فاضل مکرم حجة الاسلام و المسلمين سید حسن روحبخش در نشست این هفته به ارائه این بحث خواهند پرداخت. خلاصه تقریر نظریه استاد معظم آیة الله شهیدی حفظه الله (این تلخیص بر اساس برداشت نگارنده از متن پیاده شده درس، نگارش یافته و به تایید استاد نرسیده است) 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

شبکه نوآوری های فقهی صراط، با هدف تکمیل زنجیره تولید و عرضه علم در متن حوزه علمیه قم آغاز به کار کرد. - ایجاد بستری برای طرح و نقد و بررسی نوآوری‌های فقهی و پیرافقهی - کاهش تضییقات شکلی مجلات علمی برای انتشار آثار - شبکه‌سازی از فضلای جوان متن حوزه برای طرح و پیشبرد پروژه‌های علمی - در اختیار قراردادن حداکثر مخاطب تخصصی از اهداف این طرح است. به شبکه خودتان بپیوندید و مبلغ آن باشید. 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 آدرس سایت www.alserat.ir کانال اطلاع‌رسانی ایتا eitaa.com/alserat_ir کانال اطلاع‌رسانی واتساپ https://chat.whatsapp.com/H7FoJqdXgc3GvAuQiPyNro 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 گروه نقد یادداشت‌های صراط https://chat.whatsapp.com/EXZoKWJILkvLEw6gyGFWwq

خلاصه مقاله مجلل سازی مشاهد مشرفه فاضل مکرم حجة الاسلام و المسلمین محمد مهدی عظیما قسمت دوم (پایانی) 👇👇👇 https://www.alserat.ir/?p=786 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

دومین نشست ارائه شبکه نوآوری های فقهی صراط با موضوع : حجیت اطمینان با ارائه : حجت الاسلام و المسلمین روحبخش هم اکنون به صورت زنده در 👇🏻 https://instagram.com/alserat_ir?igshid=ugoif4jpk6m9

دومین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با ارائه نظریه آیةالله محمدتقی شهیدی‌پور مبنی بر عدم حجیت اطمینان و نقد و بررسی آن از سوی ناقدان برگزار شد. در این نشست ابتدا حجةالاسلام و المسلمین سید حسن روحبخش از شاگردان استاد شهیدی به تقریر نظریه و برخی آثار و ثمرات آن پرداخت. در این نظریه با درنظر گرفتن تبیین خاصی از مفهوم اطمینان و قطع، سیره عقلا محدود به عمل به قطع دانسته می شود و حجیت اطمینان نزد عقلا پذیرفته نمی شود. همچنین به برخی روایات برای نفی حجیت اطمینان استشهاد می شود. در ادامه، ناقدین جلسه حجج اسلام حاج سید جوادی و محمدی ابهام‌ها و اشکالات مهمی را به نظریه مطرح کردند. همچنین ادله دیگری برای حجیت اطمینان مطرح شد که در تقریر نظریه مورد توجه قرار نگرفته بود. پس از بیان پاسخ هایی از سوی ارائه کننده، حجت الاسلام و المسلمین سید طاهر غفاری به عنوان استاد داور به جمع بندی مطالب مطرح شده پرداختند. حجیت اطمینان با وجود نقش بنیادین و بسیار پراثر در استباط احکام و تشخیص موضوعات در منابع متقدم و نیز متاخر اصولی به عنوان اصلی مسلم پذیرفته شده و مستقلا مورد بحث قرار نگرفته است. در پایان جلسه نیز گفت و گوی آزاد میان شرکت کنندگان و ارائه دهنده و ناقدان ادامه یافت. 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

صوت دومین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با موضوع عدم حجیت اطمینان فایل کم حجم 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

صوت حاشیه دومین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با موضوع عدم حجیت اطمینان فایل کم حجم 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

صوت دومین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با موضوع عدم حجیت اطمینان فایل باکیفیت 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

صوت حاشیه دومین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با موضوع عدم حجیت اطمینان فایل باکیفیت 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

#فراخوان شبکه نوآوری‌های فقهی صراط از نشر آثار فاخر و نوآورانه فقهی و پیرافقهی در قالب یادداشت‌های کوتاه (با حداکثر حجم ۳۰۰۰ کلمه و ترجیحا کمتر از ۱۵۰۰ کلمه) استقبال می‌کند. برای یادداشت‌های مورد استقبال، نشست علمی نیز برگزار می‌گردد ان شاءالله. قالب‌های یادداشت‌ها ۱- یادداشت شخصی نویسنده؛ ۲- تقریر بحثی نو از اساتید حوزه (با ادبیات نگارشی، به صورت خلاصه و منقح)؛ ۳- تلخیص کتاب، پایان‌نامه‌ و مقاله. لطفا پیش از تنظیم یادداشت، موضوع را با شماره 09125524113 هماهنگ بفرمایید. 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

