شورا در اندیشه سیاسی مسلمین #فقه_سیاسی نظریه شورا یکی از نظریه‌های مطرح در اندیشه سیاسی اهل سنت است که که بیانگر شیوه مشروع استقرار حکومت و قدرت سیاسی می‌‌باشد. اهل سنت برای شورا اعتبار خاصی قائل بوده و معتقدند حکومتی که از راه شورا مستقر شده باشد مشروعیت پیدا می‌کند. این شیوه از استقرار حکومت همانند شیوه‌های استخلاف و استیلاء ریشه در واقعیات سیاسی صدر اسلام دارد. نظریه شورا به لحاظ تاریخی به انتخاب شش نفر از صحابی و بزرگان صدر اسلام از سوی خلیفه به منظور انتخاب حاکم بعدی و همچنین توجیه پسینی درباره نحوه مشروعیت خلیفه اول به انتخاب شورای سقیفه برمی‌‌گردد. مبنای مشروعیت چنین شیوه‌ای برای استقرار حکومت در دیدگاه اهل سنت عمل صحابه است. اهل سنت شرایط و شیوه‌های استقرار خلفاء را نمونه آرمانی و مشروع حکومت اسلامی‌ دانسته و مشروعیت عمل سیاسی حاکمان را بر پایه همین امر توجیه می‌نمایند. نظریه شورا پس از جنگ صفین نیز با طرح مجدد از سوی برخی از فرق خوارج و قدریه مجددا مطرح گردید. گروه‌ها یا افراد خواهان تشکیل شورا برای تأسیس قدرت سیاسی یا تغییر آن، برداشت یکسانی از مفهوم شورا نداشتند و لذا روش تعیین حاکم از طریق شورا هیچ‌گاه نتوانست با دیگر شیوه‌های استقرار خلافت و نمونه‌های عملی آن به رقابت برخیزد. در نظریه‌های جدید اهل سنت شورا کاربرد و دامنه وسیع‌تری یافته و پایه همه تصمیمات سیاسی اعم از برقراری حکومت و یا سایر فرایندهای اجرایی و قانونی است. ⬇️

🔻عدالت در سطح نظام سیاسی 🔻 تحقق عدالت و برابری یکی از اهداف رسالت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. قرآن کریم در این‌باره می‌فرماید: «براستی که پیامبرانمان را همراه با پدیده‌های روشنگر فرستادیم و همراه آنان کتاب آسمانی و میزان فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند.» پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) عدل را میزان خداوند در زمین می‌داند. و می‌فرماید: «اگر می‌خواهید شما را از امارت و رهبری با خبر سازم اولش ملامت است و دومش ندامت و سومش عذاب روز قیامت؛ مگر آن کس که عدالت ورزد.» این سخن از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نشان دهنده ارزش اجرای عدالت و سختی این کار است. هجرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از مکه به مدینه تاثیر مهمی بر تشکیل دولت داشت و این مسئله در تحقق عدالت و امنیت مؤثر بود و نقش به‌سزائی در این زمینه داشت و این امر از آن رو با اهمیت است که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) با شعار توحید و یگانگی و برابری انسانها با یکدیگر و اسکان در مدینه و تمرکز در آن راه را برای ایجاد دولت و تحقق امنیت و عدالت هموار نمود. 🔸عدالت در اجرای قانون حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در جهت اجرای بهتر عدالت در جامعه و رفع خصومات، ساختاری برای قضاوت و دادرسی پدید آورد و خود نخستین قاضی حکومت اسلامی بود.او که خود در نگاه کردن به اطرافیانش نیز عدالت می‌ورزند، نماد کاملی از قضاوت صحیح و عادلانه در جامعه بود.