🔰 کهیعص
💠 اقامه عزاداری و مرثیه سرایی خانم ام البنین سلام الله علیها بر اباعبدالله الحسین علیه السلام
✍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه السلام:
كَانَتْ أُمُّ الْبَنِينِ أُمَّ هَؤُلَاءِ الْأَرْبَعَةِ الْإِخْوَةِ الْقَتْلَى تَخْرُجُ إِلَى الْبَقِيعِ فَتَنْدُبُ بَنِيهَا أَشْجَى نُدْبَةٍ وَ أَحْرَقَهَا فَيَجْتَمِعُ النَّاسُ إِلَيْهَا يَسْمَعُونَ مِنْهَا فَكَانَ مَرْوَانُ يَجِيءُ فِيمَنْ يَجِيءُ لِذَلِكَ فَلَا يَزَالُ يَسْمَعُ نُدْبَتَهَا وَ يَبْكِي
📓بحار الأنوار (چاپ بيروت)، ج۴۵، ص: ۴۰
🖋 از امام صادق (علیه السلام) روايت شده است كه خانم ام البنين در بقيع چهار شبه قبر تهيه كرده بود و آن جا مي نشست و بر پسران خويش گريه و ناله مي كرد ؛
ناله اي سوزناك و غم انگيز كه مردم بر گرد او جمع مي شدند و گوش مي دادند و گريه مي كردند .
حتي مروان كه از بزرگترين دشمنان اهل بيت (علیهم السلام) بود ؛ مي آمد و گریه ی خانم ام البنین را مي شنيد و با آن سنگدلي گريه مي كرد.
▫️خانم ام البنین بقیع را که اجتماع عده ای کثیر از اهالی مدینه بود برای عزاداری و مرثیه سرایی انتخاب کردند؛
ایشان به همراه عبیدالله ، فرزند خردسال حضرت عباس، در بقیع به مرثیه خوانی می پرداختند و با بکاء و مرثیه خوانی مصائب عظمای کربلا را زنده می نمودند.
✔️ ایشان به تاسی از خانم خود حضرت زینب الکبری (علیهاالسلام) به این رسالت بسیار مهم همت می گمارد و با استفاده از زبان شعر و مرثیه مردم را از حقایق آگاه می کرد.
لا تَدْعُوِنِّي وَيْكِ أُمَّ الْبَنِينَ،
تُذَكِّرِينِي بِلِيُوثِ الْعَرِينِ،
كَانَتْ بَنُونَ لِي أُدْعَى بِهِمْ،
وَ الْيَوْمَ أَصْبَحْتُ وَ لا مِنْ بَنِينَ،
أَرْبَعَةٌ مِثْلُ نُسُورِ الرُّبَى قَدْ،
وَاصَلُوا الْمَوْتَ بِقَطْعِ الْوَتِين،
تَنَازَعَ الْخِرْصَانُ أَشْلاءَهُمْ،
فَكُلُّهُمْ أَمْسَى صَرِيعا طَعِينَ
💢 دیگر بعد از این مرا با لقب ام البنین نخوانید...
▫️خانم ام البنین نه تنها خود بر مولای خود می گریستند بلکه شرایط را به گونه ای فراهم می آوردند که اهل مدینه نیز با ایشان در این امر همراه شوند.
🚩 بکاء خانم بکایی بوده است که از معرفتشان نسبت به مولایشان سرچشمه گرفته بود و بکایی زاییده ایمان در قلبشان بوده است
که این بکاء می شود افضل صورت اعانت .
⚜ خانم ام البنین گرچه در کربلا حضور نداشتند و لی آن چنان بر ابا عبدالله گریستند و آن چنان بکائی با معرفت ، بر اباعبدالله داشتند که طبق کلام امام حی ما در زمره نصرت کنندگان و یاری دهندگان ابا عبدالله الحسین علیه السلام قرار گرفتند.
✔️ و اينگونه به احسن وجه اقامه عزاي حضرت اباعبدالله الحسين (علیه السلام ) كردند ؛ تا جايي كه عزاداري و مرثيه سرايي ها و بكاء علي الدوام بي بي ام العباس ، تبديل به يك مكتب براي همه عالم گرديد .
🖋 حضرت ام البنين با روضه هايشان ، بني اميه را به زانو درآوردند و آنان را رسوا كردند .
