▫️۲ 🔸توحید عینی و وحدت حقیقی اجتماعی در دوران ظهور، فراتر از وحدت اعتباری و توحید انتزاعی ⚡️پس حرکت اجتماعی دارد به سمت توحید می‌رود. یعنی آن نگاه تمدنی ظهور به سمت توحید رفتن اجتماع است. منتها نه توحید اعتباری، نه وحدت اعتباری که افراد کنار هم جمع بشوند. بلکه توحید حقیقی که ظهور حقیقت ولایی است در افراد افراد با هم متحد می‌شوند. ما در دایره ابدان مشکل در ابدان داریم که آن هم با ارتباط حل می‌شود. اما در دایره ای که یک قدم از بدن پا را فراتر بگذاریم، هر ارتباطی اتحاد است. ارتباطات یک قدم فراتر از بدن ارتباط بیرونی نیست. هر ارتباطی از درون است. اگر دو موجود با هم در دایره فراتر از بدن در نظام روحی و نفسی رابطه برقرار بکنند، این رابطه از درون دو وجود به هم مرتبط می‌شود. لذا الفاظ و اعتبارات، تمام این ها درنوردیده می‌شود. همه این ها درنوردیده می‌شود. حرکت کاروانی با «وحدت حقیقی اجتماعی بواسطه تبعیت از ولیّ الهی» به تحقق «توحید حقیقی» در کل نفوس انسانی میرسد، که فراتر از «وحدت اعتباری» و «توحید انتزاعی و اعتباری» است. ⚡️لذا اگر مرتبه ای از قیامت ظهور پیدا بکند، آنجا انسان می‌بیند که تکلم غیر از این تکلم اعتبارات است. تکلم اعتباری حد اعتبار و کلمه و معنا حد می‌زند به آن حقیقت. لذا محدودش می‌کند در القاء. اما تکلم با توجه به وضع الفاظ برای ارواح معانی (که مرحوم علامه مفصل بیان می‌کنند) مراتبی از تکلم است، اظهار ما فی الضمیر است. در آنجا همه الفاظ و اعتبارات درنوردیده میشود. آنجا انسان می‌بیند که تمام حقیقت «اظهار ما فی الضمیر» با ظهور کمالات الهی امام به تبعیّت از ایشان از نفوس انسان ها آشکار میشود، که «کلمات اعتباری در زبان ها» یک مرتبه از آن است، و مرتبه بالاتر از او در «وجود خود انسان ها» محقق میشود. ⚡️بمانند تعبیر قرآن در مورد «حضرت عیسی ع» وجودشان «کلمة الله» در اظهار مافی الضمیر میشود: «كَلِمَتُهُ أَلْقاها إِلى‏ مَرْيَمَ وَ رُوحٌ مِنْه‏»، «يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسيحُ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ». عیسی (علیه السلام) خودش کلمة من الله. حرف خداست. کلام الهی است. و بلکه عالم هستی کلمة الله است: «وَ لَوْ أَنَّ ما فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلامٌ وَ الْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ ما نَفِدَتْ كَلِماتُ اللَّه‏». وجود عالم کلمة الله است. فهم از این کلمه هم برای مستمع مناسب این کلمه می‌شود. همیشه مستمع فقط الفاظ اعتباری منشا ادراکش نیست. بلکه بسیاری از اوقات ارتباطات درونی اظهار ما فی الضمیر است. ⚡️همین امروز هم اولیاء الهی ارتباطاتشان بر اساس نظام کلمات نیست. این نگاه اگر در ادراک یوم الظهور محقق بشود، مثلا در روایت می‌فرماید ارتباطات امام با مؤمنین تابع ایشان، هیچ واسطه و برید و حاجب و اعتبارات و وسایلی غیر حقیقت نفس انسانی نیست، که در روایت میفرماید: 💫«إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ مَدَّ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِشِيعَتِنَا فِي أَسْمَاعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ حَتَّى لاَ يَكُونَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ اَلْقَائِمِ بَرِيدٌ يُكَلِّمُهُمُ فَيَسْمَعُونَ وَ يَنْظُرُونَ إِلَيْهِ وَ هُوَ فِي مَكَانِهِ». ⚡هیچ واسطه ای بین آن ها هر جای عالم که باشند، بین آن ها و قائم ع «برید و واسطه و حاجبی» در کار نیست. نگویید گوشی. این برید است. واسطه است. «يُكَلِّمُهُمُ فَيَسْمَعُونَ» حضرت می‌فرمایند، همه می‌شنوند. «وَ يَنْظُرُونَ إِلَيْهِ وَ هُوَ فِي مَكَانِهِ» با اینکه حضرت شخص است و مکان دارد، بدنش مکان دارد، اما شیعیان بدون برید، بدون واسطه، بدون حاجب می‌بینند. ⚡ لذا آن نظام دیدن و شنیدن با «مَدَّ اَللَّهُ فِي أَسْمَاعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ» است که در سمع و بصر این نفوس توسعه داده شده هست، نه در واسطه که واسطه بیاید اثر بگذارد. نه. مد الله فی اسماعهم و ابصارهم. امروز هم در سمع و بصر این توسعه وجود دارد ولی به کار گرفته نمی‌شود، در آن روز این توسعه با ارتقاء وجود شیعیان به کار گرفته می‌شود. ⚡️مقصودم از این روایت این است که نظام اجتماعی که می‌خواهد شکل بگیرد، تمدنی که می‌خواهد شکل بگیرد وراء همه این اعتبارات است، وراءحدودی است که در اعتباراتمان مجبور بودیم به آن تن در بدهیم. 👇👇👇

