📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 گادامر و تاریخ مندی فهم ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ مبحث تاریخی نگری از موضوعات تأثیر گزار در مباحث معرفت شناختی است. در مقاله حاضر، از آن جا که گادامر متفکر معاصر آلمانی (۲۰۰۲-۱۹۰۰م)، متأثر از استاد خود هیدگر، آخرین و اساسی ترین حرف ها را در زمینه تاریخ مندی ذات وجود انسان و پیرو آن تاریخ مندی فهم او ارائه کرده است، به بررسی و نقد اندیشه های او در این زمینه خواهیم پرداخت. نوشته حاضر پس از بررسی دیدگاه گادامر، حدود بیست و هفت ایراد و ابهام را در آرای او برملا کرده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://qabasat.iict.ac.ir/article_17498.html #مقاله #دازاین #تاریخ‌مندی #گادامر 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 تاریخی‌نگری و دین ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ مقاله حاضر ضمن پرداختن به کیفیت نفوذ مکتب اصالت تاریخ به بحث های دینی در سه بخش سرچشمه دین، دریافت و ابلاغ دین، تداوم و بقای دین، به لوازم چنین نگرشی به دین پرداخته و آن گاه از جنبه های گوناگون به ویژه از جنبه دریافت و ابلاغ دین در حیطه دین مبین اسلام، آن را مورد نقد قرار داده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/472057 #مقاله #تاریخی‌نگری #دین 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 قرآن، متغیرات و مسائل نو ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ این مقاله به نقد و بررسی نظریه‌ای پرداخته که قائل به نقص قرآن و عدم جامعیت آن نسبت به همه زمان‌ها و مکان‌ها و همه مسائل جدید و متغیر است؛ نتیجه این دیدگاه ضرورت ادامه تجربه نبوی توسط دیگران برای پرکردن این خلأهاست. در ادامه به مناسبت، متعرض نگاه صدرالمتألهین و مولوی به قرآن شده و به نسبت مثنوی با قرآن پرداخته و ادعای رقیب مبنی بر اینکه امثال این بزرگان، آورده‌هایی جدید، علاوه بر قرآن داشته‌اند را به‌نحو متقن و مستند باطل می‌کند. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://rjqk.atu.ac.ir/article_5557.html #مقاله #قرآن #متغیرات 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 بررسی نظریه تلازم گفتاری بودن خطابات قرآنی با تاریخ مندی قرآن از نگاه نصر حامد ابوزید با رویکرد اصولی ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی ✍🏻 صدیقه نیک‌طبع 📌 چکیده: ♦️ در راستای نظریه جهان شمولی خطابات الهی که تاریخی به بلندای تاریخ بعثت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) دارد، نظریه تاریخ مندی قرآن و برخی آموزه های آن، نظریه ای است که اخیراً توسط برخی نواندیشان دینی منسوب به جریان فکری نومعتزله- از جمله نصر حامد ابوزید- ارایه شده است. آنها متأثر از تاریخی نگری در غرب و همچنین تأثیرپذیری از نظریه گفتاری و شفاهی بودن متون مقدس، گفتاری بودن سبک قرآن را مؤید و شاهد تاریخیت قرآن می دانند. ♦️ بررسی این موضوع افزون بر لوازمی که بر آن مترتب است، از جهت سابقه بحث شفاهی بودن خطابات در کتب اصولی و وجه ارتباط یا تمایز آن با نظریه تاریخ مندی قرآن و اینکه چگونه از اصل مشترک گفتاری بودن، نتایج متفاوتی گرفته شده است، دارای اهمیت است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به نقد و بررسی این موضوع، با تأکید بر اصل «گفتاری بودن وحی» از یک سو و تکیه بر مبانی اصولیان در موضوع خطابات شفاهی می پردازیم و معلوم می گردد ادعای ملازمه بین گفتاری بودن و تاریخیت قرآن ادعایی سست و بدون پشتوانه عقلی است؛ بلکه علاوه بر مبانی متعدد کلامی، مبانی اصولیان هم، مانع از ملازمه بین سبک گفتاری و تاریخی بودن قرآن می شوند. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/390754 #مقاله #قرآن #تاریخمندی #خطابات_الهی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 حرکت جوهری انسان و خودبرون افکنی دازاین در فلسفه ملاصدرا و هایدگر ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍محمدعلی روزبهانی ✍مهدی صدفی 📌 چکیده: ♦️ از مهم ترین مباحث فلسفه دین، مباحث انسان شناختی است، چون انسان هم گیرنده دین و هم مخاطب آن است. از رهگذر نگاه ما به انسان، نگاه ما به دین نیز شاید تغییر کند. مقاله حاضر نگاه دو فیلسوف، یکی از شرق و دیگری از غرب را در مورد انسان مقایسه می کند. ملاصدرا با طرح حرکت جوهری در مرکز فلسفه خود، به تبیین انسان و جهان و نسبت میان آنها پرداخته است. این طرح که بر اصالت وجود مبتنی است، حرکت اشتدادی انسان در مراتب هستی را بنیان نهاده است و پیدایش انسان در طبیعت، زندگی دنیوی و در نهایت مرگ او را به تفصیل تبیین می کند. ♦️ برخلاف ملاصدرا که به زبان فلسفه کلاسیک سخن می گوید، هایدگر در تلاش برای خلق زبان فلسفی جدیدی است، چراکه زبان فلسفی کلاسیک را برای تفسیر هستی شناسی جدید ناکافی می داند. فلسفه او نیز بر اصالت وجود مبتنی است و شباهت های بسیاری میان اندیشه های او با صدرا وجود دارد. هایدگر نیز انسان- دازاین - را پیوسته در حال شدن و صیرورت می داند که همواره در حال برون شدن از خود است و رو به آینده دارد. این جستار بر آن است تا با تبیین حرکت جوهری ملاصدرا در انسان و سیر اشتدادی انسان در مراتب هستی و همچنین بررسی خودبرون افکنی دازاین و نسبت دازاین با عالم در فلسفه هایدگر، شباهت ها و مفارقت های اندیشه دو فیلسوف را واکاوی کند. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/337325 #مقاله #حرکت_جوهری #دازاین 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 تحلیل و نقد رویکرد گزاره ای به وحی قرآنی ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍محمدقیوم عرفانی 📌 چکیده: ♦️ رویکرد گزاره ای یکی از مهم ترین رویکردهای غیرزبانی به وحی قرآنی است. در این رویکرد مراد از «گزاره» که کلیدی ترین کلمه در آن است، معانی و حقایقی است که مستقل از زبان های طبیعی اند. بر پایه رویکرد گزاره ای این حقایق بی صورت اند و پیامبر به آنها صورت و لباس زبان خاصّی می پوشاند. در گذشته افرادی همچون زرکشی و سیوطی بدون اینکه ذکری از قائل یا قائلان این رویکرد داشته باشند، نامی از این قول برده اند. ♦️ در دوران معاصر این رویکرد را برخی به بعضی از دانشمندان و فیلسوفان مسلمان نسبت داده اند. نوآوری جُستار حاضر این است که این نسبت ها را به مثابه مسئله خود واکاوی کرده و نادرستی آن را نشان می دهد؛ همچنین دلیل این رویکرد را به نقد گرفته و به پیامدها و لوازم آن که از اهمّیت وحی قرآنی می کاهند، اشاره می کند. افزون بر همه به ادله درون و برون متنی زبانی بودن وحی قرآنی می پردازد که اینها رویکرد گزاره ای را نفی و رویکرد زبانی را تأیید می کنند. تحقیق حاضر با استفاده از منابع مکتوب، بر شیوه تحلیلی- توصیفی و انتقادی سامان یافته است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/415031 #مقاله #رویکرد_گزاره‌ای #وحی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 تاریخمندی معرفت ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ اين مقاله پس از تبيين موضوع، در سه جهت به بررسي و نقد تاريخ‌مندي معرفت پرداخته و در ضمن آن نيم‌نگاهي هم به ديدگاه اسلام و قرآن در اين زمينه‌ها انداخته است: مبناي هستي‌شناختي تاريخ‌مندي معرفت؛ مبناي انسان‌شناختي تاريخ‌مندي معرفت؛ سياليت معناي متن و تاريخ‌مندي معرفت. ♦️ از نظر اين نوشتار تاريخ‌مندي مطلق معرفت مردود، و مباني گوناگون آن در هرمنوتيک فلسفي به طور جدي محل سؤال است؛ البته تاريخ‌مندي معرفت را اجمالاً مي‌پذيرد؛ به اين معنا که نه همه معرفت انسان‌ها تاريخ‌مند است و نه معرفت همه انسان‌ها؛ بلکه در نگاه صحيح، برخي از معرفت‌هاي برخي از انسان‌ها تاريخ‌مند است. قرآن نيز معرفت واقع را بماهو واقع، ممکن، بلکه واقع شده مي‌داند و خبر از معارفي مي‌دهد که انسان بدون تأثيرپذيري از شرايط تاريخي به حقيقت آنها پي برده و چنين معارفي براي هميشه پايا و ماندگار خواهد بود؛ ادله آن در اين نوشتار آمده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/310543 #مقاله #قرآن #معرفت #تاریخمندی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 