📚 وضو و غسل با وجود لاک ناخن 💠 سؤال: استفاده از #لاک توسط خانم‌ها در #ناخن های دست و پا هنگام #وضو و #غسل چه حکمی دارد؟ ✅ جواب: تمام ناخن های ‌دو دست در هنگام وضو باید از لاک و هر مانع دیگری پاک باشند، ولی اگر از ناخن های پا، یک ناخن پاک باشد و روی آن مسح کشیده شود، وضو صحیح اسـت اما در هنگام غسل، تمام ناخن های دست و پا باید پاک باشند. #احکام_بانوان #وضو_با_لاک رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

🌹 🕊 🕊 🕊 🕊 ♻️ با وجود عذر شرعی برای خانم ها یا سفر ضروری ✈️ ، کفاره روزه که باید 👈🏼 سی و یک روز آن 👉🏼 ،متوالی باشد، چگونه ممکن است؟ 🌀 پاسخ : 😕 کسی که می‌خواند شصت روز بعنوان کفاره روزه بگیرد، باید 31 روز اول آن متوالی باشد، باید طوری شروع کند که به عید قربان 🐑 برخورد نکند، چون روزه آن روز حرام است ⛔️، البته دو گروه می‌توانند بین این 31 روز فاصله بیاندازند. ✅ اول: خانم‌هائی که حیض می‌شوند مستثنا هستند، یعنی ایام عادت را روزه نمی‌گیرند ولی بعد از ایام عادت فورا روزه را ادامه می‌دهند. ✅ دوم: کسی که سفر ضروری در پیش دارد، این فرد بلافاصله بعد از سفر باید 31 روز را کامل کند. #احکام_روزه #احکام_متوالی_بودن_کفاره_روزه ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

❓سوال: ♻️ حکم لباسی 👕 که سگ 🐺به آن دهان زده، یا به دندان گرفته چیست؟ ❗️چگونه پاک میشود؟ آیا باید بیرون 🙁 انداخته شود؟ 🌀پاسخ: 🔶 نیاز به دور انداختن لباس نیست، مثل سایر نجاسات است و با شستن باآب کر 💦 پاک می شود. ⚠️ آنکه می گویند باید خاکمال شود در مورد خاص ظرفی است که سگ دهان زده نه سایر موارد. #احکام_طهارت #احکام_طهارت_لباسی_که_سگ_دهان_گرفته ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

وضو و غسل بعد از تتو👆👆 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 انجام معاملات بورس با قرار داد مضاربه 💠 سؤال: آیا در قرارداد #مضاربه، عامل می تواند #سرمایه را در #بورس، برای خرید و فروش #سهام به کار بگیرد؟ ✅ جواب: قرارداد مضاربه برای خريد و فروش سهام، اشکال ندارد و بايد سهم هر یک از دو طرف از سودهای به دست آمده از خريد و فروش، به صورت درصد، تعيين شود و تعيين مقدار معين از #سود به صورت ماهانه برای #سرمايه_گذار، صحيح نيست، اما برای پرداخت مبلغ معين در هر ماه، می توان پس از تعيين درصد سهم عامل و سرمایه گذار از سود، ماهانه مبلغی به عنوان علی الحساب به سرمايه گذار پرداخت شود و در پايان قرارداد بر اساس درصد تعيين شده در متن قرارداد، سهم هر يک از عامل و سرمایه گذار، محاسبه يا مصالحه شود. #احکام_معاملات #احکام_بورس ' 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

❓ سوال: ♻️ حکم نگاه کردن 👀 به صورت نامحرم چیست؟ اگر به طور «خیره» و نه از روی قصد و غرضی باشد، بازهم اشکالی دارد؟ 🔰 پاسخ: ✍🏻 همه مراجع (به جز آیت اللّه صافى): 🙄 نگاه به صورت نامحرم، اگر بدون قصد لذّت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد ولى اگر با یكى از این دو مشخصه همراه باشد، جایز نیست.📛 ❌آیت اللّه صافى: قصد لذت و ترس افتادن به حرام نیز بنابر احتیاط واجب جایز نیست. #احکام_نگاه_نامحرم ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

