♦️پاسخی به شبهه طرفداران اقتصاد بازار آزاد؛ قیمت ها دست خداست! چرا از روایات باب تسعیر نمیتوان "دست پنهان بازار آدم اسمیت" و "رها سازی قیمت در بازار" را نتیجه گرفت؟ eitaa.com/m_amin_rezai/3749 ▪️بعد از تشکیل بازار در مدینه بعضی از پیامبر ص خواستند قیمت هم مشخص ایشان این کار را انجام نداد و در بعضی روایت هست که بدعت خواند( روایات باب تسعیر) بعضی از معتقدین به بازار آزاد از این استفاده کردند که ببینید پیامبر ص مثل آدم اسمیت کشف قیمت‌ها را برعهده دست پنهان بازار گذاشته و خودش ورود نکرده است! #جواب این شبهه این است 1⃣ اسلام برای بایع، مبیع، بیع شرایطی مقرر کرده است. 🔻۱: بایع و مشتری( متبایعین) که بلوغ، رشد و سفیه نبودن شرط است 🔻۲:ثمن و مثمن( مبیع، کالا) یکی از شرایط معامله صحیح این است مبیع مالیت داشته باشد یعنی برایش منفعت حلال عقلایی بشود تصور کرد( رجوع کنید به مکاسب شیخ انصاری) لذا در اقتصاد اسلامی شراب، خوک، مواد الکلی و...اساسا مالیت ندارند و داخل بازار اسلامی قرار نمیگیرند. 🔸شراب و مواد الکلی بخش قابل توجهی از اقتصاد دنیا را در بر میگیرد( در اروپای شرقی میانگین۱۷ لیتر برای هر نفر در سال) صنعت پورن در ۲۰۱۲ در جهان گردش مالی آن ۱۸۶ ملیارد دلار بوده، سهم آن در اقتصادهای اول دنیا مثل چین و آمریکا و.. بالاست.( آمار b2n.ir/f27025) لذا در اقتصاد اسلامی علاوه بر نظارت بر بازار( مخالف نظر آدام اسمیت) اساسا اجازه نمیدهد بعضی از جنس ها به عنوان کالا وارد باز شود و اساسا برایش مالیت قائل نیست. شیخ انصاری در مکاسب محرمه( ج۱ مکاسب شیخ انصاری) فهرستی از این امور را ذکر کرده است.علاوه بر این بر خلاف نئولیرالیسم که همه چیز را سرمایه ای میکند اسلام(قانون اساسی)بخشی از خدمات اجتماعی مثل آموزش و درمان را به جای واگذار کردن به بازار وظیفه حاکمیت میداند. 🔻۳: بیع( فرایند خرید فروش) اسلام بعضی بیع ها مثل معامله ربوی، غرری در اشکال مختلف مثل قمار و..‌.اساسا باطل میداند. درباره معاملات ربوی که در اقتصاد امروز جهان بخاطر اینکه بدهی قبل از تولید قرار گرفته ( رجوع به کتاب نامه های اقتصادی به دخترم) ربا اصل و اساس اقتصاد دنیا را تشکیل داده در نگاه اسلامی معامله ربوی معادل زنا با محارم در خانه خداست! قمار که امروز بخش قابل توجهی از اقتصاد جهان را شامل میشود در اسلام کاملا مذموم است. اقتصاد لیبرال که معالمه ربوی را می پذیرید یا شراب، خوک و... را کالا میداند که تاثیر زیادی در gdp تولید ناخالص ملی کشورها دارد با اقتصادی که اساسا اینها را جز بازار خود نمیداند این بازار هر دو یکی هستند؟ یا ماهیتا ما دو بازار داریم؟ 2⃣پیامبر بر بازار نظارت داشت. از غش نهی شدید میکرد و با احتکار مبارزه میکرد. امیرالمؤمنین ع:فَامْنَعْ [مِنَ] اَلاِحْتِكَارِ فَإِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَ مَنَعَ مِنْهُ»؛ از احتكار جلوگیری کن چرا که پیامبر از آن منع کرد پيامبر ص: مَن جَمعَ طَعاما يَتَربّصُ بهِ الغَلاءَ أربَعينَ يَوما فقد بَرِئَ من اللّه ِ و بَرِئَ اللّه ُ مِنهُ هر کس خوراكى را به اميد گران شدن چهل روز انبار كند از خداوند برى شده و خدا نيز از او برى و بيزار است 3⃣ بخشی از فقها فتوا دادند اگر رها شدن بازاربواسطه احتکار و...به اجحاف به مشتری بینجامد باید حاکمیت ورود کند 🔻 صاحب مفتاح الکرامه: اگر فروشنده قیمت را ظالمانه تعیین کند؛ حاکم شرع، به قیمت‌گذارى می‌پردازد، زیرا این کار فروشنده موجب ضرررسانى به دیگران است که شرع، آن‌را نپذیرفته است. (مفتاح الکرامه، ج ‌۴، ص ۱۰۹.) 🔻امام خمینى: قیمت‌گذارى، در ابتدا جایز نیست؛ لیکن اگر فروشنده اجحاف کند، به ناچار باید قیمت را کاهش دهد، وگرنه حاکم شرع، او را ناچار می‌کند که کالا را به قیمت آن سرزمین یا به صلاح‌دید حاکم، بفروشد. پس روایات دلالت کننده بر جایز نبودن قیمت‌گذارى، شامل این قبیل نمونه‌ها نمی‌شوند؛ زیرا در این حال، قیمت نگذاشتن، به احتکار منجر می‌شود، همان گونه که اگر فروشنده براى فرار از فروش کالا، قیمت را چنان تعیین کند که هیچ کس نتواند آن‌را بخرد، بدون اشکال حاکم شرع، حقّ تصمیم‌گیرى دارد و آن روایات، شامل این حالت نمی‌شود. (کتاب البیع، ج ‌۳، ص ۶۱۳) ⬅️با در نظر گرفتن همه این موارد در بازار اسلامی به دوش قیمت واگذار شده به خریدار و فروشدا لذا پیامبر در قیمت گذاری ورود نمی‌کرد. ببینید چه فاصله ای است بین آنچه در روایات باب تسعیر و منع قیمت گذاری ذکر شده با آنچه آدم اسمیت و طرفداران بازار آزاد طرح می‌کنند. همسان دیدن این دو و سو استفاده از آن خصوصا در جامعه سرمایه داری حقیقتا ظلم به پیامبر ص و مردم است. ✍ #محمدامین_رضایی @m_amin_rezai