📚 #کتابخانه | « الصيدلية المجربة» معروف به« الموجز فى الطب» از جمله آثار مشهور حكيم و فيلسوف بزرگ اندلسى #ابن_نفيس قرشى( 607- 687 ق) است.
🔹 #الموجز_فى_الطب يا« الموجز القانون» دربرگيرنده خلاصه نظريات فيلسوف و طبيب مشهور #ابن_سينا است كه ابن نفيس آن را تدوين نموده است. البته از آنجا كه وى در كتاب« #شرح_تشريح_قانون » به تفصيل به مباحث تشريح پرداخته است در اين اثر مباحث تشريح را مطرح نساخته است.
🔹انگيزه و سال نگارش اين اثر گزارش نشده است، هر چند به نظر مىرسد انگيزه نويسنده از نگارش #الموجز تهيه خلاصهاى مفيد از كتاب قانون بوده تا هم بهرهمندى از آن آسانتر باشد و هم در حوصله خواننده و مراجعهكننده باشد.
🔹 اين اثر به سبب جايگاهى كه داشته مورد توجه اطباى بسيارى قرار گرفته و بارها مورد شرح و تحشيه واقع شده است. از جمله آثارى كه پيرامون كتاب الموجز فى الطب نگاشته شده كه مى‌توان به #حل_الموجز تأليف جمال الدين محمد اقسرايى، #شرح_الموجز تأليف نفيس بن عوض كرمانى و #حاشيه محمد بن مسعود كازرونى اشاره كرد.
اين اثر علاوه بر آن‌كه ناظر به مباحث #قانون است و از سويى تلخيص آن به شمار مىرود، از سوى ديگر حاوى تجربيات و نظريات #ابن_نفيس است كه اين بر ارزش آن مىافزايد.
🔹 كتاب در چهار بخش به رشته تحرير درآمده است و هر بخش خود به زير شاخه هاى كوچكترى تقسيم مى‌شود.
عناوين مطالب بخشهاى مختلف كتاب عبارت است از:
1️⃣ بخش اول: #قواعد_عملى و #علمى دانش #طب به صورت كلى.
2️⃣ بخش دوم: ادويه و اغذيه مفرد و مركب و اسباب و علامات و فائده آنها در #معالجه بيمارىها.
@MobinTeb213
📚 #کتابخانه | « #مخزن_الادويه »
تاليف محمدحسين #عقيلى_خراسانى طبيب بزرگ قرن دوازدهم هجرى قمرى به منزله فرهنگنامه خوردنىها و داروهاى #پزشكى_سنتى است. عقيلى پس از تأليف #قرابادين_كبير به تأليف اين كتاب دست زده است.
🔹 كتاب مشتمل بر يك مقدمه و 28 باب و يك خاتمه است. مقدمه كه به ذكر كلياتى درباره استفاده از #ادويه و خصوصيات كلى آنها اشاره دارد، مشتمل بر چهارده فصل است. ابواب كتاب نيز به مقتضاى تعداد ادويه و نيز حرف دوم آن به چندين فصل تقسيم شده است. خاتمه نيز به ذكر اسامى ادويه ذكر شده در كتاب اختصاص دارد. هر يك از ابواب خاتمه نيز به مقتضاى حرف دوم اين ادويه به چند فصل قسيم شده است.
🔹اين كتاب از چند جهت قابل توجه است: از يك سو #جامعيت اين اثر باعث شده كه اين كتاب ناسخ ديگر كتب نگاشته شده، در اين زمينه- از جمله اختيارات بديعى و تحفة المؤمنين- به شمار رود.از سوى ديگر استفاده مؤلف از دهها كتاب #طب_سنتى كه مكرراً به آنها اشاره مىكند و نيز نقل تجربيات خود و اساتيدش، جامعيت كمنظيرى براى اين اثر به وجود آورده است.از سوى ديگر مؤلف تنها در پى نقل و تقليد بدون تحقيق نبوده، بلكه گاه سخنان بزرگان را- در عين احترام به آنان- به #نقد مىكشد.
📙 منبع: مخزن الأدويه: دائرة المعارف خوردنيها و داروهاى پزشكى سنتى ايران( طبع قديم)، نوشته: عقيلى علوى شيرازى، سيد محمد حسين بن محمد هادى، تهران 1380
@MobinTeb213
📚 #کتابخانه | « عرايس الجواهر و نفايس الاطايب» اثر ابوالقاسم عبدالله كاشانى به فارسى و متعلق به قرن هشتم هجرىاست. نويسنده به موضوع خواص جواهر و اطايب كه از قديمى ترين ايام گرانبها و گرانقدر بوده پرداخته است.
