🔴 تمييز اتّحاد الأخبار المختلفة وضوابطها وفوائدها ✍محمدباقر ملکیان 🔹الرواة حين يسمعون كلاماً من المعصوم (علیه السلام) ينقلونه بألفاظ مختلفة فيذكر رواية واحدة مرّة عن راوٍ بلفظ في جامع حديثي ويذكر هذه الرواية مرّة أخرى عن راوٍ آخر بلفظ آخر في مصنَّف آخر. وهذا ـ سيّما مع مضي الأعصار ـ يوهم تعدّد الرواية مع أنّ الأمر ليس كذلك. فمعرفة الروايات المتّحدة من أهمّ المسائل في شؤون علوم الحديث، ولكن هذه المسألة لم تطرح بشكل مستقلّ مع أنّها أكثر ابتلاءاً من كثير من مباحث علمي الدراية والرجال. 🔸وكيفما كان ففي الجوامع الأوّلية التي لم تصل إلينا فلم ندر معاملتهم مع هذه الروايات. وأمّا في الجوامع الثانويّة كالكتب الأربعة فموضعهم تجاه هذه الروايات ليس بواضح فمثلاً روى الصدوق رواية تارة مرسلاً في فقيهه وأخرى بإسناد في علله ومرّة ثالثة بإسناد آخر في عيونه، مع أنّ الرواية واحدة. نعم تجد تصريحهم بوحدة روايتين في ذيل رواية وهذا قليل جدّاً ومن أمثلته ما أورده الشيخ في التهذيب بإسناده أحمد بن محمّد بن عيسى، عن الحسن بن عليّ الوشّاء، عن عليّ بن أسباط، عن غير واحد من أصحابنا، عن أبي عبد الله (علیه السلام) قال: من نسي صلاة من صلاة يومه واحدة ولم يدر أيّ صلاة هي صلّى ركعتين وثلاثا وأربعاً. ثمّ قال: وروى هذا الحديث محمّد بن أحمد بن يحيى، عن محمّد بن الحسين بن أبي الخطاب، عن عليّ بن أسباط، عن غير واحد من أصحابنا، عن أبي عبد الله (علیه السلام) مثله. 🔹هذا في مصنّفات قدماء أصحابناء ـ رفع الله درجاتهم العاليّة ـ، وأمّا في الجوامع المتأخّرة ـ ك‍البحار والوسائل ـ فالأمر ليس كذلك، بل أنّهم ينبّهون على الاتّحاد في مواضعه، وهذا في الوسائل أكثر شيوعاً من غيره. ومن أمثلته ما رواه الشيخ الحرّ عن الكليني، عن محمّد بن يحيى، عن أحمد بن محمّد، عن عليّ بن النّعمان، عن ابن مسكان، عن سليمان بن خالد، عن أبي جعفر (علیه السلام) قال: ألا أخبرك بالإسلام أصله وفرعه وذروة سنامه، إلخ ثم قال: ورواه البرقيّ في المحاسن عن أبيه، عن عليّ بن النّعمان. ورواه الشّيخ بإسناده عن الحسن بن محمّد بن سماعة، عن ابن رباط، عن ابن مسكان، عن سليمان بن خالد، عن أبي عبد الله (علیه السلام) عن رسول الله نحوه. ورواه الحسين بن سعيد في كتاب الزّهد عن عليّ بن النّعمان مثله. 🌐https://malekian.kateban.com/post/4545 #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#علم_آموزی خداوند به حضرت آیت الله جوادی آملی عمر طولانی و عاقبت بخیری دهد. ایشان چند دقیقه در باره علم آموزی صحبت کرده است، بسیار شنیدنی است، لطفا گوش کنید. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🔻به مناسبت ولادت با سعادت حضرت عبدالعظیم حسنی محمّد بن يحيى العطّار، از بعضى اهل رى نقل می‌کند: بر حضرت ابى الحسن العسكرى عليه السّلام داخل شدم، حضرت فرمودند: كجا بودى‌؟ عرض كردم: به زيارت حضرت حسين بن على عليهما السّلام رفته بودم. حضرت فرمودند: آيا نمى‌دانى، اگر قبر #عبد_العظيم را كه نزدتان هست زيارت كنى مثل آن است كه حسين عليه السّلام را زيارت كرده‌اى. مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى اَلْعَطَّارِ عَنْ بَعْضِ أَهْلِ اَلرَّيِّ قَالَ : دَخَلْتُ عَلَى أَبِي اَلْحَسَنِ اَلْعَسْكَرِيِّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فَقَالَ أَيْنَ كُنْتَ فَقُلْتُ زُرْتُ اَلْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فَقَالَ أَمَا إِنَّكَ لَوْ زُرْتَ قَبْرَ عَبْدِ اَلْعَظِيمِ عِنْدَكُمْ لَكُنْتَ كَمَنْ زَارَ اَلْحُسَيْنَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ . 📗کامل الزيارات, جلد۱,صفحه۳۲۴. #ولادت_سیدالکریم_حضرت‌عبدالعظیم‌حسنی مبارک باد. #عبد_العظیم_حسنی_ #زیارة_عبد_العظیم #ولادت_حضرت_عبدالعظیم #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

