✨ حدیث شمارهء ۲۲۸۴ نهج الفصاحه✨ 🌸 پیامبر بزرگوار اسلام فرموده اند: وقتی خداوند عزوجل مرا (در معراج) بالا برده بود، قومی دیدم که ناخنهای تیز و خشن داشتند و صورت و سینهء خود را می خراشیدند. گفتم ای جبرئیل، اینها چه کسانی هستند؟ گفت: اینان کسانی هستند که گوشت مردم را خورده اند و سخنی از آنها گفته اند که باید از گفتن آن پرهیز می کردند ( یاالله ). 🌹🌹يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ۖ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضًا ۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ. اى کسانیکه ایمان آورده اید! از بسیارى از گمانها بپرهیزید، چرا که بعضى از گمانها گناه است. و (هرگز در کار دیگران) تجسس نکنید. وهیچیک از شما دیگرى را غیبت نکند، آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مردهء خود را بخورد؟! (به یقین همهء) شما از این امر کراهت دارید. تقواى الهى پیشه کنید که خداوند توبه پذیر و مهربان است. ۱۲ حجرات.

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ..... و هرکه از یاد من روى گردان شود، زندگى (سخت و) تنگى خواهد داشت. و روز قیامت، او را نابینا محشور مى کنیم. مى گوید: پروردگارا! چرا مرا نابینا محشور کردى؟! من که بینا بودم! مى فرماید: همانگونه که آیات ما براى تو آمد، و تو آنها را فراموش کردى، همانطور امروز تو فراموش خواهى شد. ۱۲۴ و ۵ و ۶ طه. تفسیر: گاه، مى شود درهاى زندگى به روى انسان به کلى بسته مى شود، و گاهى به عکس، به هر جا روى مى آورد خود را در برابر درهاى گشوده می بیند. معمولا از این حال، به وسعت زندگى و از اولى به ضیق یا تنگى معیشت تعبیر مى شود. 👈 به این معنی که همیشه تنگى معیشت به این معنی نیست که درآمد کمى دارد، اى بسا پول و درآمدش هنگفت است، ولى بخل، حرص و آز، زندگى را بر او تنگ مى کند نه تنها میل ندارد درِ خانه اش باز باشد و دیگران از زندگى او استفاده کنند، که حتی آنرا به روى خودش هم نمی گشاید. و یا گرفتاریهایی در زندگی دارد که با هیچ ثروتی حل نمی‌شود. او هم زندگی سخت و تنگی دارد. ■ اما عامل اصلی این تنگنا در معیشت، اعراض از یاد حق است. یاد خدا مایهء آرامش جان، تقوا و شهامت است و فراموش کردن او مایهء اضطراب، ترس و نگرانى است. کسیکه دچار زندگی سخت است، الزاما ندار نیست اما به آینده اطمینان ندارد، و ترس از نابود شدن امکانات موجود، و وابستگى بیش از حد به دنیا، زندگی راحت و آرام را بر او سخت و ناگوار میکند. اما آن کسیکه ایمان به خدا دارد و دل به ذات پاک او بسته، از همهء این نگرانى ها در امان است. 👈 به این معنی که کسیکه دایرهء علائق او به بزرگی عشق به خداست، در هر شرایطی که باشد، زندگی گسترده و وسیعی خواهد داشت و با آرامش خاطر زندگی می کند. اما کسیکه عشق‌ او دنیای اوست، در هر شرایطی هم که باشد، باز زندگی تنگ و در مضیقه ای خواهد داشت. (دقت کنیم). 🍃 فرموده است: اینان که بواسطهء اعراض و دوری از خدا، معیشت ضنک، دنیایشان را محصور کرده، در آخرت هم نابینا هستند. در اینجا مفسران براساس روایات گفته اند، انسان گنهکار در بعضی موقوفات بیناست و در بعضی نابینا. و مفسران دیگری هم گفته اند، چشمان انسان گنهکار به پاداشها و نعم اخروی نابیناست اما عذاب الهی را مشاهده می کند. سپس برای اتمام حجت می فرماید: 🌹وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي مَنْ أَسْرَفَ وَلَمْ يُؤْمِن بِآيَاتِ رَبِّهِ ۚ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبْقَىٰ و اینگونه کسى را که اسراف کند، و به آیات پروردگارش ایمان نیاورد، جزا مى دهیم! و عذاب آخرت، شدیدتر و ماندگارتر است. ۱۲۷ طه. ■ 👈 گناهکارانی که اسراف می کنند کسانی هستند که بدون هیچ قید و بندی، و بدون هیچ محدودیتی دست به انجام هر گناهی میزنند که اینان با گناهکارانی که در دلشان از خدا می ترسند و گاهی او را در نظر دارند، متفاوتند. گرچه مجازات الهی در انتظار هر دوی اینهاست‌. 👈 👈 👈 نکتهء بسیار مهمی را که باید در نظر داشته باشیم، قضاوت نکردن است. هستند مومنانی که به هر دلیلی گرفتاری دارند و دچار مشکلات و سختیها شده اند. هرگز کسی را بخاطر شرایطی که در آن قرار گرفته قضاوت نکنیم. ✅ که: در روزهای سخت من، تو هم آزمایش میشوی.... و در روزهای سخت تو، من هم آزمایش میشوم.... 👈 برای یاری رساندن. 