وجود پیشین قرآن و پیامد های قرآن شناختی آن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ یکی از مسائل بنیادی در علوم قرآن‌که به‌ویژه در مباحث اخیر این حوزه بسیار تأثیرگذار و موردبحث واقع شده مسئله وجود پیشین قرآن قبل از نزول تدریجی در ظرف خاص خود است؛ حال چه به‌عنوان یکی از واقعیات عالم در لوح محفوظ موجود بوده و ازآنجا به‌صورت تدریجی بر پیامبر نازل شده و یا این‌که از همان اوایل اوان بعثت به‌صورت دفعی در شب قدر از لوح محفوظ تا بیت‌المعمور یا ازآنجا بر پیامبر نازل شده باشد؛ در این میان اما کسانی که قرآن را زائیده دیالوگ با واقعیت‌های عینی زمان نزول می‌دانند گاه بالصراحه منکر وجود پیشین قرآن شده و چنانچه صراحتی هم نباشد لازمه قطعی دیدگاه آنان انکار وجود پیشین و هم نزول دفعی قرآن است. ♦️ این نظر می‌تواند منشأ مباحث و حتی اشکالات فراوانی نسبت به جاودانگی و جهان‌شمولی قرآن باشد و چه‌بسا مؤید یا حتی بنا بر برخی قرائت‌ها منتج نظریه تاریخ‌مندی قرآن گردد؛ مقاله حاضر پس از پیگیری روش اثبات وجود پیشین قرآن در پی اثبات وجود پیشین قرآن بر حوادث زمان نزول و تبیین نحوه آن وجود است؛ همچنین اشکالات وارد‌شده بر این دیدگاه مطرح و به نحو مستدل پاسخ داده خواهد شد. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://rjqk.atu.ac.ir/article_10552.html #مقاله #قرآن #وجود_پیشین #لوح_محفوظ 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 دخالت اجتناب ناپذیر پیش فرض ها در فهم در محک عقل و آیات قرآن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ مهم ترین ادعای هرمنوتیک فلسفی گادامر تاریخیت یا تاریخ مندی فهم است. گادامر در کتاب حقیقت و روش حیثیت های مختلفی برای فهم می شمارد؛ از جمله حیثیت اطلاقی فهم، حیثیت امتزاجی فهم و حیثیت تبعیت ضروری فهم از پیش فرض های سیال. هدف او از برشمردن و تحلیل هر یک از این حیثیت ها اثبات تاریخمندی فهم به معنای مصدری فهم (= فهمیدن) است که بالتبع فهم به معنای اسم مصدری (= فهم گزاره ای) هم تاریخ مند خواهد شد. ♦️ مقاله حاضر ابتدا اصل انگاره دخالت اجتناب ناپذیر پیش فرض ها در فهم را تحلیل و سپس نقدهای عقلی و تحلیلی این نظر را ارائه کرده است و در بخش سوم مقاله دیدگاه گادامر در ترازوی دلالت آیات قرآن به محک زده شده است. گرچه قرآن کتاب معرفت شناسی نیست، اما از لوازم برخی آیات می توان دیدگاه قرآن را درباره موضوع مقاله اصطیاد نمود. اینجا هم دلالت آیات بر خلاف مدعای ایشان به اثبات رسیده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/395958 #مقاله #قرآن #تاریخمندی #هرمنوتیک 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 حرکت جوهری انسان و خودبرون افکنی دازاین در فلسفه ملاصدرا و هایدگر ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍محمدعلی روزبهانی ✍مهدی صدفی 📌 چکیده: ♦️ از مهم ترین مباحث فلسفه دین، مباحث انسان شناختی است، چون انسان هم گیرنده دین و هم مخاطب آن است. از رهگذر نگاه ما به انسان، نگاه ما به دین نیز شاید تغییر کند. مقاله حاضر نگاه دو فیلسوف، یکی از شرق و دیگری از غرب را در مورد انسان مقایسه می کند. ملاصدرا با طرح حرکت جوهری در مرکز فلسفه خود، به تبیین انسان و جهان و نسبت میان آنها پرداخته است. این طرح که بر اصالت وجود مبتنی است، حرکت اشتدادی انسان در مراتب هستی را بنیان نهاده است و پیدایش انسان در طبیعت، زندگی دنیوی و در نهایت مرگ او را به تفصیل تبیین می کند. ♦️ برخلاف ملاصدرا که به زبان فلسفه کلاسیک سخن می گوید، هایدگر در تلاش برای خلق زبان فلسفی جدیدی است، چراکه زبان فلسفی کلاسیک را برای تفسیر هستی شناسی جدید ناکافی می داند. فلسفه او نیز بر اصالت وجود مبتنی است و شباهت های بسیاری میان اندیشه های او با صدرا وجود دارد. هایدگر نیز انسان- دازاین - را پیوسته در حال شدن و صیرورت می داند که همواره در حال برون شدن از خود است و رو به آینده دارد. این جستار بر آن است تا با تبیین حرکت جوهری ملاصدرا در انسان و سیر اشتدادی انسان در مراتب هستی و همچنین بررسی خودبرون افکنی دازاین و نسبت دازاین با عالم در فلسفه هایدگر، شباهت ها و مفارقت های اندیشه دو فیلسوف را واکاوی کند. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/337325 #مقاله #حرکت_جوهری #دازاین 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 نقدی بر هرمنوتیک فلسفی گادامر ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ این مقاله نقد مختصری است بر پاره‌ای از دیدگاه‌های گادامر که به‌عنوان «هرمنوتیک فلسفی» مشهور گردیده و طی آن دربارۀ هستی‌شناسی فهم و تاریخ‌مندی ذاتی فهم نظریه‌پردازی شده است. از جنبه‌های مختلفی می‌توان به تحلیل و نقد آرای ایشان پرداخت؛ اما به‌دلیل ظرفیت محدود یک مقاله، موضوعات خاصی انتخاب و دربارۀ آن به بحث نشسته‌ایم. ♦️ در این نوشتار از سه جهت به نقد نظریۀ تاریخ‌مندی فهم پرداخته شده است؛ ابتدا بحث مهم نسبی‌گروی مطرح و علی‌رغم انکار گادامر، با دلایل متقن، نسبی‌گروی معرفت‌شناختی از لوازم انکارناپذیر هرمنوتیک فلسفی دانسته شده است؛ سپس به نگاه گادامر به معنای «حقیقت» در علوم انسانی پرداخته و آن را مورد نقد قرار داده است؛ این مسئله از مباحث بسیار مهم و سرنوشت‌ساز در علوم انسانی است که شایستۀ تحقیقی ریشه‌ای و گسترده است. ایراد خودشکن‌بودن نظریۀ گادامر مبنی بر تاریخ‌مندی ذاتی فهم از دیگر مباحثی است که این مقاله بر آن اصرار دارد و در نهایت به موضوع مهم ذهن‌گرایی در نظریۀ گادامر پرداخته و این ایراد را با توجه به مبانی گادامر در مسئلۀ فهم وارد نمی‌داند؛ گرچه اصل مبنا قابل بحث است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/310634 #مقاله #هرمنوتیک_فلسفی #گادامر 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 دلالت متون دینی از نگاه نواعتزالیان ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ نص دینی، اعم از کتاب و سنت از ابتدا دو منبع اصلی و عمده شناخت دین مبین اسلام بوده است و حجیت کتاب و همچنین حجیت سنت واقعی_ در قبال سنت منقول_ مورد اجماع علمای فریقین است؛ البته اخباریان فهم کتاب را در معصومان منحصر می دانند؛ اما همین کتاب و سنت واقعی در نگاه بسیاری از نواعتزالیان، هم در کیفیت شکل گیری و هم در بقا به انحای مختلف دارای اشکال بوده، در حجیت بسیاری از آموزه های آن دو، دست کم برای غیر زمان پیامبر تشکیک، بلکه انکار شده است. ♦️ در این مقاله به دلیل ضیق مجال تنها به نقد و بررسی حیث سیالیت دلالت و معنای نصوص دینی از نگاه اعتزال‌نو پرداخته شده است؛ آنچه اکنون در اختیار ماست، متن کتاب آسمانی و متون روایی است که حامل و ناقل سنت است. در نظر این گروه دلالت متون و از جمله متون دینی، نه تابع وضع و اراده مؤلف و مولا، بلکه سیال و تابع شرایط زمانه است و معنای متن در طی زمان تغییر یافته، از این رهگذر آموزه های دینی نیز تاریخ‌مند و زمان‌مند می گردد؛ مقاله حاضر ضمن بررسی این مسئله در هرمنوتیک فلسفی به دلیل اثر‌پذیری برخی از نواعتزالیان از آن و پس از بیان گفته های اعتزالیان جدید، به نقد این ایده پرداخته است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://zehn.iict.ac.ir/article_16414.html #مقاله #تاریخمندی #نص_دینی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 تاثیر هرمنوتیک و مبانی آن بر مباحث اصول فقه ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ با ورود موضوعات و بحث های فلسفی غرب به حوزه های علمی جهان اسلام، مسائل و مباحث جدید فراروی دانشمندان این حوزه قرار گرفته است. یکی از این علوم که بحث های زیادی را در حوزه فهم، معرفت و تفسیر در علوم اسلامی برانگیخته است، دانش هرمنوتیک است. ♦️ مقاله حاضر به برخی از این مباحث و مسائل فقط در حوزه ارتباط این دانش با دانش اصول فقه می پردازد. در این مقاله پس از توضیح اجمالی مفردات موضوع و بیان تمایزات اساسی میان دو رویکرد مهم در هرمنوتیک ، نخست دیدگاهی که مدعی عدم ارتباط میان دانش هرمنوتیک و علم اصول می باشد، به نقد کشیده شده است. در مرحله دوم، جایگاه بحث هرمنوتیک نسبت به علم اصول و اینکه آیا از مبادی علم اصول بوده یا از مسائل