بسم الله الرحمن الرحیم بعضی از القاب امام زمان عج: برای امام زمان(عج) بیش از سیصد لقب ذکر شده که هر یک بر بعد خاصی از شخصیت و ویژگی های اخلاقی و روحی آن حضرت دلالت دارد. از جمله آنهاست: مهدی، منصور، قائم، حجت الله، صاحب الامر، خلف صالح، بقیة الله، منتقم، موعود، خاتم الاوصیا، داعی، باسط، ثائر، صاحب الزمان، ولی اللّه، خلیفة الرحمان، برهان، سیّد و منتظر. 🌹🌹 مضطر 🌹🌹 یکی از لقب های معروف امام عصر (ع) «مضطر» است . در کتاب های لغت مضطر به معنای درمانده و ناچار به کار می رود و در اصطلاح وقتی به کسی مضطر گفته می شود که او از همه اسباب و ابزارهای معمولی در حل مشکلات و برطرف ساختن گرفتاری هایی که دارد ناامید شده و با تمام وجود متوجه خدا شود و کلید حل تمام کارها را به دست خدا بداند . رسیدن به این مرحله از درک و بینش معمولا یا در حالت اضطرار و ناامیدی کامل پیش می آید و یا در صورت دستیابی به شناخت و معرفت های برتر - که جز از طریق توجهات خاص الهی میسر نمی گردد - امکان پذیر می شود . به این حقیقت که «انسان چون دچار اضطرار شود متوجه درگاه خداوند می شود» در قرآن کریم نیز اشاره شده است آنجا که می فرماید: چون به کشتی نشستند خدا را با اخلاص در دین او خواندند و چون نجاتشان داد و به خشکی آورد، شرک آورند; تا نعمتی را که به آنان عطا کرده بودیم کفران کنند و برخوردار شوند . زوداست که خواهند دانست . در بحث های مربوط به دعا و شرایط اجابت دعا نیز اضطرار مطرح شده است . توضیح آن که در روایت های زیادی به این حقیقت اشاره شده که از جمله عوامل به مرحله اجابت رسیدن دعاها به حد اضطرار رسیدن داعی است; ادامه

یعنی فرد دعا کننده به اندازه ای مضطر شود که برای برآورده شدن حاجتش هیچ عاملی جز خدا نشناسد و با تمام وجود دست به درگاه او بلند کند و از او بخواهد که مشکل او را برطرف سازد . طبیعی است که هر کس در چنین حالی متوجه خداوند متعال شود هرگز خداوند ارحم الراحمین او را ناامید نمی سازد . در بسیاری از ادعیه و روایات از حضرت مهدی (ع) با لقب مضطر یاد شده است از جمله در قسمتی از دعای ندبه آمده است: این المضطر الذی یجاب اذا دعا . کجاست آن مضطری که چون دعا کند، خواست او به اجابت می رسد . . . . همینطور در روایتی که از امام صادق (ع) درباره تفسیر آیه: «امن یجیب المضطر اذا دعاه و یکشف السوء . . .» وارد شده، چنین آمده است: سوگند به خدا منظور از مضطر در این آیه قائم آل محمد (ص) است وقتی که در آخرالزمان ستم و بیداد و فساد در نتیجه سلطه پیدا کردن مستکبران و انحراف مردم از صراط مستقیم سرتاسر جهان را پر ساخت آن حضرت در بین رکن و مقام [در مسجدالحرام] دو رکعت نماز می خواند و آنگاه دست به دعا برداشته از خداوند تعجیل در فرج خود را می خواهد و پروردگار عالم نیز دعای او را اجابت نموده و به او اذن ظهور می دهد و به دنبال این واقعه مبارک آن حضرت به برکت امدادهای غیبی و هم چنین یاری انسان های مومن و شجاعی - که در آن زمان از سرتاسر عالم به گرد آن حضرت جمع شده اند - بساط ستم را از روی زمین برخواهد چید . 🌹🌹 بقیّة اللّه 🌹🌹 از جمله لقب های امام زمان(عج) بقیّة اللّه است. درباره نامیده شدن آن حضرت به این لقب، دیدگاه های گوناگون، مطرح شده است؛ برای مثال، گفته اند: این تعبیر، واژه ای جامع و کامل است که شخصیت و عظمت آ