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ. بنام خداوند بخشنده مهربان. اى مردم! از پروردگارتان تقوا پیشه کنید، که زلزلهء رستاخیز امر عظیمى است! ۱ حج. تفسیر: خطابِ یا أَیُّهَا النّاسُ، به این معنی است که، هیچگونه تفاوت و تبعیضى از نظر نژاد، زبان، اعصار، قرون، مکان ها و مناطق جغرافیائى و طوائف و قبائل در آن نیست، و مؤمن و کافر، کوچک و بزرگ، پیر و جوان، مرد و زن امروز و آینده، همه در آن شریکند. 🍃 و جملهء اتَّقُوا رَبَّکُمْ عصارهء تمام برنامه هاى سعادت بخش است. چرا که رَبَّکُمْ یعنی توحید و برنامه های عقیدتی، و تقوا هم یعنی برنامه های عملی. 🍃 و جملهء إِنَّ زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَیْءٌ عَظِیمٌ، یعنی زمین و آسمان در هم کوبیده مى شوند، و جهانى نو با زندگانى نو آغاز مى گردد. 👈 و در آیهء بعد، نمونه هائى از بازتاب این وحشت عظیم را در چند جمله بیان می فرماید: 🌹 يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ.... روزى که آنرا (قطعا) مى بینید، (آنچنان وحشت سراپاى همه را فرا مى گیرد که) هر مادر شیردهى، از شیرخوارش (بکلى) غافل مى شود. و هر باردارى جنین خود را سقط مى کند. و مردم را مست مى بینى، در حالى که مست نیستند. ولى عذاب خدا شدید است! ۲ حج. این آیات ممکن است اشاره به پایان جهان که مقدمهء رستاخیز است، باشد. در این صورت، زنان باردار، یا کودکان شیر خوار مفهوم واقعی خود را خواهد داشت، ولى ممکن است که اشاره به زلزلهء روز قیامت باشد. در اینصورت، ذکر جمله هاى فوق جنبهء مثال پیدا مى کند و برای نشان دادن شدت وحشت در آنروز است. 👈 حتی اگر به معنای پایان جهان هم باشد، باز خبر از عظمت برپایی قیامت می دهد. چون قیامت هر کس با مرگ او آغاز میشود. 👈 👈 در پایان، روایت بسیار مهمی را از رسول بزرگوار اسلام می خوانیم که در عمدهء تفاسیر بیان شده: 🌸 این دو آیه در شعبان سال ششم هجری، در یکى از شبهاى غزوهء بنى المصطلق نازل شد، در حالیکه مردم در حال حرکت بسوى میدان جنگ بودند. پیامبر مردم را صدا زدند، آنها توقف کردند و گرداگرد ایشان حلقه زدند، حضرت این آیات را بر آنها خواندند، و صداى گریه از مردم بلند شد، و در آن شب، مسلمانان بسیار گریستند، هنگام صبح به قدرى نسبت به دنیا و زندگى دنیا بى اعتنا شده بودند که حتى زین به روى مرکب ها ننهادند و خیمه اى بر پا نساختند، گروهى گریه مى کردند و گروهى نشسته در فکر فرو رفته بودند. 👈 رسول خدا فرمودند: آیا مى دانید این، چه روزى است؟ عرض کردند: خدا و پیامبرش آگاه ترند فرمود: روزى است که از هر هزارنفر ۹۹۹ نفر بسوى دوزخ روان مى شوند و تنها یکنفر بسوى بهشت! (یاالله). این امر بر مسلمانان سخت آمد و شدیداً گریستند؟ و عرض کردند: پس چه کسى نجات خواهد یافت؟ پیامبر فرمودند: گنهکارانى غیر از شما هستند که اکثریت را تشکیل مى دهند، من امیدوارم شما حداقل یک چهارم اهل بهشت باشید. مسلمانان تکبیر گفتند. بعد فرمود: امیدوارم یک سوم اهل بهشت باشید. باز هم تکبیر گفتند. بعد اضافه فرمودند: امیدوارم دو سوم اهل بهشت از شما باشد، چرا که اهل بهشت ۱۲٠ صفند که ۸٠ صف آنها از امت من هستند. مجمع البیان، ج ۷، ص ۷٠ و تفسیر نور الثقلین، ج ۳، ص ۴۶۹، و تفسیرهاى دیگر. /از هر ۱۰۰۰ نفر، یک نفر بهشتی است، با این حساب اگر همهء انسانهای خلق شده از ابتدا الی آخر، مثلا بیست میلیارد نفر باشند، بهشتیان فقط بیست میلیون نفر خواهند بود. البته به غیر از کسانیکه بعد از پاک شدن از گناه وارد بهشت میشوند. و از کل بهشتیان، حدود ۶۵% مسلمانان هستند. حالا از اینان، چند درصد شیعیان هستند، خدا می داند. پس زیاد هم به آخرتی آباد خوش بین نباشیم و فرصتها را دریابیم. همهء فرصتها را. کمتر بخوابیم، کمتر بخوریم، بیشتر عبادت کنیم. 👈 عبادت، سه جنبه دارد: عبادت بدنی، عبادت مالی و عبادت روحی. که عبادت سوم از دو عبادت دیگر مهمتر است. چرا که تا با تفکر و تقویت فطرت خداجو به معرفت الله و شناخت حقیقی از خداوند منان نرسیم، دو عبادت دیگر یا انجام نمیشود و یا اگر هم انجام شود، بی روح و بی کیفیت خواهد بود/ 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن، بدون علم در بارهء خدا مجادله نمی کند. 🌹🌹 وَمِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا كِتَابٍ مُّنِيرٍ. و بعضى از مردم، بدون هیچ دانش و هدایت و کتاب روشنگرى، دربارهء خدا مجادله مى کنند. ۸ حج. تفسیر: منظور از علم، هدی و کتاب منیر چیست؟ علم اشاره به استدلالات عقلى است، هدى، به هدایت و راهنمائى رهبران الهى، و کتاب منیر، اشاره به کتب آسمانى مى باشد. مجادله در بارهء خدا در صورتى مى تواند ثمر بخش باشد که متکى به یکى از این دلائل گردد، دلیل عقل، یا کتاب، یا سنت، نه با مخالفت با این دلائل!! 👈 پس از آن، در یک عبارت کوتاه و پر معنى، به یکى از علل انحراف و گمراهى این رهبران ضلالت، پرداخته مى فرماید: 🌹 ثَانِيَ عِطْفِهِ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ ۖ لَهُ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ ۖ وَنُذِيقُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَذَابَ الْحَرِيقِ. آنها با تکبّر و بى اعتنایى (نسبت به سخنان الهى)، مى خواهند (مردم را) از راه خدا گمراه سازند. براى آنان در دنیا رسوایى است. و روز قیامت، عذاب سوزان به آنها مى چشانیم! ۹ حج. ثانِیَ عِطْفِهِ، به معنی چرخاندن پهلو. یعنی این رهبران گمراه، آنچنان متکرانه از آیات الهی روی می گردانند که سر خود را بالا گرفته و برای رویگردانی، پهلوی خود را می چرخانند. و این نوع رویگردانی، نهایت کبر و غرور است. جملهء لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللّهِ نشان مى دهد سخن در بارهء رهبران گمراهی است که با مجادله در بارهء خدا، معاد، قرآن و دیگر نشانه های خداوند، سعی دارند مردم را از راه خدا گمراه و از حق و حقیقت دور کنند. و کیفر شدیدی در دنیا و آخرت در انتظار آنهاست. بهرهء آنها در این دنیا رسوائى و بدبختى است، و در قیامت عذاب سوزنده. 👈 سپس در آیهء بعد، با این رهبران گمراه اتمام حجت کرده و می فرماید: 🌹 ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ يَدَاكَ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ. این (عذابهای دنیوی و اخروی)، در برابر چیزى است که دستهایتان از پیش فرستاده. و خداوند هرگز به بندگان ستم نمى کند. ۱۰ حج. خداوند، نه کسى را بى جهت کیفر مى دهد، و نه بر میزان مجازات کسى بدون دلیل مى افزاید، و برنامهء او عدالت محض، و محض عدالت است. این آیه نشان می دهد هیچ جبری در کار نیست و انسانها به اختیار خودشان در بارهء عملکردشان تصمیم می گیرند. به این ترتیب کسانی هستند که عِنادشان، آنچنان شدت گرفته که برای مخالفت و ضدیت، بر کتاب آسمانی قرآن مجید ایراد وارد میکنند. حقیقتا چقدر احمقانه اسرار و رمزهای بی حد این کتاب باعظمت را نادیده و گاهی به سُخره می گیرند. اینان آن دسته از رهبران گمراهی هستند که نه با ایجاد شبهه، بلکه راه خدا را از اساس به روی مردم می بندند. و متاسفانه گروهی از مردم، از روی نداشتن علم و آگاهی و از روی جهل، از آنان پیروی میکنند، و فرصتهای هدایت را از دست می دهند تا وقتیکه مرگشان فرا می رسد. 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 🌹🌹 وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنطِقُ بِالْحَقِّ ۚ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ. و ما هیچکس را جز به اندازهء تواناییش تکلیف نمى کنیم. و نزد ما کتابى است که بحق سخن مى گوید و به آنان هیچ ستمى نمى شود. ۶۲ مومنون. تفسیر: در واقع خداوند به آن دسته از بندگانش که فکر می کنند نمیتواند به مراتب قرب الهی دست پیدا کنند فرموده بدانید که خداوند وقتی فرمانی می دهد، توانایی انجام آنرا قبلا عطا فرموده. منتها این توانایی در افراد مختلف با هم فرق دارد. کم و زیاد است. 👈 👈 👈 بنابراین نباید به آنچه اندوخته ایم اکتفا کنیم. باید و باید ظرفیت و توان خود را در مسیر حق و حقیقت بالا ببریم و به کم، اکتفا نکنیم که بهشت بر اساس اعمال نیک انسانها طبقه بندی شده (دقت کنیم). 🍃 و کتابی هم که در نزد خدا محفوظ است، همان نامهء اعمال ماست که بی کم و کاست به ما ارائه خواهد شد 👇 یَنْطِقُ بِالْحَقِّ، وصف نامهء اعمال بندگان است و به این معنی است که این نامهء اعمال، آنچنان گویا و روشن است که نیازی به توضیح ندارد و صاحب آن در یک نگاه به نیکی و یا زشتی آن پی خواهد برد. 