چکیده
از آن جا که «اصل حق الطاعه» در اندیشه اجتهادی شهید سید محمدباقر صدر نقش ویژهای در عقل عملی دارد، آن را به مثابه یک عنصر دستگاهی که کل علم اصول بر مبنای آن شکل میگیرد مستقر میکند، نه فقط به مثابه منهجی که تنها در اصول عملیه کاربرد دارد و این کاربرد محدود هم با ورود برائت شرعی منتفی میشود. دیدگاهی که حق الطاعه را در مباحث اصول عملیه منحصر میداند، عملا آن را به ایدهای فکری تبدیل میکند که هیچ نقش ویژهای در علم اصول ندارد. در حالی که حق الطاعه یک منهج و مسلک است. اطلاق این عناوین بر حق الطاعه نشان از اهمیت آن برای علم اصول دارد. طبق ادعای این مقاله، حق الطاعه نه فقط در اصول عملیه، بلکه در صدر علم اصول قرار دارد و تمام بخشهای این دانش را، از مباحث قطع گرفته تا ظنون و حجیت و ادله اجتهادی را تحت تأثیر خود قرار میدهد. این چنین اصل فکری که منهج علمی را دگرگون میسازد، میتوان عنصر دستگاهی نیز نامید. تقریر اصل حق الطاعه به مثابه عنصری دستگاهی، مستلزم نشان دادن ابتناء سازمانواره علم اصول بر آن و چگونگی شکل گرفتن و تبیین عناصر بنیادین علم اصول و زیر مجموعههای آنها بر مبنای این اصل است. افزون بر ساختار علم اصول، طبیعتا مفاهیم و محتواهای این علم نیز از قبیل مباحث مربوط به ادله، حجیت و اصول عملیه، دستخوش دگرگونی و توسعه خواهند شد. افزون بر این که، این اصل به مثابه یک عنصر تنظیمگر دادههای اجتهادی، افزون بر رفع مشکلات اساسی دیگر سازمانوارههای علم اصول، توانمندی جدیدی به دانش اجتهادی و علم اصول میافزاید و بنا بر این تاریخ دانش اجتهادی را یک گام به پیش میبرد.
کلیدواژهها
حق الطاعة علم اصول فلسفه علم اصول فلسفه اجتهاد سازمانواره علم اصول
لینک دریافت مقاله👇
https://www.juosul.ir/article_187569_d5c1787627cceb77b8978ea1d111da0a.pdf
هدایت شده از پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
🔰گروه فلسفه علوم انسانی با همکاری پژوهشکده مطالعات راهبردی علم، فرهنگ و تمدن پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار می کند:
#سمینار
🔹مسئولیت اجتماعی علم🔹
سخنرانان:
🔸دکتر محمدتقی #ایمان، استاد دانشگاه شیراز؛
نگاهی پارادایمی به مسئولیت اجتماعی علم؛
🔸دکتر محمود #متوسلی، استاد دانشگاه تهران؛
مدرسه فکری؛
🔸دکتر کاوه #فرهادی؛ استادیار دانشگاه پیام نور؛
مسئولیت اجتماعی با تاکید بر دانش ضمنی ایرانیان و اولویتهای حکمرانی آب در ایران؛
🔸دکتر محمود #نوذری، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛
گونه های فهم مسئولیت اجتماعی نهاد علم در مراکز علوم انسانی اسلامی؛
🔸دکتر سیدحمیدرضا #حسنی، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛
تحول در علوم انسانی و مسئولیت اجتماعی علم؛
مدیر جلسه:
🔹دکتر هادی #موسوی، استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛
🗓چهارشنبه 19 اسفند ساعت 9 تا ۱۲
📍قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
🌐لینک مجازی:
https://skyroom.online/ch/rihu/meeting1
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه | عضو شوید👇
@rihu_ac_ir
هدایت شده از محمدی فرد
🔰 گروه قرآن پژوهی برگزار می کند:
کرسی علمی ترویجی با موضوع "تفسیر موضوعی به مثابه روش نظریه پردازی در علوم انسانی(خوانشی نو از دیدگاه قرآنی شهیدصدر)" ؛
🔸ارائه دهنده
: علیرضا محمدی فرد، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه
ناقدان:
◀️دکتر مسعود آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
◀️دکتر سعید بهمنی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف قرآن
🔹مدیر جلسه:دکتر حسین بحرینی، پژوهشگر همکار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
🔻به صورت حضوری و مجازی
🗓شنبه 19 اسفند ساعت ۱۰ تا ۱۲
📍قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
🌐لینک مجازی:
https://skyroom.online/ch/rihu/meeting3
◼ امروز سالروز شهادت آیتالله سیدمحمدباقر صدر و خواهر گرامیشان بنتالهدی صدر، به دست مزدوران صدام است
▪️یادشان را گرامی میداریم و برای شادی روحشان فاتحه ای قرائت میکنیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
❇️مقاله:
"تفسیر موضوعی به مثابه روش نظریهپردازی در علوم انسانی؛ خوانشی نو از دیدگاه قرآنی شهیدصدر"
✍️ فصلنلمه قرآن شناخت، سال شانزدهم، شماره دوم، پیاپی 31، پاییز و زمستان 1402، صفحات ۷_۲۷
✅چکیده:
در نظام اندیشه شهید صدر، قرآن حکیم منبعی برای کشف واقعیات جهان انسانی و نظریهپردازی در عرصه مسائل زندگی انسانی است. مسئله اصلی این مقاله کشف و تبیین جایگاه و هویت تفسیر موضوعی در دستگاه اجتهادی ـ علمی این اندیشمند است. هدف از این تبیین بهرهگیری از ظرفیت آثار شهید صدر در بعد روششناسی نظریهپردازی قرآنی و کشف یکی از عناصر روشی مرجعیت علمی قرآن در تحقق علوم انسانی بومی / دینی است. مسائل فرعی این پژوهش از دو دسته مباحث عام علوم انسانی دینی و مباحث مرتبط با دیدگاه وی در تبیین هویت تفسیر موضوعی تشکیل شده است. بنابراین، روش مناسب تحقیق در مباحث دسته نخست، بهرهگیری از «راهبرد اکتشافی» و «تحلیل عقلی» آثار شهید صدر است. اما در بعد دوم، همانگونه که خود به اجتهادی بودن تفسیر موضوعی اشاره دارد، ملاک سنجش و خوانش دیدگاههای وی، همان روش «اجتهادی» است. حاصل تحقیق نشاندهنده آن است که تفسیر موضوعی پیشنهادی ایشان درواقع همان روش «نظریهپردازی قرآنی» بوده، زمینهساز رجوع روشمند به قرآن، بهمثابه مرجع دانشی است. تبیین عناصر روششناختی این روش (تکیه داشتن به رویکرد علمی، مسئلهمحوری، اجتهادی بودن، واقعنگری، نظریهپردازانه بودن) ثابتکننده این مدعاست
✅ آدرس اینترنتی
https://qoranshenakht.nashriyat.ir/node/2021845
https://eitaa.com/allamehsadr