❓فرق تمایل بد با تمایل خوب چیست؟ ✔️تمایل بد، تمایلی است که لذتش کم است 🔸می‌دانید دعوای خدا با انسان سرِ چیست؟ می‌دانید دین کجا با آدم مشکل پیدا می‌کند و آدم کجا با دین مشکل پیدا می‌کند؟ دین به آدم می‌گوید: قسمت‌های قشنگ تمایلات خودت را پاسخ بده؛ چرا تمایلات بی‌ارزشت را پاسخ می‌دهی؟! اینجاست که بحث هوای نفس پیش می‌آید. «هوی» یعنی قسمت‌های زشت تمایلات انسان! 🔸تمایل بد، تمایلی است که لذتش کم است، تمایل خوب هم تمایلی است که لذتش بیشتر است! تمایل بدی که اسلام می‌گوید با آن مبارزه کن، کدام تمایل است؟ تمایلی است که لذتِ کمی از آن می‌بری. تمایل خوبی که دین می‌گوید به آن بپرداز و آن را ارضاء کن، کدام است؟ همان تمایلی است که لذتش بیشتر است! 🔸فرق انسان با حیوان این است که حیوان فقط لذت‌های ثابت و تغییرناپذیر را می‌برد، اما انسان می‌تواند لذت‌های برتری را تجربه کند که حیوان هیچ‌وقت نمی‌تواند بفهمد. #گناه_و_توبه 21 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۵

✔️اگر مردم بفهمند که دین به نفع‌شان است، برای دین‌داری از هم سبقت می‌گیرند 🔸ما اگر دقیق دربارۀ دین صحبت کنیم، مردم برای دین‌داری از همدیگر سبقت می‌گیرند! همان‌طور که اگر ببینند یک‌جایی پول و ثروتی هست، برای آن از هم سبقت می‌گیرند، یا اگر ببینند یک‌جایی یک منفعت اقتصادی هست، مردم باهم مسابقه می‌دهند! دین‌داری هم یک‌روزی همین‌طوری خواهد شد. 🔸در حکومت امام‌زمان(ع) شما فکر می‌کنید چه می‌شود که ایشان جهان را اداره می‌کند؟ آیا یک‌دفعه‌ای مردم تغییر می‌کنند و حسّ و حال معنوی پیدا می‌کنند؟ اینکه منطقی نیست! در روایت فرموده‌اند: امام‌زمان(ع) دست می‌کشد بر سرِ مردم و عقل‌شان زیاد می‌شود (امام باقر(ع): إِذَا قَامَ قَائِمُنَا ع وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُؤُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِها عُقُولَهُم؛ کمال‌الدین /ج2/ص675) وقتی عقل مردم زیاد بشود می‌فهمند که دین به نفعشان است و وقتی فهمیدند دین به نفعششان است، باهم مسابقه می‌گذارند برای دین‌داری و کارهای خوب. مثلاً اینکه نمی‌گذارند فقر روی زمین بماند، به‌حدی که دیگر فقیری پیدا نمی‌کنی برای صدقه‌دادن! مردم دنبال یک نیازمند می‌گردند که صدقه بدهند. چرا این‌طوری می‌شود؟ چون می‌فهمد که این کار به نفع خودشان است. #گناه_و_توبه 22 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۵

❓چرا دین غریب است؟ ✔️ چون ما نمی‌فهمیم که دین به نفع‌مان است 🔸اینکه آدم بالاترین منافع خودش را نخواهد، آیا زشت نیست و چنین کسی آیا شبیه حیوان نشده است؟ آیا این انسان، غریب و دلگیر و افسرده و خسته و درمانده نخواهد شد؟! زشت این است که انسان رنج بی‌فایده بکشد و زیبا این است که انسان بالاترین منفعت‌ها را ببرد، نشاط پیدا کند و شکوفا بشود. 🔸عالی‌ترین منفعت انسان چیست؟ اینکه آدم دوست دارد خدا با او رفیق باشد. می‌دانید بالاترین عذاب در روز قیامت چیست؟ اینکه خدا با کسی حرف نزند! «لا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ» (آل‌عمران/۷۷) بزرگ‌ترین عذاب، سوزاندن جسم نیست، بزرگ‌ترین عذاب دردی است که به قلب انسان می‌آید و اگر خدا با او حرف نزند، دق می‌کند، می‌گوید: خدایا با من حرف بزن، باشد به جهنم می‌روم، فقط با من حرف بزن! 🔸تو در روح خودت تمایلی داری به اینکه فقط مال خدا باشی و فقط خدا برای تو باشد، اگر این میل خودت را بیدار کردی و به آن پاسخ دادی، عالی‌ترین ارضا برای تو پدید می‌آید. #گناه_و_توبه 23 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۵