👈 اما متاسفانه این آیات هیچگونه تاثیری در باور لجوجان و متکبران ندارد. لذا در آیهء بعد می فرماید: 🌹 بَلْ قُلُوبُهُمْ فِي غَمْرَةٍ مِّنْ هَٰذَا وَلَهُمْ أَعْمَالٌ مِّن دُونِ ذَٰلِكَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ. ولى دلهاى آنها از این (نامهء اعمال و روز حساب) در بى خبرى فرو رفته (و غافل است). و اعمال (زشتى) جز این دارند که پیوسته آنرا انجام مى دهند. ۶۳ مومنون. این فرو رفتن در جهل و بى خبرى به آنها اجازه نمى دهد، حقایق روشن را مشاهده کنند که شاید به خود آیند و بسوى خدا باز گردند. و فرموده اعمال زشت دیگری هم دارند. هر چه که باشد، ناشی از غفلت است و تکبر. پس سزاوار عذاب دردناکی است 👇 🌹 حَتَّىٰ إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِيهِم بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ يَجْأَرُونَ. تا ثروتمندان مغرور آنها را در چنگال عذاب گرفتار سازیم. ناگاه، ناله هاى دردناک و استغاثه آمیز آنها بلند مى شود. ۶۴ مومنون. اینکه مشخصا از مترفین به معنی ثروتمندان مغرور، نام برده شده در حالیکه گنهکاران منحصر به آنها نیستند، یا بخاطر آنست که آنها سردَمداران گمراهى و ضلالتند، و یا براى آنست که مجازات در مورد آنها دردناک تر خواهد بود. چون در نعمت غرق هستند و باز در پیشگاه خداوند، سرکشی می کنند. و منظور از عذاب، میتواند عذاب در دنیا باشد یا آخرت و یا در هر دو عالم که وقتی نازل شود، دیگر ناله و فغان سودی نخواهد داشت. 👈 آیهء بعد، بیان علت این سرنوشت شوم است، مى فرماید: 🌹 لَا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ ۖ إِنَّكُم مِّنَّا لَا تُنصَرُونَ. (اما به آنها گفته مى شود) امروز ناله و فریاد نکنید، زیرا از سوى ما یارى نخواهید شد. (آیا فراموش کرده اید که) در گذشته آیات من پیوسته بر شما خوانده مى شد. اما شما (اعراض کرده) به عقب باز مى گشتید!! ۶۵ و ۶ مومنون. تَنْکِصُون، به معنى عقب، عقب بر گشتن است، و أعقاب به معنى پاشنه پاست، مجموع این جمله کنایه از کسى است که سخن نامطلوبى را مى شنود و به قدرى نگران و وحشت زده مى شود که بر پاشنهء پایش به عقب باز مى گردد. اینهمه اعراض از کلام خدا!!!! 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن به زن پاکدامن تهمت نمی زند. 🌹🌹 إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ. کسانیکه زنان پاکدامن و بى خبر (از هر گونه آلودگى) و مؤمن را متهم مى سازند، در دنیا و آخرت از رحمت الهى دور شده و عذاب سختى براى آنهاست. ۲۳ نور. تفسیر: سه صفت براى این بانوان ذکر شده، که هر کدام دلیلى است بر اهمیت ظلمى که بر آنها از طریق تهمت، وارد مى گردد: مُحَصَّنات یعنی زنان پاکدامن. غافِلات یعنی دور از هر گونه آلودگى. و مُؤْمِنات هم یعنی زنان با ایمان. پس به این ترتیب، نشان مى دهد تا چه حد نسبت ناروا دادن به این دسته از زنان، ظالمانه، ناجوانمردانه و درخور عذاب عظیم است. 🍃 👈 تعبیر به غافِلات، از دو جهت معنی شده. یکی اینکه غافلات، نهایت پاکى این بانوان را از هر گونه انحراف و بى عفتى مشخص مى کند، یعنى آنها نسبت به آلودگى هاى جنسى آنقدر بى اعتنا هستند که گوئى اصلاً از آن خبر ندارند. زیرا موضع انسان در برابر گناه، گاه به صورتى در مى آید که اصلاً تصور گناه از فکر و مغز او بیرون مى رود، گوئى اصلاً چنین عملى در خارج وجود ندارد، و این مرحلهء عالى تقواست. 🍃 👈 و معنی دوم اینکه منظور از غافِلات، زنانى هستند که از نسبت هاى ناروائى که به آنها داده شده، بى اطلاعند، و به همین دلیل، از خود دفاع نمى کنند. ■ در اینجا عذاب برای شایعه سازانى است که خود را از مجازات و حد شرعى پنهان داشته اند، اما آیا از خداوند هم میتوانند خود را مخفی کنند؟!! لذا خداوند فرموده: اینها تصور نکنند با این عمل، مى توانند خود را براى همیشه از کیفر الهى دور دارند، خدا آنها را در این دنیا از رحمت خویش دور مى کند و در آخرت عذابى عظیم دارند. 👈 اما در آیهء بعد، چگونگى حال گروه تهمت زنندگان را در دادگاه بزرگ خدا مشخص کرده، مى فرماید: 🌹 يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ. در روزى که زبانها و دستها و پاهایشان بر ضد آنها بر اعمالى که مرتکب مى شدند گواهى مى دهد. ۲۴ نور. یکی از موقفهایی که انسان در روز قیامت برای حسابرسی در آن متوقف میشود، موقفی است که اعضای بدنش بر علیه او شهادت می دهند و او هیچگونه دفاعی از خود ندارد. 