📌 عشق به علی زمان و مکان ندارد ،...
🌷 شهیدمیشودکسیکهیادگرفتتمامقلبش
شیشدونگفقطوفقطمالِخداباشه ،...
#به میثم تمار گفتن به علی دشنام بده؛ نداد
#به طیب گفتن به امام دشنام بده؛ نداد
#به آرمان گفتن به آقا دشنام بده؛ نداد
#هر سه به جرم ارادت به ولی شهید شدند
🚨 این است عاقبت مریدان ولایت
🤲 ان شاالله در این راه ثابت قدم باشیم
🍃🌸اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدوعَجِّلْ فَرَجَهُم وأهْلِك أَعدَائَهُـــــــم اجْمَعین و احْفِظْ قٰائِدَناٰ الامامَ خٰامِنه ای 🌸🍃
#لبیک_یا_خامنه_ای🇮🇷
#لبیک_یا_خامنه_ای🇮🇷
#لبیک_یا_خامنه_ای🇮🇷
🌟 مقصد توحید از گذرگاه #ولایت میگذرد !!!
┄┅┅┅┅❁💚❁┅┅┅┅┄
³¹³┄┅•═༅☫ ربنـا آتنـا شـهـادت ☫༅═•┅³¹³
https://eitaa.com/hamid_roshanaei_313
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ"💌
https://eitaa.com/Namazeavalevaght
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
❇️ قدرت عجیب مردم
⚡️#امربه_معروف یعنی امت برود به کمک امام...
🔹 اگه نمی خوایم ولی فقیه رو تنها بگذاریم#امربه_معروف رو ترک نکنیم.
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.👌🌸
5.28M
#باسلام_وعرض_ادب👇
❌فوری فوری❌
مهم صوت جدید👏👏
#پانزده_راهکار_عالی برای تقویت طرح پلیس امنیت اخلاقی💪
و جمع شدن بساط بی حجابیها✊
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
🎧مقام_معظم_رهبری
⏱ ۲ دقیقه و ۱۵ ثانیه
💡 تنها راه حل اصلاح جامعه فقططط همینه!
💡قوی ترین سلاح علیه گناه «تذکرزبانی»
❌نشرحداکثری
🦋حضرت امام محمدباقر
عليه السلام فرمودند:حضرت مهدی ویارانش #امربه_معروف ونهی ازمنکر می کنند.
📚#بحارالانوارجلد۲۴ صفحه ۶۵
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
791fe359050ff0815584581a1012e495.mp3
9.15M
#باسلام_وعرض_ادب👇
🦋غروب جمعه است
دوباره دلتنگم بونه داره
از هرکی دیدید بپرسید
کجا آقام خونه داره
#امام_زمانم_عجل ا...
#بسیار_دلنشین
🇮🇷 بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
4_5825785367910945672.mp3
9.08M
#باسلام_وعرض_ادب👇
🎙علی گندابی
🔺حجت الاسلام مومنی
🇮🇷 بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
💠 #فرصت_سوزی
🔸 امام على علیه السلام:
تباه کردن فرصت، غم انگیز است.
📚 غررالحکم/ج5/ص474/ح9239
✍🏼 سعدیا دی رفت و فردا همچنان موجود نیست
در میان این و آن فرصت شمار امروز را
کار امروز را به فردا افکندن در واقع سوزاندن لحظات عمری است که با هیچ هزینه ای قابل جبران نیست.
#احادیث_روزانه
عضویت در سرویس های روزانه👇
pay.eitaa.com/v/p/
برای لغو عضویت از لینک بالا اقدام نمایید👆🏼
💠 #فرصت_سوزی
🔸 امام على علیه السلام:
تباه کردن فرصت، غم انگیز است.
📚 غررالحکم/ج5/ص474/ح9239
✍🏼 سعدیا دی رفت و فردا همچنان موجود نیست
در میان این و آن فرصت شمار امروز را
کار امروز را به فردا افکندن در واقع سوزاندن لحظات عمری است که با هیچ هزینه ای قابل جبران نیست.
#احادیث_روزانه
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ"💌
https://eitaa.com/Namazeavalevaght
▪️تکذیب خداوند▪️
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
📜 عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَم:
لاَ يَكُونُ شَيْءٌ فِي اَلسَّمَاوَاتِ وَ لاَ فِي اَلْأَرْضِ إِلاَّ بِسَبْعٍ بِقَضَاءٍ وَ قَدَرٍ وَ إِرَادَةٍ وَ مَشِيئَةٍ وَ كِتَابٍ وَ أَجَلٍ وَ إِذْنٍ فَمَنْ زَعَمَ غَيْرَ هَذَا فَقَدْ كَذَبَ عَلَى اَللَّهِ أَوْ رَدَّ عَلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.