▫️۳ 🔸دین جدید در ظهور، یعنی عبور از مرتبه کف دین در حل نزاع، به مراتب متعالی آن در ارتباط با توحید ولایی در امام ⚡️آن موقع اگر می‌فرمایند حضرت دین خاصی می‌آوردکه وقتی می‌آورد بقیه می‌گویند این دین جدید است، جدید نیست، در بعضی روایات دیگر هم دارد. بلکه یک وقت دین بر اساس کف نزاع پیاده می‌شد، اگر دو نفر نزاع می‌کردند، آن کف دین حل مشکل این ها را محقق می‌کرد، یک موقع دین در اثر تعالی افراد در آن مرتبه متعالی اش محقق میشود، کف دین می‌شود مرتبه متعالی به لحاظ وسعتش. ⚡آن موقع کسانی که دین را به نگاه کف قبلی که کف نزاع بود آنجا بود که بینه و شهادت تاثیر داشت، اما در سقف متعالی اش که همه می‌شوند مظهر ولیّ، علم ولیّ مشکل گشای رفع نزاع است. همه تسلیمند آنجا و این را باور دارن دو این را می‌یابند. علم ولی که خطا و اشتباه درش نیست، متن واقع است، این علم ولی فقط این نیست که همه موکول بشود به اینکه ولی حکم بکند. بلکه در روایات دارد که همه کسانی که حاکمان حضرت هسند نگاهشان به علم ولی است. اگر جایی حکم را نداند، به کف دستش که نگاه می‌کند حکم برایش آشکار می‌شود. آن علم ولیّ را منتقل می‌کند و علم ولیّ است که همه جا کارگر است و توسعه پیدا می‌کند. 🔸عبور از کثرت های اعتباری و انانیت های افراد و انّیّت های اشیاء، با محبت شدید همه به «مَنِ الهی» در امام ⚡️در دوران ظهور کثرت ها به سوی وحدت سیر می‌کند. چطوری این واسطه می‌خواهد به سمت قیامت انسان را ببرد. توحید ولایی چطوری زمینه ساز توحید ربوبی می‌خواهد بشود. این بیان و این نظم را با این نگاه در نظر بگیرید. ⚡️در زمان ظهور منِ انسان ها که بر اساس حب ذات بود در نهایت توسعه و سعه اش قرار می‌گیرد. یعنی آن منی که ضیق بود گاهی در حد بدن من بود که من خودم را با این بدن تعریف می‌کردم، گاهی وسیع تر بود که خانواده من من است، گاهی در حد یک شهر بود که شهر خودم را من می‌دیدم، گاهی در حد یک کشور بود یا نژاد بود یا مرزهای دیگر، همه این مرزها در نوردیده می‌شود، من انسان به وسعت عالم می‌شود. ⚡️تعبیری که امام خمینی (رحمة الله علیه) گاهی می‌فرمودند که دو پادشاه در اقلیمی نگنجند و هفت درویش در گلیمی بخسبند. چون حدود منیت ها درشان رفع شده است. اتحاد بین این هاست. غیریتی نمی‌بیند بین خودش و او. آنجایی که در نظام ولایت و امامت تعریف می‌شود، شخصی که تابع است، هرچقدر امام جلوه بیشتری درش پیدا بکند، این محو تر شده است اختیارا و این کمال برایش محقق شده است. ⚡لذا جایی که امام جلوه گر است و امام دیده می‌شود، منیت ها در کار نیست. من ها توسعه یافته است. تصویر جامعه ای پر از محبت امام، که مثال نازلش در یک خانه هرچقدر محبت بیشتر باشد، منیت ها در افراد خانه کمتر است، نزاع ها کمتر است. هرچه محبت کمتر بشود، منیت ها بیشتر می‌شود. اگر محبت به اوج برسد یک حال فنا و توسعه است که هر کسی حرف دیگری حرف اوست و نزاعی بین این حرف ها در کار نیست. مثال نازلش است. در نظام محبت در رابطه با دوران ظهور به اوج خودش می‌رسد که نظام محبت وقتی به اوج رسید. تصویر جامعه ظهور با شدت محبتی که درش ایجاد می‌شود، با من های توسعه یافته ای که همه ظهور من ولیّ را دارند نشان می‌دهند که من اطلاقی است و تعین ندارد، همه شئون و مظاهر او می‌شوند، این رابطه با شدت محبت یک حقیقت واحدی را آشکار می‌کند. ⚡️اینکه از تمام کثرت های اعتباری عبور میشود، بخاطر وحدت و اتحادِ حقیقی با «محبت الهی در امام» است که با شدت محبتی که به «مَنِ اطلاقی الهی» در امام دارند، یک حقیقت واحدی را آشکار میکنند که اگر کسی بخواهد از بیرون ببیند یک حقیقت و شخصیت واحد میبیند، یک بدن و روح واحد می‌دید که بروز و ظهور یافته است و دیگر منیّت و تزاحم انانیت ها و اختلاف و نزاعی در نفوس انسانی میان هم نمی‌بیند. منیّت های افراد از بین میرود به واسطه اتصال نفوس انسانی به محبت الهی در امام و توسعه ذاتشان به سوی ظهور بینهایت «مَنِ الهی» در امام. ⚡️همچنین انّیّت های اشیاء هم از بین میرود بواسطه شهود سجده ملائکه مدبّره‌ی همه اشیاء در برابر امام. این می‌شود حقیقت روح جمعی یافتن با هستی که ایجاد می‌شود و همه حقایق را به یک حقیقت واحده تبدیل می‌کند و تمام استعدادهای انسانی در اثر از بین رفتن منیت ها و حدود و بدون اصطکاک به فعلیت می‌رسد. یعنی تمام استعدادها و قوای انسانی اولا پنهان نمی‌ماند، چرا؟ چون زمینه ظهورش استعداد قریب می‌کند آن را. ثانیا اغلب استعداهای ما و توانایی های ما صرف رفع مانع می‌شود الان. موانعی که تزاحم های انیت های افراد و انیتهای اشیاء... حتی اشیاء الان انیت دارند. اگر من می‌خواهم این عینک را این جا بردارم، انیت این باعث می‌شود بخش زیادی از انرژی من صرف غلبه بر وزن این بشود. 👇👇👇