برای نمونه در فتح مکه زنی از اشراف قبیله بنی مخزوم مرتکب سرقت شد و از نظر قضایی جرمش آشکار شد، خویشاوندان آن زن که اجرای حد را برای شرافت قبیله‌ای خود زیانبار می‌دیدند، اسامه بن زید که نزد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ارج و قربی داشت را وادار به شفاعت نمودند؛ اما همین که اسامه زبان به شفاعت گشود، آن حضرت خشمگین شد و فرمود: «مگر می‌توان حدود و قانون را اجرا نکرد.» و فوراً دستور مجازات را صادر کرد و نیز فرمود: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط شدند؛ زیرا در اجرای قانون تبعیض روا می‌داشتند. قسم به خدایی که جانم در دست اوست در اجرای قانون درباره هیچ کس کوتاهی و سستی نمی‌کنم؛ اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.» قرآن کریم بر اجرای عدالت و داوری به حق اصرار ورزیده و می‌فرماید: «هرگاه میان مردم حکم کردید، باید به عدالت حکم کند.» حتی گفتار شما نیز بر اساس عدالت باشد، «و هنگامی که سخن می‌گویید عدالت را رعایت نمایید.» 📍برشی از کتاب (دین سیاسی،سیاست دینی)، استاد دکتر هاشمی طباطبائی #فقه_سیاسی #عدالت #قانون #نظام_سیاسی ┏━━━••••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••••━━┛

🔹تقیه ، حکم ترخیصی یا حکم اصلی⁉️ 🔸 می‌گویند : تقیه تنها یک رخصت به شمار می‌آید و در موارد اضطرار است و به عبارت دیگر در منزل احکام اصلی و اولیه دین قرار نمی‌گیرد.... 🔸 می‌گوییم : تقیه ضروری مذهب امامیه و مهمترین فارق میان این مذهب با فرقه زیدیه است که به تقیه اعتقادی ندارند و قیام و جهاد را شرط امامت می‌دانند. چنانچه در روایات تصریح شده ، کسی که تقیه ندارد ، دین نداشته و مسئول به خطر افتادن جان و مال مؤمنان است که گناهی نابخشودنی در ردیف حق الناس خواهد بود. همچنین ترک تقیه به عنوان گناهی بدتر از گناهان کبیره در ردیف انکار نبوت و امامت عنوان شده که اهمیت آن در حفظ اساس مذهب را می‌رساند. تقیه در غیبت امام معصوم مهمترین راهبرد مذهب برای حفظ عقاید و مصالح شیعه است و بر جهاد و قیام و امر به معروف ، مقدم شده است.... رخصت، عبارت است اجازه ترک یا فعل به جهت تسهیل امور برای مکلفین. برخی معتقدند مؤدای حکم رخصت همیشه اباحه است ؛ بنابر این اگر تقیه در شرایطی واجب یا ترک آن حرام باشد دیگر نمی‌توان آن را رخصت دانست. در مقابل برخی معتقدند رخصت گاه واجب یا مستحب یا مکروه نیز می‌تواند بود. در این صورت غرض طراحان شبهه حاصل نمی‌شود ، چه طراحان شبهه سعی دارند از وجوب تقیه فرار کنند با آنکه تقیه هر چند رخصت باشد در شرایطی واجب یا دست کم مستحب خواهد بود. در فقه از تقیه به عنوان یکی از عناوین ثانویه یاد شده که در مقابل احکام اولیه قرار می‌گیرد. باید توجه داشت ثانوی بودن یک حکم به معنای مباح بودن یا جواز ترک آن نیست..... آنچه درباره اضطرار گفته شده تنها در تقیه خوفی قابل فرض است ، اما در تقیه مداراتی که شامل روابط حسنه و رواداری مذهبی و جلب مودت است ، قابل فرض نیست. مدارا مختص شرایط اضطرار نیست.... به فرض تقیه رخصت باشد نه عزیمت ، در تقیه برابر عامه مسلمین هم همینطور است و این تنها در قبال قدرت‌های جهانی و کشورهای غربی نیست. پس طرفداران این نظریه نباید نسبت به ابراز برائت علنی از سایر مسلمین و غیر امامیه بر لزوم تقیه پافشاری نمایند.... #تقیه #شبهات #فقه #اصول_فقه #فقه_سیاسی ┏━━━••••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••••━━┛

🔻چگونگى پيوند فقه و سياست اينک نظريه تحوّل فقه امامیه از چشم انداز يک قرائت درونى ارائه مى‌شود، تا بتوان به طور سربسته و خلاصه، دگرگونی هايى که مدرسه فقهیِ شيعى آنها را ديده، شناسايى کرد و ذهنيّت هاى هر زمان را درک نمود و از اين راه به شناخت چگونگى پيوند فقه و سياست دست يافت. اين قواعد، که بايد در سايه قدرت سياسى شناخته شوند، از دو زاويه، در خور درنگ و دقّت هستند: 🔸الف. اثرگذارى قدرت سياسى بر دگرگونيهاى درونى فقه. 