٢٨٠ و نزدیک باشی امام علی - ۱ فرمانروائی در سرزمین فراعنه و اینکه کشور مصر را بزیر فرمان خواهی آورد و سپاه بیکران اسلام را در صحرای آفریقا سان خواهی دید ، نکند که تو را فراموشی آورد و هر قدر که خود را فعال و قادر میبینی بیاد داشته باش که خداوند از تو فعالتر و قادرتر است هرچه مصر را وسیع و با شکوه مییابی چشمی بکشور وسیع تر و باشکوه تر ایزد متعال بگشا و در همه حال بیاد خدا باش یاد خدا خاطر را روشن کند و چراغ خرد را برافروزد و اشتعال هوس و غضب را فرونشاند کبریا و بزرگی ویژه خداوندگار ،است زنهار تو بمناعت و تکبر در همانندگان خویش که روزی چند زیردست تو هستند، بنگری و خود را از پایه بندگی فراتر پنداشته خیال خدائی در خاطر بپروری؟❤️! آگاه باش که آفریدگار توانا سرکشان خودخواه را زود در هم شکند و گردن فرازی را سخت كيفر دهد . انصاف و عدل سرلوحه برنامه حکومت است تو که با خاندانت به مصر میروی و ممکن است برخی از مصریان را بیشتر از دیگران دوست بداری هرگز در قضاوت و داوری اینگونه تعلقات را مراعات مکن و اگر چنین نکنی همگان را با نظر مساوی ننگری بربندگان خدای ظلم کرده ای و خداوند توانا را بدشمنی خویش برانگیختهای آری هرکس ستم کند دشمن خدا خواهد بود و دشمنی با خداوند ، کار آسانی نیست وای بر آنکس که آفریدگار هستی بر خصومتش برخیزد چه زود که دست حق برزمینش زند و عاقبتش را در دو جهان تباه سازد. خدای خود را غافل مپندار که او همیشه در کمین ستمکارانست دعای ستمدیدگان را بدقت گوش کند و کوچکترین مظلمه را از بزرگترین کس صرفنظر نفرماید. میدانی که نیکوترین صفت برای زمامدار چیست؟ آنکه همواره در راه زندگی میانه رو و معتدل باشد و عدلش مانند ابر رحمت سراسر کشور را دربرگیرد و با جدیت تمام بکوشد که زیردستانش را راضی و خشنود سازد و البته از خشم ملت بترس که نمونه ای از خشم خداوند قهار است. همواره خواست مقربان و نزدیکان را فدای مصلحت عموم کن، زیرا ویژگان هرچه از تو برنجند هرگز با رنجش توده قابل مقایسه نیست چاپلوسان ثناگو را از خود بدور دار زیرا آنان همیشه طالب نعمت و آسایشند و در روز سختی چه آسان ترا بچنگ بلا سپرده و خود بگرد دیگری حلقه زنند آنکه آسایش پهلوی تست و هنگام بلا مزاحم تو آنکه عدالت و انصاف تو را دوست ندارد و نامت را بمبالغه و گزاف یاد کند آنکه در برابر بهنگام نعمت و

دستور امام به فرمانداران ۲۸۱ نعمت سپاس نگذارد و در میدان پیکار هست و هراسان باشد، چنین کس هر قدر با تو نزدیک ،باشد ،دشمن جان تو و بلای حکومت تست. او را از خود وسائلی که در اختیار داری و با تمام قدرتی که درجان ،تست بجلب رضایت بدور کن چنانچه خدایش از فضیلت انسانیت بدور کرده است. با همه ی عموم و خرسندی توده ،بکوش زیرا که اکثریت تگهبان مملکت و حصار کشور است. همیشه با مردم ،باش با شادی آنها شاد شو و در اندوهشان شرکت کن. از آن زیر دست بپرهیز که دیگران را در محضر تو بزشتی یاد کند و در عیبجوئی مردم زبان .بگرداند البته مردم بدور از عیب ،نیستند ولی حق تست که همچون پدری مهربان بر عیوب فرزندان خود پرده بکشی و به شرمساری آنها رضایت .