2⃣علت ازدواج نکردن #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها ؟!👇
✅مرحوم ذبیح الله محلاتی درباره ازدواج حضرت معصومه(سلام الله علیها) می نویسد :
دانسته نیست که حضرت معصومه(س) ازدواج کرده است یا خیر؟ و اینکه فرزند داشته است یا خیر؟ ولی با این همه، مشهور است که حضرت معصومه(س) تا آخر عمر، ازدواج نکرده است.(۱)
⁉️اما برای عدم ازدواج ایشان توجیحاتی از این قبیل گفته شده است. از جمله؛
۱)نبودن هم کفو برای ازدواج :
از آنجا که خاندان ائمه شیعه از لحاظ نَسَب در بین مسلمانان جایگاه ویژهای داشته و مورد احترام عمومی بودند، و از آنجا که حضرت معصومه(س) فرزند بلافصل امام موسی کاظم(ع) و خواهر تنی امام رضا(ع) بود، برخی این احتمال را مطرح کردهاند که برای او هم کفو و هم شأنی برای ازدواج یافت نشد و به همین جهت ایشان ازدواج خود را تا پیدا شدن گزینهای مناسب، به تعویق انداخته است.
۲)ترس از حکومت و خفقان حاکم بر جامعه :
در دوران حکومت هارون الرشید اختناق شدیدی حاکم بود، تا جایی که امام موسی کاظم(ع) دائما از مدینه به عراق و شام و بغداد تبعید می شد.
حتی فضای اینچنینی باعث شد که امام موسی کاظم(ع) را مجبور کنند برای مدت ها در بیابان های شهر شام و در غار ها با لباس مبدل و چهره بدلی زندگی کنند تا کسی امام(ع) را نشناسد.
ابن شهر آشوب می نویسد :
📋《لَا يَزَالُ يَنْتَقِلُ مِنْ سِجْنٍ إلي سِجْنٍ》
♦️امام کاظم(ع) پیوسته از زندانی به زندان دیگر منتقل می شد.(۲)
پس با فضای اختناقی که در دوران حکومت هارون برقرار بود، استبداد و ستم به جایی رسیده بود که کسی جرأت نداشت به خانه امام موسی بن جعفر(ع) رفت و آمد داشته باشد، تا چه رسد به اینکه با دختر امام موسی کاظم(ع) ازدواج کند و عواقب خطرناک این انتخاب را بپذیرید.
۳)دستور امام موسی کاظم(ع) بر عدم ازدواج دخترانش :
برخی منابع مانند یعقوبی در تاریخ خود می نویسد :
📋《أَوصَى مُوسَى بنُ جَعفَرَ(ع) أَلَّا تَتَزَوَّجَ بَنَاتَهُ فَلَم تَتَزَوَّج وَاحِدَةُ مِنهُنَّ إِلَّا أُمَّ سَلَمَةِ》
♦️حضرت موسی بن جعفر(ع) وصیت کرده بود که دخترانش شوهر نکنند و برای همین، هیچ یک از دختران امام موسی کاظم(ع) شوهر نکردند، جز یکی از دخترانش به نام ام سلمه!(۳)
پس یعقوبی این دستور پدر را سبب ازدواج نکردن دختران امام موسی کاظم(س) از جمله حضرت معصومه(س) میداند.
اما به این سخن اشکال می شود که؛
اولا؛ این وصیت با سنّت و روش رسول اکرم(ص) سازگاری نداشته و مخالف سنت اسلامی و ترویج ازدواج میباشد.
ثانیا؛ چنین سفارشی در وصیت نامه ای که مرحوم کلینی از امام کاظم(ع) نقل کرده، نیامده است.
اتفاقا در این وصیت امام موسی کاظم(س) امر ازدواج دخترانش را به فرزندش امام رضا(ع) سپرده است.