👈 سپس برای اتمام حجت می فرماید: 🌹 يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ. آن روز، خداوند جزاى واقعى آنانرا بى کم و کاست مى دهد. و مى دانند که خداوند حق آشکار است. ۲۵ نور. اگر امروز، و در این دنیا، بخاطر تهمتهایی که زده اند مجازات نشوند، روز قیامت به جزای واقعی خود خواهند رسید. ⚫ 👈 👈 👈 یک نکتهء بسیار مهم را که باید بدانیم اینست که کسیکه به زن پاکدامن تهمت می زند، هیچ فرقی نمی کند زن باشد یا مرد، غریبه باشد یا آشنا، از اعضاء خانواده باشد یا بیگانه. 👈 اما حکم خداوند در بارهء این تهمت زنندگان در پیغام فردا إن شاءالله. 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن هرگز به زن پاکدامن تهمت نمی زند. 👈 در پیغام قرآنی روز گذشته خواندیم اگر کسی (فرقی نمی کند چه کسی ) به زن پاکدامن، تهمت خلاف عفت بزند، منتظر عذاب بزرگ الهی باشد. این برای زمانی است که تهمت را برای زن پاکدامن آشکار نکنند. مثل وقتیکه پشت سر آنان تهمت زده میشود و آن زن پاک، خبردار نمی‌شود. 👈 اما اگر این تهمت به گوش زن پاکدامن برسد و برای او آشکار شود، حکم الهی چیست؟ 🌹🌹وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ. و کسانیکه زنان پاکدامن را (به زنا) متهم مى کنند، سپس چهار شاهد(بر مدعاى خود) نمى آورند، آنها را هشتاد تازیانه بزنید و شهادتشان را هرگز نپذیرید. و آنها همان فاسقانند. ۴ نور. تفسیر: اول، مجازات کوتاه مدت او ۸۰ ضربه تازیانه است و آنگاه مجازات بلند مدت او اینست که هیچگاه شهادتش در هیچ موردی پذیرفته نیست چون در زمرهء دروغگویان است. و سوم، مجازات دائمی اوست که ننگ فاسق بودن بر پیشانیش می نشیند. 👈 منظور از فاسقین، کسانى هستند که از راه و رسم عبودیت و بندگى خداوند، پا بیرون نهاده اند. 👈 اصولا چنین مجازات سنگینی نشان از بزرگی گناه تهمت به زنان پاکدامن است ( دقت کنیم ). 👈 یرمون از ریشهء رمی به معنی تیر آمده. یعنی تهمت به زن پاکدامن مانند تیر به او آسیب می زند. 👈 نکتهء بسیار مهمی که در این آیه وجود دارد اینست که کلمهء ( زنا ) در متن آیه آورده نشده 👈 بدلیل احترامی است که خداوند برای زنان پاکدامن قائل است ( دقت کنیم ). 👈 نکتهء بسیار مهم دیگری که در این آیهء شریفه دیده می‌شود اینست که برای اثبات حرفی که زده شده باید ۴ شاهد بیاورند. در صورتیکه برای گناه بزرگی مثل قتل نفس، ۲ شاهد کافیست. 👈 به این دلیل است که وقتی به یک زن پاکدامن تهمت زده میشود، طرف دیگر این سخن زشت، یک مرد است که مورد اتهام قرار گرفته. 👈 👈 اما از آنجائیکه خداوند نسبت به بندگانش رئوف و رحیم است در آیهء بعد فرموده است: 🌹إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ. مگر کسانیکه بعد از آن توبه کنند و جبران نمایند (که خداوند آنها را مى بخشد) زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است. ۵ نور. 👈 👈 اما این توبه و جبران، چگونه باید باشد تا بتواند چنان مجازات سنگینی را پاک کند؟ قطعا باید متناسب باشد با تهمتی که زده شده و چنان باشد که در تمام جوانب، قابل حس باشد و برای همه، این توبه و جبران، قابل مشاهده باشد. شاید در اینصورت ننگ فسق از او برداشته شود و شهادتش قابل پذیرش باشد. ■ در غیر اینصورت روز قیامت منتظر مجازاتی باشد که در دنیا بر او انجام نشده. /ادامه فرداإن شاءالله/ 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن هرگز به زن پاکدامن تهمت نمی زند. 👈 در پیغامهای دو روز گذشته در بارهء مجازات الهی کسانی خواندیم که به زن پاکدامن تهمت می زنند. خواندیم مجازات الهی برای کسیکه این تهمت را پنهان از زن پاکدامن بیان می کند (به اصطلاح پشت سر او می گوید ) با مجازات کسیکه تهمت را برای زن پاکدامن آشکار می کند متفاوت است. ■ در اولی، خداوند او را در دنیا و آخرت لعنت می کند و منتظر عذاب عظیم باشد. ■ در دومی ۸۰ ضربه شلاق، و نپذیرفتن شهادت او برای همیشه و قرار گرفتن او در زمرهء فاسقان. مگر توبه و جبران کند. 👈 امروزحکم تهمتی را می خوانیم که شوهر به همسر پاکدامنش می زند و ادعا می کند خودش با چشم دیده: 🌹🌹وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ. و کسانى که زنان خود را (به زنا) متهم مى کنند،و گواهانى جز خودشان ندارند، هریک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است. ۶ نور. 