💚 در آستانهء میلاد باسعادت امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام، میهمان آیاتی از کلام الله میشویم در تکریم والدین 💚
✨تکریم والدین✨ ( ۱ )
پیغام، طولانی است. در چند قسمت می خوانیم إن شاءالله.
قسمت اول:
🌹🌹وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا ۖ وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا ۚ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ......
ما به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادرش احسان کند، مادرش او را با ناراحتى حمل مى کند و با ناراحتى وضع حمل مى نماید. و دوران حمل و از شیر بازگرفتنش سى ماه است. تا زمانى که به نیرومندى و کمال خود بالغ گردد و به چهل سالگى برسد مى گوید: پروردگارا! مرا توفیق ده تا شکر نعمتى را که به من و پدر و مادرم دادى بجا آورم و کار شایسته اى انجام دهم که از آن خشنود باشى، و فرزندان مرا صالح گردان. من بسوى تو باز گشتم (و توبه کردم)، و من از مسلمانانم. ۱۵
آنها کسانى هستند که ما بهترین اعمالشان را قبول مى کنیم و از گناهانشان مى گذریم و در میان بهشتیان جاى دارند. این وعدهء راستى است که وعده داده میشدند. ۱۶ احقاف.
✅ قبل از تفسیر در تفاوت احسان و نیکی لازم به توضیح است که نیکی یعنی اگر کسی کمکی از ما خواست و ما اجابت کردیم به او نیکی کرده ایم. ولی اگر قبل از ابراز کمک به او رسیدگی کنیم، احسان کرده ایم. در بارهء والدین فرمان به احسان داده شده ایم.
تفسیر: وصیت و توصیه به معنى مطلق سفارش است.
یعنی چه در زمان حیاتشان و چه پس از مرگشان.
❤ پس از آن، به دلیل لزوم حق شناسى در برابر مادر پرداخته، مى فرماید:
او را به سختی حمل، و با سختی وضع حمل می کند و او را با سختی شیر می دهد که جمعا ۳۰ ماه است.
از این دوران سخت که مادران گرامی درگیر آن هستند، هر چه بگوییم کم است.
👈 اما نقش پدران در این دوره چیست که فرزندان به احسان به او هم سفارش شده اند؟
او باید در این دوران توجه ویژه ای به خواب، خوراک، آرامش و امنیت همسر باردار و شیرده داشته باشد. در اهمیت این شرایط همین بس که یک مادر باردار، حامل یکی از بندگان خداست و بعد از آن یکی از بندگان خدا را از شیرهء جانش تغذیه می کند.
پدر او باید محیطی متناسب از نظر توجه عاطفی، معنوی و مالی به همسر باردار خود داشته باشد. او باید به همسر و نوزاد درونش عشق بورزد و آنها را در بهترین محیط عاطفی و معنوی قرار دهد.
اگر چنین کرد، او هم شریک بخشی از سختیهای دوران بارداری مادر میشود.
👈 اما دوران بارداری و شیردهی را ۳۰ ماه فرموده است که منظور، بارداری شش ماهه است که با دوسال شیردهی میشود ۳۰ ماه.
بعضی هم گفته اند منظور از ۳۰ ماه، صرف نظر از سه ماه اول بارداری است.
بهرحال در این آیهء شریفه، سفارش مخصوصی در بارهء مادران شده است.
🌸 آرزوی سلامتی برای همهء مادران و طلب مغفرت برای همهء مادران سفرکرده.
👈 👈 اما سن چهل سالگی.
معمولا چهل سالگی، سن بلوغ فکری و جسمی است. اگر کسی تا این سن هنوز به بلوغ فکری نرسیده، آخرین فرصتهاست.
و فرموده است: انسان لایق و با ایمان، هنگامیکه به چهل سالگى رسید، سه چیز را از خدا تقاضا مى کند:
🍃 نخست شکر نعمتهایی را که به من و به والدینم عطا فرموده ای بر من الهام فرما.
یعنی انسان علاوه بر شکر نعمتهای خودش باید شکر نعمتهایی را که به والدینش هم عطا شده بجا آورد.
اما کدام نعمتها؟
👈 همان نعمتهایی که در اختیار والدین است تا بوسیلهء آن، فرزندان خود را یاری کنند تا رشد کرده و به انسانی لایق و باایمان تبدیل شوند.
(در حق فرزندان کوتاهی نکنیم، اگر هم والدینمان در حق ما قصوری کرده اند، بازخواست آنها تنها با خداست نه با ما. مطمئن باشیم خداوند، کوتاهیها را جبران می کند).
✨مطلب، خیلی مهم است. إن شاءالله، ادامه را فردا می خوانیم که بیش از این طولانی نشود✨
🌹 وَ اسْتَغْفِرُوا اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ.
از خدا طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. ۱۹۹ بقره.
🌹 أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ.
از پروردگار خویش طلب آمرزش کنید، سپس بسوى او باز گردید.۳ هود.
🌹 اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً.
