🔸معرفی مقاله ناظر به نظریه پردازی دینی/قرآنی شهیدصدر
🔺مطالعاتی که تلاش دارند بر مبنای متون دینی وارد نظریهپردازی در حوزه علوم اجتماعی شوند، در ظاهر هویتی دوگانه دارند که حضور نظریهها و مفاهیم علوم اجتماعی در آنها پررنگ است. مسئله اصلی این نوشتار، بررسی چگونگی تعامل مطالعات دینی، به محوریت قرآن، با نظریهها و مفاهیم علوم اجتماعی است. برای دستیابی به این امر، دو نمونه از آثار تحقیقی (یک تحقیق در روانشناسی شخصیت و نظریه پردازی قرآنی شهیدصدر) به مثابه دو شیوه از کاربست نظریههای علوم اجتماعی در مطالعات قرآنی/ دینی بررسی و ارزیابی میشود. این امر، نیازمند یک روش تحلیلی قیاسی ـ استقرایی مقایسهای است که با تکیه بر الگوی نظریهسازی در علوم اجتماعی انجام میشود. نتیجه ارزیابی نمونهها نشان میدهد مهمترین کاربست مثبت رجوع به نظریههای علوم اجتماعی در مطالعات قرآنی/ دینی، غنیسازی پرسشهای تحقیق و کمک به استنطاق از قرآن در راستای ارائه نظریههای بنیادین قرآنی است. همچنین مهمترین آسیب، تحمیل آرای بیرونی بر قرآن و متون دینی است.
ادامه مطلب در👇
https://b2n.ir/340005
#شهید_صدر
#علم_دینی
https://eitaa.com/allamehsadr
۳ خرداد ۱۳۹۹
۱ خرداد ۱۳۹۹
هدایت شده از کانال سخنرانی سیاسی
🔺«طرح هر روز، یک کتاب»🔺
نام کتاب: «السنن التأریخیة فی القرآن» (سنتهای تاریخی در قرآن)
نویسنده: علامه شهید «سیدمحمدباقر صدر»
🔹معرفی کتاب:
کتاب «السنن التأریخیة فی القرآن»، اثر متفکر بزرگ جهان اسلام، شهید سیدمحمدباقر صدر (ره) است، که با عنوان «سنتهای تاریخی در قرآن» ترچمه و چاپ شده است. این کتاب، ایده «نظریه پردازی قرآنی» را وارد ادبیات علوم قرآنی کرد و توسط اندیشمندان جهان اسلام، مورد استقبال قرار گرفت. ایده این کتاب، از کلیدهای ورود به تولید «علوم انسانی دینی» است و شیفتگان قرآن و مباحث علم دینی، قطعا بینیاز از آن نیستند.
🔸محور اصلی کتاب، بررسی «قوانین تاریخ» در قرآن کریم است. این کتاب به لحاظ روش شناختی، بیانگر روش «تفسیر موضوعی قرآن» برای اکتشاف نظریه های قرآنی است. بنابراین، شهیدصدر در واقع، ایده نظریه پردازی علوم انسانی قرآنی را با تطبیق بر یک نمونه قرآنی، یعنی قوانین تاریخی، عرضه کرده است.
🔹این کتاب در قالب 14 درس گفتار ارائه شده است. درسهای ابتدایی این کتاب، مباحثی درباره تفسیر موضوعی و اهمیت و ضرورت آن ارائه میکند. سپس، تا پایان کتاب، موضوع «سنن تاریخی» با استناد به آیات قرآن، بررسی شده، به روش «استنطاقی» نظریه قوانین تاریخی از دل آیات قرآنی، استخراج میشود.
🔸از دیدگاه نویسنده، قرآن کریم اولین کتابی است که به قوانین تاریخی اشاره کرده است. همچنین، تفسیر موضوعی، روشی است که با ارائه مسائل و واقعیات بشری به قرآن کریم، در پی اکتشاف نظریههای قرآنی برای حل این مسائل است.
