🔻میگویند خلقت کار طبیعت است!
▫️[قال مفضل]: يَا مَوْلَايَ إِنَّ قَوْماً يَزْعُمُونَ أَنَّ هَذَا مِنْ فِعْلِ الطَّبِيعَةِ فَقَالَ سَلْهُمْ عَنْ هَذِهِ الطَّبِيعَةِ أَ هِيَ شَيْءٌ لَهُ عِلْمٌ وَ قُدْرَةٌ عَلَى مِثْلِ هَذِهِ الْأَفْعَالِ أَمْ لَيْسَتْ كَذَلِكَ فَإِنْ أَوْجَبُوا لَهَا الْعِلْمَ وَ الْقُدْرَةَ فَمَا يَمْنَعُهُمْ مِنْ إِثْبَاتِ الْخَالِقِ فَإِنَّ هَذِهِ صَنْعَتُهُ وَ إِنْ زَعَمُوا أَنَّهَا تَفْعَلُ هَذِهِ الْأَفْعَالَ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا عَمْدٍ وَ كَانَ فِي أَفْعَالِهَا مَا قَدْ تَرَاهُ مِنَ الصَّوَابِ وَ الْحِكْمَةِ عُلِمَ أَنَّ هَذَا الْفِعْلَ لِلْخَالِقِ الْحَكِيمِ وَ أَنَّ الَّذِي سَمَّوْهُ طَبِيعَةً هُوَ سُنَّةٌ فِي خَلْقِهِ الْجَارِيَةُ عَلَى مَا أَجْرَاهَا عَلَيْهِ ("ای مولای من، گروهی ادعا میکنند که این [هماهنگی خلقت و ...] از افعال طبیعت است. امام صادق علیه السلام فرمود از آنها بپرسید: آیا این طبیعت علمی دارد و قدرت انجام چنین افعالی را داراست یا نه؟ اگر آنها علم و قدرت را برای آن اثبات کنند، چه چیزی مانع از اثبات خالق میشود؟ زیرا این کار خود اوست. و اگر ادعا کنند که این افعال بدون علم و عمد انجام میشوند و این همه در افعال از صواب و حکمت مشاهده میشود، معلوم میشود که این فعل از خالق حکیم است و آنچه را که به عنوان طبیعت نامیدهاند، سنتی است در خلقت او که بر اساس آن جاری شده است.")
#توحید_مفضل
#جلد3/ص67
@bazm_behar
🔻چرا خداوند ناخن و مو را بدون رشد قرار نداد
▫️[قال مفضل:] فَلِمَ لَمْ يَجْعَلْ ذَلِكَ خِلْقَةً لَا تَزِيدُ فَيَحْتَاجُ الْإِنْسَانُ إِلَى النُّقْصَانِ مِنْهُ فَقَالَ ع ... اعْلَمْ أَنَّ آلَامَ الْبَدَنِ وَ أَدْوَاءَهُ تَخْرُجُ بِخُرُوجِ الشَّعْرِ فِي مَسَامِّهِ وَ بِخُرُوجِ الْأَظْفَارِ مِنْ أَنَامِلِهَا وَ لِذَلِكَ أُمِرَ الْإِنْسَانُ بِالنُّورَةِ وَ حَلْقِ الرَّأْسِ وَ قَصِّ الْأَظْفَارِ فِي كُلِّ أُسْبُوعٍ لِيُسْرِعَ الشَّعْرُ وَ الْأَظْفَارُ فِي النَّبَاتِ فَتَخْرُجَ الْآلَامُ وَ الْأَدْوَاءُ بِخُرُوجِهَا وَ إِذَا طَالا تَحَيَّرَا وَ قَلَّ خُرُوجُهُمَا فَاحْتُبِسَتِ الْآلَامُ وَ الْأَدْوَاءُ فِي الْبَدَنِ فَأَحْدَثَتْ عِلَلًا وَ أَوْجَاع... (مفضل پرسید: چرا خداوند این خلقت را به گونهای قرار نداده است که رشد نداشته باشد و انسان به نقصان آن نیاز پیدا نکند؟ امام صادق (ع) فرمود:... بدان که دردهای بدن و بیماریها با خروج مو از منافذ آن و همچنین با خروج ناخنها از انگشتان، خارج میشوند. به همین دلیل انسان به نوره، اصلاح سر و کوتاه کردن ناخنها در هر هفته امر شده است تا مو و ناخنها به سرعت رشد کنند و دردها و بیماریها با خروج آنها برطرف شوند. و اگر اصلاح طول بکشد به تردید میافتند و خروج آنها کم میشود، بنابراین دردها و بیماریها در بدن حبس میشوند و باعث ایجاد عارضهها و دردها میگردند)
#توحید_مفضل
#طب
#جلد3/ص77
@bazm_behar
🔻نعمت فراموشی
▫️امام صادق علیه السلام: لوْ لَا النِّسْيَانُ لَمَا سَلَا أَحَدٌ عَنْ مُصِيبَةٍ وَ لَا انْقَضَتْ لَهُ حَسْرَةٌ وَ لَا مَاتَ لَهُ حِقْدٌ وَ لَا اسْتَمْتَعَ بِشَيْءٍ مِنْ مَتَاعِ الدُّنْيَا مَعَ تَذَكُّرِ الْآفَاتِ وَ لَا رَجَا غَفْلَةً مِنْ سُلْطَانٍ وَ لَا فَتْرَةً مِنْ حَاسِدٍ أَ فَلَا تَرَى كَيْفَ جُعِلَ فِي الْإِنْسَانِ الْحِفْظُ وَ النِّسْيَانُ وَ هُمَا مُخْتَلِفَانِ مُتَضَادَّانِ وَ جُعِلَ لَهُ فِي كُلٍّ مِنْهُمَا ضَرْبٌ مِنَ الْمَصْلَحَة (اگر نبود فراموشی، هیچکس از مصیبتها آرام نمیگرفت و هیچ حسرتی پایان نمییافت و هیچ کینهای نمیمرد و هیچکس از متاع دنیا لذت نمیبرد در حالی که به آفات آن فکر میکرد. همچنین هیچکس امیدی به غفلت از سلطانی و یا رهایی از حسود نداشت. آیا نمیبینی که چگونه در انسان، حفظ و فراموشی قرار داده شده است، در حالی که این دو متضاد و متفاوت هستند و برای هر یک از آنها نوعی مصلحت وجود دارد؟)
#طراحی_دنیا
#توحید_مفضل
#جلد3/ص81
@bazm_behar
🔻لذت و نعمتِ نداشتن/ اگر هر چه بخواهی داشته باشی شیرینی زندگی از بین میرود
▫️امام صادق علیه السلام: لَوْ كُفِيَ النَّاسَ كُلُّ مَا يَحْتَاجُونَ إِلَيْهِ لَمَا تَهَنَّئُوا بِالعَيْشِ وَ لَا وَجَدُوا لَهُ لَذَّةً أَ لَا تَرَى لَوْ أَنَّ امْرَأً نَزَلَ بِقَوْمٍ فَأَقَامَ حِيناً بَلَغَ جَمِيعَ مَا يَحْتَاجُ إِلَيْهِ مِنْ مَطْعَمٍ وَ مَشْرَبٍ وَ خِدْمَةٍ لَتَبَرَّمَ بِالْفَرَاغِ وَ نَازَعَتْهُ نَفْسُهُ إِلَى التَّشَاغُلِ بِشَيْءٍ فَكَيْفَ لَوْ كَانَ طُولُ عُمُرِهِ مَكْفِيّاً لَا يَحْتَاجُ إِلَى شَيْءٍ وَ كَانَ مِنْ صَوَابِ التَّدْبِيرِ فِي هَذِهِ الْأَشْيَاءِ الَّتِي خُلِقَتْ لِلْإِنْسَانِ أَنْ جُعِلَ لَهُ فِيهَا مَوْضِعُ شُغُلٍ لِكَيْلَا تَبَرَّمَهُ الْبِطَالَةُ وَ لِتَكُفَّهُ عَنْ تَعَاطِي مَا لَا يَنَالُهُ وَ لَا خَيْرَ فِيهِ إِنْ نَالَه (اگر به مردم هر آنچه نیاز دارند داده میشد، هرگز از زندگی لذت نمیبردند و هیچ خوشیای در آن نمییافتند. آیا نمیبینی که اگر فردی به قومی نازل شود و مدتی در میان آنها بماند و تمام نیازهایش از غذا و نوشیدنی و خدمت به او تأمین شود، او از بیکاری خسته میشود و نفسش او را به مشغولیت به چیزی دیگر وادار میکند؟ پس چگونه است اگر عمرش به طور کامل تأمین باشد و به هیچ چیز نیاز نداشته باشد؟ از این رو، حکمت در این است که برای انسان در این امور، جایی برای مشغولیت قرار داده شده تا از بیکاری دلزده نشود و از پرداختن به چیزهایی که نه به او میرسد و نه در آن خیر است اگر هم که برسد، باز داشته شود)
#طراحی_دنیا
#توحید_مفضل
#جلد3/ص87
@bazm_behar
🔻در دسترس بودن همه چیز، فساد به بار میآورد
▫️[حضرت صادق علیه السلام در جواب اینکه چرا رزق در دسترس و مهیا نیست؟]... لَمْ يَجْعَلْهُ مَبْذُولًا وَ يُنَالُ بِالْهُوَيْنَا إِذْ كَانَ لَا صَلَاحَ فِي ذَلِكَ فَإِنَّهُ لَوْ كَانَ يُوجَدُ مَجْمُوعاً مُعَدّاً كَانَتِ الْبَهَائِمُ تَتَقَلَّبُ عَلَيْهِ وَ لَا تَنْقَلِعُ حَتَّى تَبْشَمَ فَتَهْلِكَ وَ كَانَ النَّاسُ أَيْضاً يَصِيرُونَ بِالْفَرَاغِ إِلَى غَايَةِ الْأَشَرِ وَ الْبَطَرِ حَتَّى يَكْثُرَ الْفَسَادُ وَ يَظْهَرَ الفَواحِش (امام صادق علیه السلام: ... آن را به راحتی در دسترس نگذاشته است، چون در آن صلاحی نیست چه اینکه اگر روزی به صورت آماده وجود داشت، حیوانات بر آن میچرخیدند و آنقدر از آن جدا نمیشدند که فراوان بخورند و هلاک شوند. همچنین مردم نیز با فراغت به نهایت رفاه و ول انگاری و خوش گذرانی میرسیدند تا اینکه فساد زیاد شده و فواحش ظاهر میگردد)
#طراحی_دنیا
#توحید_مفضل
#جلد3/ص106
@bazm_behar
🔻هوا، نامه رسانِ خدا
▫️امام صادق علیه السلام: فَجَعَلَ الْخَلَّاقُ الْحَكِيمُ جَلَّ قُدْسُهُ هَذَا الْهَوَاءَ قِرْطَاساً خَفِيّاً يَحْمِلُ الْكَلَامَ رَيْثَمَا يَبْلُغُ الْعَالَمُ حَاجَتَهُمْ ثُمَّ يُمْحَى فَيَعُودُ جَدِيداً نَقِيّاً وَ يَحْمِلُ مَا حَمَلَ أَبَداً بِلَا انْقِطَاعٍ...(پس خالق حکیم، جلت قدسه، این هوا را به عنوان کاغذی پنهان قرار داد که کلمات را حمل میکند، تا زمانیکه که جهان به نیازهای خود برسد. سپس محو میشود و دوباره به شکلی جدید و پاک بازمیگردد و همیشه مشغول حمل آن خواهد بود...)