📄 موسى بن جعفر عليه السلام فرمودند:
در آسمانها و زمين چیزی نیست مگر به سبب هفت چيز؛ به قضاء و قدر و اراده و مشيت و كتاب و اجل و اذن. هر كه غير اين گمان كند بر خدا دروغ بسته يا خداى عز و جل را رد كرده است.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
📚 کافی شریف ج ۱، ص ۱۴۹
#حدیث_روز
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ"💌
https://eitaa.com/Namazeavalevaght
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#امربه_معروف_و_نهی_از_منکر
🎤#دکتر_علی_تقوی
💢 بعضیـا میگـن، الان در این برهـه حسـاس ڪنونی وقـت امـر به معـروف نیـست❗
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.👌🌸
13M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
🎥 سرود زیبای «مردآفرین» برای دختران نجیب ایرانی
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
27.69M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#باسلام_صوتی_وتصویری👇
🔴مخالفت منتخب مجلس دوازدهم دکتر کامران غضنفری، با لایحه عفاف و حجاب...
🔴این لایحه نمیتواند مقابل حرام شرعی و حرام سیاسی بایستد... از فقهای شورای نگهبان میخواهیم نگذارند این لایحه تصویب شود.
ان شاالله در مجلس دوازدهم لایحه مناسب خواهیم نوشت.
#لایحه_حجاب
#نشر_طوفانی 🌪
🇮🇷 بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
🎥 انهدام شبکهٔ اغفال دختران چَتِربِت
🔹گوشهای از اقدامات این باند را در فیلم ببینید.
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
مؤلف: يعنی آيه" وَ لا يَزالُونَ ..."، بعد از آيه" وَ ما خَلَقْتُ ..." نازل شده، و امام خواسته است بفرمايد آيه" وَ ما خَلَقْتُ ..." نسخ شده. و در تفسير قمی، در حديثی ديگر نيز آمده كه آيه مذكور با آيه" وَ لا يَزالُونَ ..." نسخ شده [تفسير قمی، ج ۲، ص ۳۳۱.]۱۷. و مراد از اين نسخ، بيان و رفع ابهام است، نه نسخ اصطلاحی، چون نسخ در كلام ائمه (ع) به معنای بيان و رفع ابهام بسيار آمده، هم چنان كه در تفسير آيه" ما نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِها ..." [سوره بقره، آيه ۱۰۶.]۱۸ به اين معنا اشاره كرديم.
و مراد امام (ع) اين بوده كه غرض اعلای از خلقت، رحمت خاص الهی است كه تنها به وسيله عبادت حاصل میشود، و سعادتی است خاص كه از راه معرفت بدست میآيد.
و در تهذيب به سند خود از سدير روايت كرده كه گفت: به امام صادق (ع) عرضه داشتم: انسان در طلب رزق چه مقدار وظيفه دارد؟ فرمود: همين كه در مغازهات را باز كنی، و بساطت را پهن نمايی وظيفهات را انجام دادهای [تهذيب الاحكام، ج ۶، ص ۳۲۳، ح ۸۸۶.]۱۹.
الحمد للَّه رب العالمين
۱ و بشر با هم اختلاف میكنند مگر آن افرادی كه پروردگارت به آنان رحم كرده باشد كه برای همين هم خلقشان كرد. سوره هود، آيه ۱۱۸ و ۱۱۹.
۲ ما برای جهنم بسياری از جن و انس را تهيه ديدهايم. سوره اعراف، آيه ۱۷۹.
۳ هيچ موجودی نيست مگر آنكه خدا را با تسبيحش حمد میگويد. سوره اسری، آيه ۴۴.
۴ بگو پروردگار من اعتنايی به شما و سرنوشت شما ندارد، اگر دعايتان نبود. سوره فرقان، آيه ۷۷.
۵ جن را قبل از اين از نار سموم آفريديم. سوره حجر، آيه ۲۷.
۶ خدايی كه به من اطعام میكند و مرا سيراب میگرداند. سوره شعراء، آيه ۷۹.
۷ خدايی كه به آنان كه همه گرسنه بودند طعام داد. سوره ايلاف، آيه ۴.
۸ روح المعانی، ج ۲۷، ص ۲۲.
۹ روح المعانی، ج ۲۷، ص ۲۳.
۱۰ مجمع البيان، ج ۹، ص ۱۶۱.
۱۱ الدر المنثور، ج ۶، ص ۱۱۶.
۱۲ نور الثقلين، ج ۵، ص ۱۳۲، به نقل از توحيد.
۱۳ علل الشرائع، باب ۹، ص ۹، ح ۱.
۱۴ علل الشرائع، باب ۹، ص ۱۳، ح ۱۰.
۱۵ تفسير قمی، ج ۲، ص ۳۳۱.
۱۶ نور الثقلين، ج ۵، ص ۱۳۲ به نقل از تفسير عياشی.
۱۷ تفسير قمی، ج ۲، ص ۳۳۱.
۱۸ سوره بقره، آيه ۱۰۶.
۱۹ تهذيب الاحكام، ج ۶، ص ۳۲۳، ح ۸۸۶.
[سوره الذاريات (۵۱): آيات ۵۲ تا ۶۰]
كَذلِكَ ما أَتَی الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ قالُوا ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ (۵۲) أَ تَواصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ (۵۳) فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَما أَنْتَ بِمَلُومٍ (۵۴) وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْری تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ (۵۵) وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ (۵۶) ما أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ وَ ما أُرِيدُ أَنْ يُطْعِمُونِ (۵۷) إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ (۵۸) فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذَنُوباً مِثْلَ ذَنُوبِ أَصْحابِهِمْ فَلا يَسْتَعْجِلُونِ (۵۹) فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ يَوْمِهِمُ الَّذِي يُوعَدُونَ (۶۰)
ترجمه آيات
اين چنين بود كه هيچ رسولی به سراغ كفار قبل از اين كفار نيامد مگر اينكه گفتند يا ساحر است و يا جنزده (۵۲).