بقیّة اللّه 🌹🌹 از جمله لقب های امام زمان(عج) بقیّة اللّه است. درباره نامیده شدن آن حضرت به این لقب، دیدگاه های گوناگون، مطرح شده است؛ برای مثال، گفته اند: این تعبیر، واژه ای جامع و کامل است که شخصیت و عظمت آن حضرت را بیان می کند؛ زیرا آن حضرت، وارث آدم و یادگار کسی است که ملایکه بر او سجده کردند و همه موجودات در برابر او سر تسلیم فرود آوردند. همچنین گفته اند چون آن حضرت قیام کنند، به کعبه تکیه می دهند و نخستین آیه ای که به زبان جاری خواهند ساخت، این است: اگر مؤمن باشید، بقیّة اللّه برای شما از هرچیز دیگر، بهتر است. آن گاه خواهد فرمود: منم بقیة اللّه و حجت الهی و خلیفه او برای شما. از آن پس، هرکس که به ایشان سلام کند، از عبارت السّلام علیک یا بقیّة اللّه فی ارضه استفاده می کند 🌹🌹 منتقم 🌹🌹 «منتقِم» از دیگر لقب های حضرت مهدی(عج) است. حضرت رسول اکرم(ص) در این باره فرمودند: از جمله اوصاف مهدی آل محمّد(عج) این است که انتقام مظلومان را از ستم گران خواهد گرفت. افزون بر این، خود امام عصر(عج) به احمد بن اسحاق نوشتند: من از دشمنان خداوند، انتقام خواهم گرفت. 🌹🌹 وارث 🌹🌹 در بعضی دعاها و سخنان ائمه علیهم السلام ، از حضرت مهدی(عج) با عنوان وارث یاد شده است. پیامبر اکرم(ص) در خطبه غدیریه می فرمایند: آن حضرت، وارث علوم، کمالات، مقامات و منزلت های همه انبیا و اوصیا و پدران بزرگوارش خواهد بود. به عبارت دیگر، همه آن چه انبیا و اوصیا داشته اند، او یک جا خواهد داشت. 🌹🌹

قائم 🌹🌹 لقب قائم و اسرار آن امام زمان یکی از مهم ترین و مشهورترین القاب حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، «قائم» (قیام کننده و به‌پا خیزنده) است. این عنوان رسا و گویا، در بعضی از روایات مربوط به آن حضرت آمده و اشاره به قیام، مبارزه و جهاد بزرگ او و آمادگی استقامت وی دارد. علّت ذکر لقب قائم برای حضرت مهدی در روایات آمده است که از آن جهت که امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، در برابر وضعیت اسفناک سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به وجود آمده برای مردم، قیام کرده و علیه ظالمان، مفسدان و زرمداران وارد عمل خواهد شد؛ به آن حضرت قائم گفته می شود. امام صادق (علیه السلام) فرموده است: «سمّی القائم لقیامه بالحق»: «قائم نامیده شده، به جهت اینکه قیام به حق خواهد کرد.» از امام جواد علیه السلام نیز سۆال شد: چرا او را قائم می نامند؟ امام فرمود: «لأنّه یقوم بعد موتِ ذکرِه و ارتدادِ اکثرِ القائلین بأمامته»: «چون پس از آن قیام می کند که از یادها رفته است و بیشتر معتقدان به امامتش برگشته اند.» در روایاتی تصریح شده که مبداء پیدایش این لقب افتخارآفرین، مصادف با عاشورا بوده است. طبری از علمای امامیه در قرن چهارم هجری، نقل می کند که ابوحمزه ثمالی می گوید به حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) عرض کردم: «ای زاده ی پیامبر! مگر همه شما قائم به حق نیستید و حق را بر پا نمی دارید، پس چرا تنها ولی عصر را قائم می خوانند؟» فرمود: «چون جدم حسین (علیه السلام) کشته شد، فرشتگان صدا را به گریه و ناله بلند نموده عرض کردند: «بار خدایا از کسانی که برگزیده ی تو و فرزند برگزیده