📝 چند نکته درباره مطالعات رجالی/حدیثی ✍محمد باقر ملکیان 1⃣در مراجعه به مصادر #رجالی_شیعه حتما باید به مصادر اهل سنت هم نگاه کرد. مثلا در بحث اسانيد رجال نجاشی، در صدر اسانيد، مراجعه به کتاب تاريخ بغداد، بسيار راهگشاست. و یا در بحث مفردات رجالی در رجال شيخ طوسی ـ خصوصا در بخش اصحاب پیامبر (ص) تا اصحاب حضرت امام سجاد (ع) ـ مراجعه به #مصادر_رجالی_اهل_سنت خصوصا کتاب‌هایی که در مورد صحابه نوشته شده سیما کتاب الاصابه بسیار مفید و کارساز است. البته مرحوم شوشتری بر اين باور است که شیخ طوسی در بخش اصحاب پیامبر (ص) از کتاب ابن منده اخذ کرده است (قاموس الرجال، ج۱، ص۱۴۸) من نیز منکر اين مطلب نيستم، اما الاصابه جامعتر است. 2⃣در مراجعه به مصادر رجالی شیعه خصوصا فهرست شيخ طوسی و رجال نجاشی، نگاه مقارنه‌ای بايد داشت، چرا که در نگاه غير مقارنه‌ای اولا مباحث به طور کامل روشن نمی‌شود. ثانیاً نقائص و اشکالات معلوم نمی‌شود. به نظر من برای ملاحظه مصادر سندی رجالی (يعنی مصادر فهرستی) بايد از چند کتاب در کنار هم بهره برد: أ. رجال نجاشی ب. فهرست شيخ ج. فهرست ابو غالب د. مشيخه شيخ طوسی هـ. مشيخه شيخ صدوق 3⃣در مراجعه به مصادر رجالی که در آنها اسانيد نيز ذکر شده است مثل رجال نجاشی و فهرست شيخ، حتما بايد به اسانيد کتب روائی هم مراجعه کرد. یعنی اگر نجاشی به کتاب حلبی ـ مثلاً ـ سند نقل می‌کند، بايد ديد اين سند تا چه حدی با اسانيدی که در کتب روائی آمده شبيه است و تا چه حد تفاوت دارد. اين شيوه اولا ما را از وجود خلل‌های احتمالی در اسانيد روايات و يا مصادر رجالی آگاه می‌کند. ثانيا در بحث شناخت کتب مشهوره و نسخه‌های کتب حئيثی اين شيوه کارآمد است. در اين ميان، مشيخه‌ها هم کتاب حديثی به شمار می‌آيند به اعتبار نقل اسانيد روايات، و هم کتاب رجالی به اعتبار بحث‌های سندی. 4⃣همان گونه که در بحث‌های رجالی بايد به مصادر رجالی اهل سنت مراجعه کرد، در بحث‌های سندی هم بايد به کتب رجالی اهل سنت مراجعه کرد. 🌐https://malekian.kateban.com/post/4529 #مطالعات_رجالی #مصادر_رجالی_شیعه #رجال_اهل_سنت #رجال_نجاشی #فهرست_شیخ #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#معرفی_نرم_افزار #احادیث_تفسیری 💿«کتابخانه احادیث تفسیری»، از تولیدات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) است. در این برنامه، کلیه‌ی تفاسیر و جوامع روایی شیعی که مشتمل بر احادیث تفسیری بوده، ارائه شده است. 📀مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى، پيش از اين، نرم‌افزارهايى مانند«نور الأنوار 2»، «جامع تفاسير نور»، «جامع الأحاديث نسخه 2.5 و 3.5»و... را توليد كرده كه در آنها، اطلاع‌رسانی احادیث تفسیری، به شیوه هایی متناسب با هر برنامه، ارائه گردیده است، ولی از آنجا که نرم‌افزارهای مزبور با همه مزایا، تمام جوامع حدیثی و تفاسیر روایی را در بر ندارند، لذا نیاز به وجود برنامه‌ای حاوی همه احادیث تفسیری، به روشنی، احساس می‌شد. این برنامه، پیش از این، با عنوان «الأنوار الرضویة» تولید گردیده و اینک با اندکی تغییر و ارتقا، با نام جدید مزبور، توسط این مرکز عرضه شده است. 