و اينگونه محاربه با اعداء را به همگان آموختند و اسوه و سيره اي شدند براي عزاداري بر حسين بن علي (علیه السلام) .
📍 حضرت صاحب العصر و الزمان (علیه السلام) در زیارت ناحیه مقدسه خطاب به جد غریبشان می فرمایند:
«فَلِئِنْ أَخَّرْتَنِی الدُّهوُرُ وَ عاقَنی عَنْ نَصْرِکَ الْمَقْدُورِ وَ لَمْ أَکُنْ لِمَنْ حارَبَکَ مُحارِباً وَ لِمَنْ نَصَبَ لَکَ الْعَداوَةَ مُناصِباً فَلَاَنْدُبَنَّکَ صَباحاً وَ مَساءً وَلَاَبْکِیَّنَ لَکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً»
📓بحارالأنوار، ج٩٨، ص٢٣۸؛ فرازی از زیارت ناحیه مقدسه.
➖اگر زمانه مرا به تاخیر انداخت و در آن زمان نتوانستم در کنار شما باشم و نتوانستم شما را نصرت دهم ؛ اگر من نبودم که شما را یاری دهم
و در کنار شما محاربه کنم ؛ نبودم که با اعدا شما دشمنی کنم ؛
"عَنْ نُصْرَتِكَ الْمَقْدُورُ وَ لَمْ أَكُنْ لِمَنْ حَارَبَكَ "
پس صبح و شام بر شما می گریم و به جای اشک خون می گریم.
" فَلَأَنْدُبَنَّكَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً وَلَاَبْکِیَّنَ لَکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً "
🚩 خانم ام البنین با بکاء شان و با زمینه سازی بکاء ، کلام :
«هَلْ مِنْ مُعِينٍ یعیننی؟»
مولای خویش را بلی گفتند.
😭 بکاء خانم بکائی بوده است که در بر گیرنده بیان مصائب عظمای کربلا و حرب آشکار با اعداء آل الله نیز بوده است .
✔️ و اینگونه خانم ام البنین با بکاء خویش احسن ، اتم و اکمل صورت اعانت و محاربه با اعداء مولای خویش را به جا آوردند .
⚜🌸👇👇
❇️ بکاء، ندبه، و حزن دائم خانم ام البنین از لحظه شنیدن خبر شهادت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) تا پایان عمر شریفشان
✍ هنگامی که بشیر خبر شهادت اباعبدالله را برای اهالی مدینه می آورد ؛ خانم ام البنین را ملاقات کرد
بشیر خبر شهادت حضرت عباس و دیگر فرزندان خانم ام البنین را به ایشان دادند .
خانم ام البنین درجواب خبر شهادت فرزندانشان ، به بشیر فرمود:
یَا بَشِیرُ اَخبِرنِى عَن اَبِى عَبدَاللهِ الحُسَینِ (علیه السلام)!
اَولَادِى وَ مَن تَحتَ الخَضرَاءَ کُلُّهُم فِدَاءُ لِاَبِى عَبدِاللهِ الحُسَینِ (علیه السلام)
«اى بشیر! خبر از [امام من] اباعبدالله الحسین (عليه السلام) بده!
فرزندان من و همه آنچه زیر این آسمان است فداى اباعبدالله (علیه السلام) باد.» (۱)
(این کلام خانم نشان از معرفت ایشان می باشد.)
➖ آنگاه که بشیر خبر شهادت ، حسین بن على (علیه السلام) را به ایشان داد، خانم ام البنین ناله ای سر داده و گفتند :
"قَد قَطَعتَ نِیَاطَ قَلبِى"
آه که بندهاى قلبم را پاره پاره کردى.(۲)
و در بعضی روایات آمده است که خانم ام البنین از شدت حزن و اندوه بیهوش شدند.
▫️خانم ام البنین از اولین افرادی بودند که با اعلان بشیر برای شهادت اباعبدالله الحسین (علیه السلام ) خود را به بشیر رساندند و با شنیدن خبر شهادت ، ندبه و بکاء خویش را آغاز نمودند.
🔰 این روایت شریف ، دلیل و نشانه ای بر محبَت و معرفت خانم ام البنین علیهاالسلام به ابا عبدالله الحسین علیه السلام می باشد.
🖋 خانم ام البنین علیهاالسلام با اینکه فرزندانشان از جمله قمر منیر بنی هاشم حضرت اباالفضل علیه السلام در کربلا شهید شده بودند ولی ایشان دائماً برای ابا عبدالله الحسین علیه السلام ندبه می کرد و بسیار می گریست .
▫️😭 شدت بکاء خانم ام البنین
عَن جعفر بن محمد عليه السلام:
بَكَى الحسين عليه السلام خَمْسَ حِجَجٍ، وَكَانَتْ أُمُّ جَعْفَرٍ الْكِلَابية تَنْدُبُ الْحُسَين وَتَبْكِيهِ وَقَدْ كُفَّ بَصَرُهَا "(۳)
▫️ از حضرت امام جعفر الصادق علیه السلام روایت شده است که :
پنج حج، (پنج سال) بر حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام گریه و عزاداری شد.
خانم ام البنین سلام الله علیها در این مدت بر حضرت ابا عبد الله (علیه السلام) ندبه و بکاء می کرد تا آن که چشمانشان بینایی اش را از دست داد و نابینا شد.
🏴 خانم تا آخرین لحظات عمر شریفشان پیوسته بر مولای خود گریستند.
اشهِدالله ورسولَه انَّکِ اَحسَنتِ الکفالةَ وادّیتِ الامانةَ الکبری فی حفظِ ودیعتی الزهراءالبتول علیهاالسلام
📃 فرازی از زیارت خانم ام البنین علیها السلام
💎 مادر مکرمه حضرت ساقی العطاشا خانم ام البنین از لحظه ای که از شهادت ابا عبدالله خبردار شدند تا آخرین لحظه حیاتشان دائما در حال بکاء و ندبه بر مولای خود به سر بردند .
ا📓📓📓📓📓📓
(۱)تنقیح المقال مامقانی، ج۳، ص۷۰
(۲)ریاحین الشـریعه محلاتی، ج۳، ص۲۹۴
(۳)الأمالي الخميسية ، الشجري، يحيى بن الحسين ج ۱ ؛ص ۲۳۰
⚜
▫️⚜
⚜▫️⚜
▫️⚜▫️⚜▫️⚜
◽️زیارت_ائمة_البقیع_علیهم_السلام
➖شرح_زیارت_جامعه_کبیره
🌕 قسمت هفتم 👈 بخش اول):
«[السَّلامُ عَلَيْكُمْ یَا] مُنْتَهَى الْحِلْمِ»
(سلام بر شما ای) نهايت بردبارى.
➖ در ابتدا به بررسی دو واژه منتهی و حلم که در این فراز اشاره شده است می پردازیم:
⚜ برای واژه "منتهی" دو معنا مورد استعمال است:
🍃 اول: آخرين و پايانى ترين درجه؛ باتوجه به این معنا، مفهوم فراز شریف اینگونه می شود: پايانى ترين درجه حلم و بردبارى كه امكان دارد نزد پيشوايان معصوم (عليهم السلام) است.
🍃 دوم: سرچشمه و سر منشأ حلم و بردبارى: بنابراين معنا، پيشوايان معصوم (عليهم السلام) سرچشمه و سر منشأ حلم و بردبارى هستند، به اين معنا كه هر فردى هر اندازه به ويژگى پسنديده حلم و بردبارى خو گرفته، از ائمّه (عليهم السلام) دريافت كرده است و هر چه حلم و بردبارى وجود دارد به آن حضرات ختم مى شود.
⚜🌕👇👇
♦️ واژه "حلم" در اصطلاح به معناى تحمّل ناملايمات است؛
ناملايماتى كه به طور طبيعى انسان را به سوى خشم و غضب وامى دارد. اگر انسانى در برابر اين گونه ناملايمات خشمگين نگردد، خوددارى نمايد و تحمّل كند، چنين انسانى حليم و بردبار است. به عبارتی «حلم يعنى كنترل نفس و طبع انسانى از هيجان و تحريك خشم.»
📌 براساس این تعریف "حلم" متفاوت از "صبر" می باشد. در واقع دامنه شمول "حلم" کوچکتر از دایره شمول "صبر" است چرا که "حلم" تنها در ناملایمات معنا پیدا می کند حال آنکه "صبر" نه تنها در مصیبت بلکه به تصریح روایات بر موارد دیگر مانند معصیت، عبادت و حتی آنچه که انسان دوست می دارد، نیز معنا می یابد. بنابراین دامنه صبر و شكيبايى گسترده تر از دامنه حلم و بردبارى است.
♦️ واژه "حلم" در برخی موارد به معنای خرد بوده و از عقل گرفته شده است.
🖋حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند:
چ«اَلْعَقْلُ خَلِيلُ اَلْمَرْءِ وَ اَلْحِلْمُ وَزِيرُهُ»
عقل دوست صمیمی انسان است و حلم وزیر عقل می باشد.
📗 الأمالی، ج ۱، ص ۱۴۶؛
🔸 و نیز در جایی دیگر می فرمایند:
«اَلْحِلْمُ نُورٌ جَوْهَرُهُ اَلْعَقْلُ»
حلم نوری است که حقیقت آن عقل و خرد است.
📗 غرر الحکم، ج ۱، ص ۶۳؛
📍 امام رضا (علیه السلام) در قسمتی از خطبه شان در مقام امام می فرمایند:
«الْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُیُوبِ اَلْمَخْصُوصُ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ»؛
امام کسى است که از گناهان پاک است و از عیوب بر کنار است، به دانش مخصوص است و به حلم و بردبارى موسوم.
📗 الکافی، ج ۱، ص ۲۰۱.
💠 در این فراز؛ زائر بر اهل بیت (علیهم السلام) که منتهی بردباری هستند، سلام می دهد.
🌕
⚜️🌕👇👇
🌕 قسمت هفتم 👈بخش دوم):
«[السَّلامُ عَلَيْكُمْ یَا] مُنْتَهَى الْحِلْمِ»
(سلام بر شما ای) نهايت بردبارى.
♦️ در معانی "منتهی" و "حلم" بیان شد که با توجه به معنای منتهی اهل بیت (علیهم السلام) سرچشمه و منشأ حلم و بردباری هستند. حال به مصادیق روایی و تاریخی آن می پردازیم:
💫 بردباری در سیره و سنت معصومین (علیهم السلام):
📌 رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) در دوران زندگى خويش در برابر ناملايمات بردبارى نمودند تا جايى كه می فرماید:
«مَا أُوذِيَ نَبِيٌّ مِثْلَ مَا أُوذِيت»
هيچ پيامبرى هم چون من آزرده نشد.
📗 بحارالأنوار، ج ۳۹، ص ۵۶؛
💠 و یا حضرت در برابر آزار و اذیت های طاقت فرسای مشرکان و شرک ورزان [هرچند می توانستند همچون برخی از انبیای قبلی به جای نفرین] دعا می فرمودند:
«اَللَّهُمَّ اِهْدِ قَوْمِي فَإِنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ»
خدايا! قوم مرا هدايت كن؛ چرا كه آنان نمى دانند.
📕إعلام الوری، ج ۱، ص ۱۲۰؛
💢 حلم و بردباری امام البقیع، حضرت مجتبی (علیه السلام) زبانزد عام و خاص بوده است. چرا که امام حسن مجتبى (علیه السلام) از دو جهت دارای حلم و بردبارى بودند:
➖ اول، حلم و بردبارى در برابر ناملايماتى كه از جانب دوستانِ نادان به حضرتش مى رسيد؛
➖ دوم، حلم و بردبارى در برابر ناملايماتى كه از جانب دشمنان مکار دامن گير حضرتش مى شد.
این خصلت آنچنان بود که حتی دشمنان آن حضرت نیز اقرار به آن کرده اند:
📌 روایت شده است: آنگاه كه امام حسن (عليه السلام) به شهادت رسيد و جنازه شريف حضرتش را حركت دادند، مروان بن حكم (لعنة الله علیهما)، دشمن سرسخت آن حضرت زير تابوت حضرتش آمد و آن را حمل كرد. امام حسين (عليه السلام) فرمود:
«تَحْمِلُ اَلْيَوْمَ جَنَازَتَهُ وَ كُنْتَ بِالْأَمْسِ تُجَرِّعُهُ اَلْغَيْظَ»
تو امروز جنازه او را تشييع مى كنى و ديروز با جرعه هاى غيظ و غصّه حضرتش را سيراب مى كردى؟!
مروان (لعنة الله علیه) گفت:
«نَعَمْ كُنْتُ أَفْعَلُ ذَلِكَ بِمَنْ يُوَازِنُ حِلْمُهُ اَلْجِبَالَ»
آرى، من جنازه كسى را تشييع مى كنم كه حلم و بردبارى او هم سنگ كوه ها بود.
📗 بحارالأنوار، ج ۴۴، ص ۱۴۵؛
♦️ همچنین سایر ائمه اطهار (علیهم السلام) در برابر ظلم و ستم دشمنان و غاصبان هم عصر خود حلم و بردباری پیشه می کردند.
🔹بردباری امام البقیع، حضرت سجاد (علیه السلام) از هنگام حضور در کربلا، پس از آن دوران اسارت تا هنگامی که به مدینه منوره باز گردند، قابل وصف نیست.
💠 در این فراز از زیارت شریف، زائر، به اهل بیت (علیهم السلام) که غایت و نهایت و سرچشمه حلم، بردباری می باشند، سلام می دهد.
🌕
⚜️
🌕⚜️🌕⚜️🌕⚜️🌕⚜️🌕
💠 «[السَّلامُ عَلَيْكُمْ یَا] أُصُولَ الْكَرَمِ»؛
(سلام بر شما ای) ريشه هاى كرم.
♦️ واژه "اصول" جمع اصل به معانی متعددی استفاده شده است.
➖اصل غالباً به معنای پایه ای است که شی ء بر آن بنا می شود همچون ریشه درخت که ساقه و شاخه ها و برگ های درخت بر روی آن بنا می گردد.
📍گاهى واژه «اصل» به صورت اطلاق بيان مى شود و از آن مجمع فروع يا محل اجتماع اراده مى شود.
📍گاهى واژه «اصل» به معناى منشأ و محل نشو به كار مى رود. مى گويند: اصل اين رودخانه كجاست؟ اصل اين رودخانه فلان چشمه است.
📌 روشن است كه اين معانى با هم در بعضى خصوصيات فرق دارند.
♦️ لغت "کرم" به معنای مطلقِ ارزشمندي و پسنديدگي، شرف و عظمت است.
بعبارت دیگر هر چه در نوع خود داراي عزّت و احترام باشد، كريم محسوب ميشود، فلذا جمادات نیز می توانند کریم باشند.
مانند سنگ های عقيق و فيروزه و ياقوت، که احجار كريمه نامیده می شوند و یا گیاهان زیبا تعبیر به کریم شده اند.
📌 سخاوت، که عموماً در معنای کرم گفته می شود، از لوازم و يا از مظاهر كرم است نه خود کرم.
💫 این معنا در آیات شریفه حضرت قرآن نیز آمده است:
خداوند در سوره مبارکه واقعه آیه ٧٧ می فرماید:
«إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ»
كه اين [پيام] قطعاً قرآنى است ارجمند.
🔸 و نیز در سوره مبارکه حاقة آیه ۴۰ می فرماید:
«إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسول كَرِيم»
كه [قرآن] قطعاً گفتار فرستادهاى بزرگوار است.
🔖 در سوره مبارکه شعراء آیه ۵۸ می فرماید:
«مَقَام كَرِيم»
جايگاهى بلندمرتبه و مجلّل.
⚪️ از این تعاریف، در معنای این فراز شریف که اهل بیت را "اصول الکرم" معرفی میکنند؛ بر می آید که ائمه اطهار (علیهم السلام) ریشه و مبنا، مجمع فروع و منشأ شرف، عظمت و همه امور ارزشمند و پسندیده هستند، من جمله آن در سخاوت.
🖋 امام حسن عسکری (علیه السلام) در شأن اهل بیت (علیهم السلام) می فرماید: «نَحنُ مَفَاتِيحُ اَلْكَرَمِ»؛ ما کلیدهای (منشأ) کرم هستیم.
📗 الدرة الباهرة، ج ۱، ص ۴۸.
💠 در این فراز زیارت شریف؛ زائر بر ائمه (علیهم السلام) که ریشه های کرم هستند، سلام می کند.
🌕
⚜️🌕👇👇