آيا يكديگر را به آن سفارش میكردند، نه، مساله سفارش نيست بلكه همه طاغیاند (۵۳).
پس تو هم از آنان روی بگردان كه هيچ سرزنشی بر تو نيست (۵۴).
و تذكر بده كه تذكر به حال مؤمنين نافع است (۵۵).
و من جن و انس را نيافريدم مگر برای اينكه عبادتم كنند (۵۶).
و من از آنان نه رزقی میخواهم و نه میخواهم چيزی به من بچشانند (۵۷).
بدرستی يگانه رزاق و دارای قوت و متانت خداست (۵۸).
پس به درستی آنهايی كه در اين امت ستم كردند همان نصيبی را دارند كه هم مسلكانشان در امتهای گذشته داشتند پس خيلی به عجله وادار مكنيد (۵۹).
پس وای بر كسانی كه كفر ورزيدند از آن روزی كه وعدهاش به ايشان داده شده (۶۰).
بيان آيات
اين آيات خاتمه سوره است، و در آن به همان مطالبی كه سوره با آن آغاز شده بود برگشت شده، كه همان انكار معاد مشركين و معارضه با مقام رسالت با سخنانی مختلف بود، و سپس ايشان را به روز موعود تهديد میكرد.
" كَذلِكَ ما أَتَی الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا قالُوا ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ" يعنی: مطلب از اين قرار است كه قبل از اين قوم هم هيچ رسولی به سوی مردم نيامد، مگر آنكه يا گفتند ساحر است، و يا گفتند مجنون است. و بنا بر اين، كلمه" كذلك" نظير خلاصهگيری از مطالب قبل است كه گفتيم معاد را انكار میكردند، و با رسالت رسولان با سخنانی مختلف مقابله مینمودند.
و جمله" ما أَتَی الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ" بيان است برای كلمه" كذلك".
" أَ تَواصَوْا بِهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ طاغُونَ" كلمه" تواصی" به معنای اين است كه مردمی يكديگر را به امری سفارش كنند. و ضمير" به" به قول برمیگردد و استفهام تعجبی است و معنای آيه چنين است كه: آيا اين امتها به يكديگر سفرش كرده بودند، و هر امتی كه قبلا بوده به امت بعدی خود ياد داده و سفارش كرده كه او هم همين حرفها را بزند؟ نه، و ليكن همه اين اقوام طاغی بودند، و اين حرفها زائيده طغيان است.
[طغيان و استكبار، عليت مشترك تكذيب اقوام مكذب بوده است]
" فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَما أَنْتَ بِمَلُومٍ" اين جمله تفريع بر طغيان و استكبار و اصرار آنان بر عناد و لجاجت و نتيجهگيری از آن است.
و معنای آيه چنين است. حال كه وضع چنين است، و مردم دعوت تو را اجابت نمیكنند مگر به مثل همان اجابتی كه امتهای گذشته كردند، و پيغمبر خود را ساحر و يا مجنون خواندند و اگر دعوت تو بيش از عناد در آنان اثر نگذاشت روی از آنان بگردان، و مجادله مكن كه حق را به آنان بقبولانی، كه اگر چنين كنی سرزنش نمیشوی، برای اينكه تو معجزه را به ايشان نشان دادی و حجت را بر آنان تمام كردی.
" وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْری تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ" اين جمله تفريع و نتيجهگيری از دستوری است كه قبلا داد و فرمود: از كفار روی بگردان. پس در حقيقت امری است به تذكر بعد از نهی از جدال با آنان، و معنايش اين میشود كه: تو دست از تذكر دادن خود بر مدار، و هم چنان كه تا كنون ايشان را با مواعظت تذكر میدادی تذكر ده، چون تذكر، مفيد به حال مؤمنين است، و ربطی به استدلال و جدال با آن طاغيان ندارد. استدلال و جدال به جز زيادتر شدن طغيان و كفر اثر ديگری در آنان ندارد.
[بررسی مفاد آيه:" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" و توضيحاتی در باره اينكه غرض از خلقت انس و جن عبادت خدا است]
" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" در اين آيه، سياق كلام از تكلم با غير به متكلم وحده تغيير يافته. و اين تغيير سياق برای آن بوده كه كارهايی كه در سابق ذكر میشد و به خدا نسبت میداد، مانند خلقت و ارسال رسل و انزال عذاب، كارهايی بود كه واسطه برمیداشت، و مثلا ملائكه و ساير اسباب در آن واسطه بودند، بخلاف غرض از خلقت و ايجاد- كه همان عبادت باشد- كه امری است مختص به خدای سبحان و احدی در آن شركت ندارد.
