۴_فساد بیشتر شده است یا ادراک فساد؟
سوال مهمی که درباره عملکرد اقتصادی جمهوری اسلامی طرح می شود مربوط به موضوع فساد، قاچاق، رانت جویی و غلبه رابطه بر ضابطه در دستگاه های دولتی است. در این که کشور از نظر این شاخص ها در وضعیت مناسبی نیست، تردیدی وجود ندارد اما آیا وضعیت نسبت به کشورهای مشابه و همین طور قبل از انقلاب بدتر است. شواهدی که در ادامه می آید پاسخ منفی به این سوال را تایید و تقویت می کند:
* رشد ارتباطات و افزایش ادراک و اعلان فساد؛ احتمالا خوانندگان این مطلب جزئیات بسیاری درباره بابک زنجانی، نوع تخلف او و حتی سهم هر ایرانی از تخلف او می دانند. اما درباره حجم قابل توجه نفتی که در دهه 50 به اسرائیل داده شد و هیچ وقت پول آن برنگشت هیچ اطلاعی ندارند. البته هر دو بد و مذموم است اما مسئله این است که این روزها به خاطر گسترش ارتباطات، اطلاع از انواع تخلفات بسیار بیشتر از قبل است و ذهن بسیاری از ما در اثر تکرار این اخبار، قدرت مقایسه را از دست می دهد.
* وارونه نمایی یا بزرگ نمایی درباره برخی فسادها؛ احتمالا دیده اید که برخی در شبکه های اجتماعی با جمع زدن ارقام فسادهای مختلف و تقسیم آن بر جمعیت ایران سهم هر ایرانی را از آن محاسبه می کنند! اما آیا به واقع همه این فسادها از محل منابع عمومی و قابل تقسیم به جمعیت است؟ قطعا خیر. اجازه بدهید چند مثال بزنیم. مثلا در برخی رسانه ها مدت ها ارقامی مبنی بر تخلف چند هزار میلیاردی رئیس جمهور سابق دست به دست می شد و برخی رسانه ها هم طبق معمول دست به کار شده و محاسبه می کردند که سهم هر ایرانی از این تخلف چقدر است؟ این در حالی است که این تخلف بودجه ای با دستورالعمل ها مطابقت نداشته است، به این معنی که مبالغی در محلی غیر آن جا که باید خرج شده است؛ مثلا برای واردات بنزین یا پرداخت یارانه. دقیقا همین موضوع هم در خصوص دولت یازدهم در گزارش تفریغ بودجه مطرح شد. البته قطعا این انحرافات هم نادرست است اما آن گونه که بازتاب داده می شود، به معنی حیف و میل یا اختلاس نیست بلکه صرف منابع در محلی غیر از محل پیش بینی شده است.
* غلبه جذابیت اخبار منفی بر مثبت؛ به عنوان یک اصل در فضای رسانه ای، همواره اخبار منفی با ضریب بسیار بزرگ تری نسبت به اخبار مثبت پوشش داده می شود. مثلا انتشار فیش های حقوقی نجومی میلیون ها بار در شبکه های اجتماعی دیده و در معاشرت های روزانه بازگو می شود اما بازگرداندن چند ده میلیارد تومان از این مبالغ، بسیار کمتر دیده می شود. یا این که همه درباره فساد سه هزار میلیاردی می دانند اما درباره این خبر که نه تنها اصل فساد بلکه مبالغی بیشتر از اموال متهم نقد شده و عودت داده شده را کسی بازتاب نمی دهد.
* حجم ممنوعیت های تجاری و موضوع قاچاق؛ ایران در موضوع قاچاق تقریبا یک کشور یکتاست چرا که هیچ کشوری به اندازه ما موانع تجاری (تعرفه ای و غیرتعرفه ای) بر مبادلات وضع نکرده است. این در حالی است که برخی از کشورها به خاطر عضویت در wto عموما معضلی به اسم قاچاق ندارند و بسیاری دیگر با حجم بسیار کمتر با این مشکل مواجهند.
* خلأ مرجع مقایسه: نکته آخر هم این است که باید بپذیریم تخلف و فساد اولا در جوامع بشری همیشه بوده است و ثانیا در جوامع پیچیده امروزی بیشتر است و ثالثا در کشورهایی چون ما که از همان ابتدای ورود به عصر مدرن در دوران پهلوی اول، برداشتی نادرست و ناقص از نهادها و سیستم های اقتصادی، نظارتی و بوروکراسی دنیا داشته ایم، شکاف ها برای سوءاستفاده بسیار بیشتر است. اما با همه این ها، گاهی ما در انجام مقایسه، به دلیل محاصره با اخبار منفی داخلی ( و البته فضاسازی های انبوه رسانه های معاند)، دچار خطا می شویم. یک مثال ساده از این موضوع با استفاده از داده های بین المللی است در حالی که فکر می کنیم اعمال رابطه، پارتی بازی و سوءاستفاده از مناصب دولتی در کشور بسیار فاجعه بار است، با این حال، وضعیت کشور از این جهت بهتر از حدود 100 کشور دنیاست.
همه آن چه در این بخش گفته شد، به هیچ وجه به معنی مقبول شمردن انحرافات و تخلفات یا حتی تجویز درصد کمی از انحراف نیست، بلکه صرفا به این معنی است که وضعیت ما متفاوت با همه دنیا نیست. به نظر نگارنده، آن چه بیش از ناکارآمدی ها و برخی انحرافات به مسیر پیشرفت کشور آسیب می زند، القای این دروغ است که در وضعیت بغرنج و خاص و منحصر به فردی قرار گرفته ایم. این موضوع با آسیب به اعتماد به نفس، استقلال و البته هویت ایرانی-اسلامی کشور، جرئت هرگونه ریسک پذیری، ایجاد تحول و حرکت مقتدرانه را از کشور (مردم و نظام های تصمیم گیری) خواهد گرفت و آسیب بزرگی به کشور خواهد زد.
@man_enghelabiam313
🚨حقوقهای نجومی کارکنان شرکت های دولتی نفت و گاز به روایت آمار
🔹میانگین حقوق کارمندان نفت و گاز ۲۹ میلیون تومان
🔹حقوق ۲۹ تا ۴۸ میلیونی ۹ شرکت نفتی و گازی
🔹 دستمزد کارگران در سال ۹۹ : دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان
🔺وزیر آموزش و پرورش : فاصله و تفاوت حقوق فرهنگیان با دیگر کارکنان دولت را کم کردهایم!
ـــــــــــــ
🇮🇷 @man_enghelabiam313
15.69M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥اثر گناه و معصيت بر قلب انسان
🔻استاد فاطمي نيا
@man_enghelabiam313
6.95M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
آیا سران قوا واکسن کرونا زدهاند؟
#کرونا
@man_enghelabiam313