🔸 جریانشناسی مکاتب فکری حوزه علمیه قم🔸
🔻مسلما یکی از مهمترین مقدمات به منظور پیشرفت علوم مختلف، جریانشناسی میباشد. در این میان علوم حوزوی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و یکی از مهمترین مقدمات رشد و تطور این علوم، جریانشناسی آن میباشد.مکاتب مختلف را میتوان با توجه به علوم مختلف تقسیمبندی کرد. مکاتب فقهی، مکاتب اصولی، مکاتب فلسفی و مکاتب کلامی یک مدل تقسیمبندی است. از منظر تفکرات سیاسی یا نقطهنظرات خاص درباره یک موضوع خاص نیز میتوان مکاتب را دستهبندی کرد. به عنوان نمونه درباره لزوم فلسفه یا عدم نیاز به آن نیز تقسیمبندیهای صورت میگیرد. نوع دیگر، تقسیمبندی مکاتب به مکاتبی است که در کشورمان هستند و مکاتبی که ریشه در کشورهای غربی دارند. امکان تقسیمبندی مکاتب با توجه به ادیان نیز وجود دارد؛ مکاتب در اسلام، یا مکاتب موجود در مذهب امامیه و شیعه که هر کدام هم انشعابات و تقسیمات مختلفی دارند.🔻
🎤 مصاحبه با محمد رسول آهنگران
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2373
🆔 @asbat_ir
🔸گونهشناسی جریانهای غیر انقلابی در حوزه| قسمت دهم 🔸
🔴جریان روحانیت درباری|بخش دوم🔴
🔻از جمله مصادیق بارز جریانات غیر انقلابی در حوزه دوره معاصر، جریان روحانیت وابسته به دربار سلطنت میباشد. این جریان همواره به عنوان سدی در برابر روحانیت و علمای انقلابی عمل میکرد. در عصر پهلوی از جمله علمایی که عملکرد قابل توجهی در مقابله با روحانیت انقلابی و ضد رژیم از خود نشان داد و تا پایان عمر پهلوی به حمایت از دربار سلطنت پرداخت، آقای شریعتمداری میباشد. برای شناخت بیشتر آقای شریعتمداری لازم است مرور مختصری بر زندگینامه و شرح فعالیتهای سیاسی این شخصیت غیر انقلابی حوزوی داشته باشیم.
سید کاظم میرفیضی معروف به شریعتمداری، در سال ۱۲۸۳ شمسی در تبریز متولد شد. او زمانی با برادرش در آن شهر دکان قندفروشی داشت. تحصیلات دینی را در مدرسه طالبیه تبریز آغاز کرد و بعد از مدتی به قم مهاجرت نمود. مدتی را نیز در نجف به تکمیل تحصیلاتش پرداخت و پس از کسب اجازهی اجتهاد از علمای نجف در سن سی سالگی به تبریز بازگشت. پس از فرو نشستن غائله پیشهوری در تبریز، شاه به عنوان ناجی آذربایجان، پس از آرام شدن اوضاع به این دیار سفر کرد. یکی از برنامههای شاه جوان، دیدار با علمای تبریز بود. اما جوّ آذربایجان به گونهای بود که علمای متعهد تبریز، ملاقات با شاه را اساساً حرام میدانستند. اما آقای شریعتمداری، در برنامهی ویژهای که برای ملاقات روحانیون و علمای آذربایجان با محمدرضا پهلوی در روز چهارشنبه ۶ خرداد ۱۳۲۶ در مدرسه علمیهی طالبیه تبریز تدارک دیده شده بود، حضور یافت و تمجید فراوانی در مراسم خوش آمدگویی به شاه انجام داد و هدیهای نیز از شاه دریافت نمود. 🔺
🖊به قلم: محمد ملک زاده
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2377
🆔 @asbat_ir
🔸 تجدیدنظرطلبان در عقائد شیعه🔸
🔻جريان ديگري که با تشيع اثنيعشري زاويه دارد و سالهاست در جهان تشيع به وجود آمده و معمولاً پيرواني و لو اندک دارد، جرياني است که ميتوان آن را «تجديدنظرطلب در عقايد شيعه» عنوان داد. آنان از فهم يکسري معارف بلند شيعه قاصرند و نتوانستهاند آنها را درست هضم کنند و بدين جهت به انکار آنها پرداختهاند. اين جريان که از به اصطلاح، «نوانديشان» تشکيل ميشود، مدعي اصلاحگري در تشيع است و به بهانه زدودن خرافات از ساحت تشيع، بسياري از عقايد شيعه را زير سؤال ميبرد. افراد اين جريان، در مخالفت با برخي عقايد شيعه اشتراک دارند اما از نظر سطح و دايره مخالفت، همه در يک حد نيستند. برخي از اين افراد، به حدي تندروي كردند که به ارتداد و خروج آنان از دين منجر شد اما برخي يا از روي تقيه تندروي نميکردند و يا تنها به ايجاد برخي تغييرات اعتقاد داشتند.