در پاسخ میگوييم: مبنا و اساس اين اشكال اين است كه الف و لام در دو كلمه" الجن" و" الانس" الف و لام استغراق باشد، و معنای آيه اين باشد كه" ما تمامی افراد جن و تمامی افراد انس را تنها به غرض عبادت آفريديم" آن وقت تخلف اين غرض در بعضی افراد منافی با اين غرض میشود، و اشكال میشود كه تخلف مراد از اراده خدای تعالی محال است.
و اما اگر ما اين دو الف و لام را الف و لام جنس بدانيم، نه استغراق در آن صورت وجود عبادت در دو نوع جن و انس و لو در بعضی از افراد آن دو كافی است، كه اين تخلف محال پيش نيايد، چون وجود افرادی كه خدا را عبادت نمیكنند ضرری نمیزند، بله، اگر به طور كلی در جنس جن و بشر عبادت ورمیافتاد، و حتی يك نفر هم خدا را عبادت نمیكرد، با غرض خدای سبحان منافات داشت، و آن وقت میشد بگوييم غرض خدای سبحان تخلف شده، و همان طور كه خدای تعالی در خلقت افراد غرض دارد، در خلقت نوع هم غرض دارد، و ممكن است غرضش از خلقت اين دو نوع وجود افرادی عابد در اين دو نوع باشد.
و اما اين احتمال كه مراد از عبادت، عبادت تكوينی باشد نه دينی، احتمالی است ضعيف، برای اينكه در اين صورت مطلب منحصر به جن و انس نمیشود، بلكه خلقت تمامی عالم برای عبادت تكوينی است. علاوه بر اين، سياق آيه سياق توبيخ كفار است، كه چرا عبادت تشريعی ندارند. و میخواهد كفار را به خاطر اينكه قيامت و حساب و جزاء را منكر شدهاند تهديد كند، و معلوم است كه حساب و جزاء مربوط به عبادت تشريعی است، نه تكوينی.
و نيز اينكه عبادت را حمل كردند بر استعداد و صلاحيت عبادت، و گفتهاند: غرض از خلقت جن و انس اين است كه صلاحيت و استعداد عبادت را داشته باشند، و يا مورد امر و نهی عبادی قرار بگيرند، احتمالی است ضعيف، برای اينكه اين معنا بسيار واضح است كه اگر كسی از چيزی استعداد و صلاحيت فعلی را میخواهد، برای اين میخواهد كه آن فعل را انجام دهد، و به فرضی هم كه به گفته شما غرض از خلقت صلاحيت عبادت باشد، باز غرض اصلی و اولی عبادت است، و صلاحيت و استعداد مقدمه آن است.
پس نمیتوانيم عبادت در آيه را حمل كنيم بر صلاحيت و استعداد عبادت، و اگر حمل كنيم در حقيقت اعتراف كردهايم به اينكه غرض اولی و بالذات، خود عبادت است، و اينجاست كه دوباره اشكال- البته اگر اشكالی باشد- برمیگردد.
پس حق همين است كه بگوييم الف و لام در دو كلمه" الجن" و" الانس" الف و لام جنس است، نه استغراق، و مراد از عبادت، خود عبادت است نه صلاحيت و استعداد آن.
و اگر غرض به استعداد هم تعلق گرفته باشد غرض ثانوی و جزئی است تا مقدمه باشد برای غرض اولی و اعلا كه همان عبادتست، هم چنان كه خود عبادت يعنی اعمالی كه عبد با اعضاء و جوارح خود انجام میدهد، برمیخيزد، میايستد، ركوع میكند، به سجده میافتد، غرض به همه اينها تعلق گرفته، و لذا میبينيم به آنها امر فرموده، اما اين غرض برای مطلوب ديگر و غرض بالاتر است، و آن اين است كه بندگی و ذلت عبوديت بنده را در برابر رب العالمين نشان دهد، ذلت عبوديت و فقر مملوكيت محض خود را در قبال عزت مطلق و غنای محض مجسم و ممثل سازد، هم چنان كه چه بسا اين معنا از آيه شريفه" قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ" [بگو پروردگار من اعتنايی به شما و سرنوشت شما ندارد، اگر دعايتان نبود. سوره فرقان، آيه ۷۷.]۴ نيز استفاده شود، چون در اين آيه" عبادت" را" به دعاء" مبدل كرده است.
پس معلوم میشود كه حقيقت عبادت اين است كه بنده، خود را در مقام ذلت و عبوديت واداشته، رو به سوی مقام رب خود آورد. و همين، منظور آن مفسريست كه عبادت را به معرفت تفسير كرده، میخواهد بگويد: حقيقتش آن معرفتی است كه از عبادت ظاهری به دست میآيد.
پس غرض نهايی از خلقت همان حقيقت عبادت است، يعنی اين است كه بنده از خود و از هر چيز ديگر بريده، به ياد پروردگار خود باشد، و او را ذكر گويد.
اين بود آنچه با تدبر در آيه مورد بحث استفاده میشود، و اگر" جن" را در آن جلوتر از " انس" آورده، برای اين است كه سخن از خلقت است و خلقت جن قبل از خلقت انس بوده، به شهادت اينكه میفرمايد:" وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نارِ السَّمُومِ" [جن را قبل از اين از نار سموم آفريديم. سوره حجر، آيه ۲۷.]۵. و عبادت غرض و نتيجهای است كه عايد فعل خدا میشود، نه عايد فاعل كه خود خدا باشد، به همان بيانی كه گذشت.
