سوال شما: مگر می شود قبل از اتمام رساله، مقاله نوشت؟ جواب: دانشجویی که روبروی استاد می نشیند و طلب «موضوع» می کند، قطعا نمی تواند. چرا؟ چون ترسیمی از نقشه راه در ذهنش نیست، و اشراف به مطلب ندارد. اما دانشجوی فرهیخته ای که موضوعش، تراوش ذهن فعال خودش است، و با کمک استاد راهنما آنرا مسجّل کرده، قطعا می تواند مقاله بنویسد. مگر کسانی که مقاله می نویسند، الزاما از رساله دکتری می نویسند؟! به عبارت دیگر، در کلاس های «روش تحقیق» می گوییم: قبل از پروپوزال باید مطالعات مقدماتی داشته باشید تا بتوانید طرح خوبی بنویسید. می دانید این مطالعات چقدر باید باشد؟ مطالعات قبل از نوشتن طرح که pilot (پایلوت) نام دارد، 70% است !! خوب! کسی که 70% درصد حول موضوعش مطالعه داشته، آیا نمی تواند مقاله بنویسد؟؟!!
حقیر پیوسته نسبت به برخی اساتید، شاکی بودم که چرا صاحب پژوهش و مقاله نیستند، و فقط با مقاله های دانشجویان دکتری، به مرتبه دانشیاری یا استادی ارتقا پیدا می کنند؟ حتی در برخی از دانشگاه ها، (که شما بهتر از من می شناسید)، دانشجوی دکتری «مجبور و مُلزَم» است که برای گرفتن نمره هر درس، مقاله ای بنویسد و بالاجبار، نام استاد کلاس را در آن درج کند. از این بابت، دانشجویان، شکوه فراوان دارند و دستشان هم به جایی نمی رسد. به همین سبب است که برخی اساتید، برای گرفتن رساله دکتری، سر و دست می شکنند و حاضر نیستند به همکاران خارج از دانشکده خود، محوّل کنند! غرض من از گفتن این مقدمه آن بود که از آنجا که دانشکده علوم قرآنی تهران، مقطع دکتری ندارد، لذا اینجانب خوشبختانه در پرونده دانشیاری خودم، که اسفند 1397 تایید شد حتی یک دانشجوی دکتری نداشتم و حتی یک مقاله بدون زحمت خودم، نداشتم. در پرونده استادتمامی هم که اکنون مشغول پر کردن آن هستم، بحمدالله نیازی به این نکته نبوده و محض اطلاع مشککان! پایان نامه دکتری فوق الذکر که چهارشنبه اول آذر 1402 دفاع شد، اولین رساله اتمام یافته با راهنمایی حقیر است. البته چندین رساله دکتری دیگر در حال اتمام است، که نه دفاع شده، و نه مقالاتش چاپ شده تا در پرونده من موجود شود. در انتها تاکید می کنم اثبات شیء، نفی ماعدا نمی کند، یعنی منظور من این نیست که همه کسانی که ارتقا گرفته اند، اهل سوء استفاده از دانشجویان بوده اند. بنده گزارش از کار خودم دادم. والسلام علی من اتبع الهدی دوشنبه 6 آذر 1402
یکی از حوزه های بسیار گسترده در مطالعات کنونیِ حوزه ادیان، و نیز دین اسلام، چیستی و جایگاه و تاثیر هرمنوتیک در این زمینهها است. سه شاخه کلی هرمنوتیک بسیار قابل توجه هستند و برخی موافقان یا مخالفان هرمنوتیک، به این تفاوتها توجه نکرده و با هرمنوتیک مخالفت مینمایند، یا از برخی شاخههای معیوب آن، بدون توجه دفاع میکنند. موضوعات متعددی میتواند برای پژوهش در این زمینه مورد توجه قرار گیرد که تنها به عنوان نمونه، به برخی اشاره میشود:
1--علل ایجاد بحث «دور هرمنوتیکی» و بررسی امکان استناد آن به آموزههای اسلامی (برای مقطع ارشد)
2-واکاوی صحت اصطلاح «دور هرمنوتیکی» با توجه به مبانی فلسفی (برای مقاله)
3-مقایسه دیدگاه هرمنوتیستهای روشگرا (شلایرماخر، دیلتای، بتی، هرش) و سیر تغییر دیدگاههای آنان، و تاثیر آن بر فهم قرآن (برای مقطع دکتری)
4-مقایسه جایگاه «پیش فرضها» و رَوائیِ آنها در هرمنوتیک روشگرا و تفسیر قرآن (مقطع ارشد یا دکتری)
5- تبیین و ارزیابیِ علت تعدد فهمها و تفسیرهای قرآن با تکیه بر چیستیِ فهم در هرمنوتیک روشگرا (مقطع ارشد یا دکتری)
6-مقایسه اصول تفسیر قرآن کریم با هرمنوتیک فلسفی (مقطع ارشد)
7-بررسی علل »بدفهمی یا عدم فهمِ متون» در آموزه های اسلامی و هرمنوتیک (برای مقطع دکتری)
و ....
فقط نیاز به کمی مطالعه هست تا زوایا و رخنههای بحث هرمنوتیک، در حوزة مطالعات اسلامی رخ بنماید.
گروه خانواده پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اولویتهای زیر را اعلام کرده، و از این طرحها حمایت مالی میکند⬇️⬇️⬇️
به مناسبت شهادت صدیقه طاهره حضرت زهرا سلام الله علیها به زودی موضوعاتی در حوزه فرمایشات ایشان، خصوصا خطبه بسیار مهم ایشان ارائه میشود. خطبهای که در مسجد پیامبر و خطاب به ابوبکر و دیگر مهاجرین و انصار، فرمودند و به قول استاد مهدویراد، نامگذاری این خطبه با عنوان «فدک» بسیار تقلیلگرایانه است چون خطبهایست در نهایت بلاغت و فصاحت، و نیز مانیفست کاملی از اعتقادات اصیل اسلام و تشیع.
چند موضوع مقاله در حوزه خطبه حضرت زهرا سلام الله علیها: 1- ضرورت تفسیر موضوعی با تکیه بر نمونههایی از خطبه فدکیه 2-ارزیابی روایات بر اساس عرضه به قرآن، با تکیه بر خطبه فدکیه 3-تاثیر دوستی دنیا بر کتمان حق، با تکیه بر خطبه فدکیه 5- فضایل حضرت زهرا سلام الله علیها با تکیه بر اعترافات ابوبکر در خطبه فدکیه 6- مصداق یابی آیه 13 توبه در فراز «...وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ...» با تکیه بر خطبه فدکیه
برای رساله دکتری یا ارشد رابطه بینامتنی قرآن و خطبه فدکیه می تواند مورد توجه قرار گیرد.