📖این برنامه، شامل 141 عنوان كتاب در 685 جلد است كه 93 عنوان آن، عربى و 48 عنوان آن، فارسى و نیز 105 عنوان آن، روایی و 36 عنوان آن، تفسیری است. برای تهیه این نرم افزار می توانید به سایت نورشاپ مراجعه کنید. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم #عیب_جویی 🔶 پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: #عيبهاى_مؤمنان را جستجو نكنيد؛ زيرا هر كه دنبال عيبهاى مؤمنان بگردد خداوند عيبهاى او را دنبال كند و هر كه خداوند متعال عيوبش را جستجو كند، او را #رسوا_سازد گر چه درون خانه اش باشد. 🔸عن رسول الله صلى‌الله‌عليه‌و‌آله:  لا تَتَّبِعوا عَوراتِ المُؤمِنينَ ؛ فإنَّهُ مَن تَتَبَّعَ عَوراتِ المُؤمِنينَ تَتَبَّعَ اللّه ُ عَورَتَهُ ، و مَن تَتَبَّعَ اللّه ُ عَورَتَهُ فَضَحَهُ و لَو في جَوفِ بَيتِهِ . 📗ثواب الأعمال:ج۱، ص۲۸۸. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم 📝 نگرش تاریخی به تشریع جهاد ابتدایی در پرتو تحلیل مواجهه حضرت سلیمان (ع) با ملکه سبا 👆👆👆👆👆👆👆👆 ✍️ حمید نادری قهفرخی #ملکه_سبا #سوره_نمل #جواز_جهاد_ابتدایی ✅ یکی از مباحث مطرح شده در فقه اسلامی «جهاد ابتدائی» است. محققان در تحلیل این جهاد دو رویکرد متفاوت دارند. فقهای زیادی آن را در سطح ضروری دین و از مسلمات فقه می دانند. اما از نظر برخی متفکران، اثبات این جهاد علاوه بر نداشتن مقتضی، مبتلا به موانع عقلی و نقلی است. مقاله «نگرش تاریخی به تشریع جهاد ابتدایی در پرتو تحلیل مواجهه حضرت سلیمان (ع) با ملکه سبا» اعتقاد دارد که این داستان می تواند سندی برای نفی استبعاد و استظهار اصل مشروعیت این جهاد به منظور رفع موانع دعوت به اسلام باشد؛ زیرا چهار مولفه این جهاد در آن وجود دارد و موانع عقلی و نقلی مورد ادعا هم با توجه به عملکرد حضرت سلیمان (ع) قابل رفع هستند. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#فراخوان_مقاله 🔖 کنفرانس بین المللی دین،معنویت و کیفیت زندگی 📃 از جمله اهداف مجله چنین بیان شده است: 1️⃣ جمع آوری آخرین دستاوردها و پژوهش های مرتبط با دین ، معنویت و کیفیت زندگی 2️⃣ استفاده از اساتید صاحب نظر داخلی و خارجی به جهت ارائه مطالب کاربردی ✅ در سایت این مجله نوشته شده که کنفرانس در مورخه 23 بهمن ماه 99 در محل شهر مشهد مقدس توسط معاونت پژوهشی جامعه المصطفی(ص) العالمیه نمایندگی خراسان برگزار خواهد گردید. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ البته در قسمت دیگر سایت برگزاری کنفرانس را در تاریخ «30 بهمن ماه 1399» نوشته اند. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ معمولا همایش هایی که از سوی این نهاد برگزار می شد، دارای اشکالاتی بود، ان شاءالله که این کنفرانس چنین نباشد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🗓آخرین مهلت ارسال مقالات : 29 دی ماه 1399 💶 ثبت نام کامل (پرداخت هزینه) :01 بهمن 1399 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ www.icrsl.ir #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#در_محضر_معصوم #فضیلت_صلوات 🔷پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: کسی که بر من یکبار #صلوات بفرستد، خداوند ده بار بر او صلوات می فرستد و کسی که بر من ده صلوات بفرستد، خداوند بر او صد صلوات می فرستد. کسی که بر من صد صلوات بفرستد، خداوند بر او هزار صلوات می فرستد و کسی که خداوند بر او هزار #صلوات بفرستد، ابداً او را در آتش #عذاب_نمی‌کند. 