و از اينكه در آيه شريفه به وسيله نفی و استثناء، غرض را منحصر در عبادت كرده فهميده میشود كه خدای تعالی هيچ عنايتی به آنان كه عبادتش نمیكنند ندارد، هم چنان كه گفتيم آيه شريفه" قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ" به آن تصريح میكند.
[معنای اينكه فرمود:" ما أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ وَ ما أُرِيدُ أَنْ يُطْعِمُونِ"]
" ما أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ وَ ما أُرِيدُ أَنْ يُطْعِمُونِ" كلمه" اطعام" به معنای دادن طعام به كسی است كه آن را بچشد و بخورد، در قرآن كريم فرموده:" وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ" [خدايی كه به من اطعام میكند و مرا سيراب میگرداند. سوره شعراء، آيه ۷۹.]۶ و نيز فرموده:" الَّذِي أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ" [خدايی كه به آنان كه همه گرسنه بودند طعام داد. سوره ايلاف، آيه ۴.]۷ و بنا بر اين، ذكر اطعام بعد از رزق، از قبيل ذكر خاص بعد از عام است كه معمولا در جايی به كار میرود كه گوينده نسبت به خاص عنايتی بيشتر دارد. و در اينجا خدای تعالی خواسته است در بين همه انحاء رزق عنايت بيشتر خود را نسبت به طعام بفهماند و اين بدان جهت است كه احتياج به طعام خوردن و سوخت بدن را تامين كردن، از ساير حوائج انسان وسيعتر است، و ساير حوائجش به آن اهميت نيست، زيرا بدن همواره سوخت و سوز دارد، هر طعامی كه میخورد وقتی میخورد كه گرسنه است، و بعد از خوردن هم آن را دفع نموده، دوباره گرسنه میشود.
بعضی از مفسرين [روح المعانی، ج ۲۷، ص ۲۲.]۸ گفتهاند: منظور از رزق، روزی دادن بندگان به بندگان است، میخواهد بفرمايد: من از بندگانم نه میخواهم كه بندگان را روزی دهند، و نه اينكه به خود من چيزی اطعام كنند.
بعضی [روح المعانی، ج ۲۷، ص ۲۳.]۹ ديگر گفتهاند: مراد از اطعام تقديم طعام به درگاه خدا است، آن طور كه يك برده طعامی را نزد مولايش، و يك خدمتكار طعامی را نزد مخدوم خود میبرد، میخواهد بفرمايد: من نمیخواهم بندگانم برای من رزقی تحصيل كنند، و نيز از ايشان نمیخواهم كه طعامی برايم درست كنند و به من پيشكش كنند تا من با آن رزق ارتزاق كنم، و آن طعام را بخورم.
" إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ" اين جمله آيه قبلی را كه میفرمود" ما أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ ..." تعليل میكند. و در اين آيه التفاتی به كار رفته، چون در آيه قبلی سياق، سياق تكلم وحده بود، میفرمود" من نمیخواهم چنين و چنان كنند" و در آيه مورد بحث خدای تعالی غايب فرض شده میفرمايد" خدا چنين و چنان است" و اين بدان منظور است كه تعليل مذكور مستقيما مستند به اسم جلاله شود كه هر موجودی آغازش از آن اسم، و انجامش نيز به سوی آنست، گويا فرموده: من از ايشان رزقی نمیخواهم، چون رزاق منم، زيرا من اللَّه هستم.
و اگر از رازق بودن خود با صيغه مبالغه" رزاق- بسيار روزی دهنده" تعبير كرد، با اينكه ظاهر سياق اقتضاء داشت كه اكتفاء كند به اين كه بفرمايد: خدا خودش رازق همه است، برای اين است كه وقتی تنها خدای تعالی رازق باشد، رزاق هم خواهد بود. برای اينكه روزیخوارانش بی حساب و بسيارند، پس اين آيه نظير آيه شريفه" وَ ما أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ" است كه نظير اين بيان در تفسير آن نيز گذشت.
و كلمه" ذو القوة" يكی از اسماء خدای تعالی و به معنای" قوی" است، با اين تفاوت كه اين كلمه از كلمه" قوی" رساتر است. و كلمه" متين" نيز يكی از اسماء خدای تعالی است كه به معنای نيرومندی است كه هيچ كاری ناتوانش نمیكند.
و تعبير به اين سه اسم برای اين است كه بر انحصار روزی دادن در خدای تعالی دلالت كند، و بفهماند كه خدا در رساندن رزق به روزیخواران- با همه كثرتی كه دارند- ناتوان و ضعيف نمیشود.
" فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذَنُوباً مِثْلَ ذَنُوبِ أَصْحابِهِمْ فَلا يَسْتَعْجِلُونِ" كلمه" ذنوب" به معنای سهم و نصيب است، و كلمه" استعجال" به معنای اين است كه از ديگری بخواهی عجله كند، و او را بر انجام خواستهات تحريك كنی. اين آيه شريفه متفرع بر لازمه معنايی است كه جمله" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" آن را افاده میكند، چون اين جمله غرض از خلقت جن و انس را عبادت معرفی كرده و لازمه اين معنا آن است كه هر كس او را عبادت نكند ستمكار باشد، آيه مورد بحث هم میفرمايد:
ستمكاران اين امت نيز نصيبی از عذاب دارند، مثل نصيب هم مسلكانشان در امتهای ديگر.