#طلاب_انقلابی
@TollabEnghelabi
https://eitaa.com/TollabEnghelabi
۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹
۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۹
🔸شهیدسیدمحمدباقر صدر:
قرآن مانند دیگر کتابها نیست که برای آموزش و پژوهش علمی تألیف شده باشد. این کتاب، فرایند دگرگونسازی کامل و همهجانبه عقلی، روحی و ارادی انسان و فرایند پایهگذاری امت و پیریزی تمدن است. ممکن نیست که این مهم به یکباره انجام شود، بلکه ماهیت چنین کاری، نیازمند فعالیتی تدریجی است؛ ازاینرو باید قرآن کریم بهتدریج نازل میشد تا کار سازندگی را استحکام بخشد و پایههای آن را یکبهیک بنا کند و رسوبهای جاهلیت را با حکمت و پایداری ریشهکن سازد.
بهدلیل همین بردباری و حکمت در فرایند دگرگونسازی و سازندگی، اسلام در حلّ مشکلات فردی و اجتماعی و درمان ریشهای نابسامانیها راه تدریج را در پیش گرفته و در برابر برخی از آنها در چندین مرحله مقاومت کرده تا بتواند آن را ریشهکن کند. داستان تحریم شرابخواری و اعلان تدریجی آن نمونهای از این امر است. اگر قرآن به یکباره همه احکام و تعالیم جدیدش را نازل میکرد، مردم از آن میگریختند و این کتاب نمیتوانست انقلاب عظیمی را که در تاریخ برپا کرد به ثمر رساند. (موسوعه شهیدصدر، ج19، ص: 225)
✅https://eitaa.com/allamehsadr
۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹
🔸الحقيقة الاولى: هي الاطّراد بمعنى أنّ السنة التاريخية مطّردة ليست علاقة عشوائية، وليست رابطة قائمة على أساس الصدفة والحظ والاتّفاق، وإنّما هي علاقة ذات طابع موضوعي لا تتخلّف في الحالات الاعتيادية التي تجري فيها الطبيعة والكون على السنن العامة، وكان التأكيد على طابع الاطّراد في السنة تأكيداً على الطابع العلمي للقانون التاريخي؛ لأنّ القانون العلمي أهمّ مميز يميزه عن بقية المعادلات والفروض هو الاطّراد والتتابع وعدم التخلّف. ومن هنا استهدف القرآن الكريم من خلال التأكيد على طابع الاطّراد في السنة التاريخية، استهدف أن يؤكد على الطابع العلمي لهذه السنة... . (المدرسة القرآنیة، الدرس الخامس، ص 69)
🔺... قرآن کریم با تأکید بر عام بودن (تکرارپذیری و غیرقابل استثنا بودن) قانونهای تاریخی، در واقع بر علمی بودن آن تأکید دارد. بنابراین، ایده استخراج «نظریه قرآنی» امری روشمند و مبتنی بر مبانی علمی است؛ زیرا نظریه درباره گزاره های علمی به کار می رود، و گزاره های قرآنی نیز ویژگیهای علمی بودن را دارا هستند.
🔺نکته حائز اهمیت در این شیوه تولید علم، تکیه آن بر منبع معرفتی دینی است، که منجر به تولید علم دینی می شود.
✅https://eitaa.com/allamehsadr
۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
🔸شهیدصدر در نگاه اندیشمندان غربی🔸
🔺نشست «شهیدصدر در نظرگاه اندیشمندان غرب» به همت پژوهشگاه تخصصی شهیدصدر و انجمن علمی و گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران در دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه برگزار شد.
👈در این نشست دکتر عبدالکریم تاراس چرنینکو مترجم آثار شهید صدر به زبان روسی و دکتر ژولین پلیسه مترجم آثار شهید صدر به فرانسه به سخنرانی پرداختند.
دکتر عبدالکریم تاراس دارای مدارک دانشگاهی مختلف در رشته های ادبیات، مدیریت، الکترونیک و فلسفه و نویسنده اولین شرحی بر نهج البلاغه به زبان روسی و مترجم کتاب اقتصادنای شهید صدر به زبان روسی است.
دکتر ژولین پلیسه نیز اسلام شناس و پژوهشگر دانشگاه تولوز فرانسه است و در زمینه اقتصاد اسلامی، ژئو اقتصاد و دین و علوم انسانی به فعالیت پژوهشی می پردازد. وی کتاب بانکداری بدون ربای شهید صدر را به فرانسه ترجمه کرده است.
