May 11
🌹تبیین یک اصل قرآنی است
🔹تبیین، یک اصل قرآنی است، گفت: در آیه تبلیغ در قرآن داریم:
👈 «بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ؛
👈 آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان. اگر چنین نکنى امر رسالت او را ادا نکردهاى» این یک نمونه تبیین است که در بخش دوم آیه داریم که اگر آن را انجام ندهی، گویی کاری انجام ندادهای و این نشان میدهد چقدر تبیین و بیان کردن اهمیت دارد.
🔺تبیین در خصوص امور دارای سه مرحله است.
۱_ابتدا قبل انجام کار است.
درباره برخی از امور باید از قبل اطلاعرسانی و تبلیغ کرد.
۲_مرحله دوم حین انجام کار است
۳_ و در نهایت بعد از عمل باید تبیین داشت.
👈 این روزها با فضای مجازی، کار بسیار سهل و آسان شده است و به راحتی میتوان امور را تبیین کرد.
@Tebyangonabad2
در حوزه تبیین، شاهد تخریب هستیم که مقام معظم رهبری نیز از این روند گلایه کردند و به اخلاقمحوری در تبیین توصیه کردند، افزود: نباید هوچیگری و سروصدا راه انداخت، بلکه باید تبیین را منطقی و دقیق و همراه با عاطفه ارائه کرد تا اثرگذار باشد. همچنین تبیین باید همراه با عقلانیت و شفافیت باشد.
اوایل انقلاب در مساجد و هیأتها مدلهای خوبی رواج داشت و بستری برای پرسش و پاسخ مردم با مسئولین و کارشناسان فراهم بود که در ترویج اهداف انقلاب اثرگذار بود.
باید در کنار منبر مساجد و هیأتها فضای منبر پرسش و پاسخی و میز خدمتی هم ایجاد شود و مسئولین حضور پیدا کنند و ایده و برنامههای خود را تشریح کنند و از اقدامات خود گزارش دهند.
حتی پیش از یک اقدام هم میتوان از این بستر برای اطلاعرسانی به مردم استفاده کرد. فرضاً مسئول بگوید بنا دارم این طرح را در منطقه شما اجرایی کنم، نظر شما چیست؟
در زمان صدر اسلام هم پیامبر(ص) منبر طولانی نمیرفت؛ به جز موارد مستثنی و همواره روند به این صورت بود که در لابلای مباحث ایشان نیز مردم اظهار نظر و طرح سوال میکردند و همان مطالب به بحث جهت میداد.
بنابراین باید روند کنونی منبر کمی بهروزرسانی شود و سوال و جواب هم وارد آن شود و در کنار این فضای کنونی قرار گیرد. در این صورت نوع ارائه بحث نیز خودمانیتر خواهد شد و برخی از حجابها هم حذف میشود.
❇️کلمه جهاد در خصوص تبیین هم ریشه در #روایات دارد که اگر این روایات هم نبود باز معنای وسیع جهاد شامل تبیین میشد.
👈 کما اینکه در خصوص پول دادن در راه خدا مجاهدت آمده، در مورد صحبت کردن، نوشتن و مصاحبه مجاهد نیست.
خب معلومه که هست؛ یعنی هر آنچه که موجب بشود #حق_تثبیت بشود این مجاهدت است،
حال میخواهد پول بدهد، خون بدهد، صحبت کند و یا آبرو بدهد، جهاد مضافاً شامل این هم میشود.
👈در وصیت امیرالمؤمنین به آقازادهشان داریم که البته صرفا خطاب به ایشان نیست،
👈چراکه میفرماید ((و من بلغ کتابی)) در یک فراز میگویند:
((وَ اللَهَ اللَهَ فِی الجِهَادِ بِاَموَالِکُم وَ اَنفُسِکُم وَ اَلسِنَتِکُم فِی سَبِیلِ اللَه))
که هم جهاد با جان است، همزبان. جهاد با زبان یعنی چی؟
👈 یعنی همین تبیین. که این مطلب هم جهاد ابتدایی را در بر میگیرد هم جهاد دفاعی را. خب در این خصوص اگر دشمن حمله نمیکرد ما وظیفه نداشتیم؟ چرا داشتیم.
👈 وقتی حقیقت به نسل بعد انتقال داده نشود نسل آینده دچار #انحراف میشوند.