و معنای آيه چنين میشود: حال كه اين ستمكاران خدا را عبادت نمیكنند، و خدا عنايتی به هدايت آنان ندارد، و در نتيجه از ناحيه خدا سعادتی ندارند، و هيچ سعادتی شامل ايشان نمیشود، قهرا نصيبی از عذاب دارند، مثل نصيب هم مسلكانشان در امتهای گذشته كه هلاك شدند، پس با اين حال اين چه عجلهای است كه دارند، و به تو میگويند كه زودتر عذاب ما را بياور، و میگويند:" مَتی هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ- پس وعده چه وقت میرسد اگر راست میگوييد" و" أَيَّانَ يَوْمُ الدِّينِ- روز قيامت چه وقت است"؟.
و جمله" إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" استثنايی است از نفی، و شكی نيست كه اين استثناء ظهور در اين دارد كه خلقت بدون غرض نبوده، و غرض از آن منحصرا عبادت بوده، يعنی غرض اين بوده كه خلق، عابد خدا باشند، نه اينكه او معبود خلق باشد، چون فرموده" الا ليعبدون" يعنی:
تا آنكه مرا بپرستند، و نفرموده: تا من پرستش شوم يا تا من معبودشان باشم.
علاوه بر اين، غرض هر چه باشد پيداست امری است كه صاحب غرض به وسيله آن استكمال میكند، و حاجتش را برمیآورد، در حالی كه خدای سبحان از هيچ جهت نقص و حاجتی ندارد. تا به وسيله آن غرض نقص خود را جبران نمايد و حاجت خود را تامين كند.
و نيز از جهتی ديگر فعلی كه بالآخره منتهی به غرضی كه عايد فاعلش نشود لغو و سفيهانه است، لذا نتيجه میگيريم كه خدای سبحان در كارهايی كه میكند غرضی دارد، اما غرضش ذات خودش است، نه چيزی كه خارج از ذاتش باشد، و كاری كه میكند از آن كار سود و غرضی در نظر دارد، ولی نه سودی كه عايد خودش گردد، بلكه سودی كه عايد فعلش شود.
اينجاست كه میگوييم خدای تعالی انسان را آفريد تا پاداش دهد، و معلوم است كه ثواب و پاداش عايد انسان میشود، و اين انسان است كه از آن پاداش منتفع و بهرهمند میگردد، نه خود خدا، زيرا خدای عز و جل بی نياز از آن است. و اما غرضش از ثواب دادن خود ذات متعاليش میباشد، انسان را بدين جهت خلق كرد تا پاداش دهد، و بدين جهت پاداش دهد كه اللَّه است.
پس پاداش كمالی است برای فعل خدا، نه برای فاعل فعل كه خود خدا است، پس عبادت غرض از خلقت انسان است، و كمالی است كه عايد انسان میشود، هم عبادت غرض است و هم توابع آن- كه رحمت و مغفرت و غيره باشد. و اگر برای عبادت غرضی از قبيل معرفت در كار باشد، معرفتی كه از راه عبادت و خلوص در آن حاصل میشود در حقيقت غرض أقصی و بالاتر است، و عبادت غرض متوسط است.
[بيان اينكه الف و لام در" الجن و الانس" الف و لام جنس، و لام در" ليعبدون" لام غرض است]
حال خواهی گفت: حمل كردن لام در جمله" ليعبدون" بر لام غرض معارض است با آيه شريفه" وَ لا يَزالُونَ مُخْتَلِفِينَ إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَ لِذلِكَ خَلَقَهُمْ" [و بشر با هم اختلاف میكنند مگر آن افرادی كه پروردگارت به آنان رحم كرده باشد كه برای همين هم خلقشان كرد. سوره هود، آيه ۱۱۸ و ۱۱۹.]۱ و با آيه شريفه" وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثِيراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ" [ما برای جهنم بسياری از جن و انس را تهيه ديدهايم. سوره اعراف، آيه ۱۷۹.]۲ برای اينكه ظاهر آيه اول اين است كه غرض از خلقت اختلاف است، و ظاهر آيه دوم اين است كه غرض از خلقت رفتن بسياری از افراد جن و انس به جهنم است ناگزير ما بايد از حمل لام بر لام غرض صرف نظر نموده بگوييم لام غايت است (در اين صورت معنای هر سه آيه اين میشود كه: خدای تعالی انسان را نه برای عبادت و نه برای اختلاف و نه برای جهنم آفريد بلكه انسانی آفريده كه بعضی او را عبادت میكنند و بعضی از خلقت خود اختلاف را نتيجه میگيرند و بعضی جهنمی شدن را).
در پاسخ میگوييم: اما آيه اول كه اشاره" و لذلك- و برای همين هم خلقشان كردهايم" اشاره به رحمت است، نه به اختلاف. و اما آيه دوم هر چند لام در آن لام غرض است، میفرمايد به منظور ريختن در دوزخ و يا اختلاف خلقشان كردهايم، و ليكن اين غرض، غرض اصلی نيست، بلكه تبعی و به قصد ثانوی است، كه گفتار مفصل ما در تفسير اين دو آيه گذشت.