نقدهای فاضل مکرم حجةالاسلام و المسلمين عبدالله محمدی بر نظریه عدم حجیت اطمینان 1- حیطه مفهومی و موضوع شناسی: در تعریف اطمینان ایشان قیدکردند که احتمال خلاف حتماً مورد توجه باشد. به نظر می رسد ما چنین تعریفی از اطمینان نداریم. در مصطلح فنی ما یقین به معنای اخص داریم و در مرتبه بعد از آن قطع که از جهت جزمیت و وجود احتمال خلاف با یقین تفاوتی ندارد؛ بلکه تفاوت آن در ضرورت مطابقت آن با خارج است. رتبه بعد از آن اطمینان یا علم و حرفی است که در آن حضور و التفات به احتمال خلاف شرط نشده است و هم اینکه چنین احتمالی وجود داشته باشد کافیست ولو اینکه بالفعل مورد التفات نباشد. پس آنچه به عنوان موضوع مطرح شد اصطلاح فنی اطمینان نبود. گفتنی است قطع و اطمینان و ظن و شک، نسبتی با فاعل شناسا دارد و نسبتی هم با واقع. نسبت واقع نمایی غیر از حالت نفسانی و روانشناختی است و باید تفاوت در هر دو جهت را مورد مداقه قرار داد. فقط حیثیت روانشناختی در تفاوت قطع و اطمینان مزح نیست بلکه حیثیت مطابقت هم مطرح است. 2- حیطه حکم شناسی: به نظر می‌رسد که موافقان حجیت اطمینان و ادله آنها منحصر به آنچه در کلام استاد بزرگوار ذکر شد نیست. حداقل هفت وجه در کلام بزرگان احصاء شده است. که در میان آنها می توان به انتخاب اخف و اسهل از جانب عقلاء، مختل شدن نظام معاش عقلاء در صورت عدم حجیت اطمینان، اشتراک در ملاک اعتبار قطع به واسطه انکشاف واقع یا به لحاظ حالت نفسی روانشناختی و... اشاره کرد. و هر کدام از این وجوه نیز قائلینی دارد. مهم ترین دلیل قائلین به حجیت اطمینان اینست که اطمینان را علم متعارف میدانند. از آنجا که عقلاء در زندگی روزمره نمیتوانند دست‌رسی به یقین و قطع داشته باشند، روال امور روزمره آنها با همین اطمینان ها است و شارع نیز از آن ردعی نکرده است؛ خصوصا در مورد ظهورات و خبر واحد که از مصادیق برجسته اطمینان هستند. پس به نظر می رسد طرح نظر دو تن از قائلین و بعضی ادله آنها مضر به اتقان بحث باشد. 3- در ارزیابی می توان گفت دلیلی برای عدم حجیت اطمینان ذکر نشد. یک سوال روشی وجود دارد و آن اینکه آیا برای قاعده های اصولی مثل قطع و اطمینان می توان سراغ روایات رفت؟ آنچه ذکر شد تمسک به روایاتی بود که بعضاً هم از جهت سند و دلالت محل خدشه بود: در مورد روایت لزوم بینه می توان گفت این هم به نحو موضوعی در خود حکم وارد در روایت اخذ شده باشد و حتی دلالتی بر عدم اثبات موضوع در دیگر احکام شرعی نیز ندارد. در مورد روایت قسامه نیز می توان گفت روایت مورد خاصی است. ما چنین امری را همه جا انجام نمی دهیم؛ روایت ناظر به مورد خاص است و متعرض حجیت یا عدم حجیت اطمینان نیست. بلکه میتوان گفت به طور کلی قواعدی مانند حجیت قطع و اطمینان قابل استنباط از چنین روایات و اخبار واحدی نیست. اعتبار معرفتی چنین اموری باید قبل از حجیت روایات که از فروع این قواعد است بررسی گردد. 4- در مورد اسناد قول به عدم حجیت اطمینان به شیخ انصاری می توان گفت: آنچه ذکر شد مدلول التزامی و برداشتی از کلام ایشان در بحث حجیت خبر واحد بود. این در حالی است که خود ایشان در بحث انسداد تصریح به حجیت اطمینان دارند و آن را حکما بلکه موضوعا ملحق به علم می دانند. 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir

خلاصه نقدهای فاضل مکرم حجة الاسلام و المسلمين سید فرید حاج سید جوادی به نظریه عدم حجیت اطمینان 1- گمان می‌رود نوعی توسعه مفهومی در قطع شکل گرفته است. جناب استاد شهیدی قطع را به گونه‌ای تعریف می‌کنند که اطمینان-که وجود سیره عقلا آن ادعا شده است- مصداق قطع می شود. به نظر می رسد از آنجا که قطع امتدادی از یقین معرفت شناختی است باید هر دو وجه اثبات شیئ و نفی و طرد مقابل را داشته باشد. اگر احتمال خلافی وجود داشته باشد دیگر قطع نیست و اگر چنین نیست و فقط انقداح صورت اولیه است این قطع نیست و همان اطمینان است. حتی ممکن است احتمال وجود طرف مقابل هم به ذهن بیاید و کنار گذاشته شود. به نظر می‌رسد توسعه دامنه مفهومی قطع برای شمول چنین موردی دعوا را لفظی میکند. 2- بخشی از محتوای استدلال آقای روحانی در کلام آقای شهیدی انعکاس پیدا نکرده و طبعاً بی‌پاسخ مانده است. مرحوم آقای روحانی ادعای علم به عدم ردع چنین سیره های میکنند. ایشان می‌فرمایند اگر شارع قرار بود از عمل به اطمینان ردع کند باید راه جایگزین برای آن قرار می داد و از این جهت راهی شبیه به راه حجیت ظواهر را می روند. 3- نظر می‌رسد تفصیلاتی در بحث قابل طرح باشد که در کلام استاد طرح نشده است. به عنوان مثال اگر از روایات، نهی استفاده اطمینان در موضوعات را فهمیدیم چرا نباید تفصیل قائل شویم؟!. چنین روایاتی دلیل بر ردع در مسیر استنباط نمی شود. 4- سوال چهارم سوال از برداشت از کلام مرحوم شیخ انصاری است. به نظر می رسد اینکه جناب شیخ ذیل بحث خبر واحد خبر اطمینانی را حجت میدانند ، مشعر به حجیت اطمینان نزد ایشان است. این خبر را زمانی که فردی از اطمینان می شود حجت می دانند و این مشعر حجیت اطمینان سوای از بحث خبر است؛ لا العکس. 🍃🌺🍂🍃🌺🍂 شبکه نوآوری‌های فقهی صراط @alserat_ir