👇👇👇
✋مثالهای تاریخی
مثلا در تاریخ ببینید از روز غدیر تا ۲۸ صفر که وفات پیامبر است؛ حدود ۷۰ روز میشود. خب ببینید پیامبر با چه کیفیتی تبیین کرد.
👈آیهای که نازل میشود بر پیامبر «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ #بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ»
👈یعنی اگر ابلاغ نکنی انگار رسالتت را انجام ندادی. میفرماید شما انجام بده، خدا تو را از مردم حفظ میکند.
اینهمه پیغمبر جنگیدند، خدا کجا به ایشان اینگونه گفتند «وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ» یعنی مساله آنقدر مهم است.
👈در تاریخ این دست مثالها زیاد وجود دارد. ببینید وقتی تبیین صورت نگیرد، خلافت نیز #غصب میشود، حق امیرالمؤمنین #پایمال میشود و میرود تا عاشورا.
👈عدم تبیین کار را بهجایی میرساند که بعضی #قربةالیالله سر امام حسین علیه السلام را میبرند.
👈 البته سران و فرماندهان نه؛ چون آنها آگاه بودند، ولی بعضیها قربةالیالله وارد جنگ شدند.
#مثال دیگر
👈 اگر جهاد تبیین اتفاق نیفتد چه میشود.
👈 آیه شریفه را ببینید «وَقَالَ فِرْعَوْنُ ذَرُونِي أَقْتُلْ مُوسَىٰ وَلْيَدْعُ رَبَّهُ ۖ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يُبَدِّلَ دِينَكُمْ أَوْ أَنْ يُظْهِرَ فِي الْأَرْضِ الْفَسَادَ»
👈یعنی فرعون به نزدیکانش میگوید بگذارید موسی را بکشم، چرا بکشم؟ چون میترسم موسی #دین شما را عوض کند و در زمین ایجاد #فساد کند. میبینید اگر تبیین رخ ندهد فرعون میشود #مفسر دین.
👈کارتر نیز مثلا در جایی گفته بود ایرانیها اسلام را نمیفهمند. امام هم بهشوخی فرمود من ماندهام اینها کی میخواهند به عروه #حاشیه بزنند. اینگونه است که اگر تبیین صورت نگیرد رئیسجمهور آمریکا، نخستوزیر اسرائیل و صدام میشوند مبَیِن دین.
👌میدانیم که برای اجرایی نمودن جهاد تبیین نیازمند ابزار ها و روشها هستیم.
از نظر حضرتعالی ابزار ها و روش هایی که در جهاد تبیین باید مورد توجه قرار بگیرند چه چیزهایی می باشد؟
وقتی این آیه قرآن را میخوانید میبینید که اتفاقاً بله، تبیین محل ترس است و شاید آنقدر که اینجا ترس در این نوع جهاد وجود دارد، در جهادی که بخواهد انسان با جانش انجام دهند وجود نداشته باشد. خب شاید علتش این است که مجاهد در جنگ میداند وقتی کشته شود در دامن رحمت خدا قرار میگیرد، چه چیزی از این بهتر؟ ولی وقتی کسی میخواهد تبیین کند، زنده است و زندگی میکند و لذا آیه شریفه میفرماید «الَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَالَاتِ اللَّهِ وَيَخْشَوْنَهُ وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ ۗ)» در باب این آیه خیلی نکته وجود دارد. معنای این آیه چیست؟ اگر جای خشیت نبود، اگر مشکل نبود، نیاز بود بگوید «وَلَا يَخْشَوْنَ أَحَدًا إِلَّا اللَّهَ».
این آیه نشاندهنده این است که تبیین جای حساب بردن و جای ترس است؟ انسان ممکن است بایکوت بشود، کتک بخورد، مورد توهین قرار بگیرد، آبرویش از بین برود؛ خب این معلوم میشود خیلی جایگاه بزرگی دارد.
یا آیه نفر که میفرمایند «وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» یعنی مسئله انذار و خیلی مفاهیم که در این زمینه هست با مسئله تبیین قابل تطبیق است.