🌹وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ. و در پنجمین بار بگوید که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد. ۷ نور. تفسیر: مردی که ادعا می کند عمل خلاف عفت همسرش را دیده ولی شاهدی بر این مدعا ندارد، باید ۴ مرتبه قسم جلاله یاد کند: ✔أُشْهِدُ بِاللّهِ اِنِّى لَمِنَ الصّادِقِیْنَ فِیْما رَمَیْتُها بِهِ مِنَ الزِّنا: من به خدا شهادت مى دهم در این نسبت زنا که به این زن دادم، راست مى گویم. و پس از آن بگوید: ✔لَعْنَةُ اللّهِ عَلَىَّ اِنْ کُنْتُ مِنَ الْکاذِبِیْنَ: لعنت خدا بر من باد اگر دروغگو باشم. 👈 آنگاه نوبت به زن می رسد: 🌹وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَن تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ. آن زن نیز مى تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتى که به او داده) از دروغگویان است. ۸ نور. 🌹وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِن كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ. و بار پنجم بگوید که غضب خدا بر او باد اگر آن مرد از راستگویان باشد (و در این صورت مجازات از هر دو برداشته مى شود). ۹ نور. ⚫ 👈 اما: پس از اجرای فرمان خدا در این آیات که آنرا لعان می نامند، این زن و شوهر بدون اجرای صیغهء طلاق از هم جدا و برای همیشه بر هم حرام میشوند. 👈 و در آیهء آخر، خداوند فرموده است: 🌹وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ. و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال شما نبود و این که او توبه پذیر و حکیم است (بسیارى از شما گرفتار مجازات سخت الهى مى شدید)! ۱۰ نور. جزای کسیکه در این واقعه دروغ گفته، نزد خدا محفوظ است و اگر به تأخیر می اندازد، مهلتی است برای توبه که خداوند، توبه پذیر و داناست. ضمن اینکه جریان لعان از طرف خداوند برای زن و مردی که در چنین موقعیتی قرار گرفته اند، تفضل است چون مشکل مناسبات دو همسر را در این زمینه به نحو صحیحى حل مى کند. ✅ در پایان یکبار دیگر مشخصات زن پاکدامن را که در آیهء ۲۳ نور خواندیم با هم می خوانیم: 🌹🌹 إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ. محصَنات یعنی زنان شوهردار پاکدامن. غافِلات یعنی دور از هر گونه آلودگى. و مُؤْمِنات هم یعنی زنان با ایمان. 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن هرگز به زن پاکدامن تهمت نمی زند. در پیغامهای چند روز گذشته از تهمت به زنان پاکدامن و مجازات تهمت زنندگان خواندیم. این اتفاق در صدر اسلام هم توسط منافقین واقع شده و متأسفانه به یکی از زنان پاکدامن نزدیک به پیامبر بزرگوار اسلام تهمت اخلاقی زدند ( استغفرالله). و تاسف بیشتر، آنجاست که این سخن بزرگ، توسط گروهی از مومنین، دهان به دهان پخش شد!!! و تحمل این واقعه برای پیامبر و نزدیکان ایشان و مومنین حقیقی، بسیار سخت و ناگوار بود. لذا خداوند قبل از اینکه در مورد کسانیکه باعث پخش این شایعهء تلخ و دردناک شدند سخن فرماید، از پیامبر و دیگر مومنین دلجویی فرموده است 👇👇👇 🌹🌹إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنكُمْ ۚ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّكُم ۖ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُم مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ ۚ وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ. به یقین کسانیکه آن تهمت عظیم را عنوان کردند گروهى (توطئه گر) از شما بودند. اما گمان نکنید این ماجرا به زیان شماست، بلکه خیر شما در آنست. هر یک از آنها سهم خود را از این گناهى که مرتکب شدند دارند. و کسیکه از آنان که بخش مهمّ آنرا بر عهده داشت عذاب عظیمى براى اوست! (کسیکه اول بار، این تهمت را مطرح کرد). ۱۱ نور. 👈 سپس به مؤاخذهء آن دسته از مومنین پرداخته است که این شایعه را پخش کردند: 🌹لَّوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَٰذَا إِفْكٌ مُّبِينٌ. چرا هنگامیکه این (تهمت) را شنیدید، مردان و زنان باایمان نسبت به کسیکه از خودشان بود، گمان خیر نبردند و نگفتند این دروغ بزرگِ آشکارى است؟! ۱۲ نور. 👈 و ادامه می دهد: 🌹لَّوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ ۚ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ. چرا ( تهمت زنندگان) چهار شاهد بر آن نیاوردند؟! و هنگامیکه گواهان را نیاوردند، آنان در پیشگاه خدا دروغگویانند. ۱۳ نور. 