وَ الْكُفْرُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ:
عَلَى التَّعَمُّقِ
وَ التَّنَازُعِ
وَ الزَّيْغِ
وَ الشِّقَاقِ؛
فَمَنْ تَعَمَّقَ لَمْ يُنِبْ إِلَى الْحَقِّ
وَ مَنْ كَثُرَ نِزَاعُهُ بِالْجَهْلِ دَامَ عَمَاهُ عَنِ الْحَقِّ
وَ مَنْ زَاغَ سَاءَتْ عِنْدَهُ الْحَسَنَةُ وَ حَسُنَتْ عِنْدَهُ السَّيِّئَةُ
وَ سَكِرَ سُكْرَ الضَّلَالَةِ
وَ مَنْ شَاقَّ وَعُرَتْ عَلَيْهِ طُرُقُهُ وَ أَعْضَلَ عَلَيْهِ أَمْرُهُ وَ ضَاقَ عَلَيْهِ مَخْرَجُهُ.
²- شناخت اقسام كفر و ترديد:
و ڪفر بر چهار ستون پايدار است: ڪنجڪاوے دروغين،
ستيزه جويى و جدل،
انحراف از حق،
و دشمنى ڪردن.
پس آن ڪس ڪه دنبال توهّم و ڪنجڪاوے دروغين رفت به حق نرسيد. و آن ڪس ڪه به ستيزه جويى و نزاع پرداخت از ديدن حق نا بينا شد،
و آن ڪس ڪه از راه حق منحرف گرديد، نيڪويى را زشت، و زشتى را نيڪويى پنداشت و سر مست گمراهى ها گشت،
و آن ڪس ڪه دشمنى ورزيد پيمودن راه حق بر او دشوار و ڪارش سخت، و نجات او از مشڪلات دشوار است.
وَ الشَّكُّ عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى التَّمَارِي
وَ الْهَوْلِ
وَ التَّرَدُّدِ
وَ الِاسْتِسْلَامِ؛
فَمَنْ جَعَلَ الْمِرَاءَ دَيْدَناً لَمْ يُصْبِحْ لَيْلُهُ
وَ مَنْ هَالَهُ مَا بَيْنَ يَدَيْهِ نَكَصَ عَلى عَقِبَيْهِ
وَ مَنْ تَرَدَّدَ فِي الرَّيْبِ وَطِئَتْهُ سَنَابِكُ الشَّيَاطِينِ
وَ مَنِ اسْتَسْلَمَ لِهَلَكَةِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ هَلَكَ فِيهِمَا.
و شك چهار بخش دارد:
جدال در گفتار، ترسيدن، دو دل بودن، و تسليم حوادث روزگار شدن.
پس آن ڪس ڪه جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاريڪى شبهات بيرون نخواهد آمد،
و آن ڪس ڪه از هر چيزے ترسيد همواره در حال عقب نشينى است،
و آن ڪس ڪه در ترديد و دو دلى باشد زير پاے شيطان ڪوبيده خواهد شد،
و آن ڪس ڪه تسليم حوادث گردد و به تباهى دنيا و آخرت گردن نهد، و هر دو جهان را از ڪف خواهد داد.
🪴🌿🪴
𝐂 ᭄﷽
💌┊ #حکمت31
1️⃣ - #شناخت پایههاے #ایمان:
ایمان بر #چهار_پایه استوار است:
1️⃣ #صبر
2️⃣ #یقین
3️⃣ #عدل
و 4️⃣ #جهاد.
👈1️⃣✅ #صبر نیز بر #چهار_پایه قرار دارد.