پيدايش اين گروه به زمان مشروطه بازميگردد اما از زمان رضاشاه در ايران گسترش مييابد؛ چرا که دوران مشروطه سرآغاز ورود افکار تجددگرايانه به ايران بود و دوران رضاشاه نيز عامل تقويت آن. تجديدنظرطلبان در عقايد شيعه نيز تحت تأثير اين تفکرات به لزوم تجديدنظر در برخي عقايد رسيدند.اين افراد به بهانه مبارزه با خرافات به نقد تشيع پرداختهاند اما هيچ يک از آنان تعريف روشني از خرافه ارائه ندادهاند.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2382
🆔 @asbat_ir
🔸گونهشناسی جریانهای غیر انقلابی در حوزه| قسمت یازدهم 🔸
🔴جریان روحانیت درباری|بخش سوم🔴
🔻همچنان که گذشت مصداق یکی از جریانات غیر انقلابی در حوزه و در میان روحانیت تاریخ معاصر، جریان روحانیون درباری است. جریانی که با هدف رسیدن به مناصب دنیوی و کسب منافع و آمال مادی، خود را به دربار سلطنت نزدیک میساخت و همواره به عنوان سدی در برابر روحانیت و علمای انقلابی عمل میکرد. این جریان گرچه به لحاظ کمی هیچ گاه از تعداد قابل توجهی برخوردار نبوده و غالبا به علمای شاخص و اصیل حوزوی نیز تعلق نداشته است اما انتساب آن را به حوزه و روحانیت نیز نمیتوان انکار کرد. از جمله این افراد در عصر پهلوی که عملکرد قابل توجهی در مقابله با روحانیت انقلابی و ضد رژیم از خود نشان داد و تا پایان عمر پهلوی به حمایت از دربار سلطنت پرداخت، آقای شریعتمداری میباشد.
سید کاظم شریعتمداری از همان آغاز مبارزات حضرت امام ( ره ) خود را در برابر امام و مبارزات ایشان قرار داد و رژیم پهلوی نیز از وی برای مقابله با امام خمینی ( ره ) و تضعیف انقلابیون بهره فراوان برد. آقای شریعتمداری در بحبوحه انقلاب گرچه به صورت ظاهر تا حدودی از حمایتهای خود از رژیم سلطنت کاست اما اسناد حاکی از ان است که وی تا آخرین لحظات به حفظ سلطنت امید داشت و لذا از حمایتهای خود نسبت به رژیم دست بر نداشت. چهار ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، مقامات ارشد رژیم به ملاقات وی شتافتند و با او در خصوص وضعیت آن روز به تبادل نظر پرداختند. گزارش این دیدار نشان میدهد که وی چگونه در اوج مبارزات مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) برای حفظ سلطنت همچنان تلاش میکرد و مجدانه از دولت میخواست در مقابل انقلابیون کوتاه نیاید و با افزایش مدت زمان حکومت نظامی، اوضاع را تحت کنترل بیشتر قرار دهد.🔺
🖊به قلم: محمد ملکزاده
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2387
🆔 @asbat_ir
🔸 آشنایی با نواندیشی دینی🔸
🔻تعریف شرح الاسمی مناسب از نواندیشی دینی، نوعی نگرش به دین با پایبندی به چارچوبهای شناخته شده آن است که ظرفیت حداکثری دین را دنبال میکند؛ البته نخست پایبندی به چارچوبهای شناخته شده دین و دوم توجه به قلمرو دین و نیازهای اجتماعی و مسائلی که اجتماع و جامعه از دین میطلبد، مؤلفههای اصلی و اساسی در این تعریف هستند. برای مشخص شدن کامل معنای روشنفکری دینی، ابتدا باید به سراغ معنای روشنفکری برویم که با توجه به اینکه زاییده غرب بوده است، مشخصههای غربی را به خود گرفته است که به این خاطر برخی معتقدند که این واژه صحیح نیست و خودش دچار تناقض درونی است؛ به عبارت دیگر متنافی الأجزا است؛ یعنی روشنفکری با دینی بودن هماهنگ نیست؛ این نظریه و طرفداران آن در حوزه موجود و زیاد هستند؛ ازاینرو بسیاری از حوزویان با واژه روشنفکری دینی میانه خوبی ندارند.اما حقیقت این است که اگر روشنفکری از معنای اصلی و از خاستگاه خود فاصله بگیرد و بخواهیم معانی کنونی را برای آن در نظر بگیریم، معنای مثبتی دارد؛ اگر روشنگرایی به معنای مثبت خردگرایی یا به معنای نواندیشی باشد و روشنفکری را اینطور عام معنا کنیم، روشنفکری دینی میتواند معنای مثبتی داشته باشد و بلکه میتواند متقارب و یا حتی مترادف با روشنفکری دینی باشد.🔻
🎤 مصاحبه با حجت الاسلام صبوری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2392
🆔 @asbat_ir
🔸 آشنایی با تشیع انگلیسی،بخش اول🔸
🔻بر اساس اسناد موجود، کشور آمريکا در شکلگيري اين جريان، نقش اساسي داشته است. جفري هالورسون، نظريهپرداز و پروفسور دانشگاه آريزوناي آمريکا، پس از فتنه سال 88، مقالهاي را در سايت مرکز مطالعات استراتژيک دانشگاه آريزونا منتشر نمود و در آن مقاله، مطالبي را در مورد انقلاب ايران و استفاده از شيرازيها براي ضربه زدن به انقلاب بيان نمود که به بخشهايي از آن اشاره ميکنيم. وي در اين مقاله گفت: در اين شرايط، اقدام نظامي آمريکا عليه ايران غير عاقلانه است و ممکن است تنها به متحد کردن جناحهاي متخاصم درون حکومت ايران منجر شود. اقدام نظامي ـ در زماني که حمايت بيشتري از جامعه بينالمللي مورد نياز است ـ بيشتر به بيثبات کردن منطقه و مردم کشور و تمايلات دموکراتيک آسيب ميرساند. رژيم ايران نيز چنين اقداماتي را به عنوان بهانهاي براي سرکوب بيشتر مخالفان داخلي خود و بهره برداري از تلفات جاني در جنگ تبليغاتي عليه آمريکا و متحدان منطقهاي آن مورد استفاده قرار ميدهد. بنابراين، بکارگيري «نيروي نرم»، راه حل با دوامتري را براي مقابله با رژيم ايران ارائه ميدهد.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2395
🆔 @asbat_ir
🔸 آشنایی با تشیع انگلیسی،بخش دوم🔸
🔻اين جريان امروزه بيشترين ابزار رسانهاي را در اختيار دارد. شبکههاي ماهوارهاي که امروزه با نامهاي مقدسي در اختيار اين جريان نا مقدس قرار دارد، نقشي فوقالعاده در گستاخ کردن اهل سنت نسبت به شيعه و تکفير و قتل شيعيان دارند. شبکههايي با نامهاي: «اهلالبيت»، «امام حسين 1»، «امام حسين 2»، «امام حسين 3»، «مرجعيت»، «الزهراء»، «الانوار 1»، «الانوار 2»، «ابالفضل العباس»، «المهدي»، «رقيه»، «خديجه»، «فدک»، «سلام»، بخشي از قدرت رسانهاي اين جريان هستند که بهخصوص، در ايام محرم با تبليغ شنيعترين مسائل با عنوان شعائر حسيني، باعث وحشت مردم دنيا از شيعيان شدهاند و چهرهاي وارونه از شيعه به دنيا ارائه ميدهند. شبکههاي ياد شده، به نوعي تحت حمايت استکبار و قدرتهاي ضد دين قرار دارند، در حاليکه اين قدرتها به شبکههايي مانند المنار حزبالله و برخي شبکههاي تلوزيون ايران اجازه پخش برنامه را نميدهند اما کوچکترين مانعي تا به حال بر سر راه پخش برنامههاي اين شبکهها ايجاد نکردهاند. برخي حاميان مالي اين شبکههاي نيز از مرتبطين با انگلستان هستند و تحت حمايت اين روباه پير استعمار قرار دارند.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2403