ی تو، ارزشمندترین و بهترین خلق تو را کشتند در می گذری؟!» خداوند، به آنان وحی فرستاد: «ای فرشتگان من آرام بگیرید سوگند به عزت و جلال خودم که قطعاً از آنان انتقام خواهم گرفت هر چند بعد از مدتی باشد.» آنگاه پرده از جلوی دیدگان آنان کنار زد و امامان از فرزندان امام حسین (علیه السلام) را یکی پس از دیگری به آنان نشان داد. فرشتگان از این منظره، مسرور و شادمان گردیدند و دیدند که یکی از آن بزرگواران ایستاده مشغول نماز است. خداوند فرمود: «با این قائم (شخص ایستاده) از قاتلان حسین (علیه السلام) انتقام خواهم گرفت.» امام صادق (علیه السلام) در حکمت این امر فرموده اند: «غیبت ایشان طولانی است و چون رأفت امام به كسانی كه دوستش دارند، زیاد است، هركس او را به این لقب ـ كه اشاره به دولت ایشان دارد و حسرت بر غربت ایشان را می‌رساند ـ یاد كند، امام به او نظر می‌كند و از جمله چیز‌هایی كه نشان تعظیم است، برخاستن بنده هنگام نگاه كردن مولا به او است برخاستن و دست بر سر نهادن هنگام شنیدن نام قائم برخاستن هنگام شنیدن نام قائم یك نوع عمل مستحبى است و در زمان امام صادق (علیه السلام) در میان شیعیان معمول بوده است. مرحوم محدث نوری رحمت الله علیه درباره قیام و دست گذاردن بر سر می‌نویسد: این نوع قیام تعظیم در هنگام ذکر لقب مخصوص حضرت حجت(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، از قدیم الأیام در میان تمام شیعیان؛ اعم از عرب و عجم و ترک و دیلم، در تمام شهرها و کشورها؛ بلکه حتی در نزد اهل سنت نیز مرسوم بوده است. از حضرت امام صادق (علیه السلام) نقل شده که فرمودند: «سزاوار است که وقت برده شدن نام قائم (برای احترام)، به پاخیزند و از خداوند تعجیل در فرجش را بخواهند» حتی نقل شده است که امام رضا (علیه السلام) وقتی نام مقدس حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را شنیدند؛ قیام نمودند و دست بر سر نهاده و فرمودند: «اللهم عجّل فرجه و سهّل مخرجه» از این روایت می توان استحباب ایستادن هنگام برده شدن کلمه "قائم" را استفاده کرد. حتی از این روایت می توان استفاده کرد که قیام حضرت رضا(علیه السلام) به جهت خصوص لفظ قائم نبوده بلکه به احترام نام آن حضرت بوده که در این صورت هر نامی برده شود، ایستادن و دست روی سر نهادن خوب است.

بسم الله الرحمن الرحیم ویژگیهای مهم یاران حضرت مهدی (عج): 🌹🌹 اولین و اصلی ترین ویژگی یاران حضرت مهدی(عج): 🌹🌹 ایمان حقیقی 🌹🌹 امام صادق(ع): «رِجَالٌ کَأَنَّ قُلُوبَهُمْ زُبَرُ الْحَدِیدِلَا یَشُوبُهَا شَکٌّ فِی ذَاتِ اللَّهِ أَشَدُّ مِنَ الْحَجَرِ لَوْ حَمَلُوا عَلَى الْجِبَالِ لَأَزَالُوهَا؛ 🌹 یاران امام زمان کسانی هستند که دل‌های آنان همچون پاره آهن سخت و محکم است و تردیدی در ایمان الهی آن‌ها ایجاد نمی‌گردد. دلشان قوی‌ تر ازسنگ است و اگر به کوه حمله‌ور گردند آن را از جای برکنند.» 🌹 یاران حضرت مهدی(ع) به حقیقت توحید رسیده اند: فَهُمُ الَّذینَ وَ حَّددُوا اَللّهَ حَقَّ تَوْحیدِه. عمیق و استوار به گونه اى که حوادث دنـیـا نمى تواند هیچ تزلزلى در آنها ایجاد کند. دلهاى کارگزاران حکومت مهدوى (ع ) با چنین ایمانى استوار مستحکم است . آن حضرت ، مؤ من ترین افراد را براى حکومت جهانى اش برگزیده است. 🌹🌹 ادامه دارد......