1️⃣ #شوق(۱)
2️⃣ #هراس(۲)
3️⃣ #زهد (۳)
و 4️⃣ #انتظار.(۴)
✅👈(۱) آن ڪس ڪه اشتیاق بهشت دارد، شهوتهایش ڪاستى گیرد،
✅👈(۲)و آن ڪس ڪه از آتش جهنّم مىترسد، از حرام دورے مىگزیند
،
✅👈(۳)و آن ڪس ڪه در دنیا زهد مىورزد، مصیبتها را ساده پندارد،
✅👈(۴)و آن ڪس ڪه مرگ را انتظار می‌ڪشد در نیڪىها شتاب مى‌ڪند.
👈✅ 2️⃣ #یقین نیز بر #چهار_پایه استوار است:
1️⃣ #بینش_زیرڪانه
2️⃣ #دریافت_حڪیمانه واقعیتها
3️⃣ #پند_گرفتن از حوادث روزگار
4️⃣ و #پیمودن_راه درست پیشینیان.
✅👈(۱)پس آن ڪس ڪه هوشمندانه به واقعیتها نگریست، حڪمت را آشڪارا بیند،
✅👈(۲)و آن ڪه حڪمت را آشڪارا دید، عبرت آموزے را شناسد،
✅👈(۳)و آن ڪه عبرت آموزے شناخت گویا چنان است ڪه با گذشتگان مىزیسته است.
و 👈✅ 3️⃣ #عدل نیز بر #چهار_پایه بر قرار است:
1️⃣ #فڪرے_ژرف اندیش
2️⃣ #دانشى_عمیق و به حقیقت رسیده
3️⃣ #نیڪو_داورى ڪردن
4️⃣ و #استوار_بودن در شڪیبایى.
✅👈(۱)پس ڪسى ڪه درست اندیشید به ژرفاے دانش رسید
✅👈(۲) و آن ڪس ڪه به حقیقت دانش رسید، از چشمه زلال شریعت نوشید،
✅👈(۳) و ڪسى ڪه شڪیبا شد در ڪارش زیاده روے نڪرده با نیڪ‌نامى در میان مردم زندگى خواهد ڪرد.
و 👈✅ 4️⃣ #جهاد نیز بر #چهار_پایه استوار است:
1️⃣ #امر_به_معروف
2️⃣و #نهى_ازمنڪر
3️⃣ #راستگویى در هر حال
4️⃣و #دشمنى با فاسقان.
✅👈(۱)پس هر ڪس به معروف امر ڪرد، پشتوانه نیرومند مؤمنان است
،
✅👈(۲)و آن ڪس ڪه از زشتىها نهى ڪرد، بینى منافقان را به خاڪ مالید،
✅👈(۳) و آن ڪس ڪه در میدان نبرد صادقانه پایدارے ڪند حقّى را ڪه بر گردن او بوده ادا ڪرده است،
✅👈(۴) و ڪسى ڪه با فاسقان دشمنى ڪند و براے خدا خشم گیرد، خدا هم براے او خشم آورد، و روز قیامت او را خشنود سازد.
2️⃣ -شناخت اقسام ڪفر و تردید:
و #ڪفر بر #چهار_ستون پایدار است:
1️⃣ #ڪنجڪاوے دروغین
2️⃣ #ستیزهجویى و جدل
3️⃣ #انحراف از حق
4️⃣ و #دشمنى ڪردن
✅👈(۱) پس آن ڪس ڪه دنبال توهّم و ڪنجڪاوے دروغین رفت به حق نرسید.
✅👈(۲) و آن ڪس ڪه به ستیزهجویى و نزاع پرداخت از دیدن حق نا بینا شد،
✅👈 (۳)و آن ڪس ڪه از راه حق منحرف گردید، نیڪویى را زشت، و زشتى را نیڪویى پنداشت و سر مست گمراهىها گشت،
✅👈 (۴) و آن ڪس ڪه دشمنى ورزید پیمودن راه حق بر او دشوار و ڪارش سخت، و نجات او از مشڪلات دشوار است.
👈✅ 2️⃣ و #شڪ #چهار بخش دارد:
1️⃣#جدال در گفتار
2️⃣ #ترسیدن
3️⃣ #دو_دل بودن
4️⃣ و #تسلیم حوادث روزگار شدن.