✔️ انسان، عاشق کسی می‌شود که به او زیاد منفعت برساند ✔️ دربارۀ انسان، عشق بدون منفعت معنا ندارد 🔸منفعت‌طلبی اساساً چیز بدی نیست. کدام منفعت‌طلبی، بد است؟ اول اینکه انسان دنبال منفعت کم باشد. دوم اینکه جهتِ منفعت‌طلبی، بد باشد. اما اگر منفعت‌طلبی، جهتش خوب باشد، حتی اگر منفعت دنیایی هم باشد، چیز خوبی است (مثلاً اینکه پول را ابزار بندگی خدا قرار بدهی با صدقه دادن) 🔸انسان موجود منفعت‌طلبی است که در اثر منفعت، محبت پیدا می‌کند، لذا هرکسی به او احسان و خوبی کند، دوستش می‌دارد. البته کسی که به تو منفعت می‌رساند، اگر کم منفعت برساند، زیاد عاشقش نمی‌شوی، اما اگر منفعت زیاد به تو برساند، عاشقش می‌شوی! 🔸خداوند به موسی(ع) فرمود: من را در دلِ مردم، محبوب کن! گفت: چگونه؟ فرمود نعمت‌های من را پیش‌ آنها یادآوری کن و خودت هم به آنها خوبی کن. من انسان را طوری آفریده‌ام که هرکسی به او نیکی کند دوستش دارد. (ارشاد‌القلوب/۱/۱۱۶) 🔸راه عاشق‌شدن به خدا این است که ببینیم خدا چقدر منافع ما را تأمین کرده است! ما چرا عاشق خدا نشده‌ایم؟ چون نمی‌توانیم نعماتش را درست ببینیم. اگر با چشم باز و دقیق، نعمت‌های خدا را نگاه کنیم، کم‌کم عاشق خدا می‌شویم. 🔸ما دربارۀ انسان، عشق بدون منفعت نداریم! وقتی انسان به کسی علاقه پیدا می‌کند، اگر بعد از مدتی ببیند که به نفعش نیست، این علاقه از سرش می‌افتد. یا اگر ببیند این علاقه به ضررش است، حتی علاقه‌اش تبدیل به نفرت هم می‌شود! #گناه_و_توبه 24 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۶

✔️چهار شرط عمده برای عاشق‌ خدا شدن 🔸 اول باید منفعت‌طلب شد! وقتی منفعت‌طلب شدی، همین‌که یک‌بار منافعت را بشماری، در عشق خدا هلاک می‌شوی! پس شرط اول برای عاشق‌شدن این است که آدم زیاد منفعت‌طلب باشد؛ یعنی خیلی شدید، منافعش را بخواهد؛ آن‌وقت عاشقِ کسی می‌شود که خیلی منافعش را تأمین کند. 🔸شرط دوم هم این است که ببینیم خداوند چقدر دارد منافع ما را تأمین می‌کند! 🔸شرط سوم برای اینکه ما بتوانیم به‌عنوان یک انسان منفعت‌طلب، عاشق خدا بشویم این است که ببینیم خدا از چه ضررهایی دارد ما را عبور می‌دهد! وقتی ببینیم خداوند دارد ما را از ضررهای بسیار مهلک نجات می‌دهد، عاشقش می‌شویم. مرگ می‌دانی یعنی چه؟ قبر می‌دانی یعنی چه؟ عالم برزخ، صحرای محشر و جهنم می‌دانی یعنی چه؟ از همۀ اینها خدا باید نجاتت بدهد! تو اگر واقعاً بدانی این خطرات چیست، طوری به خدا می‌چسبی که غرق خدا می‌شوی! 🔸شرط چهارم برای عاشق خدا شدن چیست؟ ما به‌عنوان یک انسان‌ منفعت‌طلب، باید اختیار داشته باشیم تا بتوانیم انتخاب کنیم و ارزش پیدا کنیم، لذا گاهی خطا می‌کنیم و خدا هم می‌فرماید: می‌خواهی من ببخشم؟ دوباره یک وابستگی و نیاز دیگر به خدا پیدا می‌کنیم که همان استغفار است. می‌گوییم: «خدایا خواهش می‌کنم، از تو تمنا می‌کنم مرا ببخش...» حتی خدا می‌تواند این کار بدی که انجام دادی، به کار خوب تبدیل کند! #گناه_و_توبه 25 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۶