از پروردگارتان طلب آمرزش کنید سپس بسوی او بازگردید تا باران را پی در پی از آسمان برایتان بفرستد. ۵۲ هود.
🌹 فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی قَریبٌ مُجیبٌ.
پس طلب آمرزش کنید از او و بسوی او بازگردید که پروردگارم نزدیک و اجابت کننده است. ۶۱ هود.
🌹اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی رَحیمٌ وَدُودٌ.
از پروردگار خود، طلب آمرزش کنید و بسوى او باز گردید که پروردگارم مهربان و دوستدار ( توبه کاران ) است. ۹۰ هود.
🌹 اسْتَغْفِری لِذَنْبِکِ.
از گناهت استغفار کن ای زن. ۲۹ یوسف.
🌹وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ بِالْعَشِیِّ وَ الإِبْکارِ.
و براى گناهت استغفار کن، و هر صبح و شام، پروردگارت را تسبیح و حمد گو. ۵۵ غافر.
🌹وَ اسْتَغْفِرُوهُ.
و از او طلب آمرزش کن. ۶ فصلت.
🌹 اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِناتِ.
و براى گناه خود و مردان و زنان با ایمان استغفار کن. ۱۹ محمد.
🌹اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفّاراً.
از پروردگار خویش آمرزش بطلبید که او بسیار آمرزنده است. ۱۰ نوح.
🌹وَ اسْتَغْفِرُوا اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ.
و از پروردگارتان طلب آمرزش کنید که او آمرزنده و مهربان است. ۲۰ مزمل.
🌹 وَ اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ کانَ تَوّاباً.
و از او طلب آمرزش کن که او توبه پذیر است. ۳ نصر.
🌸 👈 پیامبر بزرگوار، هر روز صبح و شب، پس از قرائت حمد و چهارقل و آیة الکرسی، ۷۰ مرتبه می گفتند استغفرالله و اتوب إلیه.
✔ با این حساب، ما چند مرتبه در روز باید استغفار کنیم؟
✅ ماه رجب در پیش است 👈 ماه طلب آمرزش از سوی ما بندگان و آمرزیدن از سوی پروردگارمان.
خدا را شکر که مسلمانیم و ماه رجب را می شناسیم.
✨ تکریم والدین ✨
قسمت دوم از آیهء ۱۵ احقاف:
🌹🌹در تفسیر این آیه، در روز گذشته خواندیم، مادر، از جایگاه ویژه ای در پیشگاه خداوند برخوردار است و فرزندان توجه کافی به این جایگاه داشته باشند.
سلام و درود خدا بر مادران باایمان.
خواندیم که وقتی فرزند به سن چهل سالگی میرسد، باید دعای ذکر شده در آیه را بخواند و در آن از خدا سه درخواست داشته باشد.
اول از خدا می خواهد توفیق ده برای شکر نعمتهایی که بر من و پدر و مادرم عطا فرمودی، که در پیغام روز گذشته به آن پرداختیم.
🍃 در دومین درخواست از خدا می خواهد که به من توفیق ده تا کار شایسته ای انجام دهم که از من خشنود باشی ( وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ).
🍃 و در سومین درخواست برای فرزندانش دعا می کند و عرض میکند: وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي. یعنی فرزندان مرا صالح گردان.
👈 در دعاى اول، پدر و مادر را شریک مى کند و خدا را بخاطر آنها شکر می گوید، و در دعاى سوم، فرزندان را، ولى در دعاى دوم، براى خود دعا مى کند، و اینگونه است انسان صالح، اولا به جایگاه ویژهء والدین واقف است و دوم اینکه اگر با یک چشم به خویشتن مى نگرد، با چشم دیگر به افرادى که بر او حق دارند نگاه می کند، و از سوی دیگر مسئولیتش را در قبال فرزندانش که بر او تکیه کرده اند هم فراموش نمیکند.
👈 و در پایان آیه، دو مطلب را اعلام مى دارد، که هر کدام بیانگر یک برنامه عملى مؤثر است، مى گوید:
پروردگارا! من در این سن و سال بسوى تو بازمى گردم و توبه مى کنم (إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ).
یعنی به مرحله اى رسیده ام که باید خطوط زندگى من تعیین گردد، و تا به آخر عمر همچنان ادامه یابد. من به مرز چهل سالگى رسیده ام و براى بنده اى چون من چقدر زشت و نازیباست که بسوى تو نیایم، و خودم را از گناهان با آب توبه نشویم.
دیگر اینکه مى گوید: من از مسلمین هستم (وَ إِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِینَ). به معنی تسلیم در برابر حق.
✅ در حقیقت، سن چهل سالگی بعنوان یک مرز معرفی شده که وظایف یک انسان باایمان را در قبال خدا و در قبال خودش و اطرافیانش روشن فرموده است.
گرچه این سن، مطلق نیست و در افراد مختلف با شرایط مختلف تفاوت دارد اما بالندگی انسان مومن حول محور چهل سالگی است.