حال اگر بگويی در صورتی كه لام در جمله" ليعبدون" لام غرض باشد اين اشكال متوجه میشود كه اگر غرض از خلقت، عبادت بندگان باشد، با در نظر داشتن اينكه تخلف مراد او از ارادهاش امری محال است، بايد تمامی بندگان او را عبادت میكردند و حال آنكه میبينيم كه بسياری از آنان او را نمیپرستند، و اين خود بهترين دليل است بر اينكه لام در آيه، لام غرض نيست، و اگر هم لام غرض باشد مراد از عبادت، عبادت تشريعی و دينی نيست، بلكه عبادت تكوينی است، كه در آيه" وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ" [هيچ موجودی نيست مگر آنكه خدا را با تسبيحش حمد میگويد. سوره اسری، آيه ۴۴.]۳ از آن خبر میدهد.
و يا مراد از خلقت بندگان برای عبادت، اين باشد كه: ما آنان را طوری آفريدهايم كه صلاحيت برای عبادت داشته باشند، و هر كس بخواهد او را عبادت كند بتواند، چون آنان را دارای اعتبار و عقل و استطاعت كرديم. و اين توجيه خيلی هم دور نيست چون استعمال كلمه و نام يك عمل در صلاحيت و استعداد برای انجام فعلی كه معنای آن كلمه است، استعمالی مجازی و شايع است، مثلا میگوييم" گاو برای شخم زدن خلق شده" و معنايش اين است كه صلاحيت و استعداد شخم را دارد، و يا میگوييم" خانه برای سكنی ساخته شده" كه باز معنايش اين است كه استعداد برای سكنی دارد.
در اين آيه شريفه التفاتی از غيبت به تكلم به كار رفته، (در آيه قبلی خدا را غايب فرض كرده بود، و او را به اوصاف ذو القوة و رزاق و متين توصيف میكرد، و در آيه مورد بحث خود خدای تعالی گوينده به حساب آمده، میفرمايد آنهايی كه از اين امت ستمكارند، چنين و چنان هستند، و در حقيقت میتوان گفت اين التفات جديدی نيست، بلكه بر گشتن به سياق قبلی است، كه باز در آن خدای تعالی گوينده بود، و میفرمود: من جن و انس را خلق نكردم (مگر برای ...)، چون سخن در آيه مورد بحث از شاخههای آن آيه است.
" فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ يَوْمِهِمُ الَّذِي يُوعَدُونَ" اين آيه تفريع و نتيجهگيری از جمله" فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذَنُوباً ..."، و هم هشداری است به اينكه اين ذنوب و نصيب در روز قيامت برای آنان محقق و حتمی است، هر چند كه زودرس شدن قسمتی از آن در همين دنيا ممكن باشد، و قيامت روزی است كه برای آنان به غير از ويل و هلاكت چيزی نيست، و آن همان روزی است كه وعدهاش داده شده.
و اگر تعبير" لِلَّذِينَ ظَلَمُوا" كه در آيه قبلی بود، در اين آيه به" لِلَّذِينَ كَفَرُوا" تبديل شده، برای اين بود كه توجه دهد، به اينكه مراد از ظلم در آنجا ظلم كفر است نه ظلم به مردم.
بحث روايتی [ (رواياتی در ذيل آيه:" وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْری تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ" و آيه:" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" و در باره طلب روزی)]
در مجمع البيان میگويد: با اسنادی از مجاهد روايت شده كه گفت: روزی علی بن ابی طالب (ع) با عمامه بيرون آمد، در حالی كه پيراهنش را به خود پيچيده بود، پس فرمود: وقتی جمله" فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَما أَنْتَ بِمَلُومٍ" نازل شد، احدی از ما نماند مگر آن كه يقين كرد كه عذاب خواهد آمد، چون رسول خدا (ص) مامور شده بود از بين امت بيرون شود، ولی همين كه اين جمله نازل شد:" وَ ذَكِّرْ فَإِنَّ الذِّكْری تَنْفَعُ الْمُؤْمِنِينَ" دلهايمان آرام گرفت، چون معنای اين جمله اين است كه: با قرآن، كسانی را كه از بين قومت به تو ايمان آوردهاند موعظه كن، كه موعظه به حال مؤمنين سود میدهد- نقل از كلبی [مجمع البيان، ج ۹، ص ۱۶۱.]۱۰.
مؤلف: اين روايت را الدر المنثور از كلبی و نيز نظير آن را از ابن راهويه و همچنين ابن مردويه، از رسول خدا (ص) نقل كرده [الدر المنثور، ج ۶، ص ۱۱۶.]۱۱.
