🔶شب قدر عارفان؛ تجربه سلوکي لسانالغيب
✍️احمدحسين شريفي
🔹«شب قدر» از نگاه عارفان، «شب تجلي» حضرت حق است. يعني زماني است که «سالک» بعد از مدتها رياضت، توانايي دريافت تجليات حضرت حق را پيدا ميکند و به مرحلة «عرفان» ميرسد. به اعتقاد عارفان فقط سالکان راستيناند که ميتوانند از شب قدر بهرهاي برگيرند. و دست نامحرمان و غيرسالکان از چنين مقامي کوتاه است:
آن شب قدری که گویند اهل خلوت امشب است
یا رب این تاثیر دولت از کدامین کوکب است
تا به گیسوی تو دستِ ناسزایان کم رسد
هر دلی از حلقهای، در ذکر یا رب یا رب است
[گيسو در اصطلاحات عرفاني يعني «رشته و روشي که در طريق سلوک و طلب، سالک را به حق ميرساند»]
🔹از نگاه عارفان، هر سالکي به اندازة ظرف وجودي خود و به ميزان رياضت و تلاش و کوششي که متحمل شده است، ميتواند از اين تجلي بهره گيرد:
سالکي ممکن است توانايي دريافت «تجلي افعالي» حضرت حق را داشته باشد. در ساية برخورداري از چنين تجلياي است که سالک ميتواند حقيقت «لا حَولَ وَ لا قُوَةَ الّا بِاللهِ» و رمز و راز «وَاللهُ خَلَقَکُمْ وَ ما تَعْمَلُون» را دريافت کند. و اين حقيقت را با تمام وجود بيابد که «لا مُؤَثِرَ فِي الوُجُودِ الّا اللهُ».
در شب قدر ار صبوحی کردهام عیبم مکن
سرخوش آمد یار و جامی بر کنار طاق بود
[اگر در شب تجلي حضرت حق از خود بيخود شدم و خودي در ميان نديدم و هر چه ديدم تجلي يار بود، بدان سبب است که «حضرت حق با کمال شوق تجلي پيدا کرد و جام مي محبت در کنار طاق دل ما موجود بود»]
اما سالکاني که از ظرفيت وجودي بالاتري برخوردار باشند، ممکن است به مرتبة «تجلي اسمائي و صفاتي» حضرت حق برسند. اينان به جايي ميرسند که همه اسماء و صفات، اعم از رحمت و غضب و عفو و عطا و علم و قدرت و امثال آن را فاني در اسماء و صفات حق و همة عالم را مظهر صفات جلال و جمال الهي ميبينند. به همين دليل نهايت خشوع و خضوع از يک طرف و سُرور و انس با حضرت حق را از طرف ديگر پيدا ميکنند.
شب قدري چنين عزيز شريف
با تو تا روز خفتنم هوسست
در اينجا حافظ درجة بالاتري از درک فيوضات شب قدر را ذکر ميکند و ميگويد در چنين شبي از سر شب تا به صبح در آغوش معشوق بوده است. منظور از خفتن با معشوق، يعني غايب شدن از خود و غرق در معشوق شدن. نه خوابيدن ظاهري! اينها همه محصول درک شب قدر و محصول آن رنجها و سختيهاي سلوکانهاي بود که حافظ متحمل شده بود.
از ديگر ثمرات اين وصول، اين است که ديگر، رنج فراق و دوري يار به پايان ميرسد و سالک به مقام سلام و روشنايي و نورانيت افعالي و اسمائي و صفاتي ميرسد؛ و منتظر وصول به مرتبة حق اليقين و مقام بقاء بالله است.