مرحوم کلینی می نویسد :
امام موسی کاظم(ع) فرمود :
📋《أَنِّي قَدْ أَوْصَيْتُ إِلَى عَلِيٍّ(ع).. وَ هُوَ أَنَا فِي وَصِيَّتِي فِي مَالِي وَ فِي أَهْلِي وَ وُلْدِي.. وَ إِنْ أَرَادَ رَجُلٌ مِنْهُمْ أَنْ يُزَوِّجَ أُخْتَهُ فَلَيْسَ لَهُ أَنْ يُزَوِّجَهَا إِلاَّ بِإِذْنِهِ وَ أَمْرِهِ فَإِنَّهُ أَعْرَفُ بِمَنَاكِحِ قَوْمِهِ..》
♦️من وصیت خود را به فرزندم علی بن موسی(ع) می کنم و او در این امر، جایگاه من را در قبال مال و خانواده و فرزندانم دارد.
و اگر مردی خواست با یکی از خواهرانش ازدواج کند، این امر با اذن و دستور علی بن موسی(ع) باشد، زیرا که او نسبت به این امر واقفتر و آگاه تر است.(۴)
📚منابع :
۱)ریاحین الشریعه محلاتی، ج۵، ص۳۱
۲)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴، ص۴۳۲
۳)تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۱۵
۴)الکافی کلینی، ج۱، ص۳۱۷
@TarikhEslam
3⃣لقب کریمه ی اهل بیت(علیهم السلام) برای #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها ؟!👇
✅حضرت معصومه(سلام الله علیها) در زبان علمای شيعه به «كريمه اهلبيت» ياد مىشود و روایت یا سند تاریخی در منابع متاخرین بر این مطلب نداریم که این لقب را به ایشان داده باشند.
ظاهرا ريشه آن، رویای صادقه مرحوم آيت الله سید شهاب الدین مرعشى نجفى و در برخی اقوال پدر ایشان مرحوم سید محمود مرعشی نجفی است كه در آن رويا، امام صادق(ع) به او که با دعا و راز و نياز تلاش می كرد تا قبر مطهر حضرت فاطمه(س) را بيابد، فرمود:
《عَلَیْکَ بِکَرِیمَةِ اَهْلِ الْبَیْتِ(ع)》
♦️بر تو باد به كريمه اهل بيت(ع)
و ایشان از این طریق او را به زیارت قبر حضرت فاطمه معصومه(س) راهنمایی میکنند.(۱)
📚منبع :
۱)کتاب کریمه اهل بیت(ع)، مهدی پور، ص۴۳
@TarikhEslam
4⃣ماجرای هجرت #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها به قم و شهادت ایشان؟!👇
✅طبق نقلی در سال ۲۰۰ قمری در پى اصرار مأمون به سفر تبعيد گونه حضرت رضا(ع) از مدینه به خراسان، يك سال بعد، حضرت معصومه(س) به دعوت امام رضا(ع) و به شوق ديدار برادر به همراه کاروانی که عده اى از برادران و برادرزادگان در بین آنها بودند، به طرف خراسان حركت كردند.
وقتی كاروان حضرت به شهر ساوه رسيد، عدهاى از مخالفان و دشمنان اهل بيت(ع) راه را سدّ كردند و با همراهان حضرت معصومه(س) وارد جنگ شدند.
در نتيجه تقريبا اكثر مردان كاروان به شهادت رسيدند و عدهای مجروح شدند و خود حضرت(س) نیز بیمار و رنجور گشت.
وقتی حضرت معصومه(س) دیدند، ادامه مسیر به سمت خراسان، برای کاروان میسر نیست، ایشان قصد شهر قم کردند و از همراهان پرسیدند :
چقدر راه است بين ساوه و قم؟
گفتند : ده فرسخ!
سپس فرمود :
📋《احْمِلُونِي إِلَيْهَا! فَحَمَلُوهَا إِلَى قُمَّ!》
♦️ مرا به قم ببريد! پس او را به قم بردند!