🆔 @asbat_ir
🔸 جریانشناسی فلسفه|بخش اول🔸
🔻خاستگاه فلسفه آنچه از نظر تاریخی معروف است یونان باستان است. اما تلقی حکمای اسلامی این است که خود حکمای یونان باستان هم متأثر از فضای انبیا بودهاند. مرحوم سیدابن طاووس میگوید بسیاری از حکمای یونان باستان پیامبر بودهاند که به جهت غیرمأنوس بودن نامشان مورد توجه مسلمانان قرار نگرفتند. مرحوم شیخ بهایی این جمله سید را در رساله هلالیه خود میآورد و بعد میفرماید« لست بعاد فیهه؛ بعید نیست که اینگونه باشد». همچنین مرحوم ملاصدرا میفرماید که اساتید فلسفه و آغازگران آن، افرادی بودند که یا پیامبر بودند یا در محضر پیامبران تحصیل کردند. از این جهت تلقی حکمای اسلامی این است که اگرچه از نظر تاریخی یونان باستان مهد آغاز فلسفه به شکل مکتوب و مدون است اما همانها هم مرتبط با پیامبران الهی بودهاند. این تلقی آنها از نظر تولد فلسفه است اما فلسفه در تمدن اسلامی بعضا با انگیزههای ناصحیح وارد شد و این مقدار به شکل جزئی حتما در تاریخ بوده است.🔻
🎤 مصاحبه با حجت الاسلام فربهی
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2407
🆔 @asbat_ir
🔸 آشنایی با جریان روشنفکری🔸
🔻اصطلاح منور الفکر که در عصر مشروطه در زبان فارسی کاربرد مییابد، ابتدا در برابر واژه فرانسوی Lumière و واژه انگلیسی Enlightened به کار میرفت. این دو اصطلاح غربی بر اندیشهوران عصر روشنگری اطلاق میشد که دوره پیشین اروپا یعنی دوره قرون وسطی را دوره «تاریکاندیشی» مینامیدند و خود را در برابر آن، «روشناندیش» یا «روشنگر» میخواندند. سِر تاریک نامیدن قرون وسطی در حاکمیت تفکرات دینی بر آن دوره بود. بر این اساس، منور الفکر یا روشنفکر یا روشن اندیش با دین سر ستیز و ناسازگاری داشت. در ایران نیز اولین کسانی که اصطلاح منورالفکر را بر خویش اطلاق کردند، همان کسانی بودند که دین را عامل عقب ماندگی معرفی میکردند و با آن سر ستیز داشتند.بعداً همین واژه روشنفکر به عنوان معادل واژه انگلیسی Intellectual نیز به کار رفت. روشنفکر در این معنی یعنی کسی که قوه عاقله یا مفکره intellect پیشرفته و پرورش یافتهای دارد. این نگرش که در حقیقت یک نگرش جامعه شناختی است واژه روشنفکر را به شاغلین فکری جامعه اطلاق میکند که کـارکرد اصـلی آنان آفرینش و تولید فکری و امور مرتبط با این حوزه اسـت. اسـتاد دانشـگاه، معلـم، دانشجو، روزنامهنگار، نویسنده، ادیب، شـاعر، فیلسـوف، اندیشـهپـرداز سیاسـی، عـالم اجتماعی، محقق، مـورخ، فقیـه، عـالم و طلبـه دینـی، و غیـره و غیـره همـه بـه عنـوان «روشنفکر»، یعنی شاغلین فکری جامعه، شناخته میشوند.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2410
🆔 @asbat_ir
🔸سوءاستفادهکنندگان از مهدويت🔸