▫️۴ ⚡️شما در ذهنتان اگر می‌خواهید یک عینکی ای یک صخره ای را جابجا بکنید، هیچ مزاحمت وزنی در این جابجایی نیست. اراده شما همانا، تحقق همانا، چون به اراده شماست او. به اراده شما خلق شده و به اراده شما جابجا می‌ود. به اراده شما مانده، به اراده شما می‌رود خیلی بحث زیبا می‌شود. منیت های افراد با آن توسعه من که من ولیّ است و از طرفی منیت های اشیاء بواسطه آن سجده ملائکه بر آدم و بر حقیقت انسانی در آن روز به اراده انسان می‌شود. این ظهور تامش در بهشت می‌شود. ⚡این مرتبه ظهورش در دوران ظهور می‌شود که در بهشت می‌فرمایند نامه نوشته می‌شود از خدای سبحان به بنده اش در بهشت «من الحىّ القيوم الذى لا يموت الى الحىّ القيّوم الّذى لا يموت اما بعد، فإنى اقول للشي‏ء كن فيكون و قد جعلتك اليوم تقول للشي‏ء كن فيكون‏» تو هم مظهر این شدی که تو هم بخواهی چیزی را اراده بکنی که بخواهی محقق بشود، همه آن به محض اراده محقق می‌شود. چون شانیت ایجاد می‌شود. عالم بهشت همه حقیقت بهشت، شأن انسان می‌شود. به شاء انسان لذا حقیقت انسان این توانایی و قدرتش است. امروز اگر این معارضات و تعارضها هست برای این است که انسان در دایره کمالی و قربی اش این کمال و قرب برایش ایجاد نشده است. و الا همین الان هم این امکان پذیر است. ⚡️اگر موسی کلیم عصا به اراده اش اژدها می‌شود، این از همان سنخ است. اگر دستش میشود نور سفید درخشان خیره کننده، اگر با زدن عصایش بر سنگ دوازده چشمه میجوشد، اگر با زدن عصایش به آب، دریا میشکافد، همه بخاطر آن است که انّیّت‌های اشیاء در برابر ولایت او از بین رفته است، و این شکوفایی عالم هستی با شکوفایی استعداد الهی در نفس موسوی است، که همه عالم تحت تسخیر او در آمده است. ⚡️همه اینها از همان سنخ است که آن چیزی که برای انبیاء و اولیاء و خواص در طول تاریخ بوده است، به لحاظ رشد نظام وجودی انسان ها آن می‌خواهد عمومیت پیدا بکند با مراتب انسان ها. مراتب هم دارد، برای همه هم یکسان نیست. اما مرتبه دارد. لذا هرچقدر اصطکاکات، مانعیت ها، منیت ها حذف بشود، سرعت به فعلیت رسیدن توانایی‌های انسان به اوج می‌سد. لذا دائما رو به اشتداد می‌شود. چون استعداد انسان هم رو به نامتناهی است، استعداد رو به نامتناهی باعث می‌شود هیچ حد یقفی نداشته باشد. هیچ حدی که آنجا بایستد نداشته باشد. ⚡و لذا دائما عالم باید کشش استعداد انسان را داشته باشد. عالم این کشش را دارد که انسان به عمق آن راه پیدا بکند، چون متصل است به خزائن الهی «وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلاَّ عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَعْلُوم‏»، این هم از جهت انسان اینگونه است که استعدادش «سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْض» است و این مقدار کشش ایجاد کرده تا به اینجا برسد. ⚡️ پس نوع وحدت و شدت آن در دوران ظهور بین انسان و جهان غیر قابل تصور است که چه حقیقتی را می‌خواد محقق بکند. یک وحدت حقیقی با ملات و مناط «محبت الهی»، که امری بسیار عظیم و خیره کننده است. اگر محبت به عالی ترین محبوب (در توحید ولایی، و از آن دریچه به توحید الوهی) تعلق بگیرد، این عمق و شدّت محبت چه حرکت عظیمی و شدت وحدتی میان انسانها و جهان ایجاد میکند، که تمام شرق و غرب عالم (خافقین) شأن آن مؤمنین عاشق و اهل کمال و سیروسلوک میشود، به مقدار آن محبتی که می‌یابند و صعود با قدرت محبت می نمایند. ⚡️محبت جزء قوای وجودی انسانی است که هیچ قوه ای به اندازه این توانایی ندارد که با صرف اینکه دل انسان پر بکشد به هر جایی انسان آنجاست.حشر با محبوب. حشر با محبوب به مقدار محبت است. اگر محبوب شد عالی ترین محبوب، اگر آنجا می‌خواهد پر بکشد به سمت توحید ربوبی، توحید ولایی پر پرواز انسان است به سمت توحید ربوبی. با این پر پرواز انسان می‌خواهد پر بکشد به توحید ربوبی. این عمق محبت و شدت محبت چه توانایی برای انسان ایجاد می‌کند و چه وحدتی بین هستی ایجاد می‌کند. اگر می‌فرمایند وقتی که اسرافیل خواست حقیقت خودش را به پیامبر اکرم نشان بدهد، خافقین (شرق و غرب عالم) را پر کرد، این یعنی یک شأن وجودی پیامبر که اسرافیل بود شرق و غرب عالم را پر کرد. اسرافیل از درون پیغمبر تجلی بر پیغمبر داشت. شأن وجودی پیغمبر اکرم بود که در عالم پر شده بود. ⚡افرادی که می‌شوند شأن این وجود، به همین مقدار خافقین شأنشان می‌شود. افق نهایی پیغمبر خافقین نبود، خافقین یک شأنش آن است. و انسان مومن و انسان اهل کمال و سیر و سلوک در زمان آخرالزمان این مرتبه را می‌چشد و می‌یابد به مقدار محبتی که پیدا می‌کند و می‌یابد و جلو می‌رود. 👇👇👇