#توحید_مفضل
#جلد3/ص120
@bazm_behar
🔻اگر پادشاهی به مردمش طلای فراوان بدهد چیز عجیبی میپندارید اما حواستان به باران نیست
▫️امام صادق علیه السلام: لَوْ أَنَّ مَلِكاً مِنَ الْمُلُوكِ قَسَمَ فِي أَهْلِ مَمْلَكَتِهِ قَنَاطِيرَ مِنْ ذَهَبٍ وَ فِضَّةٍ أَ لَمْ يَكُنْ سَيَعْظُمُ عِنْدَهُمْ وَ يَذْهَبُ لَهُ بِهِ الصَّوْتُ فَأَيْنَ هَذَا مِنْ مَطْرَةٍ رَوَاءٍ إِذْ يُعْمَرُ بِهِ الْبِلَادُ وَ يَزِيدُ فِي الْغَلَّاتِ أَكْثَرَ مِنْ قَنَاطِيرِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ فِي أَقَالِيمِ الْأَرْضِ كُلِّهَا أَ فَلَا تَرَى الْمَطْرَةَ الْوَاحِدَةَ مَا أَكْبَرَ قَدْرَهَا وَ أَعْظَمَ النِّعْمَةَ عَلَى النَّاسِ فِيهَا وَ هُمْ عَنْهَا سَاهُون (اگر پادشاهی از پادشاهان در میان مردم مملکتش طلا و نقره فراوان تقسیم کند، آیا این امر در نظر آنها بزرگ نخواهد بود و بلند مرتبه اش نمیپندارند؟ این کجا و بارانی که با آن بیشتر از طلا و نقره در تمام اقلیمهای زمین سرزمینها آباد میشود و در محصولات افزوده میشود؟ آیا نمیبینی که یک #باران چه قدر بزرگ و چه نعمت عظیمی برای مردم است، در حالی که آنها از آن غافلند؟)
#توحید_مفضل
#جلد3/ص126
@bazm_behar
🔻بد پنداشتن #بلا و #مشکلات در دنیا مثل کراهت بچه ها از دوا است
▫️امام صادق علیه السلام: ...الْمُنْكِرُونَ لِهَذِهِ الْأُمُورِ الْمُوذِيَةِ [مشکلات و بلایای دنیوی] بِمَنْزِلَةِ الصِّبْيَانِ الَّذِينَ يَذُمُّونَ الْأَدْوِيَةَ الْمُرَّةَ الْبَشِعَةَ وَ يَتَسَخَّطُونَ مِنَ الْمَنْعِ مِنَ الْأَطْعِمَةِ الضَّارَّةِ وَ يَتَكَرَّهُونَ الْأَدَبَ وَ الْعَمَلَ وَ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَفَرَّغُوا لِلَّهْوِ وَ الْبِطَالَةِ وَ يَنَالُوا كُلَّ مَطْعَمٍ وَ مَشْرَبٍ وَ لَا يَعْرِفُونَ مَا تُؤَدِّيهِمْ إِلَيْهِ الْبِطَالَةُ مِنْ سُوءِ النُّشُوءِ وَ الْعَادَةِ وَ مَا تُعْقِبُهُمُ الْأَطْعِمَةُ اللَّذِيذَةُ الضَّارَّةُ مِنَ الْأَدْوَاءِ وَ الْأَسْقَامِ وَ مَا لَهُمْ فِي الْأَدَبِ مِنَ الصَّلَاحِ وَ فِي الْأَدْوِيَةِ مِنَ الْمَنْفَعَةِ وَ إِنْ شَابَ ذَلِكَ بَعْضُ الْكَرَاهَة ...(منکران این امور آزاردهنده مانند کودکانی هستند که داروهای تلخ و ناخوشایند را سرزنش میکنند و از منع شدن از غذاهای مضر ناراحت میشوند. آنها ادب و کار را دوست ندارند و ترجیح میدهند که به بازی و بیکاری بپردازند و هر نوع غذایی را که میخواهند، بخورند. آنها نمیدانند که #بیکاری چه آسیبهایی به #تربیت و #عادت آنها میزند و غذاهای خوشمزه و مضر چه بیماریها و مشکلاتی برایشان به همراه دارد. و نمیدانند چه صلاحی در تادیبشان و چه منفعتی در دوا وجود دارد حتی اگر [از تلخیِ تادیب و دارو] مقداری کامشان را تلخ کند)
