تصویر فوق‌ مربوط‌ به‌ حاج‌ غلامرضا عامری‌ معروف‌ به‌ ملارضا‌ است. ایشان‌ از معدود افراد باسواد رویان‌ بود که‌ در زمینه‌‌ متراژ و تقسیم‌ بندی‌ و تفکیک‌ زمین‌ و نوشتن‌ قول‌ نامه‌ عادی‌‌ تخصص‌ داشتند و با خط‌ نستعلیق‌ معمولا قول‌ نامه‌های‌ مردم‌ را می‌نوشتند. همچنین‌ در زمینه‌ ساخت‌ ابزار آلات‌ خانگی‌ و کشاورزی‌ نظیر ساخت‌ کارد و چاقو و گاری‌ و قفل‌ و... مهارت‌ داشتند. در زمینه‌ نوشتن‌ دعا و ختنه‌ نیز فعال بودند. مکتب‌ خانه‌ نیز داشتند و به‌ امر تعالیم‌ دینی‌ و قرآنی‌ مشغول‌ بودند. مسجد امام‌ حسین‌‌ علیه‌السلام‌ در جنب‌ آرامستان‌ رویان‌ نیز از ایشان‌ باقی‌ مانده‌ است. 🔹سند شفاهی: عزیز بختیاری ابراهیم‌ عامری(نوه‌ مرحوم) محقق: محسن‌ شاکری _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 رسم قاشق زنی در رویان ✍مصطفی عرب عامری قاشق‌زنی از رسوم ایرانی است که در شب چهارشنبه سوری در بین مردم رویان نیز متداول بود. زنان و مردان چادری بر سر انداخته و گاه نقابی بر چهره می‌زدند تا ناشناس بمانند، سپس با قاشق بر کاسه یا قابلمه یا لقلو (روغن داغ کن مسی) می‌کوبیدند و اهل خانه را از آمدن خویش آگاه می‌کردند. اهل خانه کاسه خالی را گرفته و مشتی آذوقه خشک از قبیل قند، نقل، نان کاک و... در آن ریخته و بازمی‌گرداندند. گاه بجای آذوقه پول نقد به قاشق زن پرداخت می‌شده‌ است. مهمترین شرط در قاشق زدن ناشناس ماندن قاشق‌زن بوده‌است؛ لذا نه قاشق‌زن و نه صاحب منزل، در هنگام مواجهه سخن نمی‌گفته‌اند. به غیر از شب چهارشنبه سوری، در دیگر ایام سال هم متداول بود مادرانی که فرزندانشان تب می کردند، برای قاشق زنی به درِ خانه هایی می رفتند که در آن خانه فردی به اسم "فاطمه" حضور داشته باشد. این اعتقاد وجود داشت که آذوقه دریافتی از این منازل به احترام حضرت فاطمه زهرا (س) باعث برطرف شدن بیماری فرزندانشان می شود. به این افراد در رویان "شوتو" (شب تب) اطلاق می شد. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 دیگر رسوم ۴شنبه آخر سال در رویان: ✅ دختران دم بخت در این شب بر درِ خانه همسایگان می‌رفتند و بیصدا به سخنان آنها گوش می‌دادند، اگر سخنان اهل خانه دل‌نشین بود آن را دلیل برروا شدن حاجت خود می‌دانستند و به فال نیک می‌گرفتند، اما اگر سخن تلخی می‌شنیدند، آن را فال بد تلقی می‌کردند. ✅ دیگر رسمی که در ۴ شنبه آخر سال متداول بود، بردن هدیه اعم از آجیل و شیرینی، تحفه، لباس یا پارچه برای عروسانی بود که تازه نامزد یا عقد کرده بودند. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 چِلَک زنی در ماه مبارک رمضان یکی از رسومی که همزمان با ماه مبارک رمضان در رویان نیز رواج داشت، "چِلَک زنی" بوده است. منظور از چلک زنی؛ نواختن به وسیله دو چوب بر پیت‌های قدیمی و خالی نفت است که صدایی خوش از آن بیرون می‌آمد. چلک زنی در هنگام سحر کاربرد داشت و به این وسیله زمان سحر به مردم اعلام می‌شد تا برای گرفتن روزه بیدار شوند. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