▫️۵ ⚡️با این نگاه در نظر بگیرید که همه هستی می‌شود «امام نما» و همه افراد هرچقدر محو بودنشان در این حقیقت شدیدتر می‌شود، اطاعتشان نسبت به این حقیقت شدیدتر بشود، این حقیقت را بیشتر در وجودشان نمایش می‌دهند، آثار آن حقیقت هم بیشتر آشکار می‌شود. از جمله آثارش وحدت هستی است. افراد این اجتماع چه اجتماع و تمدنی را شکل می‌دهند. بحث فوق تمدن است. تمدن جمع شدن افراد و در نظام اعتباری دیدن این نگاه است که حداکثرش اتحاد است. اما وقتی بحث به وحدت هستی می‌رسد. غایت قصوی وحدت است نه اتحاد. اتحاد یک مرتبه است. چه برسد که پایین تر از اتحاد بخواهد این مسئله دیده بشود. ⚡️در دوران ظهور، علم و ارتباطات انسان ها با هم و با عالم هستی، همه با ارتباط باطنی و علم حضوری میشود ارتباطات بین موجودات با این نگاه وحدت چطور می‌شود؟ علم چطوری می‌شود ارتباطات چطوری می‌شود؟ همه از راه علم حضوری می‌شود. علم حصولی در دایره انتقال صورت و بیرون بودن است. باید شیءای بیرون باشد، صورتی از آن منتقل بشود، ممکن است خطای در دیدن یا شنیدن یا حاجب یا مانع ایجاد بشود. اما وقتی رابطه یک ارتباط اتحادی با هستی می‌شود، به علم حضوری میشود. ⚡️بعضی از این ادراکات افراد تجربه گر در برنامه‌ی تلویزیونی زندگی پس از زندگی نشان می‌دهد. مثلا در این تجارب مرگ موقت بیان میکنند که «در ارتباط با اشیاء می‌دیدم من درونش هستم. از درون آن دارم نگاه می‌کنم. هر ذره ای صدها ترابایت اطلاعات درش هست. همان خزائن که متحد و مرتبط است. من وقتی به او نگاه می‌کردم از درون او به او نگاه می‌کردم». این افرادی که یک قدم بر فرق عالم گذاشته اند می یابند که همه چیز حیات دارد و شعور دارد و با همه اتصال و ارتباط درونی دارد، و وقتی هر چیزی را درک میکند گویی از درون او دارد او را درک میکند و علم ما به او از درون وجود او شکل میگیرد و یک باب ارتباط با خزائن وجودی اوست که اینها دارند ادراک میکنند. ⚡️اگر این باور شکل بگیرد که انسان ها چگونه در کنار هم با همه هستی به یک وحدتی می‌رسند و یک زندگی در صلح کامل ایجاد میشود، این یک باب معرفتی برای افق آینده ماست. اینکه در زمان ظهور حیوانات به مثل ارتباطشان در کشتی نوح باهم صلح و انس می یابند «وَ اصْطَلَحَتِ السِّبَاعُ وَ الْبَهَائِم‏»، «تَصْطَلِحُ فِي مُلْكِهِ السِّبَاع‏»، چون همین خصوصیت در ارتباطات انسانی هم محقق می‌شود، که بخاطر همین ارتباط عمیق درونی و وحدت حقیقی بین همه نفوس و اشیاء و موجودات است. چون همه هستی شرح انسان است، أتزعم انک جرم صغیر و فیک انطوی العالم الأکبر. عالم هستی شرح انسان است. وقتی انسان شد موحد، عالم توحیدی نمایش داده می‌شود و دیده می‌شود و هست. ⚡️حالا شما عالمی را در نظر بگیرید که هر کسی به وسعت همه عالم هستی است و همه را از درونشان ادراک میکند. این «سعه وجودی افراد» است که در قیامت بهشتی به وسعت همه آسمانها و زمین از آن طلوع میکند «جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْض‏». 🔸در دوران ظهور، دولت اسماء الهی در نهایت مراتبش آشکار میشود ⚡️در دوران ظهور، سلطه توحید و دولت اسماء الهی بروز پیدا می‌کند. با اینکه فاعلیت الهی دائما تام بوده، اما اگر استعداد نباشد، قابلیت نباشد، دولت اسماء الهی محقق نمیشود. تحقق دولت اسماء کی محقق می‌شود؟ وقتی قابلیت به اوج می‌رسد. با این نظام وحدتی که در دوران ظهور محقق شد، قابلیت تحقق دولت اسماء الهی در اسماء مختلف ایجاد میشود. دولت اسم باطن. دولت اسم ظاهر. دولت اسم اول، دولت اسم آخر. حالا حساب بکنید که اگر دولت یک اسمی بخواهد آشکار بشود، یعنی سلطه و ظهور تام آن اسم. چقدر باید استعدادهای انسانی به مرتبه قریب به فعلیت رسیده باشد. وقتی فاعلیت و تحقق بخواهد شکل بگیرد، چقدر باید ابتلائات و سختی ها در دوره قبل شدت پیدا کرده باشد تا این آماده شده باشد. مثلا دولت اسم المنتقم به نهایتش می‌خواهد محقق بشود. وقتی دولت اسم المنتقم محقق شد، ظالمی باقی نمی‌ماند. ظهورِ دولت اسم المنتقم الهی در آن دوران، دیگر جای بروز هیچ ظلم و دشمنی و خباثت شیاطین انس و جن را باقی نمیگذارد. ⚡️اینکه غلبه‌ی دولت اسماء الهی محقق میشود، و در عین حال درندگیِ حیواناتِ درنده نیست و صلح میان حیوانات است، که غلبه اسماء و سبقت در غلبه و ظهور اسماء نسبت به هم نیست (مثلا اسماء جلالی در طبیعت گرگ و سَبُعیّت او غلبه بر اسماء جمالی در حیوانات اهلی نمیکند، بلکه باهم تصالح دارند)، چون مقام نهایی انسان کامل در «مقام حمد محض» (مقام محمود) در تمام شئون عالم هستی ظهور میکند. همان مقامی که در بهشت آخرین مرتبه کمالی بهشتیان می‌شود «آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمين‏». فقط «الحمد لله» است بدون بیان تسبیح (فراتر از ذکر حمد همراه تسبیحی که موجودات در حدود دنیایی داشتند: «وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِه‏»). 👇👇👇

