باسمه تعالی رئوس مطالب #جلسه_بیست_و_دوم #إسراء/۱۵ "مَّنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا"(۱۵) (ﻫﺮ ﻛﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﻨﻬﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎﺭ ﮔﻨﺎﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﺩ، ﻭ ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺍﻣّﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻱ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺸﺎﻥ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﻫﺎﻱ ﺩﻧﻴﻮﻱ ﻋﺬﺍﺏ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻳﻢ). ۱. وزر: یعنی سنگینی که در اصل به معنای کوه بوده است. اتفاقاً در قرآن کریم گناه هم با واژه "وزر" و هم با واژه "ثقل" بکار رفته است. ۲. این آیه در حکم فرعی بر اصل کلی است که در آیه ۷ بیان شد که فرمود: "إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا" (اگر خوبی کنید به خودتان برمی گردد و اگر بدی کنید بازگشتش به خودتان است) پس اگر کسی خوبی می کند نباید بر کسی منّت بگذارد حتی بر خداوند، و اگر بدی می کند مسئولیتش بر عهده کسی جز خود او نیست و کسی بار آن را به دوش نمی کشد. ۳. آیه ۱۵ در حکم نتیجه برای آیه ۱۳ است که فرمود: "وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ" که #طوق_اعمال هر کسی را به گردن خودش می اندازیم، پس هر کس هدایت شد به نفع خود اوست و هر کس گمراه شد به ضرر اوست نه کسی دیگر. ۴. عبارت "وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ" تأکید جمله دوم است که فرمود: "وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا" یعنی هر کس مسئول عمل خویش است و هیچکس بار گمراهی دیگری را بدوش نمی کشد و اینکه برخی فکر می کنند گمراهیشان بر عهده دیگران مثل مسئولان یا پدرانشان است سخت در اشتباهند. بله پیشوایان یا پدران و گذشتگان به دلیل سنت سیّئه ای که گذاشته اند و به اندازه نقشی که در گمراهی دیگران داشته اند در کارنامه اعمال خودشان باید پاسخگو باشند و بار گناه خود را بدوش بکشند، اما این به معنای رفع مسئولیت از پیروان آنها نیست، پس هر کس که گمراه شود با صرف نظر از مسئولیت سنت گذاران و پایه گذاران، خودش مسئول گمراهی خود و عملکرد فکری و عملی اشتباه خویش است. یعنی نسبت به یک گناه دو نفر مواخذه و عذاب می شوند: یکی آن کسی که بنای گمراهی و گناهی را گذاشته و آن را سنت قرار داده است و یکی آن کسی که به شخصه مرتکب گناه و گمراهی می شود. ۵. عبارت: "مَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا" از قالب و سیاق این آیه و آیات قبل و بعدش چنین بدست می آید که مراد از تعذیب و عذاب، عذابِ دنیوی است؛ چون با فعل ماضی می فرماید: "مَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ"  یعنی تا کنون در گذشته (در دنیا) عذاب نکردیم مگر اینکه قبلش رسولی را برای هدایت فرستادیم، که چنانچه بعد از هدایت اکثریت مردم دعوت را نپذیرفتند و دست به غارت و قتل انبیاء زدند، آنها را گرفتار عذاب دنیوی می کنیم. ۶. از این عذاب دنیایی تعبیر به #عذاب_استیصال می شود، یعنی عذابی که پس از بهرمندی از زندگی در مدتی معین نازل می شود. لذا در آیه ۵۹ سوره قصص می فرماید: "وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبْعَثَ فِي أُمِّهَا رَسُولًا يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِنَا وَمَا كُنَّا مُهْلِكِي الْقُرَىٰ إِلَّا وَأَهْلُهَا ظَالِمُونَ"(قصص/۵۹) (ﻫﺮﮔﺰ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺗﻮ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻱ ﺑﻔﺮﺳﺘﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎﺕ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﺮﺩﻣﺶ ﺗﻠﺎﻭﺕ ﻛﻨﺪ؛ ﻭ ﻣﺎ ﺁﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥِ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﺁﻳﺎﺕِ ﻣﺎ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺷﻮﻧﺪ). ۷. نکته قابل توجه در این عبارت "مَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا" این است که مطابق با رحمت الهی است (و البته رحمت بر غضبش تقدم دارد) پس اول پیامبر می فرستد و سپس در صورت انکار و کفر عذاب را نازل می کند، پس تا پیامبری برای هدایت نفرستد عذابی در کار نیست، و این عذاب به دلیل قتل انبیا و مومنان است. @DailyCommentaryofQuran