شب قدر است و طی شد نامة هجر
سلام فیه حتی مطلع الفجر
و بالاخره اوحدي از عارفان و اولياء الهي ممکن است که به کاملترين مرحلة توحيد و آخرين مرحلة ممکن صعود انسانی يعني دريافت «تجلي ذاتي» حضرت حق برسند. در اين مرحله است که سالک به مقام فناي في الله و بقاي بالله نايل ميشود؛ و هيچ خودي را در ميان نميبيند؛ به تعبير امام خميني(ره) «هر چه ميبيند او را ميبيند». حقيقت اين کريمه را ميبيند که «هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِن»
🔹حافظ در يکي از مهمترين، عميقترين و عرفانيترين غزليات خود، همه تجربه عارفانه خود در مواجهه با شب قدر را با زيبايي تمام بيان کرده است. تصريح ميکند که شب قدر را پس از مدتها رنج و صبر و تلاش و کوشش و البته به برکت دعاي سحرخيزان، درک کرده است؛ و البته خود را نيز مستحق چنين منزلتي ميداند و مدعي است که اين مقام معنوي بينظير، يعني درک تجليات حضرت حق، محصول بردباريهاي فراواني است که در راه سلوک الي الله داشته است:
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند
و اندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند
بيخود از شعشعة پرتو ذاتم کردند
باده از جام تجلي صفاتم دادند
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی
آن شب قدر که این تازه براتم دادند
بعد ازين روي من و آينة وصف جمال
که در آنجا خبر از جلوة ذاتم دادند
من اگر کام روا گشتم و خوشدل چه عجب
مستحق بودم و اينها به زکاتم دادند
هاتف آن روز به من مژدة اين دولت داد
که بدان جور و جفا صبر و ثباتم دادند
اين همه شهد و شکر کز سخنم ميريزد
اجر صبريست کزان شاخ نباتم دادند
همت حافظ و انفاس سحرخيزان بود
که ز بند غم ايام نجاتم دادند
#شب_قدر
#حافظ
#عرفان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
AUD-20200522-WA0001.mp3
26.17M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_اول : اهمیت بحث؛ چیستی عرفان؛ تعریف عرفان حقیقی و عرفان دروغین؛ و تعریف عرفان نظری، عرفان عملی و عارف
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#عرفان_نظری
#عرفان_عملی
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
02.mp3
27.59M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_دوم : تحلیل معنا شناسی تصوف و علت نام گذاری گروهی در جامعه اسلامی به صوفی
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
آسیب شناسی عرفان و تصوف [درس سوم] 1.mp3
22.72M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_سوم : سرچشمه تصوف و عرفان اسلامی
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#سرچشمه_تصوف
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
آسیب شناسی عرفان و تصوف [جلسه چهارم]..mp3
27.5M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_چهارم : منشأ انحرافات در جریان تصوف
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#منشأ_انحرافات
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
آسیب شناسی عرفان و تصوف [درس پنجم.mp3
23.41M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_پنجم :
ادامه بحث جلسه قبل: منشأ انحرافات در جریان تصوف ۲
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#منشأ_انحرافات
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
آسیب شناسی عرفان وتصوف [درس 1.mp3
23.09M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_ششم :
مقامات و حالات در عرفان عملی _تحلیل چرایی اختلاف تعداد مقامات و حالات و ترتیب آنها
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#منشأ_انحرافات
#مقامات
#حالات
#عرفان_عملی
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس ششم 1.mp3
26.48M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_هفتم : #شطحیات در عرفان و تصوف
🔹بحثی درباره سخنان کفرآلود عارفان و صوفیان
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#شطحیات
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس هشتم 1.mp3
26.96M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_هشتم : تکدی گری