به فَرِّ کیانی یکی تخت ساخت چه مایه بدو گوهر اندر نِشاخت که چون خواستی دیو برداشتی ز هامون، به گردون برافراشتی چو خورشیدِ تابان میانِ هوا نشسته بَرو شاهِ فرمانروا جهان انجمن شد برآن تختِ اوی شگفتی فرومانده از بختِ اوی به جمشید بَر، گوهر اَفشاندند مَرْ آن روز را «روزِ نو» خواندند سرِ سالِ نو، هُرمُزِ فَوردین برآسوده از رنج تن، دل ز کین بزرگان به شادی بیاراستند مَی و جام و رامشگران خواستند چنین جشن فرّخ از آن روزگار به ما مانْد از آن خسروان یادگار شاهنامه، ص ۴۴، دفتر یکم، تصحیح خالقی مطلق، نیویورک ۱۳۶۶ نوروز خجسته‌ها باد _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 شوخوانی(شب خوانی) در ماه مبارک رمضان ✍مصطفی عرب عامری یکی از زیباترین آئین های مذهبی کشور در ماه مبارک رمضان که در رویان نیز انجام می شد، "شو خوانی" بود، ولی امروزه به دلیل ارتقاء وسایل ارتباط جمعی و پیشرفت زندگی مدرن دیگر اثری از آن نیست. با توجه به اینکه در گذشته همانند امروز وسایلی برای تنظیم اوقات شبانه روز در میان مردم به صورت عمومی وجود نداشت و مردم نمی توانستند به راحتی در سحر های ماه مبارک رمضان از خواب بیدار شوند، اشخاصی با بیدار ماندن در ساعات متعدد شب و به راز و نیاز پرداختن با خدای قادر و متعال، ساعاتی قبل از سحر بر پشت بام مساجد می رفتند و با خواندن اشعاری مذهبی در وصف خداوند و چهارده معصوم (ع)، با صدایی دلنشین، مردم را برای راز و نیاز با پروردگار و خوردن سحر از خواب بیدار می کردند. یکی از اشعار مذهبی که در شوخوانی ها خوانده می شد، این شعر بود: ايوان نجف عجب صفائی دارد حيدر بنگر چه بارگاهی دارد اي كعبه به خود مناز از روی شرف جايت بنشين كه هر كه جائی دارد هرگز نكند واهمه از روز جزا هر كس چو علی پشت و پناهی دارد ريزد گنهش به مثل برگ پائيز گر زائر دلخسته گناهی دارد هرگز نشود ديده او نابينا هر كس كه بر اين بقعه نگاهی دارد خوشبخت كسی كه اندر اين وادی عشق با راز و نياز اشك و آهی دارد بی حب علی عبادت نامقبول است با مهر علی قدر و بهائی دارد هر كس كه نگشت پيرو مكتب او قطعا تو بدان راه خطایی دارد حاجت بطلب هميشه از شاه نجف زيرا كه يَد گره گشائی دارد بر وادی رحمتش دو صدبار سلام مدفون دو سه صد مرد الهی دارد از كوفه رسد ناله حيدر بر گوش زان خانه پر نور كه چاهی دارد نوميد نگردد ز سراي علوی هر كس به درش دست گدائی دارد رحمت به روان آنكه گفت اين مصرع ايوان نجف عجب صفائی دارد در رویان در محله های مختلف افرادی بودند که شوخوانی می کردند مثلاً در کوچه صانعی ها(کوچه مسجد کربلایی مراد _ کوچه عرب های سابق) مرحوم کربلایی عباس نورایی، در کوچه سمت مزار مرحوم حاج سیدعلی موذن، در کوچه خانمی میرزا رضا طباطبایی ‌شو خوان بود که اتفاقاً موقع شو خوانی از بام افتادند و مرحوم شدند. سید عباس رضوی نیز از جمله شوخوان‌های قدیمی رویان به شمار می‌آید. در سال های اخیر نیز حاج علیرضا طاهری از جمله این افراد بودند. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