احکام شک در غسل 🚿 آیت الله خامنه ای: ⬅️ اگر قبل از تمام شدن غسل، در شستن مقداري از طرف چپ شك كند، شستن همان مقدار كافي است. ولی اگر بعد از اینکه به شستن طرف چپ مشغول شد در شستن طرف راست شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن شک نماید نباید🚫 به شک خود اعتنا کند. 🚱 آیت الله مکارم: ⬅️ اگر در اجزاء آن شک کند( یعنی در شستن هر قسمت شک کرد) باید دوباره آن قسمت را بشوید ولی اگر بعد از فراغت از آنها باشد شک اعتباری ندارد. آیت الله سیستانی ⬅️ : اگر پیش از تمام شدن غسل،🚿 در شستن مقداری از طرف چپ یا طرف راست شک کند، لازم است که آن مقدار را بشوید، و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید بعد از شستن آن دوباره بدن را بشوید.🛀 آیت الله وحید خراسانی :⬅️ اگر بعد از شستن مقداری از طرف چپ در شستن مقداری از طرف راست شک کند بنابراحتیاط واجب آن مقدار را شسته و بعد از آن طرف چپ را هم بشوید و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند و داخل در شستن قسمت های دیگر بدن شده باشد. شکش 🚱 غیر معتبر و غسلش صحیح است. به نظر همه مراجع بعد از تمام شدن غسل به شک نباید ⛔️ اعتنا کرد و غسل صحیح است. ✅ منبع: رساله 16 مرجع مساله 366.استفتائات آیت الله مکارم شک در غسل. #احکام_غسل_شک ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 قطع دستگاه پزشکی از بيمار سؤال: بیماری که بر اساس دانش #پزشکی امروز، امیدی به شفا و یا بهبود او وجود ندارد و با استفاده از دستگاه ممکن است چند روز بیشتر زنده بماند، آیا به منظور کوتاه کردن مدت درد و رنج بیمار، استفاده نکردن از دستگاه یا قطع آن جایز است؟ آیا سرپرست یا نزدیکان بیمار می توانند به #پزشک چنین اجازه‌ای بدهند؟ جواب : #حفظ_جان_بیمار ـ حتی در فرض سؤال ـ واجب است و سرپرست بیمار در این مورد شرعا اختیاری ندارد. #احكام_پزشکی #مرگ_مغزی 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

🍃🌺سوال: 👈 اگر کسی در رکعت سوم یا چهارم به امام اقتدا کند؛ ولی قبل از اینکه حمد و سوره را بخواند، امام به رکوع برود تکلیف چیست؟ 🍁 پاسخ: ✍️ آیت الله خامنه ای: اگر در ركعت سوم یا چهارم امام اقتدا كند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر برای سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام كند و در ركوع یا سجده خود را به امام برساند ولی اگر در سجده به امام برسد، بهتر است كه احتیاطاً نماز را دوباره بخواند. ✍️ آیت الله مکارم شیرازی: هرگاه در رکعت سوّم یا چهارم به امام اقتدا کند، باید حمد و سوره را بخواند و اگر براى سوره وقت ندارد فقط حمد را بخواند و خود را در رکوع به امام برساند . ---- 📝 توضیح المسایل مسأله ۱۴۴۲ #احکام_نماز_جماعت ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 مصرف کفاره 💠 سؤال: در صورتی که پول #گندم را بابت #فدیه یا #کفاره_روزه به مؤسسه خیریه‌ای بپردازیم، آیا مؤسسه موظف است صرفاً نان خریده و به #فقرا دهد و یا به صورت کلی می‌تواند برای #اطعام_فقرا مصرف کند، مثلاً مقداری روغن و گوشت به فقیر بدهد؟ ✅ جواب: باید به تعداد فقیری که مد نظر پرداخت کننده است، برای هر فقیر 750 گرم، فقط #طعام (گندم، جو، آرد، نان، برنج و امثال آن) تهیه و پرداخت شود؛ بنا بر این تهیه روغن و امثال آن که طعام محسوب نمی شود صحیح نیست و اگر پولی که مؤسسه دریافت کرده است معادل پول 750 گرم گندم بابت هر کفاره است، نباید طعامی برای فقرا تهیه شود که قیمت آن بیشتر از قیمت #750_گرم گندم می باشد، زیرا در این صورت پرداخت تعداد کفاره ای که مد نظر پرداخت کننده بوده است، انجام نمی شود. #احکام_کفارات #روش_مصرف_کفاره ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 خطاب به غیر خدا در نماز 💠 سؤال: آیا در #قنوت_نماز می توان #دعای_فرج (الهی عظم بلا) را قرائت کرد؟ ✅ جواب: خواندن دعای مذکور تا جایی که #مخاطب خداست اشکال ندارد ولی مابقی که مخاطب غیر خدا می باشد جایز نیست و باعث بطلان #نماز می شود. #احکام_نماز #مبطلات_نماز 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

