آنچه متاسفانه سبب یک خلط مبحث عظیم و خطرناک شده ترجمه لفظ intellect (در متون فلسفی غربی) به عقل است. در حالیکه ترجمه درست این لفظ هوش یا قوه ادراک و حل مسئله است.
این اشتباه که غالبا به آن توجه نشده است سبب شد ادراکات ذهنی از واقعیات بیرونی که از فردی تا فرد دیگر می تواند بسیار متفاوت باشد اشتباها به عنوان <عقل دینی> در نظر گرفته شود. همان که به حسب گزاره های دینی پیامبر درونی یا حجت میان بنده و خداوند است.
درحالیکه عقل در نگاه دینی دو معنی دارد. یکی عقل نظری و دیگر عقل عملی. عقل نظری قوه ادراک و دریافت است و معادل هوش یا intellect یا توان استدلال و فهم است (به تعبیر وبستر: the ability to reason and understand). اما این پیامبر باطنی نیست بلکه برای تمایز، آن را فطانت یا زیرکی می گویند.
آنچه عقل به عنوان پیامبر باطنی است به تعبیر حضرت امام جعفر صادق علیه السلام تمایل فطری به خوبی ها و کراهت فطری از بدیهاست که سبب می شود انسان به پیام خدا با جان و دل التزام عملی پیدا کند (عقل عملی). این عقل تمایل فطری به خداپرستی و اطاعت خدا و رسیدن به بهشت است. که وقتی نزد ایشان از معاویه ل به عنوان فردی عاقل یاد شد فرمودند او عاقل نبود بلکه زیرکی و شیطنت داشت. وقتی عرض شد پس عقل چیست فرمودند: العقل ماعبد به الرحمن واکتسب به الجنان. عقل آنست که با آن خدای مهربان پرستیده شود و بهشت کسب گردد. این عقل (که هم ریشه با عقال یعنی مهار و بند و بست به معنی تحمل محدودیت است) چیزی جز مهار درونی و تقوی و خودمهارگری و قدرت تعویق کامیابی برای رسیدن به کامیابی نهایی و تسلط بر نفس نیست، لذاست که خداوند در قرآن می فرماید: و من یرغب عن مله ابراهیم الا من سفه نفسه، چه کسی از روش ابراهیم (تسلیم محض خدا بودن) رویگردان می شود مگر کسی که نفس خود را به سفاهت زده باشد، اینجا عقل در برابر سفاهت است، و در حدیث جنود عقل و جهل می بینیم که جنود عقل همه از سنخ تسلیم اوامر خدا بودن و جنود جهل همه از سنخ نافرمانی خدا و اطاعت نفس هستند،
پس آنچه عقل به عنوان پیامبر درونی است همان توان ادراکات ذهنی نیست، اگر براساس تئوری گاردنر وجود هوش های چندگانه را بپذیریم (حداقل 9 نوع هوش) فقط یکی از انواع این هوش ها که بعد از گاردنر توصیف شد به نام هوش معنوی یا spiritual intelligence یا SQ تا حدودی معادل عقل عملی یا پیامبر درونی است و این همان هوشی است که قدرت می دهد تا هدف نهایی را لابلای اهداف جزئی گم نکنیم،
هوش شناختی و هوش هیجانی که اولی برای درک موضوعات تئوریک و منطقی و دومی برای درک و مدیریت هیجانات خود و دیگران است و هر دو به درد کسب اهداف دنیوی می خورند اگر تحت اشراف هوش معنوی درنیاییند به ابزارهای خطرناکی برای توجیه هر جنایت یا هر دستکاری اجتماعی خلاف اخلاق و خلاف بندگی خدا تبدیل می شوند، همانطور که نظریه پردازان هوش معنوی اذعان دارند، همه انواع هوش باید تحت اشراف هوش معنوی درآیند وگرنه مخرب اند نه سازنده هرچند در کوتاه مدت سبب موفقیت هایی شوند، مانند کسی که خوب شنا می کند و موانع را کنار می زند اما نمی داند که به سمت پرتگاه شنا می کند
اما نکته اینجاست که هوش معنوی در بسیاری از افراد رشد نکرده، از جمله در بسیاری از افرادی که هوش شناختی و هوش هیجانی بالایی دارند، و آنها خود را عاقلترین افراد می دانند و تصور می کنند پیامبر درونی همان توان ادراک است درحالیکه توان ادراک وقتی مفید است که پیام وحی را درک کند و سپس با استفاده از همان هوش شناختی و هوش هیجانی معنای دلخواه خود را به آن تحمیل نکند