/مفهوم مرز چهل سالگی، فردا إن شاءالله/
🌺 أینَ الرَّجَبیّون 🌺
✨ از اعمال ماه مبارک رجب المرجب:
🌸 در طول ماه، ۴۰۰ مرتبه بگوییم:
استغفرالله الذی لا اله الا هو، وحده لا شریک له، و اتوب الیه.
🌸 در طول ماه، ۱۰۰۰ مرتبه بگوییم:
لا اله الا الله.
🌸 در طول ماه، ۱۰۰۰ مرتبه بگوییم:
استغفرالله ذَالجلال والاکرام مِن جَمیعِ الذُّنوبِ والآثام.
🌸 در طول ماه، ۱۰۰۰ مرتبه سورهء توحید بخوانیم.
🌸 هر صبح و هر شب ۷۰ مرتبه بگوییم:
استغفرالله و اتوب الیه.
🌸 هر شب دو رکعت نماز بین مغرب و عشاء با این کیفیت بخوانیم:
در هر رکعت بعد از حمد، سه مدتبه سورهء کافرون و یک مرتبه توحید که تا آخر ماه رجب جمعا میشود شصت رکعت.
بعد از نماز بگوییم:
لا اله الاالله، وَحدَهُ لا شَریکَ لَه، لَهُ المُلکُ و لَهُ الحَمد، یُحیی وَ یُمیت،و هو حَیُُّ لا یَموت، بِیَدِهِ الخَیر، و هو علیَ کُلَّ شَیءِِ قدیر، و إلَیهِ المَصیر، و لا حَولَ و لا قُوَّةَ إلّا بِاللهِ العَلیِ العَظیم، اللهم صل علی محمد النبیِّ الأُمّیِّ و آله.
🌸 روزه در روز اول، و ۱۳ و ۱۴ و ۱۵، و روزهای پنج شنبه و جمعه و شنبه، و ۲۷ رجب (بعثت پیامبر)،بسیار سفارش شده.
🌸 هرگاه کسی هر روزی را که نتوانست روزه بگیرد، صد مرتبه این ذکر تسبیح را بگوید، پاداش روزهء آنروز را خواهد داشت إن شاءالله:
سُبحانَ الاِ لَهِ الجَلیل، سُبحانَ مَن لا یَنبَغِی التَّسبیحُ إلّا لَه، سُبحانَ الأعَزِّ الاکرم، سُبحانَ مَن لَبِسَ العِزَّ و هو لَهُ أهل.
اقبال، ص۶۳۷.
✨ ماه رجب، ماه استغفار و ذکر است. فرصتی است بی نظیر و نعمتی است بیکران.
همه و ما را دعا کنید✨
أینَ الرَّجَبیّون
✨ از اعمال ماه رجب ✨
🌸 نماز روز اول این ماه که در روز پانزدهم و روز آخر تکرار میشود:
ده رکعت نماز، هر دو رکعت به یک سلام.
با این کیفیت:
در هر رکعت، یک مرتبه حمد و سه مرتبه توحید و سه مرتبه کافرون. سپس دستها را رو به آسمان بالا برده و می گوییم:
لا اله الا الله وَحدَه لا شَریکَ لَهُ المُلکُ و لَهُ الحَمد، یُحی وَ یُمیت و هوَ حَیُّ لا یَموت، بِیَدِهِ الخَیر، و هوَ علی کُلِ شیءِِ قدیر.
اللهم لا مانِعَ لِما أعطَیتَ وَ لا مُعطِیَ لِما مَنَعتَ و لا یَنفَعُ ذَالجَدِّ مِنکَ الجَد.
سپس دستها را بصورت می کشیم.
🌸 روز پانزدهم، ده رکعت نماز به همین صورت می خوانیم و بعد از نماز دستها را بسوی آسمان بالا برده و همان دعا را می خوانیم تا کل شیء قدر. سپس می گوییم:
إلها واحِداََ فرداََ صَمَدا، لَم یَتَّخِذ صاحِبَةََ و لا وَلَدا.
سپس دستها را بصورت می کشیم.
🌸 و در روز آخر، همین نماز و دعا را میخوانیم تا کل شیء قدیر. سپس دستها را رو به آسمان برده و می گوییم:
وَ صلَّ الله عَلی محمدِِ و آلِهِ الطاهِرین، و لا حَولَ و لا قُوَّةَ الَّا بِاللهِ العلی العظیم.
سپس دستها را بصورت می کشیم.
💫 نبی مکرم اسلام، این نماز را به سلمان آموختند و فرمودند هر زن و مرد مومنی که این سی رکعت را بجا آورد، خداوند گناهانش را بیامرزد و پاداش روزهء تمام ماه را به او بدهد و برگهء عبور از صراط را به او عطا کند.
اقبال، ص ۶۸۲ 💫
✨ تکریم والدین ✨ ( ۳ )
قسمت سوم:
👈 در آیهء ۱۵ احقاف که دعای چهل سالگی است، انسان مومن سه درخواست از خدا میکند که در پیغامهای دو روز گذشته آنرا خواندیم.