دومین ویژگی یاران حضرت مهدی(عج): 🌹🌹 عبد محض یا بنده خالص خدا بودن: 🌹🌹 وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ‌ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ‌ أَنَّ الْأَرْ‌ضَ یَرِ‌ثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ * إِنَّ فِی هذَا لَبَلَاغًا لِّقَوْمٍ عَابِدِینَ، 105، 106،انبیاء. و ما بعد از تورات در زبور (داود) نوشتیم که البته بندگان نیکوکار من ملک زمین را وارث و متصرف خواهند شد. (عبادی الصالحون) در تفسیر معروف «مجمع البیان» در ذیل این آیه از امام باقر(علیه السلام) نقل است: «هم اصحاب المهدى فى آخر الزّمان»: اینها همان یاران مهدى(علیه السلام) در آخر زمان خواهند بود؛ همان مردان و زنان خود ساخته اى که وارث همه میراثهاى زمین خواهند شد؛ و شایستگى این رسالت بزرگ را خواهند داشت. و از آیه دوم یعنى «انّ فى هذا لبلاغاً لقوم عابدین» استفاده مى شود که حکومت کردن روى زمین هدف نهایى صالحان و شایستگان نیست بلکه وسیله اى است که با آن به هدف نهایى یعنى تکامل انسان در همه زمینه ها خواهند رسید. 🌹🌹 نکته: عبد به معنای مطیع محض بودن، یا به معنای عامیانه و چشم گفتن بدون چون و چرا، تمام انبیاو اوصیا و اولیا که به مقام رسالت و وصی ولی رسیدند اول عبد شدند بعد پیامبر یا وصی و یا ولی شدند، در نماز می خوانیم: اشهد ان محمدا عبده و رسوله، پیامبر اول عبد شد بعد پیامبر، لازمه عبد محض شدن یعنی رسیدن به توحید عبادی است و لازمه توحید عبادی باور داشتن اقسام سه گانه توحید نطری است. (رجوع شود به بحث اعتقادات) 🌹🌹

سومین ویژگی یاران حضرت مهدی(عج): 🌹🌹 معرفت الهی: 🌹🌹 یاران خاص حضرت اهل سیر وسلوک معنوی هستند واز مراتب بالای معرفت الهی برخوردارند. به این ویژگی با تعبیرهای مختلفی در روایات اشاره شده است. به عنوان مثال امام صادق (علیه السلام) می فرماید: عارفان به خداوند متعال از اهل حقایق که از روی کشف وشهود ربّانی عارف به خدا هستند، با او بیعت می کنند. «یبایعه العارفون بالله تعالی من اهل الحقائق عن شهود وکشف بتعریف الهی». امام باقر وصادق (علیه السلام) از امام علی (علیه السلام) در توصیف آنان می فرمایند: مردانی که خدا را به حقّ شناخته اند، آنها یاوران حضرت مهدی (علیه السلام) در آخر الزمان هستند. «... رجال عرفوا الله حقّ معرفته، وهم انصار المهدیّ فی آخر الزّمان». 🌹 از برخی روایات می توان استفاده کرد. که آنان در اثر عرفان عملی به مراتبی رسیده اند که قدرت تصرف در عالم دارند. به عنوان نمونه امام رضا (علیه السلام) می فرماید: شیعیان او از اطراف واکناف جهان به سوی او می شتابند وزمین زیر پای آنها طیّ می شود. تا به محضر او رسیده بیعت نمایند. در روایتی دیگر می خوانیم: آنها در شرق وغرب جهان در محراب ویا در رختخواب خود هستند. بانگ امام را می شنوند. همین یک بار صدا به گوش همهء آنها می رسد وهمگی به سوی او می شتابند، چیزی نمی گذرد مگر به مقدار یک چشم به هم زدن که همگی در نزد او گرد می آیند.