با عرض سلام خدمت عزیزان کانال تفسیر روزانه، بحمدالله مشکل اجرای فایل صوتی حل شد و ان شاء الله از این پس صوت با کیفیت بهتری در دسترس شما عزیزان قرار خواهد گرفت

#اِسراء_جلسه_بیست_و_سوم #إسراء/۱۶ "وَإِذَا أَرَدْنَا أَن نُّهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا فَفَسَقُوا فِيهَا فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا"(۱۶) ﻭ ﭼﻮﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﻨﻴﻢ، ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﺗﻮﺍﻧﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﻓّﻬﺎﻥ ﺁﻥ ﻣﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﻴﻢ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺑﻪ ﻓﺴﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ﻣﻲ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ، ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ (ﻭﻋﺪﻩ ﻋﺬﺍﺏ) ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺟﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻠّﻲ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ. استاد گلمکانی @DailyCommentaryofQuran

باسمه تعالی رئوس مطالب #جلسه_بیست_و_سوم #إسراء/۱۶ "وَإِذَا أَرَدْنَا أَن نُّهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا فَفَسَقُوا فِيهَا فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا" (۱۶) (ﻭ ﭼﻮﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﻨﻴﻢ، ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﺗﻮﺍﻧﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﻓّﻬﺎﻥ ﺁﻥ ﻣﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﻴﻢ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺑﻪ ﻓﺴﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ﻣﻲ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ، ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ [ﻭﻋﺪﻩ ﻋﺬﺍﺏ] ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺟﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻠّﻲ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ). ۱. واژه "مُتْرَفِيهَا" #مُترَفِین بوده که "نون" آن به دلیل اضافه شدن به "ها" افتاده است. این کلمه اسم مفعول از باب اِتراف است، و به معنای کسانی که نعمتشان از حدّ گذشته است. "اتراف" از ماده "تُرفه" به معنای وسعت دادن در نعمت است. ۲. #مُترَفین و کسانی که نعمتشان از حدّ گذشته؛ همان کسانی هستند که در آیه ۱۵ سوره فجر فرمود: "فَأَمَّا الْإِنسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ..." (ﺁﺭﻱ، ﺁﺩﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺵ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺁﺯﻣﺎﻳﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻪ ﻋﺰﻳﺰﺵ ﻣﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻌﻤﺘﺶ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ...) و در آیه ۳۴ سوره سبأ وضعیت مترفین را بیان می کند که رفتار کسی که نعمت زده شد چیست؟ می فرماید: "وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِّن نَّذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُم بِهِ كَافِرُونَ" (ﻭ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﺁﺑﺎﺩﻳﻲ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﺮﺩم ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﺬﺍﺏ ﺑﻴﻢ ﺩﻫﺪ ﻧﻔﺮﺳﺘﺎﺩﻳﻢ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮﻓﻬﺎﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺑﻠﺎﻍ ﺁﻥ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ، ﻛﺎﻓﺮﻳﻢ) ۳. ملتی که مُترَف پرور شد خواه ناخواه به تکالیف الهی پشت پا می زند، حرف پیامبران را زمین می زند و سنّت الهی چنین است که این ملت رفاه زده بی درد را گرفتار عذاب کند، لذا در آیه ۵۸ سوره قصص می فرماید: "وَ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا..." (ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻣﺶ ﻣُﺘﻨﻌِّﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ). ۴. أَمَرْنَا: منظور از امر، امر و دستور تشریعی نیست؛ یعنی این گونه نیست که خداوند امر کند که ای مترفین فسق و فجور کنید و گناهان آشکار انجام دهید، بلکه مراد از امر، #امر_تکوینی است، یعنی بر اساس یک رابطه #علّی_و_معلولی (#سبب_و_مسبَبی) خداوند شرایطی را فراهم می آورد و برای امتحان بندگان نعمت را زیاد می کند اما #مترفین با اختیار کامل به جای شکر کردن، کفر می ورزند و #فسق_و_فجور آشکار از آنها سر می زند. ۵. کلمه "تدمیر" از ماده "دمار" به معنای هلاک کردن است، پس معنای آیه این می شود که: وقتی قرار است قومی بر اساس عملکردش، گرفتار عذاب الهی شود؛ گام به گام همه شرایط عذاب بر اساس یک رابطه سببی و مسببی فراهم می شود و مترفین با اختیار خود و ترک شُکرگزاری و دستگیری از فقرا به سراغ هوا و هوس رفته و گرفتار #فسق_و_فجور می شوند، در نتیجه وقتی شرایط نزول عذاب کامل شد، عذاب الهی فرا می رسد. @DailyCommentaryofQuran

