حال به خود رجوع نموده ببینیم آیا در همین دنیابا انجام هر عمل نیک،معنوی و الهی احساس لذت و قرب به خدا می کنیم یا نه؟

در همین دنیا  احساس لذت بخشی خواهیم داشت وقتی ببینیم گامی فراتر نهاده و از بسیاری خواهش های نفسانی چشم پوشی کرده و اراده نموده کاری به این زیبائی انجام دهیم

همبن طور که اینجا با هر عملی رو به جلو می رویم آنجا به مراتب سرعتمان بیشتر است

چون نظام،نظام برزخی است از دنیا شدیدتر و موانع فراوان دنیوی را ندارد.با استفاده از نعمت های برزخی متوقف نشده بلکه بالاتر می آییم

بنابراین نباید تصور کرد که نعمت های برزخی همانند دنیا است که در حین استفاده، غفلت ما را از خدا بیشتر می کند

بلکه در آنجا با هر استفاده ای تمرکز و توجه بیشتر و قرب به مقام قدس الهی شدیدتر می شود.دقیقا همین مطلب در مورد عذاب های برزخی نیز صادق است. 

تجربه کرده ایم که با هر گناه احساس معنوی کمرنگ و با ادامه ی یک یا چند گناه این احساس رو به خاموشی می رود،با کسب یک رذیله ی اخلاقی احساس بدی پیدا کرده و عذاب درونیش را حس می کنیم.

گاه برای فرو نشاندن آن به گناه دیگری متوسل می شویم و پس از آن متوجه می شویم که خود را هر چه بیشتر در لجن زار غصه های کشنده فرو برده ایم.

مثلا حسادت وجودمان را آتش می زند،سپس متوسل به بد خواهی می شویم پس از آن نتایج بدتری مانند:کینه توزی،دشمن تراشی و درگیری های درونی یا بعضا لفظی و بدنی پیدا کرده و به همین ترتیب خود را به عذاب های بزرگ تر نزدیک می کنیم

در برزخ نیز چون عذاب ها ثمره ی اعمال دنیوی ماست با هر عذاب جدید نزدیکیمان به عمق آتش بیشتر شده و با استفاده از هر غذا سقوط بیشتری را تجربه می کنیم 

پس همانطور که در دنیا با گناه پشت گناه به سمت عمق جهنم در حرکت بودیم این حالت در برزخ نیز ادامه پیدا کرده و یک لحظه متوقف نمی شود

پس معلوم شد که حرکت در برزخ به معنی حرکت و تغییر دنیوی و گذر عمر و پیری نیست بلکه یک نوع تکامل معنوی است که یا به سوی کمال خوشبختی و یا کمال بدبختی است.