🌺(رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ)
چهل ساله ها و بالاتر! ذکر روزانهء این دعا را فراموش نکنیم🌺
و قرار شد امروز فلسفهء سن مشخص چهل سالگی را بخوانیم.
👈 👈 برای روشن شدن مرز چهل سالگی به آیهء ۳۷ فاطر اشاره می کنیم.
در این آیه، کسانیکه را که در دنیا کفران نعمت کرده اند، در دوزخ جای می دهند، و آنها فریاد می زنند که:
🌹 وَهُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا أَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا...
آنها در دوزخ فریاد مى زنند: پروردگارا! ما را بیرون آور تا عمل صالحى انجام دهیم غیر از آنچه انجام مى دادیم. (به آنان گفته مى شود) آیا شما را به اندازه اى که هرکس که اهل تذکر است در آن متذکر مى شود، عمر (و فرصت) ندادیم، و انذارکنندهء (الهى) بسراغ شما نیامد؟! اکنون بچشید که براى ستمکاران هیچ یاورى نیست!
👈 👈 خداوند در برابر تقاضای کفران کنندگان، دو موهبت الهی را یادآور میشود که طول عمر و ناصحان الهی هستند.
می فرماید به اندازهء کافى عمر به شما داده شد، و به مقدار لازم انذارکنندهء الهى بسراغ شما آمد، و دو رکن بیدارى و نجات، حاصل گشت (مهلت و مربی). بنابراین، عذر و بهانه اى براى شما وجود ندارد.
👈 👈 در بارهء طول عمری که خداوند در این آیه به آن اشاره فرموده، به دو حدیث رجوع می کنیم:
🌸 پیامبر فرموده اند: هنگامیکه روز قیامت شود، منادى ندا کند، انسانهاى شصت ساله کجا هستند؟ سپس ادامه می دهند، این همان عمرى است که خداوند دربارهء آن فرموده: آیا ما شما را به مقدارى که افراد، متذکر شوند، عمر ندادیم ؟!
تفسیر قرطبی و تفسیر درّ المنثور.
🌸 و در حدیث دیگرى از امام صادق: مقدار آن، هجده سال تعیین شده است.
مجمع البیان، ذیل همین آیه.
🟩 در حقیقت در این دو حدیث، حداقل و حداکثر سن تذکر بیان شده. به این معنی که از هجده سالگی، تا شصت سالگی فرصت داریم، به خود تذکر دهیم و خود را در معرض تعلیم و تربیت ثانوی قرار دهیم، و کاستیها و آموزشهای غلط در رفتار و گفتار و روح و روانمان را اصلاح و جبران کنیم.
✅ اما انسان مومن و مقید، تلاش خود را برای ارتقاء دین و ایمانش قبل از چهل سالگی آغاز می کند و در سن چهل سالگی، این رشد و ترقی به اوج می رسد و در قلهء تعلیم و تربیت خود قرار می گیرد. در قلهء کمال، و اوج تفکر و اندیشه.
👈 👈 مرز چهل سالگی در این آیه یک مفهوم دیگر هم دارد و آن اینکه والدین باید تا رسیدن اولاد به این سن، اگر نیاز داشت و در توان والدین هم بود، او را در روند رشد رو به جلو یاری کنند با استفاده از نعمتهایی که خداوند به آنها عطا فرموده. بعد از آن نوبت به اولاد است که اگر والدین نیاز به هر گونه کمکی دارند به آنها یاری رسانند.
البته اگر همچنان اولاد نیاز به یاری داشتند و از عهدهء والدین بر می آمد، یاری کنند.
ولی اولاد هم سعی کنند با رسیدن به این سن، دیگر نیازی به والدین نداشته باشند و اگر والدین به آنها نیاز داشتند، ایشان را مورد تفقد قرار دهند.
تکرار 👈 (ذکر این نکته ضروری است که نیکی یعنی اگر کسی کمک خواست او را یاری کنیم.
اما احسان یعنی قبل از اینکه فرد نیازمند یاری، از ما کمک بخواهد او را یاری کنیم.
لذا خداوند در تمام آیاتی که والدین را سفارش فرموده، فرمان به احسان داده است).
/ادامه فردا إن شاءالله/
✨ تکریم والدین ✨ ( ۴ )
بخش چهارم و پایانی از آیهء ۱۵ احقاف:
🌹🌹رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ.
✅ این دعای قرآنی مهم را خداوند در آیهء ۱۵ سورهء احقاف به مومنین چهل ساله و بالاتر فرمان داده است که بطور مداوم آنرا از خدا طلب کنیم.
👈 تفسیر مفصلی از این آیهء شریفه و مهم را در پیغامهای قرآنی سه روز گذشته خواندیم.
خواندیم سن چهل سالگی، اوج بلوغ فکری و قلهء تعلیم و تربیت خود است. یعنی انسان سلامت و باایمان، قبل از چهل سالگی شروع به اصلاح و تربیت، و رشد و پیشرفت خویش در تمام زمینه ها میکند و این روند رو به جلو در چهل سالگی به اوج می رسد و پس از آن، راه هموارتر خواهد بود، مگراینکه راه را به خطا رفته باشد.
👈 البته سن بلوغ فکری در افراد مختلف، متفاوت است و بسیار بستگی دارد به تعلیم و تربیت اولیه که انسان تحت نظر دیگران آموزش می بیند، اما انسان سلامت و باایمان، هرگز به آنچه آموخته اکتفا نمیکند و خیلی زود با تمسک به کلام خدا و کلام معصومین و مطالعهء زندگی بزرگان و با بکارگیری عقل و اندیشه و علم اندوزی و استفاده از تجربیات دیگران، خود را در معرض تعلیم و تربیت ثانویه قرار میدهد و خودش، خودش را اصلاح میکند. و هرگز کاری نمی کند که سلامت جسم و روح و روانش به خطر افتد.
👈 و در اوج این تعلیم و تربیت ثانویه در سن چهل سالگی، برای والدین و خودش و دودمانش از فرزندان و عروسها و دامادها و نوادگان الی ابد، دعا می کند. ( ذریه به این معنی است ).
🟢 دعا میکند که خداوند، شکر تمام نعمتهایی را که به او و به والدینش عطا کرده تا او بتواند به این درجه از کمال برسد را به او بیاموزد، و دعا میکند خداوند توفیق انجام اعمال صالح را به او بدهد و دعا میکند خداوند ذریه اش را در زمرهء صالحان قرار دهد و در پایان با همهء وجود، توبه و خود را تسلیم فرمان خدا میکند.
✅ اما پاداش این انسان که مراقب سلامت خود است و تلاش میکند برای ارتقاء ایمان، چیست؟
🌹أُولَٰئِكَ الَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَنَتَجَاوَزُ عَن سَيِّئَاتِهِمْ فِي أَصْحَابِ الْجَنَّةِ ۖ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ.
آنها کسانى هستند که ما بهترین اعمالشان را قبول مى کنیم و از گناهانشان مى گذریم و در میان بهشتیان جاى دارند. این وعدهء راستى است که وعده داده مى شوند. ۱۶ احقاف.
👈 (أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا)، دو معنی دارد.
یا اینست که خداوند برای عطای پاداش، بهترین اعمالِ انسان پاک را در نظر می گیرد و یا اینکه بهتر از اعمالش پاداش می دهد.
که هر دو صورت پاداش بزرگی است.
چهل ساله ها و بالاتر! روزانه این دعا را بخوانیم.
التماس دعا.
✨تکریم والدین✨ ( ۵ )
🌹🌹وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۚ إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا.
و پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستید. و به پدر و مادر احسان کنید. هرگاه یکى از آن دو، یا هر دو، نزد تو به سنّ پیرى رسند، کمترین اهانتى به آنها روا مدار. و بر آنها فریاد مزن. و گفتار (لطیف و سنجیده و) بزرگوارانه به آنها بگو. ۲۳ اسراء.
تفسیر: قرار دادن توحید یعنى اساسى ترین اصل اسلامى، در کنار احسان به پدر و مادر تأکید دیگرى است بر اهمیت این دستور اسلامى.
منتظر نمانیم تا والدین، نیازشان را به ما بگویند. حواسمان باشد هر آنچه نیاز داشتند در حد توان فراهم کنیم قبل از آنکه به زبان بیاورند.. و این نیاز الزاما مالی نیست. گاهی نیاز به گردش. گاهی نیاز به درد دل، گاهی نیاز به دو گوش شنوا برای تعریف کردن خاطرات تکراری 🌸
سپس در توضیح بیشتر احسان به والدین می فرماید:
🌹وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا.
و پر و بال تواضع خویش را از روى محبت و لطف، در برابر آنان فرود آر. و بگو: پروردگارا! همانگونه که آنها مرا در کودکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده. ۲۴ اسراء.
👈 👈 آنها ممکن است بر اثر کهولت، به جائى برسند که نتوانند بدون کمک دیگرى حرکت کنند، و از جا برخیزند و حتى ممکن است قادر به انجام امور شخصی خود نباشند. اشاره به زمان کودکی فرزندان، اشاره به همین نکته است. انجام امور شخصی.
در این موقع، آزمایش بزرگ فرزندان شروع مى شود:
آیا وجود چنین پدر و مادرى را مایهء رحمت مى دانیم، و یا بلا و مصیبت و عذاب؟
آیا صبر و حوصلهء کافى براى نگهدارى احترام آمیز، از چنین پدر و مادرى را داریم و یا هر زمان با نیش زبان، با کلمات سبک و اهانت آمیز، قلبش را مى فشاریم و آزار مى دهیم؟
فرمان داده شده ایم به آنها اف هم نگوئیم، یعنى اظهار کمترین ناراحتى.
و با صداى بلند و اهانت آمیز و داد و فریاد با آنها سخن نگوئیم.
باز تأکید فرموده با قول کریم و گفتار بزرگوارانه با آنها سخن بگو، که همهء آنها نهایت ادب در سخن را مى رساند که زبان، کلید قلب است.
و دستور به تواضع و فروتنى مى دهد، تواضعى که نشان دهندهء محبت و علاقه باشد و نه چیز دیگر.
وسرانجام، مى فرماید حتى موقعى که بسوى درگاه خدا رو مى آورى پدر و مادر را (چه در حیات و چه در ممات) فراموش مکن، و تقاضاى رحمت پروردگار براى آنها بنما و فراموش مکن آنها در کودکى تو را که شدیدا نیازمند بودی نگهداری کردند، و اف هم نگفتند.
🌸احسان به والدین هیچ تبصره ای ندارد مگر یک مورد و آنهم دعوت آنها به شرک است ( و شرک یعنی چیزی یا کسی را بیشتر از خدا، یا به اندازهء او دوست داشته باشیم و اهمیت دهیم. ۱۶۵ بقره. دقت کنیم)🌸
✨ تکریم والدین ✨ ( ۶ )
🌹🌹وَالَّذِي قَالَ لِوَالِدَيْهِ أُفٍّ لَّكُمَا أَتَعِدَانِنِي...
و کسیکه به پدر و مادرش مى گوید: اُف بر شما! آیا به من وعده مى دهید که من (روز قیامت) مبعوث مى شوم؟! در حالیکه پیش از من اقوام زیادى بودند (و هرگز مبعوث نشدند)! و آن دو (فریاد مى کشند و) خدا را به یارى مى طلبند که: واى بر تو، ایمان بیاور که وعدهء خدا حق است! اما او پیوسته مى گوید: این چیزى جز افسانه هاى پیشینیان نیست. ۱۷ احقاف.
سپس آنانرا در زمرهء کافران قرار داده می فرماید:
🌹أُولَٰئِكَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ ۖ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ.
آنها کسانى هستند که فرمان عذاب دربارهء آنان همراه اقوام (کافرى) که پیش از آنان از جن و انس بودند تحقق یافته، به یقین آنان زیانکار بودند. ۱۸ احقاف.
و از آنجائیکه درجهء سخاوت بعضی از اولاد بی معرفت در بدی کردن به والدین با هم تفاوت دارد، در آیهء بعد فرموده است:
🌹 وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا ۖ وَلِيُوَفِّيَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ.
وبراى هر کدام درجاتى است بر طبق اعمالى که انجام داده اند، تا خداوند کارهایشان را بى کم و کاست به آنان باز پس دهد. و آنها مورد ستم واقع نمى شوند. ۱۹ احقاف.
تفسیر: اوصافى که در این آیات، دربارهء این گروه بیان شده، یکی:
✔ بى احترامى و اسائهء ادب نسبت به مقام پدر و مادر است. اف به معنى هر چیز کثیف و آلوده است، و در مقام توهین و تحقیر گفته مى شود.
✔ دیگر اینکه نه تنها ایمانى به قیامت و روز رستاخیز ندارند، بلکه آنرا به باد مسخره گرفته، جزء افسانه ها و پندارهاى خرافى مى شمرند.
✔ وصف دیگرشان، اینست که گوش شنوا ندارند، تسلیم در برابر حق نیستند و روحشان از غرور و جهل و خودخواهى انباشته است. و علیرغم تلاش پدر و مادر برای سربه راه شدن او، همچنان در منجلاب غرور و کفر و مخالفت دست و پا می زند.
◾ اینان بجای حق شناسی و شکرگزاری، جسور و بى ادب هستند، حتى نسبت به والدینشان.
و بجای همراه شدن با مقربان خداوند در بهشت، در زمرهء اقوام بى ایمان در دوزخند.
و بجای توبه از لغزش هاى خود و تسلیم در برابر حق، طغیانگری و سرکشی می کنند و خودخواه و متکبرند.
"" دَرَجات، جمع درجه است و به پله هائى گفته مى شود، که از آن به سمت بالا مى روند. و دَرَکات، جمع درک به پله هائى گفته مى شود، که از آن به طرف پائین حرکت مى کنند، لذا در مورد بهشت، درجات، و در مورد دوزخ، درکات گفته مى شود، اما در این آیه فقط از لفظ درجه استفاده شده، هم برای بهشت و هم برای جهنم که به آن تغلیب می گویند.
تغلیب یعنی از جمع دو واژه، آنرا که غالب است در بارهء هر دو بکار می برند.
مثلا مشرقین. یعنی مشرق و مغرب.
یا حَسَنَین. یعنی امام حسن و امام حسین.
و در اینجا چون بهشت بر جهنم غالب و افزون است برای هر دو از واژهء درجه استفاده شده ""
✨ تکریم والدین ✨ ( ۷ )
💚 از پیامبر سؤال کردند به چه کسی نیکی کنیم؟ فرمود: مادر. گفتند، پس از او؟ فرمود: مادر. برای بار سوم پرسیدند، فرمود: مادر. و بار چهارم، فرمود: پدر.
بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۴۹.
🌹🌹وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ.
و ما به انسان، دربارهء پدر و مادرش سفارش کردیم. مادرش او را با ناتوانی روز افزون، حمل میکند و دوران شیرخوارگی او در دو سال، پایان می یابد. به او توصیه کردم که برای من و برای پدر و مادرت، شکر بجا آور که بازگشت همه بسوی من است. ۱۴ لقمان.
تفسیر: خداوند، احسان به پدر و مادر را سفارش میکند، اما بر زحمات مادر، تکیه و توجه ویژه دارد (پدران، حقوق ویژهء مادران را نادیده نگیرند و به فرزندان هم بیاموزند).
و اینکه می فرماید برای من و پدر و مادرت شکر بجا آور، یعنی، منعم اصلی خداست که پدر و مادر مهربان عطا میکند و شکر، بخاطر پدر و مادر، برای اینست که واسطهء فیوض الهی هستند و عهده دار انتقال نعمتهای خدا به فرزندان. (حقوق فرزندان را نادیده نگیریم).
👈 خداوند، شکر پدر و مادر را بعد از شکر خودش، سفارش فرموده. یعنی اولین نعمت بعد از نعمت وجود، پدر و مادر هستند. ضمن اینکه شکرگزاری بخاطر وجود پدر و مادر و عواطف پاک و بی آلایش آنها، آنقدر مهم و لازمست که پس از آن، خداوند، بازگشت بسوی خود را یادآوری میکند. و این یعنی اگر در قبال زحماتی که پدر و مادر برای ما کشیده اند، کوتاهی کنیم، قطعا مورد بازخواست قرار خواهیم گرفت. با احسان به پدر و مادر، بخشی از این شکرگزاری را، بجا آوریم، و آنها را آنطور که هستند، بپذیریم و اگر کوتاهی در حق ما کرده اند، نادیده بگیریم که رسیدگی فقط با خداست.
👈 چنانکه در آیات کریمهء ۲۳ و ۴ و ۵، اسراء، در روزهای گذشته، خواندیم:
🌹وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا...
و پروردگارت فرمان داده، جز او را نپرستید. و به پدر و مادر احسان کنید. هرگاه یکى از آن دو، یا هر دو، نزد تو به سن پیرى رسند، کمترین اهانتى به آنها روا مدار (حتی در حد اف). و بر آنها فریاد مزن. و گفتار (لطیف و سنجیده و) بزرگوارانه به آنها بگو.
و بال هاى تواضع خویش را از محبت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: پروردگارا! همانگونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده!
پروردگار شما از درون دلهایتان آگاه تر است (اگر لغزشى در این زمینه داشتید) هر گاه صالح باشید (و جبران کنید) او بازگشت کنندگان را مى بخشد.
👈 👈 خداوند برای تکریم والدین، هیچ قید و شرطی نگذاشته.
(اگر برای والدین همسر هم کاری از دستمان بر می آید، کوتاهی نکنیم که آینده بسیار نزدیک است.......).
و دنیا محل تکرار است و تکرار.
/ادامه فردا إن شاءالله/
🌺 أینَ الرَّجَبیّون 🌺
لیلة الرغائب یعنی شبی که بخاطر پاداشها و فضیلتهای فراوانی که دارد، مورد میل و رغبت فراوان است. میل و رغبت فراوان برای طاعت و عبادت خدا.
چرا گفته شده امشب شب استجابت خواسته هاست؟
زیرا خداوند فرمود:
🌹🌹وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ.
پروردگار شماگفته است: مرا بخوانید تا (دعاى) شما را اجابت کنم. به یقین کسانیکه از عبادت من تکبّر می ورزند بزودى با ذلّت وارد دوزخ مى شوند. ۶۰ غافر.
یعنی کسیکه از عبادت خدا تکبر دارد، امید نداشته باشد که خواسته هایش مستجاب شود.
اما امشب شبی است که پروردگار را با میل و رغبت و بدون تکبر و غرور عبادت می کنیم پس امیدوار باشیم خواسته هایمان را مستجاب کند.
و چون تسلیم فرمان خداییم، زمان و شکل استجابت دعاهایمان را به صلاحدید او می سپاریم حتی اگر زمان آن روز قیامت باشد.
🌸🌸 پیامبر بزرگوار اسلام در بیان اعمال این شب مهم فرموده اند:
روز پنجشنبهء اول ماه را روزه می گیری و چون شب فرا رسید، میان نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز می خوانی. هر دو رکعت به یک سلام.
با این کیفیت:
در هر رکعت، یک مرتبه سورهء حمد، سه مرتبه سورهء قدر، و دوازده مرتبه سورهء توحید.
پس از اتمام نماز، هفتاد مرتبه می گویی:
اللهم صل علی محمد النبی الاُمّی.