🔸ب. بازتابهاى بيرونى آن که چگونه روياروى رخدادها قرار مى‌گرفته است. منابع شيعى تأکيد مى‌کنند: گردآورى حدیث شيعى از صدر اسلام و خلافت علوى، در دهه چهل هجری، آغاز شد و تا سال ۳۲۹ هجرى که غيبت کبرا رخ داد، به درازا کشيد. امامان شیعه از نسل حضرت حسين بن على(عليهما السلام)، احکام دينى را با زاويه نگاه شيعى در ميان شیعیان گسترش مى‌دادند و در اين راه، بر نصّ هاى مورد اعتماد و با دلالت قطعى، تکيه مى‌کردند و احاديث آنها همگى به حضرت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) مى‌رسيد. نخستين اين مجموعه‌ها را با نام اصول چهارصدگانه مى‌شناسند. اين هنگامى بود که ديگر مذاهب و فِرَق اسلامى، براى رسيدن به احکام شرعى که نصّى از کتاب و سنّت نداشتند، به حکم عقل تن مى‌دادند. #فقه_سیاسی #سنت #سیاست #حدیث #متون_حدیثی_شیعه ┏━━━••••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••••━━┛

🔻عدالت در اجرای قانون حضرت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در جهت اجرای بهتر عدالت در جامعه و رفع خصومات، ساختاری برای قضاوت و دادرسی پدید آورد و خود نخستین قاضی حکومت اسلامی بود. او که خود در نگاه کردن به اطرافیانش نیز عدالت می‌ورزند، نماد کاملی از قضاوت صحیح و عادلانه در جامعه بود. برای نمونه در فتح مکه زنی از اشراف قبیله بنی مخزوم مرتکب سرقت شد و از نظر قضایی جرمش آشکار شد، خویشاوندان آن زن که اجرای حد را برای شرافت قبیله‌ای خود زیانبار می‌دیدند، اسامه بن زید که نزد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ارج و قربی داشت را وادار به شفاعت نمودند؛ اما همین که اسامه زبان به شفاعت گشود، آن حضرت خشمگین شد و فرمود: «مگر می‌توان حدود و قانون را اجرا نکرد.» و فوراً دستور مجازات را صادر کرد و نیز فرمود: «اقوام و ملل پیشین دچار سقوط شدند؛ زیرا در اجرای قانون تبعیض روا می‌داشتند. قسم به خدایی که جانم در دست اوست در اجرای قانون درباره هیچ کس کوتاهی و سستی نمی‌کنم؛ اگرچه مجرم از نزدیکان من باشد.» قرآن کریم بر اجرای عدالت و داوری به حق اصرار ورزیده و می‌فرماید: «هرگاه میان مردم حکم کردید، باید به عدالت حکم کند.» حتی گفتار شما نیز بر اساس عدالت باشد، «و هنگامی که سخن می‌گویید عدالت را رعایت نمایید.» 📍برشی از کتاب (دین سیاسی،سیاست دینی) از تألیفات استاد دکتر هاشمی نسب #فقه_سیاسی #عدالت #قانون #نظام_سیاسی نور شریعت محل نشر آثار ، عقاید ، و دروس استاد دکتر سید صائب هاشمی نسب ┏━━━••••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••••━━┛

🔻چگونگى پيوند فقه و سياست ✍️ استاد محقق دکتر سید صائب هاشمی نسب اينک نظريه تحوّل فقه امامیه از چشم انداز يک قرائت درونى ارائه مى‌شود، تا بتوان به طور سربسته و خلاصه، دگرگونی هايى که مدرسه فقهیِ شيعى آنها را ديده، شناسايى کرد و ذهنيّت هاى هر زمان را درک نمود و از اين راه به شناخت چگونگى پيوند فقه و سياست دست يافت. اين قواعد، که بايد در سايه قدرت سياسى شناخته شوند، از دو زاويه، در خور درنگ و دقّت هستند: 🔸الف. اثرگذارى قدرت سياسى بر دگرگونيهاى درونى فقه. 🔸ب. بازتابهاى بيرونى آن که چگونه روياروى رخدادها قرار مى‌گرفته است. منابع شيعى تأکيد مى‌کنند: گردآورى حدیث شيعى از صدر اسلام و خلافت علوى، در دهه چهل هجری، آغاز شد و تا سال ۳۲۹ هجرى که غيبت کبریٰ رخ داد، به درازا کشيد. امامان شیعه از نسل حضرت حسين بن على(عليهما السلام)، احکام دينى را با زاويه نگاه شيعى در ميان شیعیان گسترش مى‌دادند و در اين راه، بر نصّ هاى مورد اعتماد و با دلالت قطعى، تکيه مى‌کردند و احاديث آنها همگى به حضرت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) مى‌رسيد. نخستين اين مجموعه‌ها را با نام اصول چهارصدگانه مى‌شناسند. اين هنگامى بود که ديگر مذاهب و فِرَق اسلامى، براى رسيدن به احکام شرعى که نصّى از کتاب و سنّت نداشتند، به حکم عقل تن مى‌دادند. #فقه_سیاسی #سنت #سیاست #حدیث #متون_حدیثی_شیعه ┏━🍀━━••••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••••━🍀━┛