✳️ اگر کسی در نماز پوشش کافی نداشته باشد احکامی دارد: 👈🏻 1- اگر از روی عمد پوشش را رعایت نکند: نماز باطل است. 👈🏻 2-اگر غیر عمد، مقداری ازپوشش لازم رعایت نشود: 1️⃣ در بین نماز بفهمد: ❗️باید فورا آن را بپوشاند( به شرط اینکه کاری که صورت نماز را برهم می زند به جا نیاود) و نماز صحیح است.✅ ✍🏻 آیت الله صافی: بنابر احتیاط واجب نماز را تمام کند و دوباره بخواند. 2️⃣ بعد از نماز بفهمد: نماز صحیح است.✅ 👈🏻 3- به واسطه ندانستن مسأله، پوشش لازم را رعایت نکند: 🔺بنابر احتیاط واجب باید نماز را دوباره بخواند.🔺 ✍🏻 آیت الله صافی: نمازش باطل است.❌ -------------------------- 📝 توضیح المسائل مراجع - پوشانیدن بدن در نماز #احکام_پوشش_در_نماز ➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

⁉️سوال: ایا رقص زن در بین زنان حرام است؟💃 👈پاسخ: 📝 آيت الله خامنه اي :رقص مرد بنا بر احتياط واجب حرام است‼️ و رقص زن براى زنان اگر عنوان لهو بر آن صدق كند، مثل اين‌كه جلسه زنانه تبديل به مجلس رقص شود، محل اشكال است و احتياط واجب در ترك آن است؛ ⛔️ در غير اين‌صورت هم اگر به‌گونه‏ اى باشد كه باعث تحريك شهوت شده و يا مفسده‏ اى بر آن مترتب شود، و يا همراه با فعل حرام (مانند موسيقى و آواز حرام) باشد، يا مرد نامحرمى حضور داشته باشد، حرام است⛔️ و در حكم فوق تفاوتى بين مجلس عروسى💅💇🏼‍♀️ و غير آن نيست. ✳️🔰ولي رقص زن براى شوهرش يا برعكس، اگر همراه ارتكاب حرامى (مانند گوش دادن به غنا و موسيقى حرام) نباشد، اشكالى ندارد. #احکام_رقص_زنان #احکام_رقص_بانوان #احکام_رقصیدن #رقصیدن #رقص_مجلس_عروسی #رقص_زن ➖➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