🔹 مطالب كتاب در دو بخش ارائه شده است: قسمت اول در معرفت جواهر حجرى معدنى. قسمت دوم در معرفت عطرها و اطايب.خاتمهاى نيز بر كتاب ذكر شده كه درباره صنعت كاشىگرى است.
🔹 قدما براى هر يك از گوهرها و عطرها خواص طبى مهم و متعدد قائل بودهاند و خصوصاً عزت و قيمتشان از اين لحاظ بوده است كه آنها را در علاج صاحبان امراض مختلف و شفاى بيمارىها و حالات روحى، مؤثر مىدانستهاند. همراه داشتن يا برخود ماليدن يا بوئيدن عدهاى از آنها را رافع ماليخوليا و دافع جن و شيطان و سبب باز آمدن خواب آرام و قوت يافتن دل مىشمردهاند.
🔺 این کتاب در کنار کتاب تنسوخ نامه ایلخانی، از منابع تدریسی کارگاه سنگ‌درمانی می‌باشند
📙 منابع:
1-مقدمه کتاب عرایس الجواهر، تهران 86
2- زبدة التواريخ جمال الدين عبدلله كاشانى و دستنويس تفليس، دالوند، حميد رضا، مجله آيينه ميراث، شماره21
🍎@MobinTeb213
📚 #کتابخانه | منافع الأغذية و دفع مضارها يكى از شاهكارهاى ممتاز و جاودانه طبيب مشهور ايران زمين #محمّدبن‌زكرياى‌رازى است كه به نقل ابن اصيبعه آن را به درخواست امير ابوالعباس احمد بن على تأليف نموده است. (عيون الأنباء فى طبقات الأطباء، ص426).
🔰 چنانچه از نام اين كتاب فهميده مى‌شود، موضوع اين اثر، دانش #تغذيه و #بهداشت مواد غذايى و شناخت منافع آنها و دفع ضرر و زيان آنها است.
🔰مؤلف انگيزه‌اش را از تأليف اين كتاب، نگاشتن اثرى در مورد بهداشت غذاها و تكميل نبودن نگاشته‌هاى پيشين، از جمله تأليف #جالینوس و نگاشته يحيى بن #ماسويه مى‌داند. (منافع الاغذية، ص2).
🔰 از آنجايى كه نویسنده اين اثر، طبيبى است با تجربه، نگاشته‌هاى او نيز مملوّ از #مشاهدات و #تجربيات شخصى اوست و از این‌رو حتى بر تأليفات #ابن_سينا هم ترجيح دارد. البته يك مطلب را نبايد ناديده انگاشت و آن عدم ترتيب و نظم خاص و منطقى بين مطالب و فصول اين كتاب است، به گونه‌اى كه مى‌توان فصلى را با فصل ديگر جا به‌جا كرد، بدون آن‌كه اشكالى در فهم مطالب آن به وجود آيد. هر چند اين نقيصه در آثار بسيارى از پزشکان كهن به چشم مى‌خورد و تنها مختص به اين اثر نيست.
@MobinTeb213
📚 #کتابخانه | من لا يحضره الطبيب يا طبيبك قبل وصول الطبيب، از مشهورترين نگاشته‌هاى طبى طبيب مشهور، #ابوبكرمحمدبن‌زكرياى‌رازى، به زبان عربى است.
🔰 مؤلف، اين كتاب را براى كسانى نگاشته كه توانايى مراجعه به #كتب_مفصل را ندارند و هدفش اين بوده كه فائده اين نگاشته براى عموم مردم باشد؛ بنابراين، اين اثر كتابى كاربردى و عمومى است؛ ازاين‌رو نسبت به تأليفات ديگر رازى، از جمله «#حاوى»، بسيار مختصرتر و نسبت به كتاب‌هايى همانند «الشكوك على جالینوس»، كاربردى‌تر است.
🔰 «كتاب من لا يحضره الطبيب» از مختصرترين آثار #رازى است؛ در عين حال، اين كتاب از جمله كتاب‌هاى كاربردى است؛ ازاين‌رو، مباحث حوزه نظرى #دانش_پزشکى، در اين اثر به چشم نمى‌خورد.
🔰 ويژگى ديگر اين اثر، #نثر_روان و قابل فهم مؤلف است تا كسانى كه چندان اطلاعات پزشکى ندارند و فقط سواد خواندن و نوشتن دارند، نيز بتوانند از اين كتاب بهره‌مند شوند. افزون بر آنچه گفتيم، مزيت ديگر اين اثر، ذكر شيوه‌هاى درمانى #سهل و #آسان است. چنان‌كه مؤلف در خطبه آغازين گفته، بسيارى از نسخه‌هايى كه در كتب پزشکى ذكر شده، قابل دسترس براى عموم مردم نيست | منبع مقاله
@MobinTeb213