آن، تبیین شده است و پس از آن چگونگی تاثیر هرکدام از دو رویکرد اساسی در هرمنوتیک ، یعنی هرمنوتیک کلاسیک و هرمنوتیک فلسفی بر مباحث اصولی به طور مستقل مورد بحث واقع شده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/335501 #مقاله #هرمنوتیک #اصول_فقه #روش_شناسی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 ماهیت حکم حکومتی و برآیند روش شناختی آن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ تبیین ماهیت و مختصات حکم حکومتی و برآیند روششناختی آن از مباحث مهم و مورد ابتلا در زمان حاضر میباشد. این مقاله ضمن توضیح اجمالی ماهیت حکم حکـومتی، بـه تبیین فرایند رسیدن حاکم به حکم حکومتی پرداخته اسـت و مراحـل اسـتنباطی آن را از مرحله تشخیص مصادیق موضوعات تفکیک نموده است . ♦️ در روند مباحث ، گـزارههـایی درباره ماهیت حکم حکومتی و روششناسی آن اثبات خواهد شد؛ از جمله اینکـه حکـم حکومتی قسمی از احکام شرع نیست ، بلکـه قسـیم آن اسـت و موقـت بـودن ذاتـی حکـم حکومتی نیست . بخشی از فرآیند رسیدن به حکم حکومتی از قسم فقه استنباطی میباشـد و بخشی از آن مبتنی بر تشخیص موضوع یا تشخیص مصادیق موضوع است ؛ بنـابراین در این بخش ، تعبد راه ندارد و در تشخیص آن میتوان به همه روشهای عقلایی ـ حتی اگر قیاس و استحسان باشد ـ تمسک جست. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1061354 #مقاله #فقه_حکومتی #روش_شناسی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 کارکرد های عقل عملی در اصول فقه شیعه ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ کارکرد عقل عملي در اصول فقه گرچه في الجمله و به طور پراکنده در کتب اصولي مورد بحث قرار گرفته است؛ اما با اينکه مجموعه احکام عقل عملي مورد استفاده در اصول فقه، چه به نحو کلي، مثل اصل حسن و قبح عقلي و چه به نحو صغروي، مانند قبح تجري، قبح تفويت اغراض مولا و حسن احتياط، فراوان و داراي جهات مختلفي است، تفصيل بحث در هيچ يک از اين کتب به نحو موضوعي و يکجا مورد بحث و مداقه قرار نگرفته است. ♦️ در کتب مختلف شهيد صدر رحمه الله اين مساله تا حدودي جايگاه خود را باز يافته است و اخيرا جناب عمار ابورغيف يکي از شاگردان شهيد صدر در کتابي دو جلدي تحت عنوان «الاسس العقليه» بحث مستقلي با عنوان تطبيقات عقل عملي در اصول فقه مطرح نموده است. البته طبيعي است که جاي چنين مباحثي نه در علم اصول که در فلسفه علم اصول است و چنین علمی بسان سایر فلسفه های مضاف به علوم، هنوز در حوزه های علوم دینی جایگاه اساسی خود را نیافته است؛ گرچه محققان گرانمایه ای در این زمینه پیش قدم گردیده و در پی پایه گذاری این علوم برآمده اند. ♦️ در این نوشتار پس از تبیین مفردات موضوع و تعیین مراد از عقل عملی و تبیین موضوع و محدوده آن، به کارکرد های عقل عملی در مباحث اصولی اشاره گردیده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/310668 #مقاله #عقل_عملی #حسن_و_قبح 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 اعتبار خبر واحد در علوم انسانی ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ بحث درباره منابع علوم انسانی یکی از مسائل فلسفه علوم انسانی است . طیف قائلان به امکان علوم انسانی اسلامی، متون و نصوص دینی را یکی از منابع این علوم معرفی میکنند. آنچه پیش از مباحث علم دینی و علوم انسانی اسلامی در گفتار اصولیان مطرح است ، بحث اعتبار حجیت خبرو امارات ظنی در اعتقادیات و در تفسیر قرآن کریم است . ♦️ نوع مطالب و ادله ای که درباره حجیت یا عدم حجیت خبر در تفسیر قرآن کریم مطرح است در علوم انسانی و سایر معارف دینی هم مورد توجه قرار میگیرد؛ لذا در این مقاله ترجیح داده شد اساس بحث در همان بستر مطرح و در پی آن مطالب و دیدگاه های جدید در علوم انسانی تحلیل گردد.