📋《لَمَّا وَصَلَ خَبَرُهَا إِلَى قُمَّ اسْتَقْبَلَهَا أَشْرَافُ قُمَّ وَ تَقَدَّمَهُمْ مُوسَى بْنُ الْخَزْرَجِ!
فَلَمَّا وَصَلَ إِلَيْهَا أَخَذَ بِزِمَامِ نَاقَتِهَا وَ جَرَّهَا إِلَى مَنْزِلِهِ وَ كَانَتْ فِي دَارِهِ سَبْعَةَ عَشَرَ يَوْماً ثُمَّ تُوُفِّيَتْ》
♦️وقتی این خبر به اهالی قم رسید، اشراف و بزرگان قم به نمایندگی موسی بن خزرج به استقبال حضرت فاطمه معصومه(س) رفتند.
موسی پس از دیدار حضرت(س)، افسار ناقه ایشان را گرفت و به سمت قم و به منزل خویش آورد.(۱)
در مورد شهادت حضرت معصومه(س) همانند سایر مسائل مربوط به ایشان اختلاف هست و مشهور قائل به عدم شهادت ایشان هستند.
شاید بیماری حضرت(س) در اثر غم و اندوه از دست دادن اهل بیت خود و دیدن بدنهای پاره پاره برادران و برادرزادگان خویش را که ۲۳ نفر بودند باشد که به شدت غمگین شدند و در اثر آن بیمار گشتند.
📚منبع :
۱)بحارالانوار مجلسی، ج۵۷، ص۲۱۹
@TarikhEslam
5⃣تغسیل و تدفین #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها ؟!
✅در مورد تغسیل و تدفین حضرت معصومه(س) نقل شده است که؛
📋《لَمَّا تُوُفِّيَتْ فَاطِمَةُ(س) وَ غُسِّلَتْ وَ كُفِّنَتْ حَمَلُوهَا إِلَى مَقْبَرَةِ بابلان وَ وَضَعُوهَا عَلَى سِرْدَابٍ حُفِرَ لَهَا فَاخْتَلَفَ آلُ سَعْدٍ فِي مَنْ يُنْزِلُهَا إِلَى السِّرْدَابِ ثُمَّ اتَّفَقُوا عَلَى خَادِمٍ لَهُمْ صَالِحٍ كَبِيرِ السِّنِّ يُقَالُ لَهُ قَادِرٌ فَلَمَّا بَعَثُوا إِلَيْهِ رَأَوْا رَاكِبَيْنِ مُقْبِلَيْنِ مِنْ جَانِبِ الرَّمْلَةِ وَ عَلَيْهِمَا لِثَامٌ فَلَمَّا قَرُبَا مِنَ الْجِنَازَةِ نَزَلَا وَ صَلَّيَا عَلَيْهَا ثُمَّ نَزَلَا السِّرْدَابَ وَ أَنْزَلَا الْجِنَازَةَ وَ دَفَنَاهَا فِيهِ ثُمَّ خَرَجَا وَ لَمْ يُكَلِّمَا أَحَداً وَ رَكِبَا وَ ذَهَبَا وَ لَمْ يَدْرِ أَحَدٌ مَنْ هُمَا》
♦️وقتی حضرت فاطمه(س) وفات یافت بعد از غسل و تکفین او را به مقبره بابلان بردند و در کنار سردابی گذاشتند.
آل سعد (اشعری) با یکدیگر اختلاف کردند در این باب چه کسی سزاوار است در سرداب رود و فاطمه(س) را بر زمین بگذارد و به خاک سپارد؟
سرانجام اتفاق کردند که سیدی پرهیزکار و پیرمردی پارسا که به نام قادر معروف بود وارد سرداب شود و آن گوهر پاک را دفن کند.