▫️۶ ⚡️مقام نهایی بهشت تحقق حمد بدون تسبیح است. چون تسبیح در حمدی بود که حد داشت، و با تسبیح از آن حد منزّه میشد. اگر حمد از حدود بالاتر رفت، «حمد مطلق» می‌شود (که همان منزلت «سوره حمد» و «مقام محمود» مختص مقام تام انسانی در «محمّد و آل محمّد» و همه اولیاء محمّدیین در امت ایشان است: «يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُودا»). این ها از آن سنخ هستند. درندگی ها و تعارضها و نزاع ها در دایره حدود محقق می‌شود. وقتی حدود برداشته می‌شود، تصالح و وحدت و محبت جای آن را پر می‌کند و آن نظام در «حمد و حب و وحدت محض» فوق این نظامِ بروز نزاع ها و محدودیت ها است. ⚡اسماء الهی که دولتشان تجلی می‌کند، یکی از مظاهر دولت آن اسماء هم در اسم «لَا يَشْغَلُهُ شَأْنٌ عَنْ شَأْن‏» است. بر خلاف دورانهای قبلی که در مظاهر وقتی غلبه‌ی اسمی تجلی می‌کرد مانع ظهور اسم دیگر بود. وقتی در سبقت اسماء آنی که سبقت می‌گیرد مدبر امر است «فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً * فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً»، اما در دورانی که مظهریت «لَا يَشْغَلُهُ شَأْنٌ عَنْ شَأْن‏» است این سبقت ها مزاحمتی در تدبیر امر و غلبه یکی بر دیگری ندارد، بلکه همه باهم تحت «اسم جامع الهی» در «شأن انسان کامل شدن» تدبیر میشوند. 🔸 🔸هر اطاعتی برای رسیدن به ملکه اطاعت و امر پذیری نسبت به روح امام است، که وحدت و شأنیت تحقق یابد ⚡️سوال: با وجود این منیت ها در وجود ما چطور میتوانیم به آن ارتباط با امام برسیم؟ ⚡️پاسخ: هر اطاعتی در وجود ما، برای تحقق اراده امام است در وجود ما، به همین نسبت مرتبه ای از شأن امام شدن را در وجودمان تحقق بخشیده ایم. «شأنِ امام» یعنی اراده او در این صحنه حاکمیت دارد. این اطاعت از اعتبار شروع میشود اما همین اطاعت بظاهر اعتباری به میزان مراتب خلوصش به حقیقت آن شأنیتِ امام شدن میرساند. هرچقدر اطاعت درونی‌تر و دقیقتر بشود، شأنیت حقیقی تر میشود. ⚡️به تعبیر علامه طباطبایی، اطاعت ها نسبت به «انسان کامل» برای این است که «ملکه اطاعت و امر پذیری (ائتمار)» ایجاد شود. یعنی وجودِ این شیعه طوری بشود که به محض امرِ امام بشود اطاعت و تحققِ آن در وجودِ این شیعه. مثل بدنِ امام بشود (طبق بیان روایات) که وقتی روح امام اراده کرد، همان آن در او محقق بشود. وقتی مثل بدنِ امام شد، این اتحاد و شأنیت حقیقی میشود، بدنِ امام که «شأنِ امام» است، این شیعه هم به همان نسبت «شأنِ امام» میشود. ⚡️آن موقع، دیگر شیعه هیچ عملی را هم فخر خودش نمی بیند و مال خودش نمیداند (که عجب و غرور و ناخالصی بیابد)، بلکه همه را تحت مالکیت و عنایت و اراده امام میداند. عملش را تحت مالکیت امام می بیند، که تلاش میکند خلوصی ناب طبق رضایت امام بیابد که امام آن را عمل خود بداند و در صحیفه امام ثبت شود، و جزایش هم بر اساس اراده امام داده میشود. ⚡️امام در مقام و مرتبه اش سعه دارد و شامل بقیه است و شیعیانِ نابش حدود و ظهور نور اویند. مثلا شما یک حقیقت «منِ شامل» دارید، که مرتبه بدنی‌تان یک ظهور شما است، مرتبه خیالی و مثالی‌تان یک ظهور شماست، مرتبه عقلی‌تان یک ظهور شماست، اینها مراتب شئون شما هستند. یکجا دارید حرف علمی دقیق میزنید از شأن عقلی‌تان، یکجا دارید با بچه ای بازی میکنید از شأن خیالی‌تان، یکجا دارید غذا میخورید از شأن بدنی‌تان، اینها همه شئون شما هستند. سعه‌ی «من» شما نسبت به همه اینها گسترده است. نه ضیق آن شئون «من» شما را ضیق میکند، نه وسعتِ آن شئون به شما سعه میدهد، بلکه همه اش تحت وجود شما هستند. امام، نسبت به هستی اینگونه است، دامنه وجودیش احاطه به همه هستی دارد، و همه هستی دامنه وجودش میشوند. 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸جلسه 11👆 🌙پنجشنبه ۹ اردیبهشت ١۴٠٠ ⚡️جلسه 41 از ابتدای بحث مجموعه جلسات #انسان_شناسی_قرآنی #نظام_اندیشه_اسلامی ٢ ⚡️ظهور مسیر حرکت حیات انسان بود، و قیامت محل استقرار حیات انسانی است ⚡️سیر انسان بسوی نامتناهی ⚡️حقیقت مرگ چیست؟ ⚡️اجل معلق و مقدر قابل تغییر، و اجل مسمی مقضی عندالله بدون تغییر ⚡️عبور از مرگ با سه قوه الهی؛ قوه دافع و راننده از مراتب قبلی، و قوه جاذب و کشنده بسوی مراتب کمالی بعدی، و قوه مصاحب و همراه در عبور ⚡️یک راه شناخت آخرت و ورود به آن، شناخت دنیاست ⚡️همه موجودات حشر دارند، اما بعث مختص انسان است، و همه عالم هستی به تبع انسان بعث می یابند 📌خلاصه نکات جلسه ۱۱👇 🌐 eitaa.com/abedini/2325 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