#تربیت_فرزند
#توحید_مفضل
#جلد3/ص138
@bazm_behar
🔻چرا انسانهای بد همیشه در رفاهند و انسانهای خوب همیشه در مشقت
▫️... [گفته میشود چرا هر چه ظالم است در نعمت است و هر چه صالح است در محرومیت و بلا. چرا برعکس نباشد؟ حضرت صادق علیه السلام در جواب فرمودند: اگر اینگونه میشد:] صَارَ النَّاسُ بِمَنْزِلَةِ الدَّوَابِّ الَّتِي تُسَاسُ بِالْعَصَا وَ الْعَلَفِ ... وَ كَانَ يَحْدُثُ مِنْ هَذَا أَيْضاً أَنْ يَكُونَ الصَّالِحُ إِنَّمَا يَعْمَلُ الصَّالِحَاتِ لِلرِّزْقِ وَ السَّعَةِ فِي هَذِهِ الدُّنْيَا وَ يَكُونَ الْمُمْتَنِعُ مِنَ الظُّلْمِ وَ الْفَوَاحِشِ إِنَّمَا يَعِفُّ عَنْ ذَلِكَ لِتَرَقُّبِ عُقُوبَةٍ تَنْزِلُ بِهِ مِنْ سَاعَتِهِ حَتَّى يَكُونَ أَفْعَالُ النَّاسِ كُلُّهَا تَجْرِي عَلَى الْحَاضِرِ لَا يَشُوبُهَا شَيْءٌ مِنَ الْيَقِينِ بِمَا عِنْدَ اللَّهِ وَ لَا يَسْتَحِقُّونَ ثَوَابَ الْآخِرَةِ وَ النَّعِيمَ الدَّائِمَ...* (اگر اینگونه بود مردم مانند چارپایانی میشدند که با #تشویق علف و #تنبیه عصا مدیریت میشدند... و این وضعیت باعث میشد که افراد صالح تنها به خاطر تأمین روزی و رفاه در این دنیا کارهای نیک انجام دهند و کسانی که از ظلم و فحشا خودداری میکردند، تنها به خاطر #ترس از عذابهای آنی از این کارها دوری میکردند. در این حالت، تمامی اعمال مردم تنها بر اساس حال حاضرشان بود و هیچیک از آنها به خاطر یقین به آنچه در نزد خداوند است به کاری اقدام نمیکرد و بنابراین شایستهی پاداش آخرت و نعمت دائمی در آن نمیبودند)
*و در ادامه حضرت میفرمایند البته اینطور هم نیست که همه ظالمین متنعم باشند و همه صالحین محروم. عقوبت و #نعمت هم، در دنیا هست مانند آنچه برای فرعون و... اتفاق افتاد و نیکوکاران هم بعضا متنعم میشوند که مردم فکر نکنند همیشه ظالم در رفاه است و نیکو کار، محروم...
#طراحی_دنیا
#اراده #استقلال
#تشویق_و_تنبیه_غیرفوری
#توحید_مفضل
#جلد3/ص142
@bazm_behar
🔻بدون اجازه از فرزند او را به این دنیا بیاوریم؟ خودخواهی؟
▫️[بحث در توحید مفضل به جایی رسید که بحث تولید مثل نکردن به میان آمد و حضرت صادق علیه السلام فرمود:] إِذاً كَانَ يَحْرُمُ أَكْثَرُ هَذَا الْخَلْقِ دُخُولَ الْعَالَمِ وَ الِاسْتِمْتَاعَ بِنِعَمِ اللَّهِ وَ مَوَاهِبِهِ فِي الدَّارَيْنِ جَمِيعاً إِذَا لَمْ يَدْخُلِ الْعَالَمَ إِلَّا قَرْنٌ وَاحِد... (اگر اینگونه میشد و فقط یک نسل در این دنیا میماند بیشتر این مخلوقات از ورود به جهان و بهرهمندی از نعمتهای خداوند و موهبتهای او در دنیا و آخرت محروم میشدند...)
