🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_هجدهم، سوره مبارکه نور ✍ در آیه ابتدایی سوره مبارکه نور ضمن تصریح بر فریضه بودن این سوره و احکام بیان شده در آن، آیات این سوره را آیات بینات برای متذکر شدن مومنین می داند. در آیه دوم این سوره ابتدا حکم قطعی فحشاء (زنا) را اجرای حد شرعی صد ضربه تازیانه بیان کرده و تصریح می کند که در این حکم هیچ دلسوزی و سهل گیری نباید داشت. بعلاوه حکم باید در ملاء عام و در منظر مومنین باشد تا جنبه بازدارندگی در آن که فلسفه احکام جزائی است محقق شود. در آیه سوم هم حکم منع ازدواج مومنین با چنین افرادی و نوعی جداسازی آنها از #جامعه_ایمانی در لایه دیگری از بازدارندگی بیان شده است. 🔸 این حدود شرعی نسبت به عاملین فحشاء یک روی سکه بازدارندگی از شیوع فحشا و منکر در جامعه است. اما روی دیگر آن جلوگیری از شیوع لسانی و رسانه ای فحشا و قبح شکنی از آن است. لذا پس از این حکم بلافاصله در آیات بعد حکم نسبت ناروا دادن رابطه نامشروع به مومنین را بیان می کند: "وَ ٱلَّذِينَ يَرْمُونَ ٱلْمُحْصَنَٰتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا۟ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجْلِدُوهُمْ ثَمَٰنِينَ جَلْدَةً وَ لاَ تَقْبَلُوا۟ لَهُمْ شَهَٰدَةً أَبَدًاۚ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْفَٰسِقُونَ" (نور؛ ۳) اگر کسی نسبت ناروای این عمل فحشا را به کسی بدهد و نتواند چهار شاهد عینی فراهم آورد، خود آن فرد مدعی محکم به حد هشتاد ضربه تازیانه و عدم قبولی ابدی شهادت از اوست. (مگر به شرط توبه که در آیه بعد آمده و کیفیت استثنای شرط توبه آن بحث فقهی خارج از بحث ما است.)

🔸 احکام پس از این آیات در مورد نسبت ناروا دادن به مومنین است و به بیان مرحوم علامه؛ از آیات بر می‌آید که به بعضی از بستگان رسول خدا (ص) نسبت فحشاء دادند و نسبت دهندگان چند نفر بوده و داستان را در میان مردم منتشر کرده و دست به دست گردانده‌اند، و نیز به دست می‌آید که بعضی از منافقین یا بیماردلان در اشاعه این داستان کمک کرده‌اند، چون به طور کلی اشاعه فحشاء در میان مؤمنین را دوست می‌داشتند، و لذا خدا این آیات را نازل کرده، و از رسول خدا (ص) دفاع فرمود.(نور؛ ۱۱-۱۴) 🔸 از این آیات بر می آید که همانگونه که شیوع عملی فحشا منکر است، نسبت دادن آن به مومنین و قبح شکنی و شیوع لسانی آن هم منکر است. از یک سو حکم قطعی و سنگین فحشای جنسی بدون هیچ مماشاتی بیان شده و از جهتی هم اثبات آن با شهادت چهار شاهد همزمان با شرایط خاص به گونه ای است که فقط فساد و فحشای آشکار علنی و موارد خاص تجاوز به عنف حاد افشا شده و حد جاری شود. واضح است که در شریعت اسلام بنا بر پرده پوشی و ایجاد شرایط توبه و اصلاح در خفا است و بنا بر قبح شکنی و افشای فساد مخفیانه و خصوصی در جامعه و برخورد جزائی با آن نیست. البته حساب فساد عمومی و اجتماعی از فساد و گناه شخصی فردی جدا است. 🔸 بر اساس آیه شریفه؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱجْتَنِبُوا۟ كَثِيرًا مِّنَ ٱلظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ ٱلظَّنِّ إِثْمٌۖ وَ لاَ تَجَسَّسُوا۟" (حجرات؛ ۱۲) سوء ظن و تجسس در حریم خصوصی برای افشای فحشا و منکر موجود هم اجازه داده نشده و اصل بر تغافل است چه رسد به ظن سوء یا شنیده های غیر قطعی.البته این تغافل عملی به معنای تغافل رهبران جامعه از فهم واقعیت جامعه هم نیست! اما شدت برخورد با فحشاء منکر، هم با شیوع عملی آن است و هم با قبح شکنی و شیوع خبری و رسانه ای آن. تا جایی که می فرماید؛ "إِذْ تَلَقَّوْنَهُۥ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِۦ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُۥ هَيِّنًا وَ هُوَ عِندَ ٱللَّهِ عَظِيمٌ" (نور؛ ۱۵) یعنی به خاطر بیاورید زمانی را که این شایعه را از زبان یکدیگر می‌گرفتید، و با دهان خود سخنی می‌گفتید که به آن یقین نداشتید؛ و آن را کوچک می‌پنداشتید در حالی که نزد خدا بزرگ است. بعد هم قاعده کلی بیان می کند که قابل تسرّی به همه مفاسد و منکرات اجتماعی است؛ "إِنَّ ٱلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ ٱلْفَاحِشَةُ فِی ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِی ٱلدُّنْيَا وَ ٱلْأَخِرَةِۚ وَ ٱللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ" (نور؛ ۱۹) یعنی کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت است که خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید! 🔸 نهایتا هم تکلیف را یکسره کرده و می فرماید؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لاَ تَتَّبِعُوا۟ خُطُوَاتِ ٱلشَّيْطَانِۚ وَ مَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ ٱلشَّيْطَانِ فَإِنَّهُۥ يَأْمُرُ بِٱلْفَحْشَآءِ وَ ٱلْمُنكَرِۚ وَ لَوْ لاَ فَضْلُ ٱللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُۥ مَا زَكَیٰ مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَ لَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُزَكِّی مَن يَشَآءُۗ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيم" (نور؛ ۲۱) یعنی ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از گامهای شیطان پیروی نکنید! هر کس پیرو شیطان شود گمراهش می‌سازد، زیرا او به فحشا و منکر فرمان می‌دهد! و اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود، هرگز احدی از شما پاک نمی‌شد؛ ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه می‌کند، و خدا شنوا و داناست! 🔸 گاهی نقل و انتشار اخبار درست ولی ضد فرهنگی جامعه خود اشاعه فحشا است و پیروی از خطوات شیطان. گاهی نقل آمار صحیح از منکرات در جایی که لازم نیست و برای غیر متولیان امر اصلاح جامعه اشاعه فحشا و قبح شکنی از عمل منکر است. 🔸 گاهی در #تشکیلات_فرهنگی از روی دلسوزی این اخبار مفاسد اجتماعی نقل و نشر داده می شود غافل از آنکه ما خود در خطوات شیطان اسیر شده و آمر به منکر شده ایم! گاهی گناه و فساد غیر علنی فرد را در مجموعه های به ظاهر فرهنگی و تربیتی به رخ فرد می کشیم به بهانه اصلاح فرد که این خود گناهی است نا بخشودنی! اصل در تربیت بر تغافل است و نه افشای سرّ نه فرد گناه کار حق افشای گناه خویش را دارد و نه کسی که به صورت اتفاقی مطلع می شود حق افشای سرّ نزد خود او یا دیگران را دارد! 🔸 برخورد های جزائی و عملی با فحشا عموما در موارد فساد عامدانه و از روی تجرّی و فسق علنی است و از باب مصلحت بازدارندگی اجتماعی است و ورود به حوزه خصوصی و گناهان شخصی افراد جایز نیست مگر مواردی که مصلحتی خاص اجتماعی در کار باشد که تشخیص آن به عهده مجتهد دینی است. بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_نوزدهم: همراهی قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام 🔸 اگر کسی با قرآن مرتبط شود اما حقیقت آن را عین امام نبیند، با بدن قرآن مرتبط شده اما از مراتب بالای آن که به تعبیری تاویل قرآن است، هیچ بهره‌ای نبرده و در ظاهر متوقف شده است. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_نوزدهم، سوره مبارکه فرقان ✍ این که نزول تدریجی قرآن برای همه عالمیان انذار دهنده است "نَزَّلَ ٱلْفُرْقَانَ عَلَیٰ عَبْدِهِۦ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا" (فرقان؛ ۱) نکته مهم این سوره در آیه اول است. سوره مبارکه فرقان در سراسر آیات شریفه خود که تفصیل این آیه اول است، بیان دقیقی دارد که نشان می دهد همانگونه که پس از عهد پیامبر (ص) نزول دفعی قرآن حقیقتی دارد که فراتاریخی است و در هر شب قدر بر قلب امام مداوم است، نزول تدریجی قرآن در طول سال هم حقیقتی دارد که بر امت پیامبر (ص) مداوم است. 🔸 به بیان مرحوم علامه طباطبایی (رض) آیات زیر همه ابعاد نزول دفعی قرآن در شب قدر را بیان می کند؛ آیات سوره دخان که بیان کننده نزول کتاب مبین در شب مبارکی است؛ "حمٓ وَ ٱلْكِتَابِ ٱلْمُبِينِ إِنَّآ أَنزَلْناهُ فِی لَيْلَةٍ مُّبَٰرَكَةٍۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ" (دخان؛ ۱-۳) که مبدا نزول را کتاب مبین و ظرف زمانی آن را شب مبارکی می داند. 🔸 آیات سوره مبارکه یوسف؛ :الٓرۚ تِلْكَ ءَايَاتُ ٱلْكِتَابِ ٱلْمُبِينِ  إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ" (یوسف؛ ۱-۲) که باز مبدا نزول یا حقیقت قرآن را کتاب مبین می داند و نازل شده آن را قرآن عربی معرفی می کند و نشان می دهد آن کتاب مبین وقتی در شب مبارک نازل شده به صورت این قرآن عربی نازل شده است.

🔸 و آیات سوره قدر؛ "إِنَّآ أَنزَلْنَاهُ فِی لَيْلَةِ ٱلْقَدْر" (قدر؛ ۱) که بر اساس آیات فوق روشن می شود ضمیر "ه" آن به کتاب مبین بر می گردد و روشن می کند که آن لیله مبارکه شب قدر است که این قرآن از آن حقیقت کتاب مبین الهی در این زمان نازل شده است. 🔸 همه این آیات که فعل أَنزَلْنَاهُ از مصدر انزال در آن آمده اشاره به نزول دفعی کل حقیقت قرآن در شب قدر به صورت جمعی دارد و به بیان بسیاری از بزرگان یکی از معانی قرآن همین حقیقت جمعی و کلی آیات کتاب الهی است. 🔸 در مقابل در آیات سوره فرقان که می فرماید؛ "تَبَارَكَ ٱلَّذِی نَزَّلَ ٱلْفُرْقَانَ عَلَیٰ عَبْدِهِۦ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا" (فرقان؛ ۱) استفاده از فعل نَزَّلَ از مصدر تنزیل به معنای نزول تدریجی است و اشاره به نزول تدریجی قرآن در ۲۳ سال دوران بعثت تا رحلت پیامبر (ص) در مواقع مختلف دارد و به بیان برخی بزرگان اسم فرقان برای این کتاب الهی به تفریق کتاب و نزول سوره سوره آن اشاره دارد در مقابل قرآن که به این کتاب از حیث جمع همه آیات و سور اطلاق می شود. 🔸 در سوره مبارکه اسرا هر دو نزول دفعی و تدریجی بیان شده است. ابتدا اشاره می کند که؛ "وَ بِٱلْحَقِّ أَنزَلْنَاهُ وَ بِٱلْحَقِّ نَزَلَۗ وَ مَآ أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ مُبَشِّرًا وَ نَذِيرًا" (اسراء؛ ۱۰۵) که اشاره به نزول دفعی قرآن دارد و بلافاصله در آیه بعد می فرماید؛ "وَ قُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُۥ عَلَی ٱلنَّاسِ عَلَیٰ مُكْثٍ وَ نَزَّلْنَاهُ تَنزِيلاً" (اسراء؛ ۱۰۵) که در این آیه اشاره به اینکه تنزیل یا همان نزول تدریجی فرقان نام می گیرد به قرینه فعل فَرَقْنَاهُ وجود دارد. بعلاوه غایت نزول تدریجی را هم اشاره می کند؛ "فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُۥ عَلَی ٱلنَّاسِ عَلَیٰ مُكْثٍ" یعنی قرآن را تفریقی و جدا جدا و تفصیلی نازل کردیم که با تانی و مکث برای مردم بخوانی. 🔸 مرحوم علامه می فرماید؛ نزول آیات قرآنی به تدریج و بند بند و سوره سوره و آیه آیه، به خاطر تمامیت یافتن استعداد مردم در تلقی معارف اصلی و اعتقادی و احکام فرعی و عملی آن است، و به مقتضای مصالحی است که برای بشر در نظر بوده و آن این است که علم قرآن با عمل به آن مقارن باشد، و طبع بشر از گرفتن معارف و احکام آن زده نشود، معارفش را یکی پس از دیگری درک نماید تا به سرنوشت تورات دچار نشود ، که به خاطر اینکه یکباره نازل شد، یهود از تلقی آن سر باز زد، و تا خدا کوه را بر سرشان معلق نکرد حاضر به قبول آن نشدند. 🔸 پس در این سوره دلیل تفریق قرآن به صورت فرقان بیان شده که مردم شمرده شمرده و کم کم قرآن را قرائت کرده و عمل کنند. به بیان مرحوم علامه منظور از تفریق قرآن این است که آن را بر حسب تدریجی بودن تحقق اسباب نزول سوره سوره و آیه آیه نازل کردیم و پیشنهاد نزول دفعی در قرآن کریم از طرف کفار مطرح شده اما مصلحت مردم بر نزول تدریجی بوده است؛ گرچه نزول دفعی آن بر قلب پیامبر (ص) در شب قدر محقق می شده است. 🔸 به بیان سوره مبارکه فرقان؛ "وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَوْ لاَ نُزِّلَ عَلَيْهِ ٱلْقُرْءَانُ جُمْلَةً وَاحِدَةًۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ و رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلاً" (فرقان؛ ۳۲) به بیان مرحوم علامه تعلیم صرف با تثبیت معارف در قلب و تبدیل شدن به ایمانی که ملازم عمل باشد متفاوت است و قرآن چنین روش تعلیمی دارد. ایشان می فرمایند؛ 🔸 بهترین راه برای تعلیم و کامل‌ترین طریق و راه تربیت این است که آن را به تدریج بیان نماید و هر قسمت آن را به حادثه‌ای اختصاص دهد که احتیاجات گوناگونی به آن بیان دارد و آنچه از معارف اعتقادی و اخلاقی و عملی که مرتبط با آن حادثه می‌شود بیان کند، و نیز متعلقات آن معارف از قبیل اسباب عبرت‌گیری و پندگیری از سرگذشتهای گذشتگان و سر انجام کسانی که به غیر آن دستور عمل کردند و سر نوشت طاغیان و مشرکینی که از عمل به آن معارف سرپیچی نمودند، را بیان نماید. 🔸 به بیان ایشان نزول تدریجی قرآن همانند کارگاه عملی و آموزش در میدان است. مانند آموزش عملی و بالینی طبابت طبیب به شاگرد خود! پس تدبر به سبک تطبیق آیات بر لحظه لحظه زندگی فردی و اجتماعی روش تنزیلی قرآن است و اینگونه قرآن تبدیل به فرقان و قوه تمیز حق و باطل می شود که فرمود؛ "يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ إِن تَتَّقُوا۟ ٱللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَانًا" (انفال؛ ۲۹) چرا که توحید قرانی توحید در متن حیات فردی و اجتماعی است نه توحید در صرف اعمال عبادی ظاهری. 🔸 قرائت متن عربی قرآن از ابتدا تا انتها به سبک نزول دفعی قرآن است که اگر بعد از تنزیل تدریجی باشد موجب عبور از لفظ قرآن به حقیقت آن می شود و گرنه قرائت در لفظ و معنای ظاهری باقی می ماند! اگر این منطق را پذیرفتیم، تدبر حقیقی در قران با روش تنزیل و تفریق قرآن میسر است و اینگونه می توان از قرآن به فرقان رسید!