متن کامل این گزارش را در لینگ زیر مطالعه فرمایید👇
🔸https://b2n.ir/296121
🔰https://eitaa.com/allamehsadr
۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹
۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۹
🔸بشریت بیشک دیر یا زود، به اسلام خواهد رسید؛ زمانی که به شکست تجربههایی که در دوران بسیار بسیار درازمدت خود، انجام داده است، ایمان بیاورد؛ دورانی که در پی یافتن آیین زندگی، پشت سر گذاشت و همچنان این دوران را ادامه میدهد تا اینکه در نهایت در ساحل اسلام، دین طبیعت انسانی و حیات، لنگر میاندازد. (بارقهها، ص٣٣۴)
#شهید_صدر
#علم_دینی
https://eitaa.com/allamehsadr
۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
شهید صدر و ایده علم دینی
✍️در سالهای اخیر، آثار متعددی در باب تولید علم دینی منتشر شده است. یک تفاوت معنادار و مهم آثار شهیدص
⬅️بعد دوم درباره مسئله «تعارض علم و دین» در تولید علم دینی، از حیث فلسفه علمی قابل بررسی است. در تولید علم، رویکردهای مختلفی وجود دارد. هر رویکرد بر اساس مبانی و پیش فرض های از پیش پذیرفته، روش شناسی تولید علم خود را معرفی کرده، به کار می بندد. به عنوان نمونه، رویکردهای پوزیتویستی، تفسیری، انتقادی و پراگماتیستی، هریک بر اساس مبانی و پیش فرضهای خود، روش شناسی خاص خود را در تولید دارند.
🔺ایده «علم دینی» که تلاش دارد، نظریه های علمی را از منبع «قرآن» و «روایات» اخذ کند، به دلیل برخورداری از مبانی و روش شناسی خاص خود، میتواند رویکردی رقیب، در کنار رویکردهای فوق باشد. بنابراین، مسئله «تعارض علم و دین» مسئله آغازین تولید علم دینی نیست؛ همچنانکه هیچیک از رویکردهای دیگر، تلاش ندارند ایده خود را با مسئله «تعارض دین با علم» بیآغازند.
👇البته، «مسئله تعارض علم و دین» یک مسئله فرعی است، که بعد از شکل گیری رویکرد علمی، می تواند مطرح شود انشاء الله در آینده، به این مسئله فرعی پرداخته خواهد شد.
۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۹
🔺تحقیق در آثار اندیشمندان بزرگ، امری متداول در تمام مراکز علمی دنیاست. اما این نوع تحقیق، از دو جهت قابل بررسی است:
ـ قوت علمی آثار این اندیشمند؛
ـ ضریب نفوذ آثار در مجامع علمی، عرصه فرهنگ، سیاست و اجتماع.
👆تحقیق فوق نشان میدهد در میان اندیشمندان عرب، پس از قرآن کریم، بیشترین آثار مورد مطالعه و تحقیق، آثاار شهید سیدمحمدباقر صدر است.
برای اطلاع بیشتر مصاحبه زیر با عنوان «دلایل نفوذ اندیشه شهیدصدر در جهان اسلام» خواندنی است:
https://b2n.ir/443095
https://eitaa.com/allamehsadr
۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
شهید صدر و ایده علم دینی
✍️در سالهای اخیر، آثار متعددی در باب تولید علم دینی منتشر شده است. یک تفاوت معنادار و مهم آثار شهیدص
🔺بعد تاریخی این مسئله از این حیث حائز اهمیت است که باید بدانیم این مسئله «تعارض علم و دین» در چه بستری شکل گرفته است. به عبارت دیگر، آیا این مسئله، مسئله فرهنگ و جامعه علمی ما است؟
پس از رنسانس در غرب، ایده جدایی دین و علم، قوت گرفت. در این بستر since به معنای علوم تجربی، مسیر خود را از آموزه های دینی جدا کرد و رویکردهای مختلف فلسفه علمی، به رغم اختلاف در برخی مبانی تولید علمی، در این نقطه اشتراک داشتند که معیار علم بودن هر دانشی، تجربی بودن آن است.
🔺در این فضای فکری، مسئله «علم و دین» به عنوان یک چالش، برای دغدغه مندان نقش آموزه های دینی در علوم انسانی و طبیعی، مطرح شد.
نگاشته های زیادی در این باره وجود دارد که به عنوان نمونه می توان کتاب «دین و علم» راسل، فیلسوف انگلیسی را به عنوان موافق «تعارض علم و دین» و کتاب «علم و دین» ایان باربور را به عنوان مخالف «تعارض علم و دین» معرفی کرد.
