💠 فایده خلقت 🔸 هر فاعلی فعلی انجام می‎ دهد برای اینکه نقصی از نقص‎های خود را بر طرف کند یا کمالی بر کمالات خود بیفزاید. اگر فاعل کمال نامتناهی داشت و هیچ نقصی نداشت, این فاعل نه خلق می کند که سودی ببرد, [1] نه خلق می کند که جودی بکند! کار خدا «تا» بر نمی دارد, نه خلق کردم تا سودی ببرم, صحیح است; نه خلق کردم تا جودی کنم, صحیح است; برای اینکه او #جواد_بالذات است. 🔸 مرحوم صدوق (رضوان الله علیه) این بیان نورانی را در توحید از #امام_کاظم_سلام_الله_علیه نقل می کند سؤال کردند خدا جواد است یعنی چه؟ فرمود: «فَهُوَ الْجَوَادُ إِنْ أَعْطَی وَ هُوَ الْجَوَادُ إِنْ مَنَعَ»;[2] این جود یک وصف بیرونی نیست که خدای سبحان فاقد این وصف باشد که به وسیله آفرینش می ‌خواهد جواد بشود, بلکه جود فعل اوست و او منبع جود است. اگر یک موجودی #حقیقت_نامتناهی بود که هست, #کمال_نامتناهی بود که هست, خلق نکرد عالم را تا سودی ببرد, خلق نکرد عالم را تا جودی بکند, چون «فَهُوَ الْجَوَادُ إِنْ أَعْطَی وَ هُوَ الْجَوَادُ إِنْ مَنَعَ». 🔸 بنابراین او چون مبدأ خیر است «یترشح منه الخلق», نه اینکه خلق کرد تا ما عابد بشویم یا زاهد بشویم; لذا در سوره مبارکه «ابراهیم» مشخص کرد و فرمود: اگر همه شما کافر بشوید برای من فرقی ندارد,[3] برای اینکه من کار خود را انجام دادم; خدا چون کمال محض است, #فیض از او صادر می شود, نه اینکه فیض می کند تا به کمالی برسد. پس این نفع به فعل بر می گردد, نه به فاعل, چون #کمال_محض است می آفریند, چون حکیم محض است این کار او باید حکیمانه باشد. اگر سؤال کنید که #فایده_خلقت_انسان چیست؟ می فرماید من این خاک را می خواهم به عالم پاک ببرم, این حکمت است! من می خواهم این ناقص را کامل کنم, این حکمت است! جاهل را عالم کنم, این حکمت است! چون حکیم است, خلقت او روی مصالح است, چون غنی است مصالح به مخلوق برمی‌ گردد, نه به خالق! نه اینکه خلق کردم که سودی ببرم, نه اینکه خلق کردم که جودی ببرم. بیان بزرگان حکمت این است که خدا نه مستعیض است,[4] نه مستغرض; نه غرض دارد, نه عوض می طلبد, چون غنی محض است, هیچ غرض و عوضی نمی ‌خواهد, چون #کمال_صرف است همه این امور از او نشأت می گیرد. [1]. اشاره به مثنوی معنوی دفتر دوم، بخش36؛ «من نکردم امر تا سودی کنم ٭٭٭ بلک تا بر بندگان جودی کنم». [2]. التوحید (للصدوق)، ص373. [3]. سوره ابراهیم، آیه8. [4]. الحاشیة على الإلهیات (الملا صدرا)، ج1، ص262؛ «فهو مستعیض لیس بجواد و هذا التعریف أحسن مما ذكره فی الإشارات من قوله الجود...». #میلاد_امام_کاظم_علیه_السلام #صدور_فیض #حقیقت_نامتناهی #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 سوره مبارکه ذاریات جلسه 20 تاریخ: 1395/11/06 🆔 @a_javadiamoli_esra