وقتی به سراغ آن پیرمرد رفتند، در این هنگام از جانب ریگستان دو سوار که جلو دهان خود را بسته بودند به آن جا آمدند، و وقتی به جنازه حضرت فاطمه(س) رسیدند، از اسب پیاده شدند و بر او نماز گزارده و در سرداب رفتند و جسد مطهر او را دفن کردند و از سرداب خارج شدند و با کسی هم سخنی نگفتند و بر هیچ کس معلوم نشد که آن دو سوار چه کسانی بودند.(۱)
در منابع تاریخی و روایی نوشته نشده که این دو نفر چه کسانی بودند، اما طبق سیره ائمه اطهار(ع) شاید این دو نفر وجود مقدس امام رضا(ع) و امام جواد(ع) باشند كه برای شركت در مراسم كفن و دفن حضرت معصومه(س) به اعجاز امامت از خراسان و مدینه به سرزمین قم آمدند.الله عالم
📚منبع :
۱)بحارالانوار مجلسی، ج۴۸، ص۲۹۰
@TarikhEslam
6⃣قداست قم قبل از ورود #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها به شهر مقدس قم!
✅قم از دیر باز حتی قبل از ورود حضرت معصومه(س) به این شهر، مرکز تشیع و مهد علمی علما و فقهای نامی شیعه بود و جایگاه عظیمی در میان مسلمانان داشت.
اما با ورود حضرت معصومه(س) قم دارای جنبه مذهبی مخصوص شد و مرکز روحانیت شیعه قرار گرفت و عدهای از بزرگان علمای شیعه از آن جا برخاستند یا در آن اقامت کردند که امروزه به برکت این بانوی بزرگ، قم به یک مرکز بزرگ علمی، فرهنگی و پژوهشی دنیا تبدیل شده و صدها مدرسه علمی و مراکز تحقیقاتی و کتابخانههای مجهز مشغول فعالیتهای علمی و فرهنگی در حوزه اسلام و تشیع میباشد.
@TarikhEslam
7⃣زیارت نامه #حضرت_معصومه_سلام_الله_علیها ؟!
✅علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار روایتی را از علی بن ابراهیم قمی و او از پدرش ابراهیم بن هاشم و او از سعد بن سعد اشعری قمی و او از امام رضا(ع) نقل میکند که؛
امام رضا(ع) به سعد فرمود:
📋《يَا سَعْدُ، عِنْدَكُمْ قَبْرٌ مِنَّا!》
♦️ای سعد! از ما نزد شما قبری است!
سعد گفت :
پدر و مادرم به فدای تو باد! منظورتان فاطمه دختر موسی بن جعفر(ع) است؟
حضرت(ع) فرمود :
📋《نَعَمْ! مَنْ زَارَهَا عَارِفاً بِحَقِّهَا فَلَهُ الْجَنَّةُ》
♦️بله! کسی که با معرفت و شناخت ایشان را زیارت کند، پاداشش بهشت است.
سپس در ادامه فرمود :
هنگامی که به نزد قبر فاطمه معصومه(س) رفتی رو به قبله بايست؛ ۳۴ مرتبه الله اكبر، ۳۳ مرتبه سبحان الله، و ۳۳ مرتبه الحمد الله را بگو و سپس این زیارنامه را بخوان!