⁉️پرسش مهم در مطالعات قرآنی و دینی فرهنگ بومی و دینی ما این است که «آیا مسئله تعارض علم و دین، به لحاظ تاریخی، مسئله تولید علم دینی ما نیز هست؟»
https://eitaa.com/allamehsadr
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹
✅ به خدا سوگند این مساجد از همه دانشگاههای اروپا برتر است
دکتر فنجری [١] در دیداری با شهید صدر برای اینکه از مراتب تحصیلی و پژوهشی شهید صدر مطلع شود و بداند که وی دانش خود را در کدامیک از دانشگاههای دنیا فراگرفته که به این سطح بالای علمی نائل شده است، پرسید:
«حضرت استاد، کتابهای شما در عمق و دقت علمی و محتوای فکری بسیار برجسته است و شگفتی من و تعداد زیادی از دوستانم را که اساتید دانشگاه هستند برانگیخته است. یکی از آنها اندیشمند فرانسوی روژه گارودی است که او نیز مشتاق زیارت شماست. میخواستم بدانم که شما کجا و در کدامیک از دانشگاههای دنیا درس خواندهاید؟»
شهید صدر: «من در هیچیک از دانشگاههای مورد نظر شما درس نخواندهام، نه در عراق و نه جای دیگر. بلکه من اساساً در طول زندگیام به جز دو بار از عراق خارج نشدم؛ یک بار برای حج بیت الله الحرام و بار دیگر برای سفر به لبنان به منظور دیدار برخی از اقوام».
دکتر فنجری: «پس کجا درس خواندهاید؟»
شهید صدر: «در مساجد؛ اینجا در نجف، طلاب و علما در مساجد درس میخوانند».
دکتر فنجری که از این پاسخ شهید صدر شگفتزده شده بود گفت: «[با این حساب] به خدا سوگند مساجد نجف - هزار برابر - از همه دانشگاههای اروپا برتر است».
[١] دکتر محمد شوقی فنجری، استاد اقتصاد و مشاور اقتصادی رئیس جمهور وقت مصر، انور سادات بود که در تعدادی از دانشگاههای مصر و دیگر نقاط جهان کرسی تدریس داشت. او پس از آشنایی با کتابهای فلسفتنا و اقتصادنا شیفته اندیشه و شخصیت شهید صدر شد و از فرصت برگزاری اجلاسی در بغداد استفاده کرده و برای دیدار با وی به نجف آمد.
🔸ر.ک: محمد باقر الصدر السيرة و المسيرة في حقائق و وثائق، ج۳، ص ۱۶۰ https://eitaa.com/allamehsadr
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹
۹ اردیبهشت ۱۳۹۹
✍️در سالهای اخیر، آثار متعددی در باب تولید علم دینی منتشر شده است. یک تفاوت معنادار و مهم آثار شهیدصدر، همچون «اقتصادنا» و «المدرسة القرآنیة»، با اغلب اثار علم دینی در نحوطه آغاز است. با تتبعی که داشتیم، بسیاری از پژوهندگان علم دینی، اولین مسئله حل «تعارض علم و دین» است. برخی نیز این مسئله را تحت عنوان «امکان علم دینی» مطرح کرده اند.
🔺این نحوه ورود به مبحث تولید علم دینی، هم اهمیت تاریخی دارد و هم اهمیت از جهت مبنای «فلسفه علم»ی.
انشاء الله در این باره تحلیلهایی ارائه خواهد شد.
https://eitaa.com/allamehsadr
۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
استاد فولادوند هم ترجمه ای آزاد از این کتاب با عنوان «انسان مسئول و تاریخ ساز» انجام داده اند
۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
ترجمه های گوناگونی از کتاب «المدرسة القرآنیة» ارائه شده است، که این ترجمه، از آخرین ترجمه هاست و زیر نظر پژوهشگاه شهیدصدر انجام شده است👆
۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
۸ اردیبهشت ۱۳۹۹
۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
امید که از نقدها و پیشنهادات عزیزان، در صفحه شخصی، بهره مند شویم،
۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
بسم الله الرحمن الرحیم،
باعرض سلام خدمت دوستان و اساتید گرامی
به امید خدای متعال قصد داریم در این کانال برخی مطالب مرتبط با تولید علم دینی در اثار شهیدصدر را، که سالیانی است به ان مشغولیم، با شما به اشتراک بگذاریم
https://eitaa.com/allamehsadr
۷ اردیبهشت ۱۳۹۹