«جهادِ تبیین» در برابر تحریف
* ایجاد اعتقاد عمومی
از مهمترین رویکردها و شیوههای حرکت انقلاب اسلامی تبیین است: «در مبارزات اسلامی، در همه حال تبیین خیلی اهمیت دارد.» ۱۳۸۷/۰۲/۱۴«کار انقلاب از اساس با تبیین، روشنگری، بیان منطقی، مستدل و دور از جنجال بود.» ۱۳۹۰/۰۴/۱۳و این در حالی است که «تفکر مارکسیستی آن روز اعتقاد به تبیین نداشتند؛ میگفتند مبارزه یک سنت است، تحقق خواهد یافت؛ چه بگوئید، چه نگوئید.» ۱۳۸۷/۰۲/۱۴ لذا «جزو راهبردهای اساسی کار ما از اول، مسئلهی تبیین بوده است.» ۱۳۹۰/۰۴/۱۳ و برهمین اساس هم تفکر انقلابی رواج پیدا کرد: «بدون تبیین و تبیین بلیغ، قطعا هیچ فکری و هیچ اندیشهی متقنی، توفیق رواج و اعتقاد عمومی را پیدا نخواهد کرد.» ۱۳۸۹/۰۴/۱۴
از جهت عقبهی دینی و اعتقادی هم اصل دعوتِ صدر اسلام بر پایهی تبیین استوار بود: «تبیین، بیان، مهمترین وظیفهی پیغمبران است. دشمنان پیغمبران از جهلها و پردهپوشیها استفاده میکنند.» ۱۳۹۵/۰۲/۱۶ تبیین حقایق در سیرهی علوی نمود پررنگی داشت: «شما خطبههای نهجالبلاغه را نگاه کنید، بسیاری از آنها تبیین واقعیاتی است که در جامعهی آن روز وجود داشته.» ۱۳۹۵/۰۶/۳۰ ومبنای مهم قیام حسینی نیز تبیین بود: «امام حسین را فقط به جنگ روز عاشورا نباید شناخت؛ آن یک بخش از جهاد امام حسین است. به تبیین او، امر به معروف او، نهی از منکر او، توضیح مسائل گوناگون در منی و عرفات، خطاب به علما و نخبگان باید شناخت.» ۱۳۸۸/۰۵/۰۵ بنابراین «جهاد فقط شمشیر گرفتن و جنگ کردن در میدان قتال نیست؛ جهاد شامل جهاد فکری، جهاد عملی، جهاد تبیینی و تبلیغی و جهاد مالی است.» ۱۳۹۵/۰۲/۲۹
و نکتهی کلیدی اینکه اگر تبیین نباشد، فرصت برای اغواگری و گمراهسازی مردم توسط دشمن در عرصههای مختلف باز خواهد شد که تولید گروهک داعش یکی از نمونههای این مسئله در سالهای اخیر است: «امروز بهخاطر اینکه فریضهی تبیین را ما درست انجام ندادیم، یک عدهای دچار گمراهیاند و به خیال اینکه برای اسلام دارند کار میکنند، علیه اسلام دارند کار میکنند... به جای دشمن، اینها دارند با مسلمانها میجنگند.»
۱۳۹۵/۰۲/۲۹
* تبیین باید هنرمندانه باشد
«خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود.» ۱۴۰۰/۰۷/۰۵ مهمترین موضوعات و پدیده هایی که تببین درباره آن اهمیت دارد و «آن چیزی که امروز پیش پای ملت ما است، عبارت است از تبیین معارف انقلاب اسلامی.» ۱۳۹۷/۱۲/۰۷ سکوت در قبال تحریفِ حقایق انقلاب جایز نیست: «امروز همه افراد مسئولند و اگر دیدند حقایق و محکمات اسلام و انقلاب مورد تحریف قرار میگیرد، وظیفه دارند تبیین کنند؛ نباید سکوت کنند.» ۱۳۸۰/۰۳/۱۴ همچنین مسائل جاری کشور باید برای مردم تبیین شود، که یکی از وظایف مهم دانشجویان همین است: «حرفهایتان را، نظراتتان را بگویید؛ در مسائل مهم کشور؛ در مسئلهی اقتصاد مقاومتی تبیین کنید، در مسئلهی پیشرفت علمی در مسئلهی ارتباط با آمریکا [تبیین کنید]؛ برای خیلیها روشن نیست.» ۱۳۹۵/۰۴/۱۲ از دیگر مسائل مهم کشور «مسئلهی سبک زندگی اسلامی ایرانی که ما مطرح کردیم، خب این درخور بررسی است، این را تبیین کنید، هم خودتان عملا و هم تبیینی. مسئلهی فرهنگ، یکی از مسائل مهم است، این را تبیین کنید.» ۱۳۹۵/۰۴/۱۲
