🔹حافظخوانی در شب یلدا از آن دست آیینهایی است که اگر در یلدایی به جا آورده نشود، انگار یلدای ماندگار و کاملی نداشتهایم. حافظ در میان همه محبوب است؛ چه حلقه خواص و چه جمع عوام، همه با حافظ انس و الفتی دارند.
«هر آن کسی که در این حلقه نیست زنده به عشق
بر او نَمُرده به فتوایِ من نماز کنید».
حافظ هم خوب حرف میزند هم حرف خوب میزند. «سیدعلی موسویگرمارودی» این شاعر پیشگام شعر انقلاب اسلامی و آئینی، معتقد است: «مردم بعد از قرآن، بیش از هر کتاب دیگری با دیوان حافظ حال میکنند».
🔹در میان حافظخوانیهای انجام شده، حافظخوانی موسویگرمارودی بهترین و غریبترین کتاب صوتی موجود است. تنها کافی است در گنجور یا در فضای مجازی جستجویی کنید تا ببینید نامی از خوانش گرمارودی نمییابید و معنای «غریبترین» را بفهمید. «بهاءالدین خرمشاهی» در فایلی صوتی که همراه با نرمافزار «لسان الغیب» منتشر شد، میگوید: «معدود انسانهایی هستند که بتوانند در حد اجرای گرمارودی، اشعار حافظ را به این نحو خوانش کنند».
🔸اینکه شاعری در قواره گرمارودی، اشعار حافظ را خوانده است نیز قابل توجه است. گرمارودی از شاعران مطرح بعد از انقلاب است که علاوه بر پرکار بودن، شاعری جامعالاطراف است، بدین معنی که در غالب قالبها و موضوعات رایج در شعر این سالها صاحب اثر است. او حتی در شعر سپید هم حضور برجستهای دارد و همه ما، شعر سپید «درختان را میشناسم که به احترام تو قیام کردهاند» را شنیدهایم. معمولا شاعران بزرگی که تمام غزلیات شاعر دیگری را در قالب کتاب صوتی گویندگی کنند، کماند. مثلاً «سیدحسن حسینی» تمام غزلیات بیدل را که سه برابر حافظ غزل دارد، خوانده است. غیر از «سیدعلی موسویگرمارودی» گرچه شاعران دیگری نیز حافظخوانی کردهاند اما هیچ کدامشان کار بزرگِ استاد گرمارودی را انجام ندادهاند. آنها اگرچه غزلیاتی از حافظ را شیوا خواندهاند؛ ولی هیچکدام عزم گرمارودی را نداشتهاند که تمام غزلیات حافظ را که حدود ۴۹۵ غزل است بخوانند. عزم و اراده افزون گرمارودی، او را بر آن داشته که روزهای متعدد وقت بگذارد و انتخاب کند کدام تصحیح از دیوان حافظ را بخواند.
میزان ساعتی که فایلهای صوتی این خوانش هم به ما میدهد، حدود ۱۲ ساعت است. خود این عدد حاکی وقتگذاشتن بسیار جناب گرمارودی است.
🔸گرمارودی بعد از پژوهش فراوان در زمینه اینکه براساس کدام تصحیح بخواند، در نهایت به تصحیح «علامه قزوینی» رسیده است. اما مسئله دیگر، نحوه خوانش کلمات غزلیات حافظ است. برخی از کلمات در دیوان حافظ وجود دارند که میان خواندن به شیوه امروزی و خواندن به شیوه قدیمشان تفاوت وجود دارد اما در نهایت و با مشورت از «شفیعی کدکنی» و «بهاءالدین خرمشاهی»، خوانشی بینابینی انتخاب شده است؛ یعنی برخی از واژهها بهنسبت حال و هوای غزل به سبک امروزی و برخی هم به شیوه مرسوم در گذشته خوانده شدهاند. خوانشی که حتی استاد خرمشاهی در فایلی صوتی که همراه این مجموعه صوتی حافظخوانی در نرمافزار «لسانالغیب» منتشر شده، اشاره میکند که حتی برای او نیز این حافظخوانی باعث رفع ابهام در برخی از ابیات حافظ شده است. نرمافزار لسان الغیب فراتر از یک کتاب صوتی معمولی است.
🔸گرمارودی با این نحوه خوانش دیوان حافظ، نحوه درست خواندن شعر حافظ را یاد میدهد. چرا که ابیات را بسیار دقیق میخواند. حتی برخی از آنها را بهدلیل ایهام خوانش موجود در بیت، دوبار خوانده است. او در قرائت ابیات با تکیه بر کلمات، همان کاری را انجام میدهد که علامتهای سجاوندی در نگارش انجام میدهند. همچنین با تکیه درست بر کلمات، به دریافت معانی کمک کرده است.
🔸در این فرسته، به سراغ پنج غزل مشهور حافظ با خوانش موسوی گرمارودی رفتهایم تا با چشیدن قطرهای از این دریا، به سراغ دیگر قطعات این کتاب در نرمافزار لسانالغیب بروید.
🔺رسانه بافتار
🆔 https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35
🖊آیا شاعران اشعار مشهور فاطمی را میشناسید؟
#شعر #شعر_آیینی
▪️رسانه بافتار
🆔 https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35
▪️فاطمیه هر سال، اشعار و ابیاتی را میشنویم یا بر کتیبهها میبینیم که در یک فرآیند مردمی خاصی سر زبانها افتادهاند و تبدیل به زمزمههای عمومیِ همهگیر شدهاند. این اشعار در طی سالیان متمادی توسط مداحان و حتی خوانندگان مختلف هم خوانده شدهاند و مردم با آنها خاطرهها دارند. این همهگیری و زبان به زبان چرخیدن این اشعار، عمدتا در بستر «هیئت» صورت گرفته است. این مسأله برای اشعار قدیمیتر که رسانهای هم برای همهگیری در اختیارشان نبوده، بیشتر جلوه میکند؛ اما با وجود این همه تکرار و انس، عمده ما، شاعران این شعرها را نمیدانیم کیستند، گرچه شاید پس از شنیدن اسم شاعر، با خود بگوییم: «عجب! این شعر برای ایشان بود و نمیدانستیم؟».
▪️در این فرسته، ضمن مرور برخی از این ابیات آشنا و خاطره انگیز فاطمی، میخواهیم با متن اصلی و صحیح این ابیات و شاعر آنها آشنا شویم. یکی از نکات حائز اهمیت که میتواند محل تأمل بیشتری قرار گیرد، این است که عمده ابیاتِ سرزبانافتاده مردمی، سروده شاعرانی هستند که در حوزه تخصصی خود، جزو کاربلدها حساب میشوند. البته نمیتوان نیت و اخلاص شعرای آئینی را در این زمینه نادیده گرفت که دنبال اسم و رسم نبوده و در مقام عرض نوکری و ابراز ارادت به حضرت زهرا بودهاند.
▪️شما هم اگر شعری در خاطر دارید، به این اشعار مشهور فاطمی اضافه کنید.
#فاطمیه
▪️رسانه بافتار
🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35
▪️همآهی بیت و بوم
ده نقاشی و شعر فاطمی
#نقاشی #شعر #شعر_آیینی #هنر_تجسمی
🔺رسانه بافتار
🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35