آنگاه به سجده می روی و هفتاد مرتبه می گویی:
سُبّوحُُ قُدّوس رَبُّ المَلائِکَةِ والرّوح.
سپس سر از سجده برمیداری و هفتاد مرتبه می گویی:
رَبِّ اغفِر و ارحم و تَجاوَز عَمّا تَعلَم، إنَّکَ أنتَ العَلیُّ الأعظم.
آنگاه حاجات خود را طلب میکنی و آرزوهایت را بیان می نمایی.
🌸 پیامبر در بیان فضیلت این اعمال فرموده اند:
کسیکه این نماز را بخواند، خداوند گناهانش را بیامرزد، و در قیامت، هفتصد تن از خاندانش را شفاعت کند، و این نماز را در شب اول قبر با چهره ای زیبا و گشاده رو و با زبانی فصیح و گویا بسوی قبر او می فرستد و این چهرهء نیکو می گوید:
ای حبیب من! بر تو بشارت باد که از هر شدت و سختی نجات یافتی.
متوفی از او می پرسد: تو کیستی؟ من تا کنون چنین چهرهء زیبایی ندیده بودم.
آن چهره می گوید: من پاداش آن نمازی هستم تو در فلان شب بجا آوردی. من امشب به نزد تو آمدم تا مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو مرتفع سازم، و کنارت باشم تا زمانیکه همگی روز رستاخیز برخیزند و در عرصهء قیامت بر سرت سایه افکنم.
اقبال، ص ۶۳۲.
این حدیث، هم در مفاتیح آمده و هم در بحارالانوار.
و چون شب جمعه است، شب دعای کمیل و شب زیارتی آقا اباعبدالله هم هست 🌸
✨ همه و ما را دعا کنید ✨
✨ تکریم والدین ✨ ( ۸ )
🌹🌹 وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا.
و خدا را بپرستید. و هیچ چیز را همتاى او قرار ندهید. و به پدر و مادر، احسان کنید. همچنین به خویشاوندان و یتیمان و مستمندان، و همسایهء نزدیک، و همسایهء دور، و دوست و همنشین، و واماندگان در سفر، و بردگانى که مالک آنها هستید. زیرا خداوند، کسى را که متکبر و فخرفروش است، دوست نمی دارد. ۳۶ نساء.
تفسیر: از آنجا که آیه بیان یک رشته از حقوق اسلامى است، قبل از هر چیز اشاره به حق خداوند بر مردم کرده است، مى فرماید: خدا را بپرستید و هیچ چیز را شریک او قرار ندهید (وَ اعْبُدُوا اللّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً).
🌸 حق پدر و مادر از مسائلى است که در قرآن مجید زیاد، روى آن تکیه شده و کمتر موضوعى است که این قدر مورد تأکید واقع شده باشد، و در چهار مورد، بعد از توحید قرار گرفته است.
سوره بقره آیهء ۸۳، سوره انعام آیهء ۱۵۱، سوره اسراء آیهء ۲۳ و آیهء فوق.
👈 و این یعنی میان توحید و احسان به والدین، ارتباط و پیوند است. به این معنی که بزرگترین نعمت، نعمت هستى و حیات است، که در درجهء اول از ناحیهء خداست، و در مراحل بعد به پدر و مادر ارتباط دارد. زیرا فرزند، بخشى از وجود پدر و مادر است.
بنابراین، ترک حقوق پدر و مادر، هم دوش شرک به خداست.
و احسان به والدین، ادامه پیدا میکند به ذی القربی، یعنی نزدیکان، سپس احسان به یتیم، مساکین (مسکین یعنی بی چیز، یعنی کسیکه گرسنه است، هیچ چیز ندارد حتی لقمه نانی).
سپس این احسان ادامه پیدا می کند به همسایه، و دوست و همنشین، سپس به واماندگان در سفر و آنگاه به زیردستان.
و در پایان آیه، احسان نکردن به افراد مذکور را نشانهء تکبر و فخرفروشی، به معنی خودبرتربینی می داند.
👈 در مورد الجار ذی القربی، بعید است منظور همسایه ای باشد که از نزدیکان است. چون احسان به ذی القربی را قبل از آن فرموده اند.
منظور از الجار ذی القربی، یا اشاره به همسایگان اقوام دارد، یا اشاره به ۴۰ خانه از هر طرف، و یا به همهء کسانیکه با ما در یک روستا و یک شهر زندگی میکنند. که بهرحال شامل همهء همسایگان، از مسلمان و غیرمسلمان است.
👈 الصاحب بالجَنب، یعنی دوستی که در کنارمان است. مثل همسفر، همکار، همکلاسی، و .....
بهترین دوستان که بیشترین زمان را در کنار هم هستند همسر و فرزندانند. یعنی خانواده.
وامانده در سفر هم کسی است که شاید در شهر و دیار خود، وضع مالی خوبی داشته باشد اما حالا در سفر به هر دلیلی گرفتار شده و نیاز به کمک دارد.