✴️ آیا آموزش آرایشگری 💇🏻‍♀️ به هنرجو که شامل آموزش گریم و آرایش صورت💄 و... میشود به عنوان شغل اشکال دارد؟ منظورم این است که فرد با یادگیری آن جلوی نامحرم 👤 آرایش کند که این کار گناه محسوب میشود آیا من که به او آموزش داده ام واسطه گناه محسوب میشوم و گناه برایم نوشته میشود؟ ✍🏻 آیت الله خامنه ای: آرایشگری و آموزش آن اگر مستلزم کار حرامی نباشد، و به قصد استفاده حرام از آرایش، او را آرایش نکند و یا تعلیم ندهد، اشکال ندارد و اجرت گرفتن در مقابل آن نیز حلال است. ✍🏻 آیت الله مکارم شیرازی: چنانچه جنبه مشترک دارد يعني هم مي تواند در منزل براي همسر 👱🏻‍♂️ و هم بيرون منزل براي غير همسر 👤 انجام دهد جايز است و مسؤوليت به گردن کساني است که از آن سوء استفاده مي کنند. ✍🏻 آیت الله وحید: اگر در آموزش کار حرامی انجام نشود و کار حرامی آموزش ندهید و آموزشتان به قصد استفاده ی حرام نباشد ،اشکالی ندارد. ✍🏻 آیت الله سیستانی: اشکال ندارد. #احکام_نگاه #احکام_پوشش #احکام_آموزش_گریم_آرایشگری ------------------ 🖥 استفتاء از سایت مراجع ➖➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

نماز فرادا با حضور قلب یا نماز جماعت👆👆 ➖➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

⛔️آیا با داشتن روزه قضا، می توان نذر روزه کرد؟ 〰️〰️〰️〰️〰️ ❎آیت الله خامنه ای: اگر قصد داشته باشید که روزه نذری را بعد از روزه قضا بگیرید نذرتان صحیح است. ✳️آیت الله مکارم شیرازی: -کسي که روزه قضا دارد: الف) نمي تواند روزه مستحبي بگيرد. ب) مي تواند روزه مستحب را نذر کند، مشروط بر اين که بعد از روزه هاي قضا، بتواند آن را بجا آورد. به اين معنا که اگر مثلا ده روز، روزه قضا دارد و تا ماه رمضان آينده بيشتر از ده روز باقي مانده، مي تواند نذر روزه کند ولي اگر فقط ده روز باقي مانده، با توجه به اين که در اين حالت بايد روزه قضا را بگيرد، نذر روزه مستحبي اشکال دارد. ✴️آیت الله وحید خراسانی: خیر ❇️آیت الله فاضل لنکرانی: اگر روز معينى را نذر كند كه گرفتن قضاى روزه هاى خودش قبل از آن ممكن باشد، مانعى ندارد. #روزه_قضا_نذر 📝استفتاء‌از سایت مراجع عظام ➖➖➖➖ ➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 خروج از محل اقامت ده روز 💠 سؤال: #مسافری که می خواهد ده روز در شهری #اقامت داشته باشد و در بین ده روز به اطراف آن شهر هم برود، آیا نماز او #تمام است یا #شکسته؟ ✅ جواب: اگر #قصد_خروج به مقدار کمتر از #مسافت_شرعی دارد، در صورتی که خروج او به گونه ای باشد که عرفا اقامت ده روز در آن شهر صدق کند اشکال ندارد، مثلا دو سه بار بخواهد برود و حداکثر تا نصف روز برگردد، می تواند #قصد_اقامت کند و خروج او منافاتی با قصد اقامت ده روز ندارد، ولی قصد خارج شدن در یک دفعه به مدت 15 ساعت محل اشکال است. #احکام_مسافر #احکام_سفر 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

وضو و غسل با وجود سرمه👆👆 ➖➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

[ عکس ] 📡 💠 ضمان بیمار در صورت سرایت بیماری واگیردار 💠 #احکام_پرستاران #احکام_بیماران #احکام_کرونایی ___________ ❓سؤال: چنانچه بر اثر سهل انگاری افراد مبتلا به بیماری های واگیردار و عدم توجه به رعایت بهداشت، این بیماری به دیگران سرایت کند و موجب بروز خسارت گردد، آیا ضامن هستند؟ ✅ پاسخ: در صورتی که این کار سبب ابتلای به بیماری خطرناک منتهی به مرگ شود هزینه‌های ایجاد شده و حتی دیه بر فرد منتقل کننده بیماری واجب خواهد بود. _____________ ◀️ سایت آیت الله مکارم/ احکام پزشکی makarem.ir/ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