✔️ ضرر گریزی یکی از مصداق های منفعت طلبی ✔️ اساس رابطۀ عبد و مولا «منفعت‌طلبی و ضررگریزیِ عبد» و «لطفِ مولا به عبد» 🔸آن روی سکۀ منفعت‌طلبی، ضررگریزی است. خداوند می‌تواند تو را از عذاب الیم(بسیار دردناک) نجات بدهد «تُنْجیکُمْ مِنْ عَذابٍ أَلیمٍ» (سوره صف/10) اگر عاشق خدا نشدی، شاید برای این است که هنوز نمی‌دانی عذاب الیم چیست! هر لحظه از لحظه‌های جان‌دادن، مانند هزار ضربۀ شمشیر زهردار است که به بدن آدم بزنند! خداوند مرگ را این‌طوری قرار داده است اما حاضر است ما را از این عذاب سخت نجات بدهد و مرگ را برای ما آسان کند؛ تو اگر واقعاً از خدا بخواهی، نجاتت می‌دهد. منتها اول باید بفهمی که چه خبر است تا بعد، به خدا پناه ببری و آن‌وقت ببینی که چقدر عاشقش می‌شوی! 🔸رابطۀ بین عبد و مولا با رابطۀ بین زن و شوهر یا رابطۀ مادر و فرزند یا رابطۀ خواهر و برادر، فرق می‌کند. رابطۀ عبد و مولا یعنی اینکه به هزار بهانه از مولا بگیری و دریافت کنی. دریافت یعنی چه؟ یعنی منفعت! خدا یک‌بار به این بهانه به تو لطف می‌کند، یک‌بار به آن بهانه به تو لطف می‌کند، یک‌بار به بهانۀ دیگری لطف می‌کند... اصلاً ما رابطۀ دیگری با خدا نداریم؛ ما که نمی‌توانیم چیزی به خدا بدهیم! 🔸خدایا، تو مدام داری به نفع من کار می‌کنی و من هر کار خوبی انجام بدهم، تو مقدمه‌اش را برایم فراهم کرده‌ای، و هر کار بدی انجام بدهم، به‌خاطر اختیار خودم بوده است، حالا من الان با این کارهای بدم چه‌کار کنم؟ آیا تو من را می‌بخشی؟ وقتی مرا بخشیدی من از شرمندگی تو چه‌کار کنم؟ اگر هم عذرخواهی کنم، باز توفیق آن را تو به من داده‌ای... این یک رابطۀ عاشقانه‌ای است که هر کسی نمی‌تواند بفهمد چه خبر است. #گناه_و_توبه 26 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۶

