🔸 در مباحث معرفتی ازجمله در رسائل الانسان علامه طباطبایی (رض) و تفسیر المیزان ذیل داستان هبوط آدم (ع) در سه سوره مبارکه بقره، اعراف و طه بحث می شود که حیات انسان قبل از دنیا مراتب وجودی قبل از دنیا است نه زمان قبل از دنیا (در قبل از دنیا به اصطلاح تقدم رتبی مد نظر است نه تقدم زمانی) با این حساب انسان قبل از دنیا، بیان ساختار وجودی انسان از احسن تقویم تا اسفل سافلین است. لذا داستان هبوط و اخذ میثاق در عالم ذر که در همین سوره بیان شده و در مقابل اغوای شیطان و نسیان میثاق و هبوط در دنیا از مهمترین مباحث انسان شناسی قرآنی است. 🔸 آیات ۱۰ تا ۳۰ سوره مبارکه اعراف انسان شناسی تربیتی دقیقی را بیان می کند که در نسبت با آن روش و مسیر اغوای شیطان و انحراف انسان در ماجرای هبوط ترسیم شده است. اگر طریق اغوای انسان توسط شیطان و توجه دادن او به دنیا و هبوط انسان شناخته شود، راه های جلوگیری از انحراف و خروج انسان از مسیر عبودیت و صراط مستقیم فهم می شود. در سوره اعراف پس از بیان ماجرای اغوای شیطان و هبوط آدم (ع) تناظر میان این اغوا و اغوای بنی آدم تصریح شده که؛ "يَابَنِیٓ ءَادَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ ٱلشَّيْطَٰنُ كَمَآ أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ ٱلْجَنَّةِ" (اعراف؛۲۷) لذا یک مربی تربیتی و #تشکیلات انسان محور و تربیت محور نیازمند تدبر در این انسان شناسی و شیطان شناسی قرآنی است. 🔸 در سطح اجتماعی نیز خطوات شیطان و روش های اغوای او در قالب شیوه های #تهاجم_فرهنگی دشمن ظهور می کند. لذا ریشه دشمن شناسی فرهنگی با شیطان شناسی گره می خورد. 👈 تدبر در این سوره و رجوع به مباحث المیزان برای این شیطان شناسی و مقابله با شیطان مفید است. نمونه هایی را در ادامه ذکر می کنیم:

👈 نمونه هایی از تدبر در شیطان شناسی سوره اعراف: 🔸 شیطان بر سر صراط مستقیم نشسته است لذا هرچه مسیر و غایت فرد و #تشکیلات_ایمانی الهی تر باشد مخالفت و مقابله شیطان بیشتر بوده و در نتیجه برای مقابله مراقبت بیشتری می طلبد؛ "قَالَ فَبِمَآ أَغْوَيْتَنِی لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَٰطَكَ ٱلْمُسْتَقِيمَ" (اعراف؛ ۱۶) 🔸 شیطان از چهار جهت اغوا می کند که به بیان علامه طباطبایی (رض): "عن ایمانهم" ؛ یعنی از طریق اعمال صالح (مثلا با غرور و کبر و ...) "عن شمائلهم" ؛ یعنی وسوسه به اعمال زشت و نا صالح (گناهان) "من خلفهم" ؛ یعنی نگه داشتن انسان در گذشته (افسوس گذشته یا ماندن در اندیشه گذشته و...) و "من بین ایدیهم" یعنی از مقابل و آرزوی آینده (بلند پروازی که باعث از دست رفتن فرصت حال حاضر می شود)؛ "ثُمَّ لَآتِيَنَّهُم مِّن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَن شَمَائِلِهِمْ وَلَا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ" (اعراف؛ ۱۷)   🔸 اغوای شیطان در اعراض و خروج انسان از توجه و انس با آیات الهی است. پس تدبر در قرآن و آیات الهی راه مقابله با آن است؛ "وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ الَّذِي آتَيْنَاهُ آيَاتِنَا فَانسَلَخَ مِنْهَا فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطَانُ فَكَانَ مِنَ الْغَاوِينَ" (اعراف؛ ۱۷۵) 🔸 روش شیطان در اغوا، غفلت و نسیان است لذا راه مقابله تذکر و مراقبه (تقوا) است؛ "إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ" (اعراف؛ ۲۰۱) 🔸 راه مقابله با شیطان، استعاذه و پناه به خداوند است؛ "وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم" (اعراف؛ ۲۰۰) اینها بیان مختصری از تدبر اولیه و ساده در این شیطان شناسی قرآنی است. بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_دهم: استقبال و طمأنینه 🔸 خوب است انسان قرآن را یک حقیقت حی و زنده ببیند و هنگام تلاوت و قرائت آن، اظهار ادب کند و با طمانینه رو به قبله قرارگیرد. بدین شکل، تاثیر آن بسیار متفاوت می‌شود. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_دهم، سوره مبارکه انفال ✍ شان نزول سوره مبارکه انفال جنگ بدر است؛ جنگی که قرآن می فرماید؛ "وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ بِبَدْرٍ وَ أَنتُمْ أَذِلَّةٌ" (آل عمران؛ ۱۲۳) و در این سوره به تفصیل به کیفیت #نصرت_الهی مومنین در #جهاد نظامی یا همان جهاد اصغر با کفار و مشرکین می پردازد. اصطیاد قواعد این نصرت می تواند در #جهاد_سیاسی و فرهنگی که جهاد کبیر است، مورد استفاده قرار گیرد؛ "فَلاَ تُطِعِ ٱلْكَٰفِرِينَ وَ جَٰهِدْهُم بِهِۦ جِهَادًا كَبِيرًا" (فرقان؛ ۵۲)

🔸 این سوره در مقام بیان ویژگی مومنین حقیقی و کیفیت #نصرت_الهی ایشان است. در آیات ابتدایی سوره پس از بیان پنج ویژگی مومنان حقیقی؛ ۱.خشوع قلبی در هنگام ذکر خدا ۲.ازدیاد ایمان در هنگام تلاوت آیات الهی ۳.توکل بر پروردگار ۴.به پا داشتن نماز ۵.انفاق در راه خدا می فرماید؛ "أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُؤْمِنُونَ حَقًّا" (انفال؛ ۴) و در ادامه دو ویژگی سستی در هجرت و جهاد را نشانه ضعف ایمان برخی مومنین بیان می کند که گویی این دو ویژگی در سختی ناشی از ضعف در تمرین و تحقق پنج ویژگی قبلی است. 🔸 چنانچه خواهیم گفت، قوت #تشکیلات_ایمانی ناشی از قوت ایمان افراد آن است. لذا یکی دیگر از #تدبرهای_قرآنی برای تشکیلات ایمانی احصای ویژگی های مومنین در قرآن و برنامه ریزی تربیتی و تشکیلاتی برای #ارتقای_ایمان از طریق آن ویژگی ها است. خطاب های "یا ایها الذین آمنوا" در این سوره برای جبران ضعف ایمان مومنین در ابتلای جهاد است. از جمله اینکه می فرماید؛ ▫️"ای کسانی که ایمان آورده اید، در جنگ پشت به کفار نکنید و فرار نکنید." (انفال؛ ۱۵) ▫️"از خداوند و پیامبر (ص) اطاعت کنید و از فرمان پیامبر (ص) رویگردان نشوید." (انفال؛ ۲۰) ▫️"دعوت خدا و رسول را که برای حیات طیبه شماست بشنوید و از فتنه ای که پیش روی شماست و دامنگیر همه است، بر حذر باشید." (انفال؛ ۲۴و۲۵) ▫️"به خداوند و رسول و اماناتی که نزد شماست خیانت نکنید و بدانید اموال و اولاد شما امانت الهی و محل ابتلای شماست." (انفال؛ ۲۶و ۲۷) ▫️"اگر با تقوا باشید در ابتلایات خداوند به شما قدرت تشخیص می دهد و خطاهای شما را می بخشد." (انفال؛ ۲۹) ▫️"اگر در جهاد با گروهی از دشمنان برخورد کردید ثابت قدم بوده و ذکر کثیر خداوند را داشته باشید تا پیروز شوید." (انفال؛ ۴۵) و... 🔸 گویی بیشتر این خطاب های "یا ایها الذین آمنوا" و اوامری که در همان آیات یا آیات معطوف به آن آمده، دستوراتی است برای جبران ضعف ایمانی #تشکیلات مومنین که قبل از جهاد باید تمهید می شد و نشده بود! چرا که میزان نصرت الهی به میزان ایمان و در نتیجه میزان تالیف قلوب و #وحدت تشکیلات ایمانی بستگی دارد ؛ "هُوَ ٱلَّذِیٓ أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِۦ وَ بِٱلْمُؤْمِنِينَ وَ أَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْۚ" (انفال؛ ۶۲و۶۳) و اینکه خداوند برای نصرت پیامبر (ص) بعنوان امام تشکیلات و مومنین تابع او بعنوان امت او کافی است؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ حَسْبُكَ ٱللَّهُ وَ مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ." (۶۴) 🔸 در پایان تصریح می کند که تشکیلات صبور ایمانی در جهاد با کفار و مشرکین با نصرت الهی توانی مضاعف خواهد داشت. اگر از مومنین قوی الایمان باشند #وحدت_ایمانی و #تالیف_قلوب آنها به تایید و #نصرت_الهی #قدرت_تشکیلاتی آنها را ده برابر خواهد کرد؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ حَرِّضِ ٱلْمُؤْمِنِينَ عَلَی ٱلْقِتَالِۚ إِن يَكُن مِّنكُمْ عِشْرُونَ صَٰبِرُونَ يَغْلِبُوا۟ مِا۟ئَتَيْنِۚ وَ إِن يَكُن مِّنكُم مِّا۟ئَةٌ يَغْلِبُوٓا۟ أَلْفًا مِّنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ" (انفال؛ ۶۵). 