البقره
أَفَتَطْمَعُونَ أَن يُؤْمِنُوا لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِن بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ يَعْلَمُونَ
ﺁﻳﺎ [ ﺷﻤﺎ ﻣﺮﺩم ﻣﺆﻣﻦ ] ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻛﻪ [ ﺁﻥ ﺳﺨﺖ ﺩﻟﺎﻥ ] ﺑﻪ [ ﺩﻳﻦ ] ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ؟ ! ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻠﺎم ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﻰ ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ ، ﺳﭙﺲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ [ ﻣﻌﻨﺎ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻣﺶ ﺭﺍ ] ﺩﺭﻙ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ، [ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺩﻧﻴﺎﻃﻠﺒﻲ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﺩﻱ ] ﺑﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺗﻐﻴﻴﺮﺵ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ، ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ [ ﺑﻪ ﻛﻠﺎم ﺧﺪﺍ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﺩم ﺟﻮﻳﺎﻱ ﺣﻖ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ] .(٥٧)
به عنوان نتیجه هرکسی نمی تواند بگوید من هم از آنجا که عقل دارم پیامبر درونی مکفی از وحی داشته و خودم باید و نبایدهای زندگی را تعیین می کنم،
به توفیق الهی کتابی در مورد ماهیت هوش معنوی و تفاوت آن با سایر انواع هوش نگاشته و چند پژوهش هم در زمینه سازه های مرتبط روانشناختی و شیوه های تقویت این هوش انجام داده ایم
دکتر مرعشی
این کانال برای ارائه مباحث علمی و معرفتی ایجاد شده است
https://eitaa.com/SAmarashi
7.2M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
عالم اهل سنت مصر در وصف غدیر می گوید و چه زیبا می گوید
سلام علیکم الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین و الائمه علیهم السلام. عید الله الاکبر روز غدیر خم بر همراهان محترم مبارک باد ان شاءالله در پناه عترت طاهره باشید.
4_5845972800828866823.pdf
1.52M
کتاب آنگاه هدایت شدم (نسخه پی دی اف) علامه محمد سماوی تیجانی عالم سنی عرب است که همراه برادرش به تحقیق در مذاهب اسلامی دست زدند و بالاخره شیعه شدند و شرح دلایل خود را در کتاب آنگاه هدایت شدم بیان کرده
4_5845972800828866827.apk
5.19M
کتاب آنگاه هدایت شدم (نرم افزار اندروید) علامه محمد سماوی تیجانی عالم سنی عرب است که همراه برادرش به تحقیق در مذاهب اسلامی دست زدند و بالاخره شیعه شدند و شرح دلایل خود را در کتاب آورده اند
آن درگهى که پایهاش از عرش برتر است/دولت سراى حضرت موسى بن جعفر است
آیینه جمال خداوند سرمدى/ هم مظهر علوم و خصال پیمبر است
خجسته میلاد امام موسی کاظم (علیه السلام) بر همه مبارک باد💐
ایرنا - کودکان را اجتماعی و با اعتماد به نفس پرورش دهیم
http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/83021477
📝---📝---📝---📝---📝
📃 #یادداشت_هفته
📝---📝---📝---📝---
⚫ #عزاداری_محرم_و_سلامت_روان
🔹--🔹--🔹--🔹--🔹--🔹
❔آیا شرکت در #عزاداری_محرم افراد را #افسرده میکند؟ این سؤالی است که ممکن است به ذهن خیلی از افراد خطور کرده باشد. عدهای نیز مرتباً بر طبل این قضیه میکوبند که #عزاداریهای _محرم برای #سلامت_روان مضر بوده سبب #افسردگی میشود (خوشبینانه بر اساس یک گمان و نه یقین!)