✔️ قدم سوم برای داشتن شخصیتِ دین‌دار، این است که «اهل مسابقه باشی» ✔️ کسی که دنبال حداکثر منافعش نیست، نمی‌تواند شخصیت دینی داشته باشد 🔸 کسی که می‌خواهد دین‌داری کند باید یک مقدماتی را در شخصیت خودش ایجاد کند تا بتواند با دین و خصوصاً «ترک گناه» رابطۀ خوبی برقرار کند. در جلسات قبل بیان شد که قدم اول و دوم، این است که «اهل برنامه» و «منفعت‌طلب» باشیم. 🔸 قدم سوم برای اینکه یک «شخصیت دین‌دار» پیدا کنیم و نسبت به گناه حساس باشیم، این است که «اهل مسابقه» باشیم؛ اهل تأمین منافع حداقلی نباشیم! یعنی هم منفعت را بخواهیم، هم بیشترین منافع را بخواهیم، هم سریع بخواهیم، هم بهتر از همه بخواهیم. 🔸 کسی که زیاد منفعت نمی‌خواهد، و فقط دنبال یک‌ذره شعور اخلاقی است، دین را برای چه می‌خواهد؟! برود پای سریال‌هایی بنشیند که پیام‌های اخلاقی دارند! 🔸 دین، مال آنهایی است که حداکثر منافع را می‌خواهند. کسی که دنبال حداکثر منافع نیست، دین به چه دردش می‌خورد؟! مثلاً به او می‌گویید: «موسیقیِ بد گوش نده؛ چون نمی‌گذارد تو به حد بالا برسی» می‌گوید: «من نمی‌خواهم به حد بالا برسم!» خُب دیگر حرفی باقی نمی‌ماند که به او بگوییم! 🔸 کسی که اهل رسیدن به حداکثر منافع و بالاترین درجات نیست، اصلاً شخصیت دینی نمی‌تواند داشته باشد. چنین کسی برای گناه خودش هم گریه نمی‌کند، چون نمی‌فهمد که گناه چقدر به او ضربه زده و از رسیدن به چه درجاتی او را بازداشته است! 🔸 اهل مسابقه باش؛ و اِلا چطور می‌خواهی گناه را درک کنی؟! می‌دانی گناه یعنی چه؟ یعنی یک خطایی کرده‌ای و این مرحله از مسابقه را از دست داده‌ای. البته اگر توبه کنی، خدا می‌تواند برایت جبران کند! #گناه_و_توبه 27 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۷

✔️ دین آمده است ما را از لجن‌زار زندگی نجات بدهد و به اوج برساند 🔸دین فقط برای این نیامده است که ما را از لجن‌زار بدبختی نجات بدهد! دین آمده است ما را با «ماشین مسابقه» از لجن‌زار زندگی نجات بدهد و به اوج برساند! 🔸رسول‌خدا(ص) می‌فرمایند: آدم متقی برای هر خیری مسابقه می‌گذارد! (اعلام‌الدین/۱۸۶) یعنی با هیچ خیری، حداقلی برخورد نمی‌کند. تقوی یعنی همین! خداوند هم می‌فرماید: من فقط از متقین قبول می‌کنم «إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقین» (مائده/۲۷). آدم متقی است که عاقبت‌بخیر می‌شود نه آدم حداقلی! 🔸قرآن می‌فرماید: «فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ» (بقره/۱۴۸) مسابقه بگذارید برای خیرات! در آیه دیگری دربارۀ مؤمنین می‌فرماید: «یُسارِعُونَ فِی الْخَیْرات» (آل‌عمران/۱۱۴) آنها برای خیرات، سرعت می‌گیرند. 🔸امام‌حسین‌(ع) فرمود: کار خوبی که انجام داده‌اید اما آن را با سرعت و شتاب و اشتیاق انجام نداده‌اید، روی آن کار خوبتان اصلاً حساب نکنید! (یَا أَیُّهَا النَّاسُ نَافِسُوا فِی الْمَکَارِمِ وَ سَارِعُوا فِی الْمَغَانِمِ وَ لَا تَحْتَسِبُوا بِمَعْرُوفٍ لَمْ تَعْجَلُوا؛ کشف‌الغمه/۲/۲۹) 🔸اگر دین‌داری را به چشم مسابقه نگاه کنی، اصلاً فضای دین‌داری و فضای زندگی برایت تغییر می‌کند و یک‌چیز دیگری می‌شود! 🔸بعضی از زن و شوهرها در خانه باهم دعوا می‌کنند، این می‌خواهد بر او پیروز بشود، او می‌خواهد بر این پیروز بشود، لذا هیچ‌کدام کوتاه نمی‌آیند. اما اگر برای خوب‌بودن مسابقه گذاشته بودند، این‌طوری فکر می‌کردند: «الان که دعوا شده است، باید ببینیم چه کسی بیشتر می‌تواند ثواب می‌برد؟» اگر کسی این‌طوری فکر کند، در برابر طرف مقابل کوتاه می‌آید و می‌گوید: «باشد، هرچه شما بگویید!» آن‌وقت این کسی که کوتاه آمده، برندۀ مسابقه خواهد بود. #گناه_و_توبه 28 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۷