🔸 و اگر از کسانی باشند که قبل از جهاد ایمان خود را تقویت نکرده اند، در صورت توجه به خطاب های الهی ذکر شده به هر حال به اندازه ایمان و وحدت ایمانی شان نصرت شده و توان #ایمان_جمعی و #روح_جمعی آنها دو برابر خواهد شد؛ "ٱلْـَٰٔنَ خَفَّفَ ٱللَّهُ عَنكُمْ وَ عَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًاۚ فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّا۟ئَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا۟ مِا۟ئَتَيْنِۚ وَ إِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوٓا۟ أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ ٱللَّهِۗ وَ ٱللَّهُ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ" (انفال؛ ۶۶) 🔸 این بیان اختصاصی جهاد اصغر نبوده و قواعد و خطاب های آن قابل تسری به #جهاد_فرهنگی و #سیاسی و #اقتصادی که از مصادیق #جهاد_کبیر هستند نیز می شود و لذا سوره مبارکه انفال برای امروز #تشکیلات_ایمانی حرف ها دارد! بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_یازدهم: منازل استعاذه و تسمیه 🔸 یکی از آداب مهم تلاوت قرآن کریم شروع با استعاذه به حضرت حق و سپس تسمیه (گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم") است. این‌دو به مانند دو #منزل_سلوکی هستند که ورود به منزل تسمیه، مستلزم عبور از منزل استعاذه است. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_یازدهم، سوره مبارکه توبه ✍ اگر در سوره انفال خطاب به پیامبر (ص) فرمود؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ حَسْبُكَ ٱللَّهُ وَ مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ حَرِّضِ ٱلْمُؤْمِنِينَ عَلَی ٱلْقِتَالِ" (انفال ۶۴و۶۵) در این سوره می فرماید؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِیُّ جَٰهِدِ ٱلْكُفَّارَ وَ ٱلْمُنَٰفِقِينَ وَ ٱغْلُظْ عَلَيْهِمْ" (توبه؛ ۷۳)

🔸 در سوره انفال می فرماید؛ "إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَ هَاجَرُوا۟ وَ جَاهَدُوا۟ بِأَمْوَٰلِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فِی سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ ٱلَّذِينَ ءَاوَوا۟ وَّ نَصَرُوٓا۟ أُوْلَٰٓئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍۚ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَ لَمْ يُهَاجِرُوا۟ مَا لَكُم مِّن وَلَايَتِهِم مِّن شَیْءٍ حَتَّیٰ يُهَاجِرُوا۟ۚ" (انفال؛ ۷۲) در واقع #هجرت و #جهاد را نشانه تحقق ایمان بر اساس پنج شرط اصلی ایمان (انفال؛ ۲-۴) می داند و می فرماید اگر کسی هجرت و جهاد نداشت از مومنین جداست و ولایت ایشان را ندارد ، ولی به ایشان فرصت می دهد که هجرت کنند، و بعد می فرماید: "کسانی که ایمان آوردند و هجرت و جهاد کردند و کسانی که به آنها پناه دادند و آنها را یاری کردند همان مومنین حقیقی اند" که در ابتدای سوره، پنج ویژگی اصلی برای آنها اشاره شد و بعد می فرماید اینها ارحام ایمانی همدیگر هستند و نسبت به هم ولایت و پیوستگی دارند؛ "وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ وَ هَاجَرُوا۟ وَ جَاهَدُوا۟ فِی سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ ٱلَّذِينَ ءَاوَوا۟ وَّ نَصَرُوٓا۟ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُؤْمِنُونَ حَقًّاۚ لَّهُم مَّغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ مِنۢ بَعْدُ وَ هَاجَرُوا۟ وَ جَاهَدُوا۟ مَعَكُمْ فَأُوْلَٰٓئِكَ مِنكُمْۚ وَ أُوْلُوا۟ ٱلْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَیٰ بِبَعْضٍ فِی كِتَابِ ٱللّه" (انفال؛ ۷۴و۷۵) 🔸 در سوره توبه می فرماید منافقین از یکدیگر هستند و ویژگی آنها امر به منکر و نهی از معروف است؛ "ٱلْمُنَافِقُونَ وَ ٱلْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّنۢ بَعْضٍۚ يَأْمُرُونَ بِٱلْمُنكَرِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ ٱلْمَعْرُوفِ وَ يَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْۚ نَسُوا۟ ٱللَّهَ فَنَسِيَهُمْۗ إِنَّ ٱلْمُنَافِقِينَ هُمُ ٱلْفَاسِقُونَ" (توبه؛ ۶۷) سپس آنها را به کفار ملحق می کند و خلود در عذاب و لعنت الهی را شامل ایشان به تبع کفار می داند (توبه؛ ۶۸) و در مقام قیاس متقابل مومنین را به هم پیوسته و یک #تشکیلات_ایمانی معرفی می کند که بر اساس بحثی که در سوره آل عمران گذشت، در سایه #ولایت و #اخوت_ایمانی #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر می کنند؛ "وَ ٱلْمُؤْمِنُونَ وَ ٱلْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍۚ يَأْمُرُونَ بِٱلْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ ٱلْمُنكَرِ وَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَ يُؤْتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَ يُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ ٱللَّه" (توبه؛ ۷۱) و بعد به مومنین وعده خلود در بهشت و فوز عظیم می دهد (توبه؛ ۷۲). 🔸 سر پیچی از امر هجرت و جهاد و کراهت از مجاهدت با مال و جان؛ "فَرِحَ ٱلْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ ٱللَّهِ وَ كَرِهُوٓا۟ أَن يُجَاهِدُوا۟ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فِی سَبِيلِ ٱللَّه" (توبه؛ ۸۱) را عامل فاسق شدن آنها بر می شمرد (توبه؛ ۸۰) که؛ "إِنَّ ٱلْمُنَافِقِينَ هُمُ ٱلْفَاسِقُونَ" (توبه؛ ۶۷) و حتی طول دادن در انجام امر #جهاد ولی و بهانه تراشی نشستن با قاعدین را بر نمی تابد (توبه؛ ۸۶) و در مقابل وعده خیر و جنت الهی و فوز عظیم به مومنین (توبه؛ ۸۷-۸۹) به متخلفین از جهاد وعده عذاب می دهد (توبه؛ ۸۹). 🔸 اگر #جهاد_اصغر در عرصه نظامی، نفاق اصغر را به دنبال دارد، به وزان #جهاد_اکبر نیز که به فرموده حدیث نبوی، خودسازی و جهاد با نفس است نفاق اکبر معنا دارد و در مقابل جهاد کبیر که عدم تبعیت از کفار و جهاد در عرصه های سیاسی اقتصادی و فرهنگی است نیز #نفاق_کبیر معنا می یابد. 🔸 وقتی ولی جامعه صراحتا #جهاد_تبیین را مکرر در مکرر واجب همگانی می داند ، جهادی که از مصادیق جهاد و امر به معروف مندرج در این سوره است، تطویل در جهاد تبیین و قعود و نشستن و دست روی دست گذاشتن از مصادیق ملحق شدن به مخلّفین و داخل شدن در زمره شعبی از نفاق خواهد بود. تدبر در آیات مربوط به جهاد مومنین و تخلف منافقین و مخلفین در سوره توبه و انفال و تبعیت و عمل به امر الهی در این سور راه خروج از نفاق در زمانه ما است. بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_دوازدهم: نظر به مصحف شریف 🔸 خداوند می‌خواهد ما را به هر بهانه‌ای به سمت خیرات و برکات عظیم بکشاند. آیا ندانسته‌ای که نگاه کردن به قرآن نیز عبادت است؟.. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati