و خاندانش باد، به کار گمار، همیشه و تا هنگامیکه عمرم دادهای و مرا از پر نصیبترین بندگانت در نزد خود قرار ده، پر نصیبتر در هر خیری که فرو فرستادی و در ماه رمضان در شب قدر نازل میکنی و نازل کننده آنی در هر سال، از رحمتی که میگسترانیاش و عافیتی که میپوشانی و بلایی که دفع میکنی و خوبیهایی که میپذیری و بدیهایی که از آن درمیگذری؛
وَارْزُقْنِى حَجَّ بَيْتِكَ الْحَرامِ فِى عامِنا هٰذَا وَفِى كُلِّ عامٍ، وَارْزُقْنِى رِزْقاً واسِعاً مِنْ فَضْلِكَ الْواسِعِ، وَاصْرِفْ عَنِّى يَا سَيِّدِى الْأَسْواءَ وَاقْضِ عَنِّى الدَّيْنَ وَالظُّلاماتِ حَتَّىٰ لا أَتَأَذَّىٰ بِشَىْءٍ مِنْهُ، وَخُذْ عَنِّى بِأَسْماعِ وَأَبْصارِ أَعْدائِى وَحُسَّادِى وَالْباغِينَ عَلَىَّ، وَانْصُرْنِى عَلَيْهِمْ، وَأَقِرَّ عَيْنِى وَحَقِّقْ ظَنِّى وَفَرِّحْ قَلْبِى؛
و در این سال و هر سال زیارت خانهات را نصیبم فرما و از احسان گستردهات روزی فراخ ارزانی من کن و بدیها را ای آقای من از من برگردان و بدهی مرا بپرداز و جبران ستمهایی که بر عهده من است را ادا کن تا به خاطر چیزی از آنها آزار نبینیم و گوشها و دیدگان دشمنان و حسودان و متجاوزان بر من را از من برگیر و مرا بر آنان پیروز کن و چشمم را روشن فرما و دلم را شادی بخش؛
وَاجْعَلْ لِى مِنْ هَمِّى وَكَرْبِى فَرَجاً وَمَخْرَجاً، وَاجْعَلْ مَنْ أَرادَنِى بِسُوءٍ مِنْ جَمِيعِ خَلْقِكَ تَحْتَ قَدَمَىَّ، وَاكْفِنِى شَرَّ الشَّيْطانِ، وَشَرَّ السُّلْطانِ، وَسَيِّئاتِ عَمَلِى، وَطَهِّرْنِى مِنَ الذُّنُوبِ كُلِّها، وَأَجِرْنِى مِنَ النَّارِ بِعَفْوِكَ، وَأَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ، وَ زَوِّجْنِى مِنَ الْحُورِ الْعِينِ بِفَضْلِكَ، وَأَلْحِقْنِى بِأَوْلِيائِكَ الصَّالِحِينَ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الْأَبْرارِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ الْأَخْيارِ، صَلَواتُكَ عَلَيْهِمْ وَعَلَىٰ أَجْسادِهِمْ وَأَرْواحِهِمْ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ؛
و برایم از اندوه و غم گشایش و برونرفت قرار ده و هرکه از میان مخلوقاتت نسبت به من قصد بدی کرده، زیر گامم قرار ده و مرا از گزند شیطان و گزند پادشاه و بدیهای کردارم بازدار و از همه گناهان پاکم کن و به گذشتت از آتش امانم ده و به رحمتت به بهشت واردم کن و به احسانت از حورالعین به همسریام درآور و مرا به دوستان شایستهات محمّد و خاندانش آن خوبان و نیکان پاکیزه و پاک ملحق کن، درود بر آنان و بر بدنها و جانهایشان و رحمت خدا و برکاتش بر ایشان؛
إِلٰهِى وَسَيِّدِى وَعِزَّتِكَ وَجَلالِكَ لَئِنْ طالَبْتَنِى بِذُنُوبِى لَأُطالِبَنَّكَ بِعَفْوِكَ، وَلَئِنْ طالَبْتَنِى بِلُؤْمِى لَأُطالِبَنَّكَ بِكَرَمِكَ، وَلَئِنْ أَدْخَلْتَنِى النَّارَ لَأُخْبِرَنَّ أَهْلَ النَّارِ بِحُبِّى لَكَ .
خدایا؛ ای آقای من، به توانمندی و بزرگیات سوگند، اگر مرا به گناهانم پیجویی کنی، من تو را به عفوت پیجویی میکنم و اگر مرا به پستیام تعقیب نمایی، من تو را به بذل توجّهت تعقیب میکنم و اگر به دوزخم دراندازی اهل دوزخ را به محبتم به تو آگاه میسازم.
إِلٰهِى وَسَيِّدِى إِنْ كُنْتَ لَاتَغْفِرُ إِلّا لِأَوْلِيائِكَ وَأَهْلِ طاعَتِكَ فَإِلىٰ مَنْ يَفْزَعُ الْمُذْنِبُونَ ؟ وَإِنْ كُنْتَ لَاتُكْرِمُ إِلّا أَهْلَ الْوَفاءِ بِكَ فَبِمَنْ يَسْتَغِيثُ الْمُسِيئُونَ؟ إِلٰهِى إِنْ أَدْخَلْتَنِى النَّارَ فَفِى ذٰلِكَ سُرُورُ عَدُوِّكَ، وَ إِنْ أَدْخَلْتَنِى الْجَنَّةَ فَفِى ذٰلِكَ سُرُورُ نَبِيِّكَ، وَأَنَا وَاللّٰهِ أَعْلَمُ أَنَّ سُرُورَ نَبِيِّكَ أَحَبُّ إِلَيْكَ مِنْ سُرُورِ عَدُوِّكَ؛
معبودم و آقایم، اگر جز اولیا و اهل طاعتت را نیامرزی، پس گنهکاران به چه کسی پناه برند و اگر جز اهل وفا را گرامی نداری، پس بدکاران از چه کسی فریادرسی خواهند؟ خدایا اگر مرا وارد دوزخ کنی این موجب خرسندی دشمن توست و اگر مرا به بهشت وارد نمایی، این سبب خوشحالی پیامبر توست و من به خدا سوگند این را میدانم که دلشادی پیامبرت نزد تو، از خرسندی دشمنت محبوبتر است؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ أَنْ تَمْلَأَ قَلْبِى حُبّاً لَكَ، وَخَشْيَةً مِنْكَ، وَتَصْدِيقاً بِكِتابِكَ، وَإِيماناً بِكَ، وَفَرَقاً مِنْكَ، وَشَوْقاً إِلَيْكَ، يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ حَبِّبْ إِلَىَّ لِقاءَكَ، وَأَحْبِبْ لِقائِى، وَاجْعَلْ لِى فِى لِقائِكَ الرَّاحَةَ وَالْفَرَجَ وَالْكَرامَةَ .
خدایا؛ از تو درخواست میکنم که دلم را از محبت و ترست و باور به کتابت و ایمان به وجودت و هراس از حضرتت و اشتیاق به ذاتت پر کنی، ای دارای بزرگی و رأفت و محبت، لقائت را محبوب من کن و تو نیز لقاء مرا محبوب خود ساز و در لقایت برای من آرامش و گشایش و کرامت قرار ده.
اللّٰهُمَّ أَلْحِقْنِى بِصالِحِ مَنْ مَضىٰ، وَاجْعَلْنِى مِنْ صالِحِ مَنْ بَقِىَ وَخُذْ بِى سَبِيلَ الصَّالِحِينَ، وَأَعِنِّى عَلَى
ٰ نَفْسِى بِما تُعِينُ بِهِ الصَّالِحِينَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ، وَاخْتِمْ عَمَلِى بِأَحْسَنِهِ، وَاجْعَلْ ثَوابِى مِنْهُ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ، وَأَعِنِّى عَلَىٰ صالِحِ مَا أَعْطَيْتَنِى، وَثَبِّتْنِى يَا رَبِّ وَلَا تَرُدَّنِى فِى سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنِى مِنْهُ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ؛
خدایا مرا به شایستگان از بندگان گذشتهات ملحق ساز و از شایستگان از آنان که در آیندهاند قرار ده و مرا بر راه شایستگان نگاهدار و بر مخالفت با خواستههای نفسم یاری ده، آنگونه که شایستگان را بر مخالفت با خواستههای نفسانیشان یاری میدهی و کردارم را به نیکوترین وجه پایان ده و پاداشم را در کارها به برکت رحمتت بهشت قرار ده و بر شایستگی آنچه عطا کردی یاریام نما و ثابت قدمم کن، پروردگارا و در ورطه بدیهایی که از آنها نجاتم دادی باز مگردان، ای پروردگار جهانیان؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ إِيماناً لَاأَجَلَ لَهُ دُونَ لِقائِكَ، أَحْيِنِى مَا أَحْيَيْتَنِى عَلَيْهِ، وَتَوَفَّنِى إِذا تَوَفَّيْتَنِى عَلَيْهِ، وَابْعَثْنِى إِذا بَعَثْتَنِى عَلَيْهِ، وَأَبْرِئْ قَلْبِى مِنَ الرِّياءِ وَالشَّكِّ وَالسُّمْعَةِ فِى دِينِكَ حَتَّىٰ يَكُونَ عَمَلِى خالِصاً لَكَ .
خدایا؛ ایمانی از تو درخواست میکنم که پایانی جز لقاء تو نداشته باشد، بر آن ایمان پایدارم بدار تا زندهام میداری و بر آن بمیران زمانی که مرا میمیرانی و بر آن برانگیز، هنگامیکه مرا برمیانگیزی و دلم را از ریا و شک و شهرتخواهی در دینت پاک کن تا عملم برای تو خالص باشد.
اللّٰهُمَّ أَعْطِنِى بَصِيرَةً فِى دِينِكَ، وَفَهْماً فِى حُكْمِكَ، وَفِقْهاً فِى عِلْمِكَ، وَكِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِكَ، وَوَرَعاً يَحْجُزُنِى عَنْ مَعاصِيكَ، وَبَيِّضْ وَجْهِى بِنُورِكَ، وَاجْعَلْ رَغْبَتِى فِيما عِنْدَكَ، وَتَوَفَّنِى فِى سَبِيلِكَ وَعَلَىٰ مِلَّةِ رَسُو لِكَ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ؛
خدایا از تو میخواهم که به من این امور را عطا کنی: تیزبینی و فراست در دینت و فهم در فرمانت، و آگاهی در علمت و دو نصیب از رحمتت و پرهیزی که مرا از نافرمانیهایت بازدارد و رخسارم را به فروغ نورت سپید کن و شوقم را در آنچه نزد توست قرار ده و در راه خود و بر آئین پیامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) بمیران؛
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَالْفَشَلِ وَالْهَمِّ وَالْجُبْنِ وَالْبُخْلِ وَالْغَفْلَةِ وَالْقَسْوَةِ وَالْمَسْكَنَةِ وَالْفَقْرِ وَالْفاقَةِ وَكُلِّ بَلِيَّةٍ وَالْفَواحِشِ مَا ظَهَرَ مِنْها وَمَا بَطَنَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ نَفْسٍ لَاتَقْنَعُ، وَ بَطْنٍ لَايَشْبَعُ، وَقَلْبٍ لَايَخْشَعُ، وَدُعاءٍ لَايُسْمَعُ، وَعَمَلٍ لَايَنْفَعُ، وَأَعُوذُ بِكَ يَا رَبِّ عَلَىٰ نَفْسِى وَدِينِى وَمالِى وَعَلَىٰ جَمِيعِ مَا رَزَقْتَنِى مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ، إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛
خدایا؛ به تو پناه میآورم از کسالت و سرافکندگی و اندوه و ترس و بخل و بیخبری و سنگدلی و ناداری و تهیدستی و بیچارگی و همه بلاها و زشتیهای آشکار و پنهان و به تو پناه میآورم از درونی که قانع نمیشود و از شکمی که سیر نمیگردد و از قلبی که فروتنی نمیکند و دعایی که به اجابت نمیرسد و کرداری که سود نمیبخشد، پروردگارا برای حفظ جان و دین و مال و آنچه نصیب من فرمودهای، از شیطان رانده شده به تو پناه میآورم، همانا تو شنوا و دانایی؛
اللّٰهُمَّ إِنَّهُ لَايُجِيرُنِى مِنْكَ أَحَدٌ، وَلَا أَجِدُ مِنْ دُونِكَ مُلْتَحَداً، فَلا تَجْعَلْ نَفْسِى فِى شَىْءٍ مِنْ عَذابِكَ، وَلَا تَرُدَّنِى بِهَلَكَةٍ، وَلَا تَرُدَّنِى بِعَذابٍ أَلِيمٍ . اللّٰهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّى، وَأَعْلِ ذِكْرِى، وَارْفَعْ دَرَجَتِى، وَحُطَّ وِزْرِى، وَلَا تَذْكُرْنِى بِخَطِيئَتِى، وَاجْعَلْ ثَوابَ مَجْلِسِى، وَثَوابَ مَنْطِقِى، وَثَوابَ دُعائِى رِضاكَ وَالْجَنَّةَ، وَ أَعْطِنِى يَا رَبِّ جَمِيعَ مَا سَأَلْتُكَ وَ زِدْنِى مِنْ فَضْلِكَ إِنِّى إِلَيْكَ راغِبٌ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ؛
خدایا؛ بهیقین جز تو احدی مرا پناه نمیدهد و بهجز تو پناهگاهی نمییابم، پس هستیام را در دامن عذابت قرار نده و به هلاکت و شکنجه دردناک بازمگردان. خدایا از من بپذیر و نامم را پرآوازه کن و درجهام را بالا ببر و بار گناهم را بریز و مرا به اشتباهم یاد مکن و پاداش به عبادت نشستن و گفتار و دعایم را خشنودی و بهشتت قرار ده، پروردگارا، همه آنچه را از تو خواستم به من عطا فرما و از احسانت بر من بیفزا، من مشتاق توأم، ای پروردگار جهانیان؛
اللّٰهُمَّ إِنَّكَ أَنْزَلْتَ فِى كِتابِكَ أَنْ نَعْفُوَ عَمَّنْ ظَلَمَنا وَقَدْ ظَلَمْنا أَنْفُسَنا فَاعْفُ عَنَّا فَإِنَّكَ أَوْلىٰ بِذٰلِكَ مِنَّا، وَأَمَرْتَنا أَنْ لَانَرُدَّ سائِلاً عَنْ أَبْوابِنا وَقَدْ جِئْتُكَ سائِلاً فَلَاٰ تَرُدَّنِى إِلّا بِقَضاءِ حاجَتِى،
وَأَمَرْتَنا بِالْإِحْسانِ إِلىٰ مَا مَلَكَتْ أَيْمانُنا وَنَحْنُ أَرِقَّاؤُكَ فَأَعْتِقْ رِقابَنا مِنَ النَّارِ، يَا مَفْزَعِى عِنْدَ كُرْبَتِى، وَيَا غَوْثِى عِنْدَ شِدَّتِى، إِلَيْكَ فَزِعْتُ، وَبِكَ اسْتَغَثْتُ وَلُذْتُ، لَاأَلُوذُ بِسِواكَ، وَلَا أَطْلُبُ الْفَرَجَ إِلّا مِنْكَ، فَأَغِثْنِى وَفَرِّجْ عَنِّى يَا مَنْ يَفُكُّ الْأَسِيرَ وَيَعْفُو عَنِ الْكَثِيرِ، اقْبَلْ مِنِّى الْيَسِيرَ وَاعْفُ عَنِّى الْكَثِيرَ، إِنَّكَ أَنْتَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ .
خدایا؛ تو خود در قرآن فرمودی که از کسی که به ما ستم روا داشته گذشت کنیم و ما بر خود ستم ورزیدیم، پس از ما درگذر که حضرتت به گذشت از ما، شایستهتر از ماست و نیز فرمان دادی که تهیدستی را دست خالی از در خانههایمان نرانیم و من اکنون به گدایی از تو به درگاهت آمدم، پس مرا جز با روا شدن حاجتم باز نگردان و نیز به نیکی درباره بردگانمان امر فرمودی و هم اینک ما بردگان توییم، پس ما را از آتش دوزخ برهان، ای پناهگاهم بهوقت غم و اندوه، ای فریادرسم به هنگام سختی، به تو پناه آوردم و از تو فریادرسی خواستم، به تو پناه آوردم و جز به تو پناه نمیآورم و جز از تو درخواست گشایش نمیکنم، پس به فریادم رس و گشایشی در کارم قرار ده، ای که اسیر را آزاد میکنی و از گناه فراوان میگذری، از من عمل اندک را بپذیر و از گناه بسیارم درگذر، همانا تو مهربان و آمرزندهای.
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ إِيماناً تُباشِرُ بِهِ قَلْبِى، وَيَقِيناً صادِقاً حَتَّىٰ أَعْلَمَ أَنَّهُ لَنْ يُصِيبَنِى إِلّا مَا كَتَبْتَ لِى، وَرَضِّنِى مِنَ الْعَيْشِ بِمَا قَسَمْتَ لِى، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
خدایا ایمانی از تو میخواهم که دلم آن را لمس کند و باور صادقانهای که بدانم هرگز چیزی به من نمیرسد، مگر آنچه تو برایم مقدّر کردی و مرا از زندگی به آنچه نصیبم فرمودی خشنود بدار، ای مهربانترین مهربانان.
این دعا را در سحرها بخوان:
يَا عُدَّتِى فِى كُرْبَتِى، وَيَا صاحِبِى فِى شِدَّتِى، وَيَا وَلِيِّى فِى نِعْمَتِى، وَيَا غايَتِى فِىرَغْبَتِى، أَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتِى، وَالْمُؤْمِنُ رَوْعَتِى، وَالْمُقِيلُ عَثْرَتِى، فَاغْفِرْ لِى خَطِيئَتِى . اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ خُشُوعَ الْإِيمانِ قَبْلَ خُشُوعِ الذُلِّ فِى النَّارِ، يَا واحِدُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ، يَا مَنْ يُعْطِى مَنْ سَأَلَهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَرَحْمَةً، وَيَبْتَدِئُ بِالْخَيْرِ مَنْ لَمْ يَسْأَلْهُ تَفَضُّلاً مِنْهُ وَكَرَماً، بِكَرَمِكَ الدَّائِمِ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَهَبْ لِى رَحْمَةً واسِعَةً جامِعَةً أَبْلُغُ بِها خَيْرَ الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ . اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْتَغْفِرُكَ لِما تُبْتُ إِلَيْكَ مِنْهُ ثُمَّ عُدْتُ فِيهِ، وَأَسْتَغْفِرُكَ لِكُلِّ خَيْرٍ أَرَدْتُ بِهِ وَجْهَكَ فَخالَطَنِى فِيهِ مَا لَيْسَ لَكَ؛
ای توشهام در اندوهم، ای همراهم در سختیهایم، ای سرپرستم در گاه نعمتم، ای هدفم در میل و شوقم، تو پوشاننده زشتی منی، تو ایمنیبخش هراس منی، تو درگذرندۀ لغزش منی، پس خطایم را بیامرز. خدایا، از تو فروتنی ایمان را پیش از خواری در دوزخ خواستارم، ای یگانه، ای یکتا، ای تکیهگاه حاجات، ای که نزاده و زاده نشده و هیچ همتایی ندارد، ای آنکه از روی محبت و رحمت به کسی که از او بخواهد عطا میکند و از روی فضل و کرم بر کسی که از او درخواست نکرد شروع به خیر مینماید، بهحق کرم جاودانت بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا رحمت گسترده و فراگیر بخش که به سبب آن به خیر دنیا و آخرت برسم. خدایا از تو آمرزش میخواهم، برای گناهانی که پس از توبه از آنها، دوباره مرتکب آنها شدم و از تو درخواست بخشش میکنم، برای هر عمل خیری که خالصانه برای تو انجام دادم، ولی آنچه برای رضای تو نبود آمیخته به آن شد؛
اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاعْفُ عَنْ ظُلْمِى وَجُرْمِى بِحِلْمِكَ وَجُودِكَ يَا كَرِيمُ، يَا مَنْ لَايَخِيبُ سائِلُهُ، وَلَا يَنْفَدُ نائِلُهُ، يَا مَنْ عَلا فَلا شَىْءَ فَوْقَهُ، وَدَنا فَلا شَىْءَ دُونَهُ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْنِى يَا فالِقَ الْبَحْرِ لِمُوسَى، اللَّيْلَةَ اللَّيْلَةَ اللَّيْلَةَ، السّاعَةَ السّاعَةَ السّاعَةَ . اللّٰهُمَّ طَهِّرْ قَلْبِى مِنَ النِّفاقِ، وَعَمَلِى مِنَ الرِّياءِ، وَ لِسانِى مِنَ الكِذْبِ، وَعَيْنِى مِنَ الْخِيانَةِ، فَإِنَّكَ تَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِى الصُّدُورُ، يَا رَبِّ هٰذَا مَقامُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّارِ، هٰذَا مَقامُ الْمُسْتَجِيرِ بِكَ مِنَ النَّارِ، هٰذَا مَقامُ الْمُسْتَغِيثِ بِكَ مِنَ النَّارِ، هٰذَا مَقامُ الْهارِبِ إِلَيْكَ مِنَ النَّارِ، هٰذَا مَقامُ مَنْ يَبُوءُ لَكَ بِخَطِيئَتِهِ، وَيَعْتَرِفُ بِذَنْبِهِ، وَيَتُوبُ إِلىٰ رَبِّهِ، هٰذَا مَقامُ الْبائِسِ الْفَقِيرِ، هٰذَا مَقامُ الْخائِفِ الْمُسْتَجِيرِ، هٰذَا مَقامُ الْمَحْزُونِ الْمَكْرُوبِ؛
خدایا؛ بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از ستم و گناهم به بردباری و جودت درگذر، ای بزرگمنش مهماننواز، ای که گدایش را محروم نمیکند و عطایش پایان ندارد، ای که برتر است و چیزی برتر از او نیست و نزدیک است و چیزی نزدیکتر از او نمیباشد، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، ای شکافندهی دریای پیش روی موسی، همین شب، همین شب، همین شب، همین ساعت، همین ساعت، همین ساعت، خدایا دلم را از دورویی و کردارم را از ریا، زبانم را از دروغ و دیدهام را از خیانت پاک کن، همانا تو از خیانت دیدهها و آنچه در سینهها نهان است خبرداری، پروردگارا، این است جایگاه پناهنده به تو از آتش، این است جایگاه پناهخواه از تو از آتش، این است جایگاه دادخواه از تو از آتش، این است جایگاه گریزان بهسوی تو از آتش، این است جایگاه کسی که از خطایش به تو بازگشته و به گناهش اقرار میکند و بهسوی پروردگارش بازمیگردد، این است جایگاه بینوای تهیدست، این است جایگاه هراسنده پناهجو، این است جایگاه اندوهناک غمگین؛
هٰذَا مَقامُ الْمَغْمُومِ الْمَهْمُومِ، هٰذَا مَقامُ الْغَرِيبِ الْغَرِيقِ، هٰذَا مَقامُ الْمُسْتَوْحِشِ الْفَرِقِ، هٰذَا مَقامُ مَنْ لَايَجِدُ لِذَنْبِهِ غافِراً غَيْرَكَ، وَلَا لِضَعْفِهِ مُقَوِيّاً إِلّا أَنْتَ، وَلَا لِهَمِّهِ مُفَرِّجاً سِواكَ، يَا اللّٰهُ يَا كَرِيمُ لَاتُحْرِقْ وَجْهِى بِالنَّارِ بَعْدَ سُجُودِى لَكَ وَتَعْفِيرِى بِغَيرِ مَنٍّ مِنِّى عَلَيْكَ بَلْ لَكَ الْحَمْدُ وَالْمَنُّ وَالتَّفَضُّلُ عَلَىَّ، ارْحَمْ أَيْ رَبِّ أَيْ رَبِّ أَيْ رَبِّ [بگوید تا آنکه نفس قطع شود]
این است جایگاه دلگیر افسرده، این است جایگاه غریب غرق شده، این است ج
ایگاه ترسیدۀ هراسان، این است جایگاه کسی که برای گناهش آمرزندهای جز تو نیابد و توانبخشی برای ناتوانیاش جز تو پیدا نکند و برای اندوهش برگزیدهای جز تو نبیند، ای خدا ای مهماننواز، چهرهام را به آتش مسوزان، آن هم پس از سجدهام برای تو و به خاک ساییدن رویم به درگاهت، بیآنکه منّتی از من بر تو باشد، بلکه تو را بر من سپاس و منّت و مهربانی و لطف است؛ رحم کن پروردگارا، پروردگارا، پروردگارا؛
ضَعْفِي، وَقِلَّةَ حِيلَتِى، وَرِقَّةَ جِلْدِى، وَتَبَدُّدَ أَوْصالِى، وَتَناثُرَ لَحْمِى وَجِسْمِى وَجَسَدِى، وَوَحْدَتِى وَوَحْشَتِى فِى قَبْرِى وَجَزَعِى مِنْ صَغِيرِ الْبَلاءِ، أَسْأَلُكَ يَا رَبِّ قُرَّةَ الْعَيْنِ وَالاغْتِباطَ يَوْمَ الْحَسْرَةِ وَالنَّدامَةِ، بَيِّضْ وَجْهِى يَا رَبِّ يَوْمَ تَسْوَدُّ الْوُجُوهُ، آمِنِّى مِنَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ، أَسْأَلُكَ الْبُشْرىٰ يَوْمَ تُقَلَّبُ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصارُ، وَالْبُشْرىٰ عِنْدَ فِراقِ الدُّنْيا . الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى أَرْجُوهُ عَوْناً لِى فِى حَياتِى، وَأُعِدُّهُ ذُخْراً لِيَوْمِ فاقَتِى . الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى أَدْعُوهُ وَلَا أَدْعُو غَيْرَهُ، وَلَوْ دَعَوْتُ غَيْرَهُ لَخَيَّبَ دُعائِى. الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى أَرْجُوهُ وَلَا أَرْجُو غَيْرَهُ، وَلَوْ رَجَوْتُ غَيْرَهُ لَأَخْلَفَ رَجائِى؛
[رحم کن پروردگارا، پروردگارا، پروردگارا] به ناتوانیام و کمی تدبیرم و نازکی پوستم و از هم گسیختن بندهایم و از هم پاشیدن گوشت و بدن و پیکرم و تنهایی و هراسم در قبر و بیتابیام از بلای کوچک، از تو درخواست لطف و محبت میکنم، پروردگارا، ای نور چشمم و خوشحالی روز اندوه و ندامتم، پروردگارا چهرهام را سپید کن آن روز که چهرهها سیاه میشود، از هراس بزرگتر امانم ده، از تو درخواست مژده میکنم برای روزی که دلها و دیدهها زیرورو میشود و به هنگام جدا شدن از دنیا خواهان بشارتم ده، ستایش ویژۀ خداست که به یاری او در زندگیام امیدوارم و او را اندوخته روز تهیدستیام آماده میکنم، خدا را سپاس که او را میخوانم و جز او را نمیخوانم، اگر جز او را میخواندم، خواندنم بیپاسخ میماند، خدا را سپاس که به او امید میبندم و به غیرش امید ندارم، اگر به جز او امید میبستم، امیدم ناامید میشد؛
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الْمُنْعِمِ الْمُحْسِنِ الْمُجْمِلِ الْمُفْضِلِ ذِى الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ، وَ لِىُّ كُلِّ نِعْمَةٍ، وَصاحِبُ كُلِّ حَسَنَةٍ، وَمُنْتَهىٰ كُلِّ رَغْبَةٍ، وَقاضِى كُلِّ حاجَةٍ . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَارْزُقْنِى الْيَقِينَ وَحُسْنَ الظَّنِّ بِكَ، وَأَثْبِتْ رَجاءَكَ فِى قَلْبِى، وَاقْطَعْ رَجائِى عَمَّنْ سِواكَ حَتَّىٰ لَاأَرْجُوَ غَيْرَكَ وَلَا أَثِقَ إِلّا بِكَ، يَا لَطِيفاً لِما تَشاءُ الْطُفْ لِى فِى جَمِيعِ أَحْوالِى بِما تُحِبُّ وَتَرْضىٰ، يَا رَبِّ إِنِّى ضَعِيفٌ عَلَى النَّارِ فَلا تُعَذِّبْنِى بِالنَّارِ، يَا رَبِّ ارْحَمْ دُعائِى وَتَضَرُّعِى وَخَوْفِى وَذُلِّى وَمَسْكَنَتِى وَ تَعْوِيذِى وَ تَلْوِيذِى؛
خدا را سپاس، خدای نعمتبخش نیکوکار زیباکردار فزونبخش دارای بزرگی و رأفت و محبت، سرپرست هر نعمت و صاحب هر خوبی و نهایت هر رغبت و برآورنده هر نیاز. خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و باور نیکو و خوشگمانی به خود را نصیبم کن و امیدت را در دلم استوار گردان و رشته امیدم را از غیر خودت قطع کن تا به غیر تو امید نبندم و جز به تو اعتماد نکنم، ای لطف کننده به هر موجودی که خواهی، در همه احوالم آنگونه که میپسندی و خشنود میشوی به من لطف کن، پروردگارا در برابر آتش ناتوانم، پس مرا به آتش کیفر مکن، پروردگارا به دعا و زاری و ترس و خواری و مسکنت و پناهندگی و پناهجوییام رحم آر؛
يَا رَبِّ إِنِّى ضَعِيفٌ عَنْ طَلَبِ الدُّنْيا وَأَنْتَ واسِعٌ كَرِيمٌ، أَسْأَلُكَ يَا رَبِّ بِقُوَّتِكَ عَلَىٰ ذٰلِكَ، وَقُدْرَتِكَ عَلَيْهِ، وَغِناكَ عَنْهُ، وَحاجَتِى إِلَيْهِ، أَنْ تَرْزُقَنِى فِى عامِى هٰذَا، وَشَهْرِى هٰذَا، وَيَوْمِى هٰذَا، وَساعَتِى هٰذِهِ رِزْقاً تُغْنِينِى بِهِ عَنْ تَكَلُّفِ مَا فِى أَيْدِى النّاسِ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ الطَّيِّبِ، أَيْ رَبِّ مِنْكَ أَطْلُبُ، وَ إِلَيْكَ أَرْغَبُ، وَ إِيّاكَ أَرْجُو، وَأَنْتَ أَهْلُ ذٰلِكَ لَا أَرْجُو غَيْرَكَ وَ لَا أَثِقُ إِلّا بِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، أَيْ رَبِّ ظَلَمْتُ نَفْسِى فَاغْفِرْ لِى وَارْحَمْنِى وَعافِنِى، يَا سامِعَ كُلِّ صَوْتٍ، وَيَا جامِعَ كُلِّ فَوْتٍ، وَيَا بارِئَ النُّفُوسِ بَعْدَ الْمَوْتِ، يَا مَنْ لَاتَغْشاهُ الظُّلُماتُ، وَلَا تَشْتَبِهُ عَلَيْهِ الْأَصْواتُ، وَلَا يَشْغَلُهُ شَىْءٌ عَنْ شَىْءٍ، أَعْطِ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ أَفْضَلَ مَا سَأَلَكَ، وَأَفْضَلَ مَا سُئِلْتَ لَه، وَأَفْض
َلَ مَا أَنْتَ مَسْؤُولٌ لَهُ إِلىٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ، وَهَبْ لِىَ الْعافِيَةَ حَتَّىٰ تُهَنِّئَنِى الْمَعِيشَةَُ، وَاخْتِمْ لِى بِخَيْرٍ حَتَّىٰ لَا تَضُرَّنِى الذُّنُوبُ؛
ای پروردگار؛ من از پیگیری دنیا درماندهام و تو وسعت بخش و کریمی، از تو درخواست میکنم پروردگارا به تواناییات بر این کار و نیرویت بر آن و بینیازیات از آن و نیاز من به آنکه در این سال و این ماه و این روز و این ساعت روزی و رزق ویژهای نصیبم کنی که به سبب آن از به زحمت افتادن نسبت به آنچه در اختیار مردم است بینیازم نمایی، آری از روزی حلال و پاکیزهات روزیام کن، ای پروردگارم از تو درخواست میکنم و بهسوی تو شوق دارم و به تو امید دارم که تو سزاوار آنی و به غیر تو امید نمیبندم و جز تو به کسی اطمینان نمینمایم، ای مهربانترین مهربانان، پروردگارا بر خود ستم کردم، پس مرا بیامرز و به من رحم کن، و سلامت کاملم بخش، ای شنونده هر صدا، ای جمعآورنده هرچه از دست رفته، ای آفریننده جانها پس از مرگ، ای که تاریکیها او را نپوشاند و صداها بر او اشتباه نشود و چیزی او را از چیز دیگر منحرف نکند، به محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) عطا کن برترین چیزی را که از تو خواسته و برترین چیزی را که از تو درخواست شده و برترین چیزی را که از تو برای او تا روز قیامت درخواست شود و مرا تندرستی کامل عنایت کن تا زندگی برایم گوارا باشد و کارم را به خیر پایان ده تا گناهانم به من زیانی نرساند؛
اللّٰهُمَّ رَضِّنِى بِما قَسَمْتَ لِى حَتَّىٰ لَاأَسْأَلَ أَحَداً شَيْئاً . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْتَحْ لِى خَزائِنَ رَحْمَتِكَ، وَارْحَمْنِى رَحْمَةً لَا تُعَذِّبُنِى بَعْدَها أَبَداً فِى الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ، وَارْزُقْنِى مِنْ فَضْلِكَ الْواسِعِ رِزْقاً حَلالاً طَيِّباً لَاتُفْقِرُنِى إِلىٰ أَحَدٍ بَعْدَهُ سِواكَ، تَزِيدُنِى بِذٰلِكَ شُكْراً، وَإِلَيْكَ فاقَةً وَفَقْراً، وَبِكَ عَمَّنْ سِواكَ غِنىً وَتَعَفُّفاً، يَا مُحْسِنُ يَا مُجْمِلُ يَا مُنْعِمُ يَا مُفْضِلُ يَا مَلِيكُ يَا مُقْتَدِرُ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاكْفِنِى الْمُهِمَّ كُلَّهُ، وَاقْضِ لِى بِالْحُسْنىٰ، وَبارِكْ لِى فِى جَمِيعِ أُمُورِى وَاقْضِ لِى جَمِيعَ حَوائِجِى . اللّٰهُمَّ يَسِّرْ لِى مَا أَخافُ تَعْسِيرَهُ فَإِنَّ تَيْسِيرَ مَا أَخافُ تَعْسِيرَهُ عَلَيْكَ سَهْلٌ يَسِيرٌ، وَسَهِّلْ لِى مَا أَخافُ حُزُونَتَهُ، وَنَفِّسْ عَنِّى مَا أَخافُ ضِيقَهُ، وَكُفَّ عَنِّى مَا أَخافُ هَمَّهُ ، وَاصْرِفْ عَنِّى مَا أَخافُ بَلِيَّتَهُ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛
خدایا؛ به آنچه نصیبم کردی خشنودم ساز تا چیزی از کسی نخواهم. خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و خزانههای رحمتت را به رویم باز کن و به من رحم کن رحمتی که هرگز پس از آن، در دنیا و آخرت عذابم نکنی و از احسان گستردهات روزی حلال پاکیزهای نصیبم کن که پس از آن به احدی جز خود نیازمندم نکنی و به سبب آن رزق و روزی بر سپاسگزاریام بیفزایی و درماندگی و نیازم را بهسوی خود زیاد کنی و به تو بینیازی و خویشتنداریام از غیر تو افزون گردد، ای نیکوکار، ای زیباکردار، ای نعمتبخش، ای افزونکننده، ای زمامدار، ای توانا، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و همه کارهای مهم ما را کفایت کن و بر من به حسن عاقبت حکم فرما و در همه امور به من برکت بخش و همۀ حاجاتم را برآور. خدایا سختی آنچه را میترسم بر من آسان کن، بهیقین آسان کردن آنچه من از سختیاش میهراسم بر تو هموار و آسان است و آنچه از ناهمواریاش میترسم بر من هموار ساز و آنچه از تنگیاش وحشت دارم، از من برطرف کن و آنچه را از اندوهش ترسانم، از من بازدار و آنچه را از بلایش خوفناکم، از من بازگردان، ای مهربانترین مهربانان؛
اللّٰهُمَّ امْلَأْ قَلْبِى حُبّاً لَكَ، وَخَشْيَةً مِنْكَ، وَتَصْدِيقاً لَكَ، وَإِيماناً بِكَ، وَفَرَقاً مِنْكَ، وَشَوْقاً إِلَيْكَ، يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ . اللّٰهُمَّ إِنَّ لَكَ حُقُوقاً فَتَصَدَّقْ بِها عَلَىَّ، وَ لِلنَّاسِ قِبَلِى تَبِعاتٌ فَتَحَمَّلْها عَنِّى، وَقَدْ أَوْجَبْتَ لِكُلِّ ضَيْفٍ قِرىً وَأَنَا ضَيْفُكَ فَاجْعَلْ قِراىَ اللَّيْلَةَ الْجَنَّةَ، يَا وَهّابَ الْجَنَّةِ، يَا وَهّابَ الْمَغْفِرَةِ، وَ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِكَ.
خدایا؛ دلم را از محبت به حضرتت و ترس از وجودت و باور به خودت و ایمان به هستیات و هراس از کیفرت و شوق به سویت آکنده کن، ای دارای بزرگی و رأفت و محبت. خدایا تو را بر من حقوقی است، آنها را بر من ببخش و هم برای مردم بر عهده من ستمهای ناخواستهای است، ادای آنها را از سوی من بر عهده گیر، تو برای هر میهمانی پذیرایی واجب کردی و من میهمان توأم پس پذیرایی مرا در این شب بهشت قرار ده، ای بخشنده بهشت، ای عطاکنندۀ آمرزش، و هیچ نیرو و
این دعا را که مختصرترین دعا از دعاهای سحر است و در کتاب «اقبال» آمده بخوان:
يَا مَفْزَعِى عِنْدَ كُرْبَتِى، وَيَا غَوْثِى عِنْدَ شِدَّتِى، إِلَيْكَ فَزِعْتُ، وَبِكَ اسْتَغَثْتُ، وَبِكَ لُذْتُ، لَا أَلُوذُ بِسِواكَ، وَلَا أَطْلُبُ الْفَرَجَ إِلّا مِنْكَ، فَأَغِثْنِى وَفَرِّجْ عَنِّى، يَا مَنْ يَقْبَلُ الْيَسِيرَ، وَيَعْفُو عَنِ الْكَثِيرِ، اقْبَلْ مِنِّى الْيَسِيرَ، وَاعْفُ عَنِّى الْكَثِيرَ، إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ . اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ إِيماناً تُباشِرُ بِهِ قَلْبِى، وَيَقِيناً حَتّىٰ أَعْلَمَ أَنَّهُ لَنْ يُصِيبَنِى إِلّا مَا كَتَبْتَ لِى، وَرَضِّنِى مِنَ الْعَيْشِ بِما قَسَمْتَ لِى، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، يَا عُدَّتِى فِى كُرْبَتِى، وَيَا صاحِبِى فِى شِدَّتِى، وَيَا وَلِيِّى فِى نِعْمَتِى، وَيَا غايَتِى فِى رَغْبَتِى، أَنْتَ السَّاتِرُ عَوْرَتِى، وَالْآمِنُ رَوْعَتِى، وَالْمُقِيلُ عَثْرَتِى، فَاغْفِرْ لِى خَطِيئَتِى، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
ای پناهگاهم در غم و اندوه، ای دادرسم در دشواریها، به تو پناه آوردم و از تو دادخواهی نمودم و پناهجوی تو شدم و به دیگری پناه نمیبرم و گشایش در کارم را جز از تو نخواهم، پس به فریادم رس و در کارم گشایش ده، ای که عمل اندک را میپذیری و از گناه بسیار در میگذری، عبادت اندک را از من بپذیر و گناه بسیار را از من درگذر، زیرا تو آمرزندهی مهربانی. خدایا از تو ایمانی میخواهم که دلم آن را لمس کند و باوری میجویم که بدانم هرگز چیزی به من نمیرسد، جز آنچه تو برایم مقرّر کردی، مرا از زندگی به آنچه نصیبم فرمودی خشنود ساز، ای مهربانترین مهربانان، ای توشهام در غم و اندوه، ای همراهم در سختیها، ای سرپرستم در نعمتها و ای هدف و میل و رغبتم، تو پوشاننده زشتی من و ایمنیبخش هراس من و درگذرنده لغزش منی، خطایم را بیامرز، ای مهربانترین مهربانان.
این تسبیحات را که در کتاب «اقبال» آمده بخوان:
سُبْحانَ مَنْ يَعْلَمُ جَوارِحَ الْقُلُوبِ ! سُبْحانَ مَنْ يُحْصِى عَدَدَ الذُّنُوبِ ! سُبْحانَ مَنْ لَايَخْفىٰ عَلَيْهِ خافِيَةٌ فِى السَّمَاواتِ وَالْأَرَضِينَ ! سُبْحانَ الرَّبِّ الْوَدُودِ ! سُبْحانَ الْفَرْدِ الْوِتْرِ ! سُبْحانَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ ! سُبْحانَ مَنْ لَايَعْتَدِى عَلَىٰ أَهْلِ مَمْلَكَتِهِ ! سُبْحانَ مَنْ لَايُؤاخِذُ أَهْلَ الْأَرْضِ بِأَ لْوانِ الْعَذابِ ! سُبْحانَ الْحَنَّانِ الْمَنَّانِ ! سُبْحانَ الرَّؤُوفِ الرَّحِيمِ ! سُبْحانَ الْجَبّارِ الْجَوادِ ! سُبْحانَ الْكَرِيمِ الْحَلِيمِ ! سُبْحانَ الْبَصِيرِ الْعَلِيمِ ! سُبْحانَ الْبَصِيرِ الْواسِعِ ! سُبْحانَ اللّٰهِ عَلَىٰ إِقْبالِ النَّهارِ ! سُبْحانَ اللّٰهِ عَلَىٰ إِدْبارِ النَّهارِ ! سُبْحانَ اللّٰهِ عَلَىٰ إِدْبارِ اللَّيْلِ وَ إِقْبالِ النَّهارِ ! وَلَهُ الْحَمْدُ وَالْمَجْدُ وَالْعَظَمَةُ وَالْكِبْرِياءُ مَعَ كُلِّ نَفَسٍ وَكُلِّ طَرْفَةِ عَيْنٍ وَكُلِّ لَمْحَةٍ سَبَقَ فِى عِلْمِهِ، سُبْحانَكَ مِلْءَ مَا أَحْصىٰ كِتابُكَ، سُبْحانَكَ زِنَةَ عَرْشِكَ، سُبْحانَكَ سُبْحانَكَ سُبْحانَكَ.
منزّه است آنکه قوای پنهانی دلها را میداند، منزّه است آنکه عدد گناهان را بر میشمارد، منزّه است آنکه پوشیدهای در آسمانها و زمینها برای او پوشیده نمیماند، منزّه است پروردگار پرمهر و محبت، منزّه است آن یگانه و فرد، منزّه است بزرگ بزرگتر، منزّه است آنکه بر اهل فرمانرواییاش ستم نمیکند، منزّه است آنکه اهل زمین را به عذابهای گوناگون کیفر نمیرساند، منزّه است آن مهربان نعمتبخش، منزّه است آن رئوف مهربان، منزّه است آن قدرتمند سخاوتمند، منزّه است آن مهماننواز بردبار، منزّه است آن بینای دانا، منزّه است آن بینای وسعت بخش، منزّه است خدا بر روی آوردن روز، منزّه است خدا بر روی گرداندن روز، منزّه است خدا بر روی گرداندن شب و روی آوردن روز، برای اوست سپاس و بزرگواری و بزرگی و کبریایی، همراه هر نفس و هر چشم برهم زدن و هر برق نگاه که در علم او گذشته، منزّهی تو به انباشتگی آنچه کتابت بر شمرده، منزّهی تو به سنگینی عرشت، منزّهی تو، منزّهی تو، منزّهی تو.