🔸 برخی با استناد به قاعده احسان فرموده‌اند که اگر شخصی به قصدِ خدمت به دیگری کاری انجام دهد ولی موجب ضرر و خسارت به او شود، ضامن نیست، مثلاً اگر کسی در حال غرق‌شدن است، فردِ دیگری به قصد نجاتِ وی لباسش را بگیرد و او را نجات دهد، حالا اگر در این‌جا لباس آن شخص -که در حال غرق‌شدن بود- پاره شود: اولاً: انقاذ غریق واجب بوده است. ثانیاً: به پشتوانه آیه «ما علی المحسنین من سبیل» (سوره توبه آیه۹۱) ضمان ساقط است. 🔹 البته برخی از فقیهان اعتقاد دارند که این آیه مرتبط با «حرمت» و «عقاب در آخرت» است و در فرضِ مذکور، «ضمان» وجود دارد. این دسته از فقها معتقدند که می‌شود کاری واجب باشد ولی ضمان هم وجود داشته باشد و اینها از قبیل «نقیضین» و «ضدین لا ثالث لهما» نیست که کسی اشکال نماید که قولِ به ضمان با وجوب انقاذِ غریق تنافی دارد. 🔸 ممکن است دسته مقابل هم در جواب بفرمایند که «سبیل» در آیه نکره در سیاق نفی است و شامل «ضمان» هم می‌شود، لذا در مثالِ فوق ضمانی بر ذمّه محسِن نمی‌آید. ✍ رضا حسینی #ضمان #فقه #قواعد_فقهیه @Nardebane_feghahat