🔻 اعلام خطری برای عُقلای شیعه ! 🔹ما در مقاله ای که جناب مستطاب عماد الأعلام آقای شیخ محمد سبحانی دامت توفیقاته جمع آوری نمودند که بخشی از آن مکتوبه ، تقریرات دروس خارج ولایت فقیه ماست ، توضیح دادیم که یکی از مقدمات نظریه ولایت فقیه ادعای #جامعیت_دین در اثبات لزوم تشکیل حکومت دینی و صلاحیت فقیهان برای حکومت است. بدیهی است که علم به #دین_جامع تنها نزد امام معصوم علیهم السلام است و تمامی دین ابلاغ نشده و آنچه ابلاغ شده کامل به ما نرسیده است.( به طوری که بخشی از اعمال و احکام اسلام فقط در نزد ولی مطلقه الهی و حجت تامه خداوند متعال است، و فقط در حضور او یا نائب خاصش جاری و ساریست . مانند اجرای حدود و غیره...) نظریه #ولایت_فقیه ( ولایت عامه ) بر خلاف پیش فرض جامعیت دین به احکام حکومتی و منطقه فراغ و مجلس شوریٰ و مصلحت نظام و مقتضیات زمان متکی است. حکومت یک امر پیچیده و گسترده است و به دانش و صلاحیت فراتر از علم استنباط احکام از ادله شرعی نیازمند است. تشخیص موضوعات خارجی در صلاحیت دانش #فقه نیست و فقیه نیازمند استفاده از افراد متخصص است. ضمیمه کردن شرط عدالت و بصیرت این نقص را مرتفع نمی‎سازد. متأسفانه باید گفت عده ای با امثال این نظریه ها (منطقه فراغ و امثالهم ) ، که یک بحث فقهیست می‌خواهند اینگونه مباحث را بطور #شخص_محوری آن هم فقط با تفکر گروهی خاص پیاده سازی کنند. این فرقه در جریان اسلام سیاسی ، بجای اینکه بفکرِ اصل ماهیت حکومت داری یعنی خدمت رسانی ، که مصداق بارز آن رفاه مطلق و تسهیل زندگانی شهروندانِ تحت لوای اسلام است ، باشند. در تلاشند حوزه‌­های خالی از نص را بزور با چیزی که در سر دارند بنام احکام شرعی پر کنند ، تا اراده آزاد انسان­ها را محدود و نقش فقیه ( آن هم یک فرد خاص) که فقط در مباحث دینی تخصص دارد را در زندگی مردم بالا ببرند. ما از هرسو بارها بطور متقن و به طرق مختلف بیان داشتیم به عینه حاکم ( چه جائر و چه عادل) و اهالی هر حکومتی ، حداکثر فقط ولایت قانونی دارند که بطور کلی اصل این قوانین هم یا بدست نمایندگان مردم و یا عقلای قومشان وضع میشود. و این قوانینِ وضع شده تا جایی که عقلایی باشند و مخالفت صریحِ شرع شاملشان نشود ، لازم الإجراست و هیچ نیازی به امر و نهی مستقیم احکام دین مبین ندارند. پس نیازی نیست کسی را بدون شأنیت به آسمانِ هفتم ببریم تا بتوانیم حجیت حکمرانیش را بر مردم ثابت کنیم. هر شخصی که دلبخواه مردم باشد و در مخالفت با عقاید حقه دین مبین اعمالی انجام ندهد ، شایسته حکمرانی است. چرا که اکابر علمای شیعه مانند مرحوم سید ابن طاووس رحمة الله علیه گفته اند حاکمِ کافرِ عادل قطعا از حاکمِ مسلمانِ ظالم شایسته تر است. و این رویۀ همۀ اعاظم مجتهدین است. ▪️از عزیزانم دعوت میکنم برای رجوع به آراء و نظرات معصومین علیهم‌السلام و اکابر فقهای عظام ، حتماً به مقاله «بررسی حجیت ولایت عامه فقیه » که در کانال های ما موجود است رجوع بفرمایند. والعاقبة للمتقین #استاد_محقق_دکتر_سید_صائب_هاشمی_نسب #مجتهد_نواندیش #فقه_سیاسی #شخص_محوری #ولایت #قانون 🌐 همهٔ راه های ارتباطی ┏━🔹 ━━••••••••━━━┓     @norshariat110 ┗━━━━••••••••━🔸 ━┛