#حکمت 23 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ يُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ.
و درود خدا بر او، فرمود: ڪسى ڪه ڪردارش او را به جايى نرساند، افتخارات خاندانش او را به جايى نخواهد رسانيد.
#حکمت 24 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مِنْ كَفَّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ، إِغَاثَةُ الْمَلْهُوفِ وَ التَّنْفِيسُ عَنِ الْمَكْرُوبِ.
و درود خدا بر او، فرمود: از ڪفّاره گناهان بزرگ، به فرياد مردم رسيدن، و آرام ڪردن مصيبت ديدگان است.
#حکمت 25 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): يَا ابْنَ آدَمَ، إِذَا رَأَيْتَ رَبَّكَ سُبْحَانَهُ يُتَابِعُ عَلَيْكَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِيهِ، فَاحْذَرْهُ.
و درود خدا بر او، فرمود: اے فرزند آدم زمانى ڪه خدا را مىبينى ڪه انواع نعمت ها را به تو مىرساند تو در حالى ڪه معصيتڪارے، بترس.
#حکمت 26 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مَا أَضْمَرَ أَحَدٌ شَيْئاً إِلَّا ظَهَرَ فِي فَلَتَاتِ لِسَانِهِ وَ صَفَحَاتِ وَجْهِهِ.
و درود خدا بر او، فرمود: كسى چيزى را در دل پنهان نكرد جز آن كه در لغزش هاى زبان و رنگ رخسارش، آشكار خواهد گشت.
#حکمت 27 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): إمْشِ بِدَائِكَ، مَا مَشَى بِك.
و درود خدا بر او، فرمود: با درد خود بساز، چندان كه با تو سازگار است.
#حکمت 28 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): أَفْضَلُ الزُّهْدِ، إِخْفَاءُ الزُّهْدِ.
و درود خدا بر او، فرمود: برترين زهد، پنهان داشتن زهد است.
#حکمت 29 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): إِذَا كُنْتَ فِي إِدْبَارٍ وَ الْمَوْتُ فِي إِقْبَالٍ، فَمَا أَسْرَعَ الْمُلْتَقَى.
و درود خدا بر او، فرمود: هنگامى كه تو زندگى را پشت سر مى گذارى و مرگ به تو روى مى آورد، پس ديدار با مرگ چه زود خواهد بود.
#حکمت 30 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): الْحَذَرَ الْحَذَرَ، فَوَاللَّهِ لَقَدْ سَتَرَ، حَتَّى كَأَنَّهُ قَدْ غَفَرَ.
و درود خدا بر او، فرمود: هشدار هشدار، به خدا سوگند، چنان پرده پوشى ڪرده ڪه پندارے تو را بخشيده است.
#حکمت ۳۱ #نهج_البلاغه
وَ سُئِلَ (علیه السلام) عَنِ الْإِيمَانِ،
فَقَالَ الْإِيمَانُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ:
عَلَى الصَّبْرِ وَ الْيَقِينِ وَ الْعَدْلِ وَ الْجِهَادِ.
¹- شناخت پايه هاے ايمان:
و درود خدا بر او (از ايمان پرسيدند، جواب داد):
ايمان بر چهار پايه استوار است:
صبر، يقين، عدل و جهاد.
وَ الصَّبْرُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى الشَّوْقِ
وَ الشَّفَقِ
وَ الزُّهْدِ
وَ التَّرَقُّبِ؛
فَمَنِ اشْتَاقَ إِلَى الْجَنَّةِ سَلَا عَنِ الشَّهَوَاتِ
وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ النَّارِ اجْتَنَبَ الْمُحَرَّمَاتِ
وَ مَنْ زَهِدَ فِي الدُّنْيَا اسْتَهَانَ بِالْمُصِيبَاتِ
وَ مَنِ ارْتَقَبَ الْمَوْتَ سَارَعَ [فِي] إِلَى الْخَيْرَاتِ.
صبر نيز بر چهار پايه قرار دارد.
شوق، هراس، زهد و انتظار.
آن ڪس ڪه اشتياق بهشت دارد، شهوت هايش ڪاستى گيرد،
و آن ڪس ڪه از آتش جهنّم مى ترسد، از حرام دورے مى گزيند،
و آن ڪس ڪه در دنيا زهد مى ورزد، مصيبت ها را ساده پندارد،
و آن ڪس ڪه مرگ را انتظار مىڪشد در نيڪى ها شتاب مىڪند.
وَ الْيَقِينُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى تَبْصِرَةِ الْفِطْنَةِ
وَ تَأَوُّلِ الْحِكْمَةِ
وَ مَوْعِظَةِ الْعِبْرَةِ
وَ سُنَّةِ الْأَوَّلِينَ؛
فَمَنْ تَبَصَّرَ فِي الْفِطْنَةِ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ
وَ مَنْ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ عَرَفَ الْعِبْرَةَ
وَ مَنْ عَرَفَ الْعِبْرَةَ فَكَأَنَّمَا كَانَ فِي الْأَوَّلِينَ.
يقين نيز بر چهار پايه استوار است: بينش زيرڪانه،
دريافت حڪيمانه واقعيّت ها،
پند گرفتن از حوادث روزگار،
و پيمودن راه درست پيشينيان.
پس آن ڪس ڪه هوشمندانه به واقعيّت ها نگريست، حڪمت را آشڪارا بيند،
و آن ڪه حڪمت را آشڪارا ديد، عبرت آموزے را شناسد،
و آن ڪه عبرت آموزے شناخت گويا چنان است ڪه با گذشتگان مى زيسته است.
وَ الْعَدْلُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى غَائِصِ الْفَهْمِ
وَ غَوْرِ الْعِلْمِ
وَ زُهْرَةِ الْحُكْمِ
وَ رَسَاخَةِ الْحِلْمِ؛
فَمَنْ فَهِمَ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ
وَ مَنْ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ صَدَرَ عَنْ شَرَائِعِ [الْحِلْمِ] الْحُكْمِ
وَ مَنْ حَلُمَ لَمْ يُفَرِّطْ فِي أَمْرِهِ
وَ عَاشَ فِي النَّاسِ حَمِيداً.
و عدل نيز بر چهار پايه بر قرار است: فڪرے ژرف انديش،
دانشى عميق و به حقيقت رسيده،
نيڪو داورے ڪردن
و استوار بودن در شڪيبايى.
پس ڪسى ڪه درست انديشيد به ژرفاے دانش رسيد
و آن ڪس ڪه به حقيقت دانش رسيد، از چشمه زلال شريعت نوشيد،
و ڪسى ڪه شڪيبا شد در ڪارش زياده روے نڪرده با نيڪنامى در ميان مردم زندگى خواهد ڪرد.
وَ الْجِهَادُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ
وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ
وَ الصِّدْقِ فِي الْمَوَاطِنِ
وَ شَنَآنِ الْفَاسِقِينَ؛
فَمَنْ أَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ شَدَّ ظُهُورَ الْمُؤْمِنِينَ
وَ مَنْ نَهَى عَنِ الْمُنْكَرِ أَرْغَمَ أُنُوفَ [الْمُنَافِقِينَ] الْكَافِرِينَ
وَ مَنْ صَدَقَ فِي الْمَوَاطِنِ قَضَى مَا عَلَيْهِ
وَ مَنْ شَنِئَ الْفَاسِقِينَ وَ غَضِبَ لِلَّهِ غَضِبَ اللَّهُ لَهُ وَ أَرْضَاهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
و جهاد نيز بر چهار پايه استوار است:
امر به معروف، و نهى از منڪر،
راستگويى در هر حال،
و دشمنى با فاسقان.
پس هر ڪس به معروف امر ڪرد، پشتوانه نيرومند مؤمنان است،
و آن ڪس ڪه از زشتى ها نهى ڪرد، بينى منافقان را به خاك ماليد،
و آن ڪس ڪه در ميدان نبرد صادقانه پايدارے ڪند حقّى را ڪه بر گردن او بوده ادا ڪرده است،
و ڪسى ڪه با فاسقان دشمنى ڪند و براے خدا خشم گيرد، خدا هم براے او خشم آورد، و روز قيامت او را خشنود سازد.
وَ الْكُفْرُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ:
عَلَى التَّعَمُّقِ
وَ التَّنَازُعِ
وَ الزَّيْغِ
وَ الشِّقَاقِ؛
فَمَنْ تَعَمَّقَ لَمْ يُنِبْ إِلَى الْحَقِّ
وَ مَنْ كَثُرَ نِزَاعُهُ بِالْجَهْلِ دَامَ عَمَاهُ عَنِ الْحَقِّ
وَ مَنْ زَاغَ سَاءَتْ عِنْدَهُ الْحَسَنَةُ وَ حَسُنَتْ عِنْدَهُ السَّيِّئَةُ
وَ سَكِرَ سُكْرَ الضَّلَالَةِ
وَ مَنْ شَاقَّ وَعُرَتْ عَلَيْهِ طُرُقُهُ وَ أَعْضَلَ عَلَيْهِ أَمْرُهُ وَ ضَاقَ عَلَيْهِ مَخْرَجُهُ.
²- شناخت اقسام كفر و ترديد:
و ڪفر بر چهار ستون پايدار است: ڪنجڪاوے دروغين،
ستيزه جويى و جدل،
انحراف از حق،
و دشمنى ڪردن.
پس آن ڪس ڪه دنبال توهّم و ڪنجڪاوے دروغين رفت به حق نرسيد. و آن ڪس ڪه به ستيزه جويى و نزاع پرداخت از ديدن حق نا بينا شد،
و آن ڪس ڪه از راه حق منحرف گرديد، نيڪويى را زشت، و زشتى را نيڪويى پنداشت و سر مست گمراهى ها گشت،
و آن ڪس ڪه دشمنى ورزيد پيمودن راه حق بر او دشوار و ڪارش سخت، و نجات او از مشڪلات دشوار است.
وَ الشَّكُّ عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى التَّمَارِي
وَ الْهَوْلِ
وَ التَّرَدُّدِ
وَ الِاسْتِسْلَامِ؛
فَمَنْ جَعَلَ الْمِرَاءَ دَيْدَناً لَمْ يُصْبِحْ لَيْلُهُ
وَ مَنْ هَالَهُ مَا بَيْنَ يَدَيْهِ نَكَصَ عَلى عَقِبَيْهِ
وَ مَنْ تَرَدَّدَ فِي الرَّيْبِ وَطِئَتْهُ سَنَابِكُ الشَّيَاطِينِ
وَ مَنِ اسْتَسْلَمَ لِهَلَكَةِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ هَلَكَ فِيهِمَا.
و شك چهار بخش دارد:
جدال در گفتار، ترسيدن، دو دل بودن، و تسليم حوادث روزگار شدن.
پس آن ڪس ڪه جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاريڪى شبهات بيرون نخواهد آمد،
و آن ڪس ڪه از هر چيزے ترسيد همواره در حال عقب نشينى است،
و آن ڪس ڪه در ترديد و دو دلى باشد زير پاے شيطان ڪوبيده خواهد شد،
و آن ڪس ڪه تسليم حوادث گردد و به تباهى دنيا و آخرت گردن نهد، و هر دو جهان را از ڪف خواهد داد.