✅👈 (۱) پس آن ڪس ڪه جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاریڪى شبهات بیرون نخواهد آمد،
✅👈 (۲)و آن ڪس ڪه از هر چیزے ترسید همواره در حال عقب نشینى است،
✅👈 (۳) و آن ڪس ڪه در تردید و دو دلى باشد زیر پاے شیطان ڪوبیده خواهد شد،
✅👈 (۴)و آن ڪس ڪه تسلیم حوادث گردد و به تباهى دنیا و آخرت گردن نهد، و هر دو جهان را از ڪف خواهد داد.
(سخن امام طولانى است چون اینجا، حکمتهاى کوتاه را جمع آورى مىکنیم از آوردن دنباله سخن خوددارى کردیم
وَ سُئِلَ (علیه السلام) عَنِ الْإِيمَانِ،
فَقَالَ الْإِيمَانُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ:
عَلَى الصَّبْرِ وَ الْيَقِينِ وَ الْعَدْلِ وَ الْجِهَادِ.
وَ الصَّبْرُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الشَّوْقِ وَ الشَّفَقِ وَ الزُّهْدِ وَ التَّرَقُّبِ؛
فَمَنِ اشْتَاقَ إِلَى الْجَنَّةِ سَلَا عَنِ الشَّهَوَاتِ
وَ مَنْ أَشْفَقَ مِنَ النَّارِ اجْتَنَبَ الْمُحَرَّمَاتِ
وَ مَنْ زَهِدَ فِي الدُّنْيَا اسْتَهَانَ بِالْمُصِيبَاتِ
وَ مَنِ ارْتَقَبَ الْمَوْتَ سَارَعَ [فِي] إِلَى الْخَيْرَاتِ.
وَ الْيَقِينُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى تَبْصِرَةِ الْفِطْنَةِ وَ تَأَوُّلِ الْحِكْمَةِ وَ مَوْعِظَةِ الْعِبْرَةِ وَ سُنَّةِ الْأَوَّلِينَ؛
فَمَنْ تَبَصَّرَ فِي الْفِطْنَةِ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ
وَ مَنْ تَبَيَّنَتْ لَهُ الْحِكْمَةُ عَرَفَ الْعِبْرَةَ
وَ مَنْ عَرَفَ الْعِبْرَةَ فَكَأَنَّمَا كَانَ فِي الْأَوَّلِينَ.
وَ الْعَدْلُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى غَائِصِ الْفَهْمِ وَ غَوْرِ الْعِلْمِ وَ زُهْرَةِ الْحُكْمِ وَ رَسَاخَةِ الْحِلْمِ؛
فَمَنْ فَهِمَ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ
وَ مَنْ عَلِمَ غَوْرَ الْعِلْمِ صَدَرَ عَنْ شَرَائِعِ [الْحِلْمِ] الْحُكْمِ
وَ مَنْ حَلُمَ لَمْ يُفَرِّطْ فِي أَمْرِهِ وَ عَاشَ فِي النَّاسِ حَمِيداً.