بسم الله 🔸خلاصه نکات جلسه 11 #انسان_شناسی_قرآنی #استاد_عابدینی ▫️١ 🔸ظهور مسیر حرکت حیات انسان بود، و قیامت محل استقرار حیات انسانی است ⚡️ظهور و سیر مباحث سابق، همه مسیرهایی بسوی تحقق کامل حیات شکوفای انسانی در معاد و قیامت هستند که آنجا حیات انسانی به محل استقرار نهایی کمالاتش میرسد. ⚡️انسان از همان ابتدا که ابلیس درصدد وسوسه و فریب او در آمد، به او گفت آیا تو را راهنمایی کنم به «سلطنت بدون منازع و نامتناهی» و «حیات جاوید و نامتناهی». شیطان میدانست این دو طلب و تمنای «مَنِ عالی انسان» است که در صیروت بسوی بهشت نامتناهی قیامت به آنها میرسد که «لهم مایشائون فیها» و «هم فیها خالدون» دو قدرت نامتناهی و حیات نامتناهی دغدغه روحش آنجاست، شیطان آمد با فریبش محل پاسخ دادن به این دو نیاز و تمنای انسان را در بدن زمینی و عالم بدن معرفی کرد، که در زمین و مطامع زمینی دنبال قدرت نامتناهی زمینی و حیات نامتناهی زمینی بگردد. انسان در حرکت بسوی خدا، سیر عود و بازگشت و صعود بسوی خدا دارد، که این حرکت را معادِ انسان میدانیم. نقطه آغاز معاد را به وجهی میتوانیم آغاز حرکت عود از اسفل السافلین بسوی خدا و صعود و صیرورت الی الله بدانیم (که معنای عام معاد است در اصطلاح فلسفی)، ولی به وجهی هم به تعابیر نقلی، معنای خاص معاد را داریم، که آغاز معاد را از انتهای حیات زمینی و ورود به عالم برزخ و اولین منازل آخرت در احتضار و عالم قبر و ... بدانیم، و به تعبیر معنای اخص، آغاز معاد و قیامت را پس از انتهای برزخ و آغاز یوم البعث بدانیم. 🔸سیر انسان بسوی نامتناهی ⚡️انسان حرکتش با سیری که در دنیا آغاز میشود، این سیر انسان تمام نمیشود و بسوی نامتناهی ادامه دارد. انسان یک سیر دوری مطابق مراتب مخلوقات مختلف در دنیا دارد، که «مَن های مختلف مطابق مراتب خلقتش دارد»، به مانند جمادات و نباتات و حیوانات مراتب حیات دوری دنیایی را در هر کدام از این «من ها» دارد، اما از آنجا که انسان دارای وجود جامع است، علاوه بر آن مراتب تمام مخلوقات، به مراتب مافوق آنها هم بسوی نامتناهی و «مَن عالی الهی» راه دارد و محدود به حد مخلوقات نیست، که این یک سیر خطی بسوی نامتناهی خواهد بود و حدی در آن ندارد و هرگز متوقف نمیشود. و همه موجودات دیگر به حسب ارتباطی که با حقیقت انسان کامل پیدا میکنند، میتوانند به واسطه روح انسان کامل بسوی نامتناهی حرکت کنند. ⚡️نطفه شکوفایی آخرت و بذر آغاز حرکت انسان در دنیاست، اما محل شکوفا شدن و همه آثار حیات انسان در قیامت محقق میشود. 🔸حقیقت مرگ چیست؟ ⚡️علامه طباطبایی کتاب رساله انسان بعد از دنیا را با این عنوان شروع میکنند، که حقیقت مرگ چیست. انسان حقیقتش باقیست، اما بدن در مرگ میمیرد. ⚡️قرآن میفرماید: «ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّى‏» (احقاف 3)، این خلقت مراحل آسمانها و زمین و آنچه بین آندوست، همه خلقتی به حق است و به اجل مسمّی است، که این «اجل مسمّی» حقیقت نهایت و ثبات و قرارگاه موجودات عندالله است، کما اینکه در آیه دیگر میفرماید این «اجل مسمی» «عندالله» است: «هُوَ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ طينٍ ثُمَّ قَضى‏ أَجَلاً وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ» (انعام 2). ⚡️ به همین منوال انسان هم در سیر بالحق و بسوی خدایش، جسدش که جنبه خلقت زمینی اوست، این جسدش مرگ و فوت و رسیدن به قرارگاهش در اجساد مطهره دارد، و روحش که جنبه آسمانی اوست قبض روح دارد در سیر بالحق بسوی قرارگاهش در ارواح رابحه عندالله دارد، و هم نفسش که جنبه بین آسمان و زمین اوست (حیثیت تدبیر روح نسبت به جسد) وفات و توفّی نفس دارد در سیر بالحق بسوی قرارگاهش در نفوس صالحه الهی، کما اینکه در روایت تعقیبات نماز ظهر در فلاح السائل (ص 173 و 174) از حضرت زهرا (سلام الله علیها) به این سه مرتبه حرکت بسوی قرارگاه مراتب وجودی انسان اشاره شده است: «إِذَا تَوَفَّيْتَ نَفْسِي وَ قَبَضْتَ رُوحِي فَاجْعَلْ رُوحِي فِي الْأَرْوَاحِ الرَّابِحَةِ وَ اجْعَلْ نَفْسِي فِي الْأَنْفُسِ الصَّالِحَةِ وَ اجْعَلْ جَسَدِي فِي الْأَجْسَادِ الْمُطَهَّرَة»، و «حَظّاً مِنْ رِضْوَانِكَ وَ بُشْرَى مِنْ كَرَامَتِكَ قَبْلَ أَنْ تَتَوَفَّى نَفْسِي وَ تَقْبِضَ رُوحِي وَ تُسَلِّطَ مَلَكَ الْمَوْتِ عَلَى إِخْرَاجِ نَفْسِي بِبُشْرَى مِنْك‏». 👇👇👇