◾در پژوهشی که انجام دادیم (و در مجله دستاوردهای روانشناختی دانشگاه شهید چمران اهواز 4(1) 1392 چاپ و منتشر شد)، به افرادی که در مراسم عزای امام حسین علیه السلام شرکت میکردند و کسانی که شرکت نمیکردند (به عنوان گروه شاهد - با قید همتاسازی دو گروه) پیش از شروع دهه اول محرم پرسشنامه افسردگی «بک» داده شد و پس از پایان دهه اول محرم دوباره هر دو گروه مورد آزمون قرار گرفتند (پیشآزمون ـ پسآزمون). نتایج مقایسه میانگین نمره افسردگی دو گروه در تحلیل واریانس نشان داد که در میان شرکتکنندگان کسانی که افسردگی نداشتند پس از عزاداری هم افسرده نشدند و کسانی که افسرده بودند بعد از عزای امام حسین علیه السلام نمره ی افسردگی آنها کاهشیافته و میانگین آن به زیر حد طبیعی رسیده بود.
◾ بنابراین فرض اینکه شرکت در #عزاداری_محرم سبب #افسردگی میشود رد شد و بلکه خلاف آن تأیید شد به این معنی که شرکت در #عزاداری_محرم برای #سلامت _روانی مفید است و سبب کاهش افسردگی یا بهبود آن میشود.
❔اما چگونه شرکت در یک جلسه غم انگیز باعث کاهش افسردگی میشود؟ ❔این جلسات چه فرقی با بقیه جلسات غمانگیز دارند؟
◾ بر اساس مکانیزم های موردقبول در مکاتب روانشناسی عرفی 6 مکانیزم پیشنهاد کردیم:
👈1) افراد برونریزی یا تخلیه هیجانی میکنند و این باعث میشود هیجانات منفی باقیمانده تقلیل یابد.
---------------------
👈2) اگر کسی احساس گناه حلنشدهای دارد، ممکن است گرایش به افسردگی پیدا کند اما وقتی در عزاداری شرکت کرد و امید به رحمت خدا پیدا کرد، این امید احساس گناه را تا حدی خنثی و افسردگی را برطرف میکند.
----------------------
👈3) یکی از دلایل افسردگی احساس تنهایی است. شرکت در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام همراه با خیل عظیمی از افراد باعث میشود فرد خودش را تنها نبیند و خود را عضو یک گروه منسجم بزرگی بنام «گروه عزاداران امام حسین علیه السلام» تلقی کند و به این ترتیب احساس حمایت اجتماعی میکند.
-----------------------
👈4) ضعف سرمایههای معنوی سبب افزایش آسیبپذیری روانی از جمله استعداد افسردگی میشود. در عزاداری سیدالشهداء علیهالسلام غلظت بالائی از سرمایههای معنوی قابل اکتساب است.
----------------------
👈5) افراد افسرده یا در معرض ابتلا به افسردگی، در مراسم عزاداری حسینی علیه السلام این فرصت را مییابند تا مصائب خود را با مصائب امامشان که او را از خود بهتر میدانند مقایسه کرده و از دیدگاه شناختی بزرگنمائی مصائب خود را متوقف کنند. آنها در این روند متوجه میشوند که عزیزتر از آنها در درگاه خداوند تعالی مشکلات بزرگتری داشته است و این تحمل مشکلات را برای عزاداران آسان میکند.
--------------------
👈6) یکی از دلایل افسردگی احساس پوچی، بیهدفی و بی معنائی است. در مراسم سوگواری سیدالشهداء علیهالسلام فرد این فرصت را مییابد تا همسو با ایشان زندگی پرمعناتر و هدفمندتری را شروع کند و به این ترتیب از افسردگی فاصله میگیرد.
📝🔹📝🔹📝🔹📝🔹📝🔹
⚫ Www.fatehan.net
◾ @fatehan_net
◾ Sapp.ir/fatehan.net
این کانال برای ارائه مباحث علمی و معرفتی ایجاد شده است. دکتر مرعشی: پزشک و متخصص روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
https://eitaa.com/SAmarashi
D A:
ایرنا - وسواس فکری را مغلوب کنیم
http://www.irna.ir/khuzestan/fa/News/83024128
آیا گریه لازم است؟
آیا گریه کافی است؟
تاسوعا و عاشورای حسینی (علیه السلام) تسلیت باد
دو سوال اساسی در ایام مهم دهه اول محرم شایسته جواب است:
1) آیا گریه لازم است؟
2) آیا گریه کافی است؟
مقدمه اول
برنامه های دینی همه جهت گیری تربیتی دارند. زیرا وظیفه دین تعالی و رشد انسان و جامعه انسانی و شکوفایی ظرفیت های تکوینی اوست تا در سایه این شکوفایی دنیا و آخرتش آباد شود.
