💠 منطق و فرآیند انحطاط انسان یا جامعه 🔸از سستی تا سقوط 🔰پیامبر(ص): نشانه افراد #تنبل و سست‌کردار چهار چيز است: (عَلاَمَةُ اَلْكَسْلاَنِ فَأَرْبَعَةٌ) 1️⃣ چندان #سستى مى‌كند كه به #تفريط و كُندى مى‌گرايد (يَتَوَانَى حَتَّى يُفَرِّطَ) 2️⃣ و چندان #كُندى مى‌كند كه اصل كار را فرو مى‌گذارد (وَ يُفَرِّطُ حَتَّى يُضَيِّعَ) 3️⃣ و چندان #فروگذارى مى‌كند كه #دل‌مردۀ مى‌شود، (وَ يُضَيِّعُ حَتَّى يَضْجَرَ) 4️⃣ و چنان دل‌مردۀ و بى‌حوصله می‌گردد که به #گناه سوق پیدا میکند. (وَ يَضْجَرُ حَتَّى يَأْثَمَ‌) 📚تحف العقول، ج1، ص22. 📌پ.ن: 🔺این روایت، #فرایند_سقوط_انسان یا جامعه را در قالب زنجیره‌ای چهارمرحله‌ای ترسیم می‌کند؛ فرایندی که از یک «ضعف رفتاری کوچک» آغاز شده و در نهایت به «فساد اخلاقی و سقوط معنوی» منتهی می‌گردد. 🔺هیچ جامعه‌ای یکهو و ناگهان فاسد نمی‌شود؛ بلکه مسیر انحطاط از سستی، بی‌مسئولیتی، اهمال و تعلل در انجام وظایف آغاز شده و در گام بعد به تدریج ختم به تفریط و کُندی در انجام امور می‌شود؛ چنان تفريطی كه ديگر كار را انجام نمى‌دهد، یعنی اراده و انگیزه‌اش برای اقدام و عمل از بین رفته و در نتیجه عمل را ترک میکند. 🔺وقتی روح تلاش، پویایی و احساس مسئولیت در جامعه بمیرد، آن جامعه دچار دل‌مردگی شده و این دل‌مردگی مقدمه‌ای است برای فروغلتیدن در گناه، فساد و بی‌عدالتی. «ضجر»، ناآرامى و آشفتگى‌اى است كه فرد براى فرار از آن، به ساز و كارى دفاعى، همچون تظاهر بيانى، پناه مى‌برد. تداوم اين حالت، بى‌گمان، او را به سمت گناه، خواهد برد. 🔺شاید بتوان از این روایت #قاعده‌ای_جامعه‌شناختی استخراج کرد؛ اینکه هرگاه «#سستی» در جامعه نهادینه شود، «#گناه» سرنوشت محتوم آن خواهد بود. 🔺#راه_نجات نیز چیزی نیست جز زنده کردن روح کار، احساس مسئولیت و #مجاهدت_اجتماعی، همان چیزی که رهبر انقلاب بارها بر آن تاکید کرده‌اند، خصوصا تحت عنوان «#جهاد» در حیطه‌های مختلف. ✍️ آیات و روایات اجتماعی