هیئت ابوالفضلی ده رویان در دهه ۴۰شمسی تاسیس شد. در سال ۱۳۶۸ شمسی به منظور احداث ساختمان جدید هیئت، درخواست فوق مبنی بر نیاز حدود پنجاه شاخه تیرآهن توسط شورای ده رویان به بخشدار وقت ارسال شده است. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 جزء خوانی قرآن در ماه مبارک رمضان ✍مصطفی عرب عامری یکی از سنت های رایج ماه مبارک رمضان در مساجد رویان که از قدیم متداول بوده و تا امروز هم ادامه دارد، "جزء خوانی قرآن" است. این سنت حسنه در شب های ماه مبارک و پس از سخنرانی روحانی مسجد به شکل محفل قرآنی مختص آقایان برقرار می شود. افراد این محفل که تعداد آنها معمولاً از ۵ تا ۱۰ نفر و گاهی بیشتر متغییر است، به ترتیب بخشی از جزءِ مورد نظر آن شب را(۳۰ شب، هر شب یک جزء) قرائت می کنند. افرادی نیز مسئولیت این جلسات را برعهده دارند و به واسطه تبحّر بیشتر در قرائت قرآن، غلط های احتمالی دیگر افراد را اصلاح می کنند. در گذشته معمول بود پیش از شروع جزء خوانی این دعا توسط متولی امور قرآنی محفل خوانده شود: اَللّهُمَّ بِالحَقِّ اَنزَلتَهُ و بِالحَقِّ نَزَلَ، اَللّهُمَّ عَظِّم رَغبَتی فیهِ وَاجعَلهُ نُوراً لِبَصَری وَ شِفاءً لِصَدری وَ ذَهاباً لِهَمّی وَ غَمّی وَ حُزنی، اَللّهُمَّ زَیِّن بِهِ لِسانی وَ جَمِّل بِهِ وَجهی وَ قَوِّ بِهِ جَسَدی وَ ثَقِّل بِهِ میزانی، وَارزُقنی تِلاوَتَهُ عَلیٰ طاعَتِکَ ءاناءَ اللَّیلِ وَ اَطرافَ النَّهارِ، وَاحشُرنی مَعَ النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الاَخیار. یکی از موضوعات جالب این محافل قرآنی مربوط به قرائت جزء سی ام و سوره اخلاص است. در صورتی که خواندن این سوره به کسی بیفتد، باید برای افراد حاضر در آن محفل شیرینی تهیه و در بین آنها توزیع کند. از جمله افرادی که در گذشته مسئولیت امور قرآنی را در مساجد رویان بر عهده داشتند، محمدتقی عامری(آقا زکی)، رمضانعلی صالحفر، مدیرحسنی، عباس غضنفری، فرج الله حاج محمدی و علی اکبر جعفری بودند. جزء خوانی در بین بانوان رویان در مساجد، منبرخانه‌ها و خصوصاً در مهدیه رویان نیز متداول است و سنت‌های دیگری دارد؛ بدین نحو که در زمان خواندن جزء سی‌ام افراد بعد از پایان هر سوره به جای صلوات، این عبارت: سُبحانَ اللهِ َو الحَمدُ لِلهِ وَ لا اِلهَ اِلا اللهُ وَ اللهُ اَکبَرُ را می‌خوانند. همچنین افراد حاضر در حلقه قرآن خوانی، در زمان قرائت ابن جزء خوراکی خشک مثل برنج و حبوبات را با خود می‌آورند و آنها را در وسط مجلس قرار می‌دهند. هر سوره‌ای که خوانده می‌شود، به این خوراکی‌ها به نیت تبرّک فوت می‌کنند و در پایان جلسه مقداری از آن را بین حضّار تقسیم و مابقی را به نیت تبرک یک سال به منزل می‌برند. در جلسات جزء خوانی بانوان رویان در ماه مبارک رمضان رسم است که اگه به کسی سوره قدر و اخلاص بیوفتد، بعد از پایان ماه مبارک به هم جلسه‌ای های خود برای سوره اول صبحانه و برای سوره دوم، آش رشته بدهد. همچنین فردی که سوره الرحمن (عروس قرآن) را می‌خواند نیز باید در بین افراد حاضر شیرینی پخش نماید. در پایان جلسه افراد حاضر در حلقه، قرآن‌ها را زیارت و جلسه به اتمام می‌رسد. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

. یا غفار! پاک کن. چشم بپوشان، رحم کن بر کوچکی‌ام، به بزرگی‌ات ببخش و بگذر. قول می‌دهم از اول شروع کنم. التماس دعا ‎#شب_قدر _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