چهارم ویژگی یاران امام زمان(عج): 🌹🌹 دوستی و محبت دوطرفه با خدا و بنده 🌹🌹 در آیه ۵۴ مائده این ویژگی را مطرح کرده است که سر منشأ صفات دیگر یاران آن حضرت بوده که ویژگی‌های دیگر ارتباط مستقیم با این ویژگی دارد: این که آن‌ها به خدا عشق می‌ورزند و جز به خشنودى او نمی‌اندیشند. هم خداوند آنان را دوست دارد و هم آن‌ها خدا را دوست دارند «یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ» 🌹🌹 چه کسانی خدارا دوست دارند؟ منتظران و یاران امام زمان (عج) خدا را دوست دارند و تابع دستورات او و پیامبر ایشان هستند: «إِنْکُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی؛ اگر خدا را دوست دارید، باید گوش به حرف من (پیامبر) بدهید.» متأسفانه گاهی با اینکه می‌دانیم کاری امام زمان (عج) را شاد می‌‌کند، کوتاهی می‌کنیم. گاهی از بعضی کارها ناخرسند و گله‌مند می‌شوند، ولی شیطان فریب‌مان می‌دهد و آن‌ها را انجام می‌دهیم. در روایتی از امیرمؤمنان (ع) نقل شده است که فرمودند: «الْقَلْبُ‏ الْمُحِبُ‏ لِلَّهِ‏ یُحِبُّ کَثِیراً النَّصَبَ لِلَّهِ وَالْقَلْبُ اللَّاهِی عَنِ اللَّهِ یُحِبُّ الرَّاحَةَ؛ دلِ بنده خدادوست، رنج و سختی در راه خدا را بسیار دوست می‌دارد و دل بی‌خبر از خدا، راحت طلب است.» 🌹🌹 یکی از نشانه‌های اینکه انسان کسی را دوست دارد، این است که می‌خواهد به او خدمت کند و برایش زحمت بکشد.همان‌گونه که مادر از اینکه برای فرزند زحمت و بی‌خوابی بکشد، لذت می‌برد. این روایت به این نکته‌ اشاره می‌کند و می‌فرماید: دلی که خداوند را دوست می‌دارد، می‌خواهد برای او زحمت بکشد، اما دلی که غافل و از محبت خداوند تهی است، به دنبال راحتی و تنبلی است.ا مام صادق(ع) در روایتی زیبا ملاک و معیار این دوستی را چنین بیان کرده است: «فَإِنَّ کُلَّ مَنْ خُیِّرَ لَهُ أَمْرَانِ: أَمْرُ الدُّنْیَا وَ أَمْرُ الْآخِرَةِ، فَاخْتَارَأَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى الدُّنْیَا فَذَلِکَ الَّذِی یُحِبُّ اللَّهَ؛ هرکسی که بین دو امر مخیر بشود که یکی دنیوی ودیگری اخروی است، اگر کار اخروی را مقدم داشت، معلوم می‌شود که خدا را دوست دارد.(اما اگر امر دنیوی را مقدم بدارد، معلوم می‌شود برای خدا جایگاهی قائل نیست و خواست خدا برای او ارزشی ندارد.) این امتحانی است برای اینکه ما ببینیم محبت‌های ما چه قدر عمق دارد و بدانیم که خدای متعال برایمان چقدر ارزش دارد . یاران حضرت مهدی (عج) همچو یاران امام حسین (ع) رضایت خداوند و امر اخروی را بر هر چیزی مقدم می‌دارند و به خاطر دنیا و پست و مقام‌ها و لذت‌های زودگذر، آخرت خود را خراب نمی‌کنند و درهر حال و حتی سخت‌ترین شرایط رضایت محبوب خود را جلب می‌کنند. پس یاران حضرت به معنای واقعی کلمه مصداق یحبهم و یحبونه هستند. چه خوش گفت: بی‌مهربانی هر دو سر بی، که یکسر مهربانی دردسر بی. ا گر مجنون دل شوریده‌ای داشت، دل لیلی از آن شوریده‌تر بی. 🌹🌹