👈 👈 در ادامه، خداوند رئوف و رحیم به آن دسته از مومنان که مبادرت به پخش آن شایعه کرده بودند می فرماید: 🌹وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ. و اگر فضل و رحمت الهى در دنیا و آخرت شامل حال شما نمى شد، بخاطر این گناهى که کردید عذاب سختى به شما مى رسید! ۱۴ نور. 👈 👈 👈 از قراین موجود در این آیات مشخص است که این تهمت دربارهء فردیست که از اهمیت ویژه ای درجامعهء آنروز برخوردار بوده است. گروهی منافق، خود را گرفتار این تهمت بزرگ کردند و گروهی دیگر از منافقان که میخواستند بهرهء لازم را ببرند، و متاسفانهء گروهی از مومنان، به این تهمت دامن زدند. این داستان به إفک (بر وزن فکر) معروف است یعنی تهمت عظیم. ازآنجاییکه فرد مورد اتهام در بین مومنین به پاکدامنی و عفت معروف بوده، و با اینجال عده ای از روی جهل، این اتهام را باور کردند و دهان به دهان، آنرا پخش کردند، لذا بشدت مورد توبیخ خداوند واقع شدند، اما پس از شرمساری و توبه، رحمت خدا شامل حالشان شد و بخشیده شدند و این واقعه، سرمشق و موعظه ای شد برای همهء مومنین که اگر زن یا مرد باایمانی مورد اتهام نادانها و مغرضان قرار گرفت، از او حمایت شود. لااقل مبادرت به پخش آن سخن نشود. / ادامه فرداإن شاءالله/ 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن هرگز به زن پاکدامن تهمت نمی زند. در پیغام روز گذشته از تهمتی خواندیم که در صدر اسلام به یک زن پاکدامن نزدیک به پیامبر زده شد و متأسفانه بعضی از مومنین، آنرا باور کرده و مبادرت به پخش آن کردند. خداوند، آنها را توبیخ فرمود که بخشی از آنرا روز گذشته خواندیم. 👈 در ادامهء مواخذهء آنان فرموده است: 🌹🌹إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ. (به یاد آورید) زمانى را که این شایعه را از زبان یکدیگر مى گرفتید، و با دهان خود سخنى مى گفتید که به آن یقین نداشتید. و آن را ساده و کوچک مى پنداشتید در حالیکه نزد خدا بزرگ است. ۱۵ نور. 👈 و سپس با طرح یک سوال به توبیخ آنها ادامه داده می فرماید: 🌹وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا يَكُونُ لَنَا أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبْحَانَكَ هَٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ. چرا هنگامیکه آن را شنیدید نگفتید: ما حق نداریم که به این سخن تکلم کنیم. خداوندا منزهى تو، این بهتان بزرگى است؟! ۱۶ نور. 👈 سپس هشداری محکم می دهد: 🌹يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ. خداوند شما را اندرز مى دهد که اگر ایمان دارید هرگز چنین کارى را تکرار نکنید. ۱۷ نور. 👈 و یادآوری می فرماید: 🌹وَيُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ. و خداوند آیات را براى شما بیان مى کند، و خدا دانا و حکیم است. ۱۸ نور. 👈 آنگاه در بارهء منافقینی می فرماید که: 🌹إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ. به یقین کسانى که دوست دارند زشتیها در میان مردم باایمان شایع شود براى آنان در دنیا و آخرت عذاب دردناکى است. و خداوند مى داند و شما نمى دانید. ۱۹ نور. 👈 و سپس دوباره خطاب به مومنینی که از روی جهل و نادانی، آن شایعهء را پراکنده کردند فرموده است: 🌹وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ. و اگر فضل و رحمت الهى شامل حال شما نبود و این که خدا رئوف و مهربان است (مجازات سختى دامانتان را مى گرفت). ۲۰ نور. 👈 👈 👈 در پایان، نکته ای قابل عرض است: اصلا مهم نیست و فرقی نمی کند که این جریان مربوط به چه کسی است..... مهم اینست که هرگز نباید در بارهء هیچیک از زنان نزدیک به پیامبر بزرگوار اسلام، با کلمات زشت و خلاف عفت سخنی گفته شود. حواسمان باشد: 👈 إِقتَرَبَتِ السَاعه. قیامت نزدیک است. ۱ قمر. /قسمت پایانی، فرداإن شاءالله/ 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ 💚

✨ وصف مومن ✨ 👈 مومن هرگز به زن پاکدامن تهمت نمی زند. ■ در پیغامهای چند روز گذشته از تهمتی خواندیم که متأسفانه در صدر اسلام به یکی از زنان پاکدامن نزدیک به پیامبر زده شد و تأسف بیشتر اینکه گروهی از مومنان آنرا نشر دادند. و خداوند آنها را بشدت مورد مؤاخذه قرار داد و توبیخ فرمود. 👈 پس از مؤاخذهء آنها ( که خدا کند گریبان ما را نگیرد ) فرموده است: 🌹🌹 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا... اى کسانیکه ایمان آورده اید! از گامهاى شیطان پیروى نکنید. هر که پیرو گامهاى شیطان شود او به کارهاى زشت و منکر فرمان مى دهد. و اگر فضل و رحمت الهى شامل حال شما نبود، هرگز احدى از شما پاک نمى شد. ولى خداوند هر که را بخواهد (و شایسته باشد) پاکیزه مى سازد، و خدا شنوا و داناست.۲۱ نور. تفسیر: تهمت زدن و پخش آن، یک عمل شیطانی است. این آیه هشدارى است به مؤمنان که تصور نکنید این نفوذ افکار و اعمال شیطانى، برای شما اتفاق نخواهد افتاد. ابتدا نفوذ شیطان بصورت تدریجى و کم رنگ است و اگر در همان گام هاى نخست کنترل نشود، وقتى انسان متوجه مى گردد، که کار از کار گذشته است. بنابراین، هنگامیکه نخستین وسوسه هاى اشاعهء فحشاء، یا هر گناه دیگر آشکار مى شود، باید همانجا در مقابل آن ایستاد، تا آلودگى گسترش پیدا نکند. ■■■ شیطان، به معنى وسیع کلمه، یعنى هر موجود موذى و تبهکار و ویرانگر، که در تمام ابعاد زندگی نفوذ می کند. 👈 مراقب باشیم و بدانیم، هرگز یک انسان پاکدامن و با ایمان، یک مرتبه در آغوش فساد قرار نمى گیرد، بلکه گام به گام این راه را مى سپرد: ● گام اول، معاشرت و دوستى با آلودگان است. ● گام دوم، شرکت در مجلس آنها، حالا یا بصورت حقیقی و یا بصورت مجازی. ● گام سوم، فکر گناه. ● گام چهارم، ارتکاب مصادیق مشکوک و شبهات. مثل تماشای صحنه های گناه آلود، البته با شک و تردید. ● گام پنجم، انجام گناهان صغیره. مثل تماشای صحنه های گناه بدون شک و تردید. ● و بالاخره در گام هاى بعد گرفتار بدترین کبائر مى شود. ⚫ هرگز فکر نکنیم که این وضعیت، گریبان ما را نخواهد گرفت. شیاطین اعم از انسانهای خبیث و جنهای شرور، همیشه و در همه جا در کمین مومنین هستند. هر چه ایمان مومن بالاتر باشد، نیروهای شرور قدرتمندتری به سراغش می آیند، مگر اینکه ایمان فرد آنقدر ارتقا پیدا کند که او را از نفوذ هرگونه شرارتی مصون بدارد. 🌺 👈 نماز صحیح در اول وقت، قرائت روزانهء قرآن با ترجمه، مهربانی، خوش زبانی، حلال خوری، رعایت حقوق دیگران، زبان را به ذکر و دعا عادت دادن ...... و ارتقاء ایمان و کسب مقام قرب الهی. که رسیدن به این مقام قطعا و قطعا بدون یاری خداوند امکان پذیر نخواهد بود لذا در ادامه فرموده است: 🌹 اگر فضل و رحمت الهى بر شما نبود، احدى از شما هرگز پاک نمى شد، ولى خداوند هر که را بخواهد و شایسته بداند تزکیه مى کند، و خدا شنوا و داناست. 👈 و به این منظور، از یکسو وجود پیامبر و احکامى که از طریق وحى نازل مى گردد (موهبت تشریعی) را عطا فرموده، و از سوی دیگر، عقل، و مواهب و توفیقات خاص و امدادهاى غیبیش را شامل حال انسانهاى آماده، مستعد و مستحق نموده که مهمترین عامل پاکى و تزکیه است (موهبت تکوینی). ✅ 👈 👈 اما دقت کنیم، جملهء مَنْ یَشاء (به هر که بخواهد)، به معنى اراده و مشیت بى دلیل نیست، بلکه تا مجاهده و تلاشى از ناحیهء بندگان نباشد، هدایت و موهبتى از ناحیهء خدا صورت نمى گیرد، کسیکه طالب این راه است، در آن راه گام مى نهد و جهاد مى کند، و خداوند هم دستش را مى گیرد، و از وسوسهء شیاطین حفظش مى کند، و به سر منزل مقصود مى رساند. 👈 در آیهء بعد به مسلمانان هشدار میدهد که در موارد خشم و هیجان، گرفتار احساسات تند و داغ نشوند، و در برابر لغزشها و اشتباهات گنهکاران تصمیمات خشن نگیرند: 🌹 وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنكُمْ وَالسَّعَةِ ... آنها که از میان شما داراى برترى (مالى) و وسعت زندگى هستند نباید سوگند یاد کنند که از انفاق نسبت به نزدیکان و مستمندان و مهاجران در راه خدا دریغ نمایند. آنها باید عفو کنند و چشم بپوشند. آیا دوست نمى دارید خداوند شما را بیامرزد؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است. ۲۲ نور. در جریان إفک، که در روزهای گذشته بطور مفصل خواندیم، بعضی از مسلمانان از کمک مالی به آن گروه از مومنین که در پخش این شایعه نقش داشتند، ممانعت کردند. و این آیات نازل شد چون آنها توبه کرده و بخشیده شده بودند، دیگر سزاوار نبود مجازات شوند. بدون شک، همهء مسلمانانى که در ماجراى إفک درگیر شدند، با توطئهء قبلى نبود، بعضى از منافقین مسلمان نما پایه گذار بودند، و گروهى مسلمان فریب خورده، دنباله رو. بدون تردید، همهء آنها مقصر و گناهکار بودند، اما میان این دو گروه فرق بسیار بود، و نمى بایست با همه یکسان معامله میشد. 💚 صلَّی اللهُ عَلَیکَ یَا اَبَاعَبدِاللهِ💚