و در توحيد به سند خود از ابن ابی عمير روايت كرده كه گفت: به حضرت ابی الحسن موسی بن جعفر (ع) عرضه داشتم: معنای اين حديث رسول خدا (ص) كه فرموده:" اعملوا فكل ميسر لما خلق له- عمل كنيد كه هر كس برای هر چه خلق شده، رسيدن به آن غرض را برايش آسان كردهاند" چيست؟ فرمود: خدای عز و جل جن و انس را آفريد برای اينكه بندگیاش كنند، و نيافريده كه نافرمانیاش كنند، چون خودش فرموده:" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" پس وقتی خدای تعالی همه را برای اين غرض مقدس خلق كرده، قطعا هر كس میتواند به آن هدف برسد، پس وای بر كسی كه كوری را بر هدايت ترجيح داده، آن را انتخاب كند [نور الثقلين، ج ۵، ص ۱۳۲، به نقل از توحيد.]۱۲.
و در علل الشرائع به سند خود از امام صادق (ع) روايت آورده كه فرمود:
روزی حسين بن علی (ع) بين اصحابش آمد و فرمود: خدای عز و جل خلق را نيافريد مگر برای اينكه او را بشناسند، چون اگر او را بشناسند، عبادتش هم میكنند، و اگر عبادتش كنند، به وسيله عبادت او از پرستش غير او بی نياز میشوند [علل الشرائع، باب ۹، ص ۹، ح ۱.]۱۳.
و نيز در همان كتاب به سند خود از ابی بصير روايت كرده كه گفت: من از امام صادق (ع) از كلام خدای عز و جل پرسيدم كه میفرمايد" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ"، فرمود: آنان را آفريد تا امر به عبادتشان كند [علل الشرائع، باب ۹، ص ۱۳، ح ۱۰.]۱۴.
مؤلف: قمی هم در تفسير خود اين حديث را آورده، اما نه سندش را ذكر كرده و نه نام مبارك امام را [تفسير قمی، ج ۲، ص ۳۳۱.]۱۵. و در تفسير آيه شريفه، بيانی گذشت كه معنای اين روايات را روشن میسازد، زيرا در آنجا گفتيم غرضهايی كه در خلقت است- يعنی تكليف و عبادت و معرفت- اغراضی است كه هر يك از ديگری حاصل میشود. و در تفسير عياشی از يعقوب بن سعيد از امام صادق (ع) روايت آورده كه گفت: از آن جناب از معنای اين كلام خدا پرسيدم كه میفرمايد" وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ" فرمود: بندگان را برای عبادت آفريد. پرسيدم آخر در آيه" وَ لا يَزالُونَ مُخْتَلِفِينَ إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَ لِذلِكَ خَلَقَهُمْ" میفرمايد آنان را برای رحمت آفريدم فرمود اين كه تو خواندی بعد از آن آيه نازل شد [نور الثقلين، ج ۵، ص ۱۳۲ به نقل از تفسير عياشی.]۱۶.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
⚡️کلیپ بسیار مهم و تکان دهنده
📢پدرها، مادرها،آقاپسرا،
دخترخانوما
✅ لزوم جهاد ازدواج برای همه مجردها وکسانیکه شرایط ازدواج دارند.
👤 استاد عباسی
🔹عَزَب: مجرد
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#باسلام_کلیپ_صوتی_وتصویری👇
🦋اتفاقی که باعث شد زن یهودی مسلمانان شود!
🔗 به همه اثبات شد ما بر خلاف ادعای مان آسیب پذیر هستیم آنها در شب شکستمان ما را به لرزه در آوردند
🎥 گزارش قابل تامل هاآرتص از وضعیت رژیم صهیونیستی و ایران در خاورمیانه / ایران به همه اثبات کرد که اسرائیل بر خلاف همه هیاهوها کاملا آسیب پذیر است. اسرائسل رسما شکست خورده است در حالی که هر تهدید ایران ما را کاملا ب ه لرزه می اندازد....
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📌در فرانسه پلیس با حمله به یک زن مسلمان حجاب را از سر او برمیدارد و یک نفر از سلبریتی های فرانسوی اعتراض نمیکند، هیچکس هشتگ نمیزند....
📌اینجا هم پلیس گل میده و میگه عزیزم ببخشید خیلی پوزش میخوام اگر مقدوره قانون رو رعایت کنید چندروزه فضای مجازی رو آتش زدند که به چه حقی پلیس میخواد قانون را اجرا کند.....
فتــأمــل!!!!!
#طرح_نور
واجب فراموش شده
احیاگر خوبی ها
جانشینان خداوند، واجب فراموش شده
روایت؛ آمران به معروف جانشین خدا و پیامبر بر روی زمین هستند.
#واجب_فراموش_شده
#نشر_حداکثری
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ"💌
https://eitaa.com/Namazeavalevaght
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
یه سری چیزها باید از کودکی نهادینه بشه...
#حجاب
اخبار دست اول طرح نور و کنترل کشف حجاب و مبارزه با مفاسد اجتماعی را اینجا ببینید👇
#فرهنگسازی_حیا
🆔@farhangsaze_haya
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ"💌
https://eitaa.com/Namazeavalevaght
4_5825785367910945677.mp3
3.84M
#باسلام_وعرض_ادب👇
🎙غربت اهل بیت
🔺حجت الاسلام دارستانی
🇮🇷#بی_تفاوت_نباشیم
#آمر_خدا_باشیم.👇
╔═ 💎 ═══╗
🆔 @RSh34953
╚═══ 💎 ═╝
🌐 به کانال دانش پژوهان و احیاگران #امربه_معروف ونهی ازمنکر🔗بپیوندید.