پنجمین ویژگی یاران امام زمان (عج): 🌹🌹 دارای قدرت روحی و صبر و شکیبایی : 🌹🌹 یـاران خـاص حـضـرت دلی دریـایـی دارنـد، امـواج مـتـلاطـم شـدایـد و سـخـتـیـهـا دل آنان را نمی لرزاند ((قُلُوبُهم کَزُبُرِ الْحَدید)). قلب هاشان مانند پاره های آهن است. (در مقابل مشکلات و گرفتاریها) آنان بر هر مشکلی که می تازند آن را رام خود می سازند. اگر به کوهها هجوم برند آنها را از پای در می آورند: (لَوْ حَمَلُوا عَلی الجِبالِ لاََذَلُّوها). آنـان گـروهـی هستند که با صبر و شکیب خود بر خدا منّت نمی نهند. (قَوْمٌ لَمْ یَمُنُّوا عَلَی اللّهِ بِالصَّبْرِ...) 🌹🌹

ششم ویژگی یاران حضرت مهدی(عج): 🌹🌹 متواضع در برابر مؤمنان و سرسخت در برابر دشمنان 🌹🌹 این ویژگی در این آیه شریفه برای یاران امام زمان (عج) بیان شده: «أَذِلَّةٍ عَلَى المُؤمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الکافِرینَ؛ در برابر مؤمنان خاضع و مهربان هستند و در برابر کافران سختگیر.» أَذِلَّةٍبه معنای: ذلت، خواری، فرمانبری، کوچک نمودن. أَعِزَّةٍ به معنای: سرسخت، شکست‌ناپذیر و پرقدرت است. یاران امام زمان (عج) از هرگونه خود برتر بینی و تکبر و غرور نسبت به مؤمنین پرهیز می‌کنند و متواضعانه با مؤمنان برخورد می‌کنند. تواضعى که از درون جان انسان برخیزد و براى احترام به مؤمنی از مؤمنان و بنده‌ای از بندگان خدا از این جهت که مومن و بنده خدا هستند باشد. و از طرفی دیگر از لفظ اذلة به دست می‌آید، خواری و ذلت در برابر اهل‌بیت (علیهم)و امام زمان (عج) و فرمانبرداری از ایشان است. افتادگی آموز اگر طالب فیضی هرگز نخورد آب زمینی که بلند است. 🌹🌹 اما یاران حضرت در برابر دشمنان قاطع و سختگیر هستند. ابن عباس مى‏ گوید: «اینان (یاران امام زمان) کسانی هستند که براى اهل ایمان بسان پسر نسبت به پدر و فرمانبردارواقعى نسبت به سرور و سالار خویش‏ اند، اما براى کافران و تجاوزگران وخودکامه گان، صیّاد هستند نسبت به صید خویش تا آنان را از ستم و تجاوز بازدارند.» قرآن در توصیف یاران پیامبر(ص) ومی‌فرماید: «وَ الَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ؛ کسانى که با او هستند در برابر کفار، شدید و محکم هستند» و در دومین وصف مى‏گوید: اما در میان خود، رحیم و مهربانند؛ «رُحَماءُ بَیْنَهُمْ» 🌹🌹

هفتمین ویژگی یاران حضرت مهدی(عج): 🌹🌹 جهادگران راه خدا جهاد 🌹🌹 جهاد در راه خدا در همه مقاطع و به‌طور مستمر از برنامه‌های یاران حضرت است: «یُجاهِدونَ فی سَبیلِاللَّهِ» امام صادق(ع)فرمود: «یاران مهدى، آرزو مى‏کنند که در راه خدا به شهادت برسند.» البته مراد از جهاد هر دو نوع جهاد است، هم صغر و هم جهاد اکبر. حضرت علی(ع) می‌فرمایند: پیامبر (ص) گروهی از اصحاب را برای عملیات نظامی به جایی فرستاد وزمانی که از مأموریت برگشتند به آنان فرمود: آفرین بر گروهی که جهاد اصغر را به نحو احسن به جای آوردند؛ اما جهاد اکبر را باقی گذاشتند (و حقّش را اداء نکردند) در این حین عدّه‌ای از ایشان پرسیدند: ای رسول خدا جهاد اکبر چیست؟ حضرت فرمودند: جهاد با نفس جهاد اکبر است. در تعالیم دینی صیانت و دفاع از کیان سرزمین‌ های اسلامی و جان و نوامیس مسلمانان با اینکه از اوجب واجبات است؛ اما به جهاد اصغر تعبیر شده است و حفظ و صیانت نفس از کج‌روی‌ها و انحرافات و کنترل هوا و هوس و شهوت ها به جهاد اکبر تعبیر شده است. 🌹🌹