ ﺍﺳﺖ ـ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺳﺪ، ﻭ ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﻭﻓﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎً ﭘﻴﻤﺎﻥ ﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺆﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ).
۱. عبارت "وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ" یعنی یکی دیگر از گناهان کبیره، خوردن مال یتیم است، چنان که در آیه ۱۰ سوره نساء می فرماید:
"إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَىٰ ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا"
(ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻳﺘﻴﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻖ می خورند، آتش را در دلهای خود فرو می برند و به زودی در آتش جهنم می سوزند).
یعنی اگر پرده ها کنار رود و چشم باطنش باز شود خواهد دید که همین الآن آتش از درونش شعله ور است.
۲. اینکه در مسئله یتیم هم مثل مسئله زنا می فرماید به مال یتیم نزدیک نشوید، برای بیان شدت حرمت و پیشگیری از ارتکاب است.
۳. پس در همه حال باید نفع یتیم را در نظر داشت تا اینکه به سن بلوغ و رشد برسد، که در این صورت مالش را به خودش می سپارند.