⚡️قرآن، ما را به مسابقه دعوت می‌کند! 🔸قرآن می‌فرماید: «سابِقُوا إِلى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» (حدید/۲۱) از همدیگر سبقت بگیرید برای آمرزش و مغفرتی از سوى پروردگارتان و بهشتى که پهنایش چون پهناى آسمان و زمین است. 🔸علی‌بن‌الحسین‌(ع) می‌فرمایند: شیعیان ما، بهشت به شما می‌رسد؛ دیر یا زود! اما بروید باهم مسابقه بگذارید برای رسیدن به بالاترین درجه؛ دغدغه و مسئله‌تان این باشد! (تفسیرمنسوب به امام‌عسکری(ع)/۲۲۴) 🔸بعد حضرت می‌فرمایند: اگر این کارهای خوب را انجام بدهی...(مثلاً به فقرا و برادران دینی‌ات احسان کنی...) می‌دانی چه اتفاقی برایت می‌افتد؟ صدهزار سال از رفیقت جلو می‌افتی! 🔸آیا ما این حس را داریم که بخواهیم بقیه را جا بگذاریم و از دیگران سبقت بگیریم؟ می‌پرسد: من چرا درِ خانۀ خدا گریه نمی‌کنم؟ می‌گوییم: خُب شما اهل مسابقه نیستی! کسی که خودش را برای مسابقه آماده کرده است، اگر مسابقه را نبَرد، می‌نشیند و گریه می‌کند! #گناه_و_توبه 29 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۷

✔️ برای متقاعدشدن به ترک گناه، باید بپذیری که در یک جهان منظم و حساب‌شده زندگی می‌کنی 🔸 انسان باید چند ویژگی داشته باشد تا برای پذیرش دین، آمادگی پیدا کند. علاوه بر منفعت‌طلبی، اهل برنامه و اهل مسابقه بودن-که در جلسات قبل بیان شد- چهارمین ویژگی یا عاملی که موجب می‌شود نسبت به دین‌داری و ترک گناه، متقاعد بشویم، این است که بفهمیم در چه جهانی داریم زندگی می‌کنیم؟ 🔸 ما در یک جهان بسیار منظم، حساب‌شده و دارای عکس‌العمل، زندگی می‌کنیم. آثار بی‌نظمیِ ما در این جهان، کاملاً به خودِ ما برمی‌گردد و به ما لطمه می‌زند. لذا ما نمی‌توانیم با این جهانِ به‌شدت منظم، هماهنگ نباشیم. 🔸 جهان ما جهانی است که باید مطابق با ضابطه‌های آن زندگی کرد؛ البته بعضی‌ها می‌خواهند این ضابطه‌ها را فراموش کنند تا راحت‌تر زندگی کنند! این روش درستی نیست و به انسان ضربه می‌زند. اما روش پیشنهادیِ دین، این است که راحتی را در عادت‌کردن به مراقبت و رعایت‌کردن‌ِ قوانین و ضوابط عالم، پیدا کنیم. 🔸 اگر دین به ما دستوراتی می‌دهد-که وقتی انجام ندهیم اسمش می‌شود گناه- باید بدانیم منشأ این دستورات، نظم و حساب‌شده‌بودنِ عالم است! شما نمی‌توانی در این جهان، بدون نظم و برنامه زندگی کنی و الا به خودت ضربه خواهی زد. 🔸 کسی که بخواهد دین را بپذیرد و بعد نسبت به موضوع «ترک گناه» متقاعد شود، اول باید بپذیرد که در یک جهان بسیار منظم و حساب‌شده دارد زندگی می‌کند که عکس‌العمل رفتارهایش به او برمی‌گردد. #گناه_و_توبه 30 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۸

✔️ قبل از دین‌داری باید برای ما جا بیفتد که در این جهانِ حساب‌شده، نمی‌توانیم هر رفتاری انجام بدهیم 🔸باید خارج از دین و قبل از دین‌داری برای ما جا بیفتد که ما در این جهان، نمی‌توانیم هر رفتاری انجام بدهیم! فکر نکنیم که زندگی شانسی است! این عالم، حساب و کتاب دارد و ما وقتی در این عالم قرار می‌گیریم، طبیعتاً رفتار ما هم باید حساب و کتاب داشته باشد، چون عکس‌العمل‌های رفتار ما به خودمان برمی‌گردد. 🔸ما باید با طبیعت همراه باشیم چون داریم در دل این طبیعت زندگی می‌کنیم. ما نمی‌توانیم هرطور که دلمان خواست با طبیعت برخورد کنیم، چون عکس‌العمل‌ها و آثار منفیِ آن به خودمان برمی‌گردد. مثلاً خوابیدن بین‌الطلوعین برای انسان بسیار مضرّ است، مثل این است که انسان به بدنش، به مغزش و به اعصابش ضربات سختی وارد کرده باشد! بالاخره این طبیعت، ما را به یک سری مسائل وادار می‌کند و ما نمی‌توانیم با آن بی‌تفاوت باشیم. 🔸پدر و مادر نمی‌توانند با بچه‌های خود هرطور دلشان خواست، رفتار کنند، حتی نمی‌توانند در مقابل چشم بچه‌ها هرطوری که دلشان خواست باهمدیگر برخورد کنند و حرف بزنند؛ چون بالاخره عکس‌العمل‌هایش به خودشان برمی‌گردد و شرایط دشواری برای خود پدر و مادر پدید خواهد آمد. #گناه_و_توبه 31 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۸

🔘خارج از دین هم می‌توان برخی از آثار و نتایج گناهان را فهمید 🔸ما می‌توانیم خارج از دین، آثار و نتایج برخی از رفتارها و گناهان را بررسی کنیم. مثلاً موضوعاتی مثل «حجاب» یا «فکرکردن به گناه» موضوعاتی است که آثار سوء آنها از نظر فیزیولوژی هم کاملاً قابل اندازه‌گیری است و اگر دانشگاه‌های ما همّت کنند می‌توانند نتائجش را به‌دست بیاورند. کمااینکه دربارۀ «دروغ گفتن» با قرار دادنِ چندتا سنسور بر روی بدن انسان، می‌توانند آثارش را مشاهده کنند. 🔸ما نباید گولِ انرژی جوانی را بخوریم و در این دوران، علیه خودمان اقدام کنیم و انرژی‌های خودمان را نابود کنیم! مثلا باید بدانیم که هر موسیقی‌ای با روح آدم سازگار نیست و برخی از موسیقی‌ها بر روی بدن، اعصاب و روان انسان تأثیرات نامطلوبی می‌گذارد. 🔸از سوی دیگر، دستورات عبادی دین؛ مثل نماز، سحرخیزی، سجدۀ طولانی، قنوت طولانی نماز شب و... حتی بر جسم انسان هم آثار مثبتی دارد که می‌توان جنبه‌های فیزیکال این عبادت‌ها را بررسی کرد. کمااینکه در روایات فرموده‌اند، نماز شب و سحرخیزی در سلامتی بدن تأثیر دارد. ان‌شاءالله اطباء، فیزیک‌دان‌ها و شیمی‌دان‌ها و برخی از متخصصین علوم مختلف، به‌مرور آثار مثبت عبادات را برای ما ثابت خواهند کرد. #گناه_و_توبه 32 علیرضا پناهیان ۹۸.۲.۲۸