🔹عن رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله: منْ صَلَّى عَلَيَّ مَرَّةً صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ عَشْراً وَ مَنْ صَلَّى عَلَيَّ عَشْراً صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ مَنْ صَلَّى عَلَيَّ مِائَةَ مَرَّةٍ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ أَلْفَ مَرَّةٍ وَ مَنْ صَلَّى عَلَيَّ أَلْفَ مَرَّةٍ لاَ يُعَذِّبُهُ اَللَّهُ فِي اَلنَّارِ أَبَداً. 📗بحار الأنوار ج۹۱ ص۶۳ #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸 💠 امام عسكرى عليه‌السلام: بهترين برادر تو، آن است كه گناهت (بدى ات نسبت به او) را فراموش كند و خوبى‌ات را نسبت به او به ياد داشته باشد . ❇️الإمام العسكري عليه السلام : خَيرُ إخوانِكَ مَن نَسِيَ ذَنبَكَ ، وذَكَرَ إحسانَكَ إلَيهِ . 📗أعلام الدين: ص۳۱۳. #ولادت_امام_حسن_عسکری علیه السلام مبارک باد.💐💐💐 #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadih

#مقاله_بخوانیم 📋نقش امام حسن عسکری (ع) و اصحاب ایشان در حدیث امامیه. ✍جمال فرزندوحی، فرشته دارایی #مقاله (نقش امام حسن عسکری (ع) و اصحاب ایشان در حدیث امامیه) در پی آن است که با ترسیم شرایط سیاسی واجتماعی حیات امام حسن عسکری علیه السلام، به عنوان عوامل مهم و اثرگذار در مضمون احادیث و چگونگی نشر آنها، #شیوه‌های نقل و نشر حدیث و نقش اصحاب و شاگردان آن حضرت در حفظ و نقل حدیث را وا نماید و مدارس حدیثی را که در زمان ایشان رونق گرفت، معرّفی کند و آثاری را که به این حضرت نسبت داده اند، بررسی نماید. #فایل_دانلود👆👆👆 #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

✅تعداد روایات شیعه و اهل سنت با توجه به ملاک ها و معیارهای متفاوت در سنجش حدیث، گزارش های متفاوتی از شمار احادیث شیعه و اهل سنّت در اختیار است. ⬅️برنامه نرم افزاری «جامع الأحادیث»، مجموع احادیث #مصادر_شیعه را ۴۱۴ هزار و ۹۶۰ حدیث برشمرده که دربردارنده ۱۸۷ هزار و ۷۶۳ روایت غیر تکراری است. ⬇️شمار روایات مصادر اصلی حدیثی شیعه بدین شرح است: ۱. کتاب کافی: ۱۵ هزار و ۴۱۳ حدیث. ۲. تهذیب الأحکام: ۱۳ هزار و ۹۸۸ حدیث؛ ۳. الاستبصار: ۵ هزار و ۵۵۸ حدیث؛ ۴. کتاب من لا یحضره الفقیه: ۵ هزار و ۹۲۰ حدیث؛ ۵. الوافی (مجموعه کتب اربعه): ۲۵ هزار و ۵۴۷ حدیث؛ ۶. وسائل الشیعه (مجموعه روایات فقهی): ۳۵ هزار و ۸۶۸ حدیث؛ ۷. بحار الأنوار: ۷۱ هزار و ۶۸۹ حدیث. ۸. مستدرک الوسائل: ۲۳ هزار و ۱۲۹ حدیث؛ ⚠️با توجه به جامعیت نسبی کتاب بحار الأنوار در حوزه های غیر فقهی و کتاب های وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل در حوزه فقهی، مجموع روایات شیعه افزون بر ۱۰۰ هزار روایت خواهد بود. ⬇️شمار #روایات_اهل_سنّت، کمتر از روایات شیعه است؛ زیرا آنان تنها به عصمت پیامبر(ص) اعتقاد دارند و دوره زندگی ایشان به ویژه زمان حضور در مدینه و شنیدن حدیث از ایشان، بسیار اندک بوده است. ۱. صحیح بخاری، بیش از ۷ هزار روایت دارد که تنها ۲ هزار و ۷۰۰ روایت آن غیر تکراری است. ۲. مسند ابن حنبل دربردارنده حدود ۳۰ هزار روایت است که حدود ۷ هزار روایت آن غیر تکراری است. ۳. کتاب جامع الاُصول که مجموعه غیر تکراری روایات صحاح ستّه است در بردارنده ۹ هزار و ۵۲۳ روایت است. ۴. جامع ترین کتاب حدیثی اهل سنّت، مجموعه ۱۵ جلدی #کنز_العمال است که حاوی ۴۶ هزار و ۶۲۴ روایت است که برخی از آنها نیز تکراری هستند. #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith