❄️🍃❄️🍃❄️﷽❄️
🍃❄️
❄️🍃
🎆 #پاسخ_استاد ضرابی در شرح حدیث #آفات_علم
بخش اول
(بررسی مقاله آقای مهدی رحیمی از این نظر که تنها به بیان احادیث و روایات در این باب اکتفا کرده بودمگر در انتها که نقلی از برخی علما دارد.) آن را پسندیدم :
✅اقسام موانع و آفات علم:
موانع و آفات علم و حكمت را از يك نظر ميتوان به سه دسته تقسيم نمود:
1. موانع و آفات علوم رسمي كه از راه آموزش كلاسيك حاصل ميشود همچون فقه، اصول و همة علوم تجربي، مانند؛ كمروئي
☀️«هر كه خجالت كشد دانشش اندك ميشود»[1] (امام صادق ـ عليه السّلام ـ)
☀️ بدفهمي، تن آسائي، چنانچه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ فرمودهاند: «علم با تن آسائي يافت نميشود».[2]
2. موانعي كه مانعيّت آنها شامل شناختهاي عقلي وقلبي همچون شناخت خدا و اقرار به يگانگي او است، مانند: عجب، تعصّب و استبداد...، كه اين موانع انديشه را از تشخيص صحيح حقائق عقلي و قلب را از بركات الهامها و ارشادهاي غيبي الهي محروم ميسازد.
3. موانع علم حقيقي يا نور حكمت، كه همان علمي است كه خداوند در دل هر كس كه بخواهد قرار ميدهد و با تحصيل و آموزش و تفكر حاصل نميگردد، بلكه نورٌ يقذفهُ الله في قلبِ مَن يشاء ميباشد، اين موانع خود بر دو دستهاند:
1. حجب ظلماني (گناهان): كه آئينه دل را تيره و تار و جان را بيمار ميسازد و آدمي را از دانش حقيقي بيبهره ميكند، هر چند داراي مراتب بالائي از علوم رسمي باشد.
2. حجب نوراني: حجابهائي كه خود از سنخ نور هستند و تعلق به نشئة مجرّدات تامّه و شهود آن عالم دارند كه در مناجات شعبانيه از آنها به «حجب النور» تعبير شده است،[3]
آن چنانكه نور خورشيد مانع از رؤيت حقيقت و مركز خورشيد است با اينكه خود از سنخ نور و روشن كننده هستند، حجابهاي نوراني هم مانع از ادراك درجات بالاي حقيقت هستي هستند.
☀️حضرت امام (ره) در توضيح حجب نوراني و ظلماني ميفرمايد: «توجه به غير خدا انسان را به حجابهاي ظلماني و نوراني محجوب مينمايد. كلية امور دنيوي اگر موجب توجه انسان به دنيا و غفلت از خداوند متعال شود، باعث حجب ظلماني ميباشد و اگر دنيا وسيلة توجه به حقّ و رسيدن به دار آخرت (كه دار التشريف است) باشد حجابهاي ظلماني به حجب نوراني مبدّل ميگردد و كمال انقطاع آن است كه حجب ظلماني و نوراني پاره و كنار زده شود تا به مهمانسراي الهي كه معدن عظمت است بتوان وارد گرديد.»[4]
موانع و آفات ذكر شده در اين مقاله بيشتر مربوط به علوم از قسم دوّم و سوّم ميشود، گرچه برخي از آفتها براي تمام علوم آفت به شمار ميرود و عالم را از مسير صحيح به كژ راهه ميكشاند و يا او را از اشعههاي حيات بخش خورشيد معرفت بينصيب ميگذارد.
❄️🍃❄️🍃❄️🍃❄️
📚پی نوشت
[1] . الكافي، ج 2، ص 106، ح 3، مرحوم كليني، (دار الكتب الاسلاميه، تهران، چ چهارم، 1362).
[2] . غرر الحكم، با شرح جمال الدين خوانساري و تصحيح جلال الدين حسيني، ج 6، ح 10684، ص 387، (دانشگاه تهران، چ سوم).
[3] . كتاب سيماي علم و حكمت در قرآن و حديث، محمدي ري شهري، دار الحديث، چ اول، ص 97.
[4] . جهاد اكبر، امام خميني، ص 30، (چ چهارم، پائيز 1374، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني (ره)
❄️ @tadaborehussaini❄️