💠همه خیر و نیکی در آن است که ...
🔘امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:
🔰الخَیرُ کُلُّهُ صِیانَةُ الإنسانِ نَفسَهُ
🔹همه ی خیر و نیکی، آن است که انسان خودش را نگه بدارد.
📗بحارالانوار، ج۷۵، ص ۱۴۰
🔻شرح حدیث
🔸هر چه در معرض تلف شدن و آسیب دیدن باشد، مراقبت و محافظت می طلبد. چه باغ و مزرعه و دام و حیوانات باشد. چه سرمایه و مال التجاره و خانه و کارخانه، چه میوه و گوشت و خوراکیها و مواد مصرفی، و... چه اخلاق و افکار و روحیات و باورها.
🔸انسان، آفریده ای است که دشمن خطرناکی همچون شیطان و غریزه ی قدرتمندی به نام هوای نفس و تمایلات حیوانی دارد. اگر از این گوهر مراقبت نشود، آلوده و تباه می شود و اگر مواظبت و صیانت گردد، رشد می یابد و به کمال می رسد.
🔸خداوند، آدمی را آفرید و در نهاد او کشش به سوی خوبی و بدی را قرار داد:«فَألهَمَها فُجورَها وَ تَقواها»
(شمس، ۸.)
🔸و او را از قدرت انتخاب و اختیار برخوردار ساخت که وجه امتیاز اوست و بهشت را پاداش کسی قرار داد که از این «نفس انسانی» حراست کند
🔸و آن را شکوفا سازد و از آلودگیها باز دارد و به تزکیه ی نفس بپردازد:«قَد اَفلَحَ مَن زَکّیها.»
(شمس،۹)
🔸اگر در تعلیمات اسلامی، مبارزه با هواهای نفسانی را «جهاد اکبر» دانسته اند،
🔸دلیل اهمیت این کار است و اگر در سخنان حضرت علی علیه السّلام تأدیب نفس و تعلیم نفس و مراقبت از نفس مطرح شده (نهج البلاغه، حکمت ۷۳.)
، به سبب آن است که رها بودن انسان، زمینه ی انحراف و خروج از دایره ی بندگی و ورود به قلمرو حاکمیت شیطان را فراهم می آورد.
🔸همچنان که از یک گوهر گرانبها مواظبت می کنند تا گم نشود، همچنان که از یک گل مراقبت می کنند، تا پژمرده نگردد، روح و جان انسان هم باید محافظت شود، تا به گناه آلوده نشود.
📗منبع: #حکمت_های_سجادی ، جواد محدثی
#شرح_حدیث_سجاد