۱۲۶- ذَکي است زیرک و نِحْریر و حِبْر دانشمند
أدیب را ادب آموز دان،أدَب فرهنگ
۱۲۷- قَصَب نَی آمد و طَرْفا گَز و یَراعَة غَرَو
چنان که ثُعْبان و تِمْساح اَژْدَها و نَهَنگ
۱۲۸- حِمَیٰ قُرُق،تُرَع و رَوْضَه مَرْغْزار شناس
وَطَر چه؟حاجت و صُلْح آشتی،خُصُومت جنگ
۱۲۹- سَوِیق پِسْت و جَشِیش و جَرِیش بَُلغورش
جَشِب طعام درشت است و حَوْک چه بُورَنگ¹
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
¹-ابیات جلسه ۶۹
ج69.mp3
8.32M
نصاب الصبیان
جلسه ۶۹
ابیات۱۲۶ تا۱۲۹
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🍀🍀🍀
۱۳۰- چو ابنِ آوي و ثَعلَب شَغال و روبَه دان
سَمَک دگر سَرَطان است ماهی و خرچنگ
۱۳۱- جَدید و غَضّ و قَشِیب و بَدِیع تازه و نو
شَرِیجَة همچو حَنِیّة کمان،مُقاتَله جنگ
۱۳۲- چو طابة طَیّْبه یَثرِب مدینه،أمّ قُرَیٰ
چو بَکّة مَکّة شناس و صَفا و مَروَة دوسنگ
۱۳۳- فِراش دان تو بِساط و فَراش پروانه
إبِل شتر،مَغناطِیس هست نوعی سنگ
پایان قطعه سابعه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
القطعةُ الثامنةُ في بحرِ المتقارِبِ المُثَمَّنِ السالمِ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱۳۴- ز شرم رُخَت لاله را داغ بر دل
ز رَشْک قدت سرو را پای در گِل
۱۳۵- فَعُولُن فَعُولُن فَعُولُن فَعُولُن
تقارب از این بحر گردید حاصل¹
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
¹-ابیات درس ۷۰
ج70.mp3
7.05M
نصاب الصبیان
جلسه ۷۰ اتمام قطعه سابعه
ورود به قطعه ثامنه
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🌸🌸🌸
✅ نکته
مرحوم علامه حسن زاده آملی در کلمه ۴۶۵ هزار و یک کلمه(ج۵،ص۱۴۱) چنین می نگارد:
در قطعه هشتم کتاب نصاب الصبیان گوید:
ده اسب اند در تاختن هر یکی را
به ترتیب نامی است روشن نه مشکل
مُجلّي مُصلّي مُسلّي و تالي
چو مُرتاح و عاطِف حَظِيّ و مُؤَمِّل
لَطِیم و سُکَیْت...
و بعد از آن گوید:
بدین دو دوی دیگر الحاق میکن
یکی هست قاشور و دیگر چه فِسکِل
یعنی اسب دهمین را دو اسم دیگر است ،یکی قاشور و دیگر فسکل که اسب دهمین را سه اسم بود،نه این که بر ده اسب دو اسب دیگر اضافه کنی که دوازده اسب شود.
و در قصیده شقشقیه دیوان نگارنده آمده است:
مُجلّی و مُصلّی گر نباشم
بحمدالله نِیَم قاشور و فِسکِل
ابونصر بدرالدین محمود بن ابی بکر بن جعفر فراهی صاحب کتاب نصاب الصبیان در سال ۶۱۷ این کتاب را نظم کرده است.گویند او کوری مادر زاد بوده است و در لغت عرب و حدیث مهارت تمام داشته است.
و فَرَه شهری است میان هرات و سیستان و الف فراهی زاید است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
@NesabAlsebyan
قصیده شقشقیه قصیده ای است زیبا و خواندنی در ۱۱۵ بیت .
دیوان علامه،صفحه ۹۰ تا ۱۰۰