عکس متعلق به مرحوم حاج محمد جعفری معرف به محمد قناد است. ایشان در اواخر دهه ۴۰ شمسی نخستین کسی بود که در رویان به حرفه ی قنادی اشتغال داشت. مغازه ایشان در میدان امام حسین(ع) فعلی و در مجاورت هیئت ابوالفضلی ده واقع شده بود. مرحوم جعفری در این قنادی به تولید انواع آب نبات و در برخی موارد تولید فالوده اشتغال داشتند. _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

📖 سنت‌های معمول در قرائت دعای جوشن کبیر در شبهای قدر ✍مصطفی عرب عامری یکی از سنت های رایج در لیالی قدر، خواندن دعای جوشن کبیر (صد بند) است. بعد از قرائت دعای افتتاح و سخنرانی روحانی مسجد و پیش از مراسم قرآن به سر، افرادی که توانایی قرائت دعای مذکور را دارند، دایره‌ای دور هم می‌نشینند و شروع به خواندن این دعای نورانی می‌کنند. بعد از قرائت هر بند، جمع حاضر در مسجد دست نیاز به سوی آسمان بلند و با خواندن این عبارت ملکوتی بهترین مقدرات را از خداوند قادر و متعال درخواست می‌کنند: سُبْحانَکَ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنا مِنَ النّارِ یا رَبِّ منزهى تو اى که نیست معبودى جز تو، فریاد فریاد بِرَهان ما را از آتش اى پروردگار. رسم معمول بر این است، افراد نذورات خود را که در گذشته شامل انگور آونگی، خرما و در دوران متاخر شامل کلوچ، انواع میوه، زولبیا و بامیه و غیره است را در وسط حلقه‌ی دعا خوانی قرار می‌دهند. محافل دعای جوشن کبیر رویان در گذشته سنت جالب توجهی داشت که امروزه به فراموشی سپرده شده است. افراد حاضر در حلقه‌ی دعا خوانی هر دفعه پس از تکرار ذکر الغوث الغوث به سمت خوراکی‌های موجود فوت می‌کردند تا متبرک به اسماء خداوند شود و در پایان جلسه این خوراکی‌ها بین مستمعین توزیع می‌شد. همچنین رسم بود بعد از قرائت دعای جوشن کبیر در فضای باز مسجد دعای وارث را قرائت کنند. در رویان نیز هر مسجدی مجزا مراسم شب‌های قدر را برپا می‌کند.

 در گذشته افرادی مسئول این امور بودند مثلاً در مسجد قلعه رویان محمد عامری آقا عزیز، علی اکبر عرب عامری، حسینعلی خان عربعامری، عبدالحسین ساغری، احمد، ابوالقاسم و محمد عامری(حاج خلیل)، محمدتقی عامری (آقا زکّی)، در مسجد جامع علاوه بر روحانیت معظّم شیخ حسن شاکری و شیخ صفر عامری افراد دیگری چون مدیرحسنی، عباس غضنفری، فرج الله حاج محمدی، کربلایی آقا محمد و علی اکبر جعفری و در مسجد کربلایی مراد محمد عامری پدر محمود کربلایی محمد مسئول بودند.

_______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang

یکی از اشعاری که خواندن آن در شوخوانی‌های ماه مبارک رمضان متداول بود، مناجات نامه‌ی مرحوم غفار اسد شیرازی است. مرحوم شیرازی در این مناجات نامه توسلی به چهارده معصوم (ع) دارند که قسمتی از این مناجات زیبا در ذیل آمده است: یارب به حق مصطفی آن شافع روز جزا بخشا همه عصیان ما استغفرالله العظیم **** حق علی شاه نجف آن صدر ایوان شرف عمرم به عصیان شد تلف استغفر الله العظیم **** یارب به زهرای بتول عذر گناهم کن قبول هم روسیاهم هم ملول استغفر الله العظیم **** یا رب به حق مجتبی آن کشته زهر جفا رحمی نما بر حال ما استغفر الله العظیم **** حق شهید کربلا آن کشته راه خدا در راه حق شد سر جدا استغفر الله العظیم **** حق تن صد پاره اش با عترت آواره اش رحمی من غمخواره اش استغفر الله العظیم _______ برای مشاهده مستندات تاریخی رویان به کانال زیر بپیوندید👇👇👇 📚[رویان جامعه و فرهنگ] @Rooyan_farhang