البته در عرصهی جهادِ تبیین «توجه به نیازهای روز و نوآوری در ادبیات و روشها بگونهای که بر جان و دل مخاطبان بنشیند،» ۱۳۹۷/۰۵/۲۸ از شرایط لازم است و باید از ظرفیت هنر، مانند مداحی و شعر بهره برد: «اهداف انقلاب را با دید روشن، با فکر باز، با اندیشهی عمیق، در شعر بگنجانید و آن را با صدای خوش، با لحن خوش، با شیوههای هنری در جلسه [مداحی] القا کنید.» ۱۳۹۷/۱۲/۰۷
* دوری از بداخلاقی و اختلاف
اما تبیین الزاماتی هم دارد که رعایت آنها شرط اثربخشی سخن حق است: «اصل قطعی در این باب این است که بایستی از شیوهی اخلاقی در این کار پیروی کرد.»۱۴۰۰/۰۷/۰۵ تبیین نیازمند آگاهی و عقلانیت است: «جوانهای ما امروز بحمدالله مجهزند؛ مجهز به فکر، مجهز به عقلانیت، مجهز به آگاهیهای فراوان، و میتوانند در این زمینهها خیلی تلاش کنند. خودتان را آماده کنید، این تجهیزات را در خودتان افزایش بدهید.» ۱۴۰۰/۰۷/۰۵ و تبیین حقایق با هیاهو به دست نمیآید: «تبیین را اساس کار بدانید. بنده میبینم گاهی اوقات یک جماعتی، یک افرادی، جوانهای احتمالا صالح و مومنی با یک کسی مخالفند یا با یک جلسهای مخالفند، بنا میکنند هیاهو کردن و جنجال کردن و شعار دادن؛ بنده با این کارها موافق نیستم... هیچ فایدهای ندارد. فایده در تبیین است.»۱۳۹۵/۰۳/۰۳ در حقیقت آنجایی که کار به دعوا وهیاهو، بیانجامد جایی برای تبیین نیست: «آن شکلی که در آن فتنه بهوجود بیاید، دعوا بهوجود بیاید، آن شکل مطلوب نیست. آن شکلی که برای مردم آگاهی بهوجود بیاید، برای مسئولین تنبه به راهحلها بهوجود بیاید، آن شکل بسیار مطلوب است.» ۱۳۹۴/۱۲/۲۰
* وظیفهای که بر دوش مسئولان است...
البته مسئولین و مدیران کشور هم وظیفهی تبیینی دارند. ممکن است مردم در قبال برخی تصمیمات مسئولین و سیاستها دچار ابهام شوند «باطن این تصمیم را، یا استدلال بر این تصمیم را نمیدانند؛ چون نمیدانند، معترض میشوند. خیلی خب، برای آنها تبیین کنید؛ بعضی از چیزها هست که باید تبیین بشود و گفته بشود.» ۱۴۰۰/۰۴/۰۷ کارگزاران نظام باید بهدور از هرگونه رویکرد خصمانهای در قبال اعتراضات و شبهات، پاسخگویی با رویکرد تبیین را در دستور کار خود قرار دهند: «راه تبیین هم همین است که در جلسات عمومی با مردم، بیان کنید، روشن کنید؛ سوالات را مطرح کنند، شما جواب بدهید، اینها تبیین میشود؛ در رسانهها هم پخش شود.» ۱۳۹۰/۰۶/۰۶
* همه باید در میدان تبیین حرکت کنیم...
«بدون تبیین حقیقت، افکار عمومی در ظلمت و فضای غبارآلود باقی خواهد ماند و دشمن سوء استفاده خواهد کرد.» ۱۳۸۲/۰۴/۰۷و «اگر کسی بتواند حقایق را در چشم مردم تحریف کند، یعنی در واقع عمل و بازو و اراده مردم را به سمت گمراهی کشانده است.» ۱۳۸۰/۰۳/۱۴همانگونه که گفته شد «تبیین اساس کار ما است. ما با ذهنها و دلها مواجهیم؛ باید دلها قانع بشود. اگر دلها قانع نشد، بدنها به راه نمیافتد.» ۱۳۹۵/۰۴/۱۲ بنابراین «امروز همهی ما بایستی در میدان تبیین حرکت بکنیم.» ۱۴۰۰/۰۷/۰۵