⛔️ ┘◄ آیا پوشیدن لباس قالب اندام برای آقایان جایز است؟❓ ✅ پاسخ : پوشیدن لباس های تنگ و چسبان که موجب تهییج شهوت و مفسده باشد حرام است فرقی نمی کند بین محارم باشد یا غیر محارم ➖➖➖➖➖ 📚 استفتاء از دفتر مراجع عظام #احکام_پوشش_قالب_اندام_آقایان ➖➖➖➖ ➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

⁉️سوال: آیا تاتو یا خالکوبی برای مردان👦🏻 اشکال دارد؟ 👈پاسخ: خالکوبی برای مردها در صورتی که ضرر نداشته و عکس و تصویری هم که ترویج فساد است، در بدن خالکوبی نشود ، اشکال ندارد، همچنین نباید اسم های خداوند و معصومین (علیهم السلام) خالکوبی شود.‼️ 🔻 اگر خالکوبى فقط رنگ باشد و یا زیر پوست بوده و بر ظاهر پوست چیزى که مانع از رسیدن آب بر آن شود، وجود نداشته باشد، وضو و غسل و نماز صحیح است.✅ #احکام_خالکوبی #احکام_تاتو #تاتو #خالکوبی ➖➖➖➖ ➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

📚 فراموش کردن تشهد 💠 سؤال: اگر #نمازگزار در نماز چهار رکعتی در رکعت دوم بعد از سجده دوم برخیزد و متوجه شود که #تشهد را نگفته چه وظیفه ای دارد؟ ✅ جواب: اگر پیش از #رکوع رکعت سوم یادش بیاید، باید بنشیند و تشهد را بخواند و دوباره بایستد و آنچه باید در آن رکعت خوانده شود، بخواند و نماز را تمام کند و پس از نماز بخاطر ایستادن بی‌جا بنابر احتیاط مستحب دو #سجده‌_سهو بجا آورد. اما اگر در هنگامی که به رکوع رکعت سوم رفته یا بعد از آن یادش بیاید، باید نماز را تمام کند و بعد از #سلام، برای تشهد فراموش شده دو سجده‌ سهو بجا آورد و احتیاط آن است که پیش از سجده‌ سهو، تشهدِ فراموش شده را قضا کند. #احکام_نماز #تشهد_فراموش_شده ➖➖➖➖ ➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

🔹 آیا در هنگام غسل می شود به نیت شستن طرف راست یا چپ، کل بدن را زیر دوش شست؟ 👈 پاسخ : 📝باید ترتیب را در ❌نیت❌ مراعات کند و لو این که تمام بدن را زیر دوش بگیرد یعنی اگر نیت او شستن عضو خاصی (با ترتیب لازم در غسل ترتیبی) باشد مثلا در حال شستن قسمت راست بدن، نیت شستن قسمت چپ بدن را بعنوان غسل نداشته باشد، اشکال ندارد.✅ #احکام_غسل ➖➖➖➖➖➖ 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

◄ آیا می توان در سلام نماز جماعت اقتدا به جماعت کرد؟ 💠 ✅ پاسخ: 👤 مأموم اگر موقعى برسد که امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز 📿 است چنانچه بخواهد به ثواب ✨ جماعت برسد، باید بعد از نیت و گفتن تکبیرة الاحرام بنشیند و تشهد را با امام بخواند ولى سلام را نگوید و صبر کند تا امام سلام نماز را بدهد، بعد بایستد و بدون آن که دوباره نیت کند 🙌🏻 و تکبیر بگوید، حمد و سوره را بخواند و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند. 👈🏻 این حکم مخصوص تشهد آخر‌ نماز است 👌🏻 بنابراین در هنگام سلام نماز جماعت نمی تواند اقتدا به این جماعت داشته باشد.🔹 #احکام_نماز_جماعت #احکام_اقتدا_به_جماعت_سلام 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam

حضور در مجلس حرام( پاسور)‌👆👆👆 🆔 رسانه تخصصی فقه واحکام 🆔 https://eitaa.com/ask_ahkam 🆔 https://Sapp.ir/ask_ahkam 🆔 t.me/ask_ahkam