📜《اَلسَّلاَمُ عَلَى آدَمَ صَفْوَةِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَى نُوحٍ نَبِيِّ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَى إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَى مُوسَى كَلِيمِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِيسَى رُوحِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا خَيْرَ خَلْقِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا صَفِيَّ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِ اَللَّهِ خَاتَمَ اَلنَّبِيِّينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وَصِيَّ رَسُولِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا فَاطِمَةُ سَيِّدَةَ نِسَاءِ اَلْعَالَمِينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمَا يَا سِبْطَيْ نَبِيِّ اَلرَّحْمَةِ وَ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ اَلْجَنَّةِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا عَلِيَّ بْنَ اَلْحُسَيْنِ سَيِّدَ اَلْعَابِدِينَ وَ قُرَّةَ عَيْنِ اَلنَّاظِرِينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ بَاقِرَ اَلْعِلْمِ بَعْدَ اَلنَّبِيِّاَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ اَلصَّادِقَ اَلْبَارَّ اَلْأَمِينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ اَلطَّاهِرَ اَلطُّهْرَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا عَلِيَّ بْنَ مُوسَى اَلرِّضَا اَلْمُرْتَضَى اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ اَلتَّقِيَّ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا عَلِيَّ بْنَ مُحَمَّدٍ اَلنَّقِيَّ اَلنَّاصِحَ اَلْأَمِينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا حَسَنَ بْنَ عَلِيٍّ اَلسَّلاَمُ عَلَى اَلْوَصِيِّ مِنْ بَعْدِهِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى نُورِكَ وَ سِرَاجِكَ وَ وَلِيِّ وَلِيِّكَ وَ وَصِيِّ وَصِيِّكَ وَ حُجَّتِكَ عَلَى خَلْقِكَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ فَاطِمَةَ وَ خَدِيجَةَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ اَلْحَسَنِ وَ اَلْحُسَيْنِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ وَلِيِّ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا أُخْتَ وَلِيِّ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا عَمَّةَ وَلِيِّ اَللَّهِ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكِ عَرَّفَ اَللَّهُ بَيْنَنَا وَ بَيْنَكُمْ فِي اَلْجَنَّةِ وَ حَشَرَنَا فِي زُمْرَتِكُمْ وَ أَوْرَدَنَا حَوْضَ نَبِيِّكُمْ وَ سَقَانَا بِكَأْسِ جَدِّكُمْ مِنْ يَدِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْكُمْ أَسْأَلُ اَللَّهَ أَنْ يُرِيَنَا فِيكُمُ اَلسُّرُورَ وَ اَلْفَرَجَ وَ أَنْ يَجْمَعَنَا وَ إِيَّاكُمْ فِي زُمْرَةِ جَدِّكُمْ مُحَمَّدٍ ص وَ أَنْ لاَ يَسْلُبَنَا مَعْرِفَتَكُمْ إِنَّهُ وَلِيٌّ قَدِيرٌ أَتَقَرَّبُ إِلَى اَللَّهِ بِحُبِّكُمْ وَ اَلْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِكُمْ وَ اَلتَّسْلِيمِ إِلَى اَللَّهِ رَاضِياً بِهِ غَيْرَ مُنْكِرٍ وَ لاَ مُسْتَكْبِرٍ وَ عَلَى يَقِينِ مَا أَتَى بِهِ مُحَمَّدٌ وَ بِهِ رَاضٍ نَطْلُبُ بِذَلِكَ وَجْهَكَ يَا سَيِّدِي اَللَّهُمَّ وَ رِضَاكَ وَ اَلدَّارَ اَلْآخِرَةَ يَا فَاطِمَةُ اِشْفَعِي لِي فِي اَلْجَنَّةِ فَإِنَّ لَكِ عِنْدَ اَللَّهِ شَأْناً مِنَ اَلشَّأْنِ اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تَخْتِمَ لِي بِالسَّعَادَةِ فَلاَ تَسْلُبَ مِنِّي مَا أَنَا فِيهِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ اَللَّهُمَّ اِسْتَجِبْ لَنَا وَ تَقَبَّلْهُ بِكَرَمِكَ وَ عِزَّتِكَ وَ بِرَحْمَتِكَ وَ عَافِيَتِكَ وَ صَلَّى اَللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ وَ سَلَّمَ تَسْلِيماً يَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِينَ》
البته علامه مجلسی در کتاب تحفة الزائر پس از ذکر این زیارتنامه می نویسد :
محتمل است که زیارت از تتمّه حدیث نباشد و از تألیف علماء بوده باشد.(۲)
📚منابع :
۱)بحار الانوار مجلسی، ج۹۹، ص۲۶۶
۲)تحفة الزائر مجلسی، ص۶۶۶
@TarikhEslam