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#تکدی_گری
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس نهم 1.mp3
25.49M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_نهم : جایگاه فقه و شریعت در عرفان
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#فقه
#شریعت
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس دهم 1.mp3
27.89M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_دهم : دین شناسی عرفانی
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#دین_شناسی
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس یازدهم 1.mp3
29.11M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_یازدهم : کثرت گرایی سلوکی در تصوف اسلامی (پلورالیسم عرفانی)
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#دین_شناسی
#کثرت_گرایی_سلوکی
#پلورالیسم
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
درس دوازدهم 1.mp3
24.75M
🎤فایل صوتی
🔷درسهای آسیب شناسی عرفان و تصوف
#درس_دوازدهم (آخرین جلسه): معیار حقانیت مکاشفات عرفانی
⭕️این درسها مربوط به سال ۱۳۸۹ است که در دانشگاه مجازی المصطفی و برای طلاب خارجی ارائه شده است
#عرفان
#تصوف
#آسیبشناسی_تصوف
#دین_شناسی
#مکاشفات
#مکاشفات_عرفانی
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔 https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🔷ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
🔴منطق توانايي عارفان بر «کرامات»؛ از نگاه سعدي: «عبادت و ترک معصيت»
🖊احمدحسين شريفي
🔸کرامات و کارهاي خارقالعاده فراواني (بر روي آب راه رفتن؛ طي الارض داشتن؛ مستجاب الدعوه بودن؛ سنگ را طلا کردن؛ طلا را خاک کردن؛ شير درنده را رام خود کردن؛ افعي کشنده را تازيانه دست خود کردن و ...) از عارفان و صوفيان و مرتاضان و معنويان اديان و مکاتب مختلف، نقل شده است؛ بدون شک بسياري از آنها ياوهسرايي مريدان و مبالغههاي بيپاية دلبستگان اين راه است؛ اما بسياري از آنها هم واقعيتهايي توجيهپذير و معقولاند.
🔸در تحليل چرايي و چگونگي توانايي عارفان بر انجام چنين کارهاي خارقالعادهاي بحثهاي فراواني قابل طرح است. بنده هم در کتاب «مباني و اصول عرفان عملي در اسلام» بحثهاي مفصلي در اين باره آوردهام. اما در اينجا صرفاً به بيان تبييني شنيدني و زيبا از مصلحالدين سعدي شيرازي در کتاب بوستان اشاره ميکنم:
حکايت کنند از بزرگان دين
حقيقتشناسان عين اليقين
که صاحبدلي بر پلنگي نشست
همي راند رهوار و ماري به دست
يکي گفتش اي مرد راه خداي
بدين ره که رفتي مرا ره نمايي
چه کردي که درّنده رام تو شد
نگين سعادت به نام تو شد
بگفت ار پلنگم زبونست و مار
و گر پيل و کرکس، شگفتي مدار
تو هم گردن از حکم داور مپيچ
که گردن نپيچد ز حکم تو هيچ
🔸تبيين سعدي بسيار واضح، گويا و معقول است: دليل برخورداري از چنين مقامات و کراماتي، نافرماني خدا را نکردن و عمل به دستورات او کردن است؛ کسي که وجودش با منبع بيپايان قدرت متصل شد، چنين کارها و تواناييهايي براي او چيزي به شمار نميآيد. در حديثي قدسي چنين ميخوانيم: «اي فرزند آدم، من به هر چيزي که بگويم «باش»، «ميشود»، از خواستههاي من پيروي کن، تو را به جايگاهي ميرسانم که به هر چيزي بگويي «باش»، «ميشود»
🔸نکته مهمي که بايد مورد توجه قرار گيرد اين است که بسياري از اين کرامات از قبيل تصرف در چشم و ذهن پارهاي از مريدان يا مرددان است؛ و الا بسياري از افراد نااهل و حتي بعضاً نزديکترين از اهل و عيال آن عارف هم از چنان کارها و توانهايي بيخبر بودهاند. فيالمثل، اگر نقل کردهاند که ابوالحسن خرقاني بر شير درندهاي سوار ميشد و مار افعي را به عنوان تازيانه به دست ميگرفت، بدان معنا نيست که همه مردم خرقان و بسطام و يا حتي همسر او نيز اين حالت را از او ميديدند. اين حالت فقط براي آن مرد همداني متجلي شد که در دل خود نسبت به مقامات ابوالحسن خرقاني دچار شک شده بود.
#کرامات #سعدي #عرفان
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🔹ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
🌹