به نظر می رسد اگر اعتبارو حجیت به معنای اصولی آن ، یعنی منجزیت و معذریت باشد، خبر واحد و هر امارة ظنی نمیتواند در تبیین مراد آیات قرآن یا علوم انسانی حجیت داشته باشد؛ زیرا مفسر قرآن و عالم علوم انسانی همانند یک دانشمند متکلم دنبال واقع است ؛ مشهور بین فقیهان و اصولیان هم عدم حجیت خبر واحد در غیر باب احکام است ؛ اما در این میان برخی از محققان به حجیت خبر واحد در تفسیر آیات قرآن قائل اند که در اینجا به نظر برخی از آن ها اشاره می شود. ♦️ این مقاله ابتدا نظر قائلان به حجیت را مطرح کرده، آن را به نقد می کشد؛ سپس به طرح دو دیدگاه دیگر در مسئله پرداخته، نقد های آن را آشکار می سازد. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/347497 #مقاله #علوم_انسانی #خبر_واحد 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 نگاهی نو به مولوی و ارشادی و برایند روش شناختی آن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ این مقاله پس از تعیین جایگاه مولوی و ارشادی و این که آن ها وصف اوامر و نواهی اند و نه وصف حکم و بیان تعریف مختار و امتیاز آن از سایر تعاریف، به بحث مهم روش شناسی و سنجه های تشخیص اوامر و نواهی مولوی از ارشادی پرداخته است. ♦️ مطابق تعریف های مختلف از ارشادی و مولوی، سنجه های تمایز این دو نیز مختلف می شود. مقاله حاضر در پی اثبات این است که تغییر در معنا و روش شناسی مولوی و ارشادی از شیخ انصاری به این سو وارد مباحث اصولی شده و همین تغییرات باعث نقض و ابرام های فراوان در اصل تعریف و مصادیق ارشادی و مولوی گردیده است که قبل از شیخ انصاری در فقه شیعه و اهل سنت معنای ثابتی داشته و سنجه تشخیص آن هم مشخص بوده است. به اعتقاد نویسنده همان تعریف و سنجه ماقبل شیخ بهترین تعریف و سنجه در بحث مولوی و ارشادی است و می تواند تغییرات زیادی را در محتوای بسیاری از فتواها ایجاد کند. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/339129 #مقاله #روش_شناسی #مستقلات_عقلیه #حکم 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 وجود پیشین قرآن و پیامد های قرآن شناختی آن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ یکی از مسائل بنیادی در علوم قرآن‌که به‌ویژه در مباحث اخیر این حوزه بسیار تأثیرگذار و موردبحث واقع شده مسئله وجود پیشین قرآن قبل از نزول تدریجی در ظرف خاص خود است؛ حال چه به‌عنوان یکی از واقعیات عالم در لوح محفوظ موجود بوده و ازآنجا به‌صورت تدریجی بر پیامبر نازل شده و یا این‌که از همان اوایل اوان بعثت به‌صورت دفعی در شب قدر از لوح محفوظ تا بیت‌المعمور یا ازآنجا بر پیامبر نازل شده باشد؛ در این میان اما کسانی که قرآن را زائیده دیالوگ با واقعیت‌های عینی زمان نزول می‌دانند گاه بالصراحه منکر وجود پیشین قرآن شده و چنانچه صراحتی هم نباشد لازمه قطعی دیدگاه آنان انکار وجود پیشین و هم نزول دفعی قرآن است. ♦️ این نظر می‌تواند منشأ مباحث و حتی اشکالات فراوانی نسبت به جاودانگی و جهان‌شمولی قرآن باشد و چه‌بسا مؤید یا حتی بنا بر برخی قرائت‌ها منتج نظریه تاریخ‌مندی قرآن گردد؛ مقاله حاضر پس از پیگیری روش اثبات وجود پیشین قرآن در پی اثبات وجود پیشین قرآن بر حوادث زمان نزول و تبیین نحوه آن وجود است؛ همچنین اشکالات وارد‌شده بر این دیدگاه مطرح و به نحو مستدل پاسخ داده خواهد شد. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://rjqk.atu.ac.ir/article_10552.html #مقاله #قرآن #وجود_پیشین #لوح_محفوظ 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 تحلیل خطابات قانونیه، آثار، اشکالات و پاسخ آن ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ در این مقاله پس از تبیین مفهوم و مبنای خطابات قانونیه، که از ابداعات فکری امام خمینی در اصول فقه است به چهار پرسش، پاسخ تفصیلی داده شده است: ادله و شواهد مبنا کدام است؟ آثار مترتب بر این مبنا در اصول فقه و به تبع آن در فقه چیست؟ چه ایراداتی بر این مبنا وارد شده است؟ چه پاسخ هایی به این اشکالات می توان داد؟ ♦️ از آثار قول به خطابات قانونیه به هفت اثر مهم اشاره شده است و در بررسی ایرادات وارده هشت ایراد مهم تر مطرح و جمعا شانزده پاسخ داده شده است و در نهایت اصل مبنا با اندک تصرفی در برخی از تقریرات نظریه، تثبیت شده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/382115 #مقاله #خطابات_قانونیه #اندیشه_اصولی_امام_خمینی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 ماهیت احکام امضایی با تاکید بر نقد نظر برخی از معاصران ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی 📌 چکیده: ♦️ بخشی از آموزه های اسلام در غیر حوزه عبادیات را امضائیات تشکیل می دهند؛ یعنی آن دسته از آموزه هایی که شارع دین بنای جدیدی در آنها تأسیس نکرده و مطابق مشی عقلا رفتار کرده است. ♦️ مقاله حاضر پس از تعریف حکم امضائی به طرح مباحثی در پیرامون ماهیت حکم امضائی در سه بخش پرداخته است؛ یکم تفاوت امضائیات با اوامر و نواهی ارشادی که در کلمات برخی از معاصرین به اشتباه یکی دانسته شده؛ دوم این که آیا امضائیات هم قسمی از احکام شرعی حساب می شوند یا صرفاً اموری عقلائی اند که نسبتی به شارع بماهوشارع ندارند؛ اثار هریک از دو قول کدام است؛ در این قسمت ضمن بررسی آثار دو دیدگاه نظر برخی دیگر از معاصران که احکام امضائی را صرفا امور عرفی عقلائی می دانند مورد نقد قرار گرفته است و سوم مسئله تقسیم امضائیات در دامنه شریعت به مطلوب و تحمیلی که از سوی برخی از محققین حقوقدان معاصر ادعا شده است؛ این دیدگاه نیز مورد مداقه و نقد قرار گرفته است. بطور خلاصه دستاورد این پژوهش نقد سه دیدگاه معاصر مرتبط با احکام امضائی است که دو مورد آن مسبوق به سابقه نبوده است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/410132 #مقاله #تاریخمندی #احکام_امضایی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 عناصر رهزن و مؤلفه های فهم صحیح تفاوت های حقوقی زن و مرد در اسلام با تأکید بر دیدگاه های آیت الله معرفت ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍ سعید متفی فر 📌 چکیده: ♦️ کنار زدن عناصر رهزن و منحرف کننده از یک سو و بررسی مؤلفه های دخیل در فهم صحیح تفاوت های حقوقی زن و مرد نقش به سزایی در فهم درست فلسفه تفاوت ها و پاسخ به منتقدها دارد. ♦️ عناصر رهزن که در مقاله پیش رو بررسی شده عبارت هستند از: پیش فرض های اشتباه، جهل به تفاصیل احکام، عدم آشنایی با علم تفسیر، نگاه تاریخ مند به دین یا آموزه های آن و نیز تصور اصلاح پذیری دین به دست بشر، ابتدا باید این عناصر که مانند عینکی دید منتقدان را تحت تأثیر قرار داده زدوده شود و در مرحله بعد با بررسی مؤلفه های دخیل در فهم صحیح تفاوت های حقوقی زن و مرد نگاه صحیح و واقع گرایانه ای در اختیار قرار داد؛ لحاظ ویژگی های ذاتی زن و مرد در نظام حقوقی اسلام، توجه به حکمتِ عدالت محور الاهی در این تفاوت ها، توجه به این که اصل و قاعده در تشریع، شمولیت آن نسبت به تمام زمان ها و مکان ها و شرایط است، دقت در پافشاری های اسلام بر اجتماع سالم و پاک و سرانجام نگاه به نتیجه تجربه سختی که بشر در طول تاریخ پشت سر گذارده و سرنوشت تلخ زنان غرب در نتیجه دوری از نظام حقوقی الاهی، از مؤلفه هایی هستند که توجه به آن ها می تواند فهم صحیح و منصفانه ای از تفاوت های حقوقی زن و مرد در اسلام به دست دهد. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/391555 #مقاله #تاریخمندی #حقوق_زن_و_مرد 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 نسبت سنجی میان ایمان و عقل در نهج البلاغه ✍🏻 #محمد_عرب‌صالحی ✍🏻 محمد حسین مهدوی نژاد ✍🏻 افلاطون صادقی ✍🏻 محمد رستمی 📌 چکیده: ♦️ نهج البلاغه که تجلی گاه پیوند عمیق بین ایمان و عقل است، در بسیاری از گزاره های آن نیز تبیین عقلانی و رویکرد فلسفی مشهود است. سنجش نسبت میان ایمان و عقل از دو بعد وجودشناختی، معرفت شناختی و بررسی معنا، زوایا، منشاء و تعاملات این دو با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی در نهج البلاغه، مسئله این پژوهش است. ♦️ یافته های تحقیق نشان می دهد که در نهج البلاغه بخشی از ایمان، ناظر به احساسات و عواطف و بخشی ناظر به عقل عملی و بخش دیگر آن ناظر به عقل نظری است و بر خلاف اشاعره که ایمان را صرفا به عقل نظری معطوف نموده و معتزله که ایمان را منحصر در عقل عملی می دانند، ایمان هر دو عقل را در برگرفته و گزاره های ناظر به ایمان در نهج البلاغه با عقلانیت سازگاری و تعاضد داشته و لازمه ایمان آوری، عقلانیت است؛ هر چند که سهم عقل عملی در ایمان دینی بیشتر است. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/448612 #مقاله #ایمان #نهج_البلاغه 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰 نقد نگاه تطبیقی محمد ارکون به عقل اسلامی و عقل غربی ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍ سعید متقی فر 📌 چکیده: ♦️ یکی از موضوعات مورد توجه اندیشمندان اسلامی، واکاوی در علت‌های انحطاط جامعه‌ مسلمانان است که ضرورت و اهمیت پرداختن به آن، بر کسی پوشیده نیست. در این واکاوی برخی روشنفکران مسلمان عقل اسلامی را یکی از مهمترین علل انحطاط جهان اسلام می‌دانند. محمد ارکون از دو روش آسیب‌شناختی و تطبیقی برای نقد عقل اسلامی بهره می‌گیرد. ♦️ نوشتار حاضر، بررسی روش تطبیقی وی در نقد عقل اسلامی است. او در این روش با یکسان‌‌ پنداشتن عقل کلیسا و عقل اسلامی، می‌کوشد ناکارآمدی عقل دینی را اثبات کند. ارکون عقل دینی را با عقل‌های فلسفی،‌ علمی، مدرن و پست‌مدرن مقایسه کرده و معتقد است، به حاشیه رفتن عقل دینی در غرب توسط عقل‌های مذکور، علت آغاز پیشرفت‌های مادی غرب است. مقالة حاضر بعد از مفهوم‌شناسی واژگان کلیدی، در چهار بخش به نقد و بررسی نگاه تطبیقی ارکون بین عقل ‌اسلامی با عقل ‌فلسفی، عقل‌ علمی، عقل‌ مدرن و در نهایت عقل ‌پست‌مدرن می‌پردازد. لینک اصلی دریافت مقاله 👇🏻 🌐 http://ensani.ir/fa/article/342587 #مقاله #عقل_دینی #عقل_فلسفی 🆔 @arabsalehi_ir

📄 #بخوانید #مقاله_علمی_پژوهشی 🔰تحلیل‌ و نقد هستی‌شناسی و گستره کاربرد‌عقل در آراء قرآنی‌تفکیکیان‌متأخر ✍ #محمد_عرب‌صالحی ✍فریده پیشوایی 📌 چکیده: 🔸 هدف این مقاله تحلیل و نقد هستی‌شناسی عقل در آراء«تفکیکیان متاخر» یعنی پیروان کنونی این جریان فکری و تبیین کاستی‌های کاربست آن در فهم قرآن است و این موضوع را در آراء قرآنی مرحومان ملکی‌ میانجی تهرانی، حکیمی وآیت‌الله سیدان بررسی کرده است. نتایج این مطالعه که به شیوه توصیفی-تحلیلی مبتنی بر اطلاعات کتابخانه‌ای است، نشان می‌دهد تفکیکیان متاخر، ضمن مخالفت سرسختانه با عقلِ فلسفی به معنای خاص آن، عقلِ مورد پذیرش خود را با عناوین متمایزی همچون عقل فطری(عقل انواری)، خودبنیاد دینی و ضروری معرفی می‌کنند تا تفاوت آن را با عقل فلسفی نشان دهند، اما در واقع امر، عقل مطلوب ایشان، همان عقل تحلیل‌گر یا عقل مدرک بدیهیات است و در قالب قضایای منطقی، ارجاع عمومات و مطلقات به مخصصات و مقیدات و فهم قرآن با قرائن متصله و منفصله ظهور یافته است. 🔸نیز این فرضیه ثابت می‌شود که گرچه تفکیکیان متاخر نسبت به پیشینیان خود تا حدودی به عقل بهاء داده‌اند، اما این کارکرد باز هم حداقلی است و تنها در محدوده اثبات اصل برخی عقاید، درک حرمت، وجوب، حسن و قبح برخی امورکارآیی دارد. حاصل اینکه این جریان فکری، مبتنی بر تفکیک ازپیش‌ساخته خود در بین منابع تفسیر، دست عقل فلسفی را از دایره فهم و درک معانی عمیق قرآن کوتاه و نوعا به سطوح ظاهری معنای آیات اکتفاءکرده‌ است. لینک دریافت مقاله 👇🏻 🌐 https://rjqk.atu.ac.ir/article_14084.html #مقاله #تفکیکیان 🆔 @arabsalehi_ir

💯🗒 #بخوانید 🔰 تحلیل انتقادی مبانی و روش تفکیکیان معاصر در تفسیر قرآن ✍️ #محمد_عرب_صالحی ✍ فریده پیشوایی 📌 چکیده: 💢 جریان فکری «تفکیک» که از حیث زمانی به دو دوره متقدم و متاخر تقسیم می شود، ضمن نگاه سلبی به عقلِ فلسفی در فهم قرآن، صرفا تفسیر بر اساس سنتِ صحیح را می پذیرد. معاصران این جریان نسبت به متقدمان، رویکرد متعادل‌تری درپیش گرفته، با تعریف خاصی از عقل، کارکردهایی برای آن در تفسیر قائلند. 🔸 مقاله حاضر به روش اسنادی در گردآوری اطلاعات و با رویکرد انتقادی، مبانی و روش تفسیری ایشان را با محوریت آثارشان به صورت مصداقی ارزیابی کرده و درصدد اثبات این فرضیه است که مبنا و روش تفسیری تفکیکیان معاصر باوجود امتیازاتی مانند اهتمام ویژه به فهم الهی قرآن یا به کارگیری عقل تحلیل گر، با کاستی ها وآسیب هایی مواجه است. 📩 لینک دریافت فایل مقاله: ➡️ kalam.saminatech.ir/Article/40223 #مقاله 🆔 @iictchannel