🔸 توجه به تفریق قرآن و تنزیل آن صرفا نگاه تاریخی به شان نزول آیات در زمان پیامبر (ص) نیست بلکه به معنای تعمیم و توسعه شرایط و تطبیق با زمانه و تدبر اجتماعی در قرآن و مصداق یابی آیات قران در حیات امروز است و این آن گم شده اصلی جامعه اسلامی در نسبت با قرآن است که وظیفه آن بر #تشکیلات_ایمانی و قرآنی است. 🔸 همانطور که نزول دفعی قرآن در شب قدر باید بعد از پیامبر (ص) بر قلب امام بعد از امام تا ظهور ادامه یابد. نزول تدریجی و تنزیل قرآن هم باید برای امت امتداد یابد. تا بتواند به ظرفیت تاویل قرآن توسط امام در زمان ظهور برسد و لیله القدر را درک نماید. اگر این تدبر در تنزیل و تفریق قرآن نباشد ما هم داخل در این شکایت نبی ختمی در سوره فرقان می شویم که؛ "وَ قَالَ ٱلرَّسُولُ يَارَبِّ إِنَّ قَوْمِی ٱتَّخَذُوا۟ هَٰذَا ٱلْقُرْءَانَ مَهْجُورًا" (فرقان؛ ۳۰) بله | ایتا | تلگرام | روبیکا | اینستاگرام | تارنما 🌐 www.Karavani.ir | #سلوک_تشکیلاتی

📻 #کتاب_صوتی : #رفیق_روزهای_بندگی #قسمت_بیستم: قرآن، تنزل مقدرات و عرضه اعمال 🔸 در شبهای #قدر، تمامی اعمال یکساله انسان بر امام عرضه می‌شود و مقدرات سال پیش رو برای او نازل می‌گردد. در اینجا باید توجه داشت که در موضوع #عرضه_اعمال ، عمل از عامل جدا نیست. 👈بله|ایتا|تلگرام|روبیکا|اینستاگرام Karavani.ir | @SolookTashkilati

🔸 #تدبر_در_قرآن : #جزء_بیستم، سوره مبارکه عنکبوت ✍ سوره عنکبوت به ابتلای مدعیان #ایمان به #فتنه ها برای تمییز ایمان حقیقی از #نفاق می پردازد. به بیان علامه طباطبایی (رض) غرض سوره به طوری که از اول، آخر و سیاق جاری در سراسرش استفاده می‌شود، این است که منظور خدای تعالی از ایمان مردم تنها این نیست که به زبان بگویند ایمان آوردیم، بلکه غرض، حقیقت ایمان است، که تندباد فتنه‌ها آن را تکان نمی‌دهد، و دگرگونی حوادث، دگرگونش نمی‌سازد ، بلکه هر چه فتنه‌ها بیشتر فشار بیاورد، پا بر جا و ریشه‌دارتر می‌گردد. 🔸 آیات ابتدایی سوره می فرماید؛ "أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتْرَكُوٓا۟ أَن يَقُولُوٓا۟ ءَامَنَّا وَ هُمْ لاَ يُفْتَنُونَ وَ لَقَدْ فَتَنَّا ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْۖ فَلَيَعْلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ صَدَقُوا۟ وَ لَيَعْلَمَنَّ ٱلْكَاذِبِينَ" (عنکبوت؛ ۲و۳) آیا مردم می پندارند صرف اینکه ادعای ایمان کردند کار تمام است و مومن شده اند؟ ایمان آنها باید در ابتلاها و فتنه ها خود را نشان دهد و به همین جهت خداوند آنها را در بوته ابتلا و آزمایش قرار می دهد تا مومن حقیقی از مدعی ایمان یعنی منافق بازشناخته شود.