مقدمه دوم
ذهن انسان (یا همان حیطه روانی او) که باید تکامل یابد و به رشد و بلوغ رسد، از سه ساحت اصلی تشکیل شده است: ساحت شناخت (فهم و منطق)، ساحت هیجان (عواطف و احساسات و حب و بغض و دوستی و دشمنی) و ساحت رفتار (کنش ها و واکنش ها و نحوه عمل)
نتیجه اول
هر برنامه تربیتی موثر باید بتواند خوراک شناختی، خوراک عاطفی، و خوراک رفتاری برای انسان فراهم کند، و باید بتواند به هر سه ساحت شخصیت و روان، شکل دهد، در غیراینصورت ناقص و ناموثر خواهد بود.
نتیجه دوم
اگر بناست گرامیداشت شهادت سیدالشهدا علیه السلام موجب رشد و تعالی انسانها و جامعه انسانی شود، لاجرم باید اولا فهم و شناخت و معرفت و قدرت تحلیل ما را بالا ببرد (که تجلی آن شناخت دوست از دشمن و شناخت حق از ناحق و مظلوم از ظالم است)، ثانیا باید به هیجانات و احساسات و عواطف ما شکل صحیح بدهد (که تجلی آن بی تفاوت نبودن نسبت به دوست و دشمن و حق و ناحق و ظالم و مظلوم است)، و ثالثا بایستی بتواند در عرصه عمل و رفتار، حمایت ما را نسبت به دوستان خدا و خصومت ما را نسبت به دشمنان خدا و تقابل با ظالم و کمک به مظلوم و محروم و دفاع از حق برانگیزد و به رفتار ما شکل دهد.
گریه و سینه زنی و مرثیه خوانی و سیاه پوشی برای مصائب سیدالشهدا علیه السلام، مربوط به ساحت دوم و میانی است. وظیفه گریه شکل دادن به عواطف و هیجانات و احساسات ماست و بدون آن کار تربیت ناقص است. چگونگی دوستی و دشمنی ما در این ساحت شکل می گیرد. انسانی که با همه دوست یا با همه دشمن است یک فرد معیوب و فاقد هویت و فاقد بلوغ روانشناختی است (که روانشناسان کمال به خوبی این موضوع را روشن کرده اند). کما اینکه امام صادق علیه السلام فرمودند: هل الدین الا الحب و البغض؟: آیا دین انسان چیزی جز دوستی و دشمنی (جهتگیری) اوست؟
اما اگر بنا باشد انسان عواطف منهای معرفت داشته باشد عواطفش به طرز خطرناکی به بیراهه می رود. در دیگرسو، اگر انسان در مرحله عواطف متوقف شده و در عمل شباهتی به سیدالشهدا علیه السلام (در دفاع از مظلوم و تاختن به ظالم و کمک به ضعفا و مهربانی با اهل نیاز) نداشته باشد، در هر دو حال هدف تربیتی محقق نشده است.
با این تقریر مشخص می شود هدف پیدا و پنهان دو گروه چیست؟ یکی گروهی که به دنبال حذف گریه و عزادای و شور بر سیدالشهدا علیه السلام هستند (مثلا به بهانه خنداندن یتیمان و کمک به نیازمندان که خود غالبا اهلش نیستند)، و گروهی که به دنبال منحصر کردن محرم و صفر در گریه و شور هستند (بدون کسب معرفتی و بدون اصلاحی در رفتار). هر دو گروه در یک جهت حرکت می کنند: حذف تاثیر تربیتی قیام عاشورا.
پس:
آیا گریه لازم است؟ بله
آیا گریه کافی است؟ نه
این کانال برای ارائه مباحث علمی و معرفتی ایجاد شده است. دکتر مرعشی: پزشک و متخصص روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
https://eitaa.com/SAmarashi
حضرت رسول روزی به یکی از اصحاب خویش فرمود:
در راه خدا دوست بدار و برای خدا دشمن بدار، برای خدا موالات و دوستی کن وبرای خدا دشمنی کن، یقینا جز با این، به ولایت خدا نخواهی رسید.
و هرگز کسی طعم ایمان را نمی یابد، هر چند نماز و روزه اش فراوان باشد، مگر آنکه چنین باشد.
(وسائل الشیعه، ج ١١ ص ٤٤٠)