*احیانا در توجیه فرزند دار نشدن میشنویم که ما نمیخواهیم کسی را به ورطه دنیا و مشقت بیاوریم و برایش تصمیم بگیریم. حضرت اینجا اشاره میفرمایند که ورود به دنیا (که قطعا آخرتی هم به دنبال دارد) همراه با تنعم و بهره مند شدن است و اتفاقا عدم #فرزند_آوری مساوی است با محروم کردن فرزندان از این تنعم.
[حاشیه: و قرینه این نکته هم میتواند این باشد که تقریبا هیچ یک از ما حتی در بدترین شرایط حاضر نیستیم با زدن یک دکمه به دیار عدم و نیستی برویم و در یک آن هم از فهرست دنیا و هم ازفهرست آخرت حذف شویم/#لذت_وجود]
#توحید_مفضل
#جلد3/ص141
@bazm_behar
🔻من هم مانند جدّم کسی را برای این علوم پیدا نمیکنم
▫️...قالَ [امام صادق] ع لَوْ وَجَدْتُ لِعِلْمِيَ الَّذِي آتَانِيَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ حَمَلَةً لَنَشَرْتُ التَّوْحِيدَ وَ الْإِسْلَامَ وَ الْإِيمَانَ وَ الدِّينَ وَ الشَّرَائِعَ مِنَ الصَّمَدِ وَ كَيْفَ لِي بِذَلِكَ وَ لَمْ يَجِدْ جَدِّي أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع حَمَلَةً لِعِلْمِهِ حَتَّى كَانَ يَتَنَفَّسُ الصُّعَدَاءَ وَ يَقُولُ عَلَى الْمِنْبَرِ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي فَإِنَّ بَيْنَ الْجَوَانِحِ مِنِّي عِلْماً جَمّاً هَاهْ هَاهْ أَلَا لَا أَجِدُ مَنْ يَحْمِلُه (امام صادق علیه السلام فرمود: «اگر برای علمی که خداوند عزّ و جلّ به من عطا کرده، حاملانی مییافتم، قطعاً توحید و اسلام و ایمان و دین و شریعتها را از "الصمد"منتشر میکردم، اما چگونه میتوانم این کار را انجام دهم در حالی که جدّم، امیرالمؤمنین (ع)، حاملانی برای علم خود نیافت تا آنجا که آهی می کشید و میفرمود "از من بپرسید قبل از اینکه مرا از دست بدهید، زیرا در دل من علمی فراوان وجود دارد." آه، آه! آیا نمیتوانم کسی را بیابم که آن را حمل کند»)
#توحید
#علم
#جلد3/ص225
@bazm_behar
🔻چرا مانند علی علیه السلام به ما اسرار را نمیگویی/#کتمان
▫️[یکی از یاران امام صادق علیه السلام]: قلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا لَنَا لَنْ تُخْبِرَنَا بِمَا يَكُونُ كَمَا كَانَ عَلِيٌّ ع يُخْبِرُ أَصْحَابَهُ فَقَالَ بَلَى وَ اللَّهِ وَ لَكِنْ هَاتِ حَدِيثاً وَاحِداً حَدَّثْتُكَهُ فَكَتَمْتَهُ فَقَالَ ... فَوَ اللَّهِ مَا وَجَدْتُ حَدِيثاً وَاحِداً كَتَمْتُهُ (راوی میگوید: «به ابی عبدالله (ع) گفتم: "چرا به ما نمیگویی که چه خواهد شد، همانطور که علی (ع) به اصحابش خبر میداد؟" ایشان فرمودند: "بله، به خدا قسم، اما یک حدیث که به تو گفته ام بیاور که آن را نگه داشته ای؟ او جواب داد: "به خدا قسم، هیچ حدیثی نیافتم که آن را مخفی کرده باشم)
*این روایت با روایت قبلی در تعارض نیست. در قبلی فرمود کسی را نمی یابیم. در این جا میگوید آنها رازدار بودند. بله رازدار بودند ولی باز کسی تحمل آن علوم را نداشت و قرینه این نکته این است که امیرالمومنین آن جمله روایت قبل را به کمیل فرمود که همه او را صاحب سِر میدانند (ولی تحمل علوم عالی را ندشت)
#رازداری
#جلد2/ص75
@bazm_behar