🔻در طول تاريخ غيبت کبري بهخصوص در دو قرن اخير افراد زيادي بودهاند که از عقيده مردم به مهدويت سوءاستفاده کرده و ادعاي مهدويت يا ارتباط با آن حضرت را داشتهاند و احياناً بنيانگذار فرقهاي نيز شدهاند و عدهاي افراد سادهلوح را تحت تأثير قرار داده و به دور خويش جمع کردهاند. نمونههايي از اين تفکر هم در عراق و هم در ايران در سالهاي اخير مشاهده شده است. بعد از حمله آمريکا به عراق در سال ۱۳۸۱ شمسي (۲۰۰۳ ميلادي) گروههاي متعددي در اين کشور شکل گرفت که برخي فروپاشيدند اما برخي ديگر هنوز موجودند. گروههاي مورد اشاره نيز نوعي ريشه بعثي دارند؛ يعني توسط دستپروردگان حزب بعث به وجود آمدهاند و نوعاً از پشتيباني سازمانهاي جاسوسي بيگانگان نيز بهرهمند هستند. برخي از اين جريانات و گروهها در ايران نيز تعدادي را به خود جذب کردهاند. يکي از اين جريانات را که در ايران نيز طرفداراني دارد بهطور اجمال معرفي ميکنيم.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2420
🆔 @asbat_ir
🔸درآمدی بر جریانهای علمی، سیاسی و فکری حوزههای علمیه | بخش نهم🔸
🔴بررسی انواع گرایشها و جریانهای سیاسی حوزه 🔴
🔻جریان شناسی حوزوی یکی از حوزه های مطالعاتی است که سابقه زیادی از عمر آن نمی گذرد. جریان های حوزوی را می توان از جهات مختلف دسته بندی کرد. جریان های عرفانی، جریان های کلامی، جریان های فقهی و اصولی، جریان های تفسیری، جریان های حدیثی و نیز جریان های سیاسی برخی از این وجوه و جهات هستند. در این مقاله می کوشیم به ضرورت جریان شناسی حوزوی، پیشینه و انواع آن اشاره ای داشته باشیم. در بخش اول از این مقاله ساختار کلی بحث، تعریف و پیشینه جریان شناسی مورد بررسی قرار گرفت. بخش دوم مقاله به بررسی ملاک ها و معیارهای جریان به شمار آمدن جریان ها و نیز ضرورت جریان شناسی پرداختیم. بخش سوم مقاله به بررسی انواع طبقه بندی جریان های حوزوی و نیز بررسی کلان جریان ها و خرده جریان ها پرداخت. خرده جریان به جریان های علمی و نیز جریان های سیاسی تقسیم شد. در این بخش که بخش پایانی این مقاله به شمار می آید، به طبقه بندی انواع جریان های سیاسی حوزوی می پردازیم و سپس با نتیجه گیری بحث را به پایان می رسانیم. 🔺
🖊نگارنده:حسین ایزدی
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2427
🆔 @asbaat_ir
🔸 زمينهسازان هجوم به شيعه🔸
🔻در سالهاي اخير، برخي افراد بيمهريهاي زيادي نسبت به روايات شيعه کردهاند که زمينه هجوم به روايات شيعه و به دنبال آن، هجوم به عقايد و ارزشهاي شيعه را فراهم کرده است. بنيانگذاران اين تفکر در اين زمان، سه نفر از شاگردان مرحوم آيتالله خوئي هستند اما کسان ديگري نيز به آنان اقتدا کرده و راه آنان را ادامه دادهاند. البته اين تفکر در تاريخ شيعه سابقهاي چند صد ساله دارد. بنيانگذار اين شيوه در ميان شيعيان، مرحوم علامه حلي است. تا قبل از علامه حلي، علماي بزرگ شيعه همانند: مرحوم کليني، شيخ صدوق و شيخ طوسي(رضواناللهعليهماجمعين)، در ارزيابي احاديث، مصدرمحور بودند نه راويمحور. بدين معني که در آن زمان، اگر حديثي در کتابي آمده بود که آن کتاب، نزد بزرگان شيعه معتبر بود و نسخه آن کتاب نيز از اعتبار لازم برخوردار بود، چنين حديثي را معتبر ميدانستند، گرچه راوي آن توثيق نشده بود.🔺
🖊به قلم: مصطفی اسکندری
✔️لینک مطلب
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=2432
🆔 @asbaat_ir