▫️۲ ⚡️تعبیر علامه طباطبایی در ذیل آیه 3 سوره احقاف اینطور است: «كما أن المقادير تدفعها من ورائها كذلك الآجال (و هي آخر ما ينتهي إليه وجود الأشياء) تجذبها من أمامها كما يدل عليه قوله تعالى: «ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّى وَ الَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ»: الأحقاف- 3، فإن الآية تربط الأشياء بغاياتها و هي الآجال، و الشيئان المرتبطان إذا قوي أحدهما على الآخر كان حاله بالنسبة إلى قرينه هو المسمى جذبا و الآجال المسماة أمور ثابتة غير متغيرة فهي تجذب الأشياء من أمامها و هو ظاهر. فالأشياء محاطة بقوى إلهية: قوة تدفعها، و قوة تجذبها، و قوة تصاحبها و تربيها و هي القوى الأصلية التي تثبتها القرآن الكريم غير القوى الحافظة و الرقباء و القرناء كالملائكة و الشياطين و غير ذلك.». 🔸اجل معلق و مقدر قابل تغییر، و اجل مسمی مقضی عندالله بدون تغییر ⚡️یک اجل معلق داریم، یک اجل مسمی داریم. اجل مسمی به تعبیری که در آیات آمده است «و اجل مسمی عنده» چون عنده است ثبات دارد. چون «ما عند الله باق» است. اجل ما عندکم نیست که نفاد و پایان داشته باشد « ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باق‏». «اجل ما عند الله» است لذا ثبات دارد و تغییر پذیر نیست. درروایات هم فرمودند که اجل مسمی تغییر پذیر نیست. مثل عالم قضا و عالم قدر. یک عالم قدر داریم که مقدرات ما در عالم قدر به نحو لوح محو و اثبات است. اجل معلق مربوط به عالم قدر و لوح محو و اثبات است. ⚡️همه عالم این اجل مسمی را دارند، اجل مقدر را هم به لحاظ عالم ماده و آنجایی که در لوح محو و اثبات هستند دارند. این مربوط به عالمی است که پای استعداد و قوه درش هست. لذا اجل مربوط به اینجا زمان بر است. یک حدودی را شامل می‌شود. اما آیا نظام مجردات هم اجل دارند، بعد بحثش را عرض خواهیم کرد. بله، اجل دارند. و ما خلقنا السماوات و الارض... بحث سماوات، مراتب باطنی عالم را شامل می‌شود، دون عرش و کرسی می‌شود سماوات هم که مراتب تجردی عالم هستند، و «ما بینهما»، اجل دارند. 🔸عبور از مرگ با سه قوه الهی؛ قوه دافع و راننده از مراتب قبلی، و قوه جاذب و کشنده بسوی مراتب کمالی بعدی، و قوه مصاحب و همراه در عبور ⚡️مرحوم علامه در ادامه می‌فرمایند اجل مسمّی از جلو می‌کشد همه موجودات را. بواسطه اینکه غایت نهایت شیء بود، کمال شیء بود، از جلو این کمال دارد انسان را می‌کشاند. «تجذب الاشیاء من امامها». ⚡️«فالأشياء محاطة بقوى إلهية» قوایی الهیه محیط بر اشیاء هستند. «قوة تدفعها»، قوه ای که دارد او را از عالم ماده دورش می‌کند. اینجا نمان. دائما فعلیت بعد از استعداد، این ها دفع از عالم ماده است. هر فعلیتی که ایجاد می‌شود او را از عالم ماده عبور میدهد. یک قوه ای هم جاذب است: «و قوة تجذبها» قوه ای که غایتش بود او را می‌کشاند و جذب می‌کند. تمام روایات این را دارند که حرکت در قیامت هم یک سائق دارد که از پشت او را هل میدهند، هم قائد دارد که از جلو او را می‌کشند. ⚡️اگر عمر انسان تمام شده باشد و اجل رسیده باشد، انسان از عالم دنیا دیگر بهره ای ندارد، باید برود. از آن طرف وقتی انسان مطابق عالم آخرت نشده است، عالم آخرت او را نمی‌پذیرد. اساسش بر این است که این تمام شده است، می‌گوید برو، استعدادی برای تو نمانده که به فعلیت برسد، از طرفی ملائکه از آن طرف می‌گویند او مهیا نیست. این می‌زند به پشتش که برو بیرون از دنیا، و آن دیگری به صورتش میزند که تو نیا چون آمادگی و سنخیت با این عالم نیافتی. منتها زدن زدن ملائکه است: «فَكَيْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُم‏» (محمد27). این زدن دو سیلی از رو (وجوههم) و پشت به او (ادبارهم)، باعث می‌شود شدت عدم آمادگی او شدت عذاب قبر را محقق می‌شود. این میزند چون اینجا جا ندارد و آن میزند که آنجا راه ندارد، و این ها عذاب قبر او را شکل می‌دهد: «وَ لَوْ تَرى‏ إِذْ يَتَوَفَّى الَّذينَ كَفَرُوا الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَريق‏» (انفال 50). ⚡️پس انسان در حرکت کمالی اش، قوه ای دارد او را می‌راند. می‌خواهد این فعلیت پیدا بکند و جلو برود. و قوه ای دارد که او را جذب میکند. هم چنین «و قوة تصاحبها و تربيها» یک قوه ای هم همراهش است که این را مصاحبت می‌کند و رشد می‌دهد که برسد. این در تمام لحظه لحظه زندگی ما محقق است. اجل اینطوری شکل می‌گیرد. ⚡️این سه قوه سه قوه ای هست که مرتبط با حرکت رسیدن انسان به نهایت کمالش و اجلش است. این سه قوه. قوه ای که جذب می‌کند، قوه ای که دفع می‌کند، قوه ای که همراه اوست. 👇👇👇

▫️۳ 🔸یک راه شناخت آخرت و ورود به آن، شناخت دنیاست ⚡️اگر کسی حیات دنیا را بشناسد یقین می‌کند که باید معاد باشد. «وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولى‏ فَلَوْ لا تَذَكَّرُون‏» (واقعه 62). چون در این دار و نشئه اولی واقع شدید. پس چرا به آخرت متذکر و منتقل نمی‌شوید؟ چون کفایت می‌کرد خود همین. راه ورود به آخرت عبور از دنیاست. راه شناخت آخرت شناخت دنیاست. پس اگر انسان می‌خواهد آخرت را بشناسد، راهش شناخت دنیاست. اگر انسان می‌خواهد به آخرت برسد، عبور از دنیاست. حالا چه با موتوا قبل ان تموتوا اختیارا و چه با موتوا اضطرارا. اگر موتو اختیاری بود که انسان قبل از اینکه بمیرد خودش لوازم تعلق به دنیا را می‌راند در وجود خودش، انسان آخرتی در دنیا محقق می‌شود. 🔸همه موجودات حشر دارند، اما بعث مختص انسان است، و همه عالم هستی به تبع انسان بعث می یابند ⚡️حقیقت همه هستی اجل دارد و خلیفة الله انسان است. انسان همه هستی را با خودش همراه می‌برد و به کمال نهایی خود آن ها می‌رساند. کمال نهایی انسان کمال نهایی همه هستی است. لذا آن چیزی که انسان را جذب می‌کند همه هستی را بواطه انسان جذب می‌کند و انسان قافله سالار هستی است در رساندن موجودات به کمالی که با شکستن حدودشان محقق می‌شود. خود انسان حد ندارد که شکسته بشود اما موجودات دیگر حد دارند، با تعلق به وجود انسان حدشان شکسته می‌شود و به سمت معاد حرکت کنند. اذا الوحوش حشرت، حشر غیر از بعث است. تنها موجودی که بعث دارد انسان است. اگر جن هم دارد آن طفیلی است و خیلی قابل ذکر نیست. ولی به تبع بعث انسان، همه هستی بعث پیدا می‌کند. و الا بعث استقلالی برای هیچ موجود دیگری نداریم. بعث فقط مربوط به انسان است. تمام موجودات به تبع تعلق به انسان، حتی مجردات، بعث پیدا می‌کنند. الان می‌گوییم انسان. به عنوان حقیقت جامع می‌گیریم. چون نهایت انسان آن فصل اخیر انسان حقیقت انسان است. 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸کتاب جدید «شاگردپروری» اثر #استاد_عابدینی 📝یادداشت #استاد_طاهرزاده در مورد کتاب #شاگردپروری 👇 "... استاد با چنین منظری، حضور خود را نسبت به شاگردش، حضوری گسترده می‌یابد و هم شاگرد متوجه می‌شود نسبتی وجودی با استاد خود دارد که این فراسوی رابطه مفهومی با مطالبی است که استاد در اختیار او گذارده است." 📖کتاب شاگردپروری جدیدترین اثر استاد گرامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا عابدینی است که به همت هسته منظومه فکری علامه طباطبایی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام و نشر معارف چاپ و توزیع عمومی شده است. 📌برای خرید کتاب با تخفیف 30 درصد میتوانید تا پایان ماه مبارک رمضان به این👇 لینک مراجعه کنید: 🌐 patoghketab.com/?p=161505 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

#اطلاعیه 🔸 امروز چهارشنبه درس انسان شناسی تعطیل است. 🔻روند ادامه این مباحث (جلسه 15 به بعد) در آینده اعلام خواهد شد. (ان شاء الله بعد از ماه مبارک) 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸برنامه #نسیم_ربانی (٢۳)👆 سخنان قرآنی #استاد_عابدینی 🌟 حقیقت شب قدر، تنزل تمام امر و جریان قرآن بر قلب امام عصر که قطب قرآن است 🔻 پخش شبکه قرآن سیما، یکشنبه ٢٨ اردیبهشت ٩٩ ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸برنامه #نسیم_ربانی (٢۳)👆 سخنان قرآنی #استاد_عابدینی 🌟 حقیقت شب قدر، تنزل تمام امر و جریان قرآن بر قلب امام عصر که قطب قرآن است 🔻 پخش شبکه قرآن سیما، یکشنبه ٢٨ اردیبهشت ٩٩ ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸دعامون آخرای شب قدر اینگونه باشه 👆 #استاد_عابدینی 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸جلسه 1 سخنرانی #استاد_عابدینی 🔻 با موضوع «تواصی» 🔻شام پنج‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ١۴٠٠، شب ٢۴ ماه رمضان المبارک ١۴۴٢ 🔹هیأت آنلاین میثاق با شهدا، دانشگاه امام صادق علیه السلام 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸جلسه 2 سخنرانی #استاد_عابدینی 🔻 با موضوع «تواصی» 🔻شام جمعه ۱۷ اردیبهشت ١۴٠٠، شب ٢۵ ماه رمضان المبارک ١۴۴٢ 🔹هیأت آنلاین میثاق با شهدا ، دانشگاه امام صادق علیه السلام Misaq.ir @Misaq_ba_shohada 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini

🔸جلسه 3 سخنرانی #استاد_عابدینی 🔻 با موضوع «تواصی» 🔻شام شنبه ۱۸ اردیبهشت ١۴٠٠، شب ٢۶ ماه رمضان المبارک ١۴۴٢ 🔹هیأت آنلاین میثاق با شهدا ، دانشگاه امام صادق علیه السلام Misaq.ir @Misaq_ba_shohada 🔸 ✅ کانال استاد عابدینی 🔸 @abedini