#اِسراء_جلسه_بیست_و_چهارم #إسراء/۱۷ "وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِنَ الْقُرُونِ مِن بَعْدِ نُوحٍ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۱۷) ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻣّﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻮﺡ ﻫﻠﺎﻙ ﻛﺮﺩﻳﻢ، ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ. استاد گلمکانی @DailyCommentaryofQuran

باسمه تعالی رئوس مطالب #جلسه_بیست_و_چهارم #إسراء/۱۷ "وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِنَ الْقُرُونِ مِن بَعْدِ نُوحٍ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"(۱۷) (ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻣّﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻮﺡ ﻫﻠﺎﻙ ﻛﺮﺩﻳﻢ، ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ). ۱. قُرُونِ: جمع قرن به معنای مردمی که در یک عصر و زمان زندگی می کنند. ۲. معنای آیه روشن است که می خواهد معنای آیه قبل را تثبیت کند و با اشاره به قرون هلاک شده در گذشته، بفهماند که هلاک کردن اقوام گنهکار، یکی از سنت های ثابت الهی است. ۳. با ذکر نام نوح و مبدأ قرار دادن آن حضرت برای هلاک کردن اقوام گنهکار گذشته، شاید می خواهد بفرماید از زمان نوح به بعد این هلاک ساختن آبادیها و شهرها در اثر گناه، سنتی الهی شد و قبل از آن رایج نبوده است، زیرا به حسب تاریخ تا قبل از حضرت نوح زندگی بشر، یک جامعه ساده بدوی بوده و پس از او جامعه توسعه یافته با تعداد زیاد جمعیت شکل گرفته و البته به همان میزان اختلافات فکری نیز گسترش یافته است. ۴. این هلاک ساختن آبادی ها به صرف وجود یک یا چند مُترَف و مرفّه بی درد در جامعه تحقق پیدا نمی کند، بلکه اولاً. در گام نخست هر مُترَفی به امور شخصی و گرفتاری های فردی تنبیه و مبتلا می شود. ثانیاً. در گام دوم اگر تنبیه نشود و به کفر و سرکشی ادامه دهد و در رأس مدیریت جامعه قرار گیرد و اکثریت مردم را در عقیده و رفتار پیرو خود ساخت، عذاب خواهد آمد، اما قطعاً قبل از عذاب مومنان و انبیاء با #معجزه_الهی نجات می یابند؛ چنان که در داستان نوح، لوط، موسی خوبان امت نجات یافتند. پس وقوع عذاب و هلاکت مردم مراحل دارد، لذا در آیه ۵۹ سوره قَصص می فرماید: "... وَمَا كُنَّا مُهْلِكِي الْقُرَىٰ إِلَّا وَأَهْلُهَا ظَالِمُونَ" (...ﻭ ﻣﺎ ﺁﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺬﺍﺏ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥِ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﺁﻳﺎﺕِ ﻣﺎ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺷﻮﻧﺪ). پس قرار نیست تر و خشک با هم بسوزند، بلکه خوبها و پیروان پیامبران و عاملان به دستورات الهی قبل از عذاب سراسری نجات می یابند. ۵. عبارت "وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا"هشداری است به جامعه امروز ما که هلاکت فقط در اقوام گذشته نبوده و خداوند به گناهان بندگانش خبیر و بصیر است و چنانچه جامعه مسلمان ما هم مثل جوامع مُترَف گذشته به بیراهه برود همان سرنوشت به سرمان خواهد آمد. @DailyCommentaryofQuran

💫رواج تقلب، کم‌فروشی و بی‌عدالتی از نشانه‌های مرده بودن جامعه💫 🔸جامعه نیز به نوبه خود حیات و ممات دارد. روح اجتماعی نیز به نوبه خود حقیقتی است از حقایق این جهان. 🔹 اگر روح اجتماعی وجود داشته باشد و جامعه زنده و جاندار باشد بدون شک همدردی و همکاری در آن جامعه وجود دارد، دیگر در آن جامعه جنس تقلّبی برای یکدیگر تهیه نمی‌کنند، به یکدیگر کم نمی‌فروشند، رعایت انصاف و عدالت را می‌نمایند، در خوشی و ناخوشی دیگران شریک می‌باشند. 📗 استاد مطهری، حکمت‌ها و اندرزها، ج۱، ص۲۰۴