وَ الْجِهَادُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الصِّدْقِ فِي الْمَوَاطِنِ وَ شَنَآنِ الْفَاسِقِينَ؛
فَمَنْ أَمَرَ بِالْمَعْرُوفِ شَدَّ ظُهُورَ الْمُؤْمِنِينَ
وَ مَنْ نَهَى عَنِ الْمُنْكَرِ أَرْغَمَ أُنُوفَ [الْمُنَافِقِينَ] الْكَافِرِينَ
وَ مَنْ صَدَقَ فِي الْمَوَاطِنِ قَضَى مَا عَلَيْهِ
وَ مَنْ شَنِئَ الْفَاسِقِينَ وَ غَضِبَ لِلَّهِ غَضِبَ اللَّهُ لَهُ وَ أَرْضَاهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
وَ الْكُفْرُ عَلَى أَرْبَعِ دَعَائِمَ:
عَلَى التَّعَمُّقِ
وَ التَّنَازُعِ
وَ الزَّيْغِ
وَ الشِّقَاقِ؛
فَمَنْ تَعَمَّقَ لَمْ يُنِبْ إِلَى الْحَقِّ
وَ مَنْ كَثُرَ نِزَاعُهُ بِالْجَهْلِ دَامَ عَمَاهُ عَنِ الْحَقِّ
وَ مَنْ زَاغَ سَاءَتْ عِنْدَهُ الْحَسَنَةُ وَ حَسُنَتْ عِنْدَهُ السَّيِّئَةُ
وَ سَكِرَ سُكْرَ الضَّلَالَةِ وَ مَنْ شَاقَّ وَعُرَتْ عَلَيْهِ طُرُقُهُ
وَ أَعْضَلَ عَلَيْهِ أَمْرُهُ وَ ضَاقَ عَلَيْهِ مَخْرَجُهُ.
وَ الشَّكُّ عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ:
عَلَى التَّمَارِي
وَ الْهَوْلِ
وَ التَّرَدُّدِ
وَ الِاسْتِسْلَامِ؛
فَمَنْ جَعَلَ الْمِرَاءَ دَيْدَناً لَمْ يُصْبِحْ لَيْلُهُ
وَ مَنْ هَالَهُ مَا بَيْنَ يَدَيْهِ نَكَصَ عَلى عَقِبَيْهِ
وَ مَنْ تَرَدَّدَ فِي الرَّيْبِ وَطِئَتْهُ سَنَابِكُ الشَّيَاطِينِ
وَ مَنِ اسْتَسْلَمَ لِهَلَكَةِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ هَلَكَ فِيهِمَا.
#حکمت 32 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام):
فَاعِلُ الْخَيْرِ خَيْرٌ مِنْهُ، وَ فَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْهُ.
ارزش و والايى انجام دهنده ڪارهاے خير (اخلاقى) :
و درود خدا بر او، فرمود:
نيڪوڪار، از ڪار نيك بهتر و بدڪار از ڪار بد بدتر است.
#حکمت ۳۳ #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): كُنْ سَمْحاً وَ لَا تَكُنْ مُبَذِّراً، وَ كُنْ مُقَدِّراً وَ لَا تَكُنْ مُقَتِّراً.
اعتدال در بخشش و حسابرسى (اخلاقى، اجتماعى، اقتصادى):
و درود خدا بر او، فرمود: بخشنده باش امّا زياده روے نڪن، در زندگى حسابگر باش امّا سخت گير مباش.
#حکمت ۳۴ #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): أَشْرَفُ الْغِنَى، تَرْكُ الْمُنَى.
راه بى نيازى (اخلاقى):
و درود خدا بر او، فرمود: بهترين بى‌نيازے، ترك آرزوهاست.
#حکمت ۳۵ #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَسْرَعَ إِلَى النَّاسِ بِمَا يَكْرَهُونَ، قَالُوا فِيهِ [مَا] بِمَا لَا يَعْلَمُون.
ضرورت موقعيّت شناسى (اخلاق اجتماعى):
و درود خدا بر او، فرمود: ڪسى در انجام ڪارے ڪه مردم خوش ندارند، شتاب ڪند، در باره او چيزي خواهند گفت ڪه از آن اطّلاعى ندارند.
#حکمت 36 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ، أَسَاءَ الْعَمَلَ.
آرزوهاے طولانى و بزهڪارے (اخلاقى):
و درود خدا بر او، فرمود: ڪسى ڪه آرزوهايش طولانى است ڪردارش نيز ناپسند است.🌷
با هم #نهج_البلاغه بخوانیم
#حکمت 37 #نهج_البلاغه
وَ قَدْ لَقِيَهُ عِنْدَ مَسِيرِهِ إِلَى الشَّامِ دَهَاقِينُ الْأَنْبَارِ فَتَرَجَّلُوا لَهُ وَ اشْتَدُّوا بَيْنَ يَدَيْهِ، فَقَالَ(علیه السلام):
(در سر راه صفّين دهقانان شهر انبار تا امام را ديدند پياده شده، و پيشاپيش آن حضرت مى دويدند. فرمود چرا چنين مى كنيد گفتند عادتى است كه پادشاهان خود را احترام مى كرديم، فرمود):
مَا هَذَا الَّذِي صَنَعْتُمُوهُ؟ فَقَالُوا خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا. فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا يَنْتَفِعُ بِهَذَا أُمَرَاؤُكُمْ وَ إِنَّكُمْ لَتَشُقُّونَ عَلَى أَنْفُسِكُمْ فِي دُنْيَاكُمْ وَ تَشْقَوْنَ بِهِ فِي [أُخْرَاكُمْ] آخِرَتِكُمْ، وَ مَا أَخْسَرَ الْمَشَقَّةَ وَرَاءَهَا الْعِقَابُ، وَ أَرْبَحَ الدَّعَةَ مَعَهَا الْأَمَانُ مِنَ النَّار.
ضرورت ترك آداب جاهلى (اخلاقى، سياسى، تربيتى):
و درود خدا بر او، فرمود: به خدا سوگند ڪه اميران شما از اين ڪار سودے نبردند، و شما در دنيا با آن خود را به زحمت مى افڪنيد، و در آخرت دچار رنج و زحمت مى‌گرديد.
و چه زيانبار است رنجى ڪه عذاب در پى آن باشد، و چه سودمند است آسايشى ڪه با آن، امان از آتش جهنّم باشد.
#حکمت 38 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام) لِابْنِهِ الْحَسَنِ (علیه السلام):
يَا بُنَيَّ احْفَظْ عَنِّي أَرْبَعاً وَ أَرْبَعاً، لَا يَضُرُّكَ مَا عَمِلْتَ مَعَهُنَّ: إِنَّ أَغْنَى الْغِنَى الْعَقْلُ، وَ أَكْبَرَ الْفَقْرِ الْحُمْقُ، وَ أَوْحَشَ الْوَحْشَةِ الْعُجْبُ، وَ أَكْرَمَ الْحَسَبِ حُسْنُ الْخُلُقِ.
يَا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْأَحْمَقِ، فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضُرُّكَ؛ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْبَخِيلِ، فَإِنَّهُ يَقْعُدُ عَنْكَ أَحْوَجَ مَا تَكُونُ إِلَيْهِ؛ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْفَاجِرِ، فَإِنَّهُ يَبِيعُكَ بِالتَّافِهِ؛ وَ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْكَذَّابِ، فَإِنَّهُ كَالسَّرَابِ يُقَرِّبُ عَلَيْكَ الْبَعِيدَ وَ يُبَعِّدُ عَلَيْكَ الْقَرِيبَ.
ارزش هاوآداب معاشرت با مردم (اخلاقى،اجتماعى،تربيتى):
به فرزندش امام حسن عليه السّلام فرمود: پسرم چهار چيز از من ياد گير (در خوبى‌ها)و چهارچيزبه خاطر بسپار (هشدارها)ڪه تا به آنها عمل مى‌ڪنى زيان نبينى:
الف-خوبى‌ها:
1-هماناارزشمندترين بى‌نيازےعقل است
2-و بزرگترين فقر بى‌خردےاست
3-و ترسناك ترين تنهايى خودپسندے است
4-وگرامى‌ترين ارزش خانوادگى،اخلاق نيڪوست.
ب-هشدارها:
1-پسرم از دوستى با احمق بپرهيز،چرا ڪه مى‌خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زيانت مى‌ڪند
2-از دوستى با بخيل بپرهيز،زيرا آنچه را ڪه سخت به آن نياز دارے از تو دريغ مى‌دارد.
3-و از دوستى با بدڪار بپرهيز، ڪه با اندك بهايى تو را مى‌فروشد.
4-و از دوستى با دروغگو بپرهيز، ڪه او به سراب ماند:
دور را به تو نزديك، و نزديك را دور مى‌نماياند.
#حکمت 39 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): لَا قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ، إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِضِ.
جايگاه واجبات و مستحبّات (عبادے، معنوے ):
و درود خدا بر او، فرمود: عمل مستحب انسان را به خدا نزديك نمى گرداند، اگر به واجب زيان رساند
#حکمت 40 #نهج_البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ، وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ.
راه شناخت عاقل و احمق (اخلاقى):
و درود خدا بر او، فرمود: زبان عاقل در پشت قلب اوست، و قلب احمق در پشت زبانش قرار دارد.
(سید رضی گوید: اين از سخنان ارزشمند و شگفتى آور است، كه عاقل زبانش را بدون مشورت و فكر و سنجش رها نمى سازد، امّا احمق هر چه بر زبانش آيد مى گويد بدون فكر و دقّت، پس زبان عاقل از قلب او و قلب احمق از زبان او فرمان مى گيرد).
با هم #نهج_البلاغه بخوانیم
#حکمت 41 #نهج_البلاغه
و قال (علیه السلام): قَلْبُ الْأَحْمَقِ فِي فِيهِ، وَ لِسَانُ الْعَاقِلِ فِي قَلْبِهِ.
راه شناخت عاقل و احمق (اخلاقى):
و درود خدا بر او، فرمود: قلب احمق در دهان او، و زبان عاقل در قلب او قرار دارد.
حکمت 42 نهج البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام) لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ فِي عِلَّةٍ اعْتَلَّهَا:
و به يكى از يارانش كه بيمار بود فرمود:
جَعَلَ اللَّهُ مَا كَانَ [مِنْكَ] مِنْ شَكْوَاكَ حَطّاً لِسَيِّئَاتِكَ، فَإِنَّ الْمَرَضَ لَا أَجْرَ فِيهِ وَ لَكِنَّهُ يَحُطُّ السَّيِّئَاتِ وَ يَحُتُّهَا حَتَّ الْأَوْرَاقِ، وَ إِنَّمَا الْأَجْرُ فِي الْقَوْلِ بِاللِّسَانِ وَ الْعَمَلِ بِالْأَيْدِي وَ الْأَقْدَامِ. وَ إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ يُدْخِلُ بِصِدْقِ النِّيَّةِ وَ السَّرِيرَةِ الصَّالِحَةِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ الْجَنَّةََ.
بيمارے و پاك شدن گناهان (اخلاقى، معنوے ):
خدا آنچه را ڪه از آن شڪايت دارے (بيمارى) موجب ڴاستن گناهانت قرار داد، در بيمارے پاداشى نيست امّا گناهان را از بين مى‌برد، و آنها را چونان برگ پاييزے مى‌ريزد، و همانا پاداش در گفتار به زبان، و ڪردار با دست‌ها و قدم‌هاست.
و خداے سبحان به خاطر نيّت راست، و درون پاك، هر ڪس از بندگانش را ڪه بخواهد وارد بهشت خواهد ڪرد
(سید رضی مى گويد: راست گفت امام على عليه السّلام «درود خدا بر او باد» كه بيمارى پاداشى ندارد، بيمارى از چيزهائى است كه استحقاق عوض دارد، و عوض در برابر رفتار خداوند بزرگ است نسبت به بنده خود، در ناملايمات زندگى و بيمارى ها و همانند آنها، امّا اجر و پاداش در برابر كارى است كه بنده انجام مى دهد. پس بين اين دو تفاوت است كه امام عليه السّلام آن را با علم نافذ و رأى رساى خود، بيان فرمود).