ندهی هرگز در اسرار پوشیده مردم و در آنچه که مربوط به مصالح کشور نیست ، کنجکاوی مکن و برکشف راز مردم حريص مباش، زيرا وظيفه حدود که آشکارا باشد. تو حفظ قوانین اجتماع و انتظام مسائل معاشرت در میان ملت است تا آن توکه از خداوند رازپوش انتظار داری پرده از اسرارت فرونیندازد پرده از اسرار مردم فرو ،نینداز دستی بسوی دلشکستگان دراز کن و آن غمکده های ویران را عمران نما و مرمت کن . در دلهای شکسته که از فروغ آشوب و امید فرح تهی و خاموش است جمال ابدیت جلوه .میکند. آری قلب شکسته عرش خداست پس هر آنکس که آن سراچه ویران را تعمیر کند، کعبه مقدس را آبادان ساخته است. گره از کار مردم بگشا و اختلافات توده را با احتیاطی هرچه تمامتر که شایسته احترام حق عمومی است فیصل کن. ای مالک اکنون که پای بر مسند فرمانداری گذاشتهایی خواه و ناخواه باید اغراض شخصی و هدفهای خصوصی را ترک گوئی آن پست فطرتان که در گرد فرماندار جدید به سعایت و سخن چینی حلقه میزنند، میخواهند که قدرت حکومت را وسیله اجرای هدفهای شخصی خود نمایند. در این موقع وظیفه حکمران آنست که فتنه انگیزان را از خود بدور دارد و در دعاوی توده بامنتهای دقت و بازجوئی ، داوری کند. بهوش باش که سخن چین، قیافه حکما و اصلاح طلبان بخود گیرد هرگز نصیحت این گروه را بگوش مگیر ترا باستفاده از اندیشه خیراندیشان و عناصر صالح سفارش میکنم با بخیل مشورت مکن، زیرا او پیوسته از گدائی دم زند و ترا از رادمردی و گشاده دلی بازدارد. ترسو و جبان را در مجلس شورای خویش را ممده که این عنصر ضعیف هم خود میترسد و هم کوشش کند تا پایه تصمیم و اراده اصحاب مشورت را سست و ناچیز نماید با آزمندان همنشین مباش که این جماعت همواره سخن از سود

YAY مشخصی امام علی - 1 مواره بدگمان و آشفته خاطرند. کنند و ترا بظلم و ستم در راه کسب مال و ذخیره زر ، تشویق نمایند افراد بخيل وترسو و از مند بر عظمت قدرت خدا اتکا ندارند و از پروردگار خویش بخل وترس و حرص نهادهائی است گوناگون ، ولی سرچشمه همای بدگمانیها به خداوند است بدترین وزیر توکسی است که قبل از تو و در دوران حکومت اشرار وزارت خود را با پذیرفتن اینان آلوده نسازی که پارگناهکارانند و برادر ستمکاران . آنان را بعهده داشته و در گناهان و تبهکاریهای آنان شریک بوده است. هرگز تومیتوانی از میان خردمندان قوم وزیرانی کارآزموده و لایق انتخاب کنی که دامنشان از خون شهیدان بیگناه پاک است و دست پرهیزکار و پاکشان به مال مستمندان دراز نشده .است همین افراد باتقوى و خيرانديش ، بکار مشورت از بیدادگران دوره ،پیشین شایسته تر میاندیشند در حالتیکه نه خون یتیمان خورده اند ونه خونابه از دیده بیومزنان بیفشانده اند باید یاران تو از آن کسانی تشکیل شوند که نه ستم کردهاند و نه ستمگر را بدست و زبان کمک و یاری داده اند . آری اینها، همین اصحاب عصمت روح و عفت نفس ، زبان تو روا ندارند و آزار کس نخواهند ، ترا در مسائل کشورداری نیکو کمک کنند و با توجه در همه حال یار و برادر باشند باتو صمیمی و دلسوز شوند و در پنهان بادشمنان تو پیمان الفت و دوستی نبندند، در میان وزیران آن کس را از همه محترمتر بدان که در حق گوئی از همه بی پرواتر و شجاع تر باشد و فرمان خدا و مصالح عموم را بر تملق و چاپلوسی ترجیح دهد بی پرده پیش رود و خیرم سر را از آن پرتگاه خطرناک ومهلكه مهيب رهائی .بخشد یعنی از کردار ناشایست کشوردار که باتیره بختی کشور و سقوط دولت همراه هست مردانه جلوگیری کند و هوی و هوس تو را در نظر نگیرد. تامیتوانی با پرهیزکاران به پیوند و در معاشرت عناصر صالح پایه دولت خویش استواركن ، ولی در عین حال فراموش مکن که آنها هم بشوند و از غرائز پست و وسوسه درون بدور نیستند یعنی در همان حال که همنشینان دانشمند و با تقوای خود را ،مینوازی بیدار باش تا چشم طمع بردین تو نگشایند و از مقامت سوء استفاده نکنند. علاوه براین باید دانست که افراط در مهربانی، مردم را مغرور وبكبر و نخوتش سوق دهد ، تاجائی که کار را بجاهای باریک بکشاند! مبادا که در حکومت تو خادم و خائن یکسان باشند ، زیرا خادمی که در ازای خدمت خود مزد و مرحمت نبیند دلسرد و بی قید گردد و خائنی که جزای خیانت خود را بحد کمال ،نیابد کردار زشت خویش را با جرأت بیشتری تکرار کند . و

دستور امام به فرمانداران ٢٨٣ بدانکه بهترین والی آنکس است که نسبت بزبر دستان خویش صمیمی و یکدل باشد و آزار آنها نخواهد و بکارهای پرمشقت و ادارشان ،نکند بازیر دستان خوی برادری پیش گیرد تا از آنها برادرانه همت و کمک بیند ، تو آنگاه که بروی آنان باب راستی و صفا بگشائی درهای حقیقت و دوستی بروی تو بگشایند و چون ترا با خود خالص بينند جز خلوص تلافی نکنند • آن قوانین و سنتهای نیکوئی را که گذشتگان این امت بآنها عمل نموده و بوسیله آنها دوستیها بوجود آمده و در سایه آنها ملت اصلاح یافته است ، پایمال نکن و از بین مبر و سنت و روش جدیدی را که به گوشه ای از این سنتها لطمه ای وارد سازد ، بوجود ،نیاور که در اینصورت پاداش نیک از آن کسی خواهد بود که آنرا بوجود آورد و بدبختی و محروميت نصيب تو خواهد گشت که آنرا نقض کرده و پایمال ساخته ای تا میتوانی با دانشمندان و علمای پاکدامن معاشر باش و از حکمت حکمای کشور خویش بحد کافی استفاده کن. که دانشمندان و ارباب حكمت ترادر تحكيم مبانی مملکت کمک کنند و بانیروی فضیلت و کمال ، اختلافات اختلافات مردم را رفع و پریشانیها را بیک جای گرد آورند و از پیشینیان سخن گویند معایب آنها را آشکار و فضائل آنها را تقریر نمایند و این باعث اصلاح امور سرزمین تو و موجب پایداری آنچه که مردم پیش از تو بآن متکی بوده اند میگردد • بدانکه افراد جامعه از گروههای گوناگونی تشکیل یافته اند که از همدیگر بی نیاز نیستند و با یکدیگر اصلاح .یابند. گروهی سرباز و سپاهی هستند، عده ای دبیران و نویسندگان امور و جمعی قاضیان عادل و عده ای کارمندان حق و عدالت و گروهی جزیه دهندگان و خراج -پردازان از اهل ذمه و مسلمانان - و جمعی بازرگانان و پیشه ورانند و گروهی فروماندگانی تهی دست و نیازمند و هر کدام از اینها را حق و بهره ای است 1 خداوند مهربان در قرآن مجید برای همه ی این گروهها حدود ومقرراتى وضع فرمود همگان را از برکت قانون مساوات برخوردار کرد و احکام پروردگار همیشه پیشگاه ما محترم و رفتار پسندیده پیشوای عظیم الشان ما حضرت محمدبن عبدالله (ص) تا بدامنه محشر سرمشق امت اسلام است در *** سپاهیان بفرمان خدا برای مردم بمنزله قلعه های استواری هستند . ونیز موجب آراستگی